ENZİMLER

Seda Hoca Biyoloji

ENZİMLER Neden
olmazsa
olmaz?

Biyolojik katalizörlere ……...........……. denir.

Aktivasyon Enerjisi???

Sorularda Gelir
Enzimlerin Muhteşem Özellikleri
¾ Aktivasyon enerjisini ……….. Enzimsiz Enzim yokken
gereken aktivasyon
Enerji

enerjisi miktarı
Enzim varken
¾ Tepkimeyi……………… Enzimli gereken aktivasyon
enerjisi miktarı

¾ Tepkimeden değişmeden ……… Substrat

Serbest bırakılan
enerji miktarı
¾ Tekrar tekrar ………………..
Ürün

Tepkimenin işleyişi

www.youtube.com/sedahocabiyoloji
Enzimlerin etki ettiği maddeler ………...............................……… denir.
Enzimle substrat arasında ………...............................……… uyumu bulunur.

Kim
Substrat?
n. aa Protein + (n-1) Su

Enzimler

Basit Enzimler Bileşik Enzimler

Protein Yardımcı Kısım

Protein
(Kofaktör)

Organik İnorganik
(koenzim) (metal iyonları)

Seda Hoca Biyoloji

SORU

l. Glikoz
ll. Aminoasit
lll. C vitamini
lV. K minerali
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri bir enzimin
yapısında yer alabilir?
A) l ve ll B) l ve lll C) ll ve lll
D) lll ve lV E) ll, lll ve lV

www.youtube.com/sedahocabiyoloji
 Enzimin substratına geçici olarak
Substrat Enzim bağlandığı ve etki ettiği bölgeye aktif
merkez denir.
Aktif merkez

Enzimler sadece
Enzim-Substrat parçalamaz.
kompleksi Birleştirmede de görev
yapar.

Ürünler Enzim
DİKKAT
Bir çocuğun birden fazla
annesi olamaz.

Enzimler tepkimeyi başlatmaz. Başlamış olan bir tepkimeyi hızlandırır.

Bir apoenzim sadece belli bir yardımcı kısımla çalışır. Fakat bir
yardımcı kısım birden fazla apoenzimi çalıştırabilir.

Seda Hoca Biyoloji

SORU

¾ Tepkimelerden bozulmadan çıkan organik bileşiklerdir.

¾ Tepkimeler için gerekli aktivasyon enerjisini düşürür.
¾ Etki ettiği maddeye substrat denir.
¾ Biyokimyasal tepkimelerin başlamasını sağlar.
¾ Biyokimyasal tepkimelerde tekrar tekrar kullanılabilir.
Enzimler ile ilgili açıklamaların kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

www.youtube.com/sedahocabiyoloji
Bazı enzimler çift yönlü çalışabilir (tersinir).
Alyuvarlarda bulunan karbonikanhidraz enziminin CO2 taşınırken
gerçekleştirdiği tepkimeler tersinirdir.

CO2 + H2O H2CO3

Karaciğerde hidrojenCOperoksiti
+ H2O (H2O2) parçalayan
H2CO3 katalaz ile
2
sindirim enzimleri
HCO tersinir
O + Katalaz
2 22
CO2 olarak çalışmaz
H2O + 1/2 ve
O2 tepkimeleri
CO2
+ Katalaz tek
yönlüdür.

HCO
O + Katalaz
2 22
CO2 CO2
H2O + 1/2 O2 + Katalaz

Enzimler, hem hücre içinde hem de hücre dışında çalışabilir.

Zamanla yapısı bozulan enzimler amino asitlerine kadar yıkılır
ve yerine yenisi sentezlenir. Koenzim ve kofaktörler de tekrar
tekrar kullanılabilir.

Seda Hoca Biyoloji

Hücrede her enzim, belirli bir genin kontrolünde sentezlenir .

Gen A Gen B Gen C

Gen B bozulursa
ne olur? Enzim A Enzim B Enzim C
A B C D

Enzimler takımlar hâlinde çalışır, bir enzimin etki ettiği

tepkimenin ürünü, kendinden sonraki enzimin substratıdır.

Nişasta + H2O + Amilaz Maltoz + Dekstrin + Amilaz

Maltoz + H2O + Maltaz Glikoz + Glikoz + Maltaz

www.youtube.com/sedahocabiyoloji
Enzimler, genellikle substrat çeşidi ya da tepkime çeşidi isminin
sonuna -az eki getirilerek adlandırılır.

Maltoz ………………
Pepsin
Lipit ………………
Tripsin
Sükroz ……………..

Sonunda -ojen eki bulunan enzimler ilk salgılandıklarında inaktif

durumdadır. Bu enzimler, belirli şartlar altında aktif hâle geçer.

Pepsinojen + HCl Pepsin

Tripsinojen + Enterokinaz Tripsin

Seda Hoca Biyoloji

SORU

l. Hidroliz tepkimelerinde enzimler görev yapmaz.

ll. Canlı vücudunda görev yapan biyolojik katalizörlere
enzim denir.
lll. Her enzim her tepkimede görev yapabilir.
Enzimlerle ilgili yukarıda verilen açıklamalardan hangileri
doğrudur?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve lll E) ll ve lll

www.youtube.com/sedahocabiyoloji
 SEN ÇÖZ
Substrat Ürün

Aktif bölge

Enzim
substrat
Enzim kompleksi Enzim

Yukarıda şekli belirtilen kimyasal tepkime sırasında

Substrat miktarı Ürün miktarı Serbest enzim
miktarı

Zaman Zaman Zaman

l ll lll

grafiklerindeki değişimlerden hangileri gerçekleşir?

A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll

D) ll ve lll E) l, ll ve lll

Seda Hoca Biyoloji

www.youtube.com/sedahocabiyoloji