Chương 9: Ra Quyết Định

Trong chương ra quyết định gồm có 7 mục lớn :

 Làm thế nào để bạn ra các quyết định ?

 Các dạng quyết định và vấn đề
 Mô hình ra quyết định
 Quy trình ra quyết định
 Các mô hình ra quyết định cá nhân
 Tại sao các nhà quản trị ra quyết định sai lầm
 Ra quyết định có tính sáng tạo

Làm thế nào bạn ra các quyết định ?

Ra quyết định là quy trình nhận dạng xác định vấn đề hoặc cơ hội sau đó đưa ra
giải pháp và giải quyết chúng.
Các nhà quản trị thường phải ra quyết định trong bối cảnh các yếu tố luôn thay
đổi, thông tin không rõ ràng và trong một khoảng thời gian có hạn. Nhưng các
quyết định của họ tác động trực tiếp đến sự thành công hay thất bại của tổ chức.
Vậy làm thế nào để các nhà quản trị có thể quyết định đúng và các tình huống
mà nhà quản trị gặp phải khi đưa ra các quyết định. ở mục ‘ các loại quyết
định và vấn đề ‘ sẽ giải đáp cho chúng ta.

Các Loại Quyết Định Và Vấn Đề

1. Quyết định theo chương trình và không theo chương trình:
Quyết định theo chương trình thường liên quan đến các tình huống thường xuyên
tái diễn từ đó rút ra quy luật để giải quyết cho những tình huống tương tự.
Quyết định không theo chương trình được đưa ra trong các tình huống có tính
riêng biệt, khó xác định và có thể tạo ra hệ quả quan trọng cho tổ chức.
Khi các nhà quản trị đưa ra quyết định trong hai tình huống trên đều phải đối
mặt với sự chắc chắn hoặc không chắc chắn. Trong mục tiếp theo sẽ cho ta
biết các nhà quản trị chắc chắn và không chắc về điều gì ?
2. Đối mặt với sự chắc chắn và không chắc chắn:
Quyết định theo chương trình hay không theo chương trình cả hai đều tồn tại sự
thất bại theo hai mức độ thấp và cao. Gồm có 4 vị trí được hình thành đề đo lường
đó là: sự chắc chắn, rủi ro, không chắc chắn và mơ hồ.
Mức độ thất bại thấp khi nhà QT quyết định trong tình huống chắc chắn và rủi ro:
 Sự chắc chắn: các thông tin cần thiết để đưa ra quyết định đều sẵn có và
đầy đủ.
 Rủi ro: quyết định có mục tiêu rõ ràng và các thông tin đã có sẵn nhưng
kết quả trong tương lai có thể thất bại hoặc thành công.
Mức độ thất bại cao khi nhà QT quyết định trong tình huống không chắc chắn
hoặc sự mơ hồ và mâu thuẫn.
 Sự không chắc chắn: các nhà quản trị phải đối mặt với mọi hoạt động
không chắc chắn hàng ngày do đó họ thường đưa ra giải pháp không rõ
ràng dựa vào các kinh nghiệm để đưa ra quyết định.
 Sự mơ hồ và mâu thuẫn: Các mục tiêu hay vấn đề cần được gải quyết rất
không rõ ràng tồn tại tính nguy hiểm do đó có thể tạo ra sự mâu thuẫn giữa
các thành viên.
Để giảm thiểu thất bại thì các nhà quản trị dựa vào đâu để tiếp cận và đưa
ra các quyết định.Ở mục ‘ Các mô hình ra quyết định” sẽ giải đáp cho
chúng ta biết.

Các mô hình ra quyết định

Cách tiếp cận của nhà quản trị sử dụng để ra quyết định thuộc một trong 3 nhóm
mô hình: cổ điển, hành chính và chính trị.
“ Mô hình lý tưởng và hợp lý “ thuộc mô hình cổ điển:
 Nó thể hiện việc xác định cách thức mà người ra quyết định nên tiến hành
không mô tả chi tiết cách thức để nhà QT quyết định.
 Thường áp dụng cho việc ra các quyết định theo chương trình, trong tình
huống chắc chắn đầy đử thông tin.
Do mô hình lý tưởng và hợp lý không mô tả chi tiết cách thức để nhà QT quyết
định nên “ Mô hình hành chính “ ra đời nhầm mô tả cách thức mà các nhà
QT tiến hành ra quyết định trong những tính huống phức tạp thay vì hướng
dẫn họ nên làm dựa trên những tình huống ý tưởng lý thuyết.
Mô hình hành chính khi ra quyết định được đề xuất dựa trên nền tảng lý thuyết “
sự hợp lý có giới hạn và sự thỏa mãn “ con người có những giới hạn hay có ranh
giới trong tư duy của họ và quyết định chọn những phương án giải pháp đầu tiên
thỏa mãn được những tiêu chuẩn tối thiểu do họ không có thời gian hau khả
năng để xử lý toàn bộ các công việc do đó các nhà QT sẽ quyết định dựa trên
khả năng trực giác của mình.
Khả năng trực giác thường dựa trên thực tiễn và kinh nghiệm nhiều năm tại nơi
làm việc.
Bởi vì mô hình cổ điển chỉ hữu dụng khi áp dụng cho việc ra các quyết định
theo chương trình và trong tình huống đầy đủ thông tin có sẵn nên “ Mô hình
chính trị “ ra đời để giúp các nhà QT đưa ra quyết định không theo chương
trình trong môi trường không chắc chắn.
Mô hình này khuyến khích các nhà QT xây dựng mối liên minh phải thảo luận
với nhau để chia sẻ thông tin và đạt được một sự thỏa thuận.
Các Bước Ra Quyết Định
Khi đã xây dựng mô hình QT thì nhà QT sẽ tiến hành đưa ra quyết định Tại
mục “ Ra quyết định “ sẽ cho ta thấy rõ cách mà học quyết định như thế nào ?
 Nhận dạng yêu cầu của việc ra quyết định
 Chẩn đoán và phân tích nguyên nhân
 Phát triển các phương án
 Lựa chọn phương án được mong đợi nhất
 Thực hiện phương án đã lựa chọn
 Đánh giá và thu thập thông tin phản hồi

Mô Hình Ra Quyết Định Cá Nhân

Trong tình huống quyết định theo chương trình hay không theo chương trình
thì mỗi cá nhân nhà QT đều có phông cách ra quyết định khác nhau tại mục “
Mô hình ra quyết định cá nhân “ sẽ cho ta thấy phong cách chủ yếu của nhà
QT:
Chỉ thị, phân tích, nhận thức và hành vi.

Tại Sao Các Nhà QT Ra Những Quyết Định

Kém
Mỗi cá nhân các nhà QT đều có phong cách giải quyết vấn đề khác nhau và
không thể không tránh khỏi đưa ra quyết định sai tại mục “ Tại sao các nhà
QT ra quyết định kém “ sẽ làm rõ nguyên nhân tại sao nhà QT lại ra quyết
định sai.
Gồm 6 mục kể ra …..

Ra Quyết Định Có Tính Sáng Tạo

Vậy để giúp các nhà QT ra quyết định một cách chính xác hơn. Ở mục “ Ra
quyết định có tính sáng tạo “ sẽ cho các nhà QT một số các biện pháp để cải
thiện việc ra quyết định của mình.
Kể các biện pháp ra ………………….
 KẾT LUẬN
Trong chương này giúp cho chúng ta biết được các nhà QT ra quyết định như thế
nào, dựa vào các mô hình ra quyết định để xem các nhà quản trị cấp cao phải thực
hiện khi đưa ra các quyết định quan trọng. Ngoài ra, chúng ta còn biết thêm lý do
tại sao các nhà quản trị lại đưa ra quyết định sai và một số các biện pháp quyết
định sáng tạo hơn cho các nhà QT.