Republic of the Philippines

DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. VIII
DIVISION OF NORTHERN SAMAR
BASILIO B. CHAN MEMORIAL AGRICULTURAL AND INDUSTRIAL SCHOOL
Lavezares N. Samar

MASUSING BANGHAY ARALIN SA PAGTUTURO NG FILIPINO 7

Gurong Mag-aaral: Gurong Tagapuna: Gng. Glecy C. Agus
Balitang/Seksiyon: Petsa: Ika-7 ng Marso 2024
Araw: Miyerkules

I- LAYUNIN:
Sa loob ng isang oras na talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang;
MELC: Nasusuri ang mga katangian at papel na ginampanan ng mga tauhan at mga
pantulong na tauhan (
A. Natutukoy ang pangunahing tauhan at mga pantulong na tauhan mula sa bahagi ng
binasang akda.
B.
C.

II- PAKSANG-ARALIN:
A. Paksang-aralin: Kaligirang Pangkasaysayan ng El Filibusterismo
B. Sanggunian: Marasigan, Emily V. (2015). Pinagyamang Pluma 10, pahina 433-437.
C. Kagamitan: Mga larawan, power point presentation, speaker, selpon at pantulong biswal

INTEGRASYON: Aralin Panlipunan 10. Nasusuri ang kahalagahan ng pagsusulong at

pangangalaga sa karapatang pantao sa pagtugon sa mga isyu at hamong panlipunan.

III- PAMAMARAAN
Gawaing guro Gawaing mag-aaral
A. Panimulang Gawain
•Panalangin
•Pagbati
•Pagsasaayos ng silid-aralan
•Pagtatala ng liban
•Pagpapasa ng takdang-aralin

B. Balik-aral

Ano nga ulit ang huling paksang tinalakay

natin noong nakaraang linggo?
Tungkol po sa maikling kwento na
pinamagatang “Ang Alaga” ni Barbara
Kimenye.
Magaling! Tungkol saan ang maikling
kwentong ito?
 Tungkol po kay Kibuka na mayroong
alagang baboy na galing sa kanyang
Tama! Ano ang aral na inyong nakuha o pinakamatandang apo.
napulot sa kwento?

Ang aral na napulot ko sa kwentong

“Ang Alaga” ay kailangang alagaan ng mabuti
Magaling! Sino pa ang nais magbahagi o maayos ang mga hayop na nakapaligid sa
ng aral na inyong nakuha sa akda? atin.

Ang aral na nakuha ko sa akda ay

pagpapahalaga at pagmamahal sa mga hayop
na nakapaligid sa atin. Mahalin natin sila
Magaling! katulad ng pagmamahal na ibinibigay natin sa
tao.

C. Pagganyak

Ngayon ay hahatiin ko ang klase sa

tatlong pangkat. May hawak ako ritong sobre
na naglalaman ng mga larawang pira-piraso.
Ang gagawin ninyo ay bubuoin ninyo ito.
Kapag nabuo na ninyo, tutukuyin ninyo kung
ano o sino ang nasa larawan.
Naunawaan ba?

Opo ma’am!

Jose P. Rizal

GomBurZa
 Panahon ng pananakop ng Espanyol

D. Paglalahad

Ano kaya sa tingin ninyo ang paksang

tatalakayin natin ngayon?

Tama! Ang bagong paksang tatalakayin

natin ngayong araw ay tungkol sa “Kaligirang Tungkol po sa kasaysayan ng El
Pangkasaysayan ng El Filibusterismo”. Filibusterismo.
(Pinagyamang Pluma, 433-437)

Sa loob ng isang oras na talakayan, ang

mga mag-aaral ay inaasahang:
MELC: Nasusuri ang pagkakaugnay ng mga
pangyayaring napakinggan tungkol sa
kaligirang pangkasaysayan ng El
Filibusterismo (F10PN-Na-b-83)
A. Natutukoy ang mga mahahalagang
detalye o impormasyon batay sa
Kaligirang Pangkasaysayan ng El
Filibusterismo.
B. Nakapagbubuod ng Kaligirang
Pangkasaysayan ng El Filibusterismo.
C. Nakapagbabahagi ng sariling
damdamin o emosyon hinggil sa
kahalagahan ng pag-aaral ng El
Filibusterismo.

E. Pagtatalakay

1. Gawain

Bago tayo dumako sa ating paksang

tatalakayin ngayong araw ay magkakaroon
muli tayo ng gawain. Sa parehong pangkat,
ang gagawin ninyo ay “Show Me A Picture”.
Kung ano ang mabunot ninyo, iyon din ang
ipapakita ninyo. May tatlong minuto kayo para
pag-isipan kung ano ang gagawin ninyo nang
sa gayon ay mailarawan ninyo nang maayos
ang nais ipakita ng pahayag. Kapag narinig
ninyo ang hinto! Ibig sabihin, wala nang
gagalaw pa. Kung anong pangkat ang may
malinaw na pagpapakita ng detalye ng
pahayag ay siyang panalo.
Naunawaan ba?

Handa na ba kayo?

Ang hinihingi sa bawat pangkat ay ang mga Opo ma’am!

sumusunod;
Opo ma’am!
• Pang-aapi at pang-aabuso ng mga Espanyol
sa mga Pilipino.
• Nalaman ni Rizal na ang kanyang pinakaiibig
na si Leonor Rivera ay ipinakasal ng magulang
nito sa ibang lalaki.
• Pagbitay sa tatlong paring martir.

2. Analisis

Batay sa isinagawa ninyong gawain,

ano ang inyong napansin?

Ang napansin ko po sa isinagawang

gawain ay tungkol sa kalahayan mg mga
Magaling! Ano pa? Pilipino noong panahon ng Espanyol na kung
saan ay naranasan nila ang pang-aapi at
pang-aabuso.

Tama! Habang isinasagawa ninyo ang Napansin ko rin pong ito ay mga
ating gawain, ano ang tumatak sa inyong suliraning naranasan ni Rizal at ng mga
isipan? Pilipino sa kamay ng mga Espanyol.

Ang tumatak po sa aking isipan ay ang

Magaling! Sa tingin ninyo, paano
namumuhay ang mga Pilipino noon sa ilalim
ng pananakop?
mga hindi magagandang pangyayaring
naranasan ng mga Pilipino noong panahon ng
pananakop.
Napagtanto kong hindi madali ang
buhay noon kaysa sa kasalukuyang panahon
na halos ang kalayaan ngayon ay sobra-sobra
pa sa ating inaasahan.

Tama! Ano pa?

Magaling! Sa inyong asignaturang
Aralin Panlipunan, gaano kahalaga ang
pagsulong at pangangalaga sa karapatang
Namumuhay po ang mga Pilipino noon
na limitado lamang ang kanilang mga ikinikilos.
Wala silang karapatang magsalita at
wala ring kalayaang gawin ang kanilang gusto.
pantao?

Sa ating buhay, ang karapatan natin

Magaling! Sino pa ang may ideya?
Mahusay! Sa mga larawan at inyong
gawain kanina, paano ninyo mailalarawan ang
kalagayan ng mga Pilipino noon?
bilang isang tao ay napakahalaga sa atin. Ito
ang magsisilbing daan o instrumento upang
malaya tayong mamuhay. Kailangang maging
maalam tayo sa ating karapatan upang hindi
tayo apihin ng iba at kaya nating ipagpaban
ang ating mga sarili.
Kailangan po nating ipaglaban ang ating
mga karapatan bilang isang tao upang hindi
tayo apihin at maliitin ng iba.

Magaling!
Masasabi ko pong ang kanilang
kalagayan noon ay mahirap, puno ng takot at
3. Abstraksiyon kapighatian.

Ang ginawa ninyo kanina ay mga

suliraning panlipunan at ilan sa mga suliranin
ni Rizal habang isinusulat niya ang El
Filibusterismo.
Ano ang unang nobelang isinulat niya?

Tama! Ano naman ang ikalawang obra

maestra ng ating pambansang bayaning si Dr.
Jose P. Rizal?
Noli Me Tangere
Magaling! Ano ang nasaksihan ni Rizal
noong siya’y nasa murang edad pa lamang?

El Filibusterismo

Tama! Kailangan niya nalaman ang

kahulugan ng Filibusterismo? Saksi siya sa mapapait, masasakit, at
madidilim na bahagi ng buhay ng ating mga
ninuno.

Tama! Ang tatlong paring martir ay

kilalasa tawag na GOMBURZA na kung saan Nang masaksihan nila ang malagim at
ito ay kinuha mula sa unang pantig ng huling kalunos-lunos na Pagbitay sa tatlong paring
pangalan nila. martir.

Nang masaksihan niya ang nangyari sa

tatlong paring martir, ano ang ginawa ni Rizal?

Magaling! Kailan muling nasilayan ni
Rizal ang kaniyang pamilya?
Tama! Ano-ano ang mga layuning
isinagawa ni Rizal sa kaniyang pagbabalik?
Magaling! Sino ang humimok kay Rizal
na lisanin ang bansa at bakit niya ito ginawa?
Tama! Kailan siya umalis?
Tama! Kailan sinimulang isulat ni Rizal ang El
Filibusterismo?
Saan?
Tama! Ano ang sinabi ni Maria Odulio
de Guzman tungkol sa katha ni Rizal na El
Fili?
Magaling! Ano ang naisasabay ni Rizal
habang isinusulat niya ang El Fili?
Tama! Ano ang mga suliranin ni Rizal
habang siya’y nagsusulat ng El Filibusterismo?
Magaling! Ano pa?
Tama! Nakarating sa kanyang
kaalaman na ang kanyang pinakaiibig na si
Leonor Rivera ay ipinakasal ng magula nito sa
Ginamit niya ang pinakamabisang
sandata sa oagkamit ng minimithing
pagbabago at kalayaan ng mga Pilipino -ang
kanyang panulat.
Noong Agosto 1887.
Ginamit niya ang mata ng kaniyang ina,
nakipag-usap kay Leonor Rivera, at inalam
ang pagtanggap ng mga Pilipino sa kaniyang
isinulat na nobela.
Si Gobernador-Heneral Emilio
Terrerong. Hinimok niya si Rizal upang
makaiwas siya at ang kanyang pamilya sa lalo
pang kapahamakan at sa pagmamalupit ng
mga makapangyarihang prayle sa kaniyang
pamilya.
Noong Pebrero 1888.
Noong 1890.
Sa London.
Ayon sa kanya, binalangkas ni Rizal
ang pagkatha sa El Fili noong mga huling
buwan ng 1884 at mga unang buwan ng 1885
nang isinulat pa niya ang Noli Me Tangere.
Ang pagbisita sa kanyang mga kaibigan
at pamamasyal sa magandang lugar sa
Europa. Dahil dito, lubhang nasiyahan si Rizal
sa ganda ng Paris kaya’t napag-isipan niyang
lumipat muna sa Brussel, Belgium upang
matutukan at mapag-isipan ang pagsulat ng
nobela kasama ang kaibigang si Jose
Alejandro.
Kinulang/kinapos sa pananalapi na
halos lumiban siya sa pagkain makatipid
lamang. Dagdag pa rito, nakapagsanla siya ng
kanyang mga alahas.
Naging balakid din ang suliranin niya sa
ibang lalaki. puso, sa pamilya, at sa mga kaibigan.
Nabatid din niyang ang kanyang
magulang at mga Kapatid ay pinasasakitan at
pinag-uusig ng pamahalaang Espanyol dahil
sa usapin sa lupa. Lumayo rin kay Rizal ang
mga kasama niya sa La Solidaridad.

Kailan natapos ni Rizal ang El Fili?

Tama! Ano ang pangalan ng murang

palimbagang kanyang nahanap sa Ghent,
Belgium?
Marso 29, 1891.
Magaling! Sino ang gumastos upang
maituloy ang nahintong paglilimbag ng nobela
noong Setyembre 1891?
F. Meyer Van Lao.

Tama! Kanino inialay ni Rizal ang El

Fili?
Ang kanyang mayamang kaibigan na si
Valentin Ventura.

Inialay niya ito sa tatlong paring martir

Magaling! Ano ang paghahambing ni na binitay sa Bagumbayan na sina Padre
Ginoong Ambeth Ocampo sa dalawang nobela Mariano Gomez, Padre Jose Burgos, at Padre
ni Rizal? Jacinto Zamora dahil lamang sa maling akala.

Ayon sa kanya na mas maraming hindi

Tama! Ayon din sa kanya, noong 1925,
binili ng pamahalaan ang original na kopya ng
nobela mula kay Valentin Ventura.
Bilang mag-aaral, gaano kahalaga ang
pag-aaral ng El Filibusterismo sa buhay mo?
isinama si Rizal sa El Fili. May halos
apatnapu’t (47) pahina ang tinanggal, nilagyan
ng ekis, binura, at binago. Samantalang sa
Noli Me Tangere ay kabanata lamang tungkol
kina Elias at Salome.

Magaling! Ano pa? Mahalaga ito sa paraang ito ang isa sa

Tama! Paano mo mapahahalagahan
ang El Filibusterismo sa kasalukuyang
panahon?
mga salamin ng nakaraan na nagbigay ng
pag-asa at boses sa ating mga Pilipino noong
panahon ng pananakop.
Sa tulong nito, nalalaman nating ang
pinag-ugatan ng kalayaang tinatamasa natin
ngayon.

Mahusay! Paano mo mabubuhay ang
katauhan ni Rizal sa panahon ngayon?
Sa pamamagitan ng pagbasa nito at
hindi paglimot sa mga pangyayari noon dahil
bahagi iyon ng kasalukuyan. Isasabubay ko rin
ang mga gintong aral na aking makukuha at
ibabahagi ko rin ito sa iba.

Tama! Ano pa? Pag-alam sa kalagayan ng lipunan ang

pagiging aktibong mamamayan lalo na sa
paglutas ng mga suliranin.

Magaling! Mag-aral nang mabuti, susunod sa mga

batas na pinaiiral, at magiging mabuting
Ano nga ulit ang tinalakay natin huwaran sa ibang tao.
ngayong araw?

Tama! Kanino niya inaalay ang El

Filibusterismo? Tungkol sa Kaligirang Pangkasaysayan
ng El Filibusterismo.

Magaling! Ano-ano nga ulit ang naging

suliranin ni Rizal habang isinusulat niya ang El Sa tatlong paring martir o mas kilala sa
Fili? tawag na GomBurZa.

Tama! Sino ang tumulong sa kanya

para mailimbag ang ‘di matapos na Kulang sa pananalapi, suliranin sa
paglilimbag? puso, sa pamilya, at sa mga kaibigan.

Magaling! Kailan at saan natapos ang

ikalawang nobela?
Si Valentin Ventura.

Magaling! Lagi nating tandaan na ang

mga obra o isinulat ni Rizal ay bahagi ng ating Noong Marso 29, 1891 sa Ghent,
kasaysayan na kailangan nating alamin at pag- Belgium.
aralan.
Naunawaan ba?

4. Aplikasyon
Opo ma’am!
Ngayon ay hahatiin ko ang klase sa
pitong pangkat. Ang gagawin ninyo ay isulat
ang buod ng “Kaligirang Pangkasaysayan ng
El Filibusterismo sa pamamagitan ng slogan,
maikling tula o pagguhit ng isang bagay na
may simbolismo, at ipaliwanag ang kaugnayan
nito sa paksang tinalakay. Isulat ito sa
kalahating papel.
Ilalahad sa klase ang ginawa
Pamantayan sa Pagmamarka:

• Kaugnayan sa Paksa ------------- 5

• Kahusayan sa Paggawa --------- 5 (Pagsasagawa ng gawain)
• Nilalaman --------------------------- 10
Kabuoan: 20

IV. Ebalwasyon

Ngayon ay magkakaroon tayo ng

maikling pagsusulit tungkol sa kaligirang
Pangkasaysayan ng El Filibusterismo.

1.Kanino inialay ni Jose Rizal ang kaniyang

nobelang El Filibusterismo?
a. Sa Inang Bayan c. Kay Maria Clara
b. Padre Florentino d. 3 Paring martir

2. Saan inilimbag ang El Filibusterismo?

a. Berlin. c. Ghent, Belgium
b. France. d. Italy

3. Sino ang matalik na kaibigan ni Rizal na

tumulong upang maipatuloy ang paglilimbag
ng kaniyang nobelang El Filibusterismo?
a. Valentin Ventura c. Marcelo H. Del Pillar
b. Dr. Blumentritt. d. Graciano Lopez

4. Sino ang kasintahan ni Jose Rizal na

ipinakasal ng magulang nito sa ibang lalaki?
a. Segunda Katigbak
b. Maria Rivera
c. Julia Montes
d. Leonor Rivera

5. Kailan natapos ang ikalawang nobela ni

Rizal?
a. Marso 29, 1891
b. Marso 29, 1895
c. Marso 23, 1891
d. Marso 23, 1895

Susing sagot;

1. d
2. c
V. Takdang-Aralin 3. a
4. d
Basahin at pag-aralan ang unang 5. a
kabanata ng El Filibusterismo “Sa Kubyerta”.
Pagkatapos ay saguton ang katanungan sa
ibaba. Isulat ito sa kalahating papel. (Ang
Pilibusterismo, pahina 1-8).

1. Ilarawan ang bapor Tabo. Ano ang

kaibahan nito sa mga pantubig sa
kasalukuyan?

2. Sino-sino ang mga nasa itaas ng

Kubyerta? Ibigay ang mga katangian ng
bawat isa.

May mga katanungan pa ba?

Paalam sa lahat!

Wala na po ma’am!

Paalam din po ma’am!

Inihanda ni: Bibigyang-pansin ni:

RIALYN AMBATY GLECY C. AGUS

Gurong Mag-aaral Gurong Tagapuna