Professional Documents
Culture Documents
V2 - TCQT - Slide Chương 3
V2 - TCQT - Slide Chương 3
CHƯƠNG III
CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ
& CÁC MỐI LIÊN HỆ KINH TẾ QUỐC TẾ
Nguyên tắc hạch toán của cán cân thanh toán quốc tế
Giải pháp hạn chế thâm hụt cán cân vãng lai
1
2023
• Chương 3, Giáo trình Tài chính quốc tế; PGS.TS. Nguyễn Ngọc Vũ
và cộng sự
Alan C. Shapiro
2
2023
• Cán cân thanh toán quốc tế (Balance of payment - BOP) là một bản
báo cáo thống kê tổng hợp có hệ thống, ghi chép lại tất cả các giao
dịch kinh tế giữa người cư trú và người không cư trú trong một
thời kỳ nhất định, thường là một năm (Điều 3 Nghị định
16/2014/NĐ-CP)
• Người cư trú là các cá nhân và tổ chức thỏa mãn các điều kiện về cư
trú theo quy định Pháp luật cụ thể của từng quốc gia.
• Người cư trú và người không cư trú tại Việt Nam được xác định
theo quy định của Pháp lệnh Ngoại hối số 28/2005/PL-UBTV ngày
13 tháng 12 năm 2005 và Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều
của Pháp lệnh Ngoại hối số 06/2013/UBTVQH13 ngày 18 tháng 3
năm 2013.
3
2023
Nguồn: Khoản 2, 3 Điều 4 Pháp lệnh Ngoại hối 2005, sửa đổi 2013
4
2023
• Cán cân vãng lai ghi lại dòng dịch chuyển thuần của hàng hóa,
dịch vụ và chuyển giao một chiều.
• Cán cân vãng lai bao gồm các bộ phận cơ bản:
• Cán cân thương mại (hàng hóa ròng) - Trade balance
• Cán cân dịch vụ (dịch vụ ròng) – Service account.
• Cán cân thu nhập (thu nhập ròng) – Income account.
• Cán cân chuyển giao vãng lai một chiều (ròng) - Unilateral
transfers.
5
2023
• Cán cân thương mại phản ánh chênh lệch giữa những khoản
thu từ xuất khẩu hàng hóa và các khoản chi cho nhập khẩu
hàng hoá.
• Cán cân thương mại còn được gọi là cán cân hiển thị (visible)
do nó chỉ phản ánh các hàng hóa nhận thấy được bằng mắt
thường khi di chuyển qua biên giới.
• Cán cân dịch vụ phản ánh các khoản thu, chi từ hoạt động dịch
vụ về vận tải, du lịch, bảo hiểm, bưu chính, viễn thông, hàng
không, ngân hàng, thông tin, xây dựng và các hoạt động dịch vụ
khác giữa những người cư trú và không cư trú.
6
2023
• Cán cân chuyển giao một chiều ghi lại các khoản viện trợ
không hoàn lại, quà tặng, quà biếu và các khoản chuyển giao
khác bằng tiền, hiện vật cho mục đích tiêu dùng do người không
cư trú chuyển cho người cư trú và ngược lại.
• Cán cân dịch vụ, thu nhập, chuyển giao một chiều không thể
quan sát trực quan được nên được gọi là cán cân không hiển thị
(invisible).
7
2023
8
2023
• Nhầm lẫn, sai sót thống kê bao gồm các giao dịch kinh tế thực
tế đã xảy ra nhưng không được ghi chép hoặc ghi chép không
chính xác.
9
2023
• BOP được hạch toán theo nguyên tắc bút toán kép:
• Vế thu (receipt): Mỗi khoản thu từ người không cư trú được ghi
có và được biểu hiện bằng dấu (+).
• Vế chi (payment): Mỗi khoản chi cho người không cư trú được
ghi nợ và được biểu hiện bằng dấu (-).
• Do BOP được hạch toán theo nguyên tắc bút toán kép nên BOP
luôn cân bằng về tổng thể.
• Các bút toán ghi có (+) phản ánh cung ngoại tệ (hay cầu nội
tệ).
• Các bút toán ghi nợ (-) phản ánh cầu ngoại tệ (hay cung nội tệ).
• Mọi giao dịch kinh tế giữa người cư trú và người không cư trú
làm phát sinh cung ngoại tệ và cầu nội tệ đều được ghi có (+)
trong BOP; mọi giao dịch kinh tế làm phát sinh cầu ngoại tệ và
cung nội tệ đều được ghi (-) trong BOP.
10
2023
• Do nguyên tắc hạch toán kép, BOP luôn cân bằng về tổng thể.
• Khi nói đến cán cân thanh toán thâm hụt hay thặng dư, các nhà
kinh tế muốn nói đến thặng dư hay thâm hụt của một nhóm hay
các cán cân bộ phận nhất định trong BOP.
11
2023
12
2023
13
2023
14
2023
15
2023
16
2023
CA = - FA
Một quốc gia không thể giảm thâm hụt cán cân vãng lai hoặc gia
tăng thặng dư cán cân vãng lai trừ khi đáp ứng cả hai điều kiện
sau:
• Nâng cao thu nhập quốc gia (tổng sản phẩm quốc dân) so với
17
2023
18
2023
THANK YOU!
19