Aleksandra Bieńk, Izabela Fagasińska

Pedagogika rok II

Problemy kształcenia wczesnej edukacji

Kształcenie wczesnej edukacji odgrywa kluczową rolę w rozwoju dziecka, wpływając

na jego przyszły rozwój akademicki, społeczny i emocjonalny. Jednakże, pomimo swojego
znaczenia, istnieje wiele wyzwań i problemów związanych z kształceniem wczesnej edukacji,
które mogą wpłynąć na skuteczność tego procesu. W niniejszym referacie przyjrzymy się
głównym wyzwaniom, z jakimi stykają się programy kształcenia wczesnej edukacji.

W swoim artykule ”Dostęp dzieci do edukacji – mity i rzeczywistość” Danuta Waloszek

porusza kwestię dostępu dzieci do edukacji w kontekście mitów i rzeczywistości. Autorka
zwraca uwagę na powszechne przekonanie, że w Polsce każde dziecko ma gwarantowany
dostęp do edukacji, jednak w praktyce sytuacja może być bardziej złożona.
Waloszek podkreśla, że problemem w tym kontekście jest m.in. nierówny dostęp do dobrej
jakości edukacji, brak odpowiednich warunków i infrastruktury w szkołach, a także zbyt mała
liczba miejsc w przedszkolach i szkołach. Autorka zwraca uwagę na konieczność zapewnienia
równych szans edukacyjnych dla wszystkich dzieci, niezależnie od ich sytuacji materialnej czy
społecznej. W artykule przedstawione są także propozycje rozwiązań mających poprawić
sytuację dostępu dzieci do edukacji, takie jak inwestowanie w rozwój infrastruktury szkolnej,
zwiększenie liczby miejsc w przedszkolach czy poprawa warunków pracy nauczycieli.
Waloszek podkreśla, że edukacja powinna być priorytetem dla społeczeństwa, ponieważ ma
kluczowe znaczenie dla rozwoju dzieci i budowania społeczeństwa opartego na wiedzy i
umiejętnościach. Artykuł Danuty Waloszek zwraca uwagę na istotny problem nierównego
dostępu dzieci do edukacji w Polsce i zachęca do podjęcia działań mających poprawić tę
sytuację. Wspiera postulat zapewnienia wszystkim dzieciom równych szans edukacyjnych,
które są niezbędne do ich pełnego rozwoju i przyszłego sukcesu.

Lucyna Smółka, ekspertka w dziedzinie wczesnej edukacji, w artykule „Jakiego

przedszkola chcą dla swoich dzieci rodzice?” omawia kwestię preferencji rodziców
dotyczących wyboru przedszkola dla swoich dzieci. Zauważa, że rodzice coraz częściej
zwracają uwagę nie tylko na standardy nauczania, ale także na aspekty takie jak atmosfera
panująca w placówce, podejście kadry pedagogicznej do dzieci oraz dostępność zajęć
dodatkowych. Według badań przeprowadzonych przez Smółkę, rodzice najbardziej cenią sobie
przedszkola, które stawiają na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka, a nie tylko na
przyswajanie wiedzy. Ważne jest dla nich, aby ich pociechy miały możliwość rozwijania
umiejętności interpersonalnych, kreatywności oraz samodzielności. Porównując te oczekiwania
do problemów kształcenia we wczesnej edukacji, można zauważyć pewne rozbieżności. Wiele
przedszkoli skupia się nadal głównie na nauce podstawowych umiejętności, zaniedbując rozwój
emocjonalny i społeczny dzieci. Brakuje też odpowiedniej liczby wykwalifikowanych
nauczycieli, którzy potrafiliby skutecznie wspierać rozwój dziecka we wszystkich jego
aspektach. W celu poprawy sytuacji w edukacji przedszkolnej, konieczne jest większe
zaangażowanie ze strony placówek w rozwijanie kompetencji społecznych i emocjonalnych u
dzieci oraz inwestowanie w odpowiednie szkolenia dla kadry pedagogicznej. Tylko w ten
sposób można stworzyć warunki, które spełnią oczekiwania rodziców i zapewnią dzieciom
optymalne warunki rozwoju we wczesnym wieku.

Jolanta Bonar w artykule „Twórczy nauczyciel wczesnej edukacji” zwraca uwagę na

istotną rolę nauczyciela w procesie edukacyjnym dzieci w wieku przedszkolnym oraz
wczesnoszkolnym. Podkreśla, że nauczyciel wczesnej edukacji powinien być kreatywny,
innowacyjny i otwarty na nowe metody nauczania. Bonar wskazuje na trudności związane z
brakiem odpowiedniego wsparcia dla nauczycieli wczesnej edukacji oraz z niedostatecznymi
zasobami finansowymi przeznaczonymi na rozwój tej dziedziny. Jej zdaniem, istotne jest
zapewnienie odpowiednich warunków edukacyjnych oraz ciągłe podnoszenie kwalifikacji
nauczycieli wczesnej edukacji. W kontekście problemów kształcenia we wczesnej edukacji,
Bonar podkreśla także konieczność zapewnienia dzieciom wsparcia, które pomaga im rozwijać
swoje talenty i zainteresowania. Nauczyciel powinien być osobą, która wspiera kreatywne
myślenie i rozwój dziecka, umożliwiając mu pełne wykorzystanie jego potencjału. Wnioskiem
płynącym z artykułu jest postulat stworzenia warunków dla twórczego nauczyciela wczesnej
edukacji, który będzie potrafił skutecznie wspierać rozwój maluchów i przygotować je do
dalszej nauki. Autorka zaznacza, że właściwe podejście do kształcenia w wieku przedszkolnym
oraz wczesnoszkolnym ma kluczowe znaczenie dla przyszłego rozwoju dzieci i ich osiągnięć
edukacyjnych.

Monika Jurewicz w artykule „Nauczyciel wczesnej edukacji w obliczu zmian społeczno-

oświatowych” Jednym z głównych problemów jest zmiana roli nauczyciela, który nie tylko
przekazuje wiedzę, ale także pełni funkcję opiekuna i wsparcia dla dzieci. Kolejnym
wyzwaniem jest rosnąca różnorodność uczniów w klasach, co wymaga dostosowania metod
nauczania do indywidualnych potrzeb każdego dziecka. Nauczyciel musi być elastyczny i
otwarty na różnorodność, aby każde dziecko mogło rozwijać się w sposób optymalny.
Dodatkowym problemem wczesnej edukacji jest brak odpowiedniej infrastruktury i wsparcia
dla nauczycieli. Często brakuje środków na rozwój zawodowy nauczycieli, co uniemożliwia im
aktualizację wiedzy i umiejętności w obszarze wczesnej edukacji. W obliczu tych wyzwań
nauczyciel wczesnej edukacji musi być otwarty na zmiany, stale doskonalić się zawodowo i
współpracować z innymi specjalistami, aby zapewnić dzieciom jak najlepsze warunki rozwoju
i nauki. Współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym również odgrywa kluczową rolę w
pracy nauczyciela wczesnej edukacji. Warto również zauważyć, że zmiany społeczno-
oświatowe mogą być szansą dla rozwoju zawodowego nauczycieli, jeśli tylko są one
odpowiednio wykorzystane i wsparcie dla nauczycieli jest odpowiednie. Nauczyciel wczesnej
edukacji musi być więc gotowy na zmiany i rozwój, aby sprostać wymaganiom współczesnej
edukacji i zapewnić dzieciom jak najlepsze warunki rozwoju.

Tatiana Grabowska w swoim artykule „Sukcesy i porażki nauczyciela edukacji

wczesnoszkolnej wczesnoszkolnej – z perspektywy praktykującego nauczyciela” przede
wszystkim podkreśla, że praca nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej niesie zarówno sukcesy,
jak i porażki. Z jednej strony nauczyciel może cieszyć się z postępów uczniów, ich sukcesów
edukacyjnych czy emocjonalnych. Z drugiej strony musi także radzić sobie z problemami
związanymi z kształceniem we wczesnej edukacji, takimi jak trudności uczniów w nauce czy
zachowaniu. Autorka artykułu zwraca uwagę na fakt, że nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej
często boryka się z brakiem wsparcia ze strony systemu edukacyjnego oraz z nadmiernym
obciążeniem obowiązkami. Jest to szczególnie istotne w kontekście rosnących oczekiwań
wobec nauczycieli i stale zmieniających się programów nauczania. Grabowska podkreśla
również konieczność ciągłego doskonalenia się zawodowego, aby móc skutecznie radzić sobie
z wyzwaniami w pracy nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej. Ważne jest zdobywanie nowych
umiejętności i wiedzy, aby być lepiej przygotowanym do pracy z dziećmi. Warto podkreślić, że
artykuł Tatiany Grabowskiej skupia uwagę na realiach pracy nauczyciela edukacji
wczesnoszkolnej, uwzględniając zarówno pozytywne aspekty jak i trudności z jakimi
nauczyciel może się spotkać.

Wniosek z powyższych rozważań jest jasny: kształcenie wczesnej edukacji stanowi

kluczowy element rozwoju dziecka, jednakże istnieje szereg problemów, które mogą
ograniczyć jego skuteczność. Konieczne jest podejmowanie działań na wielu frontach, aby
zapewnić wszystkim dzieciom równy dostęp do wysokiej jakości programów kształcenia
wczesnej edukacji oraz wsparcie w ich rozwoju.
Bibliografia:

Waloszek, D., Dostęp dzieci do edukacji – mity i rzeczywistość. (w:) W. Leżańska, Nauczyciel
wczesnej edukacji w drodze do profesjonalnego mistrzostwa. Łódź: Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego
Smółka, L., Jakiego przedszkola chcą dla swoich dzieci rodzice?. (w:) W. Leżańska,
Nauczyciel wczesnej edukacji w drodze do profesjonalnego mistrzostwa. Łódź: Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego
Bonar, J., Twórczy nauczyciel wczesnej edukacji. (w:) W. Leżańska, Nauczyciel wczesnej
edukacji w drodze do profesjonalnego mistrzostwa. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu
Łódzkiego
Jurewicz, M., Nauczyciel wczesnej edukacji w obliczu zmian społeczno-oświatowych. (w:) E.
Smak, Nauczyciel w edukacji przedszkolnej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
Grabowska, T., Sukcesy i porażki nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej wczesnoszkolnej – z
perspektywy praktykującego nauczyciela. (w:) E. Smak, Nauczyciel w edukacji przedszkolnej.
Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
Pytania
1. Jak według Doroty Waloszek wyglądają rzeczywiście szanse edukacyjne?
• mała liczba miejsc w przedszkolach i w szkołach
• brak odpowiedniej infrastruktury w szkołach
• obecne różnice ekonomiczne i społeczne
2. Co jest ważne według rodziców przy wyborze przedszkola?
• atmosfera w placówce
• podejście kadry do dzieci
• zajęcia dodatkowe
3. Jaki według Jolanty Bonar powinien być nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej?
• innowacyjny
• otwarty na nowe metody nauczania
• wspiera rozwój talentów dzieci
• umożliwia im wykorzystanie swojego potencjału
4. Jak Monika Jurewicz opisuje nauczyciela? Jaka jest jego rola, jaki powinien być?
• jest opiekunem dziecka, daje mu wsparcie
• musi umieć dostosować się do każdego dziecka
• otwarty na różnorodność
• powinien stale doskonalić się zawodowo
• musi umieć komunikować się i współpracować z rodzicami
5. Z jakimi trudnościami możemy my jako przyszłe pedagożką spotkać się w naszej
przyszłej pracy?