Professional Documents
Culture Documents
Psychologia Zarządzania
Psychologia Zarządzania
1. Koncepcja hedonistyczna
(oparta na założeniu, że człowiek jest istotą dążącą do szczęścia, zadowolenia, przyjemności)
2. Koncepcja humanistyczna w dwu odmianach:
- Opiekuńcza (oparta na założeniu, że człowiek jest istotą słabą, mało zaradną, dla normalnego funkcjonowania niezbędna
jest pomoc i opieka, działalność charytatywna, filantropia, systemy wsparcia społecznego itp.
- Wychowawcza, zakładająca, że człowiek jest istotą o niewyczerpanych potencjalnych możliwościach rozwoju, zdolny do
samodzielnych rozwiązań, uczenia się, rozwoju.
3. Koncepcja technokratyczna (manipulatorska) , oparta na założeniu, że człowiek jest istotą gotową do
podporządkowania, traktowaną jako narzędzie do osiągania celów innych, bez świadomości tego.
CELE PSYCHOLOGICZNE:
• poznanie zakresu możliwości człowieka: jego zdolności, uzdolnień, zainteresowań, kompetencji i kwalifikacji,
potencjału rozwojowego,
• poznanie jego dążeń, pragnień, aspiracji i ambicji, tego co stanowi jego siły napędowe, chęci i gotowość
angażowania się w pracę, motywów zwiększania wysiłku,
• poznanie jego braków, luk w przygotowaniu do pracy, potencjalnych błędów i ryzyka niepowodzeń
CELE POZAPSYCHOLOGICZNE
• Dobór zawodowy, dobór na stanowiska pracy, przydzielanie adekwatnych zadań, polityka personalna (HR)
• Tworzenie adekwatnych (sprawiedliwych) systemów wynagradzania za pracę), pobudzanie motywacji,
• Tworzenie systemów doskonalenia zawodowego, uzupełniania luk w wiedzy, szkolenia, m.in. coachingu,
• Doskonalenie fizycznych warunków pracy (ergonomia), dostosowywanie warunków do potrzeb i wymagań
stawianych człowiekowi.
• Ogólnie: Zapewnienie adekwatności funkcjonalnej między człowiekiem a środowiskiem pracy.
4-Człowiek jako podmiot pracy. Możliwości i motywacja.
• Możliwości odnoszą się do względnie trwałych jego cech, takich jak: zdolności, uzdolnienia , talenty,
zainteresowania, itp.
• Motywacja natomiast odnosi się do siły pobudzenia I ukierunkowania aktywności, determinując poziom
zaangażowania w pracę.
(Możliwości, jako podstawa przydatności człowieka do pracy i jej diagnozowania?)
• Najbardziej ogólnym rozumieniem jest zdolność do spełniania wymagań stawianych przez pracę ( zadań ), czyli
splot różnych cech, takich jak:
• siła i sprawność fizyczna (wiek, konstytucja fizyczna, stan zdrowia, zdolność do regeneracji sił po dużym wysiłku,
mierzonego wydatkiem energetycznych w kilokaloriach)
• Zdolności i uzdolnienia intelektualne ważne dla funkcjonowania w danym zawodzie, czyli zespół warunków
wewnętrznych do wykonywania zadań określonego rodzaju.: Ogólne, takie jak: inteligencja, spostrzegawczość,
zręczność, mobilność oraz specyficzne, wymagane w określonym zawodzie lub stanowisku pracy.
• Poziom sprawności w zakresie tych funkcji, wyższy od przeciętnego nazywamy zdolnością sensu stricto.
• Zdolności to cechy oraz stany człowieka(samopoczucie, zarówno fizyczne jak i psychiczne).
• Stan fizyczny zapewnia wytrzymałość człowieka w procesie pracy i jego ogólne samopoczucie (zmęczenie,
znużenie, stres, itp.)
• Poziom umysłowy, zapewniający szybsze uczenie się nowych rzeczy i reagowanie na zdarzenia nowe,
nieoczekiwane w pracy.
• Poziom kulturalny, sposób odnoszenia się do innych ludzi oraz elementów samego środowiska ( ład i porządek w
miejscu pracy, poszanowanie maszyn, urządzeń itp
• Poziom moralny, czyli etyka pracy, wysokie morale, zaangażowanie w sprawy nie tylko własne, gotowość udzielania
pomocy, bezinteresowność. Każdy zawód ma swoje „dobre obyczaje”.
5-Analiza pracy jako podstawa tworzenia metod doboru pracowników. Na czym polega.
analiza pracy jako podstawa doboru pracowników polega na dokładnym zrozumieniu wymagań, obowiązków i
oczekiwanych umiejętności związanych z danym stanowiskiem pracy. Proces ten obejmuje szczegółowe badanie każdego
elementu pracy, w tym zadań, obowiązków, kompetencji technicznych i miękkich, jak również kontekstu zadań i wymagań
organizacyjnych.
Analiza pracy dostarcza informacji niezbędnych do opracowania skutecznych i trafnych metod doboru pracowników. Dzięki
niej można określić, jakie umiejętności, kwalifikacje, doświadczenie czy cechy osobowości są istotne dla danego stanowiska.
Na podstawie analizy pracy można stworzyć profil idealnego kandydata, który będzie odzwierciedlał wymagania stanowiska.
Przydatność do pracy to ogół cech, stanowiących podstawę przyjęcia do pracy na danym stanowisku lub w danym zawodzie.
Określanie przydatności do pracy. Czyli dobór zawodowy
Przydatność do pracy określa się dwojako:
- Jako analizę wyników (ex post) ilościowych i jakościowych,
- Na podstawie orzeczenia, czy dana jednostka spełnia wymagania stawiane przez pracę( przed podjęciem pracy), a więc na
podstawie kryteriów formalnych. Są to predyktory powodzenia zawodowego.
W praktyce najczęściej: formalnych kwalifikacji, wieku, stażu pracy, stanu zdrowia, sprawności, umiejętności specjalnych.
Użyteczność predyktorów jest różna, największą wartość mają wyniki badań diagnostycznych testami, ponieważ te mają
określone cechy uprawniające do prognozy: trafność, rzetelność, standardowość i znormalizowanie, określonych
statystycznie (psychometria).
Jest diagnozowana w sytuacjach, gdy zgłasza się większa liczba kandydatów niż liczba miejsc (konkurs), lub gdy wymagania
są ściśle określone i wysokie, wówczas potrzebny jest dobór lub selekcja w oparciu o diagnozę cech. Wymagania
przedstawia się w postaci tzw. profilu cech.
Przedmiotem diagnozy są cechy człowieka, a nierzadko stany: stan zdrowia, uzależnienia, stan zmęczenia, przeciążenia,
stresu, wypalenia zawodowego itp..
11. Rola analizy pracy w tworzeniu programów szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji.
Analiza pracy w tworzeniu programów szkoleniowych w psychologii zarządzania polega na ocenie różnych
aspektów procesu tworzenia i realizacji takiego programu.
1. Cele szkolenia: W pierwszej kolejności należy zidentyfikować cele, jakie mają być osiągnięte dzięki
szkoleniu.
2. Diagnoza potrzeb szkoleniowych: Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie diagnozy potrzeb
szkoleniowych, czyli ocena obecnych kompetencji i luki, które należy wypełnić.
4. Realizacja programu szkoleniowego: Na tym etapie należy przeprowadzić szkolenie, zgodnie z wcześniej
zaplanowanym programem. Istotne jest zapewnienie odpowiednich warunków szkoleniowych,
przygotowanie materiałów szkoleniowych i dostosowanie metodyki do grupy docelowej.
Więzi mogą być pionowe (relacje przełożony-podwładny). Ich jakość zależy od KOMPETENCJI
INTERPERSONALNEJ, to znaczy zdolność spostrzegania innych ludzi i ich oceniania. Wiedza o
relacjach pionowych w pracy, tj. o kierowaniu pochodzi z 3 źródeł :
Naukowego zarządzania,(scientific management)
Teorii przywództwa (theory of leadership)
Socjologicznej teorii władzy (uprawomocnienie władzy w ramach prawa i systemu
biurokracji (Max Weber główny twórca tej teorii).