WPISUJE UCZEŃ

UZUPEŁNIENIA
ZESPÓŁ
NADZORUJĄCY
KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA

dzień miesiąc rok

dysleksja

SPRAWDZIAN
W CZWARTEJ KLASIE
SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Wakacje Tomka
Instrukcja dla ucznia Czas pracy:
1. Sprawdź, czy zestaw zawiera 7 stron. 60 minut
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę uro-
dzenia. Liczba punktów
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. do uzyskania: 30
4. Rozwiązania zapisuj długopisem z czarnym tuszem.
Nie używaj korektora.
5. W zadaniach od 1 do 11 i od 13 do 19 są podane cztery odpo-
wiedzi:
A, B, C, D. Odpowiada im następujący układ kratek na
karcie odpowiedzi:

A B C D

6. Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadają-

cą jej literą – np. gdy wybrałeś „A”:

B C D

7. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi,

ale jeśli się pomylisz,
błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.

B C

8. Rozwiązania zadań 12 i 20 zapisz czytelnie i starannie w wyzna-

czonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
9. Na 6 stronie arkusza znajduje się miejsce przeznaczone na
brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane.
POWODZENIA!

200
 Minione wakacje Tomek z pewnością zaliczy do udanych. Interesuje się bowiem
historią znanych polskich miast, a w lipcu odwiedził: Warszawę, Kraków i Wieliczkę.

Tekst do zadań od 1 do 6.
Najpierw chłopiec pojechał do Warszawy. Po zwiedzeniu Zamku Królewskiego na
dłuższą chwilę zatrzymał się pod kolumną Zygmunta. Przypomniał sobie wiersz Wandy
Chotomskiej, którego uczył się na pamięć. Oto jego fragment:

Dzień dobry, królu Zygmuncie

– Dzień dobry, królu Zygmuncie.
Co słychać, wasza wysokość?
Kłaniam się nisko królowi,
kłaniam się białym obłokom.
Niebo jest jasnoniebieskie,
obłoki białe jak mlecze,
a król... [...]
– Zygmuncie, co się dzieje
z królewską wysokością?
Zatrzęsła się pod królem
kolumna marmurowa:
– Chcesz wiedzieć, co się dzieje?
Dostałem list z Krakowa:
„My wiemy, jak to było,
bo nas uczyli w szkole,
i mamy żal do króla
od paru już pokoleń.
Nasz Kraków na stolicę
pasuje tak jak ulał,
a król stolicę przeniósł.
I po co, proszę króla?
To nie był dobry pomysł
ta cała przeprowadzka,
bo gdzie w Warszawie wieża
piękniejsza niż mariacka?
A Planty*? [...]
Od Zamku Królewskiego
ładniejszy przecież Wawel!” [...]
Tu król czytanie przerwał
i oblał się purpurą,
i krzyknął wielkim głosem:
– Królestwo dam za pióro!
Odpiszę! Słowo daję!
Natychmiast! Osobiście!
List wyślę do Krakowa!
Wyjaśnię wszystko w liście!
Niestety – nie odpisał i pewnie nie od-
pisze,
bo z piórem na kolumnę jak dotąd nikt
nie przyszedł.
*
Planty – spacerowy zieleniec okalający stare
centrum Krakowa.

Zadanie 1. Król otrzymał list z

A. Karpacza.
B. Krakowa.
C. Katowic.
D. Kalisza.
Zadanie 2. Mieszkańcy Krakowa mieli żal do króla, że
A. nie spodobał mu się spacerowy zieleniec starego Krakowa.
B. nie dostrzegł uroku wieży mariackiej.
C. zamieszkał na Zamku Królewskim w Warszawie.
D. przeniósł stolicę z Warszawy do Krakowa.
Zadanie 3. Rozmowę z królem prowadzi
A. osoba wymyślona przez autorkę wiersza.
B. przypadkowy przechodzień.

www.wsip.com.pl 201
 C. mieszkaniec starego Krakowa.
D. turysta zwiedzający Warszawę.
Zadanie 4. Zwrot oblał się purpurą oznacza, że król
A. zaczerwienił się mocno na twarzy ze śmiechu.
B. pobladł mocno na twarzy z wściekłości.
C. zaczerwienił się mocno na twarzy ze zdenerwowania.
D. zsiniał na twarzy ze złości.
Zadanie 5. Podkreślony w wierszu fragment jest
A. epitetem.
B. porównaniem.
C. wyrazem dźwiękonaśladowczym.
D. uosobieniem.
Zadanie 6. Zamieszczony pod wierszem przypis
A. zwraca uwagę na poprawność zapisu wyrazu.
B. odsyła do źródeł informacji zawartych w tekście.
C. zwraca uwagę na poprawność użytej w tekście formy wyrazu.
D. objaśnia znaczenie użytego w wierszu wyrazu.

Tekst do zadań od 7 do 11.

Przed wyjazdem do Krakowa Tomek zebrał wiele informacji o historii miasta.
Przeczytał też wszystkie dostępne legendy. Szczególnie spodobała mu się opowieść
o Wandzie:
Po śmierci Kraka rządy objęła jego córka Wanda. Była mądra i piękna. Bar-
dzo kochała swój lud, a państwem władała sprawiedliwie. Wieść o Wandzie roze-
szła się po wielu krajach. Niemiecki książę Rytgier przysłał posłów, którzy w jego
imieniu poprosili o rękę księżniczki. Wanda odmówiła, nie chciała poślubić
Niemca. Niezadowolony książę postanowił zmusić Wandę do zamążpójścia. Zebrał
wojska i najechał na kraj. Myślał, że córka Kraka ulegnie, chcąc uniknąć wojny.
Tymczasem ona, aby oszczędzić cierpień ludowi, rzuciła się ze skały i zginęła. Ryt-
gier wycofał się ze swoim wojskiem. Ciało Wandy wydobyto z rzeki, pochowano i usy-
pano kopiec, podobny do kopca Kraka.

Zadanie 7. Które stwierdzenie można przyporządkować podanemu tekstowi?

A. Wszystkie przedstawione w tekście wydarzenia są prawdopodobne.
B. Wydarzenia prawdopodobne przeplatają się z wydarzeniami nieprawdopodob-
nymi.
C. Wszystkie przedstawione w tekście wydarzenia są nieprawdopodobne.
D. Część przedstawionych w tekście wydarzeń jest nieprawdopodobna.
Zadanie 8. W którym podpunkcie plan został zapisany zgodnie z przebiegiem wy-
darzeń przedstawionym w tekście?
A. Wanda u władzy. Propozycja Rytgiera. Odmowa. Najazd Niemców. Śmierć
księżniczki.
B. Wanda u władzy. Propozycja Rytgiera. Najazd Niemców. Odmowa. Śmierć
księżniczki.

202
C. Wanda u władzy. Propozycja Rytgiera. Śmierć księżniczki. Odmowa. Najazd
Niemców.
D. Wanda u władzy. Najazd Niemców. Propozycja Rytgiera. Odmowa. Śmierć
księżniczki.
Zadanie 9. Które określenia charakteryzują Wandę?
A. Mądra, piękna, niesprawiedliwa.
B. Uczynna, nieszczera, mądra.
C. Piękna, sprawiedliwa, mądra.
D. Ofiarna, mądra, niesprawiedliwa.
Zadanie 10. Usypany po śmierci Wandy kopiec
A. był znakiem dla Rytgiera, aby się wycofał.
B. był wyrazem miłości ludu do księżniczki.
C. miał upamiętniać miejsce jej tragicznej śmierci.
D. był ostrzeżeniem dla ewentualnych najeźdźców.
Zadanie 11. Zwrot wieść rozeszła się po wielu krajach oznacza, że informacje
o Wandzie dotarły do mieszkańców sąsiednich
A. miast.
B. państw.
C. wsi.
D. regionów.
Zadanie 12. W czasie wędrówki po Wawelu Tomek zgubił notes, w którym prowa-
dził zapiski z wakacyjnych wypraw.
• Napisz w imieniu Tomka ogłoszenie, które można by umieścić na tablicy infor-
macyjnej znajdującej się na terenie obiektu.
• Chłopiec powinien poprosić o zwrot poszukiwanego notesu.

Z Krakowa Tomek udał się do Wieliczki. Przed wyjazdem chciał dowiedzieć się
czegoś o historii tego miasta. Postanowił, że podstawowych informacji poszuka w en-
cyklopedii.
Zadanie 13. Po który z czterech tomów encyklopedii powinien sięgnąć chłopiec?
A. B. C. D.

I II III IV

A–J K–O P–S T–Z

www.wsip.com.pl 203
 Zadanie 14. Która z wymienionych publikacji mogłaby dostarczyć chłopcu najwię-
cej informacji potrzebnych do zaplanowania wyjazdu do Wieliczki?
A. Encyklopedia przyrodnicza.
B. Atlas historyczny.
C. Informator turystyczny.
D. Rozkład jazdy pociągów.

Tekst do zadań od 15 do 19.

Kopania soli w Wieliczce należy do najchętniej odwiedzanych obiektów tu-
rystycznych w Polsce. Po wielu latach eksploatacji soli przypomina rozległe pod-
ziemne miasto. Jest bezcennym zabytkiem, którego światową rangę potwierdzono
w 1978 roku wpisem na Światową Listę Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodnicze-
go UNESCO.
Wielicka kopalnia to zespół podziemnych wyrobisk zalegających na głęboko-
ści od 64 do 327 metrów. Tworzy ją ponad 300 km chodników i około 3000 komór
(pomieszczeń).
Złoże solne Wieliczki jest dwudzielne; górna jego część to złoże bryłowe, pod
nim zalegają sole złoża pokładowego. Eksploatacja soli trwała w kopalni nieprze-
rwanie od połowy XIII wieku do 1996 roku.
Wielicka kopalnia soli była zwiedzana już w XV wieku. Jednak rozwój turysty-
ki nastąpił na przełomie XVIII i XIX wieku. Wytyczono wtedy trasę turystyczną.
Każdego roku kopalnię odwiedza blisko 800 000 turystów w różnym wieku i ze
wszystkich stron świata.
Na podstawie: Wieliczka. Zabytkowa kopalnia soli

Zadanie 15. Zadaniem powyższego tekstu jest przede wszystkim

A. zainteresowanie ciekawą opowieścią.
B. zachęcenie do uprawiania turystyki.
C. dostarczenie rozrywki.
D. przekazanie rzeczowych informacji.
Zadanie 16. Historia kopalni w Wieliczce sięga
A. połowy XIII wieku.
B. początku XV wieku.
C. końca XVIII wieku.
D. połowy XIX wieku.
Zadanie 17. Z ilu warstw składają się złoża soli w kopalni?
A. Z trzech.
B. Z pięciu.
C. Z czterech.
D. Z dwóch.
Zadanie 18. Wydobywanie soli zakończyło się w
A. 1896 roku.
B. 1996 roku.
C. 1969 roku.
D. 1999 roku.
204
Zadanie 19. Aby upewnić się, że użyta w tekście nazwa UNESCO została popraw-
nie zapisana, Tomek powinien zajrzeć do słownika
A. języka polskiego.
B. wyrazów bliskoznacznych.
C. ortograficznego.
D. poprawnej polszczyzny.

Zadanie 20. Wyobraź sobie, że jest lato. Wyjechałeś na wymarzony wypoczynek.

• Napisz list do koleżanki lub kolegi, w którym opowiesz o tym, gdzie i jak spę-
dzasz wakacje.
• Pamiętaj o wszystkich istotnych elementach listu, o trójdzielności wypowiedzi
oraz o akapitach.
Uwaga!
Podaj zmyślone imiona.
Zasadnicza treść listu: (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) powinna zajmować przy-
najmniej połowę wyznaczonego miejsca.

www.wsip.com.pl 205
 Brudnopis

206
 KARTA ODPOWIEDZI

WPISUJE UCZEŃ

KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA

dzień miesiąc rok

WYPEŁNIA UCZEŃ

Nr zad. Odpowiedzi

1. A B C D

2. A B C D

3. A B C D

4. A B C D

5. A B C D

6. A B C D

7. A B C D

8. A B C D

9. A B C D

www.wsip.com.pl 207
 10. A B C D

11. A B C D

13. A B C D

14. A B C D

15. A B C D

16. A B C D

17. A B C D

18. A B C D

19. A B C D

208