TỔNG QUAN VỀ PHÁI SINH

1. Khái niệm
 Phái sinh: là một dạng hợp đồng dựa trên giá trị của các tài sản cơ sở khác nhau
như tài sản, chỉ số, lãi suất hay cổ phiếu (giấy tờ có giá) – bản thân nó không có
giá trị nội tại. Phái sinh là một trong ba loại công cụ tài chính chính.
 Thị trường phái sinh: là nơi mua bán các hợp đồng tài chính (phái sinh) dựa trên
giá trị của các tài sản cơ bản như tiền tệ, hàng hóa, chứng khoán, lãi suất và chỉ số.
Các phái sinh cho phép nhà đầu tư đặt cược hoặc bảo vệ trước biến động giá của
tài sản gốc.
 Chứng khoán phái sinh: là các công cụ tài chính có giá trị phụ thuộc vào giá của
một tài sản cơ sở nhằm nhiều mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi
nhuận hoặc tạo lợi nhuận.
o Ví dụ về Chứng khoán Phái sinh:
Tưởng tượng bạn là một nhà đầu tư và bạn muốn đầu tư vào cổ phiếu của công ty
A, nhưng bạn không muốn mua trực tiếp cổ phiếu đó bởi vì bạn lo ngại về biến
động giá trong tương lai. Để bảo vệ khỏi rủi ro này, bạn có thể mua một hợp đồng
tương lai trên cổ phiếu A trên thị trường chứng khoán phái sinh.
Ví dụ, bạn mua một hợp đồng tương lai trên 100 cổ phiếu A với mức giá hợp đồng
là 50 USD mỗi cổ phiếu và thời hạn là 3 tháng. Nếu giá cổ phiếu A tăng trong 3
tháng tới, bạn vẫn có quyền mua chúng với giá 50 USD mỗi cổ phiếu, dù giá thị
trường có tăng cao hơn. Ngược lại, nếu giá giảm, bạn vẫn phải mua với giá 50
USD. Hợp đồng tương lai này giúp bạn bảo vệ khỏi biến động giá của cổ phiếu A
trong thời gian tới.
 Sự quan trọng của thị trường phái sinh trong hệ thống tài chính.
- Quản lý rủi ro tài chính
- Đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả giá
- Cung cấp cơ hội đa dạng hóa đầu tư
2. Tính chất
 Đòn bẩy: Thị trường chứng khoán phái sinh cho phép nhà đầu tư sử dụng một lượng vốn
nhỏ để kiểm soát một lượng lớn chứng khoán cơ bản. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho lợi
nhuận, nhưng cũng có nguy cơ lớn về mất vốn nhanh chóng.
 Bảo vệ: Các doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể sử dụng thị trường chứng khoán phái sinh
để bảo vệ khỏi rủi ro giá của chứng khoán cơ bản.
Ví dụ: họ có thể sử dụng tùy chọn để đảm bảo giá mua hoặc bán chứng khoán tại một mức
giá cố định trong tương lai.
 Tính cơ động : Thị trường chứng khoán phái sinh thường rất lớn và thanh khoản cao
 Có nghĩa là dễ dàng mua và bán các hợp đồng phái sinh. Điều này làm cho việc giao
dịch dễ dàng và hiệu quả.
 Cơ hội đa dạng hóa đầu tư: Thị trường chứng khoán phái sinh cung cấp cơ hội đầu tư vào
nhiều loại chứng khoán và chỉ số khác nhau, cho phép đa dạng hóa đầu tư.
 Hình thành giá cả và khả năng đánh giá: Thị trường chứng khoán phái sinh đóng vai trò
quan trọng trong xác định giá trị thực sự của chứng khoán cơ bản và giúp đánh giá khả
năng sinh lợi nhuận trong tương lai.
3. Rủi ro và hạn chế:
  Rủi ro
 Rủi ro giá: Liên quan đến biến động giá trị của tài sản cơ bản, có thể dẫn đến lỗ hoặc lợi
nhuận trong giao dịch phái sinh.
 Rủi ro đòn bẩy: Sử dụng đòn bẩy có thể tạo ra lợi nhuận lớn, nhưng cũng mang theo rủi
ro mất vốn nhanh chóng nếu thị trường di chuyển ngược lại.
 Rủi ro không thể thực hiện lệnh: Trong thời gian thị trường biến động, lệnh giao dịch có
thể không thể thực hiện với giá mong muốn.
 Rủi ro lệnh chấp nhận được: Sự hạn chế về lệnh có thể gây khó khăn trong việc giao dịch.
 Rủi ro đối tác: Đối tác không thực hiện cam kết hoặc gặp khó khăn tài chính có thể ảnh
hưởng đến giao dịch.
 Hạn chế:
 Phức tạp: Thị trường chứng khoán phái sinh thường phức tạp hơn so với giao dịch
chứng khoán truyền thống, đòi hỏi kiến thức sâu về sản phẩm và chiến lược.
 Thanh khoản thấp: Một số thị trường phái sinh có thanh khoản thấp, làm cho việc mua
bán trở nên khó khăn.
 Chi phí giao dịch: Các khoản phí và lệ phí giao dịch có thể cao
 Sự kiện không thường xuyên: Như thảm họa tự nhiên hoặc sự kiện chính trị có thể gây
biến động lớn trong thị trường.
 Yêu cầu kiên nhẫn và kiến thức: Để thành công trong thị trường chứng khoán phái sinh,
cần kiên nhẫn và kiến thức sâu về các sản phẩm và chiến lược đầu tư.