Thực trạng lựa chọn ngành nghề của học sinh khối 12 trường THPT Lạc Thuỷ C
tỉnh Hòa Bình
1. Lý do chọn đề tài Trong những năm gần đây vấn đề hoạt động hướng nghiệp trở thành vấn đề được các bậc phụ huynh và xã hội chú trọng quan tâm. Bởi xã hội đang trên đà phát triển thì lực lượng lao động kế thừa có chuyên môn cao, kĩ năng tốt và phẩm chất nghề nghiệp là vô cùng cần thiết. Vậy nên, không thể chủ quan trong việc cung cấp các thông tin liên quan tới định hướng nghề nghiệp đối với học sinh cuối cấp THPT – Nguồn lao động trẻ mang tính quyết định trong công cuộc đổi mới đất nước, để các em có thể có định hướng rõ ràng về con đường phát triển bản thân, quyết định mật thiết với tương lai bản thân, từ đó ảnh hưởng rõ đến thực trạng xã hội. Về phía nhà trường, hoạt động hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp THPT là nhiệm vụ khá quan trọng. Điều này thể hiện ở nhiều tiêu chí khác nhau trong hiệu quả của nó. Tuy nhiên, biểu hiện rõ nhất là ở việc học sinh sẽ có xu hướng chọn nghề nghiệp như thế nào trong tương lai. Xét trên phương diện phát triển nguồn nhân lực, hoạt động hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp THPT mang tính quyết định đến việc đề ra phương hướng giảng dạy, kế hoạch quản lí giáo dục, chuyên gia hướng nghiệp và qua đó liên hệ với bậc phụ huynh đưa ra những điều chỉnh trong công tác hướng nghiệp, góp phần tạo ra những lao động mang tính thiết thực cho xã hội .Thêm vào đó, việc hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp THPT cũng giúp các em hiểu rõ hơn về bản thân, khám phá những sở thích, kỹ năng và khả năng tiềm ẩn của mình. Điều này giúp các em tự tin hơn trong việc lựa Thực trạng lựa chọn ngành nghề của học sinh khối 12 trường THPT Lạc Thuỷ C tỉnh Hòa Bình chọn con đường phát triển bản thân, không bị lạc lõng hoặc mất phương hướng trong quá trình học tập và làm việc sau này. Tuy nhiên, hiện nay, hoạt động hướng nghiệp tại các trường THPT vẫn còn nhiều hạn chế. Cụ thể, việc cung cấp thông tin về các ngành nghề, các trường đại học, cao đẳng… chưa đầy đủ và kịp thời. Điều này khiến cho học sinh cuối cấp THPT gặp khó khăn trong việc lựa chọn ngành nghề phù hợp với sở thích và khả năng của mình và dưới đây là một số vấn đề chính: Thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động: Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, nhu cầu của thị trường lao động cũng thay đổi liên tục. Điều này đòi hỏi hoạt động hướng nghiệp phải cập nhật thông tin một cách kịp thời để học sinh có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp. Sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng: Hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng. Điều này cho thấy việc hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp THPT là vô cùng quan trọng, giúp tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cho xã hội. Sự quan trọng của việc hiểu rõ bản thân: Một trong những khó khăn lớn nhất mà học sinh cuối cấp THPT gặp phải khi lựa chọn ngành nghề là không hiểu rõ về bản thân. Việc này dẫn đến việc lựa chọn sai ngành, gây lãng phí thời gian và tiền bạc. Sự kết hợp giữa trường học và gia đình trong việc hướng nghiệp: Việc hướng nghiệp không chỉ là trách nhiệm của nhà trường mà còn cần Thực trạng lựa chọn ngành nghề của học sinh khối 12 trường THPT Lạc Thuỷ C tỉnh Hòa Bình sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình. Gia đình có vai trò quan trọng trong việc giúp con em hiểu rõ về bản thân và lựa chọn con đường phù hợp. Vì vậy, em quyết định chọn đề tài này để tìm hiểu sâu hơn về tình hình hoạt động hướng nghiệp tại các trường THPT hiện nay, từ đó đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội. Việc hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp THPT không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về bản thân, mà còn giúp các em có cái nhìn tổng quan về thị trường lao động, từ đó đưa ra quyết định chính xác hơn về con đường học tập và làm việc trong tương lai. Ngoài ra, việc này cũng giúp các trường THPT có cái nhìn rõ nét hơn về nhu cầu của thị trường lao động, từ đó điều chỉnh chương trình giảng dạy sao cho phù hợp, giúp học sinh có được những kỹ năng cần thiết khi ra trường Tuy nhiên, để hoạt động hướng nghiệp có hiệu quả, việc cung cấp thông tin về các ngành nghề, các trường đại học, cao đẳng… phải được thực hiện một cách kịp thời và chính xác. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh và các tổ chức liên quan. Chính vì lý do này, em đã chọn đề tài này để tìm hiểu sâu hơn về tình hình hoạt động hướng nghiệp tại các trường THPT hiện nay. Em hy vọng rằng, thông qua việc nghiên cứu này, em có thể đưa ra những Thực trạng lựa chọn ngành nghề của học sinh khối 12 trường THPT Lạc Thuỷ C tỉnh Hòa Bình giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này, góp phần vào sự phát triển của xã hội. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu được thực hiện nhằm tìm hiểu thực trạng lựa chọn ngành nghề của học sinh khối 12 và các yếu tố ảnh hưởng, tác động đến xu hướng chọn ngành nghề của học sinh. Đánh giá xu hướng chọn nghề nghiệp thông qua thực trạng và tình hình cụ thể. Để từ đó đề xuất giải pháp và điều chỉnh hoạt động hướng nghiệp.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa một số khái niệm ( thực trạng định hướng ngành nghề, lựa chọn ngành nghề ) và lý thuyết ( Lý thuyết lựa chọn ngành nghề, hướng nghiệp ) cũng như cơ sở xây dựng lý luận cho đề tài. Phân tích thực trạng chọn nghành nghề của học sinh khối 12. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn ngành nghề của học sinh khối 12. Đánh giá hiệu quả thực trạng chọn ngành nghề của học sinh khối 12. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả lựa chọn ngành nghề cho học sinh khối 12.