Bài tập môn TT HCM

MỘT SỐ BÀI TẬP MÔN TT HCM
BÀI TẬP 1
CÂU 1. Hãy trả lời vắn tắt các câu hỏi sau: (5 điểm)
1.1 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội theo mô hình của Liên
Xô, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì HCM yêu cầu học hỏi kinh nghiệm các nước một cách sáng tạo, không rập
khuôn. Việt Nam và Liên Xô khác nhau về: kinh tế, chính trị và hoàn cảnh địa lý.
1.2 Theo Hồ Chí Minh giặc ngoại xâm, giặc đói, giặc dốt là kẻ thù nguy hiểm số
một của chủ nghĩa xã hội, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì Hồ Chí Minh vạch rõ: chủ nghĩa cá nhân là “căn bệnh mẹ”, “ bệnh gốc”, ‘kẻ
thù hung ác nhất của chủ nghĩa xã hội” từ đó “ đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm”. Người
khẳng định: “ Chủ nghĩa cá nhân là một trở ngại lớn cho việc xây dựng CNXH. Cho
nên thắng lợi của CNXH không thể tách rời thắng lợi của cuộc đấu tranh trừ bỏ chủ
nghĩa cá nhân.”
1.3 Luận điểm nào được xem là sáng tạo của Hồ Chí Minh trong quan điểm về
dân chủ?
- Dân chủ là bản chất của CNXH, đó là XH mà dân là chủ, dân làm chủ. Dân là chủ-
nhân dân phải giữ địa vị cao nhất của xã hội và của quyền lực nhà nước
1.4 Lý giải tại sao theo Hồ Chí Minh, nhà nước dân chủ lại mang bản chất của
giai cấp công nhân?
GỢI Ý
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước là liên minh công nông trí thức, do giai cấp công nhân
lãnh đạo
1.5 Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất trong đạo đức
cách mạng, là tư tưởng của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao
trùm, quan trọng nhất, chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan
trọng hàng đầu của người cách mạng.
Câu 2: (2 điểm)
Hãy lý giải vì sao theo Hồ Chí Minh phải xây dựng Đảng? Chỉ ra các nguyên tắc
xây dựng, sinh hoạt Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong số các nguyên tắc
ấy, nguyên tắc nào là quan trọng nhất, vì sao?
Trả lời:
- Vì những khuyết điểm, thiếu sót trong Đảng là việc bình thường. Vì vậy, xây dựng,
chỉnh đốn phải là việc thường xuyên. Xây dựng, CĐ được chế định bởi sự phát triển
không ngừng của sự nghiệp cách mạng. Đồng thời xây dựng chỉnh đốn Đảng là cơ hội
để cán bộ, đảng viên tự rèn luyện, tu dưỡng tốt hơn.
- Các nguyên tắc xây dựng, sinh hoạt Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh: HCM chủ
trương xây dựng Đảng ta dựa trên cơ sở các nguyên tắc của một chính đảng vô sản
kiểu mới theo tư tưởng của Lênin:
+ Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của
Đảng. Nhằm làm cho “Đảng tuy đông người nhưng tiến hành chỉ như một người’’.
Với Hồ Chí Minh, tập trung có nghĩa là thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới phục tùng
cấp trên, đảng viên phục tùng vô điều kiện nghị quyết của Đảng. Dân chủ nghĩa là mọi
người được tự do trình bày ý kiến của mình, tranh luận với các ý kiến của người khác.
Nhưng phải tránh dân chủ hình thức, dân chủ quá trớn hoặc tập trung quan liêu,
chuyên quyền, độc đoán.
+ Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.
+ Phê bình và tự phê bình.
+ Kỷ luật nghiêm minh, tự giác.
+ Đoàn kết thống nhất trong Đảng
Câu 3: (3 điểm):
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về những biện pháp xây dựng nhà nước trong
sạch, vững mạnh. Liên hệ với Việt Nam hiện nay.
Trả lời:
* Kiểm soát quyền lực nhà nước
- Kiểm soát quyền lực nhà nước là tất yếu vì xu hướng tha hóa quyền lực là khuyết tật
bẩm sinh của bộ máy nhà nước.
- Quyền lực nhà nước là do dân ủy thác, nhưng phải làm sao để dân ủy quyền nhưng
không mất quyền. Vì vậy, quyền lực phải được kiểm soát.
- Về phương thức kiểm soát quyền lực nhà nước, theo Hồ Chí Minh trước hết cần
phát huy vai trò, trách nhiệm của Đảng cộng sản.
+ Đảng là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc, là Đảng cầm quyền nên có
quyền và có trách nhiệm kiểm soát quyền lực Nhà nước thông qua công tác kiểm tra,
kiểm soát hoạt động của nhà nước và công chức nhà nước.
+ Kiểm soát quyền lực nhà nước còn dựa trên cách thức tổ chức và phương thức vận
hành của nhà nước (kiểm soát bên trong ).
+ Phải có cơ chế huy động sự kiểm soát của nhân dân đối với nhà nước (kiểm soát bên
ngoài)
* Nhận diện và phòng chống tiêu cực trong nhà nước
- 6 căn bệnh: trái phép, cậy thế, hủ hóa, tư túi, chia rẽ, kiêu ngạo:
+ Trái phép: ..có lúc vì tư thù, tư oán mà bắt bớ và tịch thu làm cho dân oán thán.
+ Cậy thế: cậy thế mình ở trong bộ máy nhà nước để ngang tàng, muốn sao được
vậy, coi khinh dư luận, không nghĩ đến dân, quên rằng dân bầu ra mình là để làm việc
cho dân chứ không phải để cậy thế với dân.
+ Hủ hóa: ăn tiêu xa xỉ, thậm chí lấy của công dùng vào việc tư, quên cả thanh
liêm, đạo đức
+ Tư túng: kéo bè kéo cánh, bà con bạn hữu, không tài năng gì cũng kéo vào chức
này chức nọ, người có tài đức, nhưng không vừa lòng mình thì đẩy ra ngoài. Quên
rằng việc công, chứ không phải việc riêng gì dòng họ của ai.
+ Chia rẽ: bênh lớp này chống lớp khác, không biết làm cho các tầng lớp nhân
dân nhân nhượng, hòa thuận với nhau.
+ Kiêu ngạo: tưởng mình ở trong cơ quan chính phủ là thần thánh rồi, coi khinh
ND, cử chỉ lúc nào cũng vác mặt “quan cách mạng” lên.
- Phải kiên quyết chống lại tệ đặc quyền, đặc lợi, lợi dụng, lạm dụng quyền lực để
sách nhiễu nhân dân; bệnh tham ô, lãng phí, quan liêu được Hồ Chí Minh coi như kẻ
“giặc nội xâm” phải kiên quyết chống như đánh giặc trên mặt trận nhằm tránh nguy cơ
suy thoái, đổ vỡ không lường hết được. "Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu
làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức
cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính...". Hồ Chí Minh yêu cầu "Phải thẳng tay
trừng trị những kẻ bất liêm, bất lỳ kẻ ấy, làm nghề nghiệp gì".
- Để chống tiêu cực trong bộ máy nhà nước, phương pháp luận của Hồ Chí Minh là
quy tất cả các quan hệ phức tạp của XH thành mối quan hệ với mình, với công việc,
và với người:
+ Với mình: phải cần, kiệm, liêm, chính chí công vô tư, phải tự mình xử lý chính
mình.
+ Với người khác: phải biết thương yêu, quý trọng, nhất là phải tin tưởng vào nhân
dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân;
+ Với công việc: phải tận tụy, làm đến nơi đến chốn.
* Tăng cường pháp luật, đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức:
- Hoàn thiện pháp luật, xử lý mọi sai phạm một cách nghiêm minh theo đúng quy định
của pháp luật. Điều này phù hợp với yêu cấu khách quan của NN mới, và là đòi hỏi
cấp thiết của thực tiễn: nước ta kinh tế tiểu nông, người dân chỉ quen sống theo luật
tục mà chưa quen sống theo pháp luật.
- Bởi đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho nhau;
nước ta có truyền thống đức trị, nhân dân rất coi trọng đạo đức, nhất là đạo đức của
người cầm quyền.
( giáo trình chương IV, trang 79-80)
BÀI TẬP 2
1.1 Tại sao Hồ Chí Minh lại xác định bước đầu của thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội ở Việt Nam phải lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu?
- Vì chúng ta vừa ra bước khỏi chiến tranh, “ nếu để dân đói là chính phủ có lỗi, mọi
chính sách của Đảng không thực hiện được’, “muốn phát triển công nghiệp, phát triển
kinh tế nói chung thì phải lấy phát triển nông nghiệp làm gốc, làm chính”, phải ưu tiên
phát triển nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có” thiên thời” ( khí hậu, đất đai), nhân hòa
(lực lượng lao động).
1.2 Luận điểm cho rằng chủ nghĩa đế quốc, các thế lực thù địch là kẻ thù nguy
hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
thù hung ác nhất của chủ nghĩa xã hội” từ đó “ đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm”.
1.3 Theo Hồ Chí Minh, tại sao cần xây dựng, chỉnh đốn Đảng?
1.4 Luận điểm cho rằng trong thời kỳ quá đó cần xóa bỏ các thành phần kinh tế
phi xã hội chủ nghĩa là chủ trương của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì theo chủ trương của Hồ Chí Minh là xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần (
trong đó bao gồm các thành phần kinh tế tư nhân – phi xã hội chủ nghĩa).
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nguyên tắc nào là nguyên tắc quan trọng nhất trong xây
dựng và rèn luyện đạo đức mới?
- Nguyên tắc quan trọng nhất là Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức. Vì lời nói
phải đi đôi với việc làm thì mới đem lại hiệu quả thiết thực cho chính bản thân mỗi
người và có tác dụng đối với người khác. Đồng thời việc nêu gương đạo đức rất cần
thiết, nó thúc đẩy phát triển con người, đất nước.
Câu 2: (2 điểm)
Hồ Chí Minh đã xác định những bước đi và những biện pháp nào trong xây
dựng thời kỳ quá độ ở Việt Nam? Trong những biện pháp ấy biện pháp nào được
Hồ Chí Minh xem là quan trọng nhất, vì sao?
Trả lời:
* Về bước đi cụ thể của thời kỳ quá độ: 3 bước
Thứ nhất: Ưu tiên phát triển nông nghiệp, chúng ta vừa ra khỏi chiến tranh, “Nếu để
dân đói là chính phủ có lỗi, mọi chính sách của Đảng không thực hiện được”.“Muốn
phát triển công nghiệp, phát triển kinh tế nói chung thì phải lấy phát triển nông nghiệp
làm gốc, làm chính”; phải ưu tiên phát triển nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có “thiên
thời” (khí hậu, đất đai), “nhân hòa” (lực lượng lao động nông nghiệp). Vì vậy, “Trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, ta phải dựa vào nông nghiệp và phát triển nông
nghiệp là cực kỳ quan trọng”
Thứ hai: phát triển tiểu công nghiệp và công nghiệp nhẹ
Thứ ba là phát triển công nghiệp nặng
- Thời kỳ quá độ phải trải qua nhiều bước (nhiều chặng đường). Bước dài, bước ngắn
là do hoàn cảnh cụ thể của từng giai đoạn. Phương hướng chung là phải tiến lên dần
dần, từ thấp đến cao, đi bước nào vững chắc bước ấy, phải coi trọng các khâu trung
gian, quá độ nhỏ. . Không ham làm lớn, làm mau, không được chủ quan, nóng vội
‚‘‘đốt cháy giai đoạn‘‘ trong xây dựng chủ nghĩa xã hội.
*Những biện pháp xây dựng: 4 biện pháp
+ Kết hợp cải tạo với xây dựng, trong đó xây dựng là chủ yếu và lâu dài
+ Thực hiện đường lối phát triển kinh tế xã hội hài hòa đảm bảo cho các thành phần
kinh tế, thành phần xã hội đều có điều kiện phát triển
+ Phương thức chủ yếu để xây dựng chủ nghĩa xã hội là “đem tài dân, sức dân, của
dân mà làm lợi cho dân”; “đó là chủ nghĩa xã hội nhân dân'', không phải là chủ nghĩa
xã hội Nhà nước“; xây dựng chủ nghĩa xã hội không thể bằng mệnh lệnh từ trên
xuống.
+ Coi trọng vai trò quyết định của biện pháp tổ chức thực hiện và phát huy nỗ lực chủ
quan trong việc thực hiện kế hoạch kinh tế xã hội.
- Trong đó, biện pháp “đem tài dân, sức dân, của dân, mà làm lợi cho dân” là quan
trọng nhất. Vì bản chất của CNXH là do dân làm chủ, của dân, vì dân cho nên nói đem
tài dân làm lợi cho dân cũng là làm lợi cho đất nước .
Phân tích làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước kiểu mới – nhà nước
của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Anh (chị) hãy liên hệ với Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay.
Trả lời:
GỢI Ý
Ý1
- Nhà nước của dân:
+ Nhà nước thuộc quyền sở hữu của dân, dân là chủ, địa vị cao nhất thuộc về dân
+ “Nhân dân” không phải là nhà nước phi giai cấp, mà nhân dân được hiểu là 4 giai
cấp chính: công – nông – tư sản dân tộc – tiểu tư sản
+ Quyền lực thuộc về nhân dân, nhân dân có những quyền lực cơ bản sau đây:
 Quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan nhà nước

 Có quyền kiểm soát các đại biểu do mình bầu ra
 Có quyền bãi miễn đại biểu nếu những đại biểu ấy tỏ ra không xứng đáng với
sự tín nhiệm của nhân dân
+ Dân chủ nghĩa là dân vừa làm chủ và dân vừa là chủ
+ Dân làm chủ, cán bộ là đày tớ trung thành của nhân dân,nói đến thái độ, trách nhiệm
của cán bộ trong phục vụ nhân dân
- Nhà nước do dân:
+ Nhân dân lập ra nhà nước
+ Nhân dân tham gia vào công việc nhà nước
+ Nhân dân đóng Thuế
- Nhà nước vì dân:
+ Nhà nước phải phục vụ cuộc sống hàng ngày của nhân dân, không được có đặc
quyền đặc lợi, làm lợi cho dân.
+ Cơ quan nhà nước và cán bộ quản lý nhà nước phải lấy sự phục vụ nhân dân làm
mục đích
+ Nhà nước không chỉ làm lợi cho dân, mà còn phải yêu dân, kính dân.
BÀI TẬP 3
1.1 Nguyên tắc xây dựng Đảng nào được Hồ Chí Minh xem là quan trọng nhất?
- Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của
Đảng.
1.2 Theo Hồ Chí Minh, phẩm chất yêu thương con người là phẩm chất quan
trọng nhất, quyết định các phẩm chất khác trong đạo đức cách mạng, đúng hay
sai, vì sao?
- Sai. Vì trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất, chi
phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của người
cách mạng.
1.3 Giặc ngoại xâm là kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là quan
điểm của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì theo quan điểm của Hồ Chí Minh, chủ nghĩa cá nhân là căn bệnh mẹ, là bệnh
gốc, là kẻ thù hung ác nhất của chủ nghĩa xã hội từ đó “đẻ ra trăm thứ bệnh nguy
hiểm”.
1.4 Luận điểm nào được coi là sáng tạo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ?
1.5 Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội theo mô hình của Liên
Xô, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì Vì HCM yêu cầu học hỏi kinh nghiệm các nước một cách sáng tạo, không
rập khuôn. Việt Nam và Liên Xô khác nhau về: kinh tế, chính trị và hoàn cảnh địa lý.
Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích sự thống nhất giữa tính giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc
của nhà nước dân chủ trong tư tưởng Hồ Chí Minh?
GỢI Ý
- Nhà nước dân chủ mang bản chất giai cấp công nhân
- Nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Mang định hướng xã hội chủ nghĩa
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ
- Lực lượng xây dựng nhà nước là liên minh công nông trí thức, do giai cấp công nhân
lãnh đạo
- Sự thống nhất giữa tính giai cấp, tính nhân dân và tính dân tộc của nhà nước:
+ Nhà nước không phải chỉ do giai cấp công nhân đấu tranh mà là kết quả đấu tranh
của toàn thể nhân dân lao động, toàn thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước dân chủ không chỉ đáp ứng, đem lại lợi ích cho giai cấp công nhân, mà
còn đem lại lợi ích cho nhân dân lao động, và toàn thể dân tộc Việt Nam
+ Nhà nước định hướng dân tộc giành độc lập và tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Phân tích nội dung cơ bản trong các phẩm chất đạo đức Trung, Hiếu, Cần,
Kiệm, Liêm, Chính trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Liên hệ với việc rèn luyện đạo
đức của bản thân sinh viên hiện nay.
Trả lời:
- Trung: bỏ qua cái trung thành với chế độ phong kiến, trung thành với ông vua phong
kiến mà đổi sang “trung với nước”, trung thành với nhân dân, vì người dân mà làm
việc, là đầy tớ của nhân dân
- Hiếu: không chỉ dừng ở hiếu với dân, mà còn phải hết lòng vì dân
- Cần: tức là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo, khai thác
hết khả năng lao động, lao động có năng suất cao và hiệu quả thực tế, lao động với
tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Cần đi đôi
với “chuyên” (chuyên tâm), nhưng chuyên tâm không phải một, hai ngày mà
phải chuyên tâm phải suốt đời, liên tục, bền bỉ, dẻo dai.
- Kiệm: là tiêu dùng hợp, là tiết kiệm sức lao động, thời gian, tiền của của dân, của
nước và của bản thân, tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, không xa xỉ, không hoang phí,
không bừa bãi, không phô trương hình thức. Kiệm không phải bủn xỉn, keo kiệt,
nhưng cũng không phải xa xỉ.
- Liêm: là luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân, phải trong sạch, không
tham lam, không tham địa vị, không tham tiền tài, không tham sung sướng, không
ham người tâng bấc mình, và chỉ có 1 thứ ham là ham học, ham làm, hàm tiến bộ.
Liêm là thước đo bản chất con người.
- Chính: là không tà, thẳng thắn, đứng đắn, Điều gì không đứng đắn, không thẳng thắn
tức là tà “ làm việc chính là người thiện, làm việc tà là người ác. “
* Rèn luyện đạo đức hiện nay:

Sinh viên là những kế thừa sự nghiệp cách mạng, là những chủ nhân tương lai của đất
nước, chính vì vậy việc tu dưỡng đạo đức là cấp thiết.
- Thanh niên Việt Nam phải biết sống có lý tưởng, vì, trước hết, đó là cuộc sống tốt
đẹp, giúp cho thanh niên vươn tới tầm cao của thời đại mới.
+ Khi đã xác định được lý tưởng cao đẹp, thấy rõ được mục đích, ý nghĩa cao đẹp
cuộc sống của mình, mỗi thanh niên có thể phát huy được ý chí và nghị lực lớn lao,
khắc phục mọi khó khăn, trở ngại, sửa chữa mọi khuyết điểm, nhược điểm của mình...
để thực hiện lý tưởng.
+ Vươn lên cuộc sống có lý tưởng, thanh niên sẽ tự nâng mình lên tới tầm cao của thời
đại mới.
- Thực hành, áp dụng được các chuẩn mực đạo đức cách mạng, cơ bản của con người
Việt Nam vào công tác và nghề nghiệp của mình.
+ Trung với nước, hiếu với dân của thanh niên hiện nay được thể hiện qua việc luôn
phấn đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân, luôn yêu thương, hết lòng phục vụ nhân dân.
+ Sinh viên hiện nay phải cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo, đạt năng
suất cao; không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm; phải tiết kiệm thì giờ, tiền
của, không xa hoa, lãng phí, không phô trương, hình thức,...
+ Luôn luôn tôn trọng, giữ gìn của công, không tham lam, không ham địa vị, tiền
tài,... Đối với bản thân không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập, trau dồi bản thân.
+ Không nịnh hót cấp trên, không xem khinh người dưới, luôn giữ thái độ chân thành,
khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá, lừa lọc.
BÀI TẬP 4
1.1 Luận điểm chủ trương xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì
sao?
- Sai. Vì theo quan điểm của Hồ Chính Minh là xây dựng nền kinh tế nhiều thành
phần.
1.2 Trở lực nào theo Hồ Chí Minh là nguy hiểm nhất trong xây dựng chủ nghĩa
xã hội? Vì sao?
- Theo Hồ Chí Minh, chủ nghĩa cá nhân là nguy hiểm nhất, vì nó là căn bệnh mẹ, bệnh
gốc, là kẻ thù hung ác nhất của chủ nghĩa xã hội, từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm
khác.
1.3 Phẩm chất Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư được Hồ Chí Minh xem
là phẩm chất quan trọng, quyết định nhất trong các phẩm chất của đạo đức cách
mạng, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất, chi
phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của người
cách mạng.
1.4 Luận điểm cho rằng nguyên tắc tự phê bình và phê bình là nguyên tắc sinh
hoạt Đảng quan trọng, quyết định nhất, là của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì
sao?
- Sai. Vì tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng
nhất của Đảng.
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nhân dân có những quyền lực chính trị nào trong nhà
nước dân chủ?
- Dân là chủ nhà nước , mọi quyền lực thuộc về nhân dân,... Quyền bính của cán bộ,
công chức nhà nước là do dân ủy nhiệm, giao phó
- Dân có quyền bầu và bãi miễn người thay mặt mình vào Quốc hội và các cơ quan
quyền lực nhà nước , kiểm soát công việc nhà nước, giám sát hoạt động của các đại
biểu do mình bầu ra thông qua các thiết chế dân chủ.
- Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi Chính phủ
( giáo trình chương IV, trang 73 - 74)

Câu 2: (2 điểm)
Hãy phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một nhà nước có hiệu lực
pháp lý mạnh mẽ?
GỢI Ý
- Nhà nước phải hợp Hiến, hợp pháp
- Ngay trong Bản yêu sách của nhân dân An Nam, Người đã yêu cầu thực dân Pháp
phải thực hiện một nền pháp lý cho người Đông Dương như Châu Âu, thay thế các sắc
lệnh bằng việc ra các đạo luật
- Sau khi nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Người quan tâm nhiều đến xây
dựng Hiến Pháp và Pháp luật:
+ Kêu gọi Tổng tuyển cử trong cả nước vào ngày 6.1.1946
+ Chỉ đạo biên soạn 2 bản Hiến Pháp năm 1946 và 1959 =) nhà nước hoàn toàn mang
tính hợp Hiến, hợp pháp
- Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật và phải đưa pháp luật vào đời sống xã hội
- Quản lý xã hội bằng nhiều cách, nhưng quan trọng nhất là bằng Hiến pháp và pháp
luật.
- Hồ Chí Minh yêu cầu phải phân công, hợp tác rõ ràng, nhịp nhàng giữa 3 cơ quan
nhà nước nhưng Người cho rằng không nhất thiết phải đi theo mô hình Tam quyền
phân lập
của Phương Tây, vì quyền lực cuối cùng cũng thuộc về nhân dân lao động.
- Phải có biện pháp đưa pháp luật vào đời sống xã hội:
+ Hoàn thiện hệ thống pháp luật
+ Thực thi pháp luật phải nghiêm minh, công bằng
+ Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu chấp hành
+ Nhân dân phải hiểu và thực hành pháp luật….
Phân tích làm rõ những động lực và trở lực trong xây dựng chủ nghĩa xã hội theo
Hồ Chí Minh. Theo anh (chị) trong các yếu tố đó, yếu tố nào quyết định nhất đến
việc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, anh (chị) cần làm gì để đóng ghóp
vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?
Trả lời:
*Những động lực:

- Huy động tất cả các nguồn lực: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật, con người,...
Trong đó nguồn lực con người là bao trùm và quyết định nhất. Vì tất cả phải thông
qua con người, nguồn lực này là vô tậm, trong đó trí tuệ con người càng khai thác
càng tăng trưởng. Chú trọng, phát huy động lực con người trên cả phương diện cộng
đồng và cá nhân:
+ Phát huy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng dân tộc là động lực chủ yếu để phát
triển đất nước
+ Phát huy sức mạnh cá nhân người lao động bằng nhu cầu, lợi ích; kích thích về
chính trị tinh thần
- Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: hợp tác với các nước, các thành tựu của
cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Kết hợp sức mạnh dân tộc với thời đại, ĐK quốc
tế.
- Đi đôi với động lực cần nhận diện và khắc phục các lực cản của CNXH
* Những trở lực:
- Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân - căn bệnh "mẹ", " bệnh gốc", " kẻ thù hung ác nhất
của chủ nghĩa xã hội" từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm
- Thứ hai là " giặc nội xâm": tham nhũng, lãng phí, quan liêu ( bệnh gốc)
- Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết làm giảm sút uy tín và sức mạnh của
Đảng, của cách mạng
- Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ lười biếng không chịu học tập lý luận, học tập cái mới
( giáo trình chương III, trang 46 -> 48)
BÀI TẬP 5
1.1 Tại sao Hồ Chí Minh lại xác định bước đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam phải lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu?
- Vì nước ta vừa bước ra khỏi chiến tranh, nếu để dân đói là chính phủ có lỗi, các
chính sách của Đảng không thực hiện được, nếu muốn phát triển công nghiệp, phát
triển kinh tế nói chung thì phải lấy phát triển nông nghiệp làm gốc làm chính, ưu tiên
phát triển nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có “ thiên thời” ( khí hậu, đất đai), “nhân
hòa”( lực lượng lao động dồi dào).
1.2 Nội dung về mặt chính trị trong chủ nghĩa xã hội theo tư tưởng Hồ Chí Minh
là gì?
- Về mặt chính trị: Nội dung quan trọng nhất là giữ vững và phát huy vai trò
lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
1.3 Nguyên tắc xây dựng và sinh hoạt Đảng nào là quan trọng nhất theo tư tưởng
Hồ Chí Minh?
- Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của
Đảng.
Câu 2: (3 điểm)
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về động lực và các trở lực trong xây dựng xã
hội chủ nghĩa? Trong các trở lực của chủ nghĩa xã hội, trở lực nào là nguy hiểm
nhất?
- Huy động tất cả các nguồn lực: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật,… Trong đó
nguồn lực con người là quan trọng nhất. Con người được HCM xem xét trên 2 phương
diện cộng đồng và cá nhân
triển đất nước.
+ Phát huy sức mạnh của cá nhân người lao động bằng nhu cầu, lợi ích, kích thích về
chính trị tinh thần.
- Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: hợp tác với các nước, các thành tựu khoa
hợp kỹ thuật. Kết hợp sức mạnh dân tộc với thời đại, ĐK quốc tế.
- Đi đôi với các động lực cần nhận diện và khắc phục các lực cản
* Các trở lực:
- Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân – là căn bệnh mẹ, bệnh gốc, là kẻ thù hung ác nhất
của chủ nghĩa xã hội, từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm. (nguy hiểm nhất)
- Thứ hai là giặc nội xâm: tham nhũng, lãng phí, quan liêu
- Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết làm giảm uy tín của Đảng, của cách mạng
- Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ, lười biếng không học tập cái mới.
Câu 3: (4 điểm): Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về các phẩm chất đạo đức cách
mạng. Liên hệ với bản thân?
- Trung với nước, hiếu với dân: Đây là chuẩn mực đạo đức nền tảng, quy định
hành vi ứng xử của cá nhân với cộng đồng; là chuẩn mực đạo đức bao trùm,
quan trọng nhất và chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan
- Chí công vô tư :là không nghĩ đến mình trước, ham làm những việc ích quốc lợi dân,
không ham địa vị, không màng công danh, vinh hoa phú quý. Người chí công vô tư thì
lòng dạ thảnh thơi, đầu óc tỉnh táo, sáng suốt. Có chí công vô tư mới nâng cao được
chủ nghĩa tập thể, loại trừ chủ nghĩa cá nhân.
- Thương yêu con người, sống có tình có nghĩa: là một trong những phẩm chất đạo
đức cao đẹp nhất . Lòng yêu thương con người trước hết dành cho những người bị áp
bức, bóc lột, những người lao động, những người nô lệ, chứ không phải con người nói
chung chung mà là mỗi người cụ thể.
- Tinh thần quốc tế trong sáng: gồm:
+ Đó là tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản
+ Tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao động các nước trên
thế giới.
+ Tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam với tất cả những người tiến bộ trên thế
giới vì hoà bình, công lý và tiến bộ xã hội.
+ Tinh thần quốc tế trong sáng hướng đến những mục tiêu lớn của thời đại là hoà
bình, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, là hợp tác và hữu nghị với tất cả các nước,
các dân tộc. Tinh thần quốc tế ấy vẫn được gọi là chủ nghĩa quốc tế vô sản hay chủ
nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân.
+ Tinh thần quốc tế trong sáng là phẩm chất đạo đức, là yêu cầu đạo đức nhằm vào
mối quan hệ rộng lớn, vượt qua khuôn khổ quốc gia dân tộc.
BÀI TẬP 6
1.1 Kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội theo Hồ Chí Minh là giặc
ngoại xâm, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì chủ nghĩa cá nhân là căn bệnh mẹ, bệnh gốc, là kẻ thù hung ác nhất của chủ
nghĩa xã hội, từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm.
1.2 Nội dung về mặt chính trị trong thời kỳ quá độ theo tư tưởng Hồ Chí Minh là
gì?
- Về mặt chính trị: nội dung quan trọng nhất là giữ vững và phát huy vai trò lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam
1.3 Phẩm chất đạo đức nào theo Hồ Chí Minh là quan trọng, quyết định nhất
trong các phẩm chất đạo đức cách mạng?
- Trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất, chi phối các
phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của người cách mạng.
Câu 2: (3 điểm)
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về các nguyên tắc, bước đi và biện pháp xây
dựng thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội?
Trả lời:
* Nguyên tắc:
+ Quán triệt nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, học tập kinh nghiệm của các nước
nhưng không được giáo điều, máy móc. Phải giữ vững độc lập dân tộc, tự chủ, tự
cường.
+ Căn cứ vào điều kiện thực tế, đặc điểm dân tộc, nhu cầu và khả năng thực tế của
nhân dân để xác định bước đi cho phù hợp.
* Về bước đi cụ thể của thời kỳ quá độ: 3 bước
Thứ nhất: Ưu tiên phát triển nông nghiệp, chúng ta vừa ra khỏi chiến tranh, “Nếu để
dân đói là chính phủ có lỗi, mọi chính sách của Đảng không thực hiện được”.“Muốn
làm gốc, làm chính”; phải ưu tiên phát triển nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có “thiên
thời” (khí hậu, đất đai), “nhân hòa” (lực lượng lao động nông nghiệp). Vì vậy, “Trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, ta phải dựa vào nông nghiệp và phát triển nông
nghiệp là cực kỳ quan trọng”
Thứ hai: phát triển tiểu công nghiệp và công nghiệp nhẹ
Thứ ba là phát triển công nghiệp nặng
- Thời kỳ quá độ phải trải qua nhiều bước (nhiều chặng đường). Bước dài, bước ngắn
là do hoàn cảnh cụ thể của từng giai đoạn. Phương hướng chung là phải tiến lên dần
dần, từ thấp đến cao, đi bước nào vững chắc bước ấy, phải coi trọng các khâu trung
gian, quá độ nhỏ. . Không ham làm lớn, làm mau, không được chủ quan, nóng vội
‚‘‘đốt cháy giai đoạn‘‘ trong xây dựng chủ nghĩa xã hội.
*Những biện pháp xây dựng: 4 biện pháp
+ Kết hợp cải tạo với xây dựng, trong đó xây dựng là chủ yếu và lâu dài
+ Thực hiện đường lối phát triển kinh tế xã hội hài hòa đảm bảo cho các thành phần
kinh tế, thành phần xã hội đều có điều kiện phát triển
+ Phương thức chủ yếu để xây dựng chủ nghĩa xã hội là “đem tài dân, sức dân, của
dân mà làm lợi cho dân”; “đó là chủ nghĩa xã hội nhân dân'', không phải là chủ nghĩa
xã hội Nhà nước“; xây dựng chủ nghĩa xã hội không thể bằng mệnh lệnh từ trên
xuống.
+ Coi trọng vai trò quyết định của biện pháp tổ chức thực hiện và phát huy nỗ lực chủ
quan trong việc thực hiện kế hoạch kinh tế xã hội.
Câu 3: (4 điểm): Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về các phẩm chất đạo đức cách
mạng. Liên hệ với bản thân?
Trả lời:
- Trung với nước, hiếu với dân: Đây là chuẩn mực đạo đức nền tảng, quy định
hành vi ứng xử của cá nhân với cộng đồng; là chuẩn mực đạo đức bao trùm,
quan trọng nhất và chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan

thế giới.
BÀI TẬP 7
1.1 Theo Hồ Chí Minh vì sao cần xây dựng, chỉnh đốn Đảng?
1.2 Theo Hồ Chí Minh chủ nghĩa đế quốc là kẻ thù nguy hiểm số một của chủ
nghĩa xã hội, đúng hay sai, vì sao?
- Sai, vì chủ nghĩa cá nhân là căn bệnh mẹ, bệnh gốc, là kẻ thù hung ác nhất của chủ
nghĩa xã hội, từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm.
1.3 Tại sao Hồ Chí Minh lại xem nông nghiệp là mặt trận hàng đầu trong bước đi
đầu tiên thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
- Vì nước ta vừa bước ra khỏi chiến tranh, nếu để dân đói là chính phủ có lỗi, các
chính sách của Đảng không thực hiện được, muốn phát triển công nghiệp, phát triển
kinh tế nói chung phải lấy phát triển nông nghiệp làm gốc làm chính, ưu tiên phát triển
nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có thiên thời ( khí hậu, đất đai), nhân hòa (lực lượng
lao động dồi dào).
1.4 Quan điểm cho rằng Hồ Chí Minh chủ trương xây dựng xã hội chủ nghĩa
theo mô hình của Liên Xô, đúng hay sai, vì sao?
- Sai, vì Hồ Chí Minh yêu cầu học hỏi kinh nghiệm các nước một cách sáng tạo,
không rập khuôn. Việt Nam khác Liên Xô về nhiều mặt: kinh tế, chính trị và hoàn
cảnh địa lý.
1.5 Cần, Kiệm, Liêm, Chính là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất trong đạo
đức cách mạng, là tư tưởng của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai, vì theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao
trùm, quan trọng nhất, chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan
Câu 2: (2 điểm)
Hãy lý giải vì sao theo Hồ Chí Minh phải tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam?
GỢI Ý
1/ Xuất phát từ quy luật vận động, phát triển khách quan của lịch sử xã hội loài người,
xu thế tất yếu của thời đại
2/ Ra đời chính từ sự tàn bạo của chủ nghĩa tư bản
3/ Xét về con đường cách mạng Việt Nam: Độc lập dân tộc mới chỉ là cấp độ đầu tiên,
đi lên chủ nghĩa xã hội mới giải phóng được giai cấp, con người
4/ Hồ Chí Minh kế thừa tư tưởng cách mạng không ngừng của chủ nghĩa Mác – Lê
Nin để luận chứng một cách toàn diện khả năng đi tới chủ nghĩa xã hội từ một nước
phong
kiến, bỏ qua tư bản chủ nghĩa ở nước ta
5/ Tính tất yếu còn xuất phát từ tương quan so sánh lực lượng giữa giai cấp tư sản và
giai cấp vô sản trong cách mạng giải phóng dân tộc
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về những phẩm chất đạo đức cách mạng. Theo anh
(chị) cần làm gì để rèn luyện những phẩm chất ấy?
Trả lời:
- Trung với nước, hiếu với dân: Đây là chuẩn mực đạo đức nền tảng, quy định hành vi
ứng xử của cá nhân với cộng đồng; là chuẩn mực đạo đức bao trùm, quan trọng nhất
và chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của
người cách mạng.
thế giới.
BÀI TẬP 8
1.1 Hồ Chí Minh chủ trương xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, đúng hay sai, vì sao?
- Sao, vì Hồ Chính Minh chủ trương xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần.
1.2 Luận điểm “Chủ nghĩa xã hội là lấy nhà xưởng, xe lửa, ngân hàng… làm của
chung” là nhấn mạnh đặc trưng nào của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
- Nhấn mạnh đặc trưng thứ năm, chủ nghĩa xã hội là công trình tập thể của nhân dân,
do nhân dân tự xây dựng dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản.
1.3 Nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách là nguyên tắc xây dựng, sinh
hoạt Đảng quan trọng nhất là tư tưởng của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì tập chung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng
1.4 Chỉ ra các bước đi trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội được nêu lên
trong tư tưởng của Hồ Chí Minh?
- Gồm 3 bước:
+ Thứ nhất là ưu tiên phát triển nông nghiệp. Chúng ta vừa ra khỏi chiến tranh, nếu để
dân đói là chính phủ có lỗi, các chính sách của Đảng không thực hiện được, muốn
làm gốc, làm chính, phải ưu tiên nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có khí hậu, đất đai,
lực lượng lao động nông nghiệp.
+ Thứ hai là phát triển tiểu công nghiệp và công nghiệp nhẹ
+ Thứ ba là phát triển công nghiệp nặng.
1.5 Theo Hồ Chí Minh, nguyên tắc xây dựng, rèn luyện đạo đức nào được xem là
quan trọng nhất?
- Nguyên tắc quan trọng nhất là nói đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức. Vì lời
nói phải đi đôi với việc làm thì mới đem lại hiệu quả thiết thực cho chính bản thân
mỗi người và có tác dụng đối với người khác. Đồng thời việc nêu gương đạo đức rất
cần thiết, nó thúc đẩy phát triển con người, đất nước.
Câu 2: (2 điểm)
Tại sao theo Hồ Chí Minh cần tăng cường pháp luật đi đôi với giáo dục đạo đức
trong xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu quả?
GỢI Ý ĐÁP ÁN
1/ Đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội có thể bổ sung, hỗ trợ nhau
trong thuật trị nước
2/ Trong thực tế trị nước cần phải có sự kết hợp giữa tăng cường pháp luật và giáo dục
đạo đức
3/ Không được tuyệt đối mặt nào, giáo đục đạo đức nên diễn ra trước tiên, đồng thời
cũng quan tâm đến tăng cường pháp luật
Phân tích làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò, vị trí của đạo đức. Theo Hồ Chí
Minh phẩm chất đạo đức nào là quan trọng nhất đối với mỗi con người? Anh (chị) cần
làm gì để rèn luyện phẩm chất ấy?
Trả lời:
*Về vai trò của đạo đức, Hồ Chí Minh coi đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ
chốt của người cách mạng. Bởi vì theo Hồ Chí Minh, giải phóng cho dân tộc, cho loài
người là công việc to tát, nặng nề, là cuộc chiến đấu khổng lồ mà tự mình không có
đạo đức, không có căn bản, tự mình đã hủ hóa, xấu xa thì không còn làm việc gì nổi.
Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không
lãnh đạo được nhân dân.
- Đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người, tạo nên uy tín cho người cách
mạng, là tiêu chuẩn hàng đầu của người cách mạng trong điều kiện Đảng cầm quyền,
là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của CNXH.
- Đạo đức cách mạng không chỉ giúp cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới, xây dựng mỹ
tục thuần phong mà còn giúp người cách mạng tự hoàn thiện mình và không ngừng
phát triển đi lên.
- Trong tương quan giữa đức và tài, Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức là gốc, là nguồn, là
nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách mạng. Người cách mạng phải có đức và
tài nhưng đức phải đứng trước tài.
* Phẩm chất đạo đức trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao trùm, quan trọng
nhất, chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của
người cách mạng.
* Làm sao để rèn luyện ( vô mà chém 😊 )
BÀI TẬP 9
Câu 1: (4 điểm) Trả lời ngắn gọn các câu hỏi sau:
1.1 Tại sao Hồ Chí Minh xem nông nghiệp là mặt trận hàng đầu trong thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt nam?
- Vì nước ta vừa bước ra khỏi chiến tranh, nếu để dân đói thì chính phủ có lỗi, các
chính sách của Đảng không thực hiện được, muốn phát triển công nghiệp, phát triển
kinh tế nói chung thì phải lấy phát triển nông nghiệp làm gốc, làm chính, phải ưu tiên
phát triển nông nghiệp còn bởi vì chúng ta có khí hậu, đất đai, lực lượng lao động
nông nghiệp.
1.2 Kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là chủ nghĩa đế quốc là quan
- Sai. Vì chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù nguy hiểm số một.
1.3 Nhân tố nào theo Hồ Chí Minh sẽ đảm bảo thành công trong thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội?
- Theo Hồ Chí Minh, nhân tố đảm bảo thành trong trong thời ký quá độ lên chủ nghĩa
xã hội là:
+ Giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng
+ Nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước
+ Phát huy tính tích cực, chủ động của các tổ chức quần chúng, tổ chức chính trị, xã
hội
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ đủ đức và tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng
xã hội chủ nghĩa.
1.4 Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức quan trọng nhất của đạo đức
cách mạng, là quan điểm của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai, vì trung với nước, hiếu với dân là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất, chi phối
các phẩm chất khác, và là chuẩn mực có y nghĩa quan trọng hàng đầu của người cách
mạng.
Câu 2: (3 điểm) Anh (chị) hãy phân tích những biện pháp xây dựng Nhà nước
trong sạch, vững mạnh theo Tư tưởng Hồ Chí Minh?
GỢI Ý:
- Nhận diện và đấu tranh chống các căn bệnh tiêu cực, hạn chế trong nhà nước
+ 6 căn bệnh nguy hiểm: Trái phép; Cậy thế; hủ hóa; tư túng; chia rẽ; kiêu ngạo
+ Các biện pháp khắc phục các căn bệnh: Cán bộ không nên sợ sai, sợ khuyết điểm,
quan trọng là phải khắc phục các khuyết điểm.
Các biện pháp để khắc phục các căn bệnh: Trước khi làm bất cứ điều gì, cần xác định
rõ: Đối với mình; đối với Người và đối với công việc.
- Nhận diện và đấu tranh chống 3 thứ “giặc nội xâm”
+ Tham ô: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…
+ Quan liêu: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…
+ Lãng phí: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…
+ Chỉ ra nguồn gốc của bệnh tham ô, lãng phí là do Quan liêu sinh ra; và 3 bệnh này là
chủ nghĩa cá nhân sinh ra.
- Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng
+ Đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội có thể kết hợp, bổ sung cho nhau
trong thuật trị nước (sinh viên phải làm rõ)
+ Thực tế trị nước cho thấy muốn hiệu quả phải kết hợp cả hai
+ Không được tuyệt đối pháp luật hay đạo đức trong thực tế trị nước
Trả lời:
- Kiểm soát quyền lực nhà nước là tất yếu vì xu hướng tha hóa quyền lực là khuyết tật
bẩm sinh của bộ máy nhà nước.
- Quyền lực nhà nước là do dân ủy thác, nhưng phải làm sao để dân ủy quyền nhưng
không mất quyền. Vì vậy, quyền lực phải được kiểm soát.
- Về phương thức kiểm soát quyền lực nhà nước, theo Hồ Chí Minh trước hết cần
phát huy vai trò, trách nhiệm của Đảng cộng sản.
+ Đảng là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc, là Đảng cầm quyền nên có
quyền và có trách nhiệm kiểm soát quyền lực Nhà nước thông qua công tác kiểm tra,
kiểm soát hoạt động của nhà nước và công chức nhà nước.
+ Kiểm soát quyền lực nhà nước còn dựa trên cách thức tổ chức và phương thức vận
hành của nhà nước (kiểm soát bên trong ).
+ Phải có cơ chế huy động sự kiểm soát của nhân dân đối với nhà nước (kiểm soát bên
ngoài)
+ Trái phép: ..có lúc vì tư thù, tư oán mà bắt bớ và tịch thu làm cho dân oán thán.
+ Cậy thế: cậy thế mình ở trong bộ máy nhà nước để ngang tàng, muốn sao được
vậy, coi khinh dư luận, không nghĩ đến dân, quên rằng dân bầu ra mình là để làm việc
cho dân chứ không phải để cậy thế với dân.
+ Hủ hóa: ăn tiêu xa xỉ, thậm chí lấy của công dùng vào việc tư, quên cả thanh
liêm, đạo đức
+ Tư túng: kéo bè kéo cánh, bà con bạn hữu, không tài năng gì cũng kéo vào chức
này chức nọ, người có tài đức, nhưng không vừa lòng mình thì đẩy ra ngoài. Quên
rằng việc công, chứ không phải việc riêng gì dòng họ của ai.
+ Chia rẽ: bênh lớp này chống lớp khác, không biết làm cho các tầng lớp nhân
dân nhân nhượng, hòa thuận với nhau.
+ Kiêu ngạo: tưởng mình ở trong cơ quan chính phủ là thần thánh rồi, coi khinh
ND, cử chỉ lúc nào cũng vác mặt “quan cách mạng” lên.
sách nhiễu nhân dân; bệnh tham ô, lãng phí, quan liêu được Hồ Chí Minh coi như kẻ
“giặc nội xâm” phải kiên quyết chống như đánh giặc trên mặt trận nhằm tránh nguy cơ
suy thoái, đổ vỡ không lường hết được. "Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu
làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức
cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính...". Hồ Chí Minh yêu cầu "Phải thẳng tay
trừng trị những kẻ bất liêm, bất lỳ kẻ ấy, làm nghề nghiệp gì".
- Để chống tiêu cực trong bộ máy nhà nước, phương pháp luận của Hồ Chí Minh là
quy tất cả các quan hệ phức tạp của XH thành mối quan hệ với mình, với công việc,
và với người:
+ Với mình: phải cần, kiệm, liêm, chính chí công vô tư, phải tự mình xử lý chính
mình.
+ Với người khác: phải biết thương yêu, quý trọng, nhất là phải tin tưởng vào nhân
dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân;
+ Với công việc: phải tận tụy, làm đến nơi đến chốn.
- Hoàn thiện pháp luật, xử lý mọi sai phạm một cách nghiêm minh theo đúng quy định
của pháp luật. Điều này phù hợp với yêu cấu khách quan của NN mới, và là đòi hỏi
cấp thiết của thực tiễn: nước ta kinh tế tiểu nông, người dân chỉ quen sống theo luật
tục mà chưa quen sống theo pháp luật.
- Bởi đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho nhau;
nước ta có truyền thống đức trị, nhân dân rất coi trọng đạo đức, nhất là đạo đức của
người cầm quyền.
Câu 3: (3 điểm)
- Anh (chị) hãy phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của đạo đức cách mạng? (2
điểm)
- Anh (chị) đã làm gì thể hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh? (1 điểm)
Trả lời:
* Theo tư tưởng Hồ Chính Minh, đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của
người cách mạng. Bởi vì theo Hồ Chí Minh, giải phóng cho dân tộc, cho loài người là
công việc to tát, nặng nề, là cuộc chiến đấu khổng lồ mà tự mình không có đạo đức,
không có căn bản, tự mình đã hủ hóa, xấu xa thì không làm việc gì cho nổi. Người
cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh
đạo được nhân dân.
- Đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người, tạo uy tín cho người cách
mạng, tạo nên sức hấp dẫn của CNXH. Đạo đức tốt là điều kiện dẫn đến những hành
động tốt, sự nghiệp cách mạng càng cao cả thì đòi hỏi phải có những phẩm chất cao cả
- Trong tương quan giữa đức và tài, Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức là " gốc", là "
nguồn", là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách mạng, người cách mạng phải
có đức và tài, nhưng đức phải đứng trước tài. ( giáo trình chương VI, trang 120 - 122)
* Để học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh có hiệu quả, em đã cố
gắng tu dưỡng, rèn luyện hết mình , nâng cao nhận thức về phẩm chất trung thực, nói
đi đôi với làm, có trách nhiệm trong cuộc sống, dành thời gian thỏa đáng tìm hiểu tư
tưởng, đạo đức, phong cách và tấm gương Hồ Chí Minh. Đấu tranh, lên án trước
những hành vi không trung thực, tệ nạn xã hội,... Luôn luôn cố gắng phấn đấu vì gia
đình quê hương đất nước, luôn yêu quê hương đất nước và giàu lòng nhân ái. Tham
gia tích cực các hoạt động phong trào của Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên các cấp, cố
gắng rèn luyện để đạt danh hiệu "Sinh viên 5 tốt". ( THAM KHẢO )
BÀI TẬP 10
Câu 1: (4 điểm) Trả lời ngắn gọn các câu hỏi sau:
1.1 Tại sao theo Hồ Chí Minh thời kỳ quá độ lại lâu dài, khó khăn?
- Vì nước ta xuất phát điểm thấp kém về kinh tế, xã hội ( là 1 nước nông nghiệp lạc
hậu), và sự phá hoại của các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước.
1.2 Kẻ thù nguy hiểm số một của chủ nghĩa xã hội là giặc đói, giặc dốt là quan
thù hung ác nhất của chủ nghĩa xã hội” từ đó “ đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm”.
( giáo trình chương III, trang 47)
1.3 Nhân dân có những quyền lực chính trị nào trong Nhà nước dân chủ?
- Dân là chủ nhà nước , mọi quyền lực thuộc về nhân dân,... Quyền bính của cán bộ,
công chức nhà nước là do dân ủy nhiệm, giao phó
- Dân có quyền bầu và bãi miễn người thay mặt mình vào Quốc hội và các cơ quan
quyền lực nhà nc , kiểm soát công việc nhà nước, giám sát hoạt động của các đại biểu
do mình bầu ra thông qua các thiết chế dân chủ.
1.4 Luận điểm nào là sáng tạo nhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ?
Câu 2: (3 điểm) Anh (chị) hãy phân tích những động lực và trở lực trong quá
trình xây dựng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam theo tư tưởng Hồ Chí Minh?
Trả lời:

- Huy động tất cả các nguồn lực: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật, con người,...
Trong đó nguồn lực con người là bao trùm và quyết định nhất. Vì tất cả phải thông
qua con người, nguồn lực này là vô tậm, trong đó trí tuệ con người càng khai thác
càng tăng trưởng. Chú trọng, phát huy động lực con người trên cả phương diện cộng
đồng và cá nhân:
triển đất nước
+ Phát huy sức mạnh cá nhân người lao động bằng nhu cầu, lợi ích; kích thích về
chính trị tinh thần
- Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: hợp tác với các nước, các thành tựu của
cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Kết hợp sức mạnh dân tộc với thời đại, ĐK quốc
tế.
- Đi đôi với động lực cần nhận diện và khắc phục các lực cản của CNXH
* Những trở lực:

- Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân - căn bệnh "mẹ", " bệnh gốc", " kẻ thù hung ác nhất
của chủ nghĩa xã hội" từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm
- Thứ hai là " giặc nội xâm": tham nhũng, lãng phí, quan liêu ( bệnh gốc)
- Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết làm giảm sút uy tín và sức mạnh của
Đảng, của cách mạng
- Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ lười biếng không chịu học tập lý luận, học tập cái mới
( giáo trình chương III, trang 46 -> 48)
Câu 3: (3 điểm)
- Anh (chị) hãy so sánh sự khác biệt trong tư tưởng Hồ Chí Minh và Nho giáo về các
phạm trù “Trung”, “Hiếu”, “Cần”, “Kiệm”? (2 điểm)
- Anh (chị) đã làm gì thể hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh? (1 điểm)
Trả lời:
* So sánh sự khác biệt:
- Trung:
+ Nho giáo: trung là trung quân, là trung thành với vua mà trung thành với vua là
trung thành với nước
+ Tư tưởng HCM: bỏ qua cái trung thành với chế độ phong kiến, trung thành với ông
vua phong kiến mà đổi sang “trung với nước”, trung thành với nhân dân, vì người dân
mà làm việc, là đầy tớ của nhân dân
- Hiếu:
+ Nho giáo: con cái phải hiếu thảo với cha mẹ, chỉ thu hẹp trong phạm vi gia đình
+ Tư tưởng HCM: hiếu với dân, hết lòng vì dân
- Cần: ( còn cho gọn là gộp cần kiệm: bọn phong kiến ngày xưa nêu ra cần, kiệm,
liêm, chính nhưng không bao giờ làm mà lại bắt nhân dân ta phải tuân theo để phụng
sự quyền lợi của chúng. Sau đó giải thích cần, kiệm theo tư tưởng HCM thôi)
+ Nho giáo: cần cù lao động

+ Tư tưởng HCM: mở rộng ra, cần là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế
hoạch, sáng tạo, khai thác hết khả năng lao động, lao động có năng suất cao và hiệu
quả thực tế, lao động với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại,
không dựa dẫm.
- Kiệm:
+ Nho giáo: tiết kiệm của cải
+ Tư tưởng HCM: tiêu dùng hợp, là tiết kiệm sức lao động, thời gian, tiền của của
dân, của nước và của bản thân, tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, không xa xỉ, không
hoang phí, không bừa bãi, không phô trương hình thức.
( giáo trình chương VI, trang 123 -> 126)
* Để học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh có hiệu quả, em đã cố
gắng tu dưỡng, rèn luyện hết mình , nâng cao nhận thức về phẩm chất trung thực, nói
đi đôi với làm, có trách nhiệm trong cuộc sống, dành thời gian thỏa đáng tìm hiểu tư
tưởng, đạo đức, phong cách và tấm gương Hồ Chí Minh. Đấu tranh, lên án trước
những hành vi không trung thực, tệ nạn xã hội,... Luôn luôn cố gắng phấn đấu vì gia
đình quê hương đất nước, luôn yêu quê hương đất nước và giàu lòng nhân ái. Tham
gia tích cực các hoạt động phong trào của Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên các cấp, cố
gắng rèn luyện để đạt danh hiệu "Sinh viên 5 tốt". ( THAM KHẢO )
BÀI TẬP 11
Câu 1 (4 điểm): Trả lời ngắn gọn các câu hỏi sau đây
1.1 Lý do vì sao theo Hồ Chí Minh lại cho rằng thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam lại lâu dài, khó khăn, phức tạp?
- Vì nước ta xuất phát điểm thấp kém về kinh tế, xã hội ( là 1 nước nông nghiệp
lạc hậu), và sự phá hoại các thế lực thù địch trong và ngoài nước.
1.2 Chủ trương xóa bỏ các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, là quan điểm của Hồ Chí Minh, đúng
hay sai, vì sao?
- Sai. Vì theo quan điểm của Hồ Chí Minh là xây dựng kinh tế nhiều thành phần.
1.3 Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức cơ bản nhất trong đạo đức
cách mạng, là quan điểm của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai. Vì theo quan điểm của Hồ Chí Minh, trung với nước, hiếu với dân mới là
phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất, chi phối các phẩm chất khác, là chuẩn mực
có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của người cách mạng.
1.4 Theo Hồ Chí Minh, nhân dân có những quyền lực chính trị nào trong
nhà nước dân chủ?
- Dân là chủ nhà nước , mọi quyền lực thuộc về nhân dân,... Quyền bính của cán
bộ, công chức nhà nước là do dân ủy nhiệm, giao phó
- Dân có quyền bầu và bãi miễn người thay mặt mình vào Quốc hội và các cơ
quan quyền lực nhà nc , kiểm soát công việc nhà nước, giám sát hoạt động của
các đại biểu do mình bầu ra thông qua các thiết chế dân chủ.
Câu 2 (2 điểm): Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về các biện pháp xây dựng nhà
nước trong sạch, vững mạnh?
Trả lời:
- Kiểm soát quyền lực nhà nước là tất yếu vì xu hướng tha hóa quyền lực là
khuyết tật bẩm sinh của bộ máy nhà nước.
- Quyền lực nhà nước là do dân ủy thác, nhưng phải làm sao để dân ủy quyền
nhưng không mất quyền. Vì vậy, quyền lực phải được kiểm soát.
- Về phương thức kiểm soát quyền lực nhà nước, theo Hồ Chí Minh trước hết
cần phát huy vai trò, trách nhiệm của Đảng cộng sản.
+ Đảng là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc, là Đảng cầm quyền
nên có quyền và có trách nhiệm kiểm soát quyền lực Nhà nước thông qua công
tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhà nước và công chức nhà nước.
+ Kiểm soát quyền lực nhà nước còn dựa trên cách thức tổ chức và phương thức
vận hành của nhà nước (kiểm soát bên trong ).
+ Phải có cơ chế huy động sự kiểm soát của nhân dân đối với nhà nước (kiểm
soát bên ngoài)
+ Trái phép: ..có lúc vì tư thù, tư oán mà bắt bớ và tịch thu làm cho dân oán
thán.
+ Cậy thế: cậy thế mình ở trong bộ máy nhà nước để ngang tàng, muốn sao
được vậy, coi khinh dư luận, không nghĩ đến dân, quên rằng dân bầu ra mình là
để làm việc cho dân chứ không phải để cậy thế với dân.
+ Hủ hóa: ăn tiêu xa xỉ, thậm chí lấy của công dùng vào việc tư, quên cả
thanh liêm, đạo đức
+ Tư túng: kéo bè kéo cánh, bà con bạn hữu, không tài năng gì cũng kéo vào
chức này chức nọ, người có tài đức, nhưng không vừa lòng mình thì đẩy ra ngoài.
Quên rằng việc công, chứ không phải việc riêng gì dòng họ của ai.
+ Chia rẽ: bênh lớp này chống lớp khác, không biết làm cho các tầng lớp
nhân dân nhân nhượng, hòa thuận với nhau.
+ Kiêu ngạo: tưởng mình ở trong cơ quan chính phủ là thần thánh rồi, coi
khinh ND, cử chỉ lúc nào cũng vác mặt “quan cách mạng” lên.
sách nhiễu nhân dân; bệnh tham ô, lãng phí, quan liêu được Hồ Chí Minh coi như
kẻ “giặc nội xâm” phải kiên quyết chống như đánh giặc trên mặt trận nhằm tránh
nguy cơ suy thoái, đổ vỡ không lường hết được. "Tham ô, lãng phí và bệnh quan
liêu làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại
đạo đức cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính...". Hồ Chí Minh yêu
cầu "Phải thẳng tay trừng trị những kẻ bất liêm, bất lỳ kẻ ấy, làm nghề nghiệp
gì".
- Để chống tiêu cực trong bộ máy nhà nước, phương pháp luận của Hồ Chí Minh
là quy tất cả các quan hệ phức tạp của XH thành mối quan hệ với mình, với công
việc, và với người:
+ Với mình phải cần, kiệm, liêm, chính chí công vô tư, phải tự mình xử lý chính
mình.
+ Với người khác phải biết thương yêu, quý trọng, nhất là phải tin tưởng vào
nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân;
+ Với công việc phải tận tụy, làm đến nơi đến chốn.
- Hoàn thiện pháp luật, xử lý mọi sai phạm một cách nghiêm minh theo đúng quy
định của pháp luật. Điều này phù hợp với yêu cấu khách quan của NN mới, và là
đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn: nước ta kinh tế tiểu nông, người dân chỉ quen sống
theo luật tục mà chưa quen sống theo pháp luật.
- Bởi đạo đức và pháp luật là hai hình thái ý thức xã hội kết hợp, bổ sung cho
nhau; nước ta có truyền thống đức trị, nhân dân rất coi trọng đạo đức, nhất là đạo
đức của người cầm quyền.
Câu 3 ( 2 điểm): So sánh quan điểm của Hồ Chí Minh và Nho giáo về Trung –
Hiếu – Cần – Kiệm?
Trả lời:
* So sánh sự khác biệt:

- Trung:
+ Nho giáo: trung là trung quân, là trung thành với vua mà trung thành với vua là
trung thành với nước
+ Tư tưởng HCM: bỏ qua cái trung thành với chế độ phong kiến, trung thành với
ông vua phong kiến mà đổi sang “trung với nước”, trung thành với nhân dân, vì
người dân mà làm việc, là đầy tớ của nhân dân
- Hiếu:
+ Nho giáo: con cái phải hiếu thảo với cha mẹ, chỉ thu hẹp trong phạm vi gia
đình
+ Tư tưởng HCM: hiếu với dân, hết lòng vì dân
- Cần: ( còn cho gọn là gộp cần kiệm: bọn phong kiến ngày xưa nêu ra cần, kiệm,
liêm, chính nhưng không bao giờ làm mà lại bắt nhân dân ta phải tuân theo để
phụng sự quyền lợi của chúng. Sau đó giải thích cần, kiệm theo tư tưởng HCM
thôi)
+ Nho giáo: cần cù lao động
+ Tư tưởng HCM: mở rộng ra, cần là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế
hoạch, sáng tạo, khai thác hết khả năng lao động, lao động có năng suất cao và
hiệu quả thực tế, lao động với tinh thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không
ỷ lại, không dựa dẫm.
- Kiệm:
+ Nho giáo: tiết kiệm của cải
+ Tư tưởng HCM: tiêu dùng hợp, là tiết kiệm sức lao động, thời gian, tiền của của
dân, của nước và của bản thân, tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ, không xa xỉ, không
hoang phí, không bừa bãi, không phô trương hình thức.
( giáo trình chương VI, trang 123 -> 126)

Câu 4 (2 điểm): Từ quan điểm về mối quan hệ giữa Tài và Đức của Hồ Chí
Minh, anh (chị) hãy liên hệ với việc tu dưỡng đạo đức, lập thân lập nghiệp của
sinh viên hiện nay?
Trả lời:
Hồ Chí Minh coi đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách
mạng. "Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy
cũng không lãnh đạo được nhân dân", người cách mạng phải có đức và tài, nhưng
đức phải đứng trước tài. Sinh viên là những kế thừa sự nghiệp cách mạng, là
những chủ nhân tương lai của đất nước, chính vì vậy việc tu dưỡng đạo đức là
cấp thiết. Thanh niên Việt Nam phải biết sống có lý tưởng, vì, trước hết, đó là
cuộc sống tốt đẹp, giúp cho thanh niên vươn tới tầm cao của thời đại mới. Khi đã
xác định được lý tưởng cao đẹp, thấy rõ được mục đích, ý nghĩa cao đẹp cuộc
sống của mình, mỗi thanh niên có thể phát huy được ý chí và nghị lực lớn lao,
khắc phục mọi khó khăn, trở ngại, sửa chữa mọi khuyết điểm, nhược điểm của
mình... để thực hiện lý tưởng. Vươn lên cuộc sống có lý tưởng, thanh niên sẽ tự
nâng mình lên tới tầm cao của thời đại mới. Thực hành, áp dụng được các chuẩn
mực đạo đức cách mạng, cơ bản của con người Việt Nam vào công tác và nghề
nghiệp của mình. Trung với nước, hiếu với dân của thanh niên hiện nay được thể
hiện qua việc luôn phấn đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân, luôn yêu thương, hết lòng
phục vụ nhân dân. Sinh viên hiện nay phải cần cù, siêng năng, lao động có kế
hoạch, sáng tạo, đạt năng suất cao; không lười biếng, không ỷ lại, không dựa
dẫm; phải tiết kiệm thì giờ, tiền của, không xa hoa, lãng phí, không phô trương,
hình thức,... Luôn luôn tôn trọng, giữ gìn của công, không tham lam, không ham
địa vị, tiền tài,... Đối với bản thân không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập,
trau dồi bản thân. Không nịnh hót cấp trên, không xem khinh người dưới, luôn
giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá, lừa lọc. Đồng
thời, thái độ chính trị đúng có vai trò quan trọng, làm cho mỗi người phấn chấn,
hăng hái, tạo nên sức mạnh tinh thần và thể chất, thúc đẩy mọi người hoàn thành
tốt nhiệm vụ nên mỗi sinh viên phải đặc biệt chú ý trong quá trình tu dưỡng đạo
đức, lập nghiệp của bản thân. Thực tế cho thấy, có những người đã phấn đấu gần
hết cuộc đời, có nhiều công lao, nhưng cuối đời lại không giữ được tấm lòng
trong sáng, nên sự nghiệp đã đỗ vỡ. Chính vì vậy trong quá trình lập thân lập
nghiệp, sinh viên chúng ta phải trao dồi, rèn luyện tu dưỡng đạo đức liên tục.
BÀI TẬP 12
Câu 1 (4 điểm): Trả lời ngắn gọn các câu hỏi sau đây
1.1 Luận điểm cho rẳng chủ nghĩa đế quốc là kẻ thù nguy hiểm số một của
chủ nghĩa xã hội, là quan điểm của Hồ Chí Minh, đúng hay sai, vì sao?
- Sai, vì chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù nguy hiểm nhất.
1.2 Luận điểm nào được xem là nổi bật, cơ bản nhất của Hồ Chí Minh về
dân chủ?
- Dân chủ là bản chất của chủ nghĩa XH, là xã hội mà dân là chủ ( nhân dân phải
giữ địa vị cao nhất của XH, và quyền lực của nhà nước), dân làm chủ( mọi quyền
hành lực lượng đều ở dân).
1.3 Theo Hồ Chí Minh, nhân tố nào là nhân tố quyết định đến sự thành công
của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
- Nhân tố quyết định đến sự thành công của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
là:
+ Giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng ( quyết định nhất)
+ Nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước
+ Phát huy tính tích cực, chủ động của các tổ chức quần chúng, tổ chức chính trị
xã hội
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ đủ đức và tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách
mạng xã hội chủ nghĩa.
1.4 Lý do vì sao theo Hồ Chí Minh phải xây dựng, chỉnh đốn Đảng?
Câu 2 (2 điểm): Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về các động lực và trở lực
trong xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
*Các động lực:
- Huy động tất cả các nguồn lực: nguồn lực về vốn, khoa học kỹ thuật,… Trong
đó nguồn lực con người là bao trùm và quyết định nhất. Phát huy động lực con
người trên 2 phương diện cộng đồng và cá nhân:
+ Phát huy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng dân tộc là động lực chủ yếu để
phát triển đất nước
+ Phát huy sức mạnh cá nhân người lao động bằng nhu cầu, lợi ích, kích thích về
chính trị, tinh thần
-Chú trọng khai thác các nguồn ngoại lực: hợp tác với các nước, các thành tựu
của khoa học kỹ thuật. Kết hợp sức mạnh dân tộc với thời đại, ĐK quốc tế.
- Đi đôi với động lực phải nhận diện và khắc phục các trở lực
* Các trở lực:
- Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân – căn bệnh mẹ, bệnh gốc, là kẻ thù hung ác nhất
của chủ nghĩa xã hội, từ đó đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm
- Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết, làm giảm sút uy tín và sức mạnh của
Đảng, của cách mạng.
- Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ lười biếng, không chịu học tập lý luận, học tập
cái mới.
Câu 3 (2 điểm): Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của đạo đức cách
mạng?
-Hồ Chí Minh coi đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách
mạng. Bởi vì, theo Hồ Chí Minh, giải phóng cho dân tộc, cho loài người là công
việc hết sức to tát, nặng nề, là cuộc chiến đấu khổng lồ mà tự mình không có đạo
đức, không có căn bản, tự mình đã hủ hóa, xấu xa thì không còn làm việc gì cho
nổi. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức dù tài giỏi mấy cũng
không lãnh đạo được nhân dân.
- Đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người.
- Đạo đức tạo nên uy tín cho người cách mạng, là tiêu chuẩn hàng đầu của người
cách mạng trong điều kiện Đảng cầm quyền, là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của
CNXH.
- Đạo đức cách mạng không chỉ giúp cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới, xây dựng
thuần phong mỹ tục mà còn giúp người cách mạng tự hoàn thiện mình và không
ngừng phát triển đi lên.
- Trong tương quan giữa đức và tài, Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức là gốc, là nền
tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách mạng. Người cách mạng phải có đức và
tài, nhưng đức phải đứng trước tài.
Câu 4 (2 điểm): Từ luận điểm “Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng
càng luyện càng trong” của Hồ Chí Minh, anh (chị) hãy liên hệ với việc rèn
luyện, tu dưỡng đạo đức của bản thân sinh viên hiện nay?
Trả lời:
Sinh viên là những kế thừa sự nghiệp cách mạng, là những chủ nhân tương lai của đất
nước, chính vì vậy việc tu dưỡng đạo đức là cấp thiết.
- Thanh niên Việt Nam phải biết sống có lý tưởng, vì, trước hết, đó là cuộc sống tốt
đẹp, giúp cho thanh niên vươn tới tầm cao của thời đại mới.
+ Khi đã xác định được lý tưởng cao đẹp, thấy rõ được mục đích, ý nghĩa cao đẹp
cuộc sống của mình, mỗi thanh niên có thể phát huy được ý chí và nghị lực lớn lao,
khắc phục mọi khó khăn, trở ngại, sửa chữa mọi khuyết điểm, nhược điểm của mình...
để thực hiện lý tưởng.
+ Vươn lên cuộc sống có lý tưởng, thanh niên sẽ tự nâng mình lên tới tầm cao của thời
đại mới.
- Thực hành, áp dụng được các chuẩn mực đạo đức cách mạng, cơ bản của con người
Việt Nam vào công tác và nghề nghiệp của mình.
+ Trung với nước, hiếu với dân của thanh niên hiện nay được thể hiện qua việc luôn
phấn đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân, luôn yêu thương, hết lòng phục vụ nhân dân.
+ Sinh viên hiện nay phải cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch, sáng tạo, đạt năng
suất cao; không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm; phải tiết kiệm thì giờ, tiền
của, không xa hoa, lãng phí, không phô trương, hình thức,...
+ Luôn luôn tôn trọng, giữ gìn của công, không tham lam, không ham địa vị, tiền
tài,... Đối với bản thân không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập, trau dồi bản thân.
+ Không nịnh hót cấp trên, không xem khinh người dưới, luôn giữ thái độ chân thành,
khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá, lừa lọc.
Bài tập 13
Câu 1: Anh (chị) hãy trả lời vắn tắt các vấn đề sau:
1.1. Chủ nghĩa yêu nước là nguồn gốc chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh là
đúng hay sai? Tại sao?
- Sai. Vì chủ nghĩa Marx-Lenin mới là nguồn gốc chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh.
Nhờ có thế giới quan và phương pháp luận của chủ nghĩa mác Nguyễn Ái Quốc đã
hấp thụ và chuyển hóa được những nhân tố tích cực và tiến bộ truyền thống dân tộc 4
tưởng ôn văn hóa nhân loại để tạo nên hệ thống 4 tưởng của mình
- Chủ nghĩa Mác giúp Hồ Chí Minh nhận diện chính xác bản chất của kẻ thù
- Chủ nghĩa Mác giúp Hồ Chí Minh nhận thức được quy luật vận động của lịch sử và
hàng loạt các vấn đề về phương pháp cách mạng
1.2. Quan điểm cho rằng Hồ Chí Minh chủ trương xây nhà nước mới theo đường
lối “đức trị” ở nước ta là đúng hay sai? Tại sao?
- Sai. Trong chủ trương xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu
quả. HCM nhấn mạnh việc tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo
đức cách mạng
1.3. Yêu thương con người là phẩm chất đạo đức cơ bản, bao trùm nhất của đạo
đức cách mạng có đúng với tư tưởng Hồ Chí Minh không? Tại sao?
- Sai, vì trung với nước, hiếu với dân mới là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất.
1.4. Quan điểm: “Đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân có nghĩa là loại bỏ lợi ích
cá nhân để tập trung cho lợi ích tập thể” có phải của Hồ Chí Minh không? Tại
sao?
- Không, Vì: Chống chủ nghĩa cá nhân đối với Hồ Chí Minh không có nghĩa là chống
lại lợi ích cá nhân. Người chú trọng đảm bào lợi ích cá nhân chính đáng, song phải
chống chủ nghĩa cá nhân chỉ vì mình, quê mình mà kết thành phe cánh.
1.5. Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành về cơ bản vào thời kỳ 1911 -1920 là
đúng hay sai? Tại sao?
- Sai, vì tư tưởng Hồ Chính Minh được hình thành về cơ bản vào thời kỳ 1921- 1930.
1.6. Chủ nghĩa Mác – Lênin giữ vai trò như thế nào đối với sự hình thành tư
tưởng Hồ Chí Minh?
- CN mac lenin giúp HCM nhận diện chính xác bản chất của kẻ thù từ đó giúp Người
vạch ra đc đường lối cứu nc đúng đắn , giúp HCM nhận thức đc quy luật hđ của lịch
sử và hàng loạt các vấn đề về pp cách mạng
1.4. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, nhân tố chủ chốt của người cách mạng là nhân
tố nào?
- Đạo đức là gốc, là nền tảng, là nhân tố chủ chốt của người cách mạng.
Bài tập 14
Câu 1:
Theo Hồ Chí Minh, các lực cản chủ yếu đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã
hội ở nước ta gồm những nhân tố nào (chỉ cần nêu tên)?
- Thứ nhất là chủ nghĩa cá nhân
- Thứ ba là tệ chia rẽ, bè phái, mất đoàn kết, làm giảm sút uy tín và sức mạnh của
Đảng và của cách mạng
- Thứ tư là tệ chủ quan, bảo thủ, lười biếng, không chịu học tập lý luận, học tập cái
mới.
1.2. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, nguyên tắc cơ bản nhất trong tổ chức và hoạt
động của Đảng là “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách” là đúng hay sai? Tại
sao?
- Sai. Vì tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng
1.3. Nội dung của phạm trù “Cần” theo tư tưởng Hồ Chí Minh là gì?
- Cần là lao động cần cù, siêng năng, lao động có kế hoạch , sáng tạo, khai thác hết
khả năng lao động, lao động có năng suất cao và hiệu quả thực tế, lao động với tinh
thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Cần gắn liền với
chuyên, nhưng chuyên tâm không phải chỉ một, hai ngày mà phải chuyên tâm suốt
đời, liên tục, bền bỉ, kéo dài.
1.4. Nhân tố chủ quan (phẩm chất cá nhân Hồ Chí Minh) giữ vai trò quyết định trong
sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh là đúng hay sai? Tại sao?
Câu 2: (3điểm)
Trình bày những đặc trưng bản chất của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam theo tư
tưởng Hồ Chí Minh và nêu rõ ý nghĩa của nó đối với sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội thời kỳ đổi mới hiện nay.
Gợi ý Đặc trưng bản chất của chủ nghĩa xã hội: 5 đặc trưng
+ Thứ nhất, CNXH có chế độ chính trị dân chủ, do nhân dân làm chủ, mọi quyền
hành, mọi lực lượng đều ở nơi dân. Có nhà nước của dân, do dân, vì dân, dựa trên
khối đại đoàn kết toàn dân
+ Thứ hai, CNXH có nền kinh tế phát triển cao, dân giàu nước mạnh, có khoa học, kỹ
thuật tiên tiến, hiện đại, NSLĐ cao
+ Thứ ba, CNXH là chế độ không còn áp bức, bóc lột, bất công dựa trên chế độ công
hữu về TLSX chủ yếu và thực hiện phân phối theo lao động
+Thứ tư, CNXH là một xã hội phát triển cao về văn hóa, đạo đức, có hệ thống quan hệ
xã hội dân chủ, bình đẳng, công bằng, con người được giải phóng, phát triển tự do,
toàn diện trong sự hài hòa giữa xã hội với tự nhiên.
+ Thứ năm, về chủ thể xây dựng CNXH: CNXH là công trình tập thể của ND, do ND
tự xây dựng lấy dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản
-Ý nghĩa: Quan điểm sáng tạo của HCM là cơ sở tư tưởng quan trọng để Đảng ta đề ra
mô hình CNXH thời kỳ đổi mới ngày nay.
Câu 3: (3 điểm)
Trình bày và phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: Đảng Cộng sản Việt Nam là
sản phẩm của sự kết hợp lý luận Mác – Lênin với phong trào công nhân và
phong trào yêu nước Việt Nam.
Gợi ý
- Quy luật chung dẫn tới sự ra đời của đảng cộng sản trên thế giới: chủ nghĩa Mác -
Lênin kết hợp với phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân dẫn tới sự ra đời của
đảng cộng sản.
- Quy luật đặc thù (HCM có công phát hiện) dẫn tới sự ra đời của đảng cộng sản VN:
chủ nghĩa Mác – Lênin kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt
Nam.
Phân tích:
+ Phong trào yêu nước có trước phong trào công nhân và là một cơ sở quan trọng thúc
đẩy phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam. -0,5đ
+ Phong trào công nhân kết hợp được với phong trào yêu nước vì có chung mục tiêu
là giải phóng dân tộc.
+ Trí thức yêu nước tiên tiến – những người đầu tiên tiếp thu CN MLN đã ra sức hoạt
động truyền bá CN MLN vào PT công nhân và PT yêu nước dẫn đến sự xuất hiện 3 tổ
chức cộng sản đầu tiên, từ đó dẫn đến sự ra đời của ĐCSVN.
- Ý nghĩa: Quan điểm của Hồ Chí Minh về sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam –
phản ánh quy luật đặc thù sự ra đời của Đảng và định hướng công tác xây dựng Đảng
qua các thời kỳ đảm bảo cho Đảng ta đủ sức hoàn thành các nhiệm do lịch sử cách
mạng Việt Nam đặt ra.

Bài tập môn TT HCM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Bài tập môn TT HCM

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bài tập môn TT HCM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MỘT SỐ BÀI TẬP MÔN TT HCM

 Quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan nhà nước

* Rèn luyện đạo đức hiện nay:

( giáo trình chương IV, trang 73 - 74)

*Những động lực:

* Những trở lực:

( giáo trình chương III, trang 46 -> 48)

- Tinh thần quốc tế trong sáng: gồm:

+ Đó là tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản

- Tinh thần quốc tế trong sáng: gồm:

+ Đó là tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản

- Tinh thần quốc tế trong sáng: gồm:

+ Đó là tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản

* Làm sao để rèn luyện ( vô mà chém 😊 )

- Sai. Vì chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù nguy hiểm số một.

+ Nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước

+ Tham ô: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…

+ Quan liêu: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…

+ Lãng phí: làm rõ bản chất, mức độ nguy hiểm…

* Kiểm soát quyền lực nhà nước

* Nhận diện và phòng chống tiêu cực trong nhà nước

( giáo trình chương IV, trang 79-80)

( giáo trình chương III, trang 47)

( giáo trình chương IV, trang 73 - 74)

*Những động lực:

* Những trở lực:

( giáo trình chương III, trang 46 -> 48)

+ Tư tưởng HCM: hiếu với dân, hết lòng vì dân

+ Nho giáo: cần cù lao động

+ Nho giáo: tiết kiệm của cải

( giáo trình chương VI, trang 123 -> 126)

( giáo trình chương IV, trang 73 - 74)

* Kiểm soát quyền lực nhà nước

* Nhận diện và phòng chống tiêu cực trong nhà nước

( giáo trình chương IV, trang 79-80)

* So sánh sự khác biệt:

+ Tư tưởng HCM: hiếu với dân, hết lòng vì dân

+ Nho giáo: cần cù lao động

+ Nho giáo: tiết kiệm của cải

( giáo trình chương VI, trang 123 -> 126)

- Sai, vì chủ nghĩa cá nhân là kẻ thù nguy hiểm nhất.

+ Nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước

*Các động lực:

* Các trở lực:

- Đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người.

You might also like