W7

Asignatura Filipino Baitang 5

Markahan 4 Petsa
I. PAMAGAT NG ARALIN Bahagi ng Pahayag at Pagsulat ng Balita, Editoryal at iba pa
II. MGA PINAKAMAHALAGANG Nakikilala at naikukumpara ang ibat ibang bahagi ng pahayagan.
KASANAYANG PAMPAGKATUTO F5PU-la-2.8
(MELCs) Nakasusulat ng maikling balita, editoryal, at iba pang bahagi ng pahayagan
F5PU-lllj-2.11, F5PU-Ive-h-2.11
III. PANGUNAHING NILALAMAN Naipamamalas ang kasanayan sa pagkilala at pagkumpara ng ibat ibang
bahagi ng pahayagan at nakakasulat ng maikling balita, editoryal, at iba pang
bahagi nito.
• Natutukoy at naikukumpara ang ibat ibang bahagi ng pahayagan
• Nakasusulat ng maikling balita, editoryal, at iba pang bahagi ng
pahayagan
• Napapahalagahan ang pagsulat ng isang balita, editoryal at iba pang
bahagi ng isang pahayagan

IV. YUGTO NG PAGKATUTO AT MGA GAWAING PAMPAGKATUTO

I. Panimula (Mungkahing Oras: 60 minuto)
Inaasahan na pagkatapos ng araling ito, ay malalaman mo ang iba’t ibang bahagi ng pahayagan at matutunan mo
ring sumulat ng balita, editoryal at iba pa.
Ang balita ay ang kaalaman o impormasyong nagaganap sa araw-araw sa looob at labas ng bansa. Maaring
magmula ang balita sa radyo, telebisyon, diyaryo o pahayagan.
Ang diyaryo o pahayagan ay may iba’t ibang bahagi upang maging mas maayos ang pagbibigay ng balita.

Halika! at pag-aralan mo ang iba,t ibang bahagi ng diyaryo.

Bahagi ng Pahayagan

Pangmukhang Pahina- tinataglay nito ang pangalan ng diyaryo pahayagan at ang mga pangunahing balita sa isang araw.
Balitang Pandaigdig- mga balitang nagagganap sa ibat ibang panig ng mundo ang tinataglay ng bahaging ito.
Balitang Panlalawigan- mga balitang nagaganap sa mga lalawigan o rehiyon sa ating bansa ang nilalaman ng bahaging ito.
Pangulong Tudling/Editoryal- tinataglay nito ang opinyon o kuro-kuro ng patnugot tungkol sa napapanahong isyu.
Anunsiyo Klasipikado- dito makikita ang mga anunsiyo para sa iba’t ibang uri ng hanapbuhay, serbisyo, bahay, lupa, sasakyan
at iba pang kagamitang ipinagbibili o kaya’y pinauupahan.
Lifestyle- tinataglay nito ang mga artikulo tungkol sa pinakausong pananamit, sikat na kainan, pasyalan, pamumuhay,
tahanan, paghahalaman, kalusugan, at iba pa.
Isports- balitang pampalakasan ang nilalaman ng bahaging ito.
Libangan- mga balita tungkol sa artista, ipalalabas na pelikula, programa sa telebisyon, concert, play, at iba pa. Naririto rin
ang crossword puzzle, komiks istrip, at horoscope.

Katangian ng isang Mahusay na Balita

1. Ganap na kawastuhan- dapat tumpak, paktuwal, maayos ang mga detalye nailalahad, tamang pagbibigay diin, hindi
magulo ang diwa.
2. Walang kinikilingan.
3. Kaiklian
4. Kalinawan
5. Kasariwaan

Mungkahi sa Pagsulat ng Balita

1. Isang ideya sa bawat pangungusap.
2. Limitahan ng bilang ng mga salita sa pangungusap. (23-25 salita)
3. Tiyaking maayos ang pagkakahanay ng kaisipan.
4. Gumamit ng pandiwang nasa aktibong tinig.
5. Gumamit ng salita.
6. Iwasan ang paggamit ng parehong salita sa pangungusap.
7. Iwasan ang pagbibigay ng opinyon.
IV. YUGTO NG PAGKATUTO AT MGA GAWAING PAMPAGKATUTO
Bahagi ng Balita

Ulo ng Balita- ito ay tumutukoy sa pamagat ng isang balita. Kailangang ito ay kakaiba at nakakuha ng atensyon ng isang
mambabasa.
Pamatnubay- dito nakalahad lahat ng mahahalagang impormasyon na dapat malaman ng mambabasa. Ito ang puso ng
isang balita.
Katawan ng Balita- ito ay naglalaman ng mga datos na naglalahad ng patnubay mula sa pinaka mahalagang datos
hanggang sa pinaka maliit na detalye ng mga pangyayari ukol sa balita.

*Upang higit na maunawaan ang ating aralin, maaari kang sumangguni sa aklat na Alab Filipino 5, pahina 196-198.
https://www.youtube.com/watch?v=zjYhr3AVdvA

Ang editoryal o pangulong-tudling ang pangunahing tudling ng kuro-kuro ng isang pahayagan. Kumakatawan ito sa
sama-samang paninindigan ng patnugutan ng pahayagan kaya sinasabing kaluluwa ito ng publikasyon. Layunin nito sa
pagbibigay ng kuru-kuro ang magpabatid, magpakahulugan, magbigay-puna, magbigay-puri, manlibang at
magpahalaga sa natatanging araw.

Itinutuwid ng editoryal ang mga maling palagay o paniniwala at pagkalito ng tao sa isang isyu. Nagbibigay
pakahulugan din ang isang editoryal sa balita o kaganapan upang bigyang-linaw sa kahuluguhan ng pangyayari.
Nagbibigay-puna ang editoryal sa layunin ng magkaroon ng pagbabago para sa pakinabangan ng nakararaming tao. Ang
pagtuligsa ay hindi kailangan makasakit ng damdamin ng kapwa. Pumupuri ang editoryal kung may dapat pahalagahan.
May mga editoryal naman na ang pagkakasulat ay nanlilibang subalit taglay nito ang mahalagang opinyon.

Pagsulat ng Edotiryal o Pangulong Tudling

1. Pag-aralan kung papaano sisimulan, kailangan may hatak.
2. Ipakita na agad ang paksang susulatin.
3. Pasukan ng paglalahad at pagpapaliwanag .
4. Huwag maging maligo y.
5. Gamitin ang ikatlong panauhan.
6. Gumamit ng tamang datos
7. Pangangatwiran ang opinyon.

Mga bahagi ng Editoryal

Panimula- kung saan binabanggit ang isyu o balitang tatalakayin. Kailangang ito'y maikli ngunit makatawag pansin.
Naglalaman ang panimula ng paksa o isyu, suliranin o kalagayan na tatalakayin. Karaniwang ito'y batay sa balita o
isang pangyayari. Maaaring gumamit ng alinman sa panimula isang tanong, isang salawikain, pasalaysay na
panimula, tuwirang sabi.
Katawan- kung saan sumusuri, nagpapaliwanag o naglalahad ng paksa o isyu sa malinaw at payak na paraan. Nagbibigay
ito ng tala, pangyayari, o halimbawa ng tumutulong sa layunin ng editoryal. Ito rin isinusulat ang pananaw ng
awtortungkol sa isyu na pinaguusapan.
Pangwakas- na maaaring maglagom o magbigay-diin sa diwang tinatalakay sa editoryal. Nagbibigay din ito ng konklusyon
ng may-akda.

D. Pagpapaunlad (Mungkahing Oras: 20 minuto)

Ngayon ay nalaman mo ana iba’t ibang bahagi ng pahayagan at ang mga pamamaraan ng pagsulat ng balita at editoryal.
Halika at sagutan mo ang unang pagsasanay.

Gawain sa Pagkatuto Bilang 1: Basahin at unawain ang sumusunod na sitwasyon. Piliin ang letra ng tamang sagot at isulat sa
iyong kwaderno.

1. Si John Leirson ay nais maghanap ng trabaho. Anong bahagi ng pahayagan ang kanyang titingnan?
A. Lifestyle B. Libangan C. Anunsiyo D. Isports
2. Si Mang Jonathan ay mahilig manood ng larong basketball, nagkataong may pinuntahan siya kung kaya hindi niya
napanood ang championship game ng kanyang paboritong koponan. Saan niya pwedeng malaman ang resulta ng
laro.?
A. Libangan C. Balitang Panlalawigan
B. Pangmukhang balita D. Isports
IV. YUGTO NG PAGKATUTO AT MGA GAWAING PAMPAGKATUTO
3. Tumataas ang kaso ng COVID-19 sa bansa, nais mo ring malaman ang kaso sa ibang bansa. Anong bahagi ng pahayagan
ang iyong babasahin?
A. Pangmukhang Pahina C. Balitang Panlalawigan
B. Balitang Pandaigdig D. Pangulong Tudling

4. Kinahiligan ni John Roy ang pagsasagot ng crossword puzzle sa diyaryo. Saang bahagi ng pahayagan niya ito makikita?
A. Isport B. Lifestyle C. Anunsiyo D. Libangan

5. Alin sa mga balita sa ibaba ang matatagpuan sa pangmukhang balita?

A. Pagtaas ng bilang ng COVID-19 sa buong bansa.
B. Pagdeklara na ang Cavite ang kasali sa MECQ.
C. Pagdaraos ng Communuty Pantry sa inyong barangay.
D. Pagkakaroon ng kaso ng COVID-19 sa karatig barangay.

Magaling! Ngayon ay maaari mo nang ipagpatuloy ang pagsagot sa susunod na mga gawain o pagsasanay.

Gawain sa Pagkatuto Bilang 2: Tukuyin sa Hanay B ang bahagi ng pahagyagan na dapat basahin upang tumugma sa hinihingi
sa bilang sa Hanay A. Piliin ang letra ng tamang sagot at isulat sa iyong kwaderno.

Hanay A Hanay B
1. Anong bahagi ng pahayagan ang A. Pangulong Tudling
naglalahad ng pinaka tampok na balita?
2. Saang bahagi ng diyaryo mababasa ang mga B. Lifestyle
iipinagbibiling mga lote?
3. Saan makikita ang horoscope? C. Pangmukhang Pahina
4. Saang bahagi ng pahayagan nasusulat ang
opinyon ng mga manunulat? D. Anunsiyo
5. Naglalaman ng mga artikulong may
kinalaman sa pamumuhay, tahanan pagkain. E. Libangan

E. Pakikipagpalihan (Mungkahing Oras: 40 minuto)

Palalimin mo pa ang iyong pagkaunawa sa aralin, subukin mo ang iyong kaalaman sa pagsasagawa ng susunod na
gawain.

Gawain sa Pagkatuto Bilang 3: Sumulat ng maikling balita base sa iyong napanood sa telebisyon. Alalahanin ang mga
mungkahi sa pagsulat ng balita. Sundin ang mga pamantayan sa pagsusulat ng balita upang mas lubos na maunawaan.

RUBRIKS SA PAGSULAT NG BALITA

Nangangailangan ng
Napakahusay Mahusay Katamtaman
Pamanatayan pagpapabuti
5 4 3
1
Nilalalaman Napakalinaw at Wasto ang mga May ilang detalye hindi Maraming kakulangan sa
Kalinawan at kaayusan kumpleto ang lahat ng detalye nakasaad dapat isama sa balita nilalaman ng balita
ng detalye ng balita detalye na nakasaad sa balita
sa balita

Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Sumulat ng isang pangulong tudling o editoryal tungkol sa pagpapatupad ng curfew sa inyong
barangay. Alalahanin ang mga mungkahi sa pagsulat ng editoryal at ang bahagi nito. Sundin ang mga pamantayan sa
pagsusulat ng editoryal upang mas lubos na maunawaan.

RUBRIKS SA PAGSULAT NG EDITORYAL

Nangangailangan ng
Napakahusay Mahusay Katamtaman ang Husay
Pamanatayan pagsasaayos ng Gawain
5 4 3
1
Kalinawan sa Napakalinaw ng Wasto ang Hindi malinaw ang Maraming kakulangan sa
pagpapahayag ng pagpapahayag ng pagpapahayag ng pagpapahayag ng pagpapahayag ng
opinyon at paggamit opinyon at sapat opinyon at limitado opinyon at hindi sapat opinyon at walang
ng mga edidensiya o edidensiya o patunay ang mga ang mga edidensiyang edidensiyang ginamit
patunay upang na ginamit upang edidensiyangginamit ginamit upang maging upang maging
maging maging upang maging makatotohanan sa makatotohanan sa isyung
makatotohanan sa makatotohanan sa makatotohanan sa isyung tinatalaakay tinatalaakay
isyung tinatalaakay isyung tinatalaakay isyung tinatalaakay
IV. YUGTO NG PAGKATUTO AT MGA GAWAING PAMPAGKATUTO
A. Paglalapat (Mungkahing Oras: 20 minuto)

Gawain sa Pagkatuto Bilang 5: Punan ang patlang. Piliin sa loob ng kahon ang sagot.Isulat ang sagot sa iyong kwaderno.

Ang __________ ay ang kaalaman o impormasyong nagaganap sa ____________sa looob at labas ng bansa. Maaring
magmula ang balita sa radyo, telebisyon, diyaryo o pahayagan. Ang _____________ay may ibat ibang bahagi upang maging
mas maayos ang pagbibigay ng balita. Samantalang ang ____________ ang pangunahing tudling ng ____________ ng isang
pahayagan.

kuro-kuro editoryal balita araw-araw pahayagan

Mahusay! Binabati kita at natapos mo ang mga pagsasanay. Sa susunod na aralin ay iyong matututuhan ang pagkakaiba
ng pang-uri at pang-abay na kapwa bahagi ng pananalitang naglalarawan.

V. PAGTATAYA (Mungkahing Oras: 40 minuto)

(Ang mga Gawain sa Pagkatuto para sa Pagpapayaman, Pagpapahusay, o Pagtataya ay ibibigay sa ikatlo at ikaanim na linggo)

A. Sagutin ang Learning Activity Sheets (LAS) na ipinadala ng guro.

B. Sumulat ng isang maikling balita at editoryal tungkol sa isyu kinakaharap ngayong panahon ng pandemya.

VI. PAGNINILAY (Mungkahing Oras: 10 minuto)

Magsulat ka sa iyong kuwaderno ng iyong nararamdaman o realisasyon gamit ang mga sumusunod na prompt:

Naunawaan ko na________________________________________.
Nabatid ko na ____________________________________________.
Naisasagawa ko na_______________________________________.

Personal na Pagtatasa sa Lebel ng Performans Para sa Mag-aaral

Pumili ng isa sa mga simbolo sa ibaba na kakatawan sa iyong naging karanasan sa pagsasagawa ng mga gawain. Ilagay ito sa Hanay
ng LP o Lebel ng Performans. Basahin ang deskripsiyon bilang gabay sa iyong pagpili:
 - Nagawa ko nang mahusay. Hindi ako nahirapan sa pagsasagawa nito. Higit na nakatulong ang gawain upang matutuhan ko ang aralin.
 - Nagawa ko nang maayos. Nahirapan ako nang bahagya sa pagsasagawanito. Nakatulong ang gawain upang matutuhan ko ang aralin.
? – Hindi ko nagawa o nahirapan ako nang labis a pagsasagawa nito. Hindi ko nauunawaan ang hinihingi sa gawain. Kailangan ko pa ng
paglilinaw o dagdag kaalaman upang magawa ko ito nang maayos o mahusay.
Gawain Sa Pagkatuto LP Gawain Sa Pagkatuto LP Gawain Sa Pagkatuto LP Gawain Sa Pagkatuto LP
Bilang 1 Bilang 3 Bilang 5
Bilang 2 Bilang 4
VII. SANGGUNIAN Agarado, Patricia Jo C.,et.al. (2016) Alab Filipino 5. Inilathala ng Vibal Group, Inc.,1253
Gregorio Araneta Avenue, Quezon City, Philippines. Pp. 228-233

Inihanda ni: Rolando C. Baybay Sinuri nina: MARIBETH C. RIETA, EPS-FILIPINO

MARIA LEILANE E. BERNABE