Professional Documents
Culture Documents
EEM 256 1. Deney Tek FazlÄ Tam Dalga (KÃ Prã ) DoÄ Rultucu
EEM 256 1. Deney Tek FazlÄ Tam Dalga (KÃ Prã ) DoÄ Rultucu
EEM 256 1. Deney Tek FazlÄ Tam Dalga (KÃ Prã ) DoÄ Rultucu
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
Çankırı 2020
MATLAB / Simulink Programının Tanıtılması
1. Programın Çalıştırılması
1. Deneyin Amacı
2. Teorik Bilgiler
Tam kontrollü doğrultucularda devre üzerindeki her bir anahtar kontrollüdür. Tam kontrollü
olarak adlandırılmasının sebebi yarı kontrollü doğrultuculardan farklı olarak anahtarların
diyotlar yerine tristörlerden oluşmasıdır. Şekil 1.1’ de tek fazlı tam dalga doğrultucuların
devresi gösterilmiştir.
Şekil 1.2’ ye göre yük akımının süreksiz olduğu görülmektedir. Bu sebeple devredeki hiçbir
anahtarın iletimde olmadığı zaman dilimleri vardır. Sürekli yük akımı olması durumunda
akım, T1-T4 tristörleri tarafından diğer tristör çifti ateşlenene kadar taşınacaktır. Bu durumda
da akımın sürekliliği sağlanırken ortalama gerilim azalacaktır. α’dan π’ye kadar olan periyotta
gerilim ve akım pozitiftir yani güç şebekeden yüke doğru akmaktadır. Bu durumda devre
“doğrultma” durumundadır denir. Gerilimin π’den sonraki negatif kısmında ise akım yine
pozitiftir. Güç yükten kaynağa akar. Bu konumda da devre “evirici” modunda çalışıyor denir.
Tam kontrollü köprü doğrultucu için, gerekli formülizasyon aşağıdaki tabloda verilmiştir.
[ ]
1 /2
π +α Tristör akımı
1
I R=
2π
∫ 2
i d (ωt)
L
α
3. Deneyin Yapılışı
Şekil 1.3’ de verilen devrede tek fazlı tam köprü doğrultucu L= 6.5 mH, R= 0.5 Ω ve E= 10V
değerlerinde RL yüklüdür. 60 Hz’deki giriş geriliminin etkin değeri V s= 120 V’dur.
Verilenlere göre;
α = 600 için
V ort =¿
V RMS =¿
I L =¿
0
I R =¿
I RMS=¿
I A=¿
I dc =¿
α c =¿
α = 1200 için
V ort =¿
V RMS =¿
Z=¿
θ=¿
ωt=¿
4. Simülasyon Sonuçları
Devreyi (α = 600 değerleri için) MATLAB Simulink ortamında kurarak aşağıda istenen
grafikleri gösteriniz. Simülasyon sonuçlarını, teorik model ile kıyaslayarak doğruluğunu
gösteriniz. (Kaynak sample time 0.00001 ve simülasyon süresi 0.05 alınmalıdır.)
NOT: İstenen tüm simülasyon sonuçlarında grafik eksenleri okunur biçimde olmalıdır.
Ayrıca simülasyonlarda elde edilen periyodik sonuçların değerlendirilebilmesi için açık ve
net bir şekilde birkaç periyodun gösterilmesi gereklidir.
Aşağıda MATLAB Simulink dosyası verilen 3 fazlı tam dalga doğrultucu devresinin
simülasyonlarını yaparak elde ettiğiniz sonuçları çizdiriniz.
Şekildeki 3 fazlı tam dalga doğrultucu devresinde R=200Ω değerlerine sahiptir. Giriş gerilimi
V=55V 60Hz’dir ve kaynaklar arasında 120⁰ faz farkı vardır. (Kaynak sample time 0.00001
ve simülasyon süresi 0.05 alınmalıdır.)