Tính gần đúng đạo hàm và tích phân

Chương 5.
Tính gần đúng đạo hàm và tích phân
Viện Toán ứng dụng và Tin học

Trường Đại học Bách khoa Hà Nội
Ngày 3 tháng 2 năm 2023

Tính gần đúng đạo hàm Tính gần đúng tích phân
Nội dung
1 Tính gần đúng đạo hàm
Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 2 / 14

Nội dung
2 Tính gần đúng tích phân

Phương pháp hình thang
Phương pháp Simpson

Nội dung

f (x) ≈ Pn (x)

f (x) ≈ Pn (x)
suy ra
f ′ (x) ≈ Pn′ (x).

f (x) ≈ Pn (x)
suy ra
f ′ (x) ≈ Pn′ (x).

Nội dung


Rb
Giả sử cần tính tích phân I = a f (x)dx.


Rb
Chia [a, b] thành n phần bằng nhau


Rb
Chia [a, b] thành n phần bằng nhau bởi các điểm chia
x0 = a < x1 < x2 < ... < xn = b với xi+1 − xi = h = b−a
n .


Rb
x0 = a < x1 < x2 < ... < xn = b với xi+1 − xi = h = b−a n . Khi đó
Z b Z x1 Z x2 Z xn
f (x)dx = f (x)dx + f (x)dx + ... + f (x)dx
a x0 x1 xn−1


Rb
Z b Z x1 Z x2 Z xn
a x0 x1 xn−1
Trên mỗi đoạn nhỏ, chẳng hạn trên [x0 , x1 ]


Rb
Z b Z x1 Z x2 Z xn
a x0 x1 xn−1
Trên mỗi đoạn nhỏ, chẳng hạn trên [x0 , x1 ] ta thay f bởi đa thức nội suy
Lagrange P(x) = y0 L0 + y1 L1 ,


Rb
Z b Z x1 Z x2 Z xn
a x0 x1 xn−1
Z x1 Z x1
x1 − x0 h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + f (x1 )) = (y0 + y1 )
x0 x0 2 2


Rb
Z b Z x1 Z x2 Z xn
a x0 x1 xn−1
Z x1 Z x1
x1 − x0 h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + f (x1 )) = (y0 + y1 )
x0 x0 2 2
Do đó
Z b
h
f (x)dx ≈ (y0 + y1 + y1 + y2 + ... + yn−2 + yn−1 + yn−1 + yn )
a 2

Rb
Z b Z x1 Z x2 Z xn
a x0 x1 xn−1
Z x1 Z x1
x1 − x0 h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + f (x1 )) = (y0 + y1 )
x0 x0 2 2
Do đó
Z b
h
f (x)dx ≈ (y0 + y1 + y1 + y2 + ... + yn−2 + yn−1 + yn−1 + yn )
a 2
Z b
h
f (x)dx ≈ (y0 + 2y1 + 2y2 + ... + 2yn−1 + yn ) =: I ∗
a 2

Z b
h
f (x)dx ≈ (y0 + 2y1 + 2y2 + ... + 2yn−1 + yn ) =: I ∗
a 2

Z b
h
f (x)dx ≈ (y0 + 2y1 + 2y2 + ... + 2yn−1 + yn ) =: I ∗
a 2

Công thức đánh giá sai số
Sai số R = I − I ∗ được đánh giá theo công thức

M2 (b − a)3
|R| ≤ ,
12 n2
với M2 = max[a,b] |f ′′ (x)|.

M2 (b − a)3
|R| ≤ ,
12 n2
với M2 = max[a,b] |f ′′ (x)|.
Ví dụ
Tính gần đúng tích phân sau bằng phương pháp hình thang
Z 1
1
dx
0 x + 1
với sai số 0.002.

M2 (b − a)3
|R| ≤ ,
12 n2
với M2 = max[a,b] |f ′′ (x)|.
Ví dụ
Tính gần đúng tích phân sau bằng phương pháp hình thang
Z 1
1
dx
0 x + 1
với sai số 0.002.

Giải

Giải

Ví dụ

Ví dụ


Chia [a, b] thành 2n phần bằng nhau bởi các điểm chia
x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b.


x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b. Khi đó
Z b Z x2 Z x4 Z x2n
a x0 x2 x2n−2


x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b. Khi đó
Z b Z x2 Z x4 Z x2n
a x0 x2 x2n−2
2
Newton bậc hai P(x) = P(x0 + th) = y0 + ∆y0 t + ∆2y0 t(t − 1),


x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b. Khi đó
Z b Z x2 Z x4 Z x2n
a x0 x2 x2n−2
2
Z x2 Z x2
h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + 4f (x1 ) + f (x2 ))
x0 x0 3


x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b. Khi đó
Z b Z x2 Z x4 Z x2n
a x0 x2 x2n−2
2
Z x2 Z x2
h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + 4f (x1 ) + f (x2 ))
x0 x0 3
Do đó
Z b
h
f (x)dx ≈ (f (x0 ) + 4f (x1 ) + f (x2 ) + f (x2 ) + 4f (x3 ) + f (x4 )
a 3
... + f (x2n−2 ) + 4f (x2n−1 ) + f (x2n ))

x0 = a < x1 < x2 < ... < x2n = b. Khi đó
Z b Z x2 Z x4 Z x2n
a x0 x2 x2n−2
2
Z x2 Z x2
h
f (x)dx ≈ P(x)dx = (f (x0 ) + 4f (x1 ) + f (x2 ))
x0 x0 3
Do đó
Z b
h
f (x)dx ≈ (f (x0 ) + 4f (x1 ) + f (x2 ) + f (x2 ) + 4f (x3 ) + f (x4 )
a 3
... + f (x2n−2 ) + 4f (x2n−1 ) + f (x2n ))
h
I ≈ (y0 + y2n + 2(y2 + y4 + ... + y2n−2 ) + 4(y1 + y3 + ... + y2n−1 )) =: I ∗
3

h
I ≈ (y0 + y2n + 2(y2 + y4 + ... + y2n−2 ) + 4(y1 + y3 + ... + y2n−1 )) =: I ∗
3

h
I ≈ (y0 + y2n + 2(y2 + y4 + ... + y2n−2 ) + 4(y1 + y3 + ... + y2n−1 )) =: I ∗
3



M4
|R| ≤ (b − a)h4 ,
180
b−a
với M4 = max[a,b] |f (4) (x)|, h = 2n .


M4
|R| ≤ (b − a)h4 ,
180
b−a
với M4 = max[a,b] |f (4) (x)|, h = 2n .
Ví dụ
Tính gần đúng tích phân sau bằng phương pháp Simpson
Z 1
dx
x 2+1
0
với n = 5.


M4
|R| ≤ (b − a)h4 ,
180
b−a
với M4 = max[a,b] |f (4) (x)|, h = 2n .
Ví dụ
Tính gần đúng tích phân sau bằng phương pháp Simpson
Z 1
dx
x 2+1
0
với n = 5.

Giải

Giải

Ví dụ

Ví dụ

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION!

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chương 5.

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân

Viện Toán ứng dụng và Tin học

Ngày 3 tháng 2 năm 2023

1 Tính gần đúng đạo hàm

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 2 / 14

1 Tính gần đúng đạo hàm

2 Tính gần đúng tích phân

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 2 / 14

1 Tính gần đúng đạo hàm

2 Tính gần đúng tích phân

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 3 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 3 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 3 / 14

1 Tính gần đúng đạo hàm

2 Tính gần đúng tích phân

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Trên mỗi đoạn nhỏ, chẳng hạn trên [x0 , x1 ]

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 4 / 14

Phương pháp hình thang

Phương pháp hình thang

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 5 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 5 / 14

Phương pháp hình thang

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 5 / 14

Công thức đánh giá sai số

Sai số R = I − I ∗ được đánh giá theo công thức

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 6 / 14

Công thức đánh giá sai số

Sai số R = I − I ∗ được đánh giá theo công thức

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 6 / 14

Công thức đánh giá sai số

Sai số R = I − I ∗ được đánh giá theo công thức

với sai số 0.002.

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 6 / 14

Công thức đánh giá sai số

Sai số R = I − I ∗ được đánh giá theo công thức

với sai số 0.002.

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 6 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 7 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 7 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 8 / 14

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 8 / 14

Phương pháp Simpson

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 9 / 14

Phương pháp Simpson

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 9 / 14

Phương pháp Simpson

Tính gần đúng đạo hàm và tích phân 9 / 14

Phương pháp Simpson