FILIPINO Grade 10

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 4

ANG TULA AT MGA ELEMENTO NITO, MGA

MATATALINGHAGANG SALITA, ANG KWENTO


NG ISANG ORAS AT SI ANNE NG GREEN
GABLES
FILIPINO | Third Monthly | Chapter 3 | 10 – St. Ezekiel Moreno
3 taludtod “”– tercet
Ang Tula at Mga Elemento Nito
 4 taludtod “”– quatrain
 Ang tula ay isang akdang 5 taludtod “”– quintet
pampanitikang naglalarawan ng 6 taludtod “”– sestet
buhay, hinango sa guniguni 7 taludtod “”– septet
8 taludtod “”– octave
Iba’t Ibang Elemento ng Tula:  Larawang-diwa (Imagery ) – mga
 Tugma – pare-pareho o halos salitang binabanggit sa tulang nag-
magkasintunog na dulum-pantig ng iiwan ng malinaw at tiyak na larawan
bawat taludtod ng tula  Simbolismo (Symbolism) – mga bagay
a. Tugmang Patinig – nagtapos sa ang ginamit sa tulang may
iisang patinig. Ang mga patinig na kinakatawang mensahe
puwedeng magkakatugma ay  Kariktan – ayon kay Julian Cruz
mahahati sa tatlong lipon: a, e-i, Balmaceda, maaaring bigkasin ang
at o-u. Malayang nagpapalitan isang hanay-hanay ng mga talatang
ang e-i at o-u tugma-tugma

Matatalinghagang Pananalita
 Ang matatalinghagang pananalita ay
mga pahayag na di tuwiran o di literal
ang kahulugang taglay

 Mga Idyoma – karaniwang hango


mula sa karanasan ng tao, mga
pangyayari sa buhay at sa paligid
b. Tugmang katinig – nagtatapos sa Ibang halimbawa ng idyoma at kahulugan
mga katinig. nito:
(1) Tugmang malakas –  Mga Tayutay – sadyang lumalayo ang
nagtatapos sa mga katinig na nagpapahayag sa karaniwang paraan
b, k ,d, g, p, s, at t ng pagsasalita upang higit na
(2) Tugmang mahina – natatapos mapaganda
naman sa mga katinig na l, m, Maraming uri ng tayutay subalit and
n, ng, r, w, at y sumusunod ang higit na gamitin:
 Sukat – bilang ng pantig sa bawat o Pagtutulad (Simile) – paghahambing
taludtod ng saknong. Ang karaniwang ng dalawang magkaibang bagay na
sukat ay labindalawa, labing-anim, at ginagamitan ng mga pariralang
labinwalong pantig. katulad ng, gaya ng, at iba pa
Ang saglit na tigil ay tinatawag na Halimbawa: Ang digmaan ay tulad ng
sesura (/) halimaw na sumisira sa bawat
 Saknong – pagpapangkat ng mga madaanan.
taludtod o linya ng tula. Ito ang mga o Pagwawangis (Metaphor) –
iba’t ibang bilang ng taludtod: naghahambing ngunit hindi
2 taludtod sa isang saknong– couplet
gumagamit ng pariralang tulad ng,
gaya ng, at iba pa
o Pagmamalabis (Hyperbole) – lubhang
pinalalabis o pinakukulang ang tunay Si Anne ng Green Gables
na kalagayan ng tao, bagay, o  Ang nobelang si Anne ng Green
pangyayari Gables ay isinulat at inilathala noong
Halimbawa: Bumaha ng dugo sa 1908 ni L.M. Montgomery o Lucy
nangyaring digmaan. Maud Montgomery.
o Pagbibigay-katauhan (Personification)
pagbibigay-katangian ng isang tao sa  Isinilang si Montgomery sa Clifton,
isang bagay na walang buhay. Prince Edward Island sa Canada
Halimbawa: Ang baya’y umiiyak dahil noong Nobyembre 30, 1874
ito’y may tanikala.  Katunayan, ang bayan ng Cavendish
o Pagpapalit-saklaw (Synechdoche) – ang naging inspirasyon niya sa mga
pagbanggit sa bahagi bilang pagtukoy lugar na isinama niya sa Avonlea,
sa kabuoan. ang tagpuan ng kanyang nobela.
Halimbawa: Maraming puso ang Mga tauhan ng kwento:
nadurog sa kalagayan ng mga batang  Anne Shirley – labing isang taong
nabiktima ng digmaan. gulang na batang babae na may
o Pagtawag (Apostrophe) – tila mapulang buhok na nakatirintas
pakikipag-usap sa karaniwang bagay Siya ay masayahin, ubod ng daldal, at
na malayo o wala naman. may napakakulay na imahinasyon.
Halimbawa: O Kamatayan, hayaan  Matthew Cuthbert- isang
mong mamuhay muna at yumabong animnapung taong gulang na
ang mga kabataan. magsasaka, tahimik, labis na mahiyain
o Pag-uyam (Irony) – pangungutya sa  Marilla Cuthbert- kapatid ni
pamamagitan ng paggamit ng mga Matthew; nagturo ng tamang asal kay
salitang kapuri-puri ngunit Anne
kabaligtaran ng kahulugan.  Gilbert Blythe - naging karibal ni Anne
Halimbawa: Ang ating bayan ay sa pangunguna sa klase; laging inaasar
Malaya, kaya’t may mga dayuhan si Anne dahil sa buhok nito
ang namamalakaya.  Diana - matalik na kaibigan ni Anne
 Gng. Rachel Lynde – isang kapitbahay
Ang Kwento ng Isang Oras na mausisa at mahilig magmatyag sa
mga pangyayari
 Si Kate Chopin o Katherine O’Flaherty  Ginang Spencer – may-ari ng
ay isinilang sa St. Loius, Missouri ampunan sa Avonlea
noong Pebrero 8, 1850  Ginang Blewett – may masamang
ugali na naghahanap ng babaeng
 Napangasawa niya si Oscar Chopin maaampon
noong siya’y dalawampung taong  Ginang Allan at Binibinig Stacy –
gulang at sila’y nanirahan sa New mahuhusay magtuturo
Orleans. Mga lugar sa kwento:
Mga tauhan sa kuwento:  Green Gables – dito pumunta si
 Gng. Louise Mallard – may sakit sa Matthew upang makiusisa sa
puso kaniyang kapatid dahil ito ang
 G. Brently Mallard – asawa ni Gng. kanilang lupain
Mallard na nabalitaang namatay dahil  Avonlea – tagpuan ng nobela
nagkaroon ng sakuna sa riles  Nova Scotia – tawag ng amponan
 Josephine – kapatid ni Gng. Mallard  Sunday School -
 Richard - kaibigan ni G. Mallard
 Queen’s Academy – nakapasok at
nakapagtapos ng isang taong
programa si Anne dito
 Redmond College – dito niya
itinuloy ang apat na taong kurso
 Avery Scholarship – para sa
pinakamahusay na mag-aaral sa
Ingles
 Bangko ng Abbey – bangko ng
nakalagak ng lahat ng kanilang
salapi

Mga Kahulugan

 Mausisa – matanong
 Hamlayan – libingan
 Magmatyag – mag-obserba
 Kupkupin – sumama
 Nakalagak - nakatago
Tingin

O aking sinta,
Tumingin ako sa iyong mga mata,
Nabibighani ako sa iyong ganda,
Kapag ikaw ay aking nakikita.

Matagal na akong nag-iisa,


And’yan ka nagbibigay s’akin ng pag-asa.
Inaasahang ako ay maging iyo,
At mapasaakin ang iyong puso.

Simula nang makilala kita,


Palaging kang nasa isip ko sinta.
Palaging nakikita at hindi nawawala,
Baka tayo talagay pinagpala.

You might also like