Professional Documents
Culture Documents
همایش اقتصاد
همایش اقتصاد
درس اول (کسب و کار و کارآفرین) فصل اول (اصول انتخاب در کسب و کار)
✓ هزینه تولید ← پولی که برای تولید صرف میکنند (اجاره -مزد -مواد اولیه -سرمایه فیزیکی)
✓ درآمد ← پولی که با فروش محصوالت خود به دست میآورند
مسائل
-1با توجه به اطالعات ارائه شده در جدول زیر ،عملکرد اقتصادی سالیانه یک بنگاه اقتصادی با 12نفر کارمند،
و تولید سالیانه 400دستگاه هر یک به ارزش 900/000ریال کدام است؟ (سراسری 99-98خارج از کشور)
10/000/000ریال اجاره ماهیانه معادل کارگاه تولیدی 1
700/000ریال حقوق متوسط ماهیانه هر فرد کارمند تولیدی و اداری 2
178/000/000ریال خرید مواد اولیه مورد نیاز سالیانه به ارزش 3
معادل %25حقوق سالیانه کارمندان هزینه استهالک سالیانه ماشینهای تولیدی به ارزش 4
- 43/200/000 )2سود - 42/200/000 )1زیان
- 63/000/000 )4سود - 64/000/000 )3زیان
Pooya.beheshti
2 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-2با توجه به اطالعات ارائه شده در جدول زیر ،نتیجه عملکرد سالیانه یک بنگاه اقتصادی با 10نفر کارمند و
تولید سالیانه 2800دستگاه و هر دستگاه 75000ریال کدام است ؟
7/000/000ریال اجاره ماهیانه کارگاه تولیدی 1
500/000ریال حقوق متوسط ماهیانه هر فرد کارمند تولیدی 2
5/000/000ریال خرید مواد اولیه مورد نیاز به ارزش هر ماه 3
معادل %20حقوق سالیانه کارمندان سایر هزینه ها 4
-3با توجه به اطالعات ارائه شده در جدول زیر،؛ عملکرد اقتصادی سالیانه یک بنگاه اقتصادی با 15نفر
کارمند ،و تولید سالیانه 2200دستگاه هر یک به ارزش 1/200/000ریال کدام است؟
(سراسری )99-98-94
Pooya.beheshti
3 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4با توجه به اطالعات ارائه شده در جدول زیر ،به سواالت زیر پاسخ دهید :
الف) هزینه های ساالنه این کارگاه چند ریال است ؟
الف) عملکرد ساالنه این بنگاه چند ریال است ؟
هر دستگاه 9000ریال تولید سالیانه 40/000دستگاه 1
1/000/000ریال حقوق متوسط ماهیانه هر فرد کارمند تولیدی 2
8نفر تعداد کارمندان 3
10/000/000تومان خرید مواد اولیه ساالنه مورد نیاز 4
9/000/000ریال اجاره ماهانه کارگاه 5
معادل %75اجاره ماهانه کارگاه هزینه استهالک ماهانه دستگاهها 6
)1الف) 295میلیون ریال ب) 65میلیون ریال سود
)2الف) 295میلیون ریال ب) 65میلیون ریال ضرر
)3الف) 385میلیون ریال ب) 25میلیون ریال سود
)4الف) 385میلیون ریال ب) 25میلیون ریال ضرر .
-5با توجه به اطالعات مربوط به یک کارگاه تولیدی ،نتیجه عملکرد این کارگاه در طی یک سال گذشته چگونه
بوده است ؟
الف) اجاره کارگاه 100میلیون ریال در سال
ب) خرید ماشین آالت %50اجاره کارگاه
ج) هزینه خرید های شخصی ساالنه صاحب کارگاه 30میلیون ریال
د) خرید ماده اولیه سه برابر اجاره کارگاه
هـ) درآمد حاصل از فروش محصوالت ده برابر خرید خرید ماشین آالت
و) پرداخت حقوق ساالنه دو برابر هزینه خرید های شخصی ساالنه صاحب کارگاه
10 )2میلیون ریال ضرر. 10 )1میلیون ریال سود
40 )4میلیون ریال سود 40 )3میلیون ریال ضرر
Pooya.beheshti
4 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-6با توجه به اطالعات مربوط به یک کارگاه تولیدی ،نتیجه عملکرد این کارگاه در طی یک سال گذشته چگونه
(سراسری -1402نوبت اول) بوده است ؟
!!!GOALLLLLLLLLLL
الف) اجاره کارگاه 30میلیون ریال در سال
ب)خرید ماشین آالت ده برابر اجاره کارگاه
ج) خرید ماشین فرزند مدیر کارخانه 20میلیون ریال
د) خرید ماده اولیه دو برابر اجاره کارگاه
هـ) درآمد حاصل از فروش محصوالت ده برابر خرید مواد اولیه
و) پرداخت حقوق 150میلیون ریال در سال
80 )2میلیون ریال سود 60 )1میلیون ریال سود
80 )4میلیون ریال ضرر 60 )3میلیون ریال ضرر
-7یک واحد تولید کفش با 10نیروی کار ،به شرح زیر فعالیت میکن .با توجه به درآمد و هزینه های آن سود
!!!GOALLLLLLLLLLL واقعی این واحد تولیدی چقدر است ؟ (کنکور سراسری ) 1402
الف) خرید مواد اولیه در هر ماه یک هشتم سرمایه فیزیکی
ب)دستمزد ماهیانه هر کارگر 4میلیون تومان
ج) هزینه آب ،گاز و اجاره ماهانه معادل %25حقوق کارگران در طول سال
د) سرمایه فیزیکی (تجهیزات تولیدی )معادل 800میلیون تومان
هـ ) ماهانه 1500جفت کفش و با قیمت 600هزار تومان فروخته میشود
و)هزینه فرصت (هزینه پنهان)کارفرما برای شاغل شدن در یک شرکت مهندسی ،ماهانه 20میلیون تومان
است
6/640/000/000 )1
7/120/000/000 )2
6/880/000/000 )3
6/400/000/000 )4
Pooya.beheshti
5 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس دوم (انتخاب نوع کسب و کار) فصل اول (اصول انتخاب در کسب و کار)
تست ها
-1خانم 25/000 ، Aسهم یک شرکت سهامی را خریداری کرده و آقای Bمالک 20/000سهم آن شرکت سهامی
است .اگر دارایی کل شرکت به صد هزار سهم تقسیم شده باشد ،هر یک به ترتیب مالک چند درصد از شرکت
هستند ؟
%2 - % 2/5)4 %20 -%25 )3 % 2/5 – %20)2 %25 - %2)1
-2آقای احمدی 30/000سهم شرکتی را خریداری کرده است و خانم یکتا مالک 25/000سهم آن شرکت
است .اگر دارایی کل شرکت به 100/000سهم تقسیم شود ،به ترتیب هر یک مالک چند درصد از شرکت
هستند؟
0/27 % - 0/33 % )1
27/7 % – 33/3 % )2
25 % - 30 % )3
0/30 % - 0/25 % )4
Pooya.beheshti
6 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3شخص 10 ، Aدرصد و شخص 20 ، Bدرصد از سهام یک شرکت سهامی را خریداری کرده اند .اگر مجموع
سهام شرکت 100/000سهم باشد :
الف) سهم هر یک از سهامداران به ترتیب چقدر خواهد بود ؟
ب) شخصی که 40/000سهم را خریده باشد ،در جند درصد سهم ها شریک است؟
- 10/000 - 20/000 )1چهل درصد
– 1000 – 2000 )2دو و نیم درصد
– 20/000 – 10/000 )3چهل درصد
– 2000 – 1000 )4دو و نیم درصد
-4در یک شرکت سهامی ،مجموع سهام شرکت 100/000سهم است ،اگر شخصی 30درصد و شخص دیگر 20
درصد سهام آن شرکت را خریداری کرده باشد :
الف) سهم هر یک از سهام داران به ترتیب چقدر است؟
ب) اگر شخص سوم 10/000سهم را خریده باشد ،در چند درصد سهام ها شریک است؟
)1الف) 20/000 - 30/000ب) 10درصد
ب) 1درصد )2الف) 2/000 - 3/000
ب) 10درصد )3الف) 2000 - 3/000
)4الف) 20/000 – 30/000ب) 1درصد
-5آقای کریمی 7/200/000تومان برای خرید 18/000سهم از شرکتی تازه تاسیس پرداخت نموده است .
الف) ارزش هر سهم این شرکت چقدر است ؟
ب) آقای محمدی برای خرید 200سهم چقدر باید بپردازد ؟
ج) اگر دارایی کل این شرکت معادل 28/800/000تومان باشد ،درصد مالکیت نسبی آقای کریمی و
محمدی در این شرکت به ترتیب چقدر است؟
1 1
و الف) 400تومان ب) 80/000تومان ج) )1
360 4
1 1
و )2الف) 600تومان ب) 120/000تومان ج)
360 6
1 1
و )3الف) 400تومان ب) 80/000تومان ج)
180 6
1 1
و )4الف) 600تومان ب) 120/000تومان ج)
180 4
Pooya.beheshti
7 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس سوم (اصول انتخاب درست) فصل اول (اصول انتخاب در کسب و کار)
❖ قید بودجه
✓ قید بودجه چیست؟ وقتی ما مقدار مشخص و محدودی (کمیاب) پول برای خرج کردن داریم.
✓ وقتی بودجه محدود است ،ما مجبوریم بین گزینههای خود بده -بستان کنیم.
✓ فرض کنید 500هزار تومان پول دارید و قصد دارید با این پول هم برنج بخرید و هم مرغ
(قیمت برنج 100 :هزار تومان (هر کیلو) -قمیت مرغ 50 :هزار تومان (هر کیلو)
A
5
B
4
C
3
2 D
E
1
F مرغ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (هر کیلو 50هزار تومان)
Pooya.beheshti
8 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
0نمودارها
توجه به قید بودجه 1/500/000تومانی داده شده ،به سؤاالت زیر پاسخ دهید.
-1با ها
شلوار الف) در کدام نقطه تمام بودجه صرف خرید تیشرت میشود.
(هر عدد 300هزار تومان)
ب) کدام نقطه قابل دسترس نیست و برای دسترسی به
A این نقطه چند تومان کسری بودجه وجود دارد؟
5
F ج) هزینه فرصت حرکت از نقطه Dبه نقطه Cچیست؟
4
C
3
D
2
E
1
B تیشرت
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (هر عدد 150هزار تومان)
ج) کاهش 2عدد تیشرت ب) نقطه 750 - Fهزار تومان )1الف) نقطه B
ج) کاهش 3عدد تیشرت ب) نقطه 750 - Eهزار تومان )2الف) نقطه A
ج) کاهش 2عدد شلوار ب) نقطه 300 - Fهزار تومان )3الف) نقطه B
ج) کاهش 3عدد شلوار ب) نقطه 300 - Eهزار تومان )4الف) نقطه A
Pooya.beheshti
9 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-2علی قرار است دوستان خود را به شام دعوت کند ،قید بودجه درنظر گرفته شده 600/000تومان است.
E
3
A
2
B D
C
1
ساندویچ
F
1 2 3 4 5 6 (هر عدد 100هزار تومان)
الف) در کدام نقطه تمام بودجه درنظر گرفته شده صرف خرید پیتزا میشود.
ب) به ترتیب در کدام نقاط ،بودجه موردنظر "در دسترس" و "غیرقابل دسترسی" است.
ج) درصورتیکه بر روی خط بودجه از نقطه Bبه طرف نقطه Aحرکت کنیم "هزینه فرصت" کدام است؟
د) در نقطه " Dکسری بودجه" به چه میزان است؟
د) 200هزار تومان ج) 2عدد ساندویچ ب) نقطه - Cنقطه D )1الف) E
د) 200هزار تومان ج) 2عدد پیتزا ب) نقطه - Dنقطه C )2الف) E
د) 100هزار تومان ج) 1عدد ساندویچ ب) نقطه - Cنقطه D )3الف) F
د) 100هزار تومان ج) 1عدد پیتزا ب) نقطه - Dنقطه C )4الف) F
-3با توجه به نمودار مقابل ،مربوط به قید بودجه خرید دو کاالی "الف" و "ب" کدام گزینه نادرست است؟
)1نقطه Fبه دلیل خارج بودن از قید بودجه ،قابل دسترسی نیست
کاالی الف
)2در نقطه Cکل بودجه در دست فرد خرج میشود
A )3با حرکت از نقطه Cبه Bمیزان خرید کاالی الف کم و خرید
B F
کاالی ب افزایش مییابد
)4نقطه Eبه دلیل داخل بودن در قید بودجه ،قابل دسترسی است.
E
C
D کاالی ب
Pooya.beheshti
10 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4شخصی مبلغ 100هزار تومان برای خرید خودکار درنظر گرفته است .با توجه به نمودار زیر و قید بودجه ،کدام
خودکار آبی گزینه ترکیب درستی را برای انتخاب ایشان نشان میدهد.
(خودکار آبی 20 :هزار تومان -خودکار قرمز 10 :هزار تومان)
5
B A
4
3 C
D
2
1
خودکار قرمز
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
-5با توجه به نمودار مقابل و با توجه به اینکه فردی قصد خرید هر دو محصول Xو Yرا داشته باشد:
الف) در کدام نقطه بیشترین کاالی " "Yرا خریداری میکند
ب) در صورت حرکت از نقطه Bبه ،Cهزینه فرصت شامل کدام کاال میشود
ج) درصورتیکه فرد قصد داشته باشد عالوه بر خرید بیشتر کاالی " "Xمقداری هم پسانداز کند کدام نقطه را
Pooya.beheshti
11 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-6با توجه به نمودار مقابل (با فرض نیاز به هر دو کاالی Xو : ) Y
الف) با حرکت از نقطه Cبه نقطه Dچه اتفاقی رخ می دهد ؟
50 B
G C
40
P
30
D
20
E
10 H F
X
1 2 3 4 5 6 7 8
ج) A - F )1الف) کاهش 2واحد از Xب) قابل دسترس
ج) B - E ب) قابل دسترس )2الف) کاهش 2واحد از Y
ب) غیر قابل دسترس ج) F -A )3الف) کاهش 2واحد از X
ب) غیر قابل دسترس ج) E - B )4الف) کاهش 2واحد از Y
-7مرز امکانات بودجه (قید بودجه ) خانواده ای برای خرید دو گروه کاال ) (Xو خدمات ) (Yبه شکل زیر ترسیم
شده است .اگر قیمت کاال معادل 5واحد پولی ) (P(X)=5و قیمت خدمات معادل 10واحد ) (P(Y)=10باشد
،با توجه به نقاط روی خط قید بودجه ،کدام گزینه درست نیست ؟
Pooya.beheshti
12 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس چهارم (مرز امکانات تولید) فصل اول (اصول انتخاب در کسب و کار)
1000
مقدار تولید کارگاه (ب) مقدار تولید کارگاه (الف)
900
0 1000
A
800
100 900
B
700
200 750
C
600
300 550
D
500
400 300
E
400
500 0
F
300
200
100
0 کاالی(ب)
100 200 300 400 500
نقاط غیرقابل دسترسی
فقط یک کاال تولید میشود
(منابع برای تولید کافی نیست)
هزینه فرصت
انتخاب یک گزینه به معنای از دست دادن بهترین گزینه بعدی است. ✓ هزینه فرصت
کارایی و ناکارایی
حداکثر سود با حداقل ضرر و بدون اتالف منابع ❖ تخصیص بهینه منابع
(شرکت یا کشوری)
داشته باشد تخصیص بهینه منابع نداشته باشد
کارا ناکارا
Pooya.beheshti
14 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
نمودار
ها
-1با توجه به الگوی مرز امکانات تولید زیر که مربوط به یک کارخانه مواد لبنی است:
تولید پنیر الف) اگر تقاضا در بازار برای پنیر رشد زیادی پیدا کند ،بهتر است
کارخانه در کدام نقطه تولید کند.
A
ب) در کدام نقطه کارخانه به صورت بهینه از امکانات استفاده نمیکند.
B F ج) در کدام نقطه با توجه به کمیابی امکانات و منابع کارخانه
C نمیتواند تولید الزم را داشته باشد؟
E ج) F ب) نقطه E )1الف) نقطه D
D ج) F ب) نقطه E )2الف) نقطه A
ج) E ب) نقطه F )3الف) نقطه D
تولید دوغ ج) E ب) نقطه F )4الف) نقطه A
-2با توجه به الگوی مرز امکانات تولید زیر که مربوط به یک کارخانه بیسکوییت و کیک است:
کیک
الف) بیشترین میزان تولید کیک در کدام نقطه میباشد ؟
A
ب) کمترین میزان تولید کیک در کدام نقطه قرار دارد ؟
B
ج) در کدام نقطه اتالف نیرو صورت میگیرد ؟
C
د) در صورت حرکت از نقطه Dبه نقطه Aاز تولید کدام کاال کاسته
E میشود؟
D د) کیک ج) C )1الف) نقطه Aب) نقطه D
د) بیسکوییت ج)E )2الف) نقطه Aب) نقطه D
بیسکوییت د) بیسکوییت ج) C )3الف) نقطه Dب) نقطه A
د) کیک ج) E )4الف) نقطه Dب) نقطه A
Pooya.beheshti
15 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3با توجه به الگوی مرز امکانات تولید زیر که مربوط به یک کارخانه مواد لبنی است:
تولید پنیر
الف) اگر تقاضا در بازار برای پنیر رشد زیادی پیدا کند ،بهتر است
A
کارخانه در کدام نقطه تولید کند.
B F ب) در کدام نقطه کارخانه به صورت بهینه از امکانات استفاده نمیکند.
C
ج) در کدام نقطه با توجه به کمیابی امکانات و منابع کارخانه
E نمیتواند تولید الزم را داشته باشد؟
D ج) F ب) نقطه E )1الف) نقطه D
ج) F ب) نقطه E )2الف) نقطه A
تولید دوغ
ج) E ب) نقطه F )3الف) نقطه D
ج) E ب) نقطه F )4الف) نقطه A
Pooya.beheshti
16 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-5با توجه به نمودار مقابل در ارتباط با یک کارخانه تولید کیف و کفش کدام گزینه پاسخ درست پرسشهای
زیر است ؟
الف) چه تعداد کفش در نقطه Bتولید شده است؟
ب) بیشترین میزان تولید کیف در کدام نقطه و چه تعداد است ؟
ج) در صورت حرکت از نقطه Eبه Dهزینه فرصت کدام است و چه مقدار ؟
کیف (هزار عدد)
-6با توجه به نمودار روبرو ،کدام گزینه تحلیل صحیحتری را ارائه میکند؟
کاالی X
)1در نقطه ،Aتولید ناکارا را نشان میدهد ،زیرا نیروی کار اضافه در بخشی
600 مشغول شده که نیازی به آن نبوده
B
500 )2در نقطه Eتولید کارا را نشان میدهد ،زیرا حتی از منابع موجود حجم بیشتر
400 E را طلب میکند.
C
300 )3حرکت از نقطه Aبه Cبیانگر یک فرآیند ناکارا است.
200 D
A )4حرکت از نقطه Dبه Bبیانگر افزایش تولید Yمیباشد.
100
کاالی Y
100 200 300 400 500
Pooya.beheshti
17 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-7نمودار مقابل نشاندهنده تولید دو کاالی سیب و گالبی در یک مزرعه است ،کدام تحلیل در رابطه با منحنی
Pooya.beheshti
18 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تن ماهی
-9با توجه به نمودار مقابل :
8000
) (ز) ب) با توجه به نقاط «ز» و «ج» هزینه فرصت تولید 4000واحد
(ب) تن ماهی بیشتر کدام است
6000 (و)
4000 (ج) ج) تولید در کدام نقطه «غیر قابل دسترس است»
(هـ)
2000
(د) کنسرو لوبیا
1000 2000 3000 4000
(تن)
Pooya.beheshti
19 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-10پژوهشگران مرکز تحقیقات ژنتیک ایرن اعالم کردند " :نوع جدیدی از بذر گندم و جو تولید و به بازار
عرضه کردندکه تعداد محصول در هر خوشه را از 10عدد به 30عدد افزایش می دهد " با توجه به رابطه رشد و
پیشرفت علمی و اقتصادی و تاثیر آن بر منحنی امکانات تولید ،کدام شکل صحیح است؟
Pooya.beheshti
20 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس پنجم (بازار چیست و چگونه عمل میکند) فصل دوم (بازیگران اصلی در میدان اقتصاد)
عرضه و تقاضا
قیمت افزایش = تمایل برای فروش افزایش قیمت افزایش = تمایل برای خرید کاهش
قیمت کاهش = تمایل برای فروش کاهش قیمت کاهش = تمایل برای خرید افزایش
رابطه بین قیمت و عرضه رابطه ایست: رابطه بین قیمت و تقاضا رابطهایست:
مستقیم معکوس
نوع کاال:
تقاضا قیمت عرضه
Pooya.beheshti
21 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
P P
B
B
C
C
Q Q
نمودار
-1با فرض این که نقاط Bو Cبر روی منحنی ..............قرار داشته باشد ،وضع نقطه Bدر مقایسه با نقطه C
P !!!GOALLLLLLLLLLL چگونه است( :سراسری )98
B )1تقاضا -قیمت و مقدار بیشتر
)2عرضه -قیمت و مقدار بیشتر
C
)3تقاضا -قیمت بیشتر و مقدار کمتر
)4عرضه -قیمت کمتر و مقدار بیشتر
Q
-2با توجه به نمودار منحنی ،.............علت حرکت از نقطه Aبه Bکدام است؟ (سراسری 98داخل)
!!!GOALLLLLLLLLLL
B )1تقاضا -افزایش عرضه
A )2عرضه -افزایش قیمت کاال
)3تقاضا -کاهش مقدار عرضه
)4عرضه -کاهش قیمت کاال
-3با توجه به نمودار .............به ترتیب ،علت حرکت در روی منحنی از نقطه Bبه Aو Dبه ،Nکدام است؟
P
!!!GOALLLLLLLLLLL (سراسری - 98خارج)
k
N )1منحنی :عرضه /قیمت -افزایش عرضه -کاهش تقاضا
D )2منحنی :تقاضا /قیمت -افزایش قیمت -کاهش قیمت
C
B )3منحنی تقاضا /قیمت -کاهش قیمت -افزایش قیمت
A
)4منحنی عرضه /قیمت -افزایش تقاضا -کاهش قیمت
F
Q
Pooya.beheshti
22 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4با توجه به نمودار منحنی ،.............علت حرکت از نقطه Aبه Bکدام است؟ (سراسری 98خارج)
A )1تقاضا -افزایش عرضه
)2عرضه -افزایش قیمت کاال
B
)3تقاضا -کاهش مقدار عرضه
)4عرضه -کاهش قیمت کاال
P
-5با توجه به نمودار منجنی " " .................علت حرکت از نقطه Mبه ،Nکدام است؟
N
!!!GOALLLLLLLLLLL (سراسری - 1400داخل کشور)
G
K
)1عرضه -قیمت باالتر و عرضه کمتر
M )2تقاضا -قیمت پایینتر و تولید بیشتر
)3عرضه -قیمت بیشتر و عرضه بیشتر
)4تقاضا -توانایی تولید کمتر و قیمت باالتر
O Q
-6با توجه به نمودار منحنی " "..................علت حرکت از نقطه Aبه Bکدام است؟
P
B !!!GOALLLLLLLLLLL (سراسری - 1400داخل کشور)
Pooya.beheshti
23 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-9نمودار های Sو Dکاالی Xدر بازار را در نظر بگیرید .با توجه به آن کدام گزینه مبین پاسخ درست سواالت
زیر است ؟
الف) تولید کنندگان در قیمت 400ریال ،چقدر کاال تولید می کنند و چه نوع مازاد یا کمبودی در بازار هست و
چه چیزی بازار این کاال به سمت تعادل می برد ؟
ب) قیمت تعادلی ،تقاضای تعادلی و عرضه تعادلی به ترتیب از راست به چپ کدام است ؟
S
700
600
500
400
300
D
4 6 8 10
ب) 600ریال – 2کیلو – 8کیلو )1الف) 8کیلو – مازاد عرضه ای معدل 4کیلو – کاهش قیمت
ب) 500ریال – 6کیلو – 6کیلو )2الف) 8کیلو – مازاد عرضه ای معادل 4کیلو – کاهش قیمت
)3الف) 4کیلو – کمبود عرضه ای معادل 4کیلو – افزایش قیمت ب) 600ریال – 2کیلو – 2کیلو
)4الف) 4کیلو – کمبود عرضه ای معادل 4کیلو – افزایش قیمت ب) 500ریال – 6کیلو – 6کیلو
Pooya.beheshti
24 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
400 1
-10با توجه به نمودار زیر،
A N
E الف) کدام شماره بیانگر مازاد عرضه است؟
350
300 B D ب) کدام دو نقطه به ترتیب بیانگر قیمت و مقدار و مفهوم
C
250 2 4 تعادلی است؟
B D
200 ج) کدام شماره مبین مفهموم کمبود عرضه است؟
150 د) کدام حروف به ترتیب ،بیانگر منحنی تقاضا و عرضه است؟
A 3 E
100 هـ) کدام دو عدد بیانگر "عرضه صفر" است؟ کدام دو عدد
M
N
200 400 600 800 1000 1200 مبین "تقاضای صفر" است؟
!!!GOALLLLLLLLLLL (سراسری - 1400داخل کشور)
هـ) 100و 400 / 1200و 1200 د) Nو M ج) 3 ب) 600 - 250 - C )1الف) 1
هـ) 100و 1200 / 1200و 400 د) Nو M ج) 4 )2الف) 1ب) 600 - 250 - B
هـ) 1200و 1200 / 100و 400 د) Mو N ج) 2 )3الف) 3ب) 250 - 600 - B
هـ) 1200و 400 / 100و 1200 د) Mو N ج) 1 )4الف) 3ب) 250 - 600 - C
مقدار عرضه مقدار تقاضا قیمت -11جدول روبرو ،نمودار تقاضا ،عرضه ،قیمت در بازار یک
ردیف
(به کیلو) (به کیلو) (به ریال) جامعه فرض است .در این صورت کدام ردیفهای جدول
0 1200 100 1 (سراسری 91خارج) بیانگر:
200 1000 150 2 الف) مازاد عرضه است
400 800 200 3 ب) برابری میان تقاضا و عرضه است و نام اصطالح
600 600 250 4 اقتصادی آن چیست؟
800 400 300 5 ج) کمبود عرضه است؟
1000 200 350 6
ج) ردیف 3 ب) ردیف - 4قیمت و مقدار تعادلی )1الف) ردیف 5
ج) ردیف 4 ب) ردیف - 3مقدار و قیمت تعادل )2الف) ردیف 5
ج) ردیف 4 ب) ردیف - 5مقدار تعادلی )3الف) ردیف 3
ج) ردیف 5 ب) ردیف - 4مقدار تعادلی )4الف) ردیف 3
Pooya.beheshti
25 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-12جدول زیر ،نمودار؛ "تقاضا ،عرضه ،قیمت" در یک جامعه بازاری فرضی است ،به ترتیب کدام ردیفهای
مقدار مقدار قیمت جدول بیانگر:
عرضه تقاضا (به ردیف
!!!GOALLLLLLLLLLL (سراسری - 1400داخل کشور)
(به کیلو) (به کیلو) ریال)
الف) برابری میان "تقاضا و عرضه" است و نام اصطالح
0 1200 100 1
ج) ردیف 3 ب) ردیف - 4 :قیمت تعادلی )1الف) ردیف3 :
ج) ردیف 4 ب) ردیف - 5 :مقدار تعادلی )2الف) ردیف3 :
ج) ردیف 3 ب) ردیف - 4 :قیمت و مقدار تعادلی )3الف) ردیف5 :
ج) ردیف 4 ب) ردیف - 5 :مقدار و قیمت تعادلی )4الف) ردیف5 :
Pooya.beheshti
26 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-14در نمودار زیر مقادیر عرضه و تقاضای یک کاالی خاص در قیمتهای مختلف نشان داده شده است .با توجه
(سراسری 97داخل) به آن:
قیمت
S الف) در قیمت 10000ریال ،کمبود تقاضا نسبت به مقدار
10000
تقاضای تعادلی چقدر است؟
9000
ب) در قیمت 6000ریال و 9000ریال ،مقدار مازاد تقاضا
8000
و کمبود تقاضا در بازار به ترتیب چقدر است؟
7000
ج) در چه سطحی از قیمت و مقدار ،دریافتی تولید کننده به
6000
حداکثر میرسد و مقدار آن کدام است؟
5000
د) کدام عامل موجب از بین رفتن فاصله بین عرضه و
4000
D تقاضا و هماهنگی رفتار اقتصادی تولید کننده و مصرف
0 5 10 15 20 25 30 مقدار عرضه و تقاضا کننده میشود
د) افزایش قیمت از 6000ریال به 7000ریال ب) 10 - 20ج) 10000و 300/000 - 30 )1الف) 15
د) کاهش قیمت از 8000ریال به 7000ریال ب) 20 - 10ج) 7000و 105/000 - 15 )2الف) 15
ج) 7000و 105/0000 - 15د) افزایش قیمت از 6000ریال به 7000ریال )3الف) 30ب) 20 - 10
ج) 10000و 300/000 - 30د) کاهش قیمت از 8000ریال به 7000ریال )4الف) 30ب) 10 - 20
Pooya.beheshti
27 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-15در نمودار زیر مقادیر عرضه و تقاضای یک کاالی خاص در قیمتهای مختلف نشان داده شد است .با توجه
(سراسری 97خارج) به آن:
الف) در قمیت 14000ریال ،کمبود تقاضا نسبت به مقدار تقاضای تعادلی چقدر است؟
ب) قیمت 6000ریال و 12000ریال ،مقدار مازاد تقاضا و کمبود تقاضا در بازار به ترتیب چقدر است؟
ج) در چه سطحی از قیمت و مقدار ،دریافتی تولید کننده به حداکثر میرسد و مقدار آن کدام است؟
د) کدام عامل موجب از بین رفتن فاصله بین عرضه و تقاضا و هماهنگی رفتار اقتصادی تولید کننده و
قیمت مصرف کننده میشود؟
S
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
D
0 10 20 30 40 50 60
مقدار عرضه و تقاضا
ب) 20 - 40ج) 14000و 840000 - 60د) افزایش قیمت از 6000ریال به 8000ریال )1الف) 30
د) افزایش قیمت از 6000ریال به 8000ریال ب) 40 - 20ج) 8000و 240000 - 30 )2الف) 30
د) کاهش قیمت از 10000ریال به 8000ریال ب) 40 - 20ج) 14000و 840000 - 60 )3الف) 60
د) کاهش قیمت از 10000ریال به 8000ریال ب) 20 - 40ج) 8000و 240000 - 30 )4الف) 60
Pooya.beheshti
28 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
250 A
D
Pooya.beheshti
29 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس ششم (نقش دولت در اقتصاد چیست؟) فصل دوم (بازیگران اصلی در میدان اقتصاد)
Pooya.beheshti
30 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-1با توجه به جدول میزان مالیات پرداختی در یک جامعه برای موارد «الف» و «ب» به ترتیب چند میلیون تومان
است ؟
250میلیون تومان تعرفه های گمرکی
الف) مجموع میزان مالیات مستقیم پرداختی
𝟏 ب) مجموع میزان مالیات غیر مستقیم پرداختی
تعرفه های گمرکی مالیات بر دارایی
𝟓
-2با توجه به جدول میزان مالیات پرداختی در یک جامعه برای موارد «الف» و «ب» به ترتیب چند میلیون
تومان است ؟
200میلیون تومان تعرفه های گمرکی
الف) مجموع میزان مالیات غیر مستقیم پرداختی
𝟏
تعرفه های گمرک مالیات بر درآمد اشخاص ب) مجموع میزان مالیات مستقیم پرداختی
𝟒
Pooya.beheshti
31 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4با توجه به جدول میزان مالیات پرداختی در یک جامعه برای موارد «الف» و «ب» به ترتیب چند میلیون تومان
است ؟ (کنکور – 1402نوبت اول)
180میلیون تومان تعرفه های گمرکی
! GOALLLLLLLLLLLL
مالیات بر دارایی
𝟏
مالیات بر درآمد اشخاص الف) مجموع میزان مالیات مستقیم پرداختی
𝟓
ب) مجموع میزان مالیات غیر مستقیم پرداختی
240میلیون تومان مالیات بر دارایی
Pooya.beheshti
32 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-مالیاتی که از تفاوت ارزش بین کاال و خدمات عرضه شده با ارزش کاال و خدمات خریداری شده در دوره
مشخص دریافت میشود.
-مالیات چند مرحلهای (در هر یک از مراحل تولید ،تکمیل تا مصرف)
-این نوع مالیات ،با ایجاد شفافیت ،فرار مالیاتی را کاهش میدهد و از مالیات ستانی مضاعف جلوگیری
میکند.
-چون مالیات پرداختشده تولیدکنندگان قبل از مالیات بر فروش بعدی کسر میشود( .کاال و خدمات
واسطهای از مالیات معاف میشوند)
با فرض 10درصد مالیات برارزش افزوده ( )VATدر تولید و فروش لباس ...
⧫ نحوه محاسبه:
Pooya.beheshti
33 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-1در یک جامعه فرضی ،کشاورزان یک کیلوگرم پنبه تولیدی خود را به ارزش 8500تومان به کارگاههای
ریسندگی می فروشند ،کارگاه های ریسندگی نیز این مقدار پنبه را به مقداری نخ تبدیل کرده و به ارزش
9500تومان به کارگاه های پارچه بافی می فروشند و در کارگاه های پارچه بافی نخ به پارچه تبدیل شده و
به مبلغ 12000تومان به کارگاه تولید پوشاک فروخته شده و در این کارگاه ها پارچه به پوشاک تبدیل شده
و به مبلغ 20000تومان به دست مصرف کنندگان می رسد ،با توجه به این داده ها و ستاده ها با فرض نرخ
مالیات ارزش افزوده 5درصد ،مالیات ارزش افزوده جمع آوری شده توسط فروشندگان (پرداختی خریداران)
در مرحله دوم و چهارم به ترتیب از راست به چپ چقدر است ؟
600 – 1000 )4 1000 – 475 )3 600 – 475 )2 475 – 1000)1
-2با توجه به صورت مسئلۀ زیر ،کدام گزینه مالیات بر ارزش افزوده را نشان میدهد اگر نرخ VATمعادل %10
باشد؟
«کشاورزان هر واحد پنبۀ تولیدی خود را به ارزش 500تومان به کارگاههای ریسندگی میفروشند .کارگاههای
ریسندگی ،این مقدار پنبه را به مقداری نخ تبدیل میکنند و آن را به ارزش 1500تومان به کارگاههای
پارچهبافی میفروشند .کارگاههای پارچهبافی نیز نخ را به پارچه تبدیل میکنند و آن را به مبلغ 3000تومان
به کارگاهها تولید پوشاک میفروشند .در این کارگاهها پارچه به پوشاک تبدیل میشود و سرانجام به مبلغ
5000تومان به دست مصرفکنندگان میرسد».
4500 )4تومان -550 )3تومان 500 )2تومان 1000 )1تومان
Pooya.beheshti
34 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4فرض کنیم کشاورزان هر کیلو پنبۀ خود را به ارزش 4500تومان به کارگاههای ریسندگی بفروشند .کارگاههای ریسندگی نیز
این مقدار پنبه را به نخ تبدیل کرده و به ارزش 6000تومان به کارگاههای پارچهبافی میفروشند .در کارگاههای پارچهبافی نیز
نخ را به پارچه تبدیل میکنند و به مبلغ 8500تومان به کارگاههای تولید پوشاک میفروشند و در این کارگاهها پارچه به پوشاک
تبدیل میشود و به مبلغ 17000تومان به دست مصرفکنندگان میرسد .با فرض این که VATبا نرخ %8محاسبه شود:
الف) قیمت فروش پارچه با احتساب مالیات بر ارزش افزوده چه قدر است؟
ب) مالیات بر ارزش افزودۀ جمعشده توسط نخریس چهقدر است؟
پ) مالیات بر ارزش افزودۀ خالص جمعآوریشده توسط تولیدی پوشاک چهقدر است؟
ت) در کشورهایی که سازوکار مالیات بر ارزش افزوده برقرار است ،کسب و کارها ،منبع مالیات را از .............جمعآوری کرده
و آن را از طریق ..........پرداخت میکنند.
ت) درآمد خودشان ،فروش کاالها و خدماتشان پ) 1360 ب) 360 )1الف) 18360
ت) فروش خودشان ،خرید از دیگر کسب و کارها پ) 1360 ب) 480 )2الف)9180
ت) خرید از دیگر کسب و کارها ،فروش خودشان پ) 680 ب) 360 )3الف) 18360
ت) فروش کاالها و خدماتشان ،درآمدشان از فروش پ) 680 ب) 480 )4الف) 9180
-5به فرض چنانچه کشاورزان هر کیلوگرم «پنبۀ تولیدی» خود را به ارزش 3500تومان به کارگاههای
«ریسندگی» بفروشند« .کارگاههای ریسندگی» این مقدار پنبه را به مقداری «نخ» تبدیل کرده و به ارزش 5500
تومان به کارگاههای «پارچهبافی» میفروشند .در کارگاههای پارچهبافی« ،نخ» به «پارچه» تبدیل شده و به مبلغ
7500تومان به کارگاههای تولید پوشاک فروخته میشود .در این کارگاهها پارچه به «پوشاک» تبدیل میشود
و به مبلغ 14000تومان به دست «مصرفکنندگان» میرسد .با فرض این که VATبا نرخ %10محاسبه گردد.
الف) منفعت این نوع مالیاتگیری چیست؟
ب) این مالیات جزء کدام دسته از مالیاتها محسوب میشود؟
پ) قیمت لباس با محاسبۀ مالیات بر ارزش افزوده چهقدر است؟
ت) مجموع کل مالیات بر ارزش افزوده معادل چه عددی است؟
پ) 15400تومان ت) 1500تومان ب) مستقیم )1الف) کاهش ضرر مصرفکنندگان
پ) 14650تومان ت) 1400تومان ب) غیرمستقیم )2الف) جلوگیری ازمالیاتستانی مضاعف
ت) 1400تومان پ) 15400تومان ب) غیرمستقیم )3الف) کاهش فرار مالیاتی
پ) 14650تومان ت) 1500تومان )4الف) معافیت کاالهای واسطهای از پرداخت مالیات ب) مستقیم
Pooya.beheshti
35 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
- 6فرض کنیم ،کشاورزان هر یک کیلوگرم «پنبۀ تولیدی» خود را به ارزش 5000تومان به کارگاههای «ریسندگی»
بفروشند .کارگاههای «ریسندگی» هم این مقدار پنبه را به مقداری «نخ» تبدیل کرده و به ارزش 7000تومان
به کارگاههای پارچهبافی بفروشند .در کارگاههای پارچهبافی« ،نخ» به «پارچه» تبدیل شده و به ارزش 9500
تومان به کارگاههای «تولید پوشاک» فروخته میشود ،در این کارگاهها «پارچه» به «پوشاک» تبدیل شده و
به ارزش 13000تومان به دست مصرف کنندگان میرسد .با توجه به این «دادهها و ستادهها» اگر VATبا
نرخ %3حساب شود:
الف) قیمت نخ با احتساب مالیات بر ارزش افزوده چهقدر است؟
ب) مجموع مالیات پرداختی چه عددی است؟
پ) چه نوع کاالها یا خدماتی در این نوع مالیاتستانی ،معاف از مالیات هستند؟
پ) کاالهای واسطهای ب) 390تومان )1الف) 7210تومان
پ) کاالهای واسطهای ب) 105تومان )2الف) 7000تومان
پ) کاالهای نهایی ب) 390تومان )3الف) 7060تومان
پ) کاالهای نهایی ب) 105تومان )4الف) 7390تومان
-7یک دادمدار شیر تولیدی خود را به کارگاه تولید محصوالت لبنی به قیمت 2میلیون تومان می فروشد .کارگاه
خامه تولید شده از شیر را به دشیرینی پزی به قیمت 3میلیون تومان می فقروشد و شیرینی پز شیرینی
تولید شده از خامه را به مغازه دار 4میلیون تومان می فروشد و مغازه دار آن کیک را به قیمت 5میلیون تومان
به مشتری می فروشد ۀ ،اگر نرخ ، VATده درصد باشد مجموع مالیات بر ارزش افزوده جمع آوری شده و مالیات
بر ارزش افزوده خالص جمع آوری شده توسط مغازه دار به ترتیب چند هزار تومان است ؟
GOALLLLLLLLLLLL (کنکور سراسری ) 1402
)2چهارصد – صد )1پانصد – صد
)4یک میلیون و چهارصد -چهارصد )3نهصد – چهارصد
Pooya.beheshti
36 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس هشتم (رکود -بیکاری و فقر) فصل سوم (اقتصاد رشد و پیشرفت)
اشتغال و بیکاری
-کسانی که در ازای انجام کاری دستمزد یا حقوق میگیرند.
تماموقت ❖ شاغل
-شغل
پارهوقت
-کسانی که باالی 15سال دارند و در جستجوی کارند اما کاری پیدا نمیکنند. ❖ بیکار
نکته :دانشآموز -دانشجو -بازنشستهها -خانهدارها که دنبال کار نمیگردند بیکار محسوب
نمیشوند.
-زیر 15سال
Pooya.beheshti
37 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
نرخ بیکاری
فرمولهای تکمیلی
انواع بیکاری
Pooya.beheshti
38 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
مسائل
-1با توجه به دادههای جدول ،به ترتیب از راست به چپ جمعیت فعال و جمعیت غیرفعال در کدام گزینه
بهدرستی آمده است؟
کل جمعیت 80/000/000 32 )1میلیون نفر 33 -میلیون نفر
پایینتر از 15سال 15/000/000
25 )2میلیون نفر 40 -میلیون نفر
15سال و باالتر 65/000/000
افراد شاغل 23/000/000 33 )3میلیون نفر 32 -میلیون نفر
افراد بیکار 17/000/000 40 )4میلیون نفر 25 -میلیون نفر
-3جدول روبه رو آمار کشوری فرضی است .جمعیت فعال و غیرفعال آن به ترتیب از راست به چپ چه عددی
Pooya.beheshti
39 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4طبق آمار رسمی در کشوری فرضی با 85میلیون نفر جمعیت 63 ،میلیون نفر باالی 15سال سن دارند و
42میلیون نفر از آنها جزء جمعیت فعال هستند و 12میلیون نفر متأسفانه بیکارند .با توجه به این شرایط:
پ) چند نفر از جمعیت شاغلاند؟ ب) جمعیت غیرفعال چند نفرند؟
22 )2میلیون ب) 21میلیون ج) 9میلیون )1الف) 42میلیون ب) 39میلیون ج) 9میلیون
-5یک کشور فرضی 60میلیون نفر جمعیت دارد که 10میلیون نفر پایین 15سال دارند و 27میلیون نفر
آنها جزء جمعیت فعال هستند .چنانچه جمعیت افراد بیکار در این جامعه 12نفر باشد ،با توجه به اطالعات
-6در یک کشور فرضی نرخ بیکاری %20است .اگر جمعیت بیکار 7میلیون نفر و جمعیت غیرفعال 9میلیون
Pooya.beheshti
40 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-7در یک کشور فرضی با 70میلیون نفر جمعیت که 52میلیون نفر آنها 15سال و باالتر سن دارند و 33
میلیون نفر از آنها جزء جمعیت فعال هستند ،حدود 10میلیون نفر بیکارند ،با این شرایط به ترتیب از راست
ب) جمعیت شاغل چند نفرند؟ به چپ؛ الف) چند نفر از جمعیت کمتر از 15سال دارند؟
)2الف) 23میلیون نفر ب) 18میلیون نفر )1الف) 18میلیون نفر ب) 23میلیون نفر
)4الف) 32میلیون نفر ب) 18میلیون نفر )3الف) 18میلیون نفر ب) 32میلیون نفر
-8اگر کارخانه ای به دلیل کاهش فروش مجبور شود به طور موقت تعدادی از کارگر ها را بیکار کند ،با توجه
به جدول زیر ،این کار خانه از کدام نوع بیکاری برخوردار است و نرخ بیکاری چند درصد است؟
! GOALLLLLLLLLLLL (کنکور سراسری - 1402نوبت اول)
جمعیت شاغل جمعیت غیر فعال جمعیت زیر 15سال جمعیت کل
(نفر ) (نفر ) (نفر) (نفر)
-9اطالعات یک جامعه فرضی مطابق جدول زیر است .اگر یک درصد از جمعیت شاغلین به امید یافتن شغل
بهتر ،کار خود را ترک کنند ،دچار چه نوع بیکاری شده اند ؟ و جمعیت شاغلین در این حالت چقدر است ؟
! GOALLLLLLLLLLLL (کنکور سراسری )1402
جمعیت بیکار جمعیت غیر فعال جمعیت پایین تر از 15 جمعیت کل
Pooya.beheshti
41 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس نهم (تورم و کاهش قدرت خرید) فصل سوم (اقتصاد رشد و پیشرفت)
✓ سپرده غیردیداری = سپرده پسانداز (کوتاه مدت) +سپرده مدتدار (بلند مدت)
مسائل
-1اطالعات ارایه شده در جدول روبرو ،مربوط به یک جامعه فرضی است .با توجه به این مندرجات:
ب) میزان سپرده پسانداز در این جامعه کدام است؟ (سراسری )92 الف) میزان نقدینگی،
450واحد مجموع اسکناسها 1
65واحد موجودی سپردههای مدتدار مردم 2
1
موجودی اسکناس ارزش مسکوکات مردم معادل 3
3
250واحد مجموع سپردههای دیداری و غیردیداری مردم 4
70واحد موجودی حسابهای جاری اشخاص 5
)2الف) 850ب) 151 )1الف) 850ب) 115
)4الف) 580ب) 151 )3الف) 580ب) 115
Pooya.beheshti
42 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-2اطالعات ارایه شده در جدول روبرو ،مربوط به یک جامعه فرضی است .با توجه به این مندرجات:
ب) میزان سپرده پسانداز در این جامعه کدام است؟ (سراسری )95 الف) میزان نقدینگی
-3اطالعات ارایه شده در جدول روبرو ،مربوط به یک جامعه فرضی است .با توجه به این مندرجات:
ب) میزان سپرده پسانداز در این جامعه کدام است؟ (سراسری )96 الف) میزان نقدینگی
Pooya.beheshti
43 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4جدول زیر مبین اطالعات ارایه شده در یک جامعه مفروض است .با توجه به مندرجات جدول:
الف) ارزش پولی مسکوکات موجود در دست مردم چقدر است؟
ب) میزان حجم شبه پول این جامعه ،کدام است؟
ج) حجم کل پول یا کل نقدینگی این جامعه ،کدام است؟ (سراسری 1400داخل)
1000واحد ارزش پولی مجموع سپردههای دیداری و غیردیداری 1
230واحد ارزش پولی موجودی سپردههای مدتدار 2
180واحد ارزش پولی سپردههای دیداری 3
2000واحد ارزش پولی مجموع اسکناسها 4
2
موجودی اسکناسها ارزش پولی مجموع مسکوکات در دست مردم 5
5
-5جدول زیر مبین اطالعات ارایه شده در یک جامعه مفروض است .با توجه به مندرجات جدول:
!!!GOALLLLLLLLLLLLLLLL الف) میزان حجم شبه پول این جامعه ،کدام است؟
ب) ارزش پولی سپردههای غیردیداری کدام است؟
ج) حجم کل پول یا کل نقدینگی این جامعه ،کدام است؟ (سراسری 1400خارج 1401 +داخل)
1200واحد ارزش پولی مجموع سپردههای دیداری و غیردیداری 1
480واحد ارزش پولی موجودی سپردههای مدتدار 2
120واحد ارزش پولی سپردههای دیداری مردم 3
1500واحد ارزش پولی مجموع اسکناسها 4
2
موجودی اسکناسها ارزش پولی مجموع مسکوکات در دست مردم 5
3
1630واحد ارزش پولی حسابهای قرضالحسنه 6
ب) 1008ج) 5330 )2الف) 2170 ج) 5330 ب) 1080 )1الف) 2710
ب) 1080ج) 5033 )4الف) 2170 ب) 1008ج) 5033 )3الف) 2710
Pooya.beheshti
44 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-6با توجه به اطالعات جدول زیر که مربوط به یک جامعه است پاسخ پرسشهای زیر ،به ترتیب کدام است؟
!!!GOALLLLLLLLLLLLLLLLL (سراسری - 1401خارج)
• میزان حجم کل پول موجود یا نقدینگی این جامعه ،چقدر است؟
• میزان حجم شبه پول آن ،چقدر است؟
• میزان سپرده پسانداز از این جامعه ،کدام است؟
1450واحد ارزش پولی حسابهای قرضالحسنه
2300واحد ارزش پولی و اسکناسها
1500واحد ارزش پولی موجودی سپردههای دیداری و غیردیداری مردم
350واحد ارزش پولی موجودی حسابهای جاری
1
موجودی حسابهای جاری مردم ارزش پولی مسکوکات مردم
5
Pooya.beheshti
45 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تورم
در طول یک دوره مشخص -دولت یک سبد بازار (کاالهای مصرفی مردم) را درنظر میگیرد
اگر قیمت آن سبد کاال %10افزایش داشته باشد ،شاخص قیمت آن را رصد میکند
مصرفکننده ( )CPIهم %10افزایش داشته است.
oبعد از گردآوری قیمت از سبد کاال از فرمول زیر استفاده میکند:
Pooya.beheshti
46 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
مسائل
-1در جدول زیر ،قیمت های مربوط به سه کاالی مختلف در طی یک سال ذکر شده است .چنانچه نرخ تورم در
قیمت این سه کاال یکسان باشد :قیمت دو کاالی Aو Cبه ترتیب در ابتدای سال و انتهای سال ،کدام
!GOALLLLLLLLLLLLLLLL است؟(سراسری 97داخل 1401 +خارج)
قیمت
انتهای سال (به ریال) ابتدای سال (به ریال)
کاال
66/552 ؟ A
748/120 634/000 B
؟ 95/400 C
112572 - 11979 )2 1717200 - 56400 )1
1717200 – 11979 )4 112572 - 56400 )3
-2در جدول زیر ،قیمت های مربوط به سه کاالی مختلف در طی یک سال ذکر شده است .چنانچه نرخ تورم در
قیمت این سه کاال یکسان باشد :قیمت دو کاالی Aو Cبه ترتیب در ابتدای سال و انتهای سال ،کدام
است؟ (سراسری 97خارج)
قیمت
انتهای سال (به ریال) ابتدای سال (به ریال)
کاال
96/000 ؟ A
462/500 370/000 B
؟ 290/500 C
363125 - 76800 )2 232400 - 120000 )1
363125 – 120000 )4 232400 - 76800 )3
Pooya.beheshti
47 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3با توجه به اطالعات ارائه شده پیرامون سطح عمومی قیمت ها در یک سال مشخص برای
،به B و ابتدای سال برای کشور A و Cسطح عمومی قیمتها در انتهای سال برای کشور B A سه کشور
ترتیب چند واحد پولی است؟
نرخ تورم انتهای سال ابتدای سال قیمت 650 -1680 )1
(درصد) (واحد پولی) (واحد پولی) کشور 625 - 1680 )2
C دو برابر ؟ 1200 A 650 – 1420 )3
سه برابر C 1000 ؟ B
625- 1420 )4
20 600 400 C
-4با توجه به اطالعات ارائه شده پیرامون سطح عمومی قیمت ها در یک سال مشخص برای
،به B و ابتدای سال برای کشور A و Cسطح عمومی قیمتها در انتهای سال برای کشور B A سه کشور
ترتیب چند واحد پولی است؟ (سراسری – 1402نوبت اول) !! GOALLLLLLLLLLLLLL
نرخ تورم انتهای سال ابتدای سال قیمت
(درصد) (واحد پولی) (واحد پولی) کشور 280 ، 480 )1
𝟏
C ؟ 400 A 325 ، 480 )2
𝟐
سه برابر 280 ، 520 )3
448 ؟ B
A 325 ، 520 )4
40 280 200 C
Pooya.beheshti
48 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
درس یازدهم (رشد و پیشرفت اقتصادی) فصل سوم (اقتصاد رشد و پیشرفت)
تست
-1در یک جامعۀ فرضی در مدت یک سال ،کاالهای زیر تولید شده است .با توجه به ارزش کاالهای مذکور و سایر
دادهها تولید ناخالص داخلی در این کشور چند میلیون ریال است؟ (سراسری - 90با اندکی تغییر)
3/540 )1میلیون ریال
3/200/000/000ریال ارزش ماشینآالت A
3/450 )2میلیون ریال
80/000/000ریال ارزش پوشاک B
3/650 )3میلیون ریال
350/000/000ریال ارزش مواد غذایی C
3/560 )4میلیون ریال
1
ارزش پوشاک
4
خدمات ارائهشده D
-2با توجه به مندرجات جدول زیر ،چنانچه ارزش مجموع اقالم :ماشینآالت ،مواد غذایی و پوشاک در یک
جامعۀ فرضی 150میلیارد ریال باشد.در این صورت( :سراسری 95و 98با تغییر)
ب) تولید ناخالص داخلی در این جامعه کدام است؟ الف) تولید ناخالص داخلی سرانه
45میلیارد ریال ارزش تولید مردم کشور که در خارج اقامت دارند D
Pooya.beheshti
49 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3با توجه به مندرجات جدول زیر ،چنانچه مجموع ارزش اقالم «پوشاک مواد غذایی و ماشینآالت» در یک
(سراسری خارج از کشور 94با تغییر) جامعۀ فرضی 145میلیارد ریال باشد.
ب) تولید ناخالص داخلی سرانه ،کدام است؟ الف) تولید ناخالص داخلی
2
ارزش تولید مردم کشور که در خارجند
3
ارزش خدمات ارائه شده A
45میلیارد ریال ارزش تولید مردم کشور که در خارج اقامت دارند C
(سراسری 99و سراسری خارج از کشور 96با تغییر) -4با توجه به اطالعات مندرج در جدول زیر:
ب) تولید ناخالص داخلی سرانه در این جامعه چهقدر است؟ الف) تولید ناخالص داخلی
Pooya.beheshti
50 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-5با توجه به مندرجات جدول زیر و چنانچه مجموع ارزش اقالم ماشینآالت ،پوشاک و موادغذایی در یک
(سراسری خارج از کشور 93و 99با تغییر) جامعۀ فرضی 165 :میلیارد ریال باشد .در این صورت:
ب) تولید ناخالص داخلی؟ الف) تولید ناخالص داخلی سرانه کدام است؟
به ارزش 65میلیارد ریال تولید مردم کشور که در خارج اقامت دارند 1
-6با توجه به مندرجات جدول زیر ،چنانچه ارزش مجموع اقالم مواد غذایی ،پوشاک و ماشینآالت145 ،
(سراسری خارج از کشور 98با تغییر و سراسری 1400با تغییر) میلیارد ریال باشد ،در این صورت:
ب) تولید ناخالص داخلی در این جامعه ،کدام است؟ الف) تولید ناخالص داخلی سرانه
1
ارزش تولید خارجیان مقیم کشور
3
ارزش تولید مردم کشور که در خارج اقامت دارند. A
Pooya.beheshti
51 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-7با توجه به مندرجات جدول مقابل ،همچنین اگر مجموع ارزش اقالم «پوشاک» ماشینآالت و مواد غذایی،
ب) تولید ناخالص داخلی در این جامعه ،کدام است؟ الف) تولید ناخالص داخلی سرانه
1
ارزش تولید مردم کشور که در خارجند
3
خدمات ارائه شده A
45میلیارد ریال ارزش تولید مردم کشور که در خارج اقامت دارند B
Pooya.beheshti
52 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تست
-1جدول زیر مین اقالم مختلف درآمدی مربوط به یک سال اعضای یک جامعه فرضی بوده و جمعیت کل این
جامعه 75میلیون میباشد .در این صورت:
الف) کدام ردیف جدول ،قیمت خدمات سرمایه و کدام ردیف اجارهبها یا وجوه مربوط به اجاره است؟
)1الف) ردیف 5/2ب) 2239172200ج) 28/189963د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد آن جامعه
)2الف) ردیف 5/2ب) 2239172200ج) 28/963189د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید و درآمد آن جامعه
)3الف) ردیف 2/5ب) 2172239200ج) 28/963189د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید یا درآمد آن جامعه
)4الف) ردیف 2/5ب) 2172239200ج) 28/189963د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید آن جامعه
Pooya.beheshti
53 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-2جدول زیر مبین اقالم مختلف درآمدی مربوط به یک سال اعضای یک جامعه فرضی بوده است ،با توجه به
ج) کدام ردیف جدول ،قیمت خدمات سرمایه و کدام ردیف اجارهبها یا وجوه مربوط به اجاره است:
)1الف) 2303ب) سهم متوسط هر فرد جامعه در میزان درآمد یا تولید آن جامعه ج) ردیف 7و 1د) 51/15
)2الف) 2302ب) سهم متوسط هر فرد جامعه در میزان درآمد یا تولید آن جامعه ج) ردیفهای 1و 7د) 51/15
)3الف) 2303ب) سهم متوسط هر فرد جامعه در میزان درآمد آن جامعه ج) ردیف 1و 7د) 15/51
)4الف) 2302ب) سهم متوسط هر فرد جامعه در میزان تولید آن جامعه ج) ردیف 7و 1د) 15/51
Pooya.beheshti
54 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3جدول زیر مبین اقالم مختلف درآمدی مربوط به یک سال اعضای یک جامعه فرضی بوده و جمعیت کل
الف) کدام ردیف جدول ،قیمت خدمات سرمایه و کدام ردیف اجارهبها یا وجوه مربوط به اجاره است؟
)1الف) ردیف 6و 1ب) 68640ج) 13728د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد و تولید آن جامعه
)2الف) ردیف 1و 6ب) 68640ج) 12738د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید و درآمد آن جامعه
)3الف) ردیف 1و 6ب) 64860ج) 13728د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید آن جامعه
)4الف) ردیف 6و 1ب) 64860ج) 12738د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد آن جامعه
Pooya.beheshti
55 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4جدول زیر مبین اقالم مختلف درآمدی مربوط به یک سال اعضای یک جامعه فرضی بوده و جمعیت کل
الف) کدام ردیف جدول ،قیمت خدمات سرمایه و کدام ردیف اجارهبها یا وجوه به اجاره است؟
)1الف) ردیف 5و 2ب) 5113ج) 54/058د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید یا درآمد آن جامعه
)2الف) ردیف 2و 5ب) 4595ج) 54/058د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد آن جامعه
)3الف) ردیف 5و 2ب) 5113ج) 60/152د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید یا درآمد آن جامعه
)4الف) ردیف 2و 5ب) 4595ج) 60/152د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد آن جامعه
Pooya.beheshti
56 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-5جدول زیر مبین اقالم مختلف درآمدی مربوط به یک سال اعضای یک جامعه فرضی میباشد .در این صورت:
(سراسری )96
الف) کدام ردیف جدول ،قیمت خدمات سرمایه و کدام ردیف اجارهبها یا وجوه مربوط به اجاره است؟
ب) درآمد داخلی ملی این جامعه چند میلیارد ریال است
)1الف) ردیف 1و 4ب) 3043ج) 60/68د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد آن جامعه
)2الف) ردیف 1و 4ب) 3034ج) 60/68د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید آن جامعه
)3الف) ردیف 4و 1ب) 3034ج) 60/86د) سهم متوسط هر فرد در میزان تولید یا درآمد آن جامعه
)4الف) ردیف 4و 1ب) 3043ج) 60/86د) سهم متوسط هر فرد در میزان درآمد یا تولید آن جامعه
Pooya.beheshti
57 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
نظارت بر تغییرات تولید در طول زمان ❖ مهمترین دلیل محاسبه ناخالص داخلی ()GDP
قیمتهای کاالها و خدمات (تولید ناخالص داخلی) ❖ با یک مشکل روبرو هستیم
به طور مداوم (هر سال) در حال تغییر است.
استفاده از سال پایه ❖ برای رفع این مشکل
سال پایه
-تعریف :جهت محاسبه میزان رقمی تولید ناخالص داخل با توجه به رسیدن به دقیقترین عدد و بدون
توجه به عواملی مثل تورم سالی را به عنوان سال پایه انتخاب و ارزش تولیدات هر سال را بر
حسب قیمت کاالها و خدمات در سال پایه (نه در سال جاری) محاسبه میکنند.
قیمت میزان تولید کل با احتساب تورم ❖ ناخالص داخلی اسمی (قیمت جاری)
قیمت میزان تولید کل بدون احتساب تورم ❖ ناخالص داخلی واقعی (قیمت ثابت)
قیمت کاال در همان سال × مقدار کاالی تولیدشده در آن سال = ناخالص داخلی اسمی (جاری)
قیمت کاال در سال پایه × مقدار کاالی تولیدشده در آن سال = ناخالص داخلی واقعی (ثابت)
Pooya.beheshti
58 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تست
-1در یک جامعه فرضی میزان تولید کل در طی سه سال متوالی به ترتیب 2000و 2210و 2500هزار میلیارد
ریال می باشد .با انتخاب سال اول به عنوان سال پایه ،میزان تولید کل جامعه در سه سال موردنظر بر حسب
قیمتهای سال اول به ترتیب 2000و 2140و 2280هزار میلیارد ریال تغییر یافته است .براساس این
(سراسری )95 محاسبات به ترتیب( :از راست به جپ)
الف) افزایش قیمتها (تورم) در سال دوم
ب) افزایش مقدار تولید در سال سوم در این جامعه چقدر است؟
ب) 270 )2الف) 80 ب) 280 )1الف) 70
)4الف) 270ب) 80 )3الف) 280ب) 70
-2تولید کل کشوری در سه سال متوالی به ترتیب 4000و 4840و 5960هزار میلیارد ریال میباشد .با
انتخاب سال اول به عنوان سال پایه تولید کل در سه سال موردنظر بر حسب قیمتهای سال پایه به ترتیب
4000و 4230و 4860هزار میلیارد ریال تغییر یافته است ،بر اساس این محاسبات به ترتیب (از راست
(سراسری )89 به چپ)
الف) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم کدام است؟
ب) افزایش قیمتها در سال دوم و سوم چقدر است؟
ج) کدام عدد مربوط به (پدیده تورم) در سال دوم و سوم در این جامعه است؟
ج) 1100 -610 ب) 1100 -610 )1الف) 860 -230
ج) 610 -1100 ب) 1100 -610 )2الف) 230 -860
ج) 610 -1100 ب) 610 -1100 )3الف) 860 -230
ج) 1100 -610 ب) 610 -1100 )4الف) 230 -860
Pooya.beheshti
59 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3تولید کل کشوری در سه سال متوالی به ترتیب 1500و 1700و 1875هزار میلیارد ریال میباشد .با انتخاب
سال اول به عنوان سال پایه تولید کل در سه سال موردنظر بر حسب قیمتهای سال پایه به ترتیب 1500و
1650و 1710تغییر یافته است .بر اساس این محاسبات به ترتیب (از راست به چپ) (سراسری )91
الف) کدام عدد مربوط به (پدیده تورم) در سال دوم و سوم در این جامعه است
ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم کدام است؟
ج) افزایش قیمتها در سال دوم و سوم چقدر است؟
ج) 165 -50 ب) 210 -150 )1الف) 165 -50
ج) 50 -165 ب) 150 -210 )2الف) 50 -165
ج) 165 -50 )3الف) 165 -50ب) 150 -210
ج) 50 -165 )4الف) 50 -165ب) 210 -150
-4تولید کل کشوری در سه سال متوالی به ترتیب 1500و 1700و 1875هزار میلیارد ریال میباشد .با انتخاب
سال اول به عنوان سال پایه تولید کل در سه سال موردنظر بر حسب قیمتهای سال پایه به ترتیب 1500
و 1650و 1710تغییر یافته است ،بر اساس این محاسبات به ترتیب (از راست به چپ)
(سراسری 99خارج کشور)
الف) کدام عدد مربوط به (پدیده تورم) در سال دوم و سوم در این جامعه است
ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم کدام است؟
ج) افزایش قیمتها در سال دوم و سوم چقدر است؟
ج) 165 -50 ب) 210 -150 )1الف) 165 -50
ج) 165 -50 ب) 150 -210 )2الف) 165 -50
ج) 50 -165 ب) 210 -150 )3الف) 50 -165
ج) 50 -165 ب) 150 -210 )4الف) 50 -165
Pooya.beheshti
60 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-5تولید کل کشوری در سه سال متوالی به ترتیب 4000و 4840و 5960هزار میلیارد ریال میباشد .با
انتخاب سال اول به عنوان سال پایه تولید کل در سه سال موردنظر بر حسب قیمتهای سال پایه به ترتیب
4000و 4230و 4860هزار میلیارد ریال تغییر یافته است ،بر اساس این محاسبات به ترتیب (از راست به
(سراسری 99داخل کشور) چپ)
الف) افزایش قیمتها در سال دوم و سوم چقدر است؟
ب) کدام عدد مربوط به (پدیده تورم) در سال دوم و سوم در این جامعه است؟
ج) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم کدام است؟
ج) 230 -860 ب) 610 -1100 )1الف) 1100 -610
ج) 860 -230 ب) 1100 -610 )2الف) 1100 -610
ج) 860 -230 )3الف) 610 -1100ب) 610 -1100
ج) 230 -860 )4الف) 610 -1100ب) 1100 -610
(سراسری 94خارج) -6با توجه به اطالعات مندرج در جدول زیر ،به ترتیب از راست به چپ
الف) تولید کل به قیمت جاری (اسمی) در سال 1390
ب) تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) در سال ،1390کدام است؟
سال 1390 سال 1389
کاال
مقدار قیمت مقدار قیمت
25 150 50 100 A
300 50 150 20 B
ب) 8050 )2الف) 18750 ب) 8500 )1الف) 18750
ب) 8050 )4الف) 17850 ب) 8500 )3الف) 17850
Pooya.beheshti
61 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
(سراسری 1401 + 94داخل) -7با توجه به اطالعات مندرج در جدول زیر ،به ترتیب از راست به چپ
الف) تولید کل به قیمت جاری (اسمی) در سال 1392
ب) تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) در سال ،1392کدام است؟
سال 1392 سال 1390
کاال
مقدار قیمت مقدار قیمت
75 400 150 300 A
700 120 400 60 B
ب) 64500 )2الف) 114000 ب) 65400 )1الف) 114000
ب) 65400 )4الف) 141000 ب) 64500 )3الف) 141000
-8با توجه به اطالعات مندرج در جدول زیر به ترتیب از راست به چپ ،تولید کل به قیمت جاری (اسمی) و
(سراسری 1401خارج) تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) در سال 1395کدام است؟
سال 1395 سال 1393
کاال
مقدار قیمت مقدار قیمت
50 300 100 200 A
600 100 300 40 B
34000 -23000 )2 45000 -23000 )1
34000 -75000 )4 45000 -75000 )3
Pooya.beheshti
62 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-9جدول زیر حاوی اطالعات فرضی مربوط به تولید کل کشوری در سه سال پیاپی است .اگر میزان تورم در سال
(سراسری )97 دوم و سوم معادل 247و 1631هزار میلیارد ریال باشد (از راست به چپ)
(توجه :سال 1379سال پایه منظور شده است) ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم ،چقدر است؟
سال
1381 1380 1379
تولید کل
7800 ؟ 4290 تولید کل به قیمت جاری (اسمی) (هزار میلیارد ریال)
؟ 5830 4290 تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) (هزار میلیارد ریال)
)2الف) 6169 -6077ب) 1879 -1540 ب) 5141 -1293 )1الف) 9431 -5583
ب) 5141 -1540 )4الف) 9431 -6077 ب) 1879 -1293 )3الف) 6169 -5583
-10جدول زیر حاوی اطالعات فرضی مربوط به تولید کل کشوری در سه سال پیاپی است .اگر میزان تورم در سال
(سراسری -97خارج) دوم و سوم معادل 973و 1283هزار میلیارد ریال باشد (از راست به چپ)
(توجه :سال 1382سال پایه منظور شده است) ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم ،چقدر است؟
سال
1384 1383 1382
تولید کل
؟ 7230 5600 تولید کل به قیمت جاری (اسمی) (هزار میلیارد ریال)
7349 ؟ 5600 تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) (هزار میلیارد ریال)
ب) 466 -657 )2الف) 6066 -6257 ب) 1749 -657 )1الف) 8632 -6257
ب) 466 -2603 )4الف) 6066 -8203 ب) 1749 -2603 )3الف) 8632 -8203
Pooya.beheshti
63 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-11جدول زیر حاوی اطالعات فرضی مربوط به تولید کل کشوری در سه سال پیاپی است .اگر میزان تورم در سال
دوم و سوم معادل 387و 1020هزار میلیارد ریال باشد (از راست به چپ)
(توجه :سال 1371سال پایه منظور شده است) ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم ،چقدر است؟
سال
1373 1372 1371
تولید کل
؟ 5034 3900 تولید کل به قیمت جاری (اسمی) (هزار میلیارد ریال)
8390 ؟ 3900 تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) (هزار میلیارد ریال)
)2الف) 9410 -5421ب) 4490 -1521 )1الف) 9410 -4647ب) 4490 -747
)4الف) 7370 -5421ب) 3470 -1521 )3الف) 7370 -4647ب) 3470 -747
-12جدول زیر حاوی اطالعات فرضی مربوط به تولید کل کشوری در سه سال پیاپی است .اگر میزان تورم در سال
دوم و سوم معادل 247و 1631هزار میلیارد ریال باشد (از راست به چپ) (سراسری -99خارج کشور)
(توجه :سال 1371سال پایه منظور شده است) ب) افزایش مقدار تولید در سال دوم و سوم ،چقدر است؟
سال
1381 1380 1379
تولید کل
7800 ؟ 4290 تولید کل به قیمت جاری (اسمی) (هزار میلیارد ریال)
؟ 5830 4290 تولید کل به قیمت ثابت (واقعی) (هزار میلیارد ریال)
)2الف) 9431 -5583ب) 5141 -1293 ب) 1879 -1293 )1الف) 6169 -5583
)4الف) 9431 -6077ب) 5141 -1540 ب) 1879 -1540 )3الف) 6169 -6077
Pooya.beheshti
64 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
کم %5 دهک اول %2 روشهای محاسبه میزان توزیع درآمد
-برای محاسبه میزان توزیع درآمد ،معموالً از روش اول (نسبت دهک ده به دهک یک) استفاده میشود.
-هرچقدر این نسبت (نتیجه کسر) بیشتر باشد وضع توزیع درآمد نامناسبتر و هرچه کمتر ،مناسبتر
است.
-گاهی درآمدهای مردم برای شاخص دهکها قابل ثبت نیست و اقتصاددانان برای به دست آوردن اختالف
درآمدی ،اختالف هزینهای را محاسبه میکنند( .در این حالت هزینه خانوار نماینده درآمد است)
Pooya.beheshti
65 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تست
-1مندرجات جدول زیر ،بیانگر وضعیت توزیع درآمد در یک کشور فرضی بر اساس شاخص دهکها است ،چنانچه:
تفاوت سهم دهک اول الی چهارم 1 :درصد
تفاوت سهم دهک سوم و پنجم 3 :درصد
تفاوت سهم دهک ششم و هشتم 5 :درصد
تفاوت سهم دهک هفتم و دهم 8 :درصد باشد ،در این صورت:
سهم دهم دوم و چهارم و پنجم و هشتم و دهم به ترتیب چند درصد است؟
%1 سهم دهک اول 1
؟ سهم دهک دوم 2
%3 سهم دهک سوم 3
؟ سهم دهک چهارم 4
%؟ سهم دهک پنجم 5
%8 سهم دهک ششم 6
%11 سهم دهک هفتم 7
؟ سهم دهک هشتم 8
Pooya.beheshti
66 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-2مندرجات جدول زیر ،بیانگر وضعیت توزیع درآمد در یک کشور فرضی در سال 1978میالدی بر اساس شاخص
(کنکور سراسری -99داخل کشور) دهکها است ،چنانچه:
تفاوت سهم دهک اول و دهم% 19 :
تفاوت سهم دهک دوم و نهم% 9/5 :
تفاوت سهم دهک سوم و نهم% 8/5 :
تفاوت سهم دهک اول و هفتم % 7/5 :باشد ،در این صورت:
سهم دهم اول و سوم و هفتم و نهم به ترتیب چند درصد است؟
؟ سهم دهک اول
%5 سهم دهک دوم
؟ سهم دهک سوم
%7 سهم دهک چهارم
% 7/5 سهم دهک پنجم
% 8/5 سهم دهک ششم
؟ سهم دهک هفتم
% 13 سهم دهک هشتم
؟ سهم دهک نهم
% 23 سهم دهک دهم
)1چهار -شش -یازده -چهارده
)2چهار -شش -یازده و نیم -چهارده و نیم
)3سه و نیم -شش و نیم -یازده -چهارده
)4سه و نیم -شش و نیم -یازده و نیم -چهارده و نیم
Pooya.beheshti
67 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3اطالعات مندرج در جدول مقابل ،نشانگر وضعیت توزیع درآمد کشور « »Cدر سال 1989میالدی بر اساس
(سراسری )96 شاخص دهکهاست .چنانچه:
تفاوت سهام دهک اول و چهارم% 1/5 :
تفاوت سهام دهک دوم و پنجم% 2 :
تفاوت سهام دهک ششم و نهم% 3 :
تفاوت سهام دهک هفتم و دهم % 6/5 :باشد ،در این صورت سهم دهکهای چهارم ،پنجم ،ششم و هفتم
به ترتیب چند درصد است؟
جدول وضعیت توزیع درآمد در کشور « »Cمربوط به سال 1989میالدی
%7 سهم دهک اول
% 7/5 سهم دهک دوم
%8 سهم دهک سوم
؟ سهم دهک چهارم
؟ سهم دهک پنجم
؟ سهم دهک ششم
؟ سهم دهک هفتم
% 11 سهم دهک هشتم
% 12/5 سهم دهک نهم
% 16/5 سهم دهک دهم
% 100درآمد ملی 100درصد جمعیت کشور
)1هفت و نیم -هشت و نیم -نه -ده
)2هشت و نیم -نه و نیم -ده -یازده
)3هفت و نیم -هشت و نیم -نه و نیم -ده
)4هشت و نیم -نه و نیم -نه و نیم -ده
Pooya.beheshti
68 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-4جدول زیر وضعیت توزیع درآمد مربوط به کشوری را در طول یک سال نشان میدهد .با توجه به آن:
(سراسری )97
الف) سهم دهکهای سوم ،ششم و هفتم به ترتیب کدام است؟
ب) سهم «بیست درصد باال» و سهم «بیست درصد پایین» هر کدام به ترتیب چقدر است؟
ج) عدد مربوط به شاخص وضعیت توزیع درآمد کدام است؟
د) کدام عبارت در این رابطه درست است؟
وضعیت توزیع درآمد یک کشور
سهم هر گروه (به درصد) گروههای درآمدی
2 دهک اول
3 دهک دوم
؟ دهک سوم
7/5 دهک چهارم
10 دهک پنجم
؟ دهک ششم
؟ دهک هفتم
12 دهک هشتم
16 دهک نهم
22 دهک دهم
)1الف) چهار -یازده و نیم -دوازده ب) 38 - 5ج) 11د) %50درآمد ملی به %30پردرآمد جامعه و
50%درآمد ملی به %70دیگر جامعه تعلق میگیرد.
ج) 11د) %50درآمد ملی به %30پر درآمد جامعه و %50 )2الف) پنج -ده و نیم -دوازده ب) 5 -38
درآمد ملی به %70دیگر جامعه تعلق میگیرد.
ج) 10/5د) %70درآمد ملی به %50پردرآمد جامعه ب) 5 - 38 )3الف) شش -ده -یازده و نیم
و %30درآمد ملی به %50درآمد پایین جامعه تعلق میگیرد.
ج) 10/5د) %70درآمد ملی به %50پردرآمد ب) 38 - 5 )4الف) سه و نیم -دوازده -دوازده
جامعه و %30درآمد ملی به %50درآمد پایین جامعه تعلق میگیرد.
Pooya.beheshti
69 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-5مندرجات جدول زیر ،بیانگر وضعیت توزیع درآمد در یک کشور فرضی در سال 1978میالدی بر اساس
(کنکور سراسری -99داخل کشور) شاخص دهکها است ،چنانچه:
تفاوت سهم دهک اول و دهم% 19 :
تفاوت سهم دهک دوم و نهم% 9/5 :
تفاوت سهم دهک سوم و نهم% 8/5 :
تفاوت سهم دهک اول و هفتم % 7/5 :باشد ،در این صورت:
سهم دهم اول و سوم و هفتم و نهم به ترتیب چند درصد است؟
؟ سهم دهک اول
%5 سهم دهک دوم
؟ سهم دهک سوم
%7 سهم دهک چهارم
% 7/5 سهم دهک پنجم
% 8/5 سهم دهک ششم
؟ سهم دهک هفتم
% 13 سهم دهک هشتم
؟ سهم دهک نهم
% 23 سهم دهک دهم
)1چهار -شش -یازده -چهارده
)2چهار -شش -یازده و نیم -چهارده و نیم
)3سه و نیم -شش و نیم -یازده -چهارده
)4سه و نیم -شش و نیم -یازده و نیم -چهارده و نیم
Pooya.beheshti
70 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-6جدول زیر گویای وضعیت توزیع درآمد در کشوری فرضی است .با توجه به دو فرمول :نسبت % 20باال به
% 20پایین و نسبت % 10باال به % 40پایین کدام شاخص است؟
(کنکور سراسری 98خارج از کشور 1401 -داخل کشور)
الف) توزیع درآمد در این کشور را مناسبتر نشان میدهد.
ب) بیانگر نامناسبتر بودن توزیع درآمد در این کشور است.
ج) شاخصی که برای مقایسه وضعیت توزیع درآمد ،مورد استفاده قرار میگیرد ،چگونه محاسبه میشود؟
%5 سهم دهک اول 1
%7 سهم دهک دوم 2
%8 سهم دهک سوم 3
%9 سهم دهک چهارم 4
% 17 سهم دهک نهم 5
% 25 سهم دهک دهم 6
ب) نسبت % 10باال به % 40پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )1الف) نسبت % 20باال به % 20پایین
دهم به دهک اول
ب) نسبت % 50باال به % 50پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )2الف) نسبت % 10باال به % 40پایین
اول به دهک دهم
)3الف) نسبت % 10باال به % 40پایین ب) نسبت % 20باال به % 20پایین ج) با محاسبه نسبت دهک
دهم به دهک اول
ب) نسبت % 50باال به % 50پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )4الف) نسبت % 20باال به % 20پایین
اول به دهک دهم
Pooya.beheshti
71 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-7جدول زیر گویای وضعیت توزیع درآمد در کشوری فرضی است .با توجه به دو فرمول :نسبت % 20باال به
20%پایین و نسبت % 10باال به % 40پایین کدام شاخص است؟
(کنکور سراسری 98خارج از کشور 1401 -داخل کشور)
الف) توزیع درآمد در این کشور را مناسبتر نشان میدهد.
ب) بیانگر نامناسبتر بودن توزیع درآمد در این کشور است.
ج) شاخصی که برای مقایسه وضعیت توزیع درآمد ،مورد استفاده قرار میگیرد ،چگونه محاسبه میشود؟
%5 سهم دهک اول 1
%7 سهم دهک دوم 2
%8 سهم دهک سوم 3
%9 سهم دهک چهارم 4
% 17 سهم دهک نهم 5
% 25 سهم دهک دهم 6
ب) نسبت % 10باال به % 40پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )1الف) نسبت % 20باال به % 20پایین
دهم به دهک اول
ب) نسبت % 50باال به % 50پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )2الف) نسبت % 10باال به % 40پایین
اول به دهک دهم
)3الف) نسبت % 10باال به % 40پایین ب) نسبت % 20باال به % 20پایین ج) با محاسبه نسبت دهک
دهم به دهک اول
ب) نسبت % 50باال به % 50پایین ج) با محاسبه نسبت دهک )4الف) نسبت % 20باال به % 20پایین
اول به دهک دهم
Pooya.beheshti
72 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-8جدول زیر گویای وضعیت توزیع درآمد در کشوری فرضی است .با توجه به دو فرمول :نسبت % 20باال به
(کنکور 1401خارج کشور) % 20پایین و نسبت % 10باال به % 40پایین کدام شاخص است؟
الف) توزیع درآمد در این کشور را مناسبتر نشان میدهد.
ب) بیانگر نامناسبتر بودن توزیع درآمد در این کشور است.
ج) شاخصی که برای مقایسه وضعیت توزیع درآمد ،مورد استفاده قرار میگیرد ،چگونه محاسبه میشود؟
%3 سهم دهک اول 1
%5 سهم دهک دوم 2
%7 سهم دهک سوم 3
%9 سهم دهک چهارم 4
% 18 سهم دهک نهم 5
% 21 سهم دهک دهم 6
ب) نسبت % 20باال به % 20پایین ج) با محاسبه نسبت دهک اول به دهک دهم )1الف) نسبت % 10باال به % 40پایین
ب) نسبت % 10باال به % 40پایین ج) با محاسبه نسبت دهک اول به دهک دهم )2الف) نسبت % 20باال به % 20پایین
ج) با محاسبه نسبت دهک دهم به دهک اول )3الف) نسبت % 10باال به % 40پایین ب) نسبت % 20باال به % 20پایین
ج) با محاسبه نسبت دهک دهم به دهک اول )4الف) نسبت % 20باال به % 20پایین ب) نسبت % 10باال به % 40پایین
-9در جدول زیر اطالعات کشوری برای 4سال متوالی ارایه شده است .پاسخ پرسشهای «الف» و «ب» کدام
است ؟
الف) توزیع درآمد آن کشور در چه سال مناسبتر (عادالنه) است ؟
ب) در آن جامعه در کدام سال توزیع درآمد نا مناسبتر (نا عادالنه) است ؟
دهک اول دهک دهم سال
Pooya.beheshti
73 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-10در جدول زیر اطالعات کشوری برای 4سال متوالی ارایه شده است .پاسخ پرسشهای «الف» و «ب» کدام
(کنکور سراسری – 1402نوبت اول) است ؟
الف) توزیع درآمد آن کشور در چه سال نا مناسبتر است ؟
ب) در آن جامعه در کدام سال توزیع درآمد عادالنه تر است ؟
دهک اول دهک دهم سال
-11با توجه به اطالعات وضعیت توزیع درآمد برای کشور های C , B , Aدر جدول زیر ،پاسخ پرسشهای زیر
)(GOALLLLLLLLLLLLLL کدام است ؟ (کنکور سراسری )1402
الف) توزیع درآمد در کدام کشور مناسبتر است ؟
ب) کدام گروه کمترین درصد درآمد ملی را دارد ؟
ج) توزیع درآمد در کدام کشور نا مناسبتر است ؟
سهم دهک دهم سهم دهک ششم سهم دهک اول کشور -B ) 1دهک اول کشور A - C
28 9 4 A -B )2دهک اول کشور C - C
4برابر دهک ششم 8 5 B - A)3دهک اول کشور B - A
30 9 10درصد دهک دهم C -A )4دهک اول کشور A - B
Pooya.beheshti
74 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
Pooya.beheshti
75 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
تست
-2شخصی که ماهانه 30میلیون تومان درآمد دارد با مخارجی به شرح زیر مواجه است:
0/6 )4بیمه )3حملونقل 3/5 )2اجارهخانه 3/3 )1خدمات 2/5
)8خوراک 4 )7پوشاک 3 )6قبض 0/7 )5خدمات درمانی 3/4
الف) ایشان در پایان دورۀ مالی چه قدر بیشتر یا کمتر از درآمد خود خرج کرده است؟
ب) چند درصد از مخارج ایشان ،صرف خرید خوراک و پوشاک شده است؟
پ) اگر ایشان در پایان سال متوجه شدند یک کتری برقی 3میلیون تومانی خریدهاند اما هیچ وقت پیش
نیامده که از آن استفاده کنند ،خمس پرداختی ایشان چه قدر است؟
ت) کدام گزینه از آثار پرداخت خمس است؟
)1الف) 9میلیون تومان بیشتر از بر درآمد خود خرج کرده است - .ب) - %30پ) 1/000/000تومان -ت)
افزایش عدالت اجتماعی و سوقدادن بازار به سمت تعادل اقتصادی
)2الف) 9میلیون تومان کمتر از درآمد خود خرج کرده است - .ب) - %33پ) 2/400/000تومان -ت)
توزیع مجدد ثروت و گسترش عدالت اقتصادی
)3الف) 7میلیون تومان کمتر از درآمد خود خرج کرده است - .ب) - %30پ) 1/800/000تومان -ت)
کاهش فاصلۀ دهکهای درآمدی و عدالت اقتصادی
)4الف) با 7میلیون تومان بیشتر از درآمد خود خرج کرده است .ب) - %33پ) 1/400/000تومان -ت)
توزیع مجدد ثروت و افزایش سرعت رشد و پیشرفت اقتصادی
Pooya.beheshti
76 پویا بهشتی مسائل و نمودار های اقتصاد
-3درآمد سالیانۀ شخصی 34میلیون تومان است ،مخارج سالیانۀ او به شرح جدول روبهروست:
الف) درآمد او بیشتر است یا مخارجش و به چه
مقدار (میلیون تومان) نوع خرید
میزان؟
6/5 اجاره خانه
ب) اگر ایشان تصمیم بگیرند که یک تور تفریحی 3
3/5 خدمات رفاهی
روزه به جنگل بکری در شمال ایران با هزینۀ 1/5
1/25 قبوض
میلیون تومان بروند ،چه اتفاقی رخ میدهد؟
2/75 غذا
پ) خمس پرداختی ایشان در پایان سال چه قدر
1/5 حمل و نقل
است؟
1/22 بیمه
1/88 بنزین
0/31 امور خیریه
0/59 پوشاک
1/5 بازپرداخت وام
1/5 تفریحات
0/5 خدمات منزل
2 سایر
)1الف) 9میلیون تومان بیشتر از دخل خود خرج کرده است - .ب) پسانداز ایشان به 1/5میلیون تنزل
مییابد - .پ) 500/000تومان
)2الف) 9میلیون تومان کمتر از دخل خود خرج کرده است - .ب)ایشان همچنان 7/5میلیون تومان
پسانداز دارند - .پ) 1/800/000تومان
)3الف) 6میلیون تومان کمتر از دخل خود خرج کرده - .ب) ایشان توان اقتصادی تحمل هزینۀ سفر را
ندارد - .پ) 500/000تومان
)4الف) 6میلیون تومان بیشتر از دخل خود خرج کرده است - .ب) در صورت رفتن به تور تفریحی ،ایشان
بیشتر از دخل خود خرج خواهند داشت - .پ) 1/800/000تومان.
Pooya.beheshti