Mendrek Celina 1bg

OBOZY KONCENTRACYJNE I OBOZY ZAGŁADY

Według Paula Johnsona, brytyjskiego historyka, w latach 1933-1945 istniały 1634 obozy koncentracyjne
oraz ich filie i ponad 900 obozów pracy. Sześć z obozów koncentracyjnych zyskało ponure miano obozu
zagłady. Jednym z 6 był polski obóz zagłady - Auschwitz w Oświęcimiu. Niektórzy historycy kwestionują
jednak ten podział, podkreślając, że wszystkie te obozy były w istocie obozami zagłady, ponieważ
więźniowie umierali tam z powodu wygłodzenia, obciążenia nadmierną pracą, czy też w wyniku
egzekucji. Jednak tych sześć obozów - zwanych obozami zagłady - zostało założonych lub rozbudowanych
przede wszystkim w celu przeprowadzenia masowego mordu na skalę przemysłową.

Obozy koncentracyjne powstały na długo przed wybuchem II wojny światowej. Już w siedem tygodni po
objęciu urzędu kanclerza przez Adolfa Hitlera w styczniu 1933 r., szef SS Heinrich Himmler otworzył w
Dachau w Bawarii pierwszy obóz koncentracyjny, jako miejsce odosobnienia przeciwników reżimu
hitlerowskiego. W październiku 1938 r. istniały już także obozy m.in. w Buchenwaldzie czy Flossenburgu.
Łączną liczbę ich więźniów szacuje się na 170 tys. Wszystkie te obozy zmieniły swe pierwotne
przeznaczenie w czasie wojny: zamykano w nich Żydów i członków ruchu oporu z krajów okupowanych,
potem stały się źródłem siły niewolniczej dla zakładów zbrojeniowych, miejscem eksperymentów
medycznych i masowej eksterminacji.

Proces uśmiercania opisuje Martin Gilbert, historyk z Oksfordu, w "Atlasie historii holocaustu":
"Najpierw wywieziono Żydów kolejką wąskotorową z Koła do Powiercia, batami zagoniono nad rzekę,
zamknięto na noc bez jedzenia i picia w młynie w osadzie Zawadki, a następnie wywieziono ich
ciężarówkami do lasów w okolice Chełmna i zagazowano spalinami w czasie drogi. Ciała wrzucono do
głębokich dołów, a ciężarówki zawrócono do młyna po następne ofiary". Akcję uznano za sukces, a
potem kontynuowano na znacznie większą skalę. Ocenia się, że w Chełmnie Niemcy zamordowali 160-
200 tys. osób.

W marcu 1942 r. rozpoczęła się budowa obozu zagłady w Sobiborze. Równocześnie Auschwitz, Majdanek
i Treblinka(900 tys. Żydów) były przekształcane w obozy masowej śmierci.

Największym z niemieckich obozów był KL Auschwitz. Niemcy założyli ten obóz w 1940 roku, aby więzić
w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich
stanowiła już tam większość. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów,
a także dziesiątki tysięcy Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.

Tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej Niemcy wyprowadzili z obozu w marszach ewakuacyjnych na
Zachód ok. 56 tys. więźniów. W Auschwitz i Birkenau pozostało 7 tys. osób - chorych, wyczerpanych oraz
dzieci.
Obozy na terenie Niemiec "pracowały" do ostatnich dni Trzeciej Rzeszy. Po odwiedzeniu pierwszych
wyzwolonych obozów w kwietniu 1945 r. amerykański generał Eisenhower wysłał zdjęcia martwych
więźniów do brytyjskiego premiera Churchilla. Brytyjski korespondent wojenny pisał: "Znaleziono
dowody kanibalizmu. Więźniowie całkowicie tracili poczucie własnej godności, zostali sprowadzeni do
poziomu dzikich bestii. Ich odzież była w strzępach, w których roiło się od wszy, a zarówno w barakach,
jak i na zewnątrz ścielił się niemal nieprzerwanie dywan martwych ciał''.

29 kwietnia 1945 r. siły amerykańskie wkroczyły do KL Dachau. W otaczającym obóz rowie i na otwartej
przestrzeni między barakami znaleźli setki ciał. Po wojnie baraki obozu Dachau stały się więzieniem dla
nazistowskich przestępców. 260 funkcjonariuszy SS zostało skazanych na śmierć w procesie w mieście
Dachau.