Volume 15, Issue 13
Our Words
Weekly Issue
“ N E W
BE STOP MBESHTETJES SE SHTETIT GENOCIDIAL SERBI
SPECIAL
POINTS OF BE STOP MBESHTETJES SE SHTETIT
INTEREST: GENOCIDIAL SERBI
PASAPORTAT ESEBEVE TE KO-
 International court SOVES JANE ILEGALE
GJYKATA NDERKOMBETARE E
HAGES TREGOI SE PAVARSIA SOV-
 No Sided articles RANITETI I REPUBLIKES MULTIET-
and no restriction NIKE E KOSOVES JANE LIGJORE.
FLUTUR ZAVALINA
for our members,
our guest and our Duke lexuar qe BE e cila duhet te mbaje
drejtesi , paanshmeri ndermjet ceshtjes midis
friends. Kosoves dhe serbise shkel Kushtetutene
shtetit Sovran Te Kosoves duke legalizuar
 Latest needs for our pasaportat ilegale te serbise leshuar serbeve
te Kosoves.Republikae Kosoves eshte shtet
community and the Multietnik pra ku brenda saj jane dhe serbet
latest resolutions e keshtu dhe ata si cdo etni ( sepse ata
jetojne ne token shqiptare jo serbe )kane te
 Our Free Voice drejta te barabarta si cdo etni tjeter qe jeton
ne Kosove .Pyetja ime qendron perse BE
through our words. kekron nje vater tjeter zjarri ne ballkan kur e
ka nje ne Ukraine? Perse ajo legalizon
pasaportat e nje shteti tjeter te jene te lire te
udhetojne ne BE? Atehere vete BE po i jep
shkas qeverise se Kosoves , Shtetit Multiet-
nik te Kosoves te ndaloje daljene serbeve te
I N S I D E T H I S veriut te Kosoves jasht territorit te saj nese
I S S U E : nuk jane te paisur me pasaportene Repub-
likes Multietnike te Kosoves.keshtu Si
Faqe
KLODI STRALLA Eklipsi i Diellit i 29 majit 1919 dhe Teoria e Relativitetit të
gjykata 1
KLODI STRALLA
Eklipsi i Diellit i 29 majit 1919 dhe Teoria e
Faqe Relativitetit të Përgjithshëm.
Klodi 1 Nga historia e shkencës
Mund të jetë një imazh i 2 persona dhe teksti
Teoritë fizike, sado elegante dhe bindëse të
duken, para se të pranohen botërisht duhet të
Faqe kalojnë “provën e zjarrit” - pra verifikimin e
Andi 5-7 tyre në praktikë. Ky është kriteri përcaktues i
9, 12 qytetarisë të tyre në botën e shkencës. Edhe
Teoria e Relativitetit të Përgjithshëm, një teori
elegante nga ana matematike dhe bindëse nga
Faqe ana ideore, nuk mund të bënte përjashtim nga
ky regull, ndonse për të nuk ishte aq e lehtë të
6-7
Raimonda moisiu 7,-9,
verifikohej si për teoritë e tjera fizike. Bëhej
fjalë për “Gravitetin”, këtë forcë misterioze që
10-14 Njutoni i madh vetëm e përshkroi (Ligji i
tërheqjes universale) por nuk ishte dot në
gjendje t’a shpjegonte natyrën fizike të tij
Declasified, Agim (veprimin e saj në distancë), një forcë që bëhet
Hamiti, Janulla e ndjeshme (e matshme) vetëm në përmasa
kozmike dhe nuk mund të sillej aq lehtë për
rrapi studim në laboratoret e zakonshme të fizikës.
Por për këtë vështirësi kishte menduar vetë
krijuesi i teorisë të re - Albert Einsteini kur ai,
Adresa Faqe krahas formulimit të saj, na la edhe tre dukuri
të vrojtuara kozmike, nga verifikimi i të cilave
Anetaresimi 36 do të varej edhe fati i teorisë të re. Këto dukuri
ishin: - përkulja e një rreze drite kur ajo kalon
afër një trupi masiv (p.sh. Dielli), çvendosja e
kuqe gravitacionale dhe anomalia e perihelit të
planetit Mërkur, dukuri për të cilat Teoria e tij
L I F E ” J E T
REpublike Multietnike ajo legalizon te
gjitha etnite te kene pasaportene repub-
likese Kosoves e keshtu ata mund te
udhetojne lirshem ne vendet Shengen te
BE.tani serbeve te Kosoves u mbetet te
pajisen me pasaportene Republikesse
Multietnike Kosoves per te dale jasht
Kosoves apo per te hyre brenda Ko-
soves .keshtu E gjithe perpjekja e Vucici
qe ne mynyre indirekte te marre veriun e
Kosoves do te dale bllof, sepse ajo eshte
dembabadem toke shqiptare , Dardane.I
bej thiirrje
Kosovo
parlamentit europian te mos vazhdojne me
me qendrime te dyfishta duke perkrahur
April 15, 2023
A E R E
agresorin serbine qe eshte nje shtet genocidial
ku ka vare e masakruar civile te pafajshem ne
bvallkanin perendimor kryesisht ne Bosje e
Kosove ku kerkonte me dhunene e aparatit si
te aparteidit te shfaroste civilet e ti popullonte
me serbe.Kete gje beri me veriun e Kosoves
ku nuk u lejonin shqiptareve qe ua dogjen
shtepite te riktheheshione ti rin dertonin ato ,
por me keq akoma Vucic, Serbia ndertoi
kondonimiom per ti mbushur me serbene veri
te Kosoves.Te tolerosh agresorin e te ndesh-
kosh viktimin nuk eshte e drejte.Kjo qeveri si
kurre me pqre e kjo Presidence po e mbrojne
in tegritetin sovranitetin e republikes Multiet-
nike Te Kosoves .Andaj me shume se kurre i
bej thirrje partive politike te mos shikojne jo
me larg se hunda e tyre por te shikojne per
Kosoven martire ,Te mos shikojne karriet por
Kosoven sepse per ate Kosove eshte derdhur
gjaku lume me shume se 100 vjet.Vetem te
bashkuar do te mbrohet Kosova me dinjitet e
jo me sharje e fyerje.Kosovene kemi te gjithe
andaj te mendojme per te e jo per
karrike.Duajeni Kosoven sic don nena femi-
jen pa in teresa vetjake .Duajeni Kosoven dhe
kijeni ate ne zemer sic e ka cdo shqiptare qe
jeton e qe dje ai dha jeten per kete Kosove
Sovrane .
Me shume respekt per ty Kosove qe nxorre
kollose qe i dolen zot vendit per me shume se
parashikonte vlera të mateshme, të ndrysh-
me nga ato të Mekanikës klasike që, nëse
do të rezultonin të vërteta teoria vërtetohej
dhe nëse jo ajo rrëzohej. Për t’u hedhur
poshtë një teori – thoshte Einsteini – do të
mjaftonte qoftë edhe një fakt i vetëm!
Ndonse anglezët posa kishin dalë nga një
luftë shfarosëse me gjermanët (1914-1918),
ishin pikërisht ata që morrën përsipër (edhe
shpenzimet) për verifikimin e Teorisë të një
ebreu gjerman si Einsteini, aq abstrakte dhe
e pakuptueshme edhe për fizikanët më në zë
të kohës. Ishte Arthur Eddington, sekretari i
Shoqatës mbretërore të Londrës, institucioni
më prestigjioz shkencor i Anglisë, ai që
siguroi shpenzimet dhe organizoi ek-
speditën për të vrojtuar eklipsin e plotë të
diellit të 29 majit 1919 në ishujt Princip të
Afrikës të Jugut. Përse duhej eklipsi?
Sipas Teorisë njutoniane drita përhapet në
vijë të drejtë dhe trajektorja e saj nuk ndiko-
het nga gravitacioni i një trupi masiv (si
p.sh. Dielli), kur ajo kalon pranë tij sepse
drita nuk ka masë. Përkundrazi, Teoria e re
pohonte se drita (në përgjithesi çdo rrezatim
elektro-magnetik) ka energji dhe energjia
është ekuivalente me mesën (E=mc2), pra
do të duhej që, kur drita të kalonte pranë një
trupi masiv, ajo të përkulej, pra të shmangej
nga vija e drejtë. Sipas llogaritjeve re-
zultonte se ky devijim duhet të ishte 1,745
 P a g e 2 O u r W o r d s

BE STOP MBESHTETJES SE SHTETIT GENOCIDIAL SERBI

100 vjet.
SOT JE E LIRE E SOVRANE POR
KURRE MOS LEJO QE NDONJE TRA-
DHETARE NDONJE I BABEZITUR QE
PER PARA TE TE SHKAGTERROJE
TY E SOVRANITETIN TEND DUKE
TE RRUDHUR KUFIJTE.JO ME KOSO-
VA ESHTE SOVRANE E KESHTU DO
TE MBETET .SE SHPEJTI DO TE JEMI
NJE KOMB SIC KEMI QENE BASHKE
SI NE 1912.
Flutur Zavalina
Presidente "New Life"Jeta e re aaco
NY, USA 12 Prill 2024
ILIR SECI
REAGIM PAS DEKLARATES SE DE-
PUTETES OLTA XHACKA AGACI "E
DUAM REREN TE MOS NA VIJNE
NGA MALI TE NA ZENE VENDIN E
RERES PLAZHIT"
NE FAKT PLAZHI RERA ESHTE
PASURI E PATUNDSHME E MBARE
SHQIPTARREVE AS SHITET AS BLI-
HET.
Shul shqip paska folë funksionarja e PS-së rërën e butë të asht e atyne nga malet…asht asht vetëm e Oltës dhe rilindasve që e kanë
Olta Xhaçka : bregut nga ba çiflik qysh nga 29 Nandori 1944…kur e mendon hollë-hollë prapë pak
- “Plazhin e duam që mos të na vijë dikush ngulja e ia bajnë këtij populli që i duron…
nga mali të na vërë çadrën aty.” shkopinjve të
Asgja me u habitë nuk ka këtu…të parët e “çadrave nga ASDRENI
saj zbritën nga malet në Tiranë si mali”…sepse KOSOVËS
“partizanë-çlirimtarë” dhe vunë flamujtë plazhin e do May be an image of 4 people and people dancing
me yllin jugosllav në oborret e shpiave të për veti Olta - KOSOVES
pasanikeve të kryeqytetit, shpia që i për- “Plazhin e Kosovë, o vend' i famshëm i trimnisë,
vetësuen “në emër të popullit” dhe i duam që mos Kosovë, o lule e bukur e Shqipnisë!
gëzuen për veti…e vazhdojnë me i gëzue të na vijë Ti bjeshkat plot vjollca rreth i ke,
edhe sot…Pinjollja e atyne gjyshënve e dikush nga ...Si vashë e virgjen: nuse sikur je;
prindërve uzurpatorë natyrisht kishte me mali të na Dhe malet me bor
ba të njajtën gja - “çka len prej maces han vërë çadrën Mi krye i ke kunor!
minj” - dhe Olta ne vazhdën e traditës aty.” - sepse Kosovë, o atdhe i lavduem i burrnis
zgjanon territoret e uzurpimit…Meqë ata që mund Ti ke pas kjen mbretnesha e Rumelis!
Tiranën e kanë zaptue me kohë te vijnë nga Nalt mbaje kryet t'and si gjithmon
pararendesit e saj dhe nuk ka mbetë gja pa malet nuk Difto-u e zonja; koha sot e don
uzurpue, Oltës i duhet me dalë në terren… kanë të Ti t'çohesh përseri
mbas kokëqytetit mbetën plazhet për me i drejtën e N'luftë t'mbarë për liri!
uzurpue dhe këtë sakrificë Xhaçka e ban nguljes së Se teje të madhe shpresë ushqen Shqipnija
për të mirën e popullit “që mos të na vijë çadrës në Me burra ti q'i len, t'gjatë si selvija,
dikush nga mali të na vërë çadrën aty”… ranishten e Sakola mali, shoq në bot' që s' kanë
morët vesh more popull mosmirenjohes që Partise… Si luaj e si dragoj plot forcë që janë,
as për nder nuk ia dini Oltës që mbron Shqipnia nuk Që e derdhin gjakun prrue

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...
Festim Lato martyr for Cha-
meria...what have you done
Why no one is investing lately?
in farming in Albania
for vertical farming in
2024? Feed yourselves Showed the world that Cha-
Locals are getting ready to stand up for meria is alive and no one is
and most of EU With in
their Homes theKosovo...why
right supporttanks
everything
on the is
possible inMore
America….True scared to mention it world
border? Javelins? common wide…
American fighters...
2024

Was this all a smoke

screen no one gets
Tanks on border in Kosovo. Every held accountable just
time something will collapse Albani- a few minor players
an mob government some clashes in not the real mob?
Shembull per rinine te trokasin daullet
se historia e 1912 po troket ne trevat Kosovo border...connection with the
shqiptare si kurr me... mob still in 2024...

Atdheun për m'e shpëtue!
Ke bij që s'kanë drojë
asnjë pikë
As syni far' u tutet, s'dinë
as frikë
Anmikut kur i sulen me
rrebtsi
Si breshni mi te hidhen me
duhi.
Gra e vasha ke, si zana sy-
mëdha
Trimnesha qi Shqipnija
din m'i ba
Qi rrokin armët në luftë
me gas tuj shkue
Ja se me mund, ja se me
dekun tuj luftue!
Për nder të shtëpis s'vet;
E falin shpirt e jet!
Kosovë, o trimneshë, lule
e rrallë
Asdreni
Detyrën tin' e ke me dal Disa "Serbi e vjetër" duen me i Se ansht turp i math për ju Me nder n'luftë me
sot n'ballë thanë Të huejt me i u çnderu! dek!
Se mbrrini koha, tokën "Maqedhoni" do t' jerë emnin ja Sot ora mbrrini, dita e — ASDRENI
për m'e mprue lanë! bekueme
Anmiqt e motçëm jashtë Atyne si u pëlqen kufijt i venë Shqipnin m'e ba në bot'
me i dëbue Shqipnija veç mbas dojes s'tyne me një vent t'lirueme!
Se mjaft e kanë robnue kjenë; Kosovës emnin me ja
Dhe n' zjarm e kanë Mendojnë pa turp kurrfarë ngref te qilli
prue! Se s'ka nji komb Shqiptarë! Për çud të botës sa ka me
A mund m'e durue pa pra Përpara burra, rrokni hut' e shpatë shkëlzy dilli
kët zgjedhë Prej zis pështonëje Kosovën e Me rrnue një Shqypni
Që të huejt para syve të ngratë Si zonjë në lumni.
t'venë ledhe At' nanën t'uej t'lidhun kamb' e dur Shqyptarë, çoni-u, vllazën
Për me t'rrzue nër kamb' Q' anmiqt e kan vorrue me dhe e me ora mbrrini
e për me t'shkel gur, Si Geg' e Toskë nalt
Për me t'ba gjithë copë, Me lott qi qan e ankon flamurin e ngrini!
mirë si ju del E asnji nuk i ndihmon! Një Manastir, Shkup,
Dhe duersh mos të Shqyptarë mos kujtoni bes' e fe Shkodër e Janinë
lëshojn' Po nanën ju kujtoni qi u ka le Një trup bani-e an' e
Prej faqes s'dheut të Qi ka mbet fill e vetum si gru e ve mb'anë Shqypninë
t'shojn! Prej bijet e harrume mi ket dhe! Si ç'trimit mirë i prek
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

If Albania build bridges with Europe will have enough funds to pay off all land owners and property rights and
possible dictators avoid a penalty that will be life imprisonment in a cage...That’s how economy are build.

SHABAN MURATI Gjeopolitika e Rilindasve, më e saktë se e udhëheqësve të 30 viteve të fundit

SHABAN MURATI Mos harroni se në kohën e Rilindjes
Gjeopolitika e Rilindasve, më e saktë se e sonë Kombëtare edhe Greqia, edhe
udhëheqësve të 30 viteve të fundit Serbia, ishin shtete të pavarura dhe
shtete fqinjë. Rilindasit tanë
Nga Shaban Murati mendjendritur e kuptuan dhe e dinin
nga përvoja historike shqiptare dhe
Shënime nga blloku diplomatik përvoja personale se as Greqia dhe
as Serbia nuk mund të ishin kurrë
Qendra e lindjes, e veprimtarisë kombëtare dhe e mbështetës të kombit shqiptar as për
kontributit të Rilindjes sonë Kombëtare ka qenë Stam- atë kohë dhe as për të ardhmen.
bolli. Disa prej rilindasve zhvilluan veprimtarinë
kombëtare në Sofie dhe në Bukuresht. Rilindasit ar- Rilindasit, si mendje të shquara dhe
bëreshë e zhvilluan veprimtarinë e tyre kombëtare në të paarritura nga udhëheqësit e
Itali. Shqipërisë moderne, e parashikonin
dhe e konceptonin më saktë se
udhëheqësit postkomunistë orienti-
Por bën përshtypje historike fenomeni që asnjë rilindas min gjeopolitik të Shqipërisë.
nuk zhvilloi veprimtarinë e tij kombëtare në Athinë, ku
shqiptarët e harruar dhanë kontribut vendimtar në Fenomeni historik i përjashtimit të
pavarësinë e Greqisë. Asnjë rilindas nuk zhvilloi Athinës dhe i Beogradit nga bio-
veprimtarinë e tij kombëtare në Beograd. grafia jetësore dhe nga veprimtaria
kombëtare e Rilindasve tanë të
shquar, ka mbetur qël- pavarësia, sovraniteti
limisht i panjohur dhe i dhe identiteti
pastudjuar nga historio- kombëtar.
gafia, nga akademia e
shkencave, nga qeveritë,
nga politika, nga diploma-
cia shqiptare.
Rilindja Kombëtare hodhi
piketat e gjeopolitikës
kombëtare shqiptare dhe
dikton të nxirren mësimet
e duhura historike për
kohën e sotme. Devijimet
strategjike të udhëheqësve
të Shqipërisë
postkomuniste, që në
kundërshtim me Rilindasit
tanë të shquar, kërkuan
strehime strategjike në
Greqi dhe në Serbi, janë
fatkeqësi kombëtare, që na
largojnë nga liria,
 P a g e 4 O u r
KLODI STRALLA Eklipsi i Diellit i 29 majit 1919 dhe Teoria e Relativitetit të Përgjithshëm.
sekonda të harkut, një vlerë vërtet e
vogël por jo e pamatshme. Pra astronom-
et kishin një rast të mirë për t’a vënë në
provë teorinë e re. Por drita e yjeve të
largët që, për të mbritur tek ne, kalonte
pranë Diellit nuk mund të vrojtohej për
shkak të ndriçimit verbues të tij dhe kjo
shmangej nëse vrojtimet dhe matjet
bëheshin në një ditë eklipsi të plotë, që
mundësonte fshehjen përkohësisht (aq sa
zgjatëte eklipsi) e këtij ndriçimi verbues.
Sipas shënimeve të Edingtonit në Ditarin
e tij, në mëngjesin e 29 majit 1919 në
Princip kishte patur një stuhi të madhe,
por retë u përhapën në kohën e duhur, në
orën 13.30 minkur ndodhi eklipsi. Ed-
ingtoni kishte vetëm 8 min kohë për të
ndërruar me shpejtësi pllakat e filmit. U
Kush ishte Pjetër Gaci, instrumentisti virtuoz, krijuesi i talentuar dhe burri i urtë që triumfoi kurajshëm
Kush ishte Pjetër Gaci, instrumentis-
ti virtuoz, krijuesi i talentuar dhe
burri i urtë që triumfoi kurajshëm
mbi diktaturën
Kush ishte Pjetër Gaci, instrumentis-
ti virtuoz, krijuesi i talentuar dhe
burri i urtë që triumfoi kurajshëm
mbi diktaturën
PJETER LOGORECI
punës deri në pallatin ku banonin. Ishte
artisti shkodran Pjeter Gaci me gruan e
tij ruse Tamara, te cilët “zgjodhën”
qytetin e Shkodres për të (mbi)jetuar.
E kush nuk kishte dëgjuar për artistin
Pjeter Gaci, i cili ishte pjesë e pandarë
e jetës muzikore shqiptare?. Artist i
kompletuar, me të gjitha premisat e një
virtuozi – gjeniu, si instrumentist –
solist në violinë, kompozitor i një sërë
veprash që mbetën trashigimi me vlerë
në fondin e muzikës shqiptare. Kush
nuk kishte dëgjuar për artistin që e
karakterizonte ndjenja e hollë
kombëtare, burrin e vogël plot sharm e
humor të kandshëm, zbuluesin dhe
edukuesin e shumë talenteve me të cilët
Shqipëria krenohej në botë?
Pjetri, ashtu si emri që mbante (Lat:
Guri), ishte një gurë i fortë në tabanin
kombëtar. Ai lindi me 27 mars 1931,
në një familje të thjeshtë nga fshati
Shirq, por u rrit në Shirokë. Qysh
fëmijë shfaqi shenjat e para të talentit
si muzikant dhe instrumentist. Në
familjen e tij, në cdo festë këndonin të
gjithë dhe përdoreshin shumë vegla
muzikore. Babai i tij Gaci, ishte rapsod
i njohur. Ai i kompozonte, luante dhe
këndonte vetë këngët e tija. Pjetri që
mundohej të ishte si babai i tij, që
fëmijë përdorte shumë vegla (kitarën,
violinën, mandolinën, fisarmonikën),
aq sa ra në sy të disa qytetarëve italian
që atë kohë banonin tek Vila e Zogut,
pranë shtëpisë së tyre në Shirokë.
bënë gjithësej 16 fotografi. Në mbrëmjen
e 3 qershorit, pasi kishte matur e stërmatur
vend-ndodhjen e yjeve në pllakat foto-
grafike, ai i thotë kolegut të tij, Katingem,
që e shoqëroi gjatë ekspeditës: - Einsteini
kishte patur të drejtë!
Për mëse gjysmë shekulli ishte ndjerë
nevoja e ndryshimit të Kozmologjisë të
Njutonit, bazuar në vijat e drejta të
Gjeometrisë euklidiane dhe në Teorinë e
Galileut për kohën absolute, që i kishte
qëndruar kohës për më tepër se dyqind
vjet. Mbi themelet e saj ishte ngritur
Iluminizmi europjan, Revolucioni indus-
trial dhe gjithë dijet e njerëzimit, së bash-
ku me lirinë dhe begatinë e shek.19-të.
Teleskopë gjithnjë e më të fuqishëm po
zbulonin anomali të ndryshme. Duhej një
Biggest Heist on private land continues to
happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??
Italianët i patën kërkuar Gacit që ta dergon-
in në Itali djaloshin e talentuar, por i ati për
arsye moshe nuk e lejoj.
Nëna e Pjetrit, Mrika, e cila ishte shtëpi-
jake, pat tre femijë: Ndocin, Luken dhe
Pjetrin. Prindërit¸ për të zhvilluar talentin e
djalit, e dërguan atë në Kolegjin e Jezuiteve
në Shkoder. Deri sa u hap konvikti sht-
etëror i shkollës 28 Nentori, ku u njoh edhe
me mikun e tij Rifat Teqja, ai së bashku me
shokun e fëmijërisë Ernest Volaj, rru-
gëtonin në këmbë cdo ditë nga Shiroka në
Shkoder. Pas mbarimit të gjimnazit, Pjetri
hyri në Liceun e kryeqytetit në degën e
violinës ku falë talentit të tij si instrumentist
ra në sy të artistëve rus të cilët e ndihmuan
të shkonte në Konservatorin P.I. Tchai-
kowsky të Moskës.
Kur Pjetri u paraqit para komisionit të
pranimit në konsevator, ka treguar ish
studenti dhe kolegu Cesk Zadeja (i cili
luante dhe rolin e përkthyesit për studentet
e rinj në Konservator), teknika e eg-
zekutimit të tij në violinë tërhoqi ve-
mendjen e profesorit të njohur Jan Polski i
cili e dëgjoj rastësisht tek po kalonte aty
pari. Ai e quajti interpretimin e Pjetrit –
BRILANT – dhe kërkoj ti shikonte dorën
violinistit shqiptar. Më pas Polski i
rekomandoj komisionit:…. pranimin e
konkurentit dhe planifikimin në grupin e
studentëve të tij.
Pjetri ishte një instrumentist i lindur. Natyra
i kishte dhuruar atij një dorë të vecantë nga
të tjerët, tek ai dy gishtat e mesëm të dorës
kishin gjatësi të njëjtë, gjë që cuditi pa
masë Prof. Polski-n, dhe që e favorizonte
shumë violinistin Pjeter Gaci. Ai filloj
studimet në vitin 1953 deri në fund të vitit
studentor 1956. Më pas Pjetri kthehet në
Shqipëri për pushime dhe nuk lejohet nga
shteti komunist për tu kthyer më në Moskë.
Lidhja me Tamaren, vajzën nga Moska,
nuk u pa me sy të mirë nga rregjimi i cili në
vazhdim nuk i aprovon Pjetrit kërkesen për
të bërë specializimin një vjecar dhe mbro-
W o r d s
mendje gjeniale që absoluten t’a plotësisht. Çdo teori, sado e përsosur të jetë,
shndërronte në relative dhe anasjelltas, për mbetet përafrimi më i mirë i kohës të vet. Kjo i
të na sjellë një vision të ri të realitetit. ngjan pak a shumë atij fotografit profesionist
Këtë detyrë vigane e bëri realitet një njeri i që na jep fotofrafi gjithnjë e më të plota të
vetëm, ndryshe nga Mekanika kuantike që realitetit, falë perfeksionimit si të mjeshtërisë të
u desh angazhimi i disa dhjetra kërkuesve tij artistike ashtu dhe të përsosjes të aparatit
të dorës të parë dhe disa vite pune në fotografik.
dhjetvjeçarin 1920-1930. Ky ishte 26
vjeçari Albert Einstein, fillimisht në vitin
1905 me Relativitetin special dhe në vitin
1915 me Relativitetin e Përgjithshem. Deri
sot këto teori revolucionare janë ende në
fuqi dhe dhjetra e dhjetra verifikime
direkte dhe indirekte i kanë konfirmuar
ato. Gjithsesi rruga mbetet e hapur:
Realiteti fizik është aq kompleks dhe i
larmishëm sa nuk mund të pretendohet për
një teori përfundimtare që t’a ezaurojë atë
jtjen e diplomës. duke e liruar nga ushtria para kohe.
Në Tiranë, punësohet si violinist i thjeshtë Pat edhe njerëz që na deshën dhe që u perpoqën
pranë orkestrës simfonike, ku ra në sy të na ndihmonin (por duke na qëndruar larg),
virtuoziteti i tij. Me kërkesen e diplomatëve me tregon gjatë bisedës tonë gruaja e
të huaj të cilët e vlersonin për talentin e tij, shumëvuajtur Tamara Gaci. Një herë një nën-
ai ishte i pranishëm si solist në shumë punes i lartë në ministrinë e arsimit (Ma.Ba) e
koncerte prestigjiose. Po me këmbënguljen këshillon Pjetrin, fshehtas në një cep rruge, që
e ambasadorëve të huaj, Pjetrin e emruan të largohet nga Tirana, pasi është në qendër të
udhëheqës artistik në estraden e shtetit (ku vemendjes së ekzekutivit. Ndër kohë që pre-
përfshihej Cirku e Teatri i Kukullave), ku sioni politik mbi artistin shtohej. Tamaren e
qëndroj afro dy vite, për të punuar më pas largojnë nga puna në radio Tirana dhe e der-
si pedagog në liceun artistik të Tiranës. gojnë në repartin e sixhadeve të ndermarrjes
Këtu, ai u mundua të stimulonte tek Migjeni, ndërsa Pjetrin për ta pasur “nën
nxënësit e talentuar të liceut, që i zgjidhte kontroll”, e komandojnë në Vlorë. Edhe ndër
vetë, mundësitë që regjimi komunist ja këto momente frikë dhe denigrimi, humori i
privoj atij. Pjetri nuk mjaftohej me elemen- Pjetrit nuk u shterrua. Janë të njohura batutat
tët që vinin për të konkuruar në Lice, por me të cilat ai i pergjigjej ndonjë provokatori
dilte vetë ndër zona të ndryshme të atdheut apo ndonjë miku që mundohej ta ngushëllonte.
për të kërkuar e zbuluar talente për Kur kuadrot e partisë në Vlorë, ku Pjetri nuk
shkollën. Mbas periudhës së Liceut 1959 ndjehej mirë, e këshillonin të mos largohej por
deri 1976, ai u la në profesion të lirë ku u të qëndrojë aty, Pjetri i pergjigjej me humorin e
muar me kompozime të ndryshme, krijime tij plot sharm….. Nuk kam si rri ktu! …A keni
këngësh për koncertet e majit dhe festivalet ndi ndoj herë qi ka ndonji lab nga Shkodra?
kombëtare, pjesësh muzikore për violinë,
duke pasuruar kështu fondin kombëtar të Shkodra ishte qyteti ku familja Gaci, në vitin
RTSH-së. 1976, vendos të transferohet për të (mbi)jetuar,
mbasi ndjeheshin më mirë, ishin në mesin e
Dëshiroj të theksoj që prishja e njerzve që i njihnin dhe i vlerësonin, në mes të
mardhënieve me BS-në, shkaktoj një termet familjarve, që ja zbutnin sadopak dhimbjen
ekonomiko – psikologjik edhe për violin- shpirtërore bashkëshortëve. Megjithatë edhe
istin më të famshëm të kombit tonë, Pjeter këtu rrethi dhe takimet me njerzit ishin të
Gacin. Ai u bë viktimë e egërsisë, terrorit e kufizuar. Shpesh herë i duhej të bënte sikur nuk
hakmarrjes komuniste. I parë si “filo-rus”, i shikonte shokët apo miqtë që i kalonin pranë.
pedagogu i Liceut Pjeter Gaci u dërgua Një herë – tregon Tamara¸ u përballëm me
dhunëshëm në Kavajë si ushtar i thjeshtë Doktor Sandër Ashtën i cili po vinte perballë
duke braktisur familjen, gruan dhe prindërit nesh bashkë me gruan e tij. Kur na pau, nga
pleq që jetonin së bashku në Tiranë. Ishte gëzimi, hapi krahët dhe me za të lartë e mall
zemërgjerësia, por edhe simpatia për kul- filloj të gëzohej për këtë takimin. Pjetri, i cili
turën dhe talentin e virtuozit “ushtar”, që e kishte verejt nga krahu tjetër i rrugës, një “tip
shtyu Gjeneralin Abaz Fejzo për ta partiak” nuk reagoj, por i kaloj afër duke i
ndihmuar në heshtje Pjetrin “për ti ruajtur përshpëritur: ….largohu Sandër, kalo se nuk
duart e gishtat e artë që prodhonin muzikë” asht mire të më takosh, …sapo kam ra prej
duke e vendosur atë në bibliotekën e fikut….. e mund të jetë keq për ty….Doktori
shtëpisë së ushtarakëve në Durrës. Nën me shpirtmadhësinë që e karakterizonte, duke e
presionin e ngjarjeve të kohës dhe shtetit marrë në krahë Pjetrin i thotë:….. ku e merr
diktatorial, Tamara kërkon shtetësinë atë fat,……me na ra fiq puca si ti në Shkoder.
shqiptare. Me marrjen e shtetësisë, partia
vendosë të kthejë Pjetrin në gjiun e familjes Në Shkoder, Pjetri filloj të punonte si pedagog i
 V o l u m e 1 5 , Is s u e
ALBERT VATAJ Njihuni me misteret dhe legjendat e Venecias, qytetit që ka lindur mesditën e 25 marsit të vitit
ALBERT VATAJ Njihuni me
misteret dhe legjendat e Venecias,
qytetit që ka lindur mesditën e 25
marsit të vitit 421
ALBERT VATAJ
saj. Belini dhe Xhorxhione, dhe në
vazhdim Ticiano, Tintoreto, Tiepolo
e Veroneze ndryshuan shumë thellë
kuptimin e hapësirës, të dritës dhe të
ngjyrave duke i dhënë një ndryshim
të madh historisë së pikturës dhe të
artit dekorativ në Evropë.
***
Me veçantinë e një siti arkeologjik
ende të gjallë, Venecia dëshmon
vetë të kaluarën e saj. Qyteti, zotëri i
deteve, është një urë në mes Lindjes
dhe Perëndimit, në mes Islamizmit
dhe Krishtërimit. Ai vazhdon të
jetojë në qindra monumente dhe
gjurmë të një epoke të kaluar.
***
Venecia ka një sëri të pa kra-
hasueshme kompleksesh artiktek-
tonike që përfaqësojnë epokën e
lulëzimit të tij. Nga monumentet
Solemn si ato të Piacës së Shën
Markut dhe të Piacës së Bazilikës,
Pallatin Dukal, Librerine Marciana,
Museun Korrer, Prokuratiet e Vjetra
deri në ato më me pak vlerë; vënd-
banimet në rrugicat dhe në fushat e
gjashtë lagjeve të tij (i sestieri), duke
kaluar nga spitalet dhe insititucionet
bamirëse dhe sigurimet shëndetsore
që në shekullin e XIII-të kishin
emrin e Shkollave. Arkitektura
veneciane e mesjetës prezanton një
tipologji të tërë ndërtesash, vlera e
madhe e të cilave ecën me të njëjtin
hap sikurse karakteri i jashtëza-
konshëm i një ambjenti urban që i
është përshtatur kërkesave të vendit.
***
Në detin Mesdhe laguna e Venecias
përbën një shembull të një nguljeje
gjysmë-liqenore e dobësuar gjatë
ndryshimeve të pësuara. Në këtë
ekosistem në të cilin cektinat –
stome terrenesh deltinore që janë të
zhytura periodikisht në ujë dhe që
pastaj dalin në sipërfaqe- kanë
rëndësi të njëjtë me ishujt, shtëpitë e
bëra mbi trarë dhe fshatrat e pesh-
katarëve kërkojnë të jenë të mbrojtu-
ra në të njëjtën mënyrë sikurse
pallatet dhe kishat.
***
Venecia simbolizon fitoren e
njerëzimit kundër elementeve dhe
epërsisë së njerëzve mbi natyrën
armike. Qyteti është i lidhur në
mënyrë direkte dhe konkrete me
historinë botërore. “Mretëresha e
Deteve”, heroikisht e vendosur në
ishujt e vegjël, nuk limitoi horizon-
tin e saj vetëm në lagunë ose në
detin Adriatik, por në atë të Mes-
dheut. Ishte në fakt nga Venecia që
Marko Polo (1254-1324) u nis për të
zbuluar Kinën, Anam, Tonkino,
Sumatra, Indinë dhe Persinë. Varri i
tij në Shën Lorenco kujton rolin që
kanë pasur tregëtaret venecianë në
zbulimin e botës, mbas arabëve, por
shumë përpara Portugezëve.
Mes Historisë dhe Natyrës
1 3 P a g e 5
Pak larg nga qyteti historik hapet laguna e Venecias, parapetin e pusit. Pasuria e pafundme his- osa dei Frari. Të bukura, për të përmendur disa,
një hapësirë e madhe dhe e qetë ujore, e rrethuar torike-artistike e kulturore e të kaluarës janë arkitekturat fetare: Shën Zanipolo(SS
nga vende gjysmë të zhytura, ku zhurmat e qytetit i shprehet nëpërmjet pallateve, pallateve të Gjoni dhe Pali), kisha e madhe gotike; Santa
lënë vendin qetësisë. Janë qindra ishujt që ndodhen vogla dhe kishave të arkitektures së mre- Maria della Salute, kryevepër baroke; Shën
në lagunë: disa janë të mëdhenj të tjerë të vegjël, kullueshme, përmes veprave me shumë Sebastiani e famshme për pikturat eVeronezes,
disa të banuar e disa më pak të banuar, disa të vlerë të pikturës dhe skulpturës, përmes Santa Maria dei Miracoli e rilindjes; Il Reden-
pabanuar; disa duken stabël, disa të tjerë janë në arkivave, muzeve, koleksioneve private, në tore, kryevepra e Palladios e ndërtuar në
formim, disa të tjerë rrezikojnë të zhduken. Këtu biblotekat e rendësishme dhe në shumicën e ishullin e Gjudekes.
gjejnë mikpritje zogj të ndryshëm si pulëbardhat, instituteve, disa prej tyre të vlerës internac-
martin peshkatarë, skifterat, zhyterrat etj.. Këtu ionale. Ca’ Foscari
mbretërojnë barkat e peshkatarëve. Është pjesa e
Venecias ku dominon natyra, por edhe vendi ku Duke patur parasysh figurimin e qytetit, nuk Ca’ Foscari, me fasadën e saj të bukur dhe të
shenjat e historisë tregojne sa të largëta dhe antike ka kënd në Venecia që nuk është plot karak- ekuilibruar, është një ndër shëmbujt më domë-
janë origjinat e qytetit. ter dhe me një identitet të fortë kulturor. E thënës të informacionit arkitektonik të
famshme dhe e vetmja në botë është e familjeve të mëdha të realizuara në shek.XV
Lidi i Venecias është sot një lagje rezidenciale mahnitshmja Piaca e Shën Markut, një mbi bregun e Kanalit të Madh. Bëhet fjalë për
qytetare dhe stacion detar, një ndër më të famshmit sallon i pafund mermeri, përgjithmonë një ndërtesë të mrekullueshme gotike të von-
dhe elegantet e Italisë. Shtrihet mbi një ishull në qëndra e jetës veneciane. Me formë shme të ndërtuar rreth gjysmës së Katërqindës
formë të gjatë, rreth 1.5 km larg Venecias. 500 m drejtëkëndëshi, është e rrethuar nga pallate për Francesko Foskarin, doga i Venecias nga
nga Lido gjindet ishulli i Shën Lazrit të Armenëve, dhe harqe të vazhdueshme. I bën si sfond e viti 1423 deri në vitin 1457. Fasada prezanton
e zënë nga një komunitet fetar armen që ka një mrekullueshmja Bazilika e Shën Markut me dy lozha me tetë harqe, më i thjeshti në katin e
tipografi poliglote, një biblotekë të pasur, një muze këmbanaren e izoluar, prej nga ku mund të parë dhe më i përbëri në katin e dytë. Në
historik dhe një pinakotekë. admirohet e gjelbërta e lagunës. Kulla e pjesën e sipërme hapen një seri dritaresh në
Sahatit, me dy statujat e Moreve, që i bien qendër një kuadrifore.Në mes të katit të dytë
Murano ësht nga kohë të largëta ishulli industrial i orëve, dhe Procuratie Vecchie, ndërtesa e dhe të tretë rrjedh një stoli në mermer. Në katin
prodhimit të xhamit. Një qendër e rëndësishme e gjatë që zë pjesën veriore. Në perëndim tokësor gjashtë dritare të thjeshta me hark të
lagunës, e shtrirë mbi 5 ishuj të vegjël, 1.2 km larg gjëndet Ala Napoleonica, e shtuar në vitin mprehtë janë të vendosura në krahët e portës.
Venecias. Kanali i Xhamllareve është plot me barka 1810; në jug Procuratie Nuove, e filluar në Aktualisht në pallat ka qendër Universiteti.
trasporti të mbushura me materiale të para dhe kasa vitin 1584 nga Vincenco Scamozzi dhe e
me sende me vlerë në xham, si dhe me barka plot përfunduar në vitin 1640 nga Baldassarre Shën Zanipolo e Shënjtit Xhovani dhe Paolo
me turistë. Longhena.
Kisha e Shën Zanipolit, e ndërtuar nga fretrit
Pallati Justinian, i vendosur mbi baza të panjohura, Pak larg, përballë pellgut të Shën Markut, domenikanë nga vitet 1246 dhe 1430, është një
mban Muzeun e Arteve në Xhama. Këtu ruhet një gjëndet Pallati Dukal, Banesa e Dogës: shembull i madh i arkitekturës gotike veneci-
koleksion me vlerë xhamash arkeologjik (egjyptian, është simboli i fuqisë dhe i lulëzimit të ane. Mbi fasadën madhështore në të thatë, e
aleksandrin, romak), venecian (XV-XVII shek.) dhe Republikës antike. papërfunduar, hapet porta madhështore dhe
modern që i përket shek. XII të kishës së Shejtëve harkmprehti mbi kollonat në mermer, vepër e
Maria e Donato, me vlerë për anajatën dhe mazaikët Edhe Libreria Marciana, kryevepër e rilindj- Bartolomeo Bonit (1459-1461). Madhështore
bizantin. Të kujtohen edhe Pallati da Mula e kisha e es e filluar nga Jacopo Sansovino në vitin është absidi poligonal i treqindës, me dy rradhë
Shën Pietrit Martir, që ruan pikturat e Gjovani 1536 dhe përfunduar nga Scamozzi në dritaresh. Brendësia është e hapur dhe sol-
Belinit, Tintoretos e Veronezes. 1588, shtrihet mbi molin e Shën Markut. omne; tri anijata të ndara nga pilastra cilindrike
Një ndërtesë e gjatë, me portë të artë e me pesë kapela absidale të hapura mbi transet.
Gjatë rrugës Venecia-Murano, takohet ishulli i Shën mbizotëruar nga një kolazh jonik me I bukur është kori gotik, me urdhërat e tij
Mikelit që pret varrezat e Venecias. Elegante është ballkone, koronuar nga një stoli dhe nga një binjak që lejojnë hyrjen në absid të një drite
kisha e Shën Mikelit, vepër e arkitektit (Mauro parmak i zbukuruar me statuja.. Afër bregut shumë të fortë. Struktura e kishës së Shën
Codusi 1478). E pa ngatërrueshme për kambanaren ngrihen dy kollona të shek. XII, me statuja Zanipolos është e njëjtë me atë të Frareve. Si
e saj të shtrembër, Burano ndodhet në qendër të antike të luanëve të Shën Markut dhe Shën kjo e fundit, Shën Zanipolo përmbledh monu-
lagunës së veriut, 9 km nga Venecia. Është sot një Teodorit. Në lagunë, përballë piacës të Shën mente të dogve dhe personazheve të njohur të
qendër karakteristike e peshkimit, ndërtuar mbi 4 Markut, gjëndet Ishulli i Shën Gjergjit të Venecias nga shek.XIV deri në shek.XVII: Me
ishuj të vegjël të lagunës, e njohur për artin e mer- Madh. vlerë të madhe artistike janë varrezat e shumta.
letos që nga shek.XVI. Struktura urbane e përbërë Për të përmëndur disa: monumentat e rilindjes
nga rrugë të ngushta, orjentohet drejt Piaca Galupit, Duke lundruar mbi Kanalin e Madh, rruga të dogeve Pietro Mocenigo, Pietro Lombardo
ku duken kisha, bashkia, dhe shkolla e merletos. më e madhe ujore e brëndshme e qytetit, dhe Andrea Vendraminit, kryevepër e artit
mund të admirohen shumë ndërtesa, pallate, mortor të Tullio dhe Pietro Lombardit, e ato
Torcello, dikur qendra kryesore e estuarit, noton në kisha dhe ura, një pasuri arkitekturore që gotike të doges Marko Kornerit, me statuja të
lagunën me peshën e historisë dhe të mitit të saj, shkon nga shek.XII deri në shek.XVII, një Nino Pisanos, dhe e doges Antonio Venier.
duke fshehur në arkitekturat madhështore gjurmët e koncert i paharrueshëm ngjyrash dhe Nga shumica e veprave të artit të ruajtura
origjinave antike. Sot është një fshat i vetëm sipër dritash. Nga të cilat kujtojmë, Pallatin kujtohen : politiku i Shën Vincencit Ferrer të
një ishulli në pjesën veriore të lagunës,10km nga Corner i quajtur edhe Ca’ Grande, ar- Gjovani Bellinit; Elmosha e Shën Antonios,
Venecia. kitekturë e madhe e Sansovinos nga pala e Lorenco Lotos; katër pëlhurat e Paolo
klasikja, Ura e Galeria e Akademisë, më e Veronezes; Lavdia e Shën Domenikos e G.
Katedralja e Shën Marisë dëshmon mrekullinë madhja mbledhje e pikturave venete, Ca’ Batista Piacetes në tavanin e Kapelës së Shën
antike: u rindërtua, bashkë me këmbanaren e Rezzonico, ndërtesë e fuqishme baroke e Domenikos.
madhe, në shek.XI mbi një ndërtesë të mëparshme Longhenes dhe qendër e Muzeut të
të shek.VII. Brenda është me tre anajate; mund të Shtatëqindës Veneciane, gotikja Ca’ Foscari Pallati Dukal
admirohen kollona ma kapitele klasike e bizantine, me tetë harqe, Pallati Corner-Spinelli,
dysheme në sharm dhe mozaikë me vlerë, piktura të kryevepër e Candusit, e mrekullueshmja Rreth vitit 1340 u vendos ndërtimi i Pallatit
katërqindës. Përballë Katedrales ndodhen Pallati i Ca’ d’Oro, me magjiken veshjen prej Dukal, banesa e dogeve dhe qendër e gjykatës
Arkivit dhe Pallati i Këshillit, ku ka qendrën Muzeu mermeri dhe akoma Ca’ Pesaro, Pallati së Serenisimas, në zëvëndësim të një ndërtese
i Estuarios. E veçantë është shënjtja Foska, një Vendramini Calergi, Il Fondaco dei Turchi me të vjetër të dëmtuar disa herë nga zjarre të
kishë e vogël romake me bazë qëndrore, e rrethuar dhe il Fondaco dei Tedeschi,etj… ndryshme. Punët vazhduan në mënyrë të
nga jashtë nga një portik. panderprerë deri në fund të 1463. Ndërtesë e
E famshme dhe madhështore është Ura e parregullt, është e hapur në pjesën e poshtme të
Peizazhi Kulturor Rialtos, e ndërtuar në vitin 1592 nga Anto- portikut. Harqet e sipërme janë në numër dopio
nio da Ponte: një hark i vetëm i koronuar në krahasim me ata të poshtëm, më të ngushta
Venecia, qytet i një aspekti karakteristik dhe të nga një seri harqesh. Nga Piaca Shën Marko dhe vertikale, dhe të kapërcyera nga sy në
vetëm, lind në një arqipelag të përbërë nga 118 në Rialto drejtohen, me emra të ndryshëm, formë rrethi. Pjesa e sipërme është e ndërtuar
ishuj, të lidhur nga një rrjet prej 150 kanalesh dhe Merceriet, me tipiket dhe të gjalla rrugë nga një sipërfaqe e madhe në të cilën gjënden
nga 500 ura. Kanalet përbëjnë arteriet kryesore të qytetare. Gati në fundin e tyre, kisha e Shën dritare me forma harkut. I veçantë është para-
trafikut e përshkohen nga anije, barka, vaporre, Salvatorit ruan vepra me vlerë artit, nga të metri mermer që prezanton skica gjeometrike
motorrskafe dhe nga gondola, barka të gjata tipike cilat, La Trasfigurazione e Tizianos dhe la të bardha dhe rozë, gati duken se imitojnë një
të lagunës veneciane. Lëvisjes këmbësore i është Cena in Emmaus e Givanni Bellinit. bazë orientale. Në fund të pallatit,bedenat
rezervuar një labirint rrugësh të ngushta dhe të përbëjnë një ornament tjetër kromatik. Ballkoni
vështira, të quajtura me emra të ndryshëm (calle, Shumë e pasur dhe me vlerë është pasuria e që shikon drejt Lagunës, ballkoni i vogël, është
ruga, fondamenta, salizzada, rio terrà, sottoportico, ruajtur në të gjitha kishat. Kujtojmë, nga të vepër e Pier Paolo delle Mesegnes (1404); tjetri
ramo..), që kapërcejnë mbi ura të lezetshme. Rrugët cilat, Il Trittico con Madonna e Santi të drejt Piaces të Shën Markut vien nga porta e
e ngushta hapen nga njëherë në të gjëra të quajtura Giovanni Bellinit dhe la Pala dell’Assunta Letrës, vepër e Xhovani dhe Bartolomeo Bonit
campi o campitelli, që shpesh ruajnë në qendër të Tizianos të ruajtura në Shën Maria Glori- (1438), që të fut në oborrin e bukur. Vihet re
 P a g e 6 O u r
Gazetari dhe studiuesi, Ilir Ikonomi, e sjell në të tjera përmasa kolosin, Fan Noli
Gazetari dhe studiuesi,
Ilir Ikonomi, e sjell në të
tjera përmasa kolosin,
Fan Noli
Timo Mërkuri
TRE POETË
1-Natasha Lako
I-Ajo që bie në sy te
poezia “Dashurinë tënde
shkruaj” e Natasha Lakos
është fakti se: kjo poezi,
ndërsa është një shprehje
e dashurisë nga ana e
heroit poetik, në asnjë
fjalë apo varg nuk le të
nënkuptojmë se ky është
hero apo heroinë. Fakti që
poetja nuk specifikon këtë
detaj i jep poezisë një
dimension të gjerë dhe të
përgjithshëm, duke e
lejuar lexuesin të identif-
ikohet me ndjenjat dhe
emocionet e shprehura në
mënyrën universale, pasi
e lejon atë të përfytyrojë
heroin poetik sipas
përvojës apo dëshirës së
tij personale duke u ndjerë
më i afërt. Specifikisht,
kjo mungesë cilësimi e
gjinisë së heroit poetik
mund të simbolizojë një
përjetim të njejtë të
dashurisë nga të gjithë,
pavarësisht nga gjinia apo
orientimi seksual. Përpos
W o r d s
përmes librit sjell në të tjera Ikonomit guxon dhe zërin e asaj tona në luftë me shquar i çështjes shqiptare,
“Apostulli” përmasa kolosin, të shpërfaq në një zëshmërie që errësirën. Fan nuk është i panjohur, por
Fan Noli përmes I promovur pak dimension të ri, ishte dhe mbeti Noli politikan, diapazoni i gjerë i asaj që
Gazetari dhe studi- librit “Apostulli” ditë më parë, kolosin Fan Noli, një shkrepëtimë klerik, përkthyes, rrëmbeu praninë dhe kontrib-
uesi, Ilir Ikonomi, e “Apostulli” i Ilir veprimtarin e drite në sfidat veprimtar i utin e tij, është e atyre për-
Albert Vataj vlerave të vlerta
Timo Mërkuri T R E P O E T Ë
kësaj, kjo mungesë tënde" me dhe personit që i fjalëve dhe ndjen- në atë shkallë, sa një lloj harmonie të përjetuar ndjenjat e
mund të paraqesë vargun : "dhe unë, drejtohet, por dhe jave, të cilat në që asnjë fjalë midis fjalëve dhe dashurisë në një mënyrë të
një shfaqje të bara- dashurinë tënde indirekt midis dashurinë e tyre tjetër nuk mund ta ndjenjave të lidhur me botën që e rrethon.
zisë gjinore dhe një shkruaj" e cila dashurisë dhe janë të veçanta shprehë këtë shprehura, e bën Në poezinë "Dashurinë tënde
synim për të thek- përsëritet dy herë, fjalëve të dhe të ndjenjë me me- atë të qëndruesh- shkruaj", poetja përdor qasje
suar universalitetin e sigurisht nuk shkruara që pazëvendësuesh- lodicitetin e me dhe të mes elementeve natyrore siç
ndjenjave të është rastësore në shfaqin këtë me për ata. pëshpërimës. Po përshtatshme për janë qielli, zogjtë, lumi me të
dashurisë, duke këtë poezi pasi ndjenjë. Përdorimi i ashtu, përsëritja e të pranuar dhe dashuruarit për të shprehur
treguar se ndjenjat nga sa kemi Kjo përsëritje fjalëve "vetëm frazës "unë përjetuar. ndjenjat e dashurisë. Kjo qasje
dhe emocionet nuk lexuar nga Nata- krijon efekt të ne" thekson një dashurinë tënde Gjithashtu, kjo përcakton një lidhje midis
janë të kufizuara dhe sha Lako kemi përsosur dhe të lidhje sa të thellë shkruaj" jo vetëm përsëritje paraqet natyrës dhe ndjenjave
as favorizohen nga mësuar se ajo qëndrueshëm në dhe intime, aq që ndihmon në një rritje, shtesë njerëzore, duke i përzier ato
identiteti gjinor, është shumë e poezi, pasi dhe të fshehtë nga theksimin e afirmimi për në një mënyrë të harmonizuar
duke krijuar kështu kursyer në fjalë, nëpërmjet kësaj të tjerët, duke rëndësisë së të lidhjen emocion- dhe të përputhur.
një përshtypjeje të të cilën gjithmon përsëritjeje, bërë kështu shkruarit si ale dhe intime Për shembull, duke përdorur
gjerë për lexuesin, e përdor me një poezia krijon një paraqitjen e mënyrë për të midis dy per- imazhin e fletës së bardhë: “sa
dhe duke e bërë synim artristik. ritëm dhe një dashurisë dhe shprehur e përjet- sonave. Pra, pak një fletë e bardhë”, poetja
poezinë të Qasja e frazave melodicitet fjalëve për atë, uar dashurinë, por përmes fjalëve të e paraqet dashurinë si diçka të
përshtatshme për të "fjalë që vetëm ne mahnitës, për më të veçantë, në këtë mënyrë e përsëritura, pastër, (bardhësia e virgjërisë)
gjithë ata që e i dimë" dhe "fjalë lexuesin. Poetja gati të koduara vendos dashurinë poezia përforcon të pazakontë, një hapësirë ku
lexojnë atë. që vetëm ne i përdor këtë (vetëm ne i në qendër të lidhjen e tyre dhe ndjenjat e shprehura mund të
II-Qasja e vargjeve besojmë", si dhe teknikë për të dimë). Pasazhi mendimit dhe e bën atë të shndërrohen në fjalë, por që
"zogjtë me fluturi- përsëritja e frazës theksuar ndjenjën “Vetëm ne i ndjenjave . Në ndjehet edhe më e gjithsesi është një hapësirë e
min e tyre "unë dashurinë e thellë të in- besojmë” shpreh aspektin e ritmit, fortë dhe e më e vogël që nuk e nxe dot gjithë
shkruajnë, fjalë që tënde shkruaj" në timitetit midis dy thelbin e besmit përsëritja e këtyre thellë për lexues- dashurinë.
vetëm ne i dimë", këtë poezi të personave në të dyanshëm te vargjeve krijon in. Ajo që ka rëndësi te poetja
me vargjet: "pemët, Lakos ka për lidhje. Në një dashuria, një melodi dhe III-Poetja shikon Natasha Lako është fakti se
fjalët që i besojmë, qëllim të theksojë kuptim më të ndërkohë që një ritëm në natyrën dhe simbolet dhe metaforat me
vetëm ne të dy, shkallën e in- thellë, kjo pasazhi:”vetëm poezi, duke e bërë elementët nat- origjinë nga natyra nuk i
pëshpërisin" si dhe timitetit dhe përsëritje mund të ne i pëshpërisim” atë tërheqëse për yrore si një “merr hua” për ti vendosur në
vargjet: "për të lidhjen e veçantë paraqesë një shpreh ëmbëlsinë lexuesin, pse ky mënyrë për të poezi, por janë ndjenjat e saj
shkruar dashurinë midis heroit lirik përqafimi të e ndjenjave gjer ritëm përcakton shprehur dhe për që shprehen me imazhin
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 7

Viktor Hygo, humanisti që skaliti me shkronja zjarri fatet tragjike të kohës Nga Albert Vataj
ENRIETA SINA TREGIM bukur sikur u fut brenda në…Elsa shtangu… Deës pash të hedhur një perde fytyrë, shtoi Dea. -Do vijë, i kam thënë, pësh-
BUZËQESHJE E GËRMËZUAR një kornize të errët. Klodi -Si ka mundësi? Ndodhi loti. Pas kaq vitesh edhe pse -Është më e re se ne,po përiti Klodi.
po e shikonte në një kur ju sapo u martuat pas gjyshe, ajo mbante të shpirt justifikonte Klodi… -Sa grua e mirë është…Më
moshe, rreth të gjashtëdhjetave, po mënyrë që unë do të tre vjet lidhje…? ndjenjën për dashurinë e parë… -Jo, moj, jo.Është raca. pëlqen shumë,plotësoi Elsa.
shikonin njëra-tjetrën.Biseda mes thosha se ishte keqardhje. -Po..Dhe na mohuan si ai Pastaj të treja po flisnin për Edhe të motrat kështu janë -Prandaj dhe e duam, tha
tyre u përqëndrua tek jeta që bëjnë -U njoha me Nestin qysh edhe e ëma…Sonja më fëmijët dhe pozicionet e ndrysh- si molla.Bisedat mes tyre po Klodi duke u ngritur dhe
gratë, tek mënyra se si trajtohen dhe në vitin e parë të Universi- ka ngjarë mua por dhe të me që mbanin fëmijët e tyre bëheshin nga momenti në kaluar koridorin për të hyrë
shpesh ndodh të jenë të dhunuara tetit. E kam dashur atit..Edhe ajo është tashmë më familjen e krijua- moment edhe më të në dhomën përballë.Pas pak
nga burrat. shumë…Mbeta shtatëzanë shumë e dashur… ra ,apo dhe ndaj prindërve. këndshme dhe Elsa e ndjeu ajo kthehet me një qeskë të
-Ne nuk e kemi patur një jetë të me Sonjën…Por, ishte - E shkatërroi këtë - Po ti s’e ke lëvizur fare veten shumë rehat e bukur ku amballazhohen
tillë, tha Elsa. dashuri e pafat..ose ka martesë, vjehra e Deës, pjatën.Merr diçka.Tava e kosit kendshëm. Sa mirë bëri që u bizhuteri.Përveç tyre mbi
-Jo, po.Por unë..jam një grua e qënë e njëanshme. Kur shtoi Klodi.Ia prishi është bërë shumë e mirë,pa le takua me to. tavolinë la dhe një
tradhëtuar dhe e dhunuar… menduam të kishim mëndjen sekretarja, si byreku, ta mbash në gojë… Dea shikoi orën. pesëmijëlekëshe. Këtë gjë
-Ti!, u shpreh pothuajse me habi familjen tonë, fëmijën me më përvojë dhe më e këmbënguli Dea duke parë në sy -E kemi lënë tek lokali në bëri dhe Dea, duke nxjerre
Elsa. tonë, ai më tradhëtoi me madhe dhe i lanë në Elsën. orën pesë..T’i bëjmë dhe një nga çanta një pesëdhjetë euro.
-Po unë, tha Dea dhe fytyra e saj e sekretaren..E la shtatëza- rrugë…Tashti në sytë e -Si nuk ke asnjë rrudhë në zë Zanës. -Gëzuar ditëlindjen!, thanë të

Dead in kavaja Albania

Erion Veliaj responsible for the death of Ar-

dit gjoklajt

What has been done in 2022 for them?

Viktor Hygo, humanisti që skaliti me shkronja zjarri fatet tragjike të kohës Nga Albert Vataj
dyja pothuajse me një zë.
-Unë?, pyeti Elsa gati e hutuar…Ju po më
festoni ditëlindjen,kur unë nuk e kam fare
mëndjen aty..Ju e dini..Ka qënë një vit
shumë i vështirë për mua. Ato u përqafu-
an.Elsa u përlot. Pas vdekjes së të shoqit,
gëzimet në jetë dukeshin të shteruara. Ajo e
kish harruar fare ditëlindjen e saj ndërsa ato
kushërira dhe shoqe e mbanin mend, po si
dhe ku e dinin..
-Jemi fansat e tua në fb. Aty është e shkruar
dhe ditëlindja..Kështu u mundësua të jemi
bashkë, të shmallemi..Tani do ngrihemi
sepse tek klubi na presin dhe dy mikeshat
tona të përbashkëta.Mësuesja e rusishtes
dhe Zana e letërsisë…Ti i njeh të dyja.
-Jo, mësuesen e rusishtes jo…Zanën sig-
urisht..
-Do ta takosh dhe do ta kujtosh.Është
shoqja jonë më e mirë.
U ngritëm dhe po zbrisnin shkallët. Elsa
shikonte Deën..Një grua e bukur, një gjyshe
e mrekullueshme, nënë shëmbëllore që kish
bërë jetë të vështirë deri të pamundur bash-
këshortore.Në fytyrën e saj buzëqeshja
dukej e gërmëzuar.Ndofta asnjëherë me
burrin e saj nuk kish arritur të ishte e çliruar
dhe të shpërthente ndjenjën e saj por dhe
buzeqeshjen. Pas pak të treja hynë në loka-
lin e ri jo shumë larg pallatit.Elsa kishte vite
pa kaluar në atë rrugicë dhe gjithçka iu duk
ndryshe. Zunë vendet rreth tavolinës se
drunjtë.Tashmë ishin katër.Me to dhe
mësuesja e rusishtes, një grua e qetë,fisnike
e fjalëpak.Elsa u prezantua me të dhe i
pëlqeu mënyra se si ajo fliste.
-Po vjen Zana?, pyeti Klodin.
-Është tek dentisti dhe sapo të mbaroi do
vijë. Kamarieri mori porosinë dhe pas
dhjetë minutash hyri Zana, me trupin e saj
të derdhur, flokët e shkurtër gri dhe sytë
që dhuruan dashuri mbuluar nga një
buzëqeshje e trendafiltë.Elsa u përqafua
me të. Kishin vite miqësie dhe respekti për
njëra-tjetrën. Biseda mes grave u
përqëndrua tek fëmijët dhe ndonjë
shqetësim shëndetësor,ndërsa Deës i
pëlqente të flitej përgjithësisht apo më
shumë për artin, letërsinë.Ndërsa po
trokisnin godat duke uruar, në sfond po
përhapej muzikë. Pas pak erdhi një nga
këngëtarët më të mirë të qytetit, Viktori.
Elsa gjithnjë e kish pëlqyer zërin e tij,
vokalin por dhe mënyrën se si inter-
pretonte, me shumë ndjenjë e dashuri.
Këngët e bënë edhe më festive ambjentin.
Elsa u ndje ndryshe, shumë mirë.Ishte një
takim i pamenduar, pas kaq vitesh.Një
festë e bukur që po linte shumë mbresa.
Ashtu sëbashku nën tingujt e muzikës e
këngët e kënduara aq ëmbël, kaluan mo-
mente ku njeriu harron çdo shqetësim
sepse përcjell emocione në kohë edhe pse
në fytyrën e Deës gjithkush mund të
dallonte atë buzëqeshje të gërmëzuar…
TË VEÇANTAT E LIRIKËS
EROTIKE TË NATASHA LAKOS
VANGJUSH ZIKO
Natasha Lako: "Dashuria për motrën
mbetet e përjetshme..." - ObserverKult
Kam përpara poezinë “Kur mendoj, kur
mendoj, kur mendoj” të Natasha Lakos:
“Kur mendoj, kur mendoj, kur mendoj,
që në këngë nuk kanë hyrë ende dritaret,
që zënë myshk duke të pritur ty
dhe perdet e kaltra të rëna, thua prej
supeve të erës,
dhe sirtari i kthyer përmbys, në imitim të
njeriut,
kur mendoj boshësinë e gjithë fjalëve,
fjalëve nga plot gjilpërëza dhe karfica,
nga ca xhufka me hare lozonjare të ca
mbulesave të trishta,
si mund të arrij deri te goja jote e hapur,
që mbledh gjithë shirat,
vetëm me lëkurën, pa kërkuar gjithë
shkretëtirën.”
Që me vargun e parë: “ Kur mendoj, kur
mendoj, kur mendoj” gjendemi përballë
një emocioni delirant, të cilin e përjeton
heroina lirike dhe e reflekton i gjithë
mjedisi i dhomës së saj. Atë e perceptojnë
dritaret, “që (kanë) zënë myshk duke (të)
pritur”, “perdet e kaltra të rëna, thua prej
supeve të erës” dhe imazhi, që dëshmon
për mbresa dhe për zheste të pa-
kontrolluara, për një shqetësim të madh.
Heroina i quan të kota fjalët, ato janë të
pavlefshme, “boshe”. Ato u ngjajnë
“gjilpërëzave dhe karficave”, që shpojnë
shpirtin dhe as nuk vlejnë për të kapur dhe
varur stolitë, i duken të trishta si “ xhufka(t) me hare
lozonjare të (ca) mbulesave”.
Poetja, na përcjell impresionet, që përjeton heroina,
pa komentuar aspak për etikën, për sjelljen e saj.
Të shkruash për një vizion të çastit, brenda një sek-
onde të pakomandueshme, do të thotë që të përjetosh
vetëm çastin. Fjalët duken boshe.
Impresionisti i shquar francez Pol Vërlen i ka vënë
vëllimit të tij me poezi titullin e çuditshëm
“Romanca pa fjalë”!
Kjo nuk do të thotë aspak se poezisë së tij vërtet i
mungojnë fjalët.
As poetja jonë, në të vërtetë, nuk i shmang ato.
Poezia, në fakt, nuk është thjesht një “fjalë”, ajo është
më shumë se një substancë linguistike, është, mbi të
gjitha, një “logos”, në kuptimin e aftësisë për t' i folur
lexuesit, për t' i përcjellë mesazhin e poezisë.
Poetja abstragon, përshkruan dhe e interpreton gjith-
shka emocionalisht. Ajo na flet nëpërmjet imazheve,
nëpërmjet mbresave shqisore dhe çasteve mendore
kalimtare. Frymëzimi i poetes pulson me rrahjet e
zemrës, jo të gjykimit.
Është vetë përmbajtja e poezisë, e cila e përcakton
strukturën e saj.
Në radhë të parë, ligjërimin poetik të Natasha Lakos e
ngjiz figuracioni letrar, gjuha e figurshme, metaforat,
epitetet, antonimet, shpirtëzimi i sendeve.
Secili mjet artistik ka domethënien e vet: “myshku” i
dritareve simbolizon moskomunikimin e heroinës me
botën e jashtme për një kohë të gjatë, me të dashurin
e zemrës as vizualisht; “perdet e rëna” janë simboli i
apatisë së plotë; ndërsa, përqasja e dy epiteteve
anatonimike “lozonjare” dhe “të trishta” në vargun
përkatës, na përcjellin humorin e trishtuar, që për-
 P a g e 8 O u r W o r d s

Përkujtohet Mit’hat Frashëri në 144-vjetorin e lindjes

Përkujtohet Mit’hat Frashëri Abdyl Frashëri, në vitin Greqi, detyrë të cilën e i librave arrinte deri në
në 144-vjetorin e lindjes 1892, për arsimimin e tij u Mori pjesë në Kuvendin kreu deri më 1926. Mit’hat Frashëri ka botuar 18.000 copë. Mit’hat
kujdesën Naim e Sami Kombëtar të Vlorës më 28 edhe disa vepra në frëngjisht: Frashëri shkroi jetëshkri-
Muzeu Historik Kombëtar Frashëri, që u bënë dhe nëntor 1912 dhe nënshkroi Ai kishte një bibliotekë të “L’affaire de l’Epire (1915), min për Naim Frashërin
kujtoi sot, në 144-vjetorin e mësuesit e tij. Aktin e Shpalljes së tijën mjaft të pasur, ku “La population de me titull “Naim be
lindjes, politikanin, shkrimtarin Pavarësisë. Në qeverinë e numri i librave arrinte deri l’Epire” (1915), “Les Alba- Frashëri” më 1901, më
e diplomatin shqiptar Mit’hat Në vitin 1908, fillon bo- Ismalit Qemalit, zgjidhet në 18.000 copë. Mit’hat nais chez eux et a la l’E- 1915 novelat “Hi dhe
Frashëri. timin e gazetës “Liria” në ministër për punët botore. Frashëri shkroi jetëshkri- tranger” (1919), “Albanis et shpuzë”, “Plagët tona” më
Selanik e me pas më 1909, Më 1920 emërohet kryetar i min për Naim Frashërin Slaves” (1919). Gjatë Luftës 1924 etj.
Mit’hat Frashëri (i njohur dhe revistën “Diturija”. Mit’hat delegacionit shqiptar në me titull “Naim be së Dytë Botërore ishte në
me pseudonimin Lumo Skëndo Frashëri mori pjesë në Konferencën e Paqes në Frashëri” më 1901, më krye të “Organizatës së Ballit Mit’hat Frashëri ka botuar
dhe Mali Kokojka), lindi më 25 Kongresin e Manastirit në Paris. 1915 novelat “Hi dhe Kombëtar”. edhe disa vepra në
mars 1880 në Janinë. Pasi u nëntor 1908, ku u zgjodh shpuzë”, “Plagët tona” më frëngjisht: “L’affaire de
vendos familjarisht në Stam- kryetar dhe u caktua në Në janar 1923, zgjidhet 1924 etj. Ai kishte një bibliotekë të l’Epire (1915), “La popu-
boll dhe pas vdekjes së të atit, Komisionin e Alfabetit. ambasador i Shqipërisë në tijën mjaft të pasur, ku numri lation de l’Epire” (1915),

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Timo Mërkuri T R E P O E T Ë
veprim që është tipik për njerëzit, mjedisin,duke formuar vjen lumi turbullo/Bjen Natasha Lako në një
poetik të elementëve të natyrës, një imazh i krijuar nga por në këtë rast, i jepet edhe diçka të re. Gëryerja e tokës një bej të mbyturo). Në bashkbisedim, por le të
ndërveprimi i simboleve, metaforave dhe personifiki- pemëve. Ky personifikim shfaq së lashtë për të "gdhendur" kontekstin e poezisë, ata vazhdojmë.
meve, ndërveprim që gjithsesi ne e shohim. Psh: Vargu një imazh poetik tërheqës, pse e fjalën për heroin përforcon simbolizojnë rrjedhën e Vargu "Sa pak dinim të
"Zogjtë shkruajnë fjalë që vetëm ne i dimë" përdor disa bërë natyrën të duket sikur ka një idenë e një lidhje mes dashurisë, e cila është e thoshnim në një fletë të
elemente letrare si personifikim, metafora dhe simbol për lidhje të ngushtë me heroin. Duke natyrës dhe emocioneve pafundme dhe e pa- vogël"paraqet një ndjenjë
të krijuar një imazh poetik të pasur. Le të analizojmë këtë: e paraqitur natyrën me cilësi të njerëzore. Kjo pamje e kontrollueshme.-Simboli i trishtimi për mosdijen e
a)-Përdorimi i personifikimit është evident në paraqitjen e tilla njerëzore, poetja përforcon personifikuar e lumit krijon “tokës së lashtë” përfa- heroit poetik, ”si mundësi
zogjve si shkrues fjalësh, figurë e marur nga mënyra e idenë e një bashkveprimi të thellë një atmosferë poetike të qësojë thellësinë e ndjen- njerëzore e kufizuar,
fluturimit të tyre me forma që u ngjajnë gërmave (patat dhe intim me natyrën, duke e bërë ngrohtë, pse e bën atë të jave dhe historinë e ndoshta në planin
ikin në formë V-je). Duke e atribuar këtë aftësi një krijese atë të duket si një pjesë integrale e ndjehet si pjesë e rëndësish- qëndrueshme të dashurisë, shoqëror,dhe për
të natyrës, si zogjtë, ata bëhen si njerëz që shkruajnë dhe përvojës, e përjetimit të heroit. Në me e përjetimit të protago- pasi ajo është baza mbi të dashurinë” (N.Lako), për
përhapin fjalë. Kjo i jep një cilësi njerëzore një elementi këtë rast, pemët përfaqësojnë një nistit, duke e foruar në këtë cilën ndërtohet dashuria mungesën e përvojës për
jo-njerëzor. b)-Në këtë kontekst, fraza "zogjtë shkruajnë partner në komunikimin dhe mënyrë lidhjen mes natyrës dhe shprehja e saj. Fjala të shprehur gjithë botën e
fjalë" mund të shihet si një metaforë për komunikimin dhe përjetimin e ndjenjave të protago- dhe shpirtit njerëzor. "gërryejnë" shpreh një ndjenjave të dashurisë dhe
shprehjen e ndjenjave në mënyrë të fshehtë (kush e kup- nistit. Sigurisht që “pëshpëritja” e Imazhi i lumit që gërryen veprim të fortë, të sidomos kur tentohej që
ton gjuhën e zogjve veç dashnorëve). c)-Zogjtë shfaqen si pemëve ka qasje me zhurmën që paraqet një pamje sim- ndryshueshëm, të pa- kjo të bëhej nëpërmjet një
një figurë simbolike që komunikojnë mesazhet e fshehta bëjnë fletët kur i lëviz flladi duke bolike, ku lumenjtë janë kontrollueshëm. Ky cope letre, e cila gjithsesi
të heroit nëpërmjet simboleve natyrore.ç)-Zogjtë janë dhënë madje një muzikalitet të personifi-kuar si një forcë veprim mund të interpre- nuk mund ti përmbante
simbol i lirisë dhe shpirtit, ndërsa fjalët që ata shkruajnë këndshëm. Një legjendë e fshatit krijuese që ndryshon tokën tohet si metaforë për brenda hapësirës së saj “të
përfaqësojnë ndjenjat dhe emocionet të pranishme në tim thotë se Zeusi i këndoi Herës ku "gdhend" diçka të për- forcën dhe ndikimin e vogë” gjithë atë shumësi
natyrë, por shpesh mohohen ose injorohen nga njerëzit. me pëshpërimën e gjetheve të jetëshme, që i kushtohet ndjenjave të forta të ndjenjash. Kjo frazë mund
Kjo përbën një simbolizëm të hollë, fin për lidhjen mes lisave të Pilurit dhe e bëri atë për personit të adresuar në dashurisë. Ndërsa fraza të interpretohet edhe si
natyrës dhe shpirtit njerëzor. Pra ndërveprimi i simboleve, vete, madje dhe në artet orale kjo poezi. Në fakt, gërryerja e “fjalën time të pafundme thirrje për më shumë
metaforave dhe pesonifikimeve krijojnë imazhin poetik që pëshpërimë gjethesh përdoret si lumit është një veprim i për ty” shpreh metafori- kohë, hapësirë, ose
ne e shohim te vargu"zogjët shkruajnë fjalë që vetëm ne i bashkëbisedim të dashuruarish. natyrës që karakterizon një kisht një ndjenjë të pa- mundësi për të shprehur
dimë", imazh poetik që ndez imagjinatën dhe shfaq një Vargu, "kur lumenjtë gërryejnë lloj lëvizjeje të vazhduesh- fundme dhe të pamatë, ndjenjat dhe përvojat në
ndjesi të thellë simbolike.. tokën e lashtë për të gdhendur me. Kur lumenjtë gërryejnë është një përpjekje për të një mënyrë të plotësuar,
Në këtë imazh, zogjtë përfaqësojnë një element të natyrës fjalën time të pafundme për ty", tokën, ata formojnë një shprehur se sa e madhe dhe të gjithë këtë poetja e
që, në këtë poezi janë të cilësuar si shkrues,(duke shkruar paraqet një imazh poetik ku lu- larmi peizazhi dhe krijojnë është dashuria, e cila shpreh nëpërmjet një
fjalë) në mënyrë të padukshme për njerëzit, por të percep- menjtë personifikohen si një shtrat të ri rrjedhjeje. Ky përkundet me vargjet e imazhi të thjeshtë, një
tueshme për heroin dhe personin që ai përmend (duhet të subjekt i gjallë që shfaq aktivitet proces shpreh një evolucion pafundme në këtë poezi. "fletë të vogël", për të
jesh poet ose fëmijë që të lexosh fjalë në fluturimin e duke "gdhendur fjalën time të dhe rilindje, që interpretohet Simbolet, metaforat dhe shprehur një trishtim të
zogjve, kujtoni fëmininë ju lutem). Kjo ndihmon në pafundmetë për ty” në token e si një simbol për ndryshimet personifikimet e kanë madh shpirtëror.
krijimin e një atmosfere misteri dhe fshehtësie që e bën lashtë. dhe përparimin në jetë. Për bazën te elementët natyro- Pra, në poezinë e Lakos
këtë imazh magjepsës e tërheqëse për lexuesin, pse ato Personifikimi i lumit është një më tepër, përdorimi i fjalës rë, gjë që na shpie në personifikimet, simbolet e
“fjalë që vetëm ne i dime” (pra heroi dhe personi që i mjet poetik që i jep një cilësi "gdhendur" paraqet një përfundimin se edhe metaforat shfaqen si
drejtohet ai) i shkruajnë dhe zogjtë.Të kuptohemi, fjala njerëzore një entitetit jo-jetësor, proces të ngjashëm me përmes këtij imazhi, (të “rastësisht” , tek ato nuk
“shkruajnë” në këtë kontekst nuk përdoret në kuptimin siç është lumi, duke e bërë punën e një skulptori, i cili përfituar nga ndërveprimi ndalet shikimi dhe mendi-
literal të shkrimit me dorë, por më shumë si një simbol i lëvizjen dhe veprimin e tij të punon për të krijuar diçka të i simboleve, metaforave mi, gjithë vëmëndja jonë
veprimit të zogjve, duke paraqitur mënyrën se si fluturo- ndjehet si një veprim që realizohet re dhe të paharrueshme. Në dhe personifikimeve) përqëndrohet te imazhet,
jnë duke formuar figura, gërma e fjalë në natyrë.. me qëllim e përkushtim të para- këtë kontekst, "fjala e poetja paraqet një lidhje të të cilat Lako i ka menduar
Pra, imazhi poetik i zogjve që shkruajnë fjalë përfaqëson caktuar, si veprim njerëzor. Duke pafundme për ty" përfa- ngushtë midis natyrës, me shpirt, i ka ndjerë
një lloj lidhjeje të fshehtë midis natyrës dhe heroit poetik, e paraqitur lumit si një forcë qëson një lloj shprehjeje të veprimtarisë krijuese dhe shpirtërisht fillimisht
duke e bërë atë të ndjehet si një pjesë e një bote më të krijuese që "gdhend" fjalën në thellë të ndjenjave që janë shprehjes së ndjenjave të pastaj ka thirrur në
madhe, misterioze dhe të magjishme. Ky imazh jep një tokë, poezia shpreh një ndjenjë të të destinuara për personin dashurisë për një person të “ndihmë” simbolet, meta-
ndjenjë të mbushur me mister dhe pasuri simbolike, që fuqishme të komunikimit dhe që i drejtohet poezia. dashur. “Unë vërtet besoj forat dhe personifikimet
përforcon thellësinë dhe kompleksitetin e përvojës së shprehjes së ndjenjave, duke i Mirëpo ky imazh është se çfarë shkruan natyra që të shprehë poezinë që
protagonistit. dhënë një dimension të thellë krijuar falë ndërveprimit të është shumë më e fuqish- ka menduar. Kjo mënyrë e
"Pemët, fjalët që i besojmë, vetëm ne të dy, pëshpërisin" poezisë. Në këtë kontekst, lumi simboleve të lumenjve, të me se çfarë ne, si va- të menduarit të imazheve
japin një imazh poetik me origjinë një personifikim,pasi i përfaqëson një forcë të gjallë dhe cilët përfaqësojnë rrjedhën e zhdues të natyrës mund të quhet “të mendu-
është dhënë pemëve një cilësi njerëzore, aftësia për të krijuese, që ka aftësinë për të kohës, rrymën e jetës dhe shkruajmë, veçanëriht për arit poetik” dhe është
pëshpëritur. Përdorimi i fjalës "pëshpërisin" paraqet një vepruar dhe për të përshtatur pasojat që shkaktojnë (Po dashurinë”- është shprehur niveli më i lartë i
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3
Sulejman Mato
e para i shndërrohen në flatra.
Zemra nis t’i gufojë. Një plak me një borselinë të
dhe nis të fluturojë. vjetër
baret çdo mëngjes para dyerve të
Halle Havaja gjykatës.
Pret, po çfarë pret askush nuk e
Del shpesh nga legjenda ,si një hije di…
zbret drejt shtëpisë sonë. Nuk përshëndet askënd.
nuk flet me njeri.
Halla,
Hallemadhja. Shkon ora nëntë…
Dhjetë….Njëmbëdhjetë…
Ia shqyejnë erërat S’largohet që andej. S’e dimë s’e
çitjanet e zbërdhylura. ç’pret.
E shoh së largu.Mallëngjehem. Këtë e di ai vetë, dhe Zoti vetë,
Më sheh dhe ajo por nuk nxitohet. dhe gjykatësja me syze e katit të
Eçën ngadalë, burrerisht, tretë.
sikur ka prekur një kohë
që nuk e çon askund. Nuk flet me askënd. Nuk pret
asgjë..
Nuk nxiton.Eçën urtësisht. Më vjen pranë. Priste një vendim që tani s’e pret
ulet në gjunjë , më prek duart prej fëmije. më.
Më var në qafe një varg me fiq të thatë,
sikur të më varte një gjerdan dashurie. Priste vendimin, Vendimi u dha
Gjykatësja tha ca fjalë;
Halla, “bla,bla,bla!”
gjëmimzeza.
Avokat nuk pati se nuk kishte
Nuk shkon të kërkojë nëntë dhitë të holla.
e mbetura në brinjë, Në vend të plakut foli vetëm
as macen e saj qimezezë. kolla.
Ngjitet lart, Nxiton.
Sikur kërkon të futet Më pas plaku i gjorë doli në
sërish në legjendë. korridor,
Askush s’e priste.as vajza në
Letër nga fshati djalit në Athinë oborr.
Dje varrosëm Mustafanë, Djali i vetëm dhjetë vjet që ka
te vorrezat e reja ,në krye të fshatit, ikë
nën hijen e ullinjve. Në fillim në Greqi, më pas në
Amerikë.
Xhexheja iku sot në Tiranë,
pas djalit.E përcollëm të dy, Por plaku me borselinë nuk
gjer te Mani i Gjonajve. falka jo, kurrë.
Si mund të falet prona , bre
Kanë mbetur vetëm dhjetë shtëpi që nxjerrin burrë!? .
tym .
Dy jemi ne me Xhakon, Çfarë t’i thotë djalit të tij të
Tre janë në lagjen e përtejme. vetëm?
Pesë janë në kodrën që sheh nga deti. Çfarë t’i thotë gjyshit në botën
tjetër?
Kanë mbetur dhe ca gomerë që zhgërryhen
rrugëve, Si t’ua shpjegojë fëmijëve të
dhe gjinkallat që zhuzhurijnë ndër ullinj. fëmijëve?
dhe Hëna që del çdo mbrëmje Si ta kalojë kohën që i rrëshqet
me gjithë yj. para syve?
Tri kukullat Ndaj vjen çdo ditë , baret çdo
mëngjes.
Një mesditë në rërë Disa thonë se ka humbur
shkëlqenin tri kukulla. kujtesë…
E para, flokëverdhë, Të tjerë thonë :s’ është në këtë
e dyta, me sy të kaltër, botë.
e treta me një fjongo të bardhë në flokë. Por plaku nga dyert e gjykatës
nuk lot.
Ndërkohë nga deti
dolën tre sirena të vdekura. Shkon çdo mëngjes .Vërtitet si
hije.
Deti i madh Mallkon e shan atë pallat
drejtësie.
Unë dola nga shtëpia
në kërkim të maces. Zogu i vogël cicërin
Në mes të detit Ciu… ciu… ciu…
një anije e vetmuar.
Zogu i vogël ra nga foleja.
Mbi anijen e vetmuar mbi një fletë lisi.
motra ime e vdekur.
Shkon aty pari një fshatar,
Valët që lëpinin bregun e merr zogun,e fut në xhep.
shndërroheshin në tantella të bardha.
Zogu i vogël cicërin.
Një plak baret pranë dyerve të Fshatari shkon në treg.
gjykatës
Thërrasin tregtarët:
“Hajde kanarina…
Cirko… Çerçele…Zogj
qielli…”
Një zonjë e nderuar
vërtitet rreth kafazeve.
-“Urdhëroni zonjë , një
zog të vogël…
Sa e mora nga pylli.”
Zogu i vogël cicërin…
cicërin
në kafazin e zonjës së
nderuar.
Ajo e çon në shtëpi,
e nxjerr në ballkon…
Zogu i vogël cicërin…
cicerin…,
Ëndërron qiellin, erën,
retë…
Zonja e vetmuar pret e
pret,
të shoqin e vet.
Ka dhjetë vjet
në kurbet.
Cicëro zog i vogel, cicëro!
Vraje vetminë e zonjës së
nderuar.
Mesnatë. Shiu shushurin.
Zogu i vogël cicërin…
cicërin…
Kujton pyllin, qiellin,
retë...
Zonjës i duket sikur qan
një fëmijë.
Zgjohet nga gjumi,
del në ballkon
dhe zogut të vogël i jep
lirinë.
Kundërmimi i barit të
njomë
Unë s’ jam njeri i fu-
shës,por dua të them se
kundërmimi i barit të
sapokorrur,
është kundërmimi më
erëmirë
i gjithë luleve të tokës.
Aromën e barit të
sapokorrur,
unë e thith me afsh , sikur
të ishte oksigjeni ynë
për të pastruar nikotinën e
mushkërive të botës.
Ka mijëra lule, me aroma
fushe
dhe aroma mali,
por nuk ka në botë më
erëkëndshme
se kundërmimi i barit
Unë s’jam njeri i fu-
shës.por dua të them se
nga të gjitha aromat e
luleve të botës
kundërmimi i barit të
sapokorrur
është kundërmimi më erë
mirë,
se është aroma e tokës.
Heshtje funerale para Kryeminis-
trisë
Poliçia..,Ambulançat… Gazetarë
dhe fotoreporterë,
presin me ankth popullin.Po
populli pse s’ vjen?
Do të vijë vete populli, fiks në
njëmbëdhjetë.
Populli s’gënjen kurrë.Populli
s’gabon kurrë.
Një… tre…pesë…Prova tekni-
ke…
Thërret nga podjumi tekniku i
megafoneve.
Policia, ambulancat, gazetarët dhe
fotoreporterët,
kanë kohë që rrinë në pritje të
oratorëve.
Sheshi mbushet me tinguj,
Pritet veç populli, i cili, si gjith-
monë,
vjen në orën e duhur.
Populli ëndërron ndërrime
pushtetesh,
ndërrime partish dhe ndërrime
flamujsh.
Ja.Tani po vjen populli, duke
brohoritur.
Vetëm flamuj s’kanë. Nuk mbajnë
në duar.
Flamujt prej kohësh ua kanë marrë
flamurtarët..
Thërrasin.Brohorasin… Asgjë nuk
kuptohet.
Disa thonë :”Më mire ishim
dje…!”
Të tjerë thonë:”Më mirë jemi
nesër!”
Vetëm e tashmja kurrë s’bëhet
“Mirë”.
Hapeni rrugën, policë dhe
gazetarë.
Po vijnë vetë ata që quhen Popull.
Adami dhe Eva
“Qoftë e lëvduar dashuria
ku nuk ka as pronarë as pronë.”
Bor-
ghes
I pari mbërriti në tokë Adami.
Më pas zbriti Eva.
Zbritën nga yjet, në një kopsht me
mollë.
Bibla thotë:
U ngjizën nga balta e dheut të
tokës sonë.
Stërgjyshërit tanë të parë,
zbritën nga qielli ,ose mbinë nga
toka.
lakuriq, ende nuk ishin shpikur
rrobet.
Qysh natën e parë bënë dashuri,
nënë Hënë e nënë yje.
Shtazët e egra, ujq, arinj ,tigra dhe
luanë
ulërinin në pyje…
Kishin ndjerë me tmerr
Mbërritjen e njeriut.
Në ditët e tjera
nga qëndrimi i tyre lakuriq,
P a g e 9
pranë e pranë,
për çudinë e yjeve lindën dy
djem.
Abeli i pari
dhe Kaini që vrau vëllanë.
Ky qe fillimi .
këta qenë të parët tanë.
Jo vetëm yjet por edhe kafshët e
tjera,
u çuditën nga kjo mynxyrë, kur
panë
vëllai të mbyste në gjak të
vëllanë.
Qysh në gjenezë lindi urrejtja,
dhe u rrit nëpër shekuj,gjer tej e
vona…
Nga njeriu i parë
gjer te njeriu i ditëve tona.
Greqia …
Hera- herës e huaj ,
hera- herës armike.
Greqia e varfër dhe e lirë,
me kitarat e saj drithëronjëse…
Po ç’kanë buzuqet që sonte
vajtojnë?
Çfarë u ka humbur kitarave
vetmitare?
Ja, në çast nis vallja Çamiko.
E pasoi Sirtaki, vallja e pali-
karëve.
Greqia ime këndon e vallzon.
Greqia, që në ditët më të
vështira,
priti si mysafyre varfërinë
shqiptare.
Po të më pyesni mua : Kujt i
ngjan Greqia?
Greqia i ngjan dhe qiellit dhe
detit.
T’i dua kaq shumë këngët e
tua,Greqi,
sa më duket se dhe vet kam
lindur paragrek.
Jam përkundur dhe une në
djepin pellazgjik të Homerit
në djepin e lashtë të Eskilitdhe
Aristofanit.
në djepin e drunjtë të Pirros dhe
të Boçarëve.
në Epirin e palikarëve…
Në Llogora
Pisha të larta,
male dhe maja.
Llogoraja.…
Lëmë pas Dukatin.Ngiitemi në
male.
Flladi i detit na ndjek papushim.
Llogoraja,
Olimpi im.
Tek hotel “Dreri”:ndalemi pak.
Na servirin mish të pjekur dhe
verë.
Jashtë bubullon.Kollitet Zeusi
ose gjuan me vetëtima drerë?
Rrufetë kërcasin jashtë me
rropamë.
Mjegulla shpateve të maleve
shket.
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

TIMO MERKURI QYTETERIMET E TJERA TE NATASHA LAKOS

TIMO MERKURI QYTETERIMET E TJERA TE mendimet dhe shpresat. Kjo vijmë,/o kokë e mirë,/pa braktisjes, mungesën e lidhjes drejtohej vetes së saj me një
NATASHA LAKOS është e ngjashme me idenë besnikëri, pa tradhti dhe me komunitetin urban. farë dhimshurie. Në fakt
Qytetërimet e tjera të Natasha Lakos-Timo Mërkuri e një shkolle, që mund të pa liri brenda,/të mbetura, shprehja “o (moj) kokë”
jetë e mbyllur porta e si dele të tepërta mes Metafora: “pa besnikëri, pa përdoret zakonisht kur
dhe ndjenjave të personazhit poetik. jashtme, por brenda saj shiut.” është i pasur me tradhti dhe pa liri bren- dikush i drejtohet vetes për
ende ndodhin proceset e metafora dhe imazhe da”shfaq mungesën e lirive ndonjë veprim të kryer
b)-Aspekti i fuqisë së shprehjes, ku: klaviri, si një instru- rëndësishme të mësimit, ose poetike që rikthehen te qytetare në një ambient (çbëre moj kokë, çbëre?)
ment i fuqishëm mund të shprehë emocionet dhe ndjenjat është e mbyllur për efekte ndjesia e mbylljes, izolim- urban, ku sugjeron ndjenjën e apo të menduar (çmë thua
me një shkallë të gjerë. Duke krahasuar kokën me një pushime semestriale, por it a mënjanimit në një humbjes së identitetit dhe moj kokë?), madje poeti
klavir, autorja shfaq aftësinë e personazhit poetik për të procesi mësimor është në kontekst urban, ku: meta- mungesën e ndjenjës së popullor ve në gojën e një
shprehur ndjenjat në mënyrë të ngjashme me muzikën që vazhdim. Interpretimi që fora: “të mbetura, si dele sigurisë dhe besueshmërisë komiti të burgosur vargjet:
prodhon një klavir. Duhet të njohësh poezinë e Natashës që koka, edhe pse e mbyllur, të tepërta mes shiut” brenda këtij konteksti, “Moj kokë e qenit, moj
të njohësh forcën e shprehjes së saj, pasi ajo shprehet me ende përmban elemente të rikthen ndjenjën e mbyll- ndërkohë që metafora:”Ku po qëne/ Që s’dite për veten
vargje ashtu si muzika me tinguj. rëndësishme (si muzika, jes, izolimit, ndjenjën e qëndrojmë mes rruge, në tënde/ Nga bodrumi nuk u
kënga, dëshira dhe shpresa) humbjes së lirive qytetare. ç’kohë po vijmë” shpreh trëmbe” por të them të
c)-Qëndrueshmëria dhe qetësia e njëjtë, pasi: klaviri si një është një përputhje e mirë “Delet e tepërta mes ndjenjën e humbjes së orien- vërtetën qesha dhimshurisht
instrument i qetë dhe i qëndrueshëm, përfaqëson stabilitet me mesazhin që transmeton shiut” paraqesin imazhin e timit dhe kohës, paraqet me cilësorin ”(kokë) e
dhe harmoni. Duke e krahasuar kokën me një klavir, au- poezia, që edhe në mënyra një tufe të vogël të ndarë ndjenjën e humbjes së qëllim- mirë” të poetes, pse ndjeva
torja mund të paralelizojë ndjenjën e qëndrueshmërisë dhe të ndalimit, mënjanimit, nga kopeja, por në it në një qytet të madh, ku se ndodhej në një tension
të qetësisë që personazhi poetik ka brenda tij, edhe pse izolimit etj., njerëzit kanëkontekstin poetik shpreh njerëzit ndihen të humbur dhe shpirtëror jo të pakët, por
është nën ndikimin e kufizimeve dhe të sfidave të jashtme. ende mundësi për të shfaqur qënien e individit i ndarë të paorientuar jo aq në rrugët gjithsesi nuk e kishte hum-
Njësoj si qetësia dhe qëndrueshmëria e Natasha Lakos, për talentin e vetë, për të gjetur
nga grupi i shokëve, se sa në funksionimin dhe bur besimin dhe shpresën te
të cilën folëm. frymëzim dhe shpresë dhe miqve, i braktisur në një vizionin e tij. vetja (koka), madje u kujto-
për të dhënë vlera. ambient të hapur, nën një va se emri i Homerit shqip-
Pra, kjo është një mënyrë e bukur për të interpretuar këtë shi të vazhdueshëm, duke U ndala i befasuar te fraza “o tarizohet me fjalët “I miri”
poezi. Edhe pse koka është e “mbyllur”, në thelbin e saj IV-Vargu “Ku po qëndro- përforcuar ndjenjën e kokë e mirë”dhe mu duk se dmth ai që këndon mirë, që
ajo, mbart ende potencialin për të shprehur emocionet, jmë mes rruge, në ç’kohë po lënies vetëm, izolimit e poetja në një moment po i flet mirë. Ky cilësor i

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

TIMO MERKURI QYTETERIMET E TJERA TE NATASHA LAKOS

përshtatet poetes Natasha Lako
më së miri.
Lind pyetja, pse poetja ju
rikthye përsëri shfaqies së
dëshpërimit të mënjanimit,
izolimit, shmangies etj. të
fillimit të poezisë pasi ka
shprehur shpresën të strofa e
dytë? Për të kuptuar
përshtypjen që përcjell poezia,
është e rëndësishme të ana-
lizojmë kontekstin dhe përm-
bajtjen e vargjeve në kontekst.
Nëse poetja ka përdorur vargje
që ngjallin shpresë, pastaj ka
paraqitur vargje që shkaktojnë
trishtim, dhe më pas vazhdon
me vargje optimiste, kjo
strukturë (ndoshta) synon të
shprehë një gamë të gjerë
ndjenjash dhe përvojash
njerëzore.
Në poezinë e saj, poetja mund
të ketë përdorur vargjet për të
shfaqur kontrastin midis ndj-
esive të ndryshme që njerëzit
mund të përjetojnë në jetë.
Përdorimi i këtij kontrasti
mund të jetë një mënyrë për
të shfaqur kompleksitetin e
jetës së njeriut, duke treguar
qëndrime të ndryshme që
ndikojnë në emocione dhe
në perceptimin e realitetit.
Për më tepër, vargjet opti-
miste që vijojnë, siç janë
“dritat e makinave”, mund
të jenë një mënyrë për të
shprehur shpresën dhe
ndriçimin që vjen pas
periudhës së errët. Kjo
mund të jetë një mënyrë për
të paraqitur një vizion më
pozitiv të jetës, pavarësisht
sfidave dhe vështirësive që
mund të përjetohen. Por si
poezi moderne që është,
pranon interpretime të
ndryshme nga lexues të
ndryshëm, pasi kup-
timshmëria e vargjeve nuk
është si blloqe gurësh
monolite.
V-Përveçse e bukur artisti-
kisht, poezia shpreh një
perspektivë positive dhe
optimiste, pasi shpalos një
botë vlerash shpirtërore, e
shprehur ndryshe mund të
themi se poezia të ngacmon
telat e shpirtit, të ve muzikë
në shpirt dhe vetmevete nis
e lexon vargjet me zë,
madje me një tingull që i
qaset këngëzimit. Vargu i
fundit “Dritat e makinave
fillojnë të ndizen, një nga
një/për të ndjellë vetëtimat”
na shfaq metafora e imazhe,
plot dritë makinash e vetëti-
mash dhe reflekse dritash që
mund të interpretohen në
mënyra të ndryshme, ku:
Metafora: “Dritat e
makinave fillojnë të ndizen,
një nga një” shpreh fillimin
e një procesi të ndriçimit
për të thyer natën, duke
sugjeruar fillimin e një
ngjarjeje apo procesi të
rëndësishëm. Mënyra si kenë shërbyer si sinjal për tu një besim në veten dhe në
shprehej poezia len shpërthyer vetëtimat ku aftësitë e saj për të rrezistu-
përshtypjen e një ngjarjeje “vetëtimat” mund të përfa- ar presionit dhe përballuar
që po ndodh gradualisht qësojnë dritën e befasishme sfidat. Në mes të kufizi-
duke u rritur në pjesmarje që vjen para “zhurmës”, si meve, ajo shfaq aftësinë për
dhe që sjell “ndriçimin” vetëtimat para gjëmimeve, të gjetur lirinë dhe shpresën
në një kontekst të mund të përfaqësojnë rrezet e brenda vetes, madje ajo
ndryshëm, pra paraqet një diellit, por dhe një rrebesh që reflekton një formë të
proces gradual të agimit të po vjen mbi negativitetin. Kjo brendshme të lirisë dhe
ditës së re, të ndriçimit. metaforë sugjeron fillimin e shpresës që nuk mund të
Ky mund të interpretohet një udhëtimi të ri, një ngjarje ndalohet apo kufizohet nga
si një proces i rilindjes së të rëndësishme, apo një çast kushtet e jashtme instituci-
shpirtit, besimit dhe të realizimit të ëndrrës, në onale, sepse shpirti ka
shpresës për fitimin e kontekstin e poezisë: triumfin ligjësinë e tij. Kjo forcë
lirive qytetare. Ato, dritat e lirive mbi aspektet morale e heroit poetik
e makinave janë si sim- robësuese, imponimin, izoli- gjithashtu përfaqëson një
bole të një realitetitë min apo mënjanimin. shpresë për ndryshim dhe
ndryshueshëm, ku njerëzit përparim në mes të privi-
ecin përpara në jetën e VI-Forca morale e heroit meve e kufizimeve të jetës
tyre, duke përjetuar kohënpoetik, e cila përfaqësohet në urbane.
dhe përballuar sfidat që poezinë “Dhe qytetërime të
vijnë me të. tjera” nga koka, është një Për më tepër, forca morale e
element themelor që përbën heroit poetik, reflekton një
Ndërkohë metafora:”për të qendrën e tregimit poetik. lloj rezistence njerëzore
ndjellë vetëtimat” shpreh Pavarësisht nga ku- ndaj kushteve të vështira,
qëllimin e ndezjes së fizimet,përjashtimi, izolimi pse edhe nën presionin e
dritave të makinave, pra apo mënjanimi, “koka” kufizimeve dhe sfidave, ai
dritat e makinave mund të tregon një qëndrueshmëri dhe vazhdon të përpiqet dhe
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 1 1

TIMO MERKURI QYTETERIMET E TJERA TE NATASHA LAKOS

shfaqë një qëndrueshmëri
shpirtërore për të përballuar
situatat dhe për të gjetur shpresë
edhe në kohërat më të vështira.
Një aspekt i rëndësishëm i forcës
morale të heroit poetik është
aftësia për të gjetur kuptim dhe
shpresë në mes të mundësive të
kufizimeve. Për shembull, edhe
pse ajo. “koka” përjeton mung-
esën e lirisë së plotë, ende gjen
bukurinë dhe shpresën në ima-
zhet e saj, siç është violina, një
instrument, te i cili “po flet
imitimi i zemrës”. Kjo shfaq një
aftësi për të gjetur kuptim dhe
bukurinë e shpresës në mes të
vështirësive dhe privime urbane
të jetës. Qytetërimet e tjera të
njeriut janë brenda botës
shpirtërore të tij, prej të cilave
duhet të nisë eksplorimet .
Sarandë, më mars 2024
Natasha Lako
Dhe qytetërime të tjera
Si një shkollë e mbyllur,
koka ime qëndron buzë
rruge,
e qullur dhe e zbrazët, pa
besnikëri, pa tradhti
dhe pa liri brenda…
Kanë dashur ta mbyllin
kokën,
i kanë vënë gardhin e
teshave, i kanë blerë dhe
gjuhën
si zilen e vjetër,
Violina atje brenda saj po
flet, po flet imitimi i
zemrës,
i mëlçisë së zezë,
e urtë ka mbetur koka, si
forma e një klaviri.
Ku po qëndrojmë mes rruge, në Poezi
ç’kohë po vijmë, UDHËTIMI I BABAIT
NËPËR KËNGËN E
o kokë e mirë, VJESHTËS
hapat e babait nëpër natën
pa besnikëri, pa tradhti dhe pa vjeshtore me selenën e
liri brenda, purpurt që hedh dritë në
shteg
të mbetura, si dele të tepërta e nxisin komunikimin me
mes shiut. qetësinë e pyllit
dhe kuptohen mirë mes
Dritat e makinave fillojnë të vetes babai e qetësia
ndizen, një nga një, babai ndonëse e ka një
pyetje nostalgjike për
për të ndjellë vetëtimat. vjeshtën
s’e thotë me gojë
“Lëkura e ujit” Toena 2004, s’e turbullon qetësinë
f.192. po e shkruan pyetjen në
fletët e heshtjes ulur në
NATASHA LAKO rrënjën e bungut
Ne vend te nje perqafim te janë foljet e shpërndara
humbur, te poetes Lindita gjithandej që e çojnë babain
Ahmeti, qe sa ka dhene frymen të ngrihet në këmbë
e fundit pertej liqenit te ecën ai
Pogradecit ose Ohrit,po vendos ndërsa gjethet e thata zgjo-
ne mes te nje hidherimi te hen dhe bëjnë muzikë xhazi
thelle, nje nga perqafimet e saj nën këmbët e lodhura të
poetike per te gjithe ne. plakut
pastaj fryn pak eoli
tingujt e butë të erës së
freskët kur i ledhatojnë
gjethet
dhe dalja në skenë e
mbiemrave të përmallshëm
janë në të vërtetë përgjigje e
vjeshtës për babanë e cila
pëshpërit
ju iku vera e blertë
ju iku vera e blertë
zogjtë të renditur si fjalët e
demostenit para athinasve
kur filipi futej në polis me
ushtarët e tij
kërkojnë shpresën e mirë
duke lënë mbrapa ngjyrat e
vjeshtës
pastaj tingujt e freskët të
gjetheve të thata kërcëllojnë
bëhen vërejtje për krijesat e
imta të pyllit
për merimangat që prod-
hojnë mëndafshin më të
mirë
për mizat gjarpërinjtë
minjtë buklat e shqarthat
për ndonjë hardhucë të
blertë që s’ndalet së vrapuari
nëpër bar pas ndonjë kandre
dhe për breshkat që e demon-
strojnë hijerëndësinë kur ecin
dhe ta merr mendja edhe për
sutat e buta që e zbukurojnë
pamjen e pyllit kur i bie hëna
për të gjithë banorët e
gjelbërimit që janë rehatuar në
mbretërinë e gjumit
jepet alarmi e shtohen thirrmat
e larëve
kujdes
ndonëse babai shpërndan
ëndrrën e bukur në këtë
mbretëri magjepse si gjithmonë
bota e pyllit ka rendin e vet dhe
e dëgjon vetëm përvojën
e veshur me njëqind ngjyra që
hedh hëna ajo shkon shtigjeve
të saj
pa e dalluar babanë nga kalim-
tari i pakujdesshëm i cili
kënaqet kur shkel flutura
dhe babai ecën ecën nëpër këtë
botë që e bën të prekshme
vetminë
dhe me gjithë kujdesin që ka

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

përsosjes së talentit te
poetët. Është e ngjashme
me të mësuarit e një gjuhe
të huaj, fillimisht mëson të
lexosh, të shkruash e
përkthesh, me apo pa
ndihmën e fjalorëve, por
pas kësaj duhet të nisësh
të “mendosh”në atë gjuhë
të huaj, ndryshe e harron
shumë shpejt. Lako jo
vetëm që nuk ka “harruar”
të shkruajë poezi, por na
befason me kuotën gjith-
mon në rritje të poezisë së
saj, për këtë rritje kemi
folur dhe më parë.
IV-Poezia "Dashurinë
tënde shkruaj" e Natasha
Lakos është shembull i një
poezie moderne që përfa-
qëson shumë nga cilësitë e
rrymës së modernitetit të
një epoke të caktuar.
Megjithatë, duke identif-
ikuar më saktësisht rry-
mën e modernitetit që kjo
poezi i përqaset më së
miri, duke shqyrtuar disa
nga cilësitë e poezisë, si
faktin që:
Duke marrë parasysh elementët
poetikë, krijimi "Dashurinë
tënde shkruaj" është një poezi
moderne, pasi fokusohet në
shprehjen e ndjenjave personale,
eksplorimin e thellësisë emo-
cionale dhe përdorimin e ima-
zheve simbolike për të shprehur
e shfaqur përjetimet njerëzore.
Duke marrë parasysh cilësitë dhe
temat e përmendura më lart,
mund ta cilësojmë si një poezi
moderne e shkruar në mënyrë
subjektive me një theks të fortë
në emocione dhe përjetime
personale..
Poetët modernë shpesh përdorin
subjektivizmin si një mënyrë për
të shprehur ndjenjat dhe për-
jetimet personale në poezinë e
tyre. Subjektivizmi në poezi
përfshin fokusimin në përjeti-
min, emocionet dhe ndjenjat e
individit, duke i lënë mënjanë
normat e përgjithshme të objek-
tivitetit dhe duke e bërë poezinë
një shprehje të drejtpërdrejtë
dhe intime të përvojës së poetit.
Në poezinë moderne, subjek-
Timo Mërkuri T R E P O E T Ë
tivizmi shfaqet nëpërmjet përdorimit të
një gjuhe të ndjeshme dhe emocionante,
përdorimit të imazheve dhe simboleve që
përfaqësojnë përjetimet personale të
poetit, dhe fokusimin në temat dhe
ndjenjat që janë të veçanta për atë in-
divid. Poetët modernë shpesh përdorin
një lloj autorefleksioni dhe introspek-
tivizmi në poezi, duke shprehur ndjenjat
dhe mendimet e tyre në mënyrë të hapur
dhe të sinqertë. Një shembull i mirë i
subjektivizmit në poezinë moderne është
poezia "Dashurinë tënde shkruaj"e
Natasha Lakos, e cila fokusohet në
ndjenjat dhe përjetimet individuale të
dashurisë dhe përmbledh një eksplorim
të thellë dhe të ndjeshëm të emocioneve
të dashurisë nga perspektiva e individit.
Kjo poezi shfaq një intimitet dhe trans-
parencë në shprehjen e ndjenjave indi-
viduale, duke forcuar idenë e subjektiviz-
mit në poezinë moderne.
V- Karakteristikë e kësaj poezie është
fakti se”megjithëse është një poezi
moderne ajo përdor një shumësi elemen-
tësh tradicionalë si: letra, zogjtë, pemët
dhe lumenjtë të cilët realisht shërbejnë si
një sfond poetik tradicional i kësaj poez-
ie moderne, edhe pse ato përdoren në një
kontekst aktual dhe të freskët. Këto
elementë tradicionalë japin dimension
shtesë në përmbajtjen e poezisë
moderne, duke i dhënë asaj një lidhje
me trashëgiminë letrare dhe një
kuptim të thellë historik.
Për shembull, në poezinë moderne
"Dashurinë tënde shkruaj" të Natasha
Lakos, zogjtë, pemët dhe lumenjtë
shërbejnë si një sfond poetik tradi-
cional që përforcon emocionet dhe
ndjenjat e përjetuara në lidhjen e dy
personave. Përdorimi i tyre nuk është
vetëm një reflektim i një tradite të
hershme letrare, por gjithashtu
shërben për të thelluar përvojën e
dashurisë dhe lidhjes së dy të rinjve
në kontekstin e sotëm.
Po ashtu, lumenjtë në poezinë
"Dashurinë tënde shkruaj" mund të
interpretohen si simbol i rrjedhës së
kohës dhe pafundësisë së ndjenjave të
dashurisë, duke u përdorur për të
përforcuar përjetësinë e lidhjes së dy
personave në një mënyrë të freskët
dhe origjinale.
Pra, përdorimi i elementeve tradicion-
alë si sfond poetik në një poezi mo-
derne mund të kontribuojë në ndj-
eshmërinë e përmbajtjes së saj, duke i
dhënë një lidhje të fortë me traditën
letrare dhe një kuptim të gjerë historik
dhe kulturor. Mjafton të lexojmë poezinë
"Dashurinë tënde shkruaj" të Natasha
Lakos për ta ndjerë dhe kuptuar këtë.
Sarandë, më prill 2024
Natasha Lako
DASHURINË TËNDE SHKRUAJ
Sa pak, sa pak një fletë e bardhë
për të shkruar dashurinë tënde,
kur në qiellin e hapur, parreshtur
zogjtë me fluturimin e tyre shkruajnë,
fjalë që vetëm ne i dimë,
dhe unë, dashurinë tënde shkruaj
kur pemët, fjalët që i besojmë,
vetëm ne të dy, pëshpërisin
dhe unë dashurinë tënde shkruaj,
kur lumenjtë gërtyejnë tokën e lashtë
për të gdhendur fjalën time të pafundme
për ty.
Sa pak dinim të thoshnim në një fletë të
vogël.
“Natyrë e qetë”. f.55
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

Përkujtohet Mit’hat Frashëri në 144-vjetorin e lindjes

“Les Albanais chez eux et a la ENVER BYTYCI Pse prej 23 prillit 1999 edhe mblodhën sërishmi shefat e stabiliteti për rajonin e Ballkanit.
l’Etranger” (1919), “Albanis et ndërhyrja e NATO-s anëtare të NATO-s. Më 9 shteteve dhe kryeministrat e
Slaves” (1919). Gjatë Luftës së prill gjenerali gjerman, Nau- vendeve të Bashkimit Europi- Ndërkaq Lukashenko i Bjellorusisë vizitoi
Dytë Botërore ishte në krye të Pse ndërhyrja e NATO-s në man, foli për herë të parë për an, mbledhje në të cilën mori Beogradin. Në të njëjtën kohë Beogradin e
“Organizatës së Ballit Kombëtar”. Kosovë ishte legjitime? mundësinë e ndërhyrjes pjesë edhe sekretari i vizitoi edhe shefi i Partisë së Majtë Gjermane
ushtarake tokësore në terri- Përgjithshëm i OKB-së, Kofi (ish-PK e Gjermanisë Lindore), Gregor Gysi.
Mit’hat Frashëri në testamentin e tij ë bashkoheshin në luftën kundër torin e Jugosllavisë. Ndërkaq Annan. Ai shtroi një plan prej Ai takoi Milosheviçin dhe në kthim për në
shkroi: “Çë kam pasuri të tundshme Serbisë të gjithë shqiptarët në Tony Blair u bë promotori i tri pikash për t’i dhënë fund Gjermani erdhi edhe në Tiranë, ku u takua me
ose të patundshme, libra, mobilla, Kosovë e në Perëndim. lëvizjes për të dërguar trupa luftës. 1) Tërheqjen e plotë të presidentin e kohës, Rexhep Mejdani. I bëri
karta, plaçka etj., i lë për krijimin’ e tokësore në Jugosllavi kundër forcave ushtarake, policore e gjithashtu një vizitë në Beograd edhe Kishës
Me datën 1 prill u përdorën për
një “Institut Albanologjie” që të jetë Milosheviçit. Më 14 prill njësive speciale serbe nga Ortodokse të Serbisë. Kurse në përgjigje të
një qëndër e studimevet shqipëtare, herë të parë raketa ndërkonti- avionët e NATO-s bombardu- territori i Kosovës. 2) akteve të dhunës së Milosheviçit kundër shqip-
nentale për hedhjen e predhave,
të mprojë, të shvillojë, të qendrësojë an një konvoj refugjatësh Stacionimin aty të një force tarëve, më 20 prill u vendosën në Rinas të
dhe të udhëheqnjë studimetë që sërishmi kundër Serbisë. Kurse shqiptarë në fshatin Meha të ushtarake ndërkombëtare dhe Tiranës helikopterët Apash të SHBA-ve.
përkasin Shqipërinë dhe me 2 prill SHBA-të dërguan 13 Gjakovës, ku humbën jetën 3) Rikthimin e të gjithë Ndërsa me 23 prill u mblodhën në Uashington
Shqipëtarëtë”. avionë pa pilotë për të bombar- 75 veta. NATO kërkoi ndjesë refugjatëve në shtëpitë e tyre. shefat e shteteve dhe kryeministrat e vendeve
duar Jugosllavinë. Ndërkohë dhe foli për atë se kishin Në atë mbledhje Milosheviçi anëtare të NATO-s. Në këtë samit Aleanca u
Mit’hat Frashëri vdiq më tetor Serbia po në këtë ditë i bëri informacion që konvoji me u bë përgjegjës për gjithçka zgjerua edhe me disa shtete të reja. Më 30 prill
1949, gjatë një udhëtimi për në Nju- thirrje Rusisë dhe Bjellorusisë refugjatë ishte një konvoj që ndodhte në Kosovë. Serbia paditi në Gjyqin e Hagës 10 shtete
Jork. për ndihmë ushtarake. Por ushtarak serb. Ndërsa kancelari gjerman anëtare të NATO-s, si SHBA-të, Britaninë e
tashmë Serbia ishte e rrethuar Schroeder për herë të parë Madhe, Francën, Gjermaninë, Italinë, Bel-
me vende anëtare të BE-së dhe Më 9 prill 1999 në Bruksel u përmendi nevojën e një pakti gjikën, Holandën, Spanjën dhe Kanadanë. Por

Ali Asllani- banesa ku jetoi në Vlorë dhe poezitë e gazetës :"Drita"

Ali Asllani- banesa ku jetoi në Vlorë
dhe poezitë e gazetës :"Drita"
Nga Gëzim Llojdia
fizike.
Metaforat në poezinë “Dhe qytetërime të
tjera” të Natasha Lakos shërbejnë si mjet
për të shprehur gjendjen emocionale e
psikologjike të autores në një mënyrë më
abstrakte dhe simbolike, duke ndihmuar
në thellimin e kuptimit të përjetimeve dhe
ndjenjave të përcjella në poezi. Kështu te
vargjet: “Si një shkollë e mbyllur, koka
ime qëndron buzë rruge/e qullur dhe e
zbrazët, pa besnikëri, pa tradhti/ dhe pa
liri brenda…” ku fraza “si një shkollë
koka ime qëndron buzë rruge” është një
metaforë, te e cila përdorimi i “shkollës”
në kontekstin e poezisë nuk është literal,
por është përdorur për të shprehur situatën
e ngjashme me një shkollë të mbyllur.
Lako është personalitet i letrave shqipe
dhe “një shkollë të mbyllur” (jo për
pushimet e semestrit) e vlerëson si një
mbyllje të ecurisë së jetës përpara, një
ndalin apo izolim të saj, ndaj vlerësojmë se shpirtërore të përballjes mbingarkesës emocionale, pa tradhti dhe pa liri bren-
kjo frazë sugjeron një ndjenjë të mungesës së me sfida dhe kufizime të ku, metafora shfaqet si da” i cili shpërfaq ndjenjën
lirisë. Në kët kontekst, përdorimi i “koka jashtme, dhe të luftës së imazh: e një vetmie të madhe të
ime”, është një metaforë që paraqet individin, saj të gjejë lirinë, iden- heroit poetik, mungesën e
identitetin dhe vetëdijen e tij, dhe në formën si titetin në një realitet urban Vargu: “Koka ime qëndron lidhjeve që përforcojnë
paraqitet shfaq një ndjesi pengimi, lënie të mbingarkuar. Prandaj, buzë rruge”, pra koka identitetin e një personi,
mënjanë dhe izolim të individit në një interpretimi i kokës si një (metaforike) qëndron “buzë sepse njeriu është një qënie
kontekst urban dhe nqse dikush do ta vinte në simbol metaforik na rruge”duke na shfaqur një shoqërore dhe jo vetmitare.
dyshim këtë mungesë lirie, duke nënkuptuar ndihmon të kuptojmë më imazh të saj (kokës) në një
aktualitetin e poezisë unë do ti lutesha të më mirë ndjenjat dhe përvojat ambient të hapur publik, ku Në këtë kontekst meta-
tregonte një njeri që të jetë i lirë nga hallet e e heroit poetik, duke mungon intimiteti individual. fora”Kanë dashur ta mbyl-
problemet, i lirë nga borxhet, nga ankthi, nga afruar një mënyrë të lin kokën” shfaq trysninë e
stresi, të jetë plot shpresë e besim te e ardhmja fuqishme të shprehjes së Vargu:”E qullur nga shiu dhe ushtruar mbi individin me
dhe pastaj të më shpjegojë ikjen e rinisë në ndjenjave dhe mendimeve e zbrazët” shpreh situatë kufizime, ndalime e mënja-
emigracion masiv. në mënyrë poetike e braktisjeje (si jetimi në shi), nime në kontekstin qytetar,
simbolike. trishtimi dhe vetmie, ku shiu, gjë që do të thotë privim i
“Koka” në këtë poezi është një simbol i si një element natyror, përfor- lirive të tij (individit).
shprehur metaforikisht, që përfaqëson një sërë II- Dimë që Lako meta- con pamjen e mbingarkesës Mirëpo bota ka nevojë për
ndjenjash të paraqitura në formën e një siluete forat i përdor dhe në emocionale dhe vështirësive. larmi individualitetesh dhe
koke njeriu, një shoqëri apo një mjedis. Në funksion të shprehjes së Kjo braktisje, lënie mënjanë, jo për turma uniforme
këtë kontekst,”koka” shihet si një imazh imazheve poetike si psh. e ka hutuar dhe heroi nuk di lejfenistësh, ndërkohë vargu
visual, që (ajo)shpreh, apo shfaq një ndjenjë te kjo poezi: “koka ime çtë mendojë, ndaj i duket se e “i kanë vënë gardhin e
izolimi dhe mungesë të lidhjeve autentike me qëndron buzë rruge, e ka kokën të zbrazët, pa teshave, i kanë blerë dhe
të tjerët dhe me vetveten. Përmes kësaj meta- qullur dhe e zbrazët , pa mendime dhe ide brenda saj. gjuhën” është ulëritës,
fore, autorja shpreh një mbingarkesë besnikëri, pa tradhti dhe pavarësisht se i pasur në
psikologjike dhe një ndjesi të humbjes së pa liri brenda” me të cilat Le ta shohim me vëmëndje të përmbajtje dhe interpretime,
identitetit dhe vetëdijes, ajo shfaq një gjendje shfaq e shpreh ndjenjën e shtuar vargun: “Pa besnikëri, sipas meje:
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 1 3

Zyba Hysa
ZYBA HYSA Por të jesh e sinqertë, podiumeve, gjethe…
Me ushtri dhe me flota detare, Do të thotë të jetosh Si një grusht femra, Se vetëm kështu shëmbëllej me n’misionin e tij,
Është besimi! vërtetë! Q’u del fytyra në çdo pasqyrë me diellin, T’përhapjes së
Koha që ka ardhur është hipokrite, Tri ditë e në këmbë, lyrë… Çdo pikël djersë shndërrohet frymës së shenjtë
Njeriut i duhet shumë mund t’çfaqet ai që s’është, Kurrë një jetë si zvarranik, E për të fshirë lëtyrën varin rreze n’popuj…
Thjesht për të krijuar “besimin”, Për t’vjedhur diçka… gjokseve “dekorata”, Për të parë jetën drejt e në sy, Dikush tjetër ka
E më pas të vërë n’jetë mashtrimin! Nga tjerët përmes mashtri- Të dhuruara si shpërblim i fytyrës Pa pasur nevojë të fshihem, thënë:
Ashtu siç Fetë e ngrinin popullin n’kryqëzata, mit, së pafytyrë! As qerpikët të m’dridhen! “Femra është imja,
Me vellon e mashtrimit: “Për hir të Perëndisë” E të strukem më pas… Por më mjafton të lëpij bulëza kur ajo më
Bëhej kasaphanë e çfarosjes së autoktonëve Në guackën e kërmillit! djerse, “Bota është imja, dashuron…”
Dhe grabitjes së pasurisë…! Unë kam pasur mundësi të Ashtu si rrezet e diellit pijnë çdo Vetëm atëherë… kur bota më Ndaj e them me
Unë jam e drejtpërdrejtë, jem e pasur, mëngjes, don” gojën plot;
Fatkeqësi në një shoqëri të shpërfytyruar, Kam pasur mundësi të jem Bulëza vese, përmbi barë e mbi Kështu thoshte Gjergji ynë Jotja jam Unë… imi

Para nesh një pano
madhështore,
qiell dhe det…
Fryn erë …
Rrogomiset shpateve
mjegulla gri..
prej mjegulles del
një bari me ca dhi
(me shark hedhur
krahëve),
duket si një perëndi.
Ne në hotel “Dreri”
këndojmë…
Jashtë bubullin, kërcet
rrufeja me poterë…
Kollet Zeusi i Ak-
rokerauneve,
ose gjuan me vetëtima
drerë?
Neos
Neoja ka mbyllur sytë
dhe fle.
Kush ma solli këtë
ëngjëll kaq pranë?
E shikoj dhe mrekullo-
hem.
Nuk ngopem duke e
parë.
Është nipi im, gjaku i
gjakut tim.
Gjatë gjithë ditës, lodron,
bën poterë.
Mbrëmja kur vjen më
futet në gji,
dhe fle me mua si qengj
e si shqerrë.
E shikoj . Mrekullohem
dhe them me vete:
O Zot, mos na le kurrë pa
dashuri!
Sidomos, kur ke
mbushur shtatëdhjetë e
kater vjeç,
sidomos, në pleqëri.
E takova .Ishte po ajo
Ia njihja shkëlqimin e
syve te kaltër,
mbështjellë me një vel të
lehtë trishtimi,
Flokët e ngjyrosur. Vitet
fluturojnë.
Një përkujdesje e
veçantë për të kuqin e
buzëve
dhe krenarinë rinore.
Kishte bërë gjithçka për
ta ndaluar kohën.
Vetëm bajamet dhe
qershitë, në vjeshtë,
nuk e kthejnë dot lulëzi-
min e pranverës.
Tashmë ajo quhej një zonjë e
nderuar.
me dy fëmijë të rritur.Një vajzë e
një djalë,
Të dy të martuar, ikur larg.…
Vetëm ajo s’kishte ikur askund.
Kishte ikur rinia e saj.
E ruaj në kujtesë të qeshurën e
saj vajzërore,
unë dëshmitari i heshtur i mar-
tesës së saj,
të shpejtë e pa zemër.
Trokiti një mbrëmje në portën e
saj
një njeri me pozitë ,pak i mosh-
uar…
Nuk e di ,rron akoma ai njeri?
Po digjem nga kureshtja.
Zogjtë
Tek bulevardi pranë kryeminis-
trisë
rrepet e plakur gatitu qëndrojnë ,
në rresht.
njëshkollonë.
Zogjtë s’dinë asgjë për protesten
studentore
që do të bëhet sot, në orën
dhjetë,
poshtë çerdheve të tyre.
Në degët e larta kanë ngritur
foletë
Venë e vijnë.
Cicërijnë.
Zogjtë dinë gjithçka për
fluturimet,
por s’ dinë asgjë për protestat
rinore,
as për rrëzime pushtetesh.
Unë ty të kujtoj
Unë ty të kujtoj pa dhimbje e pa
shpresë,
pa brengë e pa pretendime ,
i mbyllur në kafazin e vetmisë, i
qetë,
brenda lirisë sime.
Asgjë s’është harruar nga ajo që
ka ndodhur.
Zjarri i kaltër ende s’është shuar.
Unë ty të kujtoj se sigurisht të
kam dashur,
dhe ende të dua.
Në zemrën tënde çdo gjë është
fashitur
çdo mall, çdo brengë e çdo
Sulejman Mato
shpresë.
Në zemrën time fare pak
ka roitur.
Ke mbetur përjetë në
kujtesë..
Unë ty të kujtoj.Kujtoj ato
ditë,
që sipas Oktavio Paz-it,
kanë mbetur tek unë “si
një pyll i magjishëm
me pemë nga ato që
flasin.”
Gezuar,Tirana jonë!
Gëzuar qytet, i ëndrrave të
plagosura.
Tirana e dasmave…
E munguara e emigrantëve
dhe e dashuruara e po-
etëve.
Ti rritesh çdo ditë e
zbukurohesh çdo ditë
nga Sheshi “Skënderbej”
gjer te periferitë.
Kudo që kam shkuar
Tirana ime te kam mbartur
me vete
dhe askund s’kam gjetur
kaq dashuri
sa kam gjetur tek ty.
Nga perëndimi në lindje,
nga jugu në veri,
zgjaten bulevardet, lëvi-
zin urbanët…
nga Qendra te TEG-u, nga
“Fresku” në Arbanë…
Gëzuar tironas!
Gëzuar Tiranë!
E madhe dhe e paanë je,
moj Tirana jonë!
Nuk të përshkoj dot, as
gjerë as gjatë…
Nga Kamza te TEG-u,
nga Linza në Kombinat.
Në muzg, në orën e
magjisë së dritave,
Unë ulem e kthej nje
gotë me shokët e mi,
Gëzuar, tiranas, kudo që
jini!
Gëzuar Shqipëri?
Ah! Ajo shkollë
Ishte një shkollë,ah, ishte
një shkollë,
anash mullaga, ferra e
shpëndra.
Ka 60 vjet, s’e heq dot
nga mendja, flokë të tallazuar. E dashur vajzë
Ka 60 vjet që më del dhe në
ëndrra. Bukuri e vonuar.
E dashur vajzë, ky
Shtatë vjeç kur isha, atje kur Kam pasur dhe unë shumë është fshati im.
shkoja dëshira në jetë Shtëpi të bardha nën
herë nëpër shi, herë nëpër borë, dhe shumë ëndrra që s’janë ullinj e agrume..
me dukej vetja se fluturoja, realizuar. kam marrë për dore
te ajo shkollë, te ajo shkollë. mjë fëmijë qyteti
Dikur kam dashur një magneto- të takojë fëmijërinë
fon time.
Tek ajo shkollë, tek ajo shkollë! një vilë në bregdet,një vizë për
Shkonim pa shollë, veshur hollë. të udhëtuar, Ja dhe varret karshi.
Si nënë e dhëmshur akoma pret, të hipja në avjon e të shikoja Breznitë prehen tek
pret këmbëzbathurit e vet. gjithë botën. kjo kodër e blertë.
të vizitoja Parizin, Gjyshi nga nëna
Londrën, Ismaili,
Fëmijë s’ka më,s’hyn asnjeri, Nyjorkun. gjyshi nga ba-
mësues s’ka,askush s’më pret. bai,Sulejmani.
Veç ca gjinkalla në vetmi Bukuri e vonuar në dy varre të
zhukasin si në qejf të vet. pse më erdhe tani? thjeshtë.
Sikur të më vije dikur Preke me dorë këtë
Pret porta, presin klasat bosh, do më lije pa gjumë, tokë të lashtë,
dhe një dritare e shqyer, pret. do të më lije pa mend, do të dridhet, do të
Veç dy gomerë në oborr të saj do të më lije pa sy. lëshojë një
zhgërryhen si për qejf të vet. psherëtimë.
Bukuri e vonuar… Këtu prehen brezat
E çfarë pastaj!? Sa shumë të kam ëndërruar. që në motet e rreptë
në këto brigje bënë
Kalon pranë meje, indiferente, Tungjatjeta Mikis Teodoraqis. historinë.
për të treguar se aq të bën
nëse ishe viktimë e asaj ndarjeje . Mikis –mik. Intelektualët e
Kjo rrënjë e lashtë e gjuhës dhe nesërm
E çfarë pastaj!? historisë
Mund të kishte ndodhë dhe bëhet këngë dashurie që u flet Ata po vijnë me hapa
ndryshe… zëmrave tona, fëmije
të ecnim krahpërkrah, po të mos me ca këpucka pak
ishte ai çast…. Tungjatjeta, Mikis Teodoraqis! më të medha se të
Duke kaluar rrugës. një gjethe Pentagramet e tua u ngjajnë kukullave.
vjeshte udhëve paralele të dashurive Ja ku po ecin, në një
më ra mbi flokë… tona, park të bleruar
Dhe unë vendosa: ku notat e tua të trishtuara të të kapur pas përpar-
Jo.-thashë me vete, -Ne të dy s’ mbeten xhungë në grykë. seve të njeritjetrit
mund të ecim Kur ti qesh buzuqja jote
në jetë si dy shina paralele. shndrrohet në pulëbardhën e Akoma s’i kanë
anëdeteve jonike. lëshuar lodrat nga
Çfarë qe ajo gjethe vjeshte Pa shih sa shpejt u miqësua dora,
që vendosi ndarjen tonë? buzuqja greke me ciflteline një automatik, një
malore, tren, një veturë…
E çfarë pastaj?! sa shpejt ia kuptuan gjuhën Në cdo xhest që
Thua se pas gjithë këtyre viteve njeratjetrës, ëbjnë mundohen të
vuan akoma dhimbjen krenare të sikur të këndonin në gjuhën e na imitojnë,
ndarjes? perëndive antike, jetojnë akoma me
Ke qenë e bukur, vërtet. sikur të kuvëndonin me gjuhën e ndodhitë e Hirushes,
Kur kaloje rrugëve lëshoje tinguj heronjve të revolucionit, me aventurat e pi-
të artë. Marko Bocarit dhe Bubulinës, nokut dhe Cipolinos.
Po vetëm kaq. Odisesë dhe Kollokotronit.
Tek ty mungonte diçka që unë
atëherë s’ e kuptoja. Tungjatjeta, Mikis Teodoraqis! Lapsat nuk i
drejtojnë ende mirë
E kuptoi vetëm gjethja e artë e * Kompozitor i njohur në letër
vjeshtës grek. kur vizatojnë një
që më ra papritur mbi flokë. Shkruar me rastin e kodër të bleruar,
vizitës si tij në një kufitar apo një
Shqipëri Këtë poezi ia pallat të ri,
Bukuri e vonuar kam dhënë Po nesër, nesër në
kompozitorit në castet projektet e tyre
e takimit Do të projektohet
Sy të gjelbër, tonë të shkurtër. Shqipëria e madhe,
 P a g e 1 4 O u r W o r d s

Kush ishte Pjetër Gaci, instrumentisti virtuoz, krijuesi i talentuar dhe burri i urtë që triumfoi kurajshëm mbi
violinës në shkollën e muzikës
ndërsa Tamara si llogaritare në
Befetrof-in (Shtëpia e foshnjës) e
qytetit. Gjendja e rëndë shpirtërore
e muzikantit nuk i linte hapsirë për
frymëzimin e domosdoshëm për një
kompozitor. Një ditë – kujton
Tamara, ai erdhi shumë i tronditur
nga rruga. Nuk e kuptova se cka
kishte ngjarë, por mu drejtua me
këto fjalë:…….Une jam gjallë, por
Pjeter Gaci ka vdekë.….
Vështirësitë e mëdha ekonomike e
izoluan artistin nga rrethet e larta të
artit, ku homologet e tij, jo aq për
merita se sa si servile të politikës së
kohës, gëzonin favore të pameritu-
ara. Edhe pse i varfër dhe i lënë në
harresë, ai ishte kurdoherë dinjitoz
dhe nuk pranoj kurrë të lëpijë
kockat e diktaturës, që disa nga ish
studentët e Moskës, i kishin ”.. do ti dërgoj Tiranës dy e frymëzimit. Peshkimi ishte shpesh me nostalgji miqësinë me piktorin Guri
gëdhtitur me kohë. Madhështia talente shpërthyes që do të hobby i tij, por edhe kontakti Madhi, dekanin e fakultetit të historisë Ali
e veprave e puna e pashëmbullt zotërojnë skenën me shokë e miq. Kalonte Ostrenin, tenorin Latif Hoxha, kompozitorin
e tij, penguan më të rëndën, kombëtare…Lorenc Ra- shumë kohë me kallamin e tij Tonin Harapi, piktorin Kel Kodheli. Me Kel
burgun politik. Lufta e klasave, dovanin dhe Elisabeta së bashku me artistët Danish Kodhelin që ishte komshi i tij (në Tiranë),
por më shumë keqdashja dhe Qyrsaqin Dodmasej… “ Jukni e Ferid Kola, ndër Pjetri kishte shumë episode humori. Tregojnë
ambicja në mes kolegësh, sollën brigjet e Velipojës apo të që Keli të gjithë bisedat i fillonte tuj permendë
shumë viktima¸ ndër to edhe Ekonomikisht, Pjetri merrte liqenit. Tamara më tregon që: gruen e tij Rozen, gja qi e bezdiste shumë
burgosjen e supertalentit Luk një pension prej 8800 lekësh ….nga dëshira për me pasë Pjetrin:….Po lene Rozen, të paktën nji ditë, pa
Kaçaj. Për asnjë moment, Tama- që nuk i plotësonte as nevojat një mjet ma të sofistikuem në e permendë he burrë…!!! i lutej ai. Vjen rasti
ra, nuk vërejti tek Pjetri për “cingare partizani”. Ai, gjuetinë e peshkut, Pjetri me ly apartamentin e Pjetri tuj kenë që ishte
“lodhjen” apo “ftohjen” bash- për të plotësuar nevojat e kishte ndertue (projektue) Dalton e nuk dallonte ngjyrat, i kërkon ndihmë
këshortore, si rezultat i presionitfamiljes, u detyrua të shesë vetë MAKINETEN të cilën ja Kelit që si piktor ti jepte nji ide bojaxhiut për
e intrigave të klanit të muzikan- pianon, mjetin e vetëm të realizuan miqtë e tij mekani- ngjyrën e dhomës së gjumit…. Keli që priste
tëve të kuq. punës që ishte gjysma e kë në oficinën e NSHRAK- me u “hakmarrë” me Pjetrin që nuk mund të ja
shpirtit të tij. Për të mbijetuar ut. duronte Rozen e pranon kërkesën…
Ndërrimi i sistemeve nuk solli përpiqej të bënte punë dy-
ndonjë ndryshim të madh në tësore duke u aktivizuar në Fliste gjithnji me simpati për Kur vjen në shtëpi, Pjetri e gjen dhomën e
jetën e artistit tonë. Puna me projekte të ndryshme artistike shokët e tij Rifat Teqja, Gjon ndejës të lyer me një ngjyrë rozë që nuk i
nxënësit mbetej kënaqësia e në qytet, por edhe kombëtare. Simoni, Gasper Curcia, pëlqeu. Po cka asht kjo marri mor Kel, as unë e
vetme e jetës artistike për Pjeter Kohën e lirë e kalonte në Nikolla Zoraqi, Pavlin Shtjef- as grueja nuk jena “tipa rozë” , a nuk kishte
Gacin. Shpesh i thoshte shokëve natyrë ku gjente edhe burimin nin e Zef Coben. Kujtonte ndoj ngjyrë tjetër?

ndonjë thnegël e pëson prej këmbës së tij
duke dështuar në luftën e egër të darvinit
për një kënd të padukshëm ngrohtësie
kapërcejnë pastaj nëpër mendjen e babait
foljet e ngarkuara me pikëllim
për një mijë këngë të lisnajës që treten
pastaj babai ulet sërish në rrënjë të bungut
përballë një ketri që kërcen nga imazhi në
imazh
atëherë visorja e hap faqen e magjisë së
saj
në dritë të këtij tregimi dalin kuqëloret si
ombrellat e zanave
vendosur nëpër shtigjet kah kalon diana
dhe dalin si në shuplakë pikturat e pyllit
babai vazhdon udhën
vihen në lëvizje mijëra zëre nga frika kur
ofshan ai nga pesha e udhëtimit
kjo në pyll merret si bori e faunit
babai i heq këpucët atëherë dhe i do-
rëzohet harmonisë së pyllit
e koha rrjedh
duke sjellë mëngjesin e kuqërremtë
harabelat nëpër degëzat e kaçubave dhe të
fijeve të barit të gjatë me fara të imta
e ndërpresin ëndrrën
NATASHA LAKO
ia nisin këngës korale që zënë myshk duke të
dhe bashkë me kandrat e hapin librin e pritur ty
muzikës dhe perdet e kaltra të rëna,
me tinguj të cilët nga shporta semasiologjike e thua prej supeve të erës,
asaj bote e shpërfaqin hijeshinë dhe sirtari i kthyer përm-
e kërpudhave kuqëlore bys, në imitim të njeriut,
të mijëra e mijëra kuqëloreve që e stolisin kur mendoj boshësinë e
pyllin gjithë fjalëve,
dhe e gjithë kjo do të jetë një poezi e pash- fjalëve nga plot gjilpërëza
kruar e sapfos që është dashur të bëhet himn dhe karfica,
për mrekullinë e kuqëloreve nga ca xhufka me hare
midis të cilave kalon zbathur lozonjare të ca mbulesave
në majë të gishtave të trishta,
im atë i mirë si mund të arrij deri te
dhe të cilat i mbledh e i ruan nimfa në herbari- goja jote e hapur, që
umin prej papirusi mbledh gjithë shirat,
e që më vonë do të flasin vetëm me lëkurën, pa
si një ditar i shkruar shqip. kërkuar gjithë
shkretëtirën.”
VANGJUSH ZIKO Që me vargun e parë: “
TË VEÇANTAT E LIRIKËS EROTIKE Kur mendoj, kur mendoj,
TË NATASHA LAKOS kur mendoj” gjendemi
përballë një emocioni
Kam përpara poezinë “Kur mendoj, kur delirant, të cilin e përjeton
mendoj, kur mendoj” të Natasha Lakos: heroina lirike dhe e reflek-
“Kur mendoj, kur mendoj, kur mendoj, ton i gjithë mjedisi i
që në këngë nuk kanë hyrë ende dritaret, dhomës së saj. Atë e
perceptojnë dritaret, “që
(kanë) zënë myshk duke (të)
pritur”, “perdet e kaltra të
rëna, thua prej supeve të
erës” dhe imazhi, që dëshmon
për mbresa dhe për zheste të
pakontrolluara, për një
shqetësim të madh.
Heroina i quan të kota fjalët,
ato janë të pavlefshme,
“boshe”. Ato u ngjajnë
“gjilpërëzave dhe karficave”,
që shpojnë shpirtin dhe as
nuk vlejnë për të kapur dhe
varur stolitë, i duken të trishta
si “ xhufka(t) me hare lozon-
jare të (ca) mbulesave”.
Poetja, na përcjell impresio-
net, që përjeton heroina, pa
komentuar aspak për etikën,
për sjelljen e saj.
Të shkruash për një vizion të
çastit, brenda një sekonde të
pakomandueshme, do të thotë
që të përjetosh vetëm çastin.
Fjalët duken boshe.
Impresionisti i shquar francez
Pol Vërlen i ka vënë vëllim-
it të tij me poezi titullin e
çuditshëm “Romanca pa
fjalë”!
Kjo nuk do të thotë aspak se
poezisë së tij vërtet i
mungojnë fjalët.
As poetja jonë, në të vër-
tetë, nuk i shmang ato.
Poezia, në fakt, nuk është
thjesht një “fjalë”, ajo është
më shumë se një substancë
linguistike, është, mbi të
gjitha, një “logos”, në
kuptimin e aftësisë për t' i
folur lexuesit, për t' i
përcjellë mesazhin e
poezisë.
Poetja abstragon, përshkru-
an dhe e interpreton gjith-
shka emocionalisht. Ajo na
flet nëpërmjet imazheve,
nëpërmjet mbresave
shqisore dhe çasteve men-
dore kalimtare. Frymëzimi i
poetes pulson me rrahjet e
zemrës, jo të gjykimit.
 V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 1 5

ANDI BUSHATI Një fabrikë gjigande manipulimi Një fabrikë gjigande manipulimi
ANDI BUSHATI Një fabrikë gjigande manipulimi lobistit të Bashës. vetëm majën e ajsbergut. Sepse se financohej me para ruse.
Një fabrikë gjigande manipulimi nga ky pazar banal u prodhua një Detajet e këtij shkrimi i përdori këtë rrefren, sa herë
Kronologjia datë pas date/ mostruozitet monumental, që edhe prestigjozia New York shfaqeshin përpara
agjenti mori të paktën 225 mijë USD. Tashmë i paguar ai u Si u rekrutua McGonigal krijoi një realitet paralel Times që e rimori këtë temë. kamerave.
kthye në nëntor të Shqipëri. Menjëherë pas kësaj filloi për të goditur PD-në krejtësisht të gënjeshtërt.
dhënia e marerialeve me burim nga kryeministria, për Pra, deri këtu, kemi Kaq u desh që gazetat dhe Për të kuptuar at-
“paratë ruse” të Bashës dhe PD. Ashtu sikurse pohon vetë, thjeshtë fabulën e një ish Pa kaluar as katër pesë javë nga televizionet e financuara me mosferën që
McGonigal ndikoi në hapjen e hetimit, përmes materialve që zyrtari amerikan të kor- hapja e çështjes përmes trysminit paratë e inceneratorëve, të mbretëronte në vend
i servireshin nga Neza dhe këshilltari informal i kryeminis- ruptuar nga qeveria e një të McGonigal, në një revistë shndëronin në kryetemë rrezi- është mirë që të
trit, Dorian Duçka. Kulmi i kulmeve, ky i fundit i paguante vendi partner. amerikane, “Mother Jones”, të kun që po i kanosej sigurisë shikohet një
edhe dëshmitarët që dëshmojnë për FBI-në lidhur me këtë padëgjuar deri më atëhere në kombëtare, nga financimet e deklaratë, sa debile
ngjarje dhe kjo gjë i mbahej e fshehtë institucionit. Në shkurt Sa do e rëndë dhe e pisët Shqipëri, rodhën të dhënat për një Kremlinit. Politikanët në po aq dhe qesharake,
2018, qëllimi u arrit dhe FBI hapi hetimin zyrtar kundrejt që të duket, kjo përbën artikull që akuzonte opozitën tonë pushtet, nuk e hiqnin nga goja e Elisa Spiropali, nga

Ali Asllani- banesa ku jetoi në Vlorë dhe poezitë e gazetës :"Drita"

-Metafora: “i kanë vënë
gardhin e teshave” shfaq
imazhin e një teli ku
nderen rrobat për tu
tharë, gjë që të sjell
ndërmend një punë të
rëndomtë, që në kohët e
sotme moderne kryhet
nga makineria
(lavatriçja), pra ky varg
shpreh ndjenjën e izolim-
it, shpërfilljes dhe mënja-
nimit të individit intel-
ektualë dhe mendimit të
tij nga shteti dhe forcat
politike, mënjanim që ka
ndikuar, sa në një
prapambetje arsimore e
kulturore aq dhe në atë
ekonomike, pasi te ne
vendimet miren nga
partitë pa dëgjuar e
vvlerësuar mendimin
vizionar intelektual. Në
këtë kontekt “gardhi i
teshave” simbolizon jo
vetëm kufizimin e lirisë
por dhe shpërfilljen ndaj
saj dhe për pasojë formi-
min e një shoqërie
anonimësh, ku lehtësisht
drejtimin do jetë auto-
mat. Në qoftë se do ecim
në këtë linjë, së shpejti
ky anonimitet do kuro-
rëzojë inteligjëncën
artificiale në drejtimin
shoqëror.
-Fragmenti metaforik: “i
kanë blerë dhe gjuhën”
është tepër i dhimbshëm
për tu lexuar, pse shfaq
jo imazhin e një njeriu pa
gjuhë por ca më tepër,
“aktin e shitjes së
gjuhës” në mënyrë të
imponuar, duke u shpre-
hur për kontrollin dhe
censurën e fjalës së lirë,
dhe dakortësinë e indi-
vidit për këtë akt shitje,
duke harruar që liria e
fjalës është “a” e lirive
njerëzore, e individuali-
tetit njerëzor. Ndërkohë
krahasimi “si zilen e
vjetër” që simbolizon një
formë të vjetruar dhe të
harruar të komunikimit,
ironizon me tragjizëm
aktin e “shitjes së
gjuhës” si një
“panevojshmëri të
fjalës”. Besoj se kjo
mënyrë interpretimi ju
sjell ndërmend elemente
kanunorë në familjet
patriarkale ku gruaja
“nuk qet fjalë” para burrit,
ndërkohë që fjala është perëndi,
fjala është liri.
III-Në pamje të përgjithëshme
poezia duket si e mbuluar nga
një tis trishtimi, por befasisht te
strofa e tretë trevargore jo vetëm
që shohim një reze drite, por
dëgjojmë edhe një tingull të
ëmbël violin. Kështu te vargjet:
“Violina atje brenda saj (kokës)
po flet, po flet imitimi i zemrës/ i
mëlçisë së zezë/e urtë ka mbetur
koka, si forma e një klaviri”
shohim se e gjithë kjo strofë
është jo vetëm në kontrast me dy
strofat e para por dhe me një
optimizëm të befasishëm të
heroit poetik, pasi këtu ndjehet
diçka më shumë se një ndry-
shim, ndjehet një shpresë, një
rezistencë, një kundërvënie, e
shfaqur si zakonisht me imazhe
metaforike lako-iane ku : meta-
fora: “Violina atje brenda saj
(kokës) po flet” pra mendja
brenda kokës “po flet”si një
violinë. Mqse violina është një
instrument muzikor i ndjeshëm
dhe flet me një melodi fine dhe
të ngrohtë, kjo paraqitje sugjeron
një ekspresion emocional ose
mendimi, i cili buron nga bren-
dia shpirtërore e heroit poetik .
Është pikërisht termi “violin” që
të bën të kthesh kokën me
vëmëndje mbi vargje, se sig-
urisht një muzikë e ëmbël do
vijë prej saj. “po flet imitimi i
zemrës” thotë poetja dhe kjo
metaforë më kujton vargun e
Bertold Brehtin kur thoshte se:
”njeriu mund të mendojë” dhe
aty fillon revolta.”Imitimi i
zemrës, i mëlçisë së zezë”
sugjeron një shprehje emocion-
ale të një revolte që vjen nga
thellësia e qenies së një njeriut,
madje të duket se gjithë qënia e
njeriut është përmbledhur te
termi “koka”.
Kemi një metaforë të bukur te
vargjet: “e urtë ka mbetur koka,
si forma e një klaviri” që na bën
të kthjmë kokën dhe ta sodisim
me kënaqsi, pse shpreh in-
teligjencën dhe maturinë e heroit
duke e krahasuar me formën e
një klaviri, i cili është një instru-
ment i sofistikuar, ndaj kjo
metaforë sugjeron një maturi dhe
thellësi mendimi që ndodhet në
individin e përshkruar, madje
duke e shtrirë më tejë interpreti-
min do thoshja se “e gjithë
poezia e Lakos ngjan me një
melodi klaviri”. Është pikërisht
vargu i mësipërm që na qas
heroin poetik te personi i
poetes. Izolimin, shman-
gien e partive politike dhe
institucioneve shtetërore e
kemi ndjerë te vetja jonë
shumë prej nesh, por
ndryshe nga ne Natasha
Lako ka reaguar me
qetësi, me urtësi, duke
nënkuptuar frazën “me
pjekuri”, pse “ajo kokë ka
mbetur e urtë”. Poetja nuk
di të bërtasë, ajo flet me
qetësi dhe urtësi, por me
vendosmëri. Nuk njohim
shumë deputetë që të kenë
dorzuar mandatin për
dinjitet qytetar, për
kundërshti me praktikat e
forcës politike të cilës i
përkasin, por një prej tyre
nuk e harrojmë dot: Nata-
sha Lakon.
Poezia e Lakos është jo
lule mali por shpat e majë
mali, që u jep drejtimin
erërave dhe orientimin
frymëzimeve. Megjithë
atë asnjëherë nuk e kemi
dëgjuar të flasë për veten e
saj, ndërsa ata që flasin
për atë dhe poezinë e saj
janë të pakët, sepse jo të
gjithë mund të ngjiten në
majat e modernitetit
poetik të Natasha Lakos,
madje janë të shumtë ata
që as shikimi nuk u mbrin
dot deri aty, ndaj dëgjojmë
shprehje të tipit: “si shumë
e mjegulltë është poezia e
saj”. Nuk gabojnë, majat e
maleve gjithmon janë të
mbuluar nga mjegulla për
sytë me probleme, por
lulet aty çelin dhe në të
çarat e shkëmbinjve.
Shikoni metaforën “e urtë
ka mbetur koka, si forma e
një klaviri” e cila urtësisht
shpreh qëndrueshmërinë,
bukurinë dhe forcën e
autores, megjithëse është
nën presionin dhe mbyll-
jen e krijuar nga jashtë. Të
sqarojmë se klaviri është
një instrument muzikor që
përdoret për të performuar
muzikë, ai përbëhet nga
një seri tastierash në një
strukturë të hapur të
drejtuar nga mekanizmi i
ndezjes së notave që
prodhon tinguj. Ai është i
njohur për shkallën e gjerë
të notave që prodhon, për
fuqinë dhe ndjeshmërinë e
tingujve që krijon. Në
kontekstin e krahasimit të
kokës me formën e një klaviri
esenca e këtij krahasimi mund të
qëndrojë në disa aspekte:
a)-Ndjenja e kompleksitetit, pse
klaviri ka një strukturë komplekse
dhe aftësinë për të prodhuar tinguj
të ndryshëm me shkallë të ndrysh-
me emocionale. Duke e krahasuar
kokn me një klaviri, autorja
përshkruan thellësinë dhe kom-
pleksitetin e mendimeve dhe
ndjenjave të personazhit poetik.
b)-Aspekti i fuqisë së shprehjes,
ku: klaviri, si një instrument i
fuqishëm mund të shprehë emo-
cionet dhe ndjenjat me një shkallë
të gjerë. Duke krahasuar kokën me
një klavir, autorja shfaq aftësinë e
personazhit poetik për të shprehur
ndjenjat në mënyrë të ngjashme
me muzikën që prodhon një
klavir. Duhet të njohësh poezinë e
Natashës që të njohësh forcën e
shprehjes së saj, pasi ajo shprehet
me vargje ashtu si muzika me
tinguj.
c)-Qëndrueshmëria dhe qetësia e
njëjtë, pasi: klaviri si një instru-
ment i qetë dhe i qëndrueshëm,
përfaqëson stabilitet dhe harmoni.
Duke e krahasuar kokën me një
klavir, autorja mund të parale-
lizojë ndjenjën e qëndrueshmërisë
dhe të qetësisë që personazhi
poetik ka brenda tij, edhe pse
është nën ndikimin e kufizimeve
dhe të sfidave të jashtme. Njësoj si
qetësia dhe qëndrueshmëria e
Natasha Lakos, për të cilën folëm.
Pra, kjo është një mënyrë e bukur
për të interpretuar këtë poezi.
Edhe pse koka është e “mbyllur”,
në thelbin e saj ajo, mbart ende
potencialin për të shprehur emo-
cionet, mendimet dhe shpresat.
Kjo është e ngjashme me idenë e
një shkolle, që mund të jetë e
mbyllur porta e jashtme, por
brenda saj ende ndodhin proceset
e rëndësishme të mësimit, ose
është e mbyllur për efekte
pushime semestriale, por procesi
mësimor është në vazhdim. Inter-
pretimi që koka, edhe pse e mbyl-
lur, ende përmban elemente të
rëndësishme (si muzika, kënga,
dëshira dhe shpresa) është një
përputhje e mirë me mesazhin që
transmeton poezia, që edhe në
mënyra të ndalimit, mënjanimit,
izolimit etj., njerëzit kanë ende
mundësi për të shfaqur talentin e
vetë, për të gjetur frymëzim dhe
shpresë dhe për të dhënë vlera.
IV-Vargu “Ku po qëndrojmë mes
rruge, në ç’kohë po vijmë,/o përshtatet poetes
kokë e mirë,/pa besnikëri, pa Natasha Lako më së
tradhti dhe pa liri brenda,/të miri.
mbetura, si dele të tepërta mes
shiut.” është i pasur me meta- Lind pyetja, pse
fora dhe imazhe poetike që poetja ju rikthye
rikthehen te ndjesia e mbylljes, përsëri shfaqies së
izolimit a mënjanimit në një dëshpërimit të mënja-
kontekst urban, ku: metafora: nimit, izolimit,
“të mbetura, si dele të tepërta shmangies etj. të
mes shiut” rikthen ndjenjën e fillimit të poezisë
mbylljes, izolimit, ndjenjën e pasi ka shprehur
humbjes së lirive qytetare. shpresën të strofa e
“Delet e tepërta mes shiut” dytë? Për të kuptuar
paraqesin imazhin e një tufe të përshtypjen që
vogël të ndarë nga kopeja, por përcjell poezia, është
në kontekstin poetik shpreh e rëndësishme të
qënien e individit i ndarë nga analizojmë konteks-
grupi i shokëve, miqve, i brakti- tin dhe përmbajtjen e
sur në një ambient të hapur, nën vargjeve në kontekst.
një shi të vazhdueshëm, duke Nëse poetja ka
përforcuar ndjenjën e lënies përdorur vargje që
vetëm, izolimit e braktisjes, ngjallin shpresë,
mungesën e lidhjes me pastaj ka paraqitur
komunitetin urban. vargje që shkaktojnë
trishtim, dhe më pas
Metafora: “pa besnikëri, pa vazhdon me vargje
tradhti dhe pa liri brenda”shfaq optimiste, kjo
mungesën e lirive qytetare në strukturë (ndoshta)
një ambient urban, ku sugjeron synon të shprehë një
ndjenjën e humbjes së identitetit gamë të gjerë ndjen-
dhe mungesën e ndjenjës së jash dhe përvojash
sigurisë dhe besueshmërisë njerëzore.
brenda këtij konteksti, ndërkohë
që metafora:”Ku po qëndrojmë Në poezinë e saj,
mes rruge, në ç’kohë po vijmë” poetja mund të ketë
shpreh ndjenjën e humbjes së përdorur vargjet për
orientimit dhe kohës, paraqet të shfaqur kontrastin
ndjenjën e humbjes së qëllimit midis ndjesive të
në një qytet të madh, ku njerëzit ndryshme që njerëzit
ndihen të humbur dhe të pao- mund të përjetojnë në
rientuar jo aq në rrugët se sa në jetë. Përdorimi i këtij
funksionimin dhe vizionin e tij. kontrasti mund të jetë
një mënyrë për të
U ndala i befasuar te fraza “o shfaqur kom-
kokë e mirë”dhe mu duk se pleksitetin e jetës së
poetja në një moment po i njeriut, duke treguar
drejtohej vetes së saj me një farë qëndrime të ndrysh-
dhimshurie. Në fakt shprehja “o me që ndikojnë në
(moj) kokë” përdoret zakonisht emocione dhe në
kur dikush i drejtohet vetes për perceptimin e re-
ndonjë veprim të kryer (çbëre alitetit. Për më tepër,
moj kokë, çbëre?) apo të vargjet optimiste që
menduar (çmë thua moj kokë?), vijojnë, siç janë
madje poeti popullor ve në “dritat e makinave”,
gojën e një komiti të burgosur mund të jenë një
vargjet: “Moj kokë e qenit, moj mënyrë për të shpre-
qëne/ Që s’dite për veten tënde/ hur shpresën dhe
Nga bodrumi nuk u trëmbe” por ndriçimin që vjen pas
të them të vërtetën qesha periudhës së errët.
dhimshurisht me cilësorin Kjo mund të jetë një
”(kokë) e mirë” të poetes, pse mënyrë për të para-
ndjeva se ndodhej në një tension qitur një vizion më
shpirtëror jo të pakët, por pozitiv të jetës,
gjithsesi nuk e kishte humbur pavarësisht sfidave
besimin dhe shpresën te vetja dhe vështirësive që
(koka), madje u kujtova se emri mund të përjetohen.
i Homerit shqiptarizohet me Por si poezi moderne
fjalët “I miri” dmth ai që këndon që është, pranon
mirë, që flet mirë. Ky cilësor i interpretime të
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 1 7

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 8 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 1 9

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 2 1

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 2 3

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 2 5

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

MIHAL DEDJA

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen
Berisha!!! e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne
kulm te larte te Europes...

Kryengritje
nga njerez Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne
me arme per Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1
parate e mij perqind lart
vjedhura ne kohen piramidale
& ate qe vijoi me pas me fatosin
 P a g e 2 6 O u r W o r d s

Media, korrupsioni ne Shqiperi nga Berisha tek basha tek rama nuk ndeshkojn asnje ne RAPISCAN Scandal
A do e ndoshkoj njeri Rapis-
can dhe njerezit e tyre ne
shqiperi ne burgjet Ameri-
kane? A jane institucionet
Amerikane ok me korrup-
Sold billions of shares of con- sionin? SEC?
tract of Rapiscan for 50 cents
USD.

Vrasesi ne 21 janar tani ne krah te Edi Rames, vrasesit bashk ne zgjedhje, ai qe I nxorri dhe ai qe I qelloi...
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 2 7

Te perziet mafia e naftes dhe tere diplomatet pjese e tyre...

Dritan prifti u Aktivizua per te prishur leket e naftes qe Meta do jepte me

urdher nga kompanite e naftes offshore qe moren urdher nga Berisha.

Urdheri jepet dhe prifti helmoet dhe vdes me pas….kush ka helmin dhe ku
po mbaet qe po vdesin shume me Lukemia...po perdoret stili Putin ne 20
vjetet e fundit ne Shqiperi per te helmuar njerezit…
Patozi pjese e droges me Edi Ramen...

Minatoret e shtypur dhe perse nuk investoet ne fabika ne shqiperi...

Minatoret ne MIHAL DEDJA

Shqiperi vdesin
se Saimir Mane
do te shkeli mbi
kafka njerezisht Droga qe filloi biznesin e pastrimit
per te pastruar te parave ne Shqiperi...perse nuk
parate e mafias... investoet ne fabrika por ne droge?

\
Lavatricja e parave te balkanit…
Escobar 2021
 P a g e 2 8 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 2 9

Kosovo Border giving land to Montenegro, why?

Ghost salaries with foreign corp. in Albania… How EDVIN Rama launders money for the world in 2022
P a g e 3 0 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 3 1

Declassified pg2
P a g e 3 2 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 3 3

Declassified 4
 P a g e 3 4 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?

Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 5 , Is s u e 1 3 P a g e 3 5

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)

Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!

Non Profit Charitable
Organization
“ N E W L I F E ”
1774 - 76 street
Suite D3
Brooklyn, New York
11214
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
E-mail: Endri@newlifeaaco.org
Building a Future One Person At a Time...
VANGJUSH ZIKO TË VEÇANTAT E LIRIKËS EROTIKE TË NATASHA LAKOS
Është vetë përmbajtja e poezisë, e cila
e përcakton strukturën e saj.
Në radhë të parë, ligjërimin poetik të
Natasha Lakos e ngjiz figuracioni
letrar, gjuha e figurshme, metaforat,
epitetet, antonimet, shpirtëzimi i send-
eve.
Secili mjet artistik ka domethënien e
vet: “myshku” i dritareve simbolizon
moskomunikimin e heroinës me botën
e jashtme për një kohë të gjatë, me të
dashurin e zemrës as vizualisht; “perdet
e rëna” janë simboli i apatisë së plotë;
ndërsa, përqasja e dy epiteteve ana-
tonimike “lozonjare” dhe “të trishta” në
vargun përkatës, na përcjellin humorin
e trishtuar, që përjeton heroina lirike;
me ngarkesë simbolike nervoze është
edhe vargu “sirtari i kthyer përmbys, në
imitim të njeriut”.
Strukturën e poezisë së Natasha Lakos
e përcaktojnë, në mënyrë të veçantë,
konstruktet sintaksikore të vargut:
përsëritja leksikore te vargu “më kujto-
het, më kujtohet, më kujtohet”, na
kumton një gjendje stresante të një
dalldie emocionale.
Vëllimi semantik i fjalëve, të cilat
shprehin një bashkësi kuptimore meta-
forike natyrore dhe njerëzore, siç janë
“myshku”, “perdet e rëna nga supet e
erës”, “dollapi përmbys”, “xhufkat
lozonjare”, “goja e hapur që mbledh
gjithë shirat” dhe vetë vargu i lirë e i
ngjeshur impulsiv i poezisë na
dëshmojnë për begatinë semantike të
gjuhës poetike të autores.
Natasha Lako e shmang analizën
konceptuale, gjykimin e sjelljes dhe të
temperamentit impulsiv të herinës së
vet. Ajo nuk e ngarkon poezinë me
meditime apo stërhollime natyraliste
apo filozofike, por i jep përparësi çastit
dhe interpretimit të lirë të lëndës po-
etike, për të përcjellë impulse emocion-
J E T A
ale sa më mbresëlënëse.
Po të perifrazoja Ezra
Paundin, do të thosha se
tipari kryesor i poezisë së
Natasha Lakos është ampli-
fikimi maksimal i impre-
sionit të çastit.
Muza e poetes i lejon
heroinës përjetime roman-
tike nëpërmjet dëshirës së
saj të papërmbajtur për t' u
takuar sa më parë me
njeriun e dëshiruar të
zemrës së vet.
Heroina nuk mund ta
durojë mungesën e një
takimi kaq gjatë. Ajo
ëndërron për një takim
pasionant me të zgjedhurin
e zemrës së vet, për ta shuar
sa më parë përvëlimin e
shpirtit marrëzisht të dashu-
ruar, për të rihapur perdet e
rrëzuara nga supet e erës
dhe për ta ngritur “sirtarin
njeri” të rrëzuar përmbys.
I jashtëzakonshëm është,
veçanërisht, vargu me
semantikë të dyfishtë, që na
flet për këmbënguljen, për
të arritur sa më parë te
“goja e hapur, që mbledh të
gjitha shirat”.
Kjo metaforë e shtjelluar
semantikisht mund të
merret si simboli i një
“hurdhe lumi”, grope që
mbledh ujin e tij dhe si
metafora e një “oazi
shkretëtire”, që do ta shuajë
shkretëtirën e shpirtit të
heroinës lirike të përvëluar
nga epshi erotik i dashurisë
së zjarrtë.
Poezia e Natasha Lakos
është një poezi moderne
WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG
E R E
bashkëkohore me një
strukturë poetike kom-
plekse.
Poetja e thyen tabunë e
konceptit klasik mbi stilin.
Ajo është një nga krijuesit
tanë të rrallë bashkëkohorë,
që guxojnë të prekin
“tabunë” e stilit të pastër
poetik përshkrues apo
moralizues.
Verbin e saj poetik e
përcakton tensioni që mbart
fjalia dëshirore e vargut “si
mund të arrij deri te goja
jote e hapur”. Tensioni
maksimal i këtij vargu na
sugjeron tërthori edhe
dëshirën e nënndërgjegjsh-
me të saj për ta zhbërë sa
më parë mjedisin torturues
që e rrethon. Ajo kërkon sa
më parë të shkundet
myshku dhe “dritarja të
hyjë në këngë” dhe, mbase,
të dëgjojë sesi i këndon një
kitarë dashurisë në qytetin e
saj...
M.I.Lotman shkruan: “
"Alfabeti" i simboleve të
një poeti të caktuar nuk
është gjithmonë individual:
ai mund të nxjerrë sim-
bolikën e tij nga arsenali i
epokës, nga lëvizja kul-
turore, nga rrethi shoqëror.”
Në epokën tonë të globaliz-
mit individualiteti krijues
manifestohet jo vetëm në
krijimin e diçkaje të re, por
edhe në aktualizimin e
stileve më të vjetra, që
korrespondojnë me një
nivel tjetër të zhvillimit
kulturor, siç ndodh me këtë
poezi të shkruar në ditët
Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet
me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
tona, në të cilën janë të
pranishme dhe
remineshenca impresioniste
dhe romantike, të cilat, me
ndërgjegje apo pa
ndërgjegje, i ka gërshetuar
përmbajtja erotike pasio-
nante e kësaj poezie, vetë
muza e poetes.
M' u kujtua dhe një nga
poezitë e para të veçanta
erotike të Natasha Lakos:
“Njëzet qindarka për të
folur me ty,/ tridhjetë
qindarka për të ardhur te
ti…”. Pesëdhjetë qindarka
një dashuri!
M' u kujtua dhe Robert
Elsie, i cili, që përpara disa
dekadash, profetizoi se
poezisë shqiptare po i vinte
“një zonjë”, poetja e
përfytyrimeve dhe e
kundërpërfytyrimeve
poetike, Natasha Lako.