Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών

Σπουδών, Τμήμα Φιλολογίας.

Το μάθημα ‘’Διδακτική μαθητών με ειδικές

μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία) Ι ‘’
συμπεριλαμβάνεται στο Πρόγραμμα
Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας
[ΠΠΔΕ]

Ονοματεπώνυμο Πτυχιούχου Φιλολόγου:

Έτος αποφοίτησης:

Εργασία1 [3000] λέξεων

[θέμα ......................................................................................... ]

Διδάσκουσα : Μαρία Δροσινού Κορέα, Επίκουρος Καθηγήτρια

Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΦΕΚ 1603/31.12.2018, τ. Γ)
Καλαμάτα, 30 Αυγούστου 2022

‘Έχω διαβάσει και έχω υποβάλει τις ακόλουθες φόρμες2. Σε αυτές έχουν συμπεριληφθεί τα
κεντρικά σημεία του μαθήματος Διδακτική μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες
(δυσλεξία) Ι.

α/α Θεματική Ημερομηνία Φόρμα

ενότητα συμπλήρωσης
της φόρμας

1 1η δυσλεξία https://forms.gle/ZTrFAQ6GvZUq5hL58

2 2 η δυσλεξία https://forms.gle/adVh5sxpwqdLMZcN9

3 3 η δυσλεξία https://forms.gle/Bhr8tZtwQxBmBXhX8

4 4 η δυσλεξία https://forms.gle/DGp4qRQomErkie1E7

5 5 η δυσλεξία https://forms.gle/56QPu4kETS4DqJvz9

6 6 η δυσλεξία https://forms.gle/gk8Q5VM6ZsymJu4n6

7 7 η δυσλεξία https://forms.gle/26Zedh1oEDdh9WH38

8 8 η δυσλεξία https://forms.gle/Si3KKU3XeFYhxqCB8

9 9 η δυσλεξία https://forms.gle/9EkYUu8ej4DJws589

10 10 η δυσλεξία https://forms.gle/K1npnReVkamCJ1yc6

11 11 η δυσλεξία https://forms.gle/VtAdA2xA7orMER9h6

12 12 η δυσλεξία https://forms.gle/QvG912jVRGoSCPT69

13 13 η δυσλεξία https://forms.gle/WitFip2yLUfbWo6V6
Πίνακας Περιεχομένων
Πίνακας Περιεχομένων.......................................................................................................3
Αναφορές..................................................................................................................................4
Εισαγωγή..................................................................................................................................4
1. Προβλήματα συμπεριφοράς-Εννοιολογική αποσαφήνιση....................................................5
1.1. Αντιμετώπιση προβληματικής συμπεριφοράς......................................................................6
2. Αξιολόγηση και ενίσχυση δεξιοτήτων των μαθητών με προβληματικές συμπεριφορές.....10
3. Συμπέρασμα.......................................................................................................................11
Αναφορές
Χρηστάκης, Κ. (2011). Προβλήματα Συμπεριφοράς στη σχολική ηλικία. Αθήνα:
Διάδραση, ISBN 978-960-9541-29-9.
Χρηστάκης, Κ. (2022). Προβλήματα Συμπεριφοράς Παιδιών και Εφήβων. Αθήνα:
Διάδραση, ISBN 978-960-646-018-0.

Εισαγωγή
Το θέμα της προβληματικής συμπεριφοράς των μαθητών απασχολούσε από πάντα
την επιστήμη της Παιδαγωγικής, αποτελώντας και μια μεγάλη πρόκληση με την
οποία οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αντιμετωπίσουν αλλά και να διαχειριστούν.
(Χρηστάκης, 2011:12) Με τα σύγχρονα δεδομένα παρατηρείται μια αυξητική τάση
των προβλημάτων συμπεριφοράς των μαθητών αλλά και ένταση των φαινομένων σε
διεθνές επίπεδο.

Τα τελευταία χρόνια, οι εξελίξεις που σημειώθηκαν στον τομέα της μάθησης

επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό την μελέτη της προβληματικής συμπεριφοράς
δίνοντας παράλληλα νέα ώθηση σε σχέση με βελτιωμένες στρατηγικές αλλά και
τεχνικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Κατά την δεκαετία του 1970 η
κοινωνιογνωστική θεωρία έδωσε νέα σκοπιά στην καταγραφή της προβληματικής
συμπεριφοράς καθώς οι δυσκολίες αυτές ξεκίνησαν να αξιολογούνται με βάση τους
περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Στα πλαίσια του μαθήματος «Διδακτική μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

(δυσλεξία) Ι» η συγκεκριμένη εργασία αποσκοπεί στην αποσαφήνιση της
προβληματικής συμπεριφοράς, στη αντιμετώπιση της αλλά και στην αξιολόγηση των
δεξιοτήτων των μαθητών τα οποία επιδεικνύουν προβληματική συμπεριφορά. Για τον
λόγο αυτό, η εργασία διαρθρώνεται σε επιμέρους κεφάλαια από τα οποία αναλύονται
οι παραπάνω έννοιες.

1. Προβλήματα συμπεριφοράς-Εννοιολογική αποσαφήνιση

Όπως αναφέρει ο Χρηστάκης (2011:34) η συμπεριφορά ενός παιδιού η οποία
αξιολογείται ως ‘προβληματική’ είναι αυτή η οποία μπορεί να προκαλέσει
προβλήματα τόσο στο ίδιο το άτομο όσο και στα άτομα του περιβάλλοντος του. Οι
προβληματικές συμπεριφορές κατά κύριο λόγο εκδηλώνονται κατά κύριο λόγο στην
σχολική ηλικία καθώς αυξάνονται οι ανάγκες αλλά και οι απαιτήσεις του σχολείο με
αποτέλεσμα να εμφανίζονται αλλά και να εντείνονται τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα
συμπεριφοράς. (Χρηστάκης, 2011:34-45)

Σε γενικότερο πλαίσιο, η συμπεριφορά μπορεί να ερμηνευτεί αλλά και να αναλυθεί

υπό υποκειμενική αλλά και αντικειμενική σκοπιά, με βάση πάντα το είδος της
συμπεριφοράς που εξετάζεται. Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:47) τα βασικά
στοιχεία της κοινωνίας, οι λεγόμενες και «κοινωνικά αυτονόητες» συμπεριφορές
είναι αυτές οι οποίες θα καταδείξουν εάν μια συμπεριφορά είναι αποδεκτή ή και όχι.
Οι συνθήκες οι οποίες εκδηλώνεται μια συμπεριφορά διαδραματίζουν επίσης πολύ
σημαντικό ρόλο σε σχέση με την αξιολόγηση της όπως επίσης και οι προσδοκίες που
 π
α
ι
δ
ί
έχουν τα άτομα από το παιδί. Η συχνότητα αλλά και οι προηγούμενες συμπεριφορές
α
του ατόμου επίσης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο σε σχέση με τον χαρακτηρισμό
λ
μιας συμπεριφοράς ως προβληματικής ή και όχι. Για όλους τους παραπάνω λόγους
λ
ά
δεν υπάρχουν ακριβή και σαφή κριτήρια με τα οποία μπορούμε να χαρακτηρίσουμε
μια συμπεριφορά ως προβληματική. κ
α
ι
Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:60) με βάση τον νόμο ειδικής αγωγής των ΗΠΑ,
μπορεί να χαρακτηριστεί και ως προβληματική όταν τα παρακάτω στοιχεία και
γ
συμπεριφορές εμφανίζονται για εύλογο χρονικό διάστημα: ανικανότητα μάθησης εοι
ν
οποία δεν οφείλεται σε φυσικά αίτια αλλά και ανικανότητα σύναψης διαπροσωπικών
ι
σχέσεων , διάθεση για ατυχήματα αλλά και φόβοι επικοινωνίας. κ
ό
Όπως αναφέρει ο Χρηστάκης (2011:55) οι Kirk & Gallagher (1986) μια τ
ε
προβληματική συμπεριφορά είναι αυτή η οποία επεμβαίνει σε σημαντικό βαθμό στην
ρ
α
ανάπτυξη του παιδιού αλλά και στην ζωή του περίγυρου του. Ωστόσο, η συχνότητα
της, η διάρκεια αλλά και η ένταση με την οποία εκδηλώνεται η συγκεκριμένη
τ
ο
συμπεριφορά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε σχέση με την σοβαρότητα της
υ
κατάστασης.
ο
Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:76-89) κοινή συμπτωματολογία μεταξύ των
ι
παιδιών με προβληματική συμπεριφορά είναι οι χαμηλές κοινωνικές δεξιότητες, κοι
ο
χαμηλές σχολικές επιδόσεις, οι άσχημες διαπροσωπικές σχέσεις ενώ παράλληλασ η
υ
ψυχοκινητική, σωματική αλλά και νοητική ανάπτυξη ακολουθεί το αναπτυξιακό
σ
επίπεδο των ομήλικών τους. Σε σχέση με το ηλικιακό επίπεδο διαφοροποιούνται και
τ
ή
οι προβληματικές συμπεριφορές καθώς στις μικρότερες ηλικίες τα προβλήματα είναι
μ
μικρότερα. Ωστόσο, ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο είναι και το φύλο, καθώς
α
υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε σχέση με την συμπεριφορά. Όπως αναφέρει τ ο
ο
Χρηστάκης (2022:12) έχει παρατηρηθεί πως ένα μεγάλο μέρος των υβριστικών
ς
εκφράσεων εκδηλώνεται κατά κύριο λόγο από αγόρια. Κατά συνέπεια, η
τ
συμπεριφορά δεν μπορεί να οροθετηθεί αλλά διαφοροποιείται με βάση τους
ο
παραπάνω παράγοντες και συνιστά ένα υποκειμενικό στοιχείο. υ

π
1.1. Αντιμετώπιση προβληματικής συμπεριφοράς
α
Μέχρι και σήμερα η αντιμετώπιση μιας προβληματικής συμπεριφοράς εμπεριέχει
ι
κατά κύριο λόγο κατασταλτικά μέτρα τα οποία έχουν σχέση με την παραίνεση αλλά
δ
ι
και την νουθεσία. Η συμβουλευτική από πλευρά του εκπαιδευτικού αποτελεί μια
ο
ύ

α
λ
λ
σημαντική διαδικασία αλλά και άκρως ωφέλιμη για τους μαθητές που επιδεικνύουν
προβληματική συμπεριφορά. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει
αλλά και να καταγράφει την συμπεριφορά του παιδιού με σκοπό να τροποποιήσει την
συμπεριφορά του. Αναγκαία φυσικά προϋπόθεση είναι να σχεδιαστεί αλλά και να
εκτελεστεί ένα πρόγραμμα με σκοπό την αντιμετώπιση της προβληματικής
συμπεριφοράς.

Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:123-143) σημαντική αλλά και βασική προϋπόθεση

είναι ο εκπαιδευτικός να γνωρίζει την το παιδί με σκοπό να μπορέσει να σχεδιάσει
ένα πρόγραμμα παρέμβασης και αλλαγής της προβληματικής συμπεριφοράς. Η
αξιολόγηση είναι μια βασική διαδικασία η οποία προϋποθέτει την ανάλυση της
συμπεριφοράς του παιδιού ώστε να διαμορφωθεί μια συνολική εικόνα της
κατάστασης αλλά και να ενισχυθούν οι δεξιότητες του. Για την συγκέντρωση
πληροφορίων της εικόνας του παιδιού αλλά και του προφίλ του απαραίτητη
προϋπόθεση είναι η συστηματική παρατήρηση του τόσο στην τάξη όσο και στον
προαύλιο χώρο αλλά και στην ώρα των ελευθέρων δραστηριοτήτων. Μετά από την
παρατήρηση έπεται η συνέντευξη με το παιδί αλλά και με τους ίδιους τους γονείς.

Μέσα από την παραπάνω διαδικασία συγκεντρώνονται όλες οι πληροφορίες αλλά και
δίνεται η δυνατότητα για ερμηνεία της συμπεριφοράς του παιδιού αλλά και ο
σχεδιασμός ενός πλάνου δράσης για την καταστολή της συμπεριφοράς αυτής.

Όπως αναφέρει ο Χρηστάκης (2011:112-132) κατά την διάρκεια των ετών έχουν
αναπτυχθεί πολλές θεωρίες σε σχέση με την αντιμετώπιση των προβληματικών
συμπεριφορών. Ειδικότερα, μερικές από αυτές είναι η ενίσχυση, η γνωστική θεωρία ή
η θεωρία των παραγωγικών αιτίων οι οποίες μα βάση την εποχή και τις τάσεις της
εκάστοτε εποχής κινήθηκαν αντίστοιχα. Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:132)
μερικές χρήσιμές τεχνικές σε σχέση με την προβληματική συμπεριφορά είναι οι εξής:
η χρήση φράσεων αλλά και λέξεων από την ζωή του παιδιού με σκοπό το παιδί να
νιώσει οικειότητα με τον εκπαιδευτικό, η αλλαγή της στάσης του εκπαιδευτικού προς
το παιδί αλλά και γενικότερα του οικοσυστήματος του παιδιού αλλά και η θετική
ερμηνεία της συμπεριφοράς του ατόμου. Η τελευταία τεχνική είναι χρήσιμη ώστε να
αποκτήσουμε μια θετική εικόνα για το παιδί. Κατά συνέπεια, με βάση αυτή την
τεχνική ο εκπαιδευτικός ή το περιβάλλον του παιδιού αναζητούν μια θετική οπτική σε
σχέση με την συμπεριφορά του παιδιού.
Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:90-123) από τις κύριες επιδιώξεις των
εκπαιδευτικών αλλά και των γονέων είναι η προώθηση της θετικής αλλά και σωστής
συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα, το σχολείο θα πρέπει να είναι σε θέση να αναζητά
τρόπους προώθησης της υγειούς συμπεριφοράς αλλά και πρόληψης των
ανεπιθύμητων. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να δημιουργεί ένα θετικό και ευχάριστό
κλίμα στην σχολική τάξη αλλά και να διδάσκει επικοινωνία, συνεργασία αλλά και
ομαδικότητα προκειμένου να αποφευχθούν ανεπιθύμητές συμπεριφορές.

Οι προβληματικές συμπεριφορές πολλές φορές συνδέονται με την σχέση

εκπαιδευτικού και μαθητή. Για τον λόγο αυτό, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να είναι σε
θέση να αναπροσαρμόζεται και να βοηθά τον μαθητή να επαναπροσδιορίσει την
σχέση του με τον εκπαιδευτικό. Η χρήση κανόνων αλλά και προτύπων συμπεριφοράς
βοηθούν τους μαθητές να γνωρίζουν επακριβώς την συμπεριφορά που θα πρέπει να
εκδηλώσουν από την αρχή της σχολικής χρονιάς ενώ παράλληλά αποτελούν και
έναυσμα επαίνου από τον εκπαιδευτικό στον μαθητή. Ακόμα, ο εκπαιδευτικός θα
πρέπει να μάθει στους μαθητές δεξιότητες ακρόασης αλλά και ομιλίας με σκοπό οι
μαθητές να αποκτήσουν τρόπους συμπεριφοράς. Οι δεξιότητες αυτές είναι πολύ
σημαντικές καθώς οι μαθητές βελτιώνουν αισθητά την συμπεριφορά τους.

Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2011:90) μια από τις πιο σημαντικές δεξιότητες είναι
αυτή της επικοινωνίας. Ειδικότερα, μέσα από την ομαδική εργασία αλλά και μάθηση
οι μαθητές αναπτύσσουν όχι μόνο την κοινωνικότητα τους αλλά και ξεπερνούν
δυσκολίες σε σχέση με την διαφορετικότητα τους και κατά αυτό τον τρόπο
εξισορροπούνται και μειώνονται οι διαφορές τους.

Η απομόνωση του μαθητή που επιδεικνύει προβληματική συμπεριφορά δεν αποτελεί

λύση και πλέον δεν είναι κοινά αποδεκτή από την παιδαγωγική. Ο μαθητής με
προβληματική συμπεριφορά θα πρέπει μέσα από τους παραπάνω τρόπους αλλά και
τεχνικές να εναρμονιστεί με το περιβάλλον της τάξης και φυσικά με την σωστή
καθοδήγησή του εκπαιδευτικού.

Σε σχέση με την αντιμετώπιση προβληματικών συμπεριφορών, τα κατασταλτικά

μέτρα δεν αποτελούν την μοναδική λύση. Η ποινή στην σύγχρονη παιδαγωγική έχει
αντικατασταθεί με την συμβουλή, την παραίνεση και την διδασκαλία της ορθής αλλά
και αποδεκτής συμπεριφοράς. Το εκπαιδευτικό μοντέλο με συμβουλευτική αλλά καιν
 να
γν
ωρ
ίζει
ότι
η
συστημική βάση αποτελείται με στοιχεί ψυχοκοινωνικά και κοινωνιο-γνωστικά και
συ
αντιμετωπίζει το σχολείο
μπ ως μοναδικό μέσο διόρθωσης της συμπεριφοράς.
ερι
Ο εκπαιδευτικός θαφο πρέπει να γνωρίζει ότι η συμπεριφορά που επιδιώκει να αλλάξει
ρά
στον μαθητή είναι κυρίως συμπεριφορά η οποία επηρεάζει το σύνολο της τάξης και
πο
έχει αρνητικές συνέπειες
υ για τον ίδιο τον μαθητή. Θα πρέπει φυσικά ο εκπαιδευτικός
επι
να γνωρίζει ότι η αρνητική συμπεριφορά του παιδιού είναι ένα σύνολο αιτιολογικών
δι
παραγόντων. (Χρηστάκης,
ώκ 2011:115-125) Οι γονείς αλλά και οι εκπαιδευτικού είναι
αυτοί οι οποίοι θα ειβοηθήσουν στην καταστολή της αρνητικής συμπεριφοράς ενώ
να
παράλληλα και όλο αλ το περιβάλλον του. Όπως αναφέρει ο Skinner (στο Χρηστάκης,
2011) η συμπεριφορά λάξασκεί επίδραση στο ίδιο το άτομο αποτελώντας παράλληλα και
ει
νέο ερέθισμα για μιαστονέα συμπεριφορά.
ν
Η μέθοδος αλλαγήςματης συμπεριφοράς εμπεριέχει κατά κύριο λόγο παρεμβάσεις
στους παράγοντες τουθητ περιβάλλοντος μέσα από την επανεξέταση των σχέσεων τους
ή
με το ίδιο το παιδί είν αλλά και συστηματικό και δομημένο πρόγραμμα για την
αι
διδασκαλία της επιθυμητής συμπεριφοράς. Ωστόσο, τις πιο πολλές φορές δεν είναι
κυ
απαραίτητο να ακολουθηθεί
ρί και το δομημένο πρόγραμμα καθώς και μόνο μέσα από
ως
τις παρεμβάσεις ο μαθητής μπορεί να τροποποιήσει την συμπεριφορά του. Μόνο όταν
συ
τα προβλήματα συμπεριφοράς
μπ είναι έντονα εφαρμόζεται και το διδακτικό πρόγραμμα
το οποίο εμπεριέχειερισυγκεκριμένα βήματα αλλά και δραστηριότητες για την αλλαγή
φο
της συμπεριφοράς τουρά παιδιού. Η καταγραφή της συμπεριφοράς του παιδιού, το
πλαίσιο αλλά και η ηένταση της αρνητικής συμπεριφοράς είναι ένα από τα βασικά
οπ
στοιχεία τα οποία θαοίαπρέπει να εφαρμόζονται κατά την μέθοδο τροποποίησης της
συμπεριφοράς με σκοπόεπ την διασφάλιση της επιστημονικής βάσης της μεθόδου
ηρ
αλλαγής συμπεριφοράς.
εάζ
ει
Βασική προϋπόθεσητοείναι να επιτευχθεί η ενημέρωση αλλά και η ευαισθητοποίηση
όλων των φορέων που σύ εμπλέκονται με την διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Ακόμα θα
νολ
πρέπει να γίνεται κατανόηση
ο των προβληματικών συμπεριφορών του παιδιού ενώ
της
παράλληλα οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να εφαρμόζουν τεχνικές πρόληψης της
τάξ
προβληματικής συμπεριφοράς
ης αλλά και ενίσχυση της θετικής. Οι κοινωνικές αμοιβές
όπως η επιβράβευση καιτης ορθής συμπεριφοράς αποτελούν έναν σημαντικό ενισχυτή
έχε
συμπεριφοράς για το ιπαιδί το οποίο επιδεικνύει προβληματική συμπεριφορά.
αρ
νητ
ικέ
ς
συ
νέπ
ειε
ς
2. Αξιολόγηση και ενίσχυση δεξιοτήτων των μαθητών με προβληματικές
συμπεριφορές
Όπως ειπώθηκε και παραπάνω σημαντικό βήμα για την καταστολή των αρνητικών
συμπεριφορών είναι η ενίσχυση των δεξιοτήτων των μαθητών. Οι μαθητές θα πρέπει
να είναι σε θέση να λειτουργούν στα πλαίσια ομάδας, να εκφράζουν τα
συναισθήματα τους αλλά και να αναπτύσσουν διαπροσωπικές σχέσεις με τους
συμμαθητές τους. Κατά αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγονται τα αρνητικά
συναισθήματα, όπως η λύπη, η απογοήτευση ενώ παράλληλα θα ενισχύονται τα
θετικά συναισθήματα αλλά και ο διάλογος και η αρμονική συμβίωση μεταξύ τους.
(Χρηστάκης, 2011:120)

Σημαντικό στοιχείο επίσης αποτελεί και αλληλεπίδραση μεταξύ του μαθητή αλλά και
του εκπαιδευτικού. Ειδικότερα, οι εκπαιδευτικοί είναι σε θέση να γνωρίζουν τα
στοιχεία της προσωπικότητας του κάθε μαθητή και μέσα από τις κατάλληλες τεχνικές
θα είναι σε θέση να βοηθήσουν αλλά και να καθοδηγήσουν τους μαθητές. Οι
προβληματικές συμπεριφορές όπως ειπώθηκε και παραπάνω συνδέονται συχνά με
την σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να χτίσει
εμπιστοσύνη μεταξύ του ίδιου και του μαθητή ώστε ο μαθητής να επαναπροσδιορίσει
την σχέση του με τον εκπαιδευτικό.

Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει διαμορφώσει ένα κλίμα σεβασμού αλλά και

ελεύθερης διακίνησης ιδεών μέσα στην τάξη. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές θα
πρέπει να μπορούν να εκφράζονται με ελευθερία και όχι υπό τον φόβο του λάθους ή
της τιμωρίας. Κατά αυτό τον τρόπο διαμορφώνεται ένα κλίμα αγάπης και
συνεργασίας μεταξύ των μαθητών αλλά και του εκπαιδευτικού και κατά αυτό τον
τρόπο μειώνονται οι προβληματικές συμπροφορές μέσα στην τάξη.

Οι μαθητές θα πρέπει να μάθουν να εμπιστεύονται αλλά και να ακούν ο ένας τον

άλλον. Οι δεξιότητες συνεργασίας, μέσα από δραστηριότητες γνωριμίας, ομαδικές
δραστηριότητες αλλά και εργασίες θα αποτελέσουν το έναυσμα ενίσχυσης αυτών των
δεξιοτήτων των μαθητών. Η εργασία ανά ζεύγη βοηθά τους μαθητές να αναπτύσσουν
την δεξιότητα προσοχής αλλά και συγκέντρωσης αλλά και παράλληλα θα ενισχύει
και ο σεβασμός μεταξύ των μαθητών. Η εργασία ανά ζεύγη επίσης μπορεί να
βοηθήσει και στην μείωση της διάσπασης της προσοχής καθώς οι μαθητές θα μάθουν
να προσέχουν ο ένας τον άλλον αλλά και να σέβονται την ομιλία του άλλου.
Σύμφωνα με τον Χρηστάκη (2022:19) αρκετοί εκπαιδευτικοί με μαθητές με
διασπαστική συμπεριφορά συμφωνούν πως η στρατηγική της ομαδικής εργασίας
βοηθά τους μαθητές να αυξήσουν την προσοχή τους.

Η επιτυχία της ενίσχυσης της ορθής συμπεριφοράς αρχικά γίνεται προφορικά

παρέχοντας στους μαθητές την ευκαιρία να καταλάβουν αλλά και να γίνει επεξήγηση
των όρων και των συνθηκών που δεν κατανόησαν οι μαθητές. Σε μικρές ηλικίες 4-5
υπάρχει η δυνατότητα υποστηρικτικής διδασκαλίας με σκοπό την ενίσχυση των
δεξιοτήτων των μαθητών.

3. Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, το θέμα της προβληματικής συμπεριφοράς των μαθητών, αποτελεί
μια μεγάλη πρόκληση με την οποία οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αντιμετωπίσουν
αλλά και να διαχειριστούν. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να εφαρμόσουν μια πληθώρα
από τεχνικές ενίσχυσης της σωστής συμπεριφοράς μέσα από σύγχρονες παιδαγωγικές
μεθόδους. Η συμπεριφορά του μαθητή είναι ένα σύνολο άλλων αιτιολογικών
παραγόντων τα οποία όλα μαζί ενισχύουν την αρνητική αλλά και μη αποδεκτή
συμπεριφορά του μαθητή. Για τον λόγο αυτό, ο εκπαιδευτικός σε συνεργασία με την
οικογένεια του μαθητή θα πρέπει να εργαστεί μεθοδικά αλλά και στενευμένα με
σκοπό την καταστολή της αρνητικής συμπεριφοράς. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να
προσφέρει θετική ενίσχυση στον μαθητή, μέσα από επιβράβευση και στενευμένη
παρατήρηση της συμπεριφοράς του. Η τιμωρία πλέον δεν θεωρείται αποδεκτός
τρόπος καταστολής της αρνητικής συμπεριφοράς.