TEZA 1

1. Atrezia e ezofagut, ddx e një atrezie me fistul dhe një pa fistul. Ku ndryshon trajtimi midis tyre?
Atrezia ezofageale është një anomali kongenitale qe e ben ezofagun te ndërpritet duke u perbere nga nje xhep i verbër
proksimal dhe një segment distal qe nuk kanë vazhdimësi me njëra tjetrën. Një ose më shumë fistula mund të jenë të
pranishme midis ezofagut të keqformuar dhe trakesë. Atrezia ezofageale shfaqet në 1:3500-5500 fëmijë të lindur
gjallë. Dominon seksi mashkull. Përfaqëson 90% të anomalive kongenitale te ezofagut.

Klasifikohet në atrezi ezofageale pa fistul ose atrezi ezofageale me fistule. Gjithashtu

klasifikohet ne 5 grupe:
1. Tipi I- Atrezia ezofageale e izoluar pa fistule trakeo ezofageale.
2. Tipi II- Atrezia ezofageale me fistule proksimale.
3. Tipi III- Atrezia e ezofagut me fistule trakeo ezofageale distale.
4. Tipi IV- Atrezia ezofageale me fistule te segmentit proksimal dhe distal.
5. Tipi V- Fistula trakeo ezofageale e izoluar pa atrezi.

Diagnoza antenatale është vështirë kështu që përpjekjet kryesore bëhen pas lindjes ku duhen dalluar dhe njohur
shenjat klinike. Mungesa e vazhdimësisë së ezofagut nuk lejon gëlltitjen. Përveç pengesës në ushqyerje, ky problem
mund të shkaktojë që foshnjat të aspirojnë dhe të mbyten në pështymën e tyre (xhepi proksimal mbushet me salive).
Nëse një fistulë trakeoezofageale është e pranishme, lëngjet (qoftë pështymë nga lart ose sekrecione të stomakut nga
poshtë) mund të rrjedhin në pemën trakeobronkiale. Kjo anomali mund te komplikohet me pneumoni aspirative apo
trakeobronkomalaci. Kur dyshohet për këtë dx përdoret kalimi i sondës nazogastrike, e cila ka pengesë që në 8-10cm e
para. Vlerësimi i nivelit të futjes së sondës bëhet me Rx. Nga vdekshmëri 100 % dikur, sot ka mbijetesë 90%.

Diagnoza diferenciale:
Atrezi ezofageale me fistule Atrezi ezofageale pa fistule
Ezofagu proksimal është dilatuar dhe i trashur, mbaron Ka nje xhep distal me te shkurter dhe distance me te
afer Th3. gjate midis cungjeve.
Ne Rx toraksi laterale mund te konstatohet nivel
Ne Rx shikohet abdomen pa gazra
hidroaerik i trungut te siperm.
Fistula eshte qartesisht e diagnostikueshme me ane te
bronkoskopit rigid. Fistula mund te jete proksimale, Ne bronkoskopi nuk dallojme fistule ose mund te kemi
distale (dallohet aerizim i stomakut dhe zorreve ne Rx) fistule te mbyllur
ose te dyja.
Klinika: stomaku eshte i fryre nga ajri, mund te pesoje Klinika: sekrecione te shtuara pershtyme, ushqimi nuk
bronkopneumoni aspirative, dispne, kolle. kalon poshte.

Trajtimi:
Atrezi ezofageale me fistule Atrezi ezofageale pa fistule
1. Për dekomprimimin e stomakut behet gastrostomi
dekompresive. Gjate gastrostomise ne fistule
vendoset nje kateter tip balon Fogarty.
2. Behet torakotomi ne hapesiren interkostale III ose Iv 1. Teknika eshte e njejte, por me e thjeshte sepse nuk
3. Kur distanca midis segmenteve eshte e vogel, behet ka fistule.
anastomoze midis tyre (qepje e thjeshte fund me 2. Kalohet nje sonde ne menyre transgastrike per te
fund me sutura fine mendafshi ose te absorbueshme). bere me te lehte gjetjen e segmentit distal.
4. Kur distanca eshte me e madhe, vendoset nje sonde 3. Kur jane te pranishme tensione te padeshiruara,
ne ezofagun proksimal dhe pritet 2-3 muaj derisa ai mund te provohet procesi i elongimit.
te zgjatet, me pas behet anastomoza, e cila quhet e 4. Nese ka rrjedhje, ajo kontrollohet me drenim pa qene
vonuar. Nderkohe, ushqyerja behet me gastrostomi. nevoja per nderhyrje.
5. Anastomoza mund te mbulohet me pleure ose 5. Strikturat trajtohen me dilatacione.
segment te venes azigos apo nje shirit muskular.
6. Gjate nderhyrjes ana trakeale e fistules mbyllet me
sutura te vecanta (mendafshi ose te absorbueshme.

Komplikacionet pas korrigjimit: disfagia, refluksi GE, strikturat e anastomozes, dehishenca e anastomozes, recidiva e
fistules ezofago-trakeale, trakeomalacia, obstruksioni i rrugeve ajrore, komprimimi vaskulare, apnea reflektore etj.
1
2. Hernia inguinale, ku ndryshon nga hidrocela nga klinika dhe trajtimi?
Hernia inguinale eshte semundja me e shpeshte kirurgjikale ne moshen feminore. Hernia inguinale perkufizohet si
dalje e organeve te brendshme nga kaviteti abdominal nepermjet kanalit inguinal. Organet jane te mbuluara nga cipa e
peritoneumit.
Hidrocela konsiston ne grumbullimin e lengut seroz ne skrotum. Grumbullimi patologjik i likidit vjen nga peritone-
umi, i cili rreth testit merr emrin tunica vaginalis.

Klinika
Hernia inguinale
1. Eshte prezente qe ne lindje tek infantet, por mund te
ndeshet edhe tek latantet dhe tek femijet me moshe
me te rritur. Tek meshkujt eshte me evidente dhe
mund te shkoje deri ne skrotum (inguinoskrotale).
2. Eshte me e dukshme ne pozcionin ne kembe. Masa
rritet kur femija qan ose kollitet.
3. Eshte e pareponueshme.
4. Rastesisht nje hernie inkarcerata e cila mund te kete
nje anse qorre me ajer ne brendesi mund te kete
transluminim.
5. Nese ka pjese te zorres ne hernie mund te degjojme
tingull timpanik ne perkusion.
Hidrocela
1. Eshte e pranishme qe ne lindje.
2. Nje hidrocele tipike prezantohet si nje fryrje
skrotumi qe ndryshon permasat e saj, duke u bere me
e vogel gjate nates kur femija eshte ne gjume.
3. Me ane te palpacionit te kujdesshem vihet re qe
hidrocela nuk shtrihet deri ne kanalin inguinal.
4. Hidrocela ka transluminim brilant.
5. Ne perkusion kemi tingull mat.

Trajtimi
Hernia inguinale Hidrocela
• Nuk duhet te nderhyme menjehere por te presim
vetesherim duke perdorur bandazhe herniare qe
• Pritet deri ne 18 muaj nese ajo do te mbyllet
mbajne hernien ne forme te reponuar.
sponatanisht.
• Pas 2 vitesh nese ende nuk eshte vetesheruar duhet te
• Trajtimi eshte kirurgjikal dhe rekomandohet pas 12-18
behet nderhyrje kirurgjikale (reponim i gjithe mases se
mujash, ku interventi konsiston ne ligature te procesit
herniuar dhe mbyllje e sakusit).
vaginal.
• Mund te nderhyet me shpejt nese hernia ka tendence
• Kur jane te medha dhe shkaktojne problem duhen
per tu inkarceruar shpesh, kur eshte e pareponueshme,
trajtuar me pare.
kur jep dhimbje barku dhe crregullime digjestive si
konstipacion, te vjella etj.

2
TEZA 2

1. Diagnoza diferenciale midis nje atrofie duodenale dhe nje atrezie pylori.
Atrezia e pilorit- obstruksioni me i rralle midis hapjes se stomakut dhe intestinit. Bllokimi i pilorit nga atrezia
kongenitale mund te ndodhe nga nje rrjete ose ne raste te rralla pilori mungon fare dhe stomaku mbaron ne nje rruge
qorre duke mos u lidhur me duodenin.
Atrezia duodenale- eshte me e shpeshta dhe diagnostikohet ne periudhen prenatale. Shpesh shfaqet ne te lindurit
premature dhe mund te bashkeshoqerohet me anomali te tjera kongenitale.

Atrezi pylori Atrezi duodenale

Te vjella jo biliare Te vjella me permbajtje te paster biliare
Distensioni abdominal mund te mos jete i dukshem per
Distendim abdominal i siperm
shkak te te vjellave
Ne Rx tregohet nje bule gastrike e vetme ose nivel Ne Rx nuk shihet ajer pas duodenit. (“double bubble”
hidroaerik dhe nuk shihet ajer ne pjesen distale te traktit sign) Nqs ka prani te ajrit, flet per obstruksion jo
GI komplet.
Trajtimi: gastroduodenostomi ose ekscizion kirurgjikal
Trajtimi: duodenoduodenostomi
per atrezine membranoze.

2. Hidrocela, diagnoza dhe trajtimi. Si diferencohet nga funikulocela?

Hidrocela eshte nje patologji e pranishme qe ne lindje, zakonisht bilaterale. Hidrocela konsiston ne grumbullimin e
lengut seroz ne skrotum. Ky likid origjinen e ka nga peritoneumi, i cili rreth testit e ka emrin tunica vaginalis. Nje
hydrocele tipike prezantohet si nje edeme e skrotumit qe e rrethon testin dhe ndryshon permasat e tij, duke u bere me i
vogel gjate nates dhe kur femija eshte ne gjume. Nese shtrihet edhe mbi teste quhet hydrocele e inkistuar.
Shkaqet mund te jene: kanceri, trauma, orkiti dhe hernia.
Etiologjia: nga nje defekt qe mund te ndodhe ne tunica vaginalis, kemi dalje te likidit nga kaviteti abdominal dhe
zbritje ne skrotum.
Hidrocela klasifikohet ne
1. Hydrocele te pakomunikuar, ne te cilen sakusi eshte i mbyllur dhe likidi qendron ne te
2. Hydrocele te komunikueshme, kur likidi shkon edhe lart ne abdomen
3. Hydrocele ne forme kordoni, ku mbyllja e tunica vaginalis eshte definitive.
Klinika: pjesa me e madhe jane asimptomatike. Zmadhimi i skrotumit eshte i padhimbshem. Neqoftese ka dhimbje
atehere eshte e shoqeruar me infeksion. Behet diagnoza diferenciale me hernien inguinale. Me nje palpacion te
kujdesshem veme re se hidrocela nuk shtrihet ne kanalin inguinal.
Diagnoza vihet duke u bazuar tek klinika dhe kryerja e nje echo - doppler.
Pjesa me e madhe e hidrocelave mbyllen spontanisht deri ne 18 muaj. Kirurgjia rekomandohet pas 12-18 muajsh dhe
konsiston ne ligaturen e procesit vaginal. Kur hidrocelat jane te medha dhe shkaktojne problem, trajtohen me pare.

Funikulocela- eshte hidrocela e kordonit spermatik, ne te cilen kemi nje obliterim distal te procesit vaginal, ndersa
pjesa proksimale eshte e hapur dhe komunikon me peritoneumin. Testi gjate zbritjes per ne skrotum terheq dhe
peritoneumin parietal duke formuar palosje te quajtur procesi vaginal peritonei qe zbret ne skrotum. Pas zbritjes se
testit ky proces obliterohet dhe nuk komunikon me kav.abdominal. Nese komunikon dhe me vone obliterohet duke
lene qese te mbushur me likid ne funiculin spermatik = funikulocele. Likidi mund te shihet mbi teste midis anulusit
intern dhe procesit vaginal dhe nuk shihet likid ne qesen skrotale (ddx me hidrocelen e thjeshte). Funikulocela zkn
eshte pa shenja klinike, pa dhimbje, e pareponueshme, transluminishente, e levizzshme, e tensionuar dhe nuk jep te
vjellla. Funikulocela konsiderohet si nje hernie potenciale dhe zkn performohet herniotomi profilaktike.

3
TEZA 3

1. Atrezia e duodenit. Llojet dhe diagnoza.

Atrezia duodenale kongenitale ndodh afersisht 1/2500 lindje te gjalla, shoqerohet me sindromin Down dhe eshte me e
shpeshte ne popullatat me nje shkalle te larte lidhjeje gjaku. Prematuriteti, prapambetja e zhvillimit, dhe keqformimet
bashkekzistente jane te zakonshme. Pothuaj 50 % e atrezive duodenale shoqerohen me disa anomali te tjera kardiake,
genitourinare, anorektale ose sipas rastit atrezi ezofageale dhe deri 40 % kane trisomi 21.

Etiologjia- atrezia dhe stenoza duodenale mendohet se shkaktohet nga nje deshtim i procesit te rikanalizimit. Gjate
javes se trete te zhvillimit embrionik, pjesa e dyte e duodenit nxjerr sythet biliare dhe pankreatike te cilat jane fillesa e
sistemeve hepatobiliare dhe pankreasit. Ne te njejten kohe, duodeni kalon ne nje faze solide, me ristabilizim te lumenit
dhe pastaj ndodh shkrirja ne nje e vakuolave midis javes se 8-te dhe te 10-te. Nje demtim embriologjik gjate kesaj
periudhe mund te coje ne formimin e rrjetave intrinseke, atrezive dhe stenozave (Deshtimi i vakuolizimit). Sipas rastit
atrezia shoqerohet me ind pankreatik qe mund te rrethoje duodenin. Me shume sesa nje pankreas i vertete anular, ky
fenomen eshte nje deshtim i zhvillimit duodenal. Pema distale biliare eshte e crregullt dhe mund te hapet proksi-
malisht ose distalisht ne atrezi. Atrezia biliare, agenezia e fshikezes se temthit, dhe stenoza e koledokut shoqerohen me
atrezine duodenale dhe ne vecanti me atrezine dopio (e rralle me nje incidence te dukshme familjare). Ne shumicen e
rasteve kemi polihidramnion shoqerues, i cili vjen nga obstruksioni intenstinal. Prapambetja ne rritje eshte gjithashtu e
shpeshte, gje qe mund te privoje fetusin nga kontributi ushqyes i likidit amniotik te gelltitur.

Klasifikimi
1. Stenoza ose obstruksioni jo i plote, mund te jene pasoje e nje diafragme ose membrane me nje hapje te vogel. Nje
membrane e holle qe balonizohet ne pjesen distale referohet si brryl i fryre.
2. Atrezia ose obstruksioni i plote, mund te shihet ne vazhdimesine e muskulatures duodenale ose si nje hapesire e
mbushur me ind pankreatik.

Anatomia Patologjike- megjithese vendi i obstruksionit klasifikohet zkn si preampular dhe postampular, ne pjesen me
te madhe ai gjendet ne zonen periampulare. Sipas shkalles se obstruksionit, duodeni proksimal dhe stomaku dilatohen
disa here me shume se madhesia normale. Pilori eshte i distenduar dhe hipertrofik. Zorra e holle, poshte obstruksionit
eshte e kolabuar dhe ne rastet kur ka atrezi te plote, ka mure shume te holla.

Diagnoza- shumica e rasteve me atrezi duodenale kapen midis moshes 7 dhe 8 muajshe te jetes intrauterine.
• Nje EKO normale e fetusit me polihidramnion nuk e perjashton obstruksionin duodenal. Stomaku i dilatuar dhe
duodeni proksimal mund te shihen gjate nje EKO antenatale.
• Te vjellat me permbajtje te paster biliare fillojne pak ore pas lindjes. Aspirimi nepermjet nje tubi nazogastrik i me
shume se 20 ml permbajtje gastrike ne nje te porsalindur, sugjeron obstruksionin intenstinal (sasia normale < 5 ml).
Diagnoza e nje obstruksioni jo te plote (stenoze ose membrane) mund te vonohet pertej periudhes neonatale. Per
shkak se shumica e obstruksioneve duodenale ndodhin poshte ampules, te vjellat jane biliare ne me shume se 2/3 e
rasteve. Sipas rastit te vjellat nazogastrike ndodhin nga gastriti. Distensioni abdominal mund te mos jete i dukshem
per shkak te te vjellave. Diagnoza e vonuar mund te rezultoje ne dehidrim, hiponatremi, hipokloremi.
• Ikteri nqs eshte i pranishem, rralle eshte obstruktiv dhe me shume ndodh nga prematuriteti dhe dehidrimi.
• Nje Rx abdominale ne kembe, duke perdorur nese nevojitet, si kontrast ajer, konfirmon dx. Gazi intenstinal poshte
duodenit tregon obstruksion inkomplet. Kur ne grafi shihet gaz pas duodenit, atehere nuk mund te perjashtohet
volvulusi i zorres se holle dhe eshte i detyrueshem eksplorimi urgjent. Kur obstruksioni eshte inkomplet, kerkohet
ekzaminim me kontrast per te perjashtuar malrotacionin dhe volvulusin. Me rralle, pema biliare eshte e mbushur me
ajer dhe jane demonstruar nje sere anomalish pankreatike dhe biliare.

Trajtimi- sapo vendoset diagnoza, fillohet dekomprimimi gastrik si dhe korrigjimi i ekuilibrit hidro elektrolitik. Duhen
perjashtuar njekohesisht edhe anomalite e tjera shoqeruese. Korrigjimi operativ behet kur femija eshte stabilizuar dhe
kur malrotacioni dhe volvulusi mbetet diagnoze e mundshme. Preferohet nje incizion transversal abdominal
supraumbilikal. Obstruksioni duodenal ekspozohet duke mobilizuar kolonin ascendent dhe transvers ne te majte dhe
duke identifikuar ndonje malrotacion shoqerues, qe ndodh ne 30 % te ketyre pacienteve. Duodeni dhe jejunumi poshte
obstruksionit komplet jane te kolabuara dhe me mure te holla krahasuar me duodenin proksimal te dilatuar dhe
hipertrofuar. Mobilizohet per ne atrezi nje gjatesi suficiente e duodenit distal. Operacioni me i preferuar eshte
duodeno-duodenostomia ane me ane ne forme rombi. Mbijetesa eshte 90%. Vdekshmeria, ne shumicen e rasteve eshte
si pasoje e ndonje anomalie shoqeruese kardiake ose crregullimi kromozomal.

Komplikacionet e hershme postoperative mund te shoqerohen me rrjedhje anastomotike dhe sepsis lokal.

Komplikacionet afatgjata perfshijne refluksin alkalin dhe ulceren peptike ose stazen duodenale me sindromin e zorres
se verber, dhimbje abdominal rekurrente, dhe diarre.

4
2. Hernia inguinale. Etiologji, diagnoza, trajtimi. Dallimi i hernies inguinale nga inguino-skrotal.
Hernia inguinale eshte semundja me e shpeshte kirurgjikale ne moshen feminore. Ate mund ta takojme ne cdo moshe
te femijes, si tek te porsalindurit, tek latantet apo tek femijet me te rritur. Shfaqja apo ekzistenca e hernies tek femijet
mund te shoqerohet me nje sere crregullimesh te rrezikshme per jeten e femijes.

C'eshte hernia abdominale? Hernie abdominale e jashtme quhet dalja e organeve te brendshme nga kaviteti
abdominal nepermjet nje bire te lindur apo te fituar te murit abdominal. Keto organe jane te mbuluara nga cipa e
peritoneumit dhe lekura. Cipa e peritoneumit formon pra nje qese ku depertojne organet e brendshme. Kjo quhet qesja
herniare (sebum herniar). Tek femijet me shpesh si vend per daljen e hernieve jane kanali inguinal dhe umbelikusi.
Tek cilado hernie dallojme 3 elemente kryesore:
- Porta herniare- eshte vendi ku depertojne organet e brendshme.
- Qesja herniare- eshte cipa e peritoneumit qe mbulon organet qe kane dale nga kaviteti abdominal.
- Permbajtja herniare- jane organet e brendshme qe kane dale jashte kavitetit abdominal dhe qe mbulohen nga cipa e
peritoneumit e lekura. Keto organe me shpesh jane zorra e holle & e trashe por edhe organe te tjera te brendshme.

Hernia inguinale kongenitale (e lindur)- shpesh herniet inguinale kongenitale shfaqen qe ne fillim te jetes, pas
lindjes se femijes. Kjo semundje mund te jete e njellojte si tek djemte ashtu edhe tek vajzat. Tek vajzat dekursi i
hernies eshte i vogel dhe nuk e terheq vemendjen e prinderve, sepse ajo eshte e mbushur nga shtresa dhjamore e
lekures se femijes. Tek djemte ansat intestinale mund te zbresin deri ne skrotum duke formuar mase voluminoze qe
terheq vemendjen e nenes. Reponimi apo shtyrja brenda e hernies ketu eshte i veshtire sepse femija qan gjate
tentatives per reponim dhe ka volumi te madh te organeve te prolabuara. Ka raste kur hernia eshte e tipit inguinal
funikular, e cila nuk arrin deri ne skrotum, por ka nje volum te vogel, reponohet lehtesisht, shpesh here zmadhohet
gjate qarjes se femijes dhe zhduket kur femija eshte ne gjume apo ne qetesi. Keto hernie mund te kalojne kohe pa u
vene re dhe mund te inkarcerohen e te behen shkak per rendimin e gjendjes se femijes, te cilit i shfaqen shenjat e
ileusit akut (dhimbje barku, te vjella, fryrje barku, moseleminim te feceve dhe gazrave). Kjo gjendje kerkon nje
operacion urgjent per te shpetuar jeten e femijes.

Si ekzaminohet nje femije me hernie? Femija duhet te zhvishet dhe te vizitohet ne pozicion ngritur ne kembe, sepse
keshtu hernia eshte me e dukshme, mase e rrumbullaket apo e stergjatur, me konture te rregullta, e vendosur ne
regionin inguinal lateral apo gjate trajektit te ligamentit inguinal e deri ne skrotum apo labia pudenta. Ka dy cilesi:
1. Masa rritet kur femija qan apo kollitet
2. Masa eshte e reponueshme, pra ajo me palpacione mund te futet ne kavitetin abdominal.
Ne rast se hernia nuk duket ne momentin e ekzaminimit, atehere femijen e veme ne levizje, te ece, te kollitet, keshtu
ne mund te provokojme daljen e hernies. Kur femija eshte i vogel dhe qan gjate ekzaminimit, nuk duhet ta qetesojme,
ne menyre qe hernia te behet e dukshme. Pastaj behet ekzaminimi ne pozicion shtrire. Ne kete pozicion shpesh hernia
reponohet vetvetiu dhe mund te ekzaminojme me gisht kanalin inguinal. Ka raste kur hernia qendron jashte dhe mund
te percaktohet me lehtesi nese eshte inguinoskrotale. Me palpacion percaktohet permbajtja e hernies qe mund te jete
zorre apo omentum. Kur permbajtja eshte zorre, ndjehet nje kercitje karakteristike gjate palpacionit dhe masa eshte e
bute. Kur permbajtja eshte omentum, ka nje konsistence me te forte. Provohet dhe nese kjo mase reponohet. Kur
hernia nuk reponohet, behet dallimi me nje sere semundjesh si psh adenopatia inguinale, funikulocela, varikocela, etj.

Si trajtohen femijet me hernie inguinale te pakomplikuar? Nese femija me hernie inguinale apo inguinoskrotale nuk
ka asnje shqetesim, nuk duhet te ngutemi per operacion, sepse shpesh here keto hernie vetsherohen. Kete process ne
mund ta ndihmojme duke perdorur bandazhe herniare qe mbajne hernien ne forme te reponuar. Vetsherimi i hernies
mund te ndodhe deri ne moshen 2 vjec. Pas kesaj moshe nuk ka asnje shprese qe ajo te vetsherohet, prandaj pas kesaj
moshe femijet duhet te drejtohen tek mjeku per operacion. Femijet duhet te operohen para moshes 2 vjec kur hernia ka
tendence per tu inkarceruar shpesh here, kur hernia eshte e pareponueshme, kur jep dhimbje barku dhe crregullime
digjestive si konstipacion, te vjella etj, kur bandazhi herniar nuk e mban te reponuar ate. Lenia e tij pa operuar mund ta
coje femijen ne komplikacione te renda per jeten e femijes. Ka raste kur hernia mund te shfaqet pas nje sforcimi apo
nje kolle te femijes. I semuri ndjen nje dhimbje te papritur ne regjionin inguinal. Nese ka shenja strangulimi/
inkarcerimi => urgjence mjekesore. Behet reponim i organeve, kontrollohet per ishemi te zorres, rezekohet sakusi.

Ddx hernia inguinale me ate skrotale.

Testi gjate zbritjes per ne skrotum terheq dhe peritoneumin parietal duke formuar palosje te quajtur procesi vaginal
peritonei qe zbret ne skrotum. Pas zbritjes se testit ky proces obliterohet dhe nuk komunikon me kav.abdominal. Nese
komunikon mund te ndodhe hernia ingunioskrotale. Hernia inguinale skrotale eshte prania e sakusit herniar me
permbajtjen herniare brenda ne skrotum. Hernia inguinale eshte hernimi i permbajtjes abdominale qe mund te jete
omentum apo intenstinum dhe qe hernion ne kanalin inguinal. Hernia inguinoskrotale lokalizohet me poshte se hernia
inguinale. Hernia inguinoskrotale eshte me voluminoze, eshte me e veshtire per tu reponuar per shkak te mases se
madhe dhe femija qan. Mund te degjohet perisaltike e zorreve ne skrotum, tingull timpanik ne perkusion. Masa
palpohet me gisht ne pozicion shtrire ne hernien inguinoskrotale. Hernia inguinale skrotale ndodhet lateralisht a.
gastrika inferior ndersa hernia inguinale ndodhet medialisht a. gastrika inferior. Ne hernien inguinoskrotale kanali
inguinal eshte i lire ndersa ne ate inguinale direkte eshte i zene.
5
TEZA 4

1. Stenoza hipotrofike e Pylorit

SHP eshte nje anomali e muskulatures se pylorit, qe shprehet me hipertrofine e saj cka con ne ngushtimin e lumenit
pylorik, per pasoje pengohet percjellja e permbajtjes gastrike ne per ne zorre. Incidenca eshte 2-3 raste/1000 lindje te
gjalla. Ndeshet me shpesh ne rracen e bardhe. Shpeshtesia eshte 3-4 here me e larte ne meshkuj sesa ne femra.

Etiologjia- mbetet e panjohur por mendohet kombinimi i faktoreve gjenetike me ata ambientale. Hipoteza me e pranu-
eshme e lidh SHP me nje pilrorospazme persistente, te shkaktuar nga faktore si:
1. Rregjimi specifik dietetik (ushqimi me gji)
2. Hiperaciditeti bazal si nga niveli i larte i gastrinemise apo nje nderveprim anormal endokrin (gastrine-sekretine)
3. Cekuiliber funksional i SNA me hipertonine vagale dhe pilorospazmen pasuese

Anatomia patologjike- hipertrofi e fibrave gjatesore dhe rrethore => zgjatjen dhe trashjen e pilorit duke i dhene
aspektin klastik te olives. Keto cojne ne bllokim te zbrazjes gastrike.

Klinika
• Karakteristike jane te vjellat, te cilat zkn nuk fillojne menjehere pas lindjes por ka nje interval disa dite deri 4-6 jave
(ka dhe raste qe fillojne menjehere). Permbajtja e te vjellave eshte ushqimore dhe mund te nxirret ose jo me presion.
Permbajtja e tyre mund te jete me ngjyre te erret, hematike (per shkak te gastritit apo ezofagitit nga refluksi), por
nuk jane asnjehere biliare. Shfaqen zkn 30-60 minuta pas ushqyerjes dhe femija lehtesohet pas tyre, por mbetet i
uritur. Kane tendence te shtohen => femija ka humbje ne peshe, dehidratim dhe crregullime elektrolitike (H+, K+=>
alkaloze hipokloremike). Kur dx vonohet mund te shihen shenja te nje malnutricioni te rende.
• Ne 2-5% te rasteve ka rritje te bilirubines indirekte, qe lidhet me nje deficit te glykoronil trasnferazes.
• Ne inspeksion- pas pirjes shihen valet peristaltike qe pershkojne zonen epigastrike nga ana e majte ne te djathte.
• Ne palpacionin bimanual te abdomenit, ne anen e djathte te epigastriumit, mund te palpohet nje mase e levizshme, e
forte, me permasat e nje kokrre ulliri (oliva pilorike) -> patognomonike per SHP.

Diagnoza
Ne pergjithesi per te vene dx mjaftojne vetem te dhenat e marra nga anamneza dhe klinika e semundjes, sidomos ne
rastet kur eshte e mundur te arrihet prekja e olives pylorike. Ekzaminimet plotesuese jane:
1. Ekografia, e cila ka ndjeshmeri te larte. Kriteret diagnostike ekografike jane trashja e muskulatures pylorike deri
ne 4 mm apo me shume, zgjatja e pylorit ne 16 mm apo me shume.
2. Radioskopia gastroduodenale me kontrast, ve ne dukje shenjat indirekte si stazen gastrike, vonesen e zbrasjes se
stomakut, apo mungesen komplete te kalimit pylorik te kontrastit si dhe deformimin e pylorit. Keto shenja nuk
jane te mjaftueshme per te vene dx per te cilen duhen vleresuar shenjat direkte: zgjatja dhe hollimi i lumenit ne
zonen pylorike (duket kalimi i fijes se holle te kontastit midis dy buzeve paralele konkave me drejtim lart).

Diagnoza diferenciale
1. Refluksi gastro-ezofageal- ketu te vjellat shfaqen qe ne lindje dhe jane sh variable persa i perket sasise dhe
shpeshtesise se tyre. Te vjellat ne RGE nuk shoqerohen me crregullime te kurbes se rritjes.
2. Malrotacioni intestinal, diafragme duodenale inkomplete, duplikacioni pilorik.
3. Te tjera: infeksone te ndryshme si sepsisi, crregullimet e SNQ, semundje metabolike etj.

Trajtimi
Trajtimi i SHP eshte nderhyrja kirurgjikale, por asnjehere nuk duhet ta konsiderojme ate si nje urgjence kirurgjikale
ekstreme. Para se femija te merret ne salle duhet te behet pergatitje preoperatore e cila do te kosistoje ne riekuilibrimin
hidroelektrolitik dhe te alkalozes hipokloremike. Korrigjimi i ketyre do te behet ne varesi te shkalles se dehidratimit
dhe te alkalozes. Kjo behet nepermjet administrimit te solucionit fiziologjik dhe glukozes ne sasi 100-150 ml/kg/
peshe. Ne rastet me dehidratim te rende, pergatitja paraoperatore mund te zgjase deri ne 48 ore. Nderhyrja kirurgjikale
konsiston ne pilorotomine ekstramukoze. Incizionet kutane jane te ndryshme por me shume perdoret hapja
transversale ne kuadratin e siperm te djathte. Pasi hapet peritoneumi, eksteriorizohet pilori hipertrofik duke e mbajtur
midis gishtit te madh dhe atij tregues te dores se majte; pastaj hapet me ane te bisturise seroza. Fibrat muskulare
siperfaqesore hapen me ane te bishtit te lames ne drejtim te aksit te pilorit ne nje zone te pavaskularizuar. Kjo shtrihet
qe nga junksioni piloroduodenal deri ne antrum. Ndarja e fibrave muskulare behet deri ne nivel te mukozes. Pas ketij
veprimi mukoza duhet te prolaboje. Ky operacion realizohet edhe me laparoskopi.

Nderlikimet
1. Perforacioni i mukozes- sh i rralle, duhet dalluar dhe korrigjuar menjehere. Suturohet mukoza dhe muskuli, pasuar
nga nje miotomi e re ne drejtim tjt.
2. Pilorotomia jo e plote- nese pas operacionit vazhdojne te vjellat gjate (jo thjesht ndonje episod), ath duhet
menduar per miotomi jo te plote. Zkn te vjellat pakesohen dhe rralle lind nevoja e nje interventi te ri.
3. Laparocelat, evisceracioni.
6
2. Kryptorkidia. Diagnoze, etiologji, trajtim.
• Kryptokidi kongenitale konsiderohen rastet qe ne nje pjese te femijeve procesi i zbritjes se testeve per ne skrotum
nuk ka perfunduar gjate jetes intrauterine, unilateral ose bilateral. Testet fillojne te zbresin ne gjysmen e muajit te
trete intrauterin. Moszbritja e testeve ne skrotum deri ne 3 muaj pas lindjes konsiderohet kryptorkidi kongenitale. Ne
jeten intrauterine testet vendosen ne kavitetin abdominal ne pjesen e mesme te mezonefronit ku cdo test formon nje
palosje me peritoneumin qe kalon ne drejtim te kanalit inguinal. Prej tyre formohen dy ligamente, ai diafragmal qe
zhduket me vone dhe inguinali qe formon bashke me testin gubernaculum testis. Gjate kohes qe zbresin, terheqin nje
pjese peritoneumi parietal processus vaginalis peritonei qe zbret ne skrotum ku obliterohet dhe nuk ka kontakt me
kavitetin abdominal pasi nese ka, jep hernie inguinoskrotale. Ne lindje kjo semundje vihet re ne 4-5 % te djemve,
ndersa pas 3 muajsh vihet re ne 1-2 %. Pas kesaj moshe zbritja e testit ne skrotum eshte e rralle. Shkaku eshte i
panjohur por me teper konsiderohet si defekt mekanik sesa hormonal. Nje shkak i kesaj anomalie mund te jete
insuficienca placentare.
• Pervec kryptokidise kongenitale ekziston dhe kryptokidia e fituar, ku behet fjale per rastet kur kjo semundje nuk
shfaqet qe ne lindje por por me rritjen e femijes. Ky koncept nuk eshte i zgjidhur plotesisht. Nje nga shkaqet mund
te jete pamjaftueshmeria e zgjatjes se procesit vaginal te peritoneumit per te ndjekur plotesisht procesin e zbritjes
testikulare, duke u bere keshtu nje faktor qe pengon zgjatjen e funikulit spermatik me kalimin e moshes se femijes
(nga 5 cm ne 10 cm tek adoleshentet). Kjo forme e semundjes do te konsiderohet per trajtim kirurgjikal.
• Test retraktil normal, konsiderohen rastet kur testet gjate vizites manuale nga ana e mjekut, gjenden ne hyrje te
skrotumit por lehtesisht me dore mund te spostohen deri ne skrotum, ku qendrojne per nje fare kohe dhe ngjiten
perseri larte. Kjo gjendje shkaktohet nga kontraktimi i musulit kremaster kur ben ftohte, dhe per kete arsye, muskuli
kremaster kosiderohet si regulator i temperatures testikulare duke terhequr testin jashte skrotumit kur temperaturat e
ambjentit jane te ulta. Kontraktimi i muskulit kremaster mungon ne dy muajt e pare pas lindjes dhe arrin
maksimumin midis moshave 2 dhe 8 vjec.
• Pervec ketyre ka raste qe testet preken, por jo ne pozicionin normal te tyre. Ne me pak se 10 % te rasteve testet nuk
arrijne te preken fare. Gjysma e tyre kane shkak nje atrofi prenatale ose perinatale. Ne disa raste testi i madh
hypoplastik mund te mos palpohet por ekzistenca e tij identifikohet nga eksplorime dhe ekzaminime te ndryshme.

Ekzaminimi
Ekzaminimi i nje testi duhet bere ne nje ambient te ngrohte dhe relaksues. Femija te jete ne pozicion shtrire. Me
shume se 2/3 e testeve kryptokidike jane ne nivel te hyrjes per ne skrotum. Ato jane me madhesi normale dhe brenda
tunica vaginalis. Ne raste te rralla testi migron ne pozicion ektopik, si ne perineum, prepubik apo femoral.

Cilat jane pasojat nga moszbritja?

1. Temperatura e larte e testit ekstraskrotal con ne insuficence te pjekurise se qelizave germinative pas lindjes dhe ne
nje zhvillim te dobet te tubave seminifere. Mbas pubertetit keta paciente kane oligo dhe azoospermi.
2. Nje test ne regjionin inguinal eshte me teper i ekspozuar ndaj goditjeve direkte apo i kercenuar nga torsioni.
3. Rreziku i shfaqjes se nje seminome ne nje test kryptokidik ne mosha te mevonshme eshte deri 10 here me i madh
se ne nje test normal apo te operuar. Mendohet se nje orkidopeksi e hershme mund te parandaloje zhvillimin e
infertilitetit ose tumoreve.

Trajtimi
Qellimi i trajtimit te kesaj semundje eshte ruajtja e nje spermatogeneze normale dhe parandalimi i displazise e cila
mund te coje drejt malinjizimit. Funksioni hormonal ne pubertet (prodhimi i testosteronit) eshte normal pavaresisht
trajtimit. Maturimi i gonociteve te spermatozoas eshte i frenuar ne testet kryptokidike nga mosha 4-12 muajsh. Me te
njejten shkalle frenimi influencon edhe zgjatja e qendrimit te testit jashte skrotumit pas kesaj moshe. Testet mund te
zbresin plotesisht ne pubertet, por ata jane me zhvillim te dobet dhe me spermatogeneze deficiente. Prandaj koha me e
mire per orkidopeksi ne kryptokidine kongenitale eshte mosha 6 me 12 muajsh. Kjo gje perforcohet nga te dhenat e
biopsise dhe sasise se spermes. Ne rastet me kryptokidi te fituar testet duhet te zbriten sapo te vihet re qe ata nuk
qendrojne gjate ne skrotum ne menyre spontane. Perdorimi i hormoneve gonadotrofike rezulton pa efekt, pervecse ne
rastet e testeve retraktile, por pa pozicione ektopike te tyre. Ne raste te rralla kur testi mungon ose kur ai eshte hequr
per arsye te ndonje nekroze nga torsioni, tumor apo disgenezi, krijon tek keta djem probleme psikologjike. Keta femije
mbyllen ne vetvete, prandaj perdorimi i protezave testikulare, mund te konsiderohet nje mjet i mire per efekt
psikologjik. Koha me e mire per kete operacion esht adoleshenca, kur proteza mund te akomodohet ne skrotum. Ne
rastet kur kryptokidia eshte e shoqeruar me nje hernie inguinale evidente, ajo duhet korrigjuar njekohesisht me
riparimin e hernies, pavaresisht nga mosha e vogel e femijes.

7
TEZA 5

1. Atrezia e intestinit. Diagnoza, etiologjia, trajtimi, diagnoze diferenciale me ileusin mekonial.

Etiologjia- Ishemia intrauterine con ne nekroze te zorres (zorra normale ndahet nga ajo e nekrotizuar dhe formohen
funde qorre). Rralle shoqerohen me atrezi duodenale. Infarkti i zorres ndodh ne gjysmen e rasteve. Atrezia dhe stenoza
jejunale 1 : 1000 lindje te gjalla.

Anatomia patologjike- mund te jene jejunale ose ileale. Me shpesh eshte unike por mund te jete dhe multiple.
1. Stenoza- ngushtim i lokalizuar i lumenit pa prishje te vazhdimesise ose pa defekte te mezenterit. Ne vendin e
stenozuar ka nje segment te ngushte me lumen te holle me submukoze te trashe. Mund te jete dhe si Tip 1 me
membrane me fenestra.
2. Atrezia tipi 1- membrane ose rrjete nga mukoza dhe submukoza. Proksimalisht e dilatuar dhe distalisht e kolabuar
pa defekt mesenterik.
3. Atrezia tipi 2- zorra proksimale ka nje fund qorr si bulb qe lidhet me pjesen distale te kolabuar me nje korde
fibrotike. Mezenteri i paprekur. Zorra proksimale eshte e dilatuar, hipertrofike (nga presioni i rritur intraluminal)
dhe cianotike. Zorra distale e kolabuar fillon si nje fund qorr qe disa here ka pamje bulbare ne saje te mbetjeve te
ndonje invaginacioni.
4. Atrezia tipi 3A- dy funde qorre qe nuk lidhen me korde. Defekt mesenterik ne forme V. Zorra proksimale e dilatuar
eshte pa perisaltike dhe peson torsion. Tipi me i zakonshem ne fibroze cistike.
5. Atrezia tipi 3B- atrezi proksimale afer ligamentit Treitz. Mungon a. mesenterike superiore pasi degezohet a. kolika
media si pasoje e mungeses se mesenterit. Humbje e madhe e gjatesise se intestinit. Zorra e holle distale eshte e
lire ne abdomen (perfuzohet nga nje ene e vetme ileokolike). Bebet me kete anomali zakonisht jane rezultat i nje
lindje premature, kane malrotacion ose sindromin e zorres se shkurter. Mortalitet i larte. Ky tip eshte pasoje e nje
okluzioni arterial mesenterik nga ndonje embol shoqeruar me infarkt te gjere te segmentit proksimal te zorres se
mesme. Prania e mekoniumit distalisht atrezise sugjeron per etiologii te fituar sepse ka filluar sekretimi i biles qe
ndodh rreth javes se 12 intrauterine.
6. Atrezia tip 4- atrezi multiple segmentare me kombinim te tipit I dhe II (si sallam). Foshnjet kane incidence
familjare per prematuritet. Vdekshmeri e larte. Bashkeshoqerohet me atrezi te duktusit biliar. Multiplet mund te
jene dhe nga infarktet ishemike multiple ose malformim i TGI ne jeten embrionale.

Fispatologjia- Insulti ishemik shkakton crregullime morfologjike dhe ndikon ne strukturen/funksionin e zorres se
mbetur. Zorra proksimale qorre eshte e dilatuar, vile normale, pa perisaltike. Ka deficite ne enzima mukozale.
Ganglionet enterike jane atrofike si pasoje e ishemise. Crregullimet histologjike dhe biokimike te segmentit proximal
normalizohen me kalimin e kohes, por deri 20 cm mbi segment hiperplazia muskulare dhe hipertrofia me hiperplazi
konkomitante te ganglioneve mund te vihen re akoma. Ishemia nuk vendoset qe ne lindje por pas gelltities se ajrit
ndodh distension intraluminal deri ne torsion. Gjatesia e pamjaftueshme nga insulti, heqja masive e zorres residuale
ose insulti ishemik ne zorren e mbetur, komplikacionet postoperatore, ushqime ose barna hiperosmolare cojne ne
sindromin e zorres se shkurter => pasoja ne rritjen / zhvillimin e femijes.

Klinika- Veprimi i pare eshte diferencimi mes atrezise (obstruksionit intrinsek te zorres) dhe obstruksionit ekstrinsek
nga invaginacioni. Kerkohet per histori familjare sidomos per atrezine IIIB. Shfaqen te vjella biliare qe diten e pare te
jetes (por mund te shfaqen dhe diten 2 ose 3). Sa me i madh obstruksioni aq me te shpejta dhe me te forta te vjellat. Ka
shfaqje te dehidrimit, temp, hiperbilirubinemise te pakonjuguar, pneumoni aspirative (shenja qe vonojne diagnozen).
Distension abdominal eshte me i theksuar kur ka obstruksion te pjeses distale. Shumica nuk nxjerrin mekonium diten e
pare te jetes. Eritema, ndjeshmeria, edema dhe rigiditeti i murit abdominal jane shenja te ishemise ose peritonitit (ne
Atrezine tip III b me ishemi distale mund te dale gjak jo i paster nga rektumi). Bebet me stenoze jane te veshtire per tu
diagnostikuar por mosshtimi ne peshe eshte nje shenje klinike (zakonisht evolojne drejt obstruksionit komplet).

Diagnoza- vihet me Rx, si kontrast perdoret vetem ajri gelltitur; arrin ne pjesen proximale per 1 ore dhe ne ate distale
per 3 ore ku dhe bllokohet pasazhi i metejshem i tij. Ne atrezite jejunale, ansat e zorres jane te mbushura me likid dhe
gaz kurse pjesa e mbetur e barkut nuk ka gaz. Kur shoqerohet me fibroze cistike nivelet hidroaerike jane te pakta.
Nese dyshohet per stenoze intestinale mund te perdoret pak kontrast. Tripple bubble shikohet ne atrezi jejunale per
shkak te obstruksionit proksimal qe ndodh nga jejunumi atrezik dhe eshte ekuivalente me duble bubble por ka nje
shenje te trete per shkak te distensionit proksimal jejunal. Nuk ka ajer distalisht atrezise. Zorra poshte stenozes eshte e
kolabuar. Klizma me kontrast tregon zorren distalisht obstruksionit (pamja si zorre e paperdorur).

Diagnoza diferenciale- Ngjan me volvusin e zorres se mesme, atrezinë e kolonit, ileus mekonial. Per ti dalluar
perdoret ekzaminim me kontrast i pjeses se siperme te TGI, klizma me kontrast, biopsi rektale, testi i djerses per
fibroze kistike per shkak te shoqerimit qe i ben kjo semundje atrezise.

Trajtimi- fillohet me stabilizim dhe manipulime urgjence.

1. Korrigjim hidroelektrolitik
2. Dekompresim gastrik (parandalon te vjellat dhe aspirimin)
8
3. Behet nje incizion supraumbelikal transvers shikohet permbajtja e barkut
4. Ekzaminohet likidi peritoneal (behet kulture dhe ngjyrosje sipas Gram)
5. Suturohet cdo perforim, irrigohet kaviteti abdominal me sol fiziologjik te ngrohte, zorra nxirret dhe inspektohet
6. Matet gjatesia e zorres se perdorshme per te percaktuar prognozen (e mire nese > 80cm + valvulen ileocekale)
7. Zorra bulbare e hipertrofizuar proksimalisht atrezise rezekohet perafersisht ne diametrin normal te zorres
8. Ne atrezi masive mund te shtrihet rezekimi deri ne porcionin D3 te duodenit
9. Post operatore- vendoset tubi nazogastrik per dekomprimim dhe fillohet gradualisht ushqyerja enterale.

Kujdesi postoperator- Ushqyerja parenterale duhet te filloje sapo te vendoset nje stabilizim postoperator. Sa me
proksimale te jete atrezia aq me e gjate koha qe do intestini per te marre veten. Ushqyerja enterale fillon atehere ku
femija eshte alert, thith mire, abdomeni i bute dhe nxjerr gazra e defekon. Distensioni abdominal, te vjella, peritonit
kur jane te pranishem > 24h pas operacionit eshte evidence per rrjedhje te anastomozes. Tubi silastik transanastomoti
(TTA) i kaluar nepermjet lumenit te nje tubi gastrostomie ose transnazal ben te mundur ushqyerjen. Fillohet me 1ml
sol izoosmolar 24 pas operacionit sipas tolerances se bebit. Ushqimi perbehet nga 62% karbohidrate, 18% yndyra
(stimulojne rritjen e mukozes intestinale) dhe 12% proteina.

Rezultatet- Gjatesia normale e zorres se holle ne neonate eshte 250cm kurse ne premature 160-240cm (zorra duhet te
jete te pakten 100cm per tu siguruar ushqyerja.

Sindromi i zorres se shkurter- Gjatesi reziduale jejunoileale <75cm me malabsorbim permanent. Duhet patur
parasysh qe zorra zgjatet me shume gjate periudhes infantile dhe mbetet konstante kur femija arrin gjatesine e trupit
100-140cm. Ekzistojne disa grupe funksionale:
- Insuficience e pakorrigjueshme intestinale - Fnx adekuat ushqyes per rritje dhe zhvillim te mire
- Funksion adekuat i zorres per te patur mbijetese - Funksion normal ushqyes me nje kufizim intestinal
*Per te permiresuar prognozen mund te behet transplant (+ imunosupresion i vazhdueshem sepse ka risk per flakje)*

Atrezia e kolonit- Forme e rralle e atrezise intestinale. Mund te ndodhe ne cdo nivel, por tipi Ill djathtas fleksures
splenike dhe tipi 1 jane predominante. Shoqerohet me probleme genitourinare, atrezi te zorres se holle, Hirschsprung
etj. Me shpesh ndodh nga demtimi mezenterik ose volvulusi intrauterin. Dx prenatale mund te vihet kur diametri i
kolonit eshte me i madh se duhet per moshen gestacionale. Vonesa ne dx mund te coje ne ishemi dhe perforim
proximal te zorres. Grafia abdominale konfirmon obstruksionin distal me nje anse te zmadhuar si pasoje e dilatimit
proximal. Kirurgjia varet nga klinika, niveli i atrezise, gjendja e zorres proximalisht atrezise si dhe komplikacionet.
Preferohet nderhyrje me faza ku ne fillim behet rezeksion i kolonit te dilatuar, kolostomi dhe fistula distale mukozale.
Prognoza e mire por varet nga gjatesia zorres reziduale.

Dallimi mes ileusin mekonial / atrezise intestinale

Ileus mekonial Atrezi intestinale
Mikrokolon nga obtruksioni qe ndodh ne zorren e holle Mikrokolon nga obtruksioni qe ndodh ne zorren e holle
Ka gaz rektal Nuk ka gaz rektal
Shoqerohet shpesh me FC Nuk shoqerohet shpesh me FC vec tipit IIIA
Ne palpacion mase si brum Distension abdominal i theksuar
Ne Eko shihen disa ansa te zorres te mbushura me mekonium Ne Eko shfaqin ansa te dilatuara te mbushura me ajer dhe
te trashe shume ekogjenik. (pamja e gotes si fron) fluid. (nivele hidroaerike)
Obstruksioni clirohet nga klizma Kerkon nderhyrje kirurgjikale

2. Diagnoze diferenciale e torsionit te testit me hernien e inkastruar dhe te stranguluar.

Torsioni testikular
Ndodh vetem ne meshkuj. Eshte nje perdredhje e funikulit spermatik rreth aksit te tij qe shkakton nje event vaskular
akut me nderprerje akute te vaskularizimit te testit dhe ishemi akute te tij. Nderhyrja me detorsion paracakton dhe
prognozen e semundjes. Shkaku mund te jete nje traume, spontane (ne pubertet nga rritja e testosteronit - rritet vellimi
testikulit dhe shkaktohet torsioni), kriptorkidizmi, mosfiksimi i gubernakulum testi apo nje refleks i rritur kremasterik.
Simptoma kryesore eshte nje dhimbje skrotale akute qe shoqerohet me fryrje skrotale dhe eriteme por mund te kete
dhe te vjella ose dhimbje/skuqje lokale ne skrotum. Nese rrotullimi eshte suficient per te ndaluar prurjen arteriale
ndodh iskemia testikulare (nese zgjat ndodh dhe infarkt). Ne rrotullime me te lehta obstruktohet prurja venoze dhe
shkaktohet kongjestion/edeme te testit. Diagnoza behet pasi torsioni ka ndodhur.
Ekzaminimi fizik
- Teste shume te ndjeshme me nje orientim anormal
9
- Edeme dhe eriteme skrotale
- Refleksi kremasterik mungon (nuk perjashtohet nese eshte prezent refleksi por te con drejt eksplorimit per nje
shkak tjeter te dhimbjes skrotale)
EKO Doppler- nje sinjal Doppler jo i pranishem ne parenkimen testikulare eshte shenje diagnostike. Eko gjithashtu
perdoret per te diferencuar patologji ekstratestikulare (hidrocele, abces, edeme) nga ato testikulare (tumor ose torsion).
Detorsioni manual- ne disa raste shperdredhja e kodes spermatike lejon rikthimin e qarkullimit vaskular. Teknika
perfshin manipulimin e testit qe siperfaqja anteriore te rrotullohet nga medialisht ne lateralisht (metoda sikur po hap
nje liber per testin e djathte).

Hernia e inkastruar/e stranguluar

Ndodh ne femra dhe meshkuj. Eshte dalja e organeve abdominale permes kanalit inguinal. Organi me i shpeshte qe
hernion eshte zorra. Pjesa e zorres qe kalon neper kanalin ingunal inkarcerohet edhe jep nje tablo te rende te nje ileusi
akut me dhimbje te rende abdominale, distension abdominal, te vjella, mungese te feceve apo gazrave. Te vjellat mund
te vazhdojne gjate dhe te sjellin dehidratim te femijes me hipokloremi dhe hiponatremi. Dhimbja mund te qetesohet
naten kur femija eshte ne gjume (ndryshe nga torsioni ku dhimbja shfaqet naten). Klinika nuk shoqerohet me eritreme
por me shenja intoksikimi (te vjella, dhimbje abdominale). Nuk ka nderprerje vaskularizimi ne ECHO ne skrotum.
Permbajtja e intestinit nuk leviz kur ka inkastrim te zorres.

Te dyja patologjite shkaktojne nje dhimbje skrotale akute e cila dallohet sipas rastit.
Torsion testikular
Dhimbje e menjehershme qe perkeqesohet naten
Shoqerohet me nauze, te vjella dhe skuqje/edeme skrotale
Mungese e refleksit kremasterik
Mungese e sinjalit Doppler ne eko
Teste shume te ndjeshme me nje orientim anormal
Riparimi me detorsion manual- manipulohet testi qe siperfaqja
anteriore te rrotullohet nga medialisht ne lateralisht
Hernia e inkastruar
Dhimbje e menjehershme qe qetesohet naten dhe perkeqesohet
nga e qara
Shoqerohet te vjella, distension abdominal, mungese te feceve
dhe gazrave
Refleksi kremasterik i pranishem
Nuk ka nderprerje vaskularizimi ne eko
Mase ne regjionin skrotal e palevizshme
Palpohet masa dhe ne pozicion supin
Reponohet me duar duke shtypur distalisht dhe me dy gishtat e
dores tjeter ne qafen e sakusit hernial (kompresione te
ngadalta)- nese sfnx kirugjia.

10
TEZA 6

1. lleusi mekonial, etiologjia, diagnoza, trajtimi.

lleusi mekonial eshte nje gjendje ku mekoniumi i femijes eshte shume viskoz dhe shkakton obstruksion te intestinit.
Ne shumicen e rasteve intestini eshte intakt por vetem i bllokuar brenda. Shkaktari kryesor i semundjes eshte Fibroza
Cistike por ka dhe gjendje te tjera klinike me karakteristika te ngjashme si obstruksioni mekonial i bebeve premature,
ileusi pa FC dhe sindromi i tapes mekoniale.

Incidenca
lleusi eshte manifestimi me i hershem i FC ne te porsalindur (15 % te rasteve). Gjeni qe kodon per CFRT (proteine
transmembranore qe transporton Cl) eshte autosomal recesiv pra duhet te dy prinderit te jene bartes qe te shfaqet. Nese
femija i pare e ka shfaqur ka nje risk me te larte per femijen pasardhes per te shfaqur kete komplikim.

Patogjeneza
Mutacioni me i zakonte eshte nje delecion i fenilalanines ne gjenin delta F508 te kromozomit 7. lleusi eshte
manifestim qe vjen nga crregullimet e sekretimit mukozal ekzokrin. Sekretimi mukozal i trashe dhe viskoz formon nje
mekonium ngjites me pak uje, albumine te rritur, laktaze te ulur dhe enzima pankreatike te ulura. Klinika eshte pasoje
e obstruksionit te zorres se distenduar te mbushur me mekonium ne nje ileum te paperdorshem distal. Koloni quhet
shpesh mikrokolon sepse eshte i paperdorur, i vogel dhe ka copeza mukusi viskoz por i cili ne momentin qe kontakton
permbajtje intestinale distendohet.

Klinika
Ne te porsalindur me ileus mekonial te pakomplikuar shfaqen qe ne fillim distension dhe te vjella biliare. Nuk ka
kalim te mekoniumit per rectum. Palpimi i barkut has nje mase si brum. Eritema dhe edema e murit abdominal tregon
per shenje komplikimi te ileusit.

Diagnoza
Nuk ka shenja patognomonike tipike per ileusin mekonial por per ta diferencuar nga Hirshprungu dhe sindromi i tapes
shikohen shenjat si: ndryshime me te dukshme ne kalibrin e ansave te zorres, me pak nivele hidroaerike, me pak gaz
rektal. Ke nje pamje te xhami te patejdukshem me perzierje te mekoniumit me bulza gazi. Ne rast komplikimi
shikohen formacione pseudocistike ose grimca kalciumi. Irrigografia eshte ekzaminimi me i dobishem dhe mund te
jete terapeutik. Ne zorre te perforuar perdoret agjent kontrasti hidrosolubel. Duket nje kolon i vogel ndryshe nga
Hirshprungu ku koloni eshte i gjere kurse ne sindromin e tapes klizma me kontrast ben qe te shtyhet tapa dhe te
clirohet obstruksioni. Testi i djerses perdoret per fibrozen cistike. Perqendrime te larta te Na dhe Cl > 60 mEq/L ne
100 mg djerse jane shenje diagnostike.

Trajtimi
Nese kemi te bejme rast te pa komplikuar rekomandohet trajtimi me klizma per te pakesuar sasine e mekoniumit
(klizma me solucione kontrasti hiperosmotike). Kur perdoren sol hiperosmotike duhet hidratuar mire pacienti sepse
duhet kompesuar dalja e likideve ne lumenin e zorres. Klizma behet me kontroll fluoroskopik qe likidi te ndiqet derisa
te kaloje ne ileumin terminal ku mekoniumi ka bllokuar. Ne te porsalindur mund te jete e nevojshme te perseriten
klizmat me kontrast 1% acetilcisteine me vellime 10-15ml. Perforacioni mund te ndodhe ne raste kur perdoren
katetere me ballon. Kur nuk ka rezultat klizma perdoret trajtimi kirurgjikal. Laparotomia konfirmon diagnozen.
Vazhdohet me enterotomi. Futet nje kateter Foley ose Fogarty dhe neper te injektohet lart dhe poshte Acetilcisteine
1%. Per disa minuta mekoniumi dhe copezat mukozale levizin neper kolon. Lihet pak Acetilcisteine brenda dhe me
pas mbyllet intestini. Kur acetilcisteina mungon vazhdohet me gastrografi dhe zbrazjen e mekoniumit me enterostomi.
Nese nuk zbrazet mekoniumi me keto metoda futet nje tub T nepermjet enterostomise me nje krah ne ileumin
proksimal dhe krahun tjeter ne ileumin distal. Tubi T nxirret drejt murit abdominal dhe perdoret per irrigim dhe per te
shmangur nje ileostomi. Ushqyerja totale parenterale ben te mundur ushqyerjen derisa zorra te fitoje funksionin. FC
trajtohet me enzima dhe tualet pulmonar.

2. Hydrocela, Etiologjia, Diagnoza. Ku ndryshon si trajtim dhe klinike nga hernia inguinale?
Zhvillimi anatomik i kanalit inguinal eshte ne qender te zhvillimit te hidroceles. Ne fillim te trimestrit te III te jetes
intrauterine testet zbresin nga pozicioni i tyre ne abdomen drejt skrotumit. Gjate zbritjes terheqin me vete nje pjese te
abdomenit qe quhet tunica vaginale. Me vazhdimin e zbritjes ky sakus rrethon testet dhe epididimin. Rezultati eshte
vendosja e nje komunikimi serotubular mes abdomenit dhe skrotumit. Akumulimi i lengut seroz ne skrotum. Likidi
seroz rrjedh nga tunica vaginale dhe komprimon testin. Shfaqet ne neonate si nje mase e padhimbshme skrotale qe
zvogelohet ne pozicionin shtrire. Defekti ndodh ne procesin vaginal gjate zbritjes se testit.

Klasifikohet ne:
1. Komunikante, kur procesi vaginal ngelet i hapur dhe ka komunikim me kavitetin peritoneal (me i shpeshti).
2. Jo komunikante, kur likidi rrethon testin por nuk ka komunikim me kavitetin peritoneal.
11
3. E kodonit spermatik- konsiston ne fryrje/edeme nga grumbullim likidi pergjate kodonit spermatik (funikulocela).
Ka dy nentipe: encysted (fluidi nuk komunikon me peritoneumin apo tunicen vaginale) dhe funikulare (fluidi
komunikon me peritoneumin me unazen interne inguinale por jo me tunicen vaginale).

Klinika
Kryesisht jane asimptomatike. Skrotumi duket i madh por i padhimbshem (nese ka dhimbje mund te kemi te bejme me
nje infeksion). Testet nuk palpohen. Konsistenca e skrotumit eshte kistike.

Diagnoza
Me ane te ekzaminimit fizik verehet masa skrotale qe ne ndryshim me hernien inguinale nuk del ne kanalin inguinal
(ndryshimi ne palpacion). Metoda e dyte eshte ajo e drejtimit te nje drite drejt testikujve nga ku drita deperton. Metoda
e transiluminizmit ben dallimin me masat tumorale por jo me hernien e inkarceruar. Metode tjeter per ddx eshte dhe
me Eko skrotale. Hydrocela dytesore mund te vije si pasoje e nje tumori, orkiti apo hernie. Deri ne moshen 18
muajshe nuk trajtohet por pritet riparimi spontan. Nese kalon kjo kohe preferohet ligatura e procesit vaginal.
Indikacionet kirurgjikale
1. Nuk palpohet testi
2. Nuk ka mundesi diferencimi me hernien inguino - skrotale
3. Komplikohet me torsion

Ndryshimi mes Hernies inguinale dhe Hidroceles

Hernia eshte dalja e organeve abdominale kryesisht zorres neper kanalin inguinal si pasoje e mosmbylljes se mire te
paretit abdominal ose nga sforcimi (kolla, e qara). Mund te jete e lindur ose nga shkaqe si trauma apo infeksioni.
Hidrocela eshte grumbullimi i likidit ne skrotum. Forme kongenitale. Zakonisht eshte bilaterale. Testi paraqitet i
enjtur, i padhimbshem dhe ndryshon ne permasa nese eshte komunikante. Ne perkusion verehet matitet nga likidi. Jep
iluminishence (+) ne drite ndryshe nga hernia. Hernia kerkohet ne regjionin e kanalit inguinal kurse hidrocela ne teste.
Trajtimi i Hernies- deri vitin e pare te jetes mund te lihet te riparohet vete nese eshte e vogel, e padhimbshme dhe pa
komplikime. Nese indikohet kirurgjia behet nje incizion ne pelvis dhe rivendoset organi ne pozicionin e tij anatomik
dhe qepet kaviteti.
Trajtimi i Hidroceles- behet nje incizion skrotal dhe drenohet likidi seroz i mbledhur.

Hidrocela Hernia inguinale

Hidrocela eshte grumbullimi i likidit ne skrotum. Hernia eshte dalja e organeve abdominale kryesisht zorres
neper kanalin inguinal.
Klinika: asimptomatike. Skrotumi duket i madh por i Klinika: mase ne rregjionin inguinal e cila del ne pah kur
padhimbshem, me konsistence kistike. femija qan apo kollitet dhe qetesohet kur fle.
Ne perkusion tingull mat prej likidit. Ne perkusion tingull timpanik nese ka permbajtje zorre.

Jep iluminishence pozitive ne drite. Nuk jep iluminishence (+) ne drite.

Trajtimi: deri ne moshen 18 muajshe nuk trajtohet por pritet Trajtimi: deri vitin e pare te jetes mund te lihet te riparohet
riparimi spontan. Nese kalon kjo kohe preferohet ligatura e vete nese eshte e vogel, e padhimbshme dhe pa komplikime.
procesit vaginal. Nese indikohet kirurgjia behet nje incizion ne pelvis dhe
rivendoset organi ne pozicionin e tij anatomik dhe qepet
kaviteti.

12
TEZA 7

1. Atrezia e duodenit. Etiologjia, diagnoza, llojet dhe trajtimi.

Atrezia duodenale kongenitale ndodh afersisht 1/2500 lindje te gjalla, shoqerohet me sindromin Down dhe eshte me e
shpeshte ne popullatat me nje shkalle te larte lidhjeje gjaku. Prematuriteti, prapambetja e zhvillimit, dhe keqformimet
bashkekzistente jane te zakonshme. Pothuaj 50 % e atrezive duodenale shoqerohen me disa anomali te tjera kardiake,
genitourinare, anorektale ose sipas rastit atrezi ezofageale dhe deri 40 % kane trisomi 21.

Etiologjia- atrezia dhe stenoza duodenale mendohet se shkaktohet nga nje deshtim i procesit te rikanalizimit. Gjate
javes se trete te zhvillimit embrionik, pjesa e dyte e duodenit nxjerr sythet biliare dhe pankreatike te cilat jane fillesa e
sistemeve hepatobiliare dhe pankreasit. Ne te njejten kohe, duodeni kalon ne nje faze solide, me ristabilizim te lumenit
dhe pastaj ndodh shkrirja ne nje e vakuolave midis javes se 8-te dhe te 10-te. Nje demtim embriologjik gjate kesaj
periudhe mund te coje ne formimin e rrjetave intrinseke, atrezive dhe stenozave (Deshtimi i vakuolizimit). Sipas rastit
atrezia shoqerohet me ind pankreatik qe mund te rrethoje duodenin. Me shume sesa nje pankreas i vertete anular, ky
fenomen eshte nje deshtim i zhvillimit duodenal. Pema distale biliare eshte e crregullt dhe mund te hapet proksi-
malisht ose distalisht ne atrezi. Atrezia biliare, agenezia e fshikezes se temthit, dhe stenoza e koledokut shoqerohen me
atrezine duodenale dhe ne vecanti me atrezine dopio (e rralle me nje incidence te dukshme familjare). Ne shumicen e
rasteve kemi polihidramnion shoqerues, i cili vjen nga obstruksioni intenstinal. Prapambetja ne rritje eshte gjithashtu e
shpeshte, gje qe mund te privoje fetusin nga kontributi ushqyes i likidit amniotik te gelltitur.

Klasifikimi
1. Stenoza ose obstruksioni jo i plote, mund te jene pasoje e nje diafragme ose membrane me nje hapje te vogel. Nje
membrane e holle qe balonizohet ne pjesen distale referohet si brryl i fryre.
2. Atrezia ose obstruksioni i plote, mund te shihet ne vazhdimesine e muskulatures duodenale ose si nje hapesire e
mbushur me ind pankreatik.

Anatomia Patologjike- megjithese vendi i obstruksionit klasifikohet zkn si preampular dhe postampular, ne pjesen me
te madhe ai gjendet ne zonen periampulare. Sipas shkalles se obstruksionit, duodeni proksimal dhe stomaku dilatohen
disa here me shume se madhesia normale. Pilori eshte i distenduar dhe hipertrofik. Zorra e holle, poshte obstruksionit
eshte e kolabuar dhe ne rastet kur ka atrezi te plote, ka mure shume te holla.

Diagnoza- shumica e rasteve me atrezi duodenale kapen midis moshes 7 dhe 8 muajshe te jetes intrauterine.
• Nje EKO normale e fetusit me polihidramnion nuk e perjashton obstruksionin duodenal. Stomaku i dilatuar dhe
duodeni proksimal mund te shihen gjate nje EKO antenatale.
• Te vjellat me permbajtje te paster biliare fillojne pak ore pas lindjes. Aspirimi nepermjet nje tubi nazogastrik i me
shume se 20 ml permbajtje gastrike ne nje te porsalindur, sugjeron obstruksionin intenstinal (sasia normale < 5 ml).
Diagnoza e nje obstruksioni jo te plote (stenoze ose membrane) mund te vonohet pertej periudhes neonatale. Per
shkak se shumica e obstruksioneve duodenale ndodhin poshte ampules, te vjellat jane biliare ne me shume se 2/3 e
rasteve. Sipas rastit te vjellat nazogastrike ndodhin nga gastriti. Distensioni abdominal mund te mos jete i dukshem
per shkak te te vjellave. Diagnoza e vonuar mund te rezultoje ne dehidrim, hiponatremi, hipokloremi.
• Ikteri nqs eshte i pranishem, rralle eshte obstruktiv dhe me shume ndodh nga prematuriteti dhe dehidrimi.
• Nje Rx abdominale ne kembe, duke perdorur nese nevojitet, si kontrast ajer, konfirmon dx. Gazi intenstinal poshte
duodenit tregon obstruksion inkomplet. Kur ne grafi shihet gaz pas duodenit, atehere nuk mund te perjashtohet
volvulusi i zorres se holle dhe eshte i detyrueshem eksplorimi urgjent. Kur obstruksioni eshte inkomplet, kerkohet
ekzaminim me kontrast per te perjashtuar malrotacionin dhe volvulusin. Me rralle, pema biliare eshte e mbushur me
ajer dhe jane demonstruar nje sere anomalish pankreatike dhe biliare.

Trajtimi- sapo vendoset diagnoza, fillohet dekomprimimi gastrik si dhe korrigjimi i ekuilibrit hidro elektrolitik. Duhen
perjashtuar njekohesisht edhe anomalite e tjera shoqeruese. Korrigjimi operativ behet kur femija eshte stabilizuar dhe
kur malrotacioni dhe volvulusi mbetet diagnoze e mundshme. Preferohet nje incizion transversal abdominal
supraumbilikal. Obstruksioni duodenal ekspozohet duke mobilizuar kolonin ascendent dhe transvers ne te majte dhe
duke identifikuar ndonje malrotacion shoqerues, qe ndodh ne 30 % te ketyre pacienteve. Duodeni dhe jejunumi poshte
obstruksionit komplet jane te kolabuara dhe me mure te holla krahasuar me duodenin proksimal te dilatuar dhe
hipertrofuar. Mobilizohet per ne atrezi nje gjatesi suficiente e duodenit distal. Operacioni me i preferuar eshte
duodeno-duodenostomia ane me ane ne forme rombi. Mbijetesa eshte 90%. Vdekshmeria, ne shumicen e rasteve eshte
si pasoje e ndonje anomalie shoqeruese kardiake ose crregullimi kromozomal.

Komplikacionet e hershme postoperative mund te shoqerohen me rrjedhje anastomotike dhe sepsis lokal.

Komplikacionet afatgjata perfshijne refluksin alkalin dhe ulceren peptike ose stazen duodenale me sindromin e zorres
se verber, dhimbje abdominal rekurrente dhe diarre.

13
2. Torsioni testikular. Etiologjia, diagnoza dhe trajtimi.
Event vaskular akut ku korda spermatike rrotullohet drejt aksit dhe qarkullimi i gjakut ne testikul nderpritet.
Perfundon ne demtim iskemik dhe infarkt qe mund te coje deri ne humbje te testit. Mund te zhvillohet ne dy periudha:
ne periudhen perinatale dhe ne pubertet. Gjendje qe prezantohet me shenja te njejta eshte dhe torsioni i apendixit te
testit ose apendiksit te epididimit. Simptoma kryesore eshte nje dhimbje skrotale akute qe shoqerohet me fryrje
skrotale dhe eriteme por mund te kete dhe te vjella ose dhimbje/skuqje lokale ne skrotum. Prognoza varet nga zgjatja e
iskemise (duhet vepruar shpejt pa pritur per ekzaminime te teperta sepse mund te humbase ind testikular).

Fispatologji- Torsioni mund te ndodhe brenda tunikes vaginale (intravaginal) ose jashte (ekstravaginal). Duhet te
dallohen dy format sepse lidhen me periudha te ndryshme te prezantimit.
1. Torsioni intravaginal eshte me i shpeshte dhe eshte event ne mosha me te medha
2. Ekstravaginal shfaqet me shume ne periudhen perinatale
Diagnoza behet pasi torsioni ka ndodhur. Tunika vaginale 6 jave pas lindjes qe te aderoje me indet perreth, keshtu
shpjegohet shpeshtesia ne neonate. Torsioni perinatal ka shkak te mundshem peshen e madhe ne lindje, lindje e
veshtire. Zkn eshte rotacion medial, por 1/3 jane laterale prandaj manovra e rrotullimit lateral mund ta perkeqesoje.

Etiologji- Baza e te gjithe eventeve eshte rrotullimi i kordes spermatike. Nese rrotullimi eshte suficient per te ndaluar
prurjen arteriale ndodh iskemia testikulare (nese zgjat ndodh dhe infarkt). Rrotullime me te lehta obstruktojne prurjen
venoze dhe shkaktojne kongjestion/edeme te testit. Ka disa anomali qe fajesohen (risqe):
1. Deformiteti bell clapper (testet varen lirisht ngaqe ndodh nje zgjatje e tunikes qe shkakton rrotullimin dhe testi
nuk fiksohet posteriorisht me indin skrotal)
2. Ndryshime pubertale (incidenca e larte e torsionit ne pubertet ka cuar ne spekulimin e ndryshimeve pubertale ne
riskun per torsion —> rritje e testosteronit con ne rritje vellimit dhe predispozim per torsion)
3. Anomali anatomike
4. Kriptorkidizmi

Klinika- Prezantimi tipik eshte nje dhimbje akute skrotale shume e madhe. Te zkn jane dhe nauze/te vjella, skuqje
skrotale. Ekzaminimi fizik:
1. Teste shume te ndjeshme me nje orientim anormal
2. Edeme skrotale dhe skuqje e tij
3. Refleksi kremasterik mungon (por nuk eshte arsye per ta perjashtuar nese eshte prezent refleksi)
*Torsioni intermitent qe persiston me atake dhimbjeje duhet ekzaminuar me kujdes per shenja te levizshmerise
testikulare dhe orientimit transversal

Diagnoza
Eko Doppler- ekzaminimi me i perdorur per te skanuar qarkullimin e gjakut. Nje sinjal Doppler jo i pranishem ne
parenkimen testikulare eshte shenje diganostike. Ekogjeniciteti i parenkimes filimisht eshte i ulur por rritet nese
instalohet infarkti. Per te vendosur mire duhen krahasuar sinjali Doppler nga deget centripedale te a.testikulare me
testin kontralateral. Shenje e torsionit testikular eshte nje epididim hipo/avaskular, ekogjenik dhe i madh. Ne torsion te
vjeter testi eshte i vogel, me epididim te rritur. Eko gjithashtu perdoret per te diferencuar patologji ekstratestikulare
(hidrocele, abces, edeme) nga etiologji testikulare (tumor ose torsion). Ne raste torsioni te apendiksit testikular dallon
nje nodus hiperekogjenik testikular ne polin superior te testit.

Diagnoza diferenciale- behet me hernien e inkastruar, apendisitin dhe abdomenin akut. Torsioni i apendiksit te testit
mund te ngaterrohet gjithashtu me torsion testikular por ndihmon mosha e pacientit sepse torsioni i apendiksit eshte
me komun ne djem prepubertal (djem te tille kane me pak shanse per te vjella se ata me torsion). Nje shenje tipike e
torsionit te apendiksit eshte nje pike blu (nodul me diskolorim blu mbi polin e testit) ne skrotumin superior. Per cdo
rast duhet bere eksplorimi skrotal per te diferencuar te dy rastet.

* Torsioni testikular eshte emergjence kirugjikale (prognoza varet sh nga zgjatja e iskemise prandaj sduhet humbur
kohe me teste dhe imazheri sepse mund te humbasi indin testikular). Jane bere eksperimente per te minimizuar
demtimin qe lidhet me problemin iskemi-reperfuzion (oxipurinoli, kalcibllokues) por sjane provuar ne njerez.

Detorsioni manual- ne disa raste shperdredhja e kodes spermatike lejon rikthimin e qarkullimit vaskular. Teknika
perfshin manipulimin e testit qe siperfaqja anteriore te rrotullohet nga medialisht ne lateralisht (metoda sikur po hap
nje liber per testin e djathte). Nese eshte e suksesshme manovra menjehere cliron dhimbjen por performohet me idene
per te perfituar kohe per operacionin jo per ta eleminuar (operacioni kthehet nga emergjence ne procedure te
planifikuar). Detorsioni ka ulur shancet per atrofi testikulare. Duhet aplikuar me anestezi sepse femija nuk qendron.
Duhet shume kujdes me anen qe ka ndodhur torsioni sepse torsioni mund te perkeqesohet.

Eksplorimi kirurgjikal- synimet:

1. Konfirmimi xx
2. Distorsioni i testit
14
3. Vleresimi i qendrueshmerise se testit
4. Fiksimi i testit nese eshte i mire ose heqja nese testi eshte jo i qendrueshem
5. Fiksimi i testit kontralateral kur eshte i nevojshem
Nese torsioni eshte i vjeter (me shume se 24-48 ore) ka nje probabilitet te ulet shpetimi prandaj eshte kunderargument
per eksplorim kirurgjikal por gjithsesi duhet bere per arsye mediko ligjore.

Indikacione kirurgjikale
1. Ne neonate me skrotum akut rekomandimet kirurgjikale jane kontroverse (rekomandohet eksplorimi i anes
ipsilaterale dhe fiksimi i testit kontralateral por ne disa raste observimi eshte i pranueshem per shkak te normes se
ulet te testit iskemi dhe incidences se ulur te torsionit kontralateral)
2. Ne djem prepubertal me skrotum akut eksplorimi me shpetim te testit ipsilateral rekomandohet (me konfirmimin e
torsionit orkiopexia eshte e rekomandueshme)
3. Ne adoleshente me skrotum akut eksplorimi shoqerohet me shpetim te testit ipsilateral, orkiopexi kontrolaterale
nese konfirmohet dx (ne rast se testi nuk shpetohet kryhet orkiektomia ipsilaterale)

Detaje operative
Eksplorimi perfshin incizion skrotal paramedian, transversal ose incizion skrotal median i vecem (disa preferojne
eksplorimin e skrotumit akut permes nje incizioni inguinal per te kontrrolluar korden spermatike nese ka nje zbulim te
papritur ne dx si tumori testit). Disa kirurge perdorin te dhenat e spermatogenezes dhe barrieren test-gjak por kjo eshte
kontroverse sepse nuk vendosen para moshes 10 vjec (iskemia testikulare nderpret barrieren test-gjak qe con ne auto-
imunizim ndaj spermatozoidit qe krijojne problem ne prodhimin e spermes per te dy testet). Rekomandohet qe testi te
incizohet ne eksplorim per te pare per hemorragji dhe per te matur qendrueshmerine. Hemorragjia ndahet ne grada:
→ imediate
→ gjakosje pas 10 min
→ ska gjakosje pas 10 min (rekomandohet ekcizioni i testit)
Pasi testi distorsohet dhe merret vendimi nese do ruhet apo jo. Tunica vaginale kthehet mbrapsht (procedura Jaboulay)
dhe behen dy ose tre sutura permes facies dartos dhe tunices albuginea (disa kirurge i vendosin suturat ne tunicen
vaginalis visceral te mesorkiumit qe mos prishet barriera test-gjak). Suturat duhet te jene te paabsorbueshme qe mos
kete predispozite per torsion rekurent pas orkiopexise. Orkiopeksia dritare performohet per te siguruar fiksim me te
mire te testit e duke shmangur torsionin rekurent (krijimi i nje dritareje ne tunika vaginalis shkakton nje siperfaqe te
gjere te adezionit gjate sherimit).

15
TEZA 8

1. Atrezia intestinit, etiologji, llojet, diagnoza, trajtimi.

Atrezia e zorres se holle eshte nje defekt kongenital ne formen e nje ngushtimi qe prek nje pjese te intestinit.

Ne varesi te bllokimit defekti klasifikohet

a. Atrezi- obstruksion i plote ose mungese vazhdimesie e intestinit
b. Stenoze- obstruksion parcial de rezulton ne nje strikture ose ngushtim te zorres

Tipet (klasifikimi kushtezohet nga lokalizimi i defektit)

1. Atrezia e pilorit- obstruksioni me i rralle midis hapjes se stomakut dhe intestinit. Bllokimi i pilorit nga atrezia
kongenitale mund te ndodhe nga nje rrjete ose ne raste te rralla pilori mungon fare dhe stomaku mbaron ne nje
rruge qorre duke mos u lidhur me duodenin.
2. Atrezia duodenale- eshte me komunja dhe diagnostikohet ne periudhen prenatale.
3. Atrezia jejunoileale- tipi me i shpeshte lobstruksionit ne neonate (dyfishi i rasteve krahasuar me duodenin).
Bllokimi mund te ndodhe ne nivelin jejunal (atrezia jejunale) ose ileal (A.ileale).
4. Atrezia e kolonit- forme e rralle. Mund te ndodhe ne cdo nivel, por tipi Ill djathtas fleksures splenike dhe tipi I jane
predominante. Shoqerohet me probleme genitourinare, atrezi te zorres se holle, Hirschsprung etj. Me shpesh
ndodh nga demtimi mezenterik ose volvulusi intrauterin.

Atrezia duodenale: 1/10000 lindje te gjalla, 53% kane polihdramnioze, 17-33% defekte kardiake, 30% kane trisomi 21
Atrezia jejunoileale: 1/3000 lindje te gjalla, 25% polihidramnioze, 10% fibroze cistike

Diagnoza
A. Diagnoza prenatale- Atrezia e zorres se holle shpesh diagnostikohet para lindjes me eko prenatale ose MRI fetale.
Mjeku suspekton qe nje fetus ka atrezi nese nena ka polihydramnios (shume leng amniotik). Diagnoza fetale nuk
detektohet para 24 javeve te jetes gestacionale (zkn ne tremujorin e 3 eshte me e thjeshte te shikohet zorra ne eko).
Indikatore te atrezise:
1. Zorre e dilatuar: nje obstruksion intestinal prevenon permbajtjen te kaloje dhe ka nje ngecje te fluidit qe do e beje
intestinin te duket i dilatuar (ne eko duket intestin i dilatuar para bllokimit).
2. Flluska e dyfishte (double bubble): shenje klasike e atrezise proksimale eshte flluska e dyfishte ku duket intestini i
dilatuar dhe fluidi ne stomakun e bebit dhe pjesen e duodenit por nuk ka fluid pertej duodenit.
3. Polyhidramnios: gjate trimestrit te 3 ka nje rritje te sasise se fluidit amniotik (normalisht femija e gelltit fluidin
amniotik e kalon ne zorre dhe me pas e nxjerr si urine por per shkak te bllokimit bebi nuk e gelltit dhe se proceson
prandaj para obstruksionit intestini/stomaku dilatohen dhe fluidi akumulohet ne kavitetin uterin)
Komplikimet e mbajtjes se fluidit- e ben nenen te parehatuar dhe rrit riskun per lindje te parakohshme. Zakonisht
polihidramnioza lidhet me obstruksion afer stomakut.

B. Diagnoza postanatale- Pasi femija lind mjeket me ane te nje Grafie ose Eko barku mund te diagnostikojne nje
atrezi intestinale. Te vjellat frekuente jane nje shenje qe dicka nuk shkon. Ekzaminime te tjera shoqeruese jane:
studime me kontrast per te identifikuar vendin e sakte te bllokut, grafi abdominale, eko zemre fetale per te pare
probleme kardiake qe mund te shoqerojne patologjine.

Trajtimi- per momentin nuk ka nje opsion trajtimi prenatal prandaj observohet nga afer dhe monitorohet shtatezania.
Lindja- per shkak te polihidramniozes dhe riskut per lindje premature duhet riparim i menjehershem kirurgjikal
(rekomandohet qe femija gjate lindjes te jete afer me repartin kirurgjikal).
Stabilizimi
1. Vendoset nje tub nazogastrik qe ndihmon ne drenimmin e stomakut per shkak se intestini se kryen dot punen.
2. Vendosen linja venoze ne a.umbilikale dhe venen per ta ushqyer.
3. Behen ekzaminimet instrumentale.
4. Marrja e gjakut per bilanc dhe analize gjaku.
Riparimi kirugjikal- realizohet ditet para jetes menjehere pas stabilizimit femijes Gjate operacionit kirurgu ben nje
incizion ne abdomen dhe lokalizon pjesen e bllokuar te intestinit, me pas kirurgu lidh fundin e intestinit mbi pjesen e
bllokuar (rezekimi dhe anastomoza e intestinit). Kjo procedure mund te realizohet dhe me invazion minimal.
Pas kirurgjise:
1. Incizioni- mbi te jane te vendosura shirita sterile
2. Dhimbja- jepen barna per dhimbjen
3. Ushqimi- derisa intestini te marre veten nga procedura dhe te filloje perisaltika femija merr ushqim parenteral
dhe antibiotike iv ose me tub nazogastrik. Ushqimi enteral fillon kur tubi nazogastrik drenon nje sasi te vogel
te qarte dhe femija defekon.

16
2. Omphalocela, diagnoza diferenciale me gastroskizis.

Omfalocela
Eshte nje patologji kongeniale e paretit abdominal e karakterizuar nga hernimi permes umbelikusit i organeve te cilat
mbulohen nga nje sakus. Sakusi ne brendesi perbehet nga peritoneumi ndersa nga jashte nga membrana amniotike dhe
paraqitet si transparent dhe avaskular. Kordoni umbelikal futet ne pjesen e siperme te sakusit, ndersa vena dhe arteria
umbelikale rrethojne paretin. Zkn gjeresia e difektit eshte 2.5-5cm por dhe me e vogel. Ndonjehere madhesia sakusit
mund te jete 15 cm por kjo nuk ka lidhje me gjeresine e difektit. Omfalocela shoqerohet shpesh dhe me mal-
formacione qe prekin organe dhe sisteme te tjera.

Diagnoza prenatale dhe programi lindjes- Dx intrauterine me eko duke filluar nga java 20-24 gestacionale. Ekz.
mund te evidentoje sakusin, dimensionet, permbajtjen dhe ben ddx me gastrokizis. Indikohet amniocenteze me
kariotip se shoqerohet shpesh nga trizanomite. Lindja te programohet sa me afer termit sepse pesha ulet/prematuriteti
ndikon negativisht ne prognoze.

Klinika- Dx nuk eshte e veshtire sepse lezioni eshte evident. Ne oret e para te lindjes duken organet e herniura permes
sakusit qe eshte transparent, me pas paretet e sakusit dehidrohen, behen opake dhe rritet rreziku i perforacionit dhe
infeksionit. Ne oret e para te lindjes mund te jene te dukshme dhe shenja te nje okluzioni intestinal, te lidhura me nje
atrezi apo malrotacion. Ne keto raste do vihej re distension abdominal dhe permbajtje biliare ne bark. Rotacioni i
sakusit eshte komplikacion i rende (jep kontaminim bakterial te ansave dhe kavitetit peritoneal- urgjence kirurgjikale).

Trajtimi- Qellimi eshte ripozicionimi i organeve te herniuara ne abdomen pa cuar ne rritje te presionit abdominal. Kjo
do çonte ne komprimim te VCI dhe ulje te kthimit venoz ne atrium dex, veshtiresi respiratore nga levizja e ulet e
diafragmes, crregullime te vaskularizimit te intestinit (perforacion, nekroze) dhe crregullime te motilitetit intestinal.
Trajtimi konservativ indikohet ne omfalocela me dimensione te medha, neonate me prematuritet te thelle ose ata me
moshe te vogel gestacionale si dhe me malformacione te tjera shoqeruese. Konsiston ne aplikimin e merkurcroimit 2%
duke e rritur cdo dite, qe do te shkaktonte nje epitelizim te ngadalte duke nisur nga margini kutan e me pas ne te gjithe
sakusin. Kerkon kohe dhe nje nderhyrje kirurgjikale ne distance gjate se ciles duhet trajtuar hernia e madhe ventrale.
Mbyllja primare- nderhyrja e duhur. Avantazh: rivendos integritetin anatomik dhe fnx, ul rrezikun per infeksione dhe
identifikon patologji shoqeruese. Nese mbyllja e paretit abdominal bllokon kthimin venoz, trajtimi behet me disa faza.
Teknika me disa faza:
• Teknika Gross konsiston ne mbylljen e planit te vetem kutan siper omfaloceles. Modifikimi sipas Pellerin parashikon
heqjen e membranes, trajtimin e keqformimeve dhe mbylljen e lekures siper ansave. Kjo con ne formimin e
aderencave dhe kerkon rinderhyrje per mbylljen e planit fascio muskular te paretit abdominal.
• Teknika Stone parashikon vendosjen e materialit protezik biologjik (fascia latta, dura mater e dehidruar) ose sintetik
(silastiku ose gore-tex). Ato biologjike japin me pak infeksione. Avantazh ka eksplorimin e paretit abdominal.
• Teknika Schuster me pllaka silastiku te perforcuar presupozon krijimin e kavitetit aksesor abdominal dhe perdoret
aty ku eviscerimi eshte i tille qe nuk lejon teknika te tjera.
Trajtimi postoperativ- ne omfalocelat e medha parashikon nje dekomprimim te zgjatur me ane te aspirimit me sonde
nazogastrike. Kur eshte bere mbyllja primare mund te indikohet nje ventilim me presion pozitiv per disa dite pas
kirurgjise derisa te rritet komplianca abdominale. Mbijetesa 80%. Vdekshmeria lidhet me malformacionet shoqeruese.

Gastroskizis
Defekt ekstraumbelikal qe intereson paretin abdominal ne te gjithe trashesine e tij. Zakonisht ne permasa me te vogla
ne krahasim me masen e organeve te herniuara. Zakonisht ne te djathte te unazes umbelikale.

Karakteristikat- Defekti (zkn 4 cm) ndahet nga nje urez lekure nga unaza umbelikale. Nuk ka sakus per te mbrojtur
organet e herniuara. Zorra e vuajtur, e dilatuar, parete te trashura dhe ndonjehere me nje shtrese fibroze qe jep
crregullime motiliteti intestinal. Mortaliteti eshte ulur nga permiresimet obstetrikale, neonatale dhe kirurgjikale. Lindja
natyrale nuk ndikon ne prognoze. Ulja kohes nga lindja ne kirurgji lehteson korigjimin primar dhe rimarrjen e fnx.

Trajtimi- behet me kirurgji dhe konsiston ne reduktimin e organeve ne abdomen dhe ne rikonstruksionin e paretit.
Mbyllja primare eshte me nje faze (ne gjendje te favorshme), ndersa kur shenjat e peritonitit kimik jane te theksuara
behet mbyllje progresive me materiale protezike sipas Schuster.
Teknika Schuster konsiston ne eksplorimin e organeve abdominale, suturimin e nje sakusi me material sintetik (teflon)
ne buzet e paretit, gjithe trashesine ose vetem ne fascian qe mbulon organet e herniuara. 2-3 ditet qe vijojne sakusi
teflonit reduktohet gradualisht me ane te ligaturave qe vendosen cdo dite nga buza e jashtme e sakusit drejt paretit te
abdomenit. Kur arrihet reduktimi i plote i organeve ne abdomen dhe afrimi i buzeve kutane, behet mbyllja definitive.
Disavantazhe: domosdoshmeria e nderhyrjeve kirurgjikale te mevonshme; incidence e larte e komplikacioneve si ileus
i zgjatur, sepsis, fistula enterike; hospitalizim i gjate.
Si alternative mund te perdoren patch-e prej gore-tex qe futen ne inde dhe nuk kane nevoje te hiqen ne nje faze te
mevonshme. Jane propozuar materiale prostetike ose protezike jo sintetike biodegradabel. Ne periudhen postoperatore
nevojitet suport ventilator me intubim, sonde nazogastrike per aspirim, antibiotikoterapi dhe ushqyerje parenterale.
17
TEZA 9

1. Herniet diafragmale kongenitale, etiologjia, klinika, diagnoza, trajtimi.

HDK eshte nga anomalite me te shpeshta pediatrike dhe ka vdekshmeri te larte pavaresisht trajtimit.

Anatomia- Diafragma ka strukture muskulo-tendinoze, ku pjesa tendinoze vendoset kryesisht ne qender dhe perpara,
ndersa fibrat krurale vendosen posteriorisht, rrethojne hiatusin ezofageal dhe shkrihen me fibrat posteriore te
diafragmes. Ne varesi te lokalizimit anatomik kemi 3 lloje herniesh:
- Hernia Bochdaleku: me e shpeshte. Vendoset postero-lateralisht. Konsiston ne mosmbylljen e kanalit pleuro-
peritoneal. Duhet patur parasysh fakti se mund te kete edhe sakus hernial. Zakonisht eshte defekt i anes se diathte,
por mund te takohet dhe ne anen e majte, prandaj radiologjia eshte e rendesishme.
- Hernia e Morgan: lokalizohet prapa sternumit, ne drejtim te procesit ksifoid.
- Herniet e hiatusit ezofageal- me te rralla
HDK mund te shoqerohet me probleme pulmonare qe vijne si pasoje e hipoplazise pulmonare duke qene dhe nje nga
shkaqet kryesore te vdekjes se ketyre femijeve. Mqs ansat futen ne toraks ne kohen qe alveolat dhe pulmonet
vazhdojne te zhvillohen, komprimimi i pulmonit con ne hipoplazi dhe kufizim te aftesise per shkembim gazesh. Kjo
con ne ndryshim te vellimit te pulmoneve, alveolave, bronkeve dhe qarkullimit te gjakut, duke u shoqeruar me HTP qe
eshte faktor i qarkullimit fetal persistent. HDK shoqerohet dhe me anomali kardiake (DIV/DIA) apo renale.

Klinika dhe diagnoza

→ Shenja kryesore: detresi respirator brenda 24 oreve te para, me frymemarrje te veshtiresuar, cianoze, takipne.
→ Ekzaminimi fizik: abdomen skafoid ne nje kohe qe volumi torakal ka nje rritje antero-posteriore. Ne auskultacion
kemi zhurma kardiake te zhvendosura djathtas, dobesim te respiracionit ne hemitoraksin perkates dhe degjim te
perisaltikes se zorreve ne toraks.
→ Ekzaminimi radiologjik: rol te rendesishem ne dx. Verehet prezenca e ansave ne hemitoraks si dhe e bules gastrike
apo hije e lienit. Ne HDK e anes se djathte dx eshte me e veshtire pasi ngaterrohet me eventracionin diafragmal dexter.
Radiografia me kontrast (pasazh gastrointestinal) konfirmon dx.
→ Ekografia: ansat jane ne kraharor => zhvendosje te mediastinit, bula gastrike intratorakale, polihidroamnion.
Sot behen perpjekje per diagnoze prenatale te HDK, duke lejuar nderprerje te shtatezanise ne rastet e renda apo duke
rritur kujdesin per javet ne vazhdim. Ddx behet me tumoret kistike kongeniale/mediastinale.

Trajtimi- Nderhyrja kryhet pas stabilizimit preoperator te gjendjes, duke siguruar nje kontroll te mire te HTP.
1. Lufto detresin respirator me intubim endotrakeal dhe ventilim me presion pozitiv nen anestezi. Mund te perdoren
dhe ventilimi mekanik konvencional/me frekuence te larte, apo ECMO (kosto e larte).
2. Me pas behet zbrazja e stomakut dhe zorreve duke lehtesuar funksionin kardiak dhe pulmonar.
3. Behet trajtimi me likide, elektrolite dhe korrigjimi i acidozes nen monitorim PVC dhe diureze.
4. Nese ne Eko shihen shenjat e HTP (kontraktim i dobet i VD, zmadhim i VD, shunt D-M), jepet dopamine 2.2mcg/
kg/min, dobutamine 2-20mcg/kg/min apo adrenaline 0.1mcg/kg/min qe rrisin debitin e VM dhe ulin shuntimin.
Ne HTP rol kane dhe hipoksia, hiperkapnia, acidoza duke rritur rezistencat periferike prandaj duhen korrigjuar
vazhdimisht. Ne HTP persistent rendesi ka perdorimi i NO qe ul presionin pulmonar dhe permireson raportin V/Q.
5. Trajtimi kirurgjikal- i vetmi shans i korrigjimit te defektit diafragmal. Rruga me e mire eshte transabdominalja, qe
lejon evidentimin e defektit, reponimin e viscerave pa sforco dhe qepjen e sigurte te defektit. Pas rivendosjes se
viscerave ne kavitetin abdominal vleresohet defekti. Ne rast shoqerimi me sacus herniar, ky i fundit rezekohet.
Qepet defekti me sutura te vecanta te paabsorbueshme ndersa ne defekte te medha behet zevendesimi i defektit me
material sintetik (politetrafluoretilen). Drenimi i toraksit eshte i diskutueshem.

Hernia Retrosternale (Morgan)

Takohet ne 4-6% te rasteve me hernie diafragmale. Lokalizohet ne sektorin retrosternal te difragmes. Zakonisht
shoqerohet me sakus hernial qe mund te jete dhe bikorneal. Ne shumicen e rasteve asimptomatike; ne disa raste
shfaqet me probleme respiratore dhe digjestive me lokalizim epigastrik dhe shume rralle ne situata akute nga
inkarceracioni qe mund te zhvillohet. Ne kete tip hernion kryesisht koloni transvers apo omentum, por nuk
perjashtohen dhe stomaku, intestini, lieni etj. Diagnoza eshte imazherike, ku me radiografi ose ekzaminim me kontrast
te tubit digjestiv verehet hernia dhe organet e futura ne sakus. Korigjimi eshte kirurgjikal me qepje te defektit.

Eventracioni i diafragmes
Ngritja anormale e difragmes e shoqeruar me levizje paradoksale te saj. Mund te shoqerohet me hipoplazi pulmonare,
anomali kardiake etj, kur eshte kongenital. Ne rastet e tjera mund te jete nga demtimi i n. frenik gjate lindjes,
nderhyrjeve kirurgjikale ne qafe, zemer, tumoreve etj. Paraqitet me shenja detresi respirator, takipne, nuk pijne mire,
nuk shtojne ne peshe. Diagnoza eshte imazherike; skopia tregon levizje paradoksale te diafragmes. Pas diagnozes
kirurgjia eshte trajtimi i vetem, me perjashtim te nje eventracioni pas traumes se n. frenik qe pritet disa kohe per
rigjenerim te nervit. Torakotomia menyra me e mire per korrigjim.

18
2. Scrotumi bosh, c’patologji mund te jete?
Situate ne te cilen testet nuk gjenden ne skrotum ashtu sic duhet te jete.
1. Kriptorkidia- kur nuk zbret asnjeri test, monorkizem kur zbret njeri. Shkaku dhe me i shpeshte i skrotumit bosh.
• Kryptokidi kongenitale konsiderohen rastet qe ne nje pjese te femijeve procesi i zbritjes se testeve per ne skrotum
nuk ka perfunduar gjate jetes intrauterine, unilateral ose bilateral. Testet fillojne te zbresin ne gjysmen e muajit III
intrauterin. Moszbritja e testeve ne skrotum deri ne 3 muaj pas lindjes konsiderohet kryptorkidi kongenitale. Ne
lindje kjo semundje vihet re ne 4-5 % te djemve, ndersa pas 3 muajsh vihet re ne 1-2 %. Pas kesaj moshe zbritja e
testit ne skrotum eshte e rralle. Shkaku eshte i panjohur por me teper konsiderohet si defekt mekanik sesa
hormonal. Nje shkak i kesaj anomalie mund te jete insuficienca placentare.
• Kryptokidia e fituar, ku behet fjale per rastet kur kjo semundje nuk shfaqet qe ne lindje por por me rritjen e
femijes. Nje nga shkaqet mund te jete pamjaftueshmeria e zgjatjes se procesit vaginal te peritoneumit per te
ndjekur procesin e zbritjes testikulare, duke u bere keshtu nje faktor qe pengon zgjatjen e funikulit spermatik me
kalimin e moshes se femijes (nga 5cm ne 10cm tek adoleshentet). Kjo forme do te konsiderohet per kirurgji.
• Pervec ketyre ka raste qe testet preken, por jo ne pozicionin normal te tyre. Ne me pak se 10 % te rasteve testet
nuk arrijne te preken fare. Gjysma e tyre kane shkak nje atrofi prenatale ose perinatale. Ne disa raste testi i madh
hypoplastik mund te mos palpohet por ekzistenca e tij identifikohet nga eksplorime dhe ekzaminime te ndryshme.
- Ekzaminimi i nje testi duhet bere ne nje ambient te ngrohte dhe relaksues. Femija te jete ne pozicion shtrire. Me
shume se 2/3 e testeve kryptokidike jane ne nivel te hyrjes per ne skrotum. Ato jane me madhesi normale dhe
brenda tunica vaginalis. Ne raste te rralla testi migron ne pozicion ektopik, si ne perineum, prepubik apo femoral.
- Cilat jane pasojat nga moszbritja?
1. Temperatura e larte e testit ekstraskrotal con ne insuficence te pjekurise se qelizave germinative pas lindjes
dhe ne nje zhvillim te dobet te tubave seminifere. Mbas pubertetit keta paciente kane oligo dhe azoospermi.
2. Nje test ne regjionin inguinal eshte me teper i ekspozuar ndaj goditjeve direkte apo i kercenuar nga torsioni.
3. Rreziku i shfaqjes se nje seminome ne nje test kryptokidik ne mosha te mevonshme eshte deri 10 here me i
madh se ne nje test normal apo te operuar. Mendohet se nje orkidopeksi e hershme mund te parandaloje
zhvillimin e infertilitetit ose tumoreve.
- Trajtimi- Qellimi i trajtimit te kesaj semundje eshte ruajtja e nje spermatogeneze normale dhe parandalimi i
displazise e cila mund te coje drejt malinjizimit. Funksioni hormonal ne pubertet (prodhimi i testosteronit) eshte
normal pavaresisht trajtimit. Maturimi i gonociteve te spermatozoas eshte i frenuar ne testet kryptokidike nga
mosha 4-12 muajsh. Me te njejten shkalle frenimi influencon edhe zgjatja e qendrimit te testit jashte skrotumit
pas kesaj moshe. Testet mund te zbresin plotesisht ne pubertet, por ata jane me zhvillim te dobet dhe me
spermatogeneze deficiente. Prandaj koha me e mire per orkidopeksi ne kryptokidine kongenitale eshte mosha 6
me 12 muajsh. Kjo gje perforcohet nga te dhenat e biopsise dhe sasise se spermes. Ne rastet me kryptokidi te
fituar testet duhet te zbriten sapo te vihet re qe ata nuk qendrojne gjate ne skrotum ne menyre spontane.
Perdorimi i hormoneve gonadotrofike rezulton pa efekt, pervecse ne rastet e testeve retraktile, por pa pozicione
ektopike te tyre. Ne raste te rralla kur testi mungon ose kur ai eshte hequr per arsye te ndonje nekroze nga
torsioni, tumor apo disgenezi, krijon tek keta djem probleme psikologjike. Keta femije mbyllen ne vetvete,
prandaj perdorimi i protezave testikulare, mund te konsiderohet nje mjet i mire per efekt psikologjik. Koha me e
mire per kete operacion esht adoleshenca, kur proteza mund te akomodohet ne skrotum. Ne rastet kur
kryptokidia eshte e shoqeruar me nje hernie inguinale evidente, ajo duhet korrigjuar njekohesisht me riparimin e
hernies, pavaresisht nga mosha e vogel e femijes.
2. Anorchia eshte nje crregullim i lidhur me XY ku femija ka mungese te testeve qe ne lindje. Trajtimi perfshin
androgjen (testosteron) qe te nxise artificialisht pubertetin, implantime testesh prostetike dhe suport psikologjik.
Shkak shume i rralle.
3. Testet e hequra me kirurgji
4. Teste ektopike- situate kongenitale e rralle ku testet nuk zbresin ne skrotum dhe lokalizohen ne pika te ndryshme
nga linja e zbritjes se tyre. Lokalizimet mund te jene:
1. Ne abdomen dhe quhet ektopi interviscerale 3. Ne perineum dhe quhet perineal
2. Mbi pubis dhe penis duke u quajtur pubopenien 4. Ne regjionin femoral dhe quhet femoral etj
5. Teste te retraktueshme- fiziologjik, konsiderohen rastet kur testet gjate vizites manuale nga ana e mjekut, gjenden
ne hyrje te skrotumit por lehtesisht me dore mund te spostohen deri ne skrotum, ku qendrojne per nje fare kohe
dhe ngjiten perseri larte. Kjo gjendje shkaktohet nga kontraktimi i musulit kremaster kur ben ftohte, dhe per kete
arsye, muskuli kremaster kosiderohet si regulator i temperatures testikulare duke terhequr testin jashte skrotumit
kur temperaturat e ambjentit jane te ulta. Kontraktimi i muskulit kremaster mungon ne dy muajt e pare pas lindjes
dhe arrin maksimumin midis moshave 2 dhe 8 vjec.

Ekzaminimi fizik
1. Inspeksioni i skrotumit, nese lekura skrotale eshte e zhvilluar mire ose jo.
2. Palpacioni i testit jashte linjes normale te zbritjes (ektopi) apo traksioni bimanual.
3. Straight leg raising test, nese testi behet me prominent- ektopik/ nese zhduket- nuk ka zbritur por eshte ne linjen e
zbritjes/ kur femija qendron ndenjur me kembe te kryqezuara dhe testi ndodhet ne trajektoren e kanalit inguinal
palpohet.

19
TEZA 10

1. Ku ndryshon hernia inguinale scrotuminale nga ajo inguinale dhe hydrocela nga funiculocella ose hidrocela e
cordes spermike.

Ddx midis funikuloceles dhe hidroceles.

Hidrocela eshte nje patologji e pranishme qe ne lindje, zakonisht bilaterale. Hidrocela konsiston ne grumbullimin e
lengut seroz ne skrotum. Ky likid origjinen e ka nga peritoneumi, i cili rreth testit e ka emrin tunica vaginalis. Nje
hydrocele tipike prezantohet si nje edeme e skrotumit qe e rrethon testin dhe ndryshon permasat e tij, duke u bere me i
vogel gjate nates dhe kur femija eshte ne gjume. Nese shtrihet edhe mbi teste quhet hydrocele e inkistuar. Paraqitet si
fryrje skrotale e padhimbshme me konisitence kistike dhe tingull mat ne perkusion.
Funikulocela eshte hidrocela e kordonit spermatik, ne te cilen kemi nje obliterim distal te procesit vaginal, ndersa
pjesa proksimale eshte e hapur dhe komunikon me peritoneumin. Testi gjate zbritjes per ne skrotum terheq dhe
peritoneumin parietal duke formuar palosje te quajtur procesi vaginal peritonei qe zbret ne skrotum. Pas zbritjes se
testit ky proces obliterohet dhe nuk komunikon me kav.abdominal. Nese komunikon dhe me vone obliterohet duke
lene qese te mbushur me likid ne funiculin spermatik = funikulocele. Likidi mund te shihet mbi teste midis anulusit
intern dhe procesit vaginal dhe nuk shihet likid ne qesen skrotale (ddx me hidrocelen e thjeshte). Funikulocela zkn
eshte pa shenja klinike, pa dhimbje, e pareponueshme, transluminishente, e levizzshme, e tensionuar dhe nuk jep te
vjellla. Funikulocela konsiderohet si nje hernie potenciale dhe zkn performohet herniotomi profilaktike.

Ddx hernia inguinale me ate skrotale.

Testi gjate zbritjes per ne skrotum terheq dhe peritoneumin parietal duke formuar palosje te quajtur procesi vaginal
peritonei qe zbret ne skrotum. Pas zbritjes se testit ky proces obliterohet dhe nuk komunikon me kav.abdominal. Nese
komunikon mund te ndodhe hernia ingunioskrotale. Hernia inguinale skrotale eshte prania e sakusit herniar me
permbajtjen herniare brenda ne skrotum. Hernia inguinale eshte hernimi i permbajtjes abdominale qe mund te jete
omentum apo intenstinum dhe qe hernion ne kanalin inguinal. Hernia inguinoskrotale lokalizohet me poshte se hernia
inguinale. Hernia inguinoskrotale eshte me voluminoze, eshte me e veshtire per tu reponuar per shkak te mases se
madhe dhe femija qan. Mund te degjohet perisaltike e zorreve ne skrotum, tingull timpanik ne perkusion. Masa
palpohet me gisht ne pozicion shtrire ne hernien inguinoskrotale. Hernia inguinale skrotale ndodhet lateralisht a.
gastrika inferior ndersa hernia inguinale ndodhet medialisht a. gastrika inferior. Ne hernien inguinoskrotale kanali
inguinal eshte i lire ndersa ne ate inguinale direkte eshte i zene.

2. Invaginacioni: shkaqet, diagnoza, trajtimi.

Invaginacioni eshte shkak i shpeshte i obstruksionit intestinal ne foshnja dhe femije te vegjel. Mund te ndodhe ne cdo
moshe por kryesisht ne foshnjat 5-9 muajshe dhe me shume se gjysma e rasteve ndodhin brenda vitit te pare te jetes.
Shumica jane djem dhe te shendetshem. Eshte e arsyeshme te dyshosh per invaginacion ne nje femije ne pikun e nje
infeksioni respirator dhe gjate epidemive te gastroenteritit.

Patogjeneza
Invaginacioni eshte futja teleskopike e nje porcioni te intestinit ne nje porcion tjeter. Zkn eshte ileokolik ne 80% te
rasteve, ndjekur nga variantet ileoileale, cekokolike, kolokolike. Ne disa raste mund te kete lezion te identifikueshem
qe sherben si pike udheheqese dhe nepermjet perisaltikes terheq intestinin proksimal drejt atij distal. Ketu perfshihen
Divertikulin Meckel, polipet, tumoret karcinoide, trupa te huaj, etj. Ne FC jane sekrecionet viskoze dhe materialet
fekale te trasha qe luajne kete rol. Me terheqjen e mezenterit te intestinit proximal drejt atij distal ndodh komprimimi i
tij qe con ne obstruksion venoz, edeme e murit te zorres, insuf.arteriale deri ne nekroze nese nuk behet reponimi.

Klinika
Dhimbje abdominale ne forme krampesh, qe shfaqen ne nje foshnje te qete me pare. Femija mund te shtrengohet dhe
te mbledhe kembet ne bark. Hiperekstension, perpelitje, mbajtje fryme te pasuara nga te vjellat, te cilat ne fillim te
semundjes kane permbajtje ushqimesh te patretura e me vone biliare. Midis atakeve femija mund te duket i qete dhe
letargjik. Fillimisht mund te kete perisaltike te lehte nga tendosja e kolonit ne perpjekje per te evakuar materialet
fekale distalisht obstruksionit, me zhvillimin e semundjes materialet fekale ngjyrosen lehte me gjak ndersa kur
perparon ishemia e zorres jashteqiten koagula mukoide me ngjyre te kuqe te erret “fecet si te shperlara mishi”.

Ekzaminimi Objektiv
→ Gjate atakeve te dhimbjes mund te askultohet hiperperisaltike.
→ Midis episodeve, kuadrati i poshtem i djathte mund te duket i sheshte apo i shtypur nga levizja e cekumit dhe
porcionit ileocekal te invaginacionit drejt kuadratit te siperm te djathte apo colonit transvers. Gjithashtu mund te
palpohet nje mase abdominale pa lokalizim fiks. Ne ekzaminimin e rektumit mund te ndeshet mukus me gjak ose gjak
i paster. Palpimi bimanual mund te zbuloje invaginacionin. Kur procesi obstruktiv zgjat, pasohet me dehidrim dhe
bakteremi qe mund te japin takikardi dhe ethe. Prolabimi i invaginacionit ne anus eshte shenje e rende sidomos kur
masa eshte me ngjyre blu apo e zeze. Dalja rektale e pikes udheheqese tregon per ishemi te rende intestinale. Rreziku
20
me i madh ne prolabim invaginacioni (kolokolik) eshte diagnoza e gabuar me prolapsin e thjeshte rektal dhe tentimi
per reponim. Per ta shmangur duhet qe para se te tentohet reponimi, nje spatul e lubrifikuar te kalohet anash mases se
prolabuar. Nese spatula perparon me shume se 1-2 cm brenda ne anus anash mases- eshte shenja diagnostike e
invaginacionit. Nga ana tjeter prolapsi rektal nuk shoqerohet me te vjella dhe shenja sepsisi.

Ekzaminime Plotesuese
→ Radiografia direkte e abdomenit evidenton masen abdominale, nje shperndarie jo normale te gazrave apo
materialeve fekale dhe nivele hidroaerike, ne prani te obstruksionit intestinal.
→ Ekografia ve ne dukje nje lezion "target" qe konsiston ne dy unaza hipoekogjene te ndara nga nje unaze hiper-
ekogjene ne prerje transversale dhe shenjen e pseudoveshkes ne prerje longitudinale me pamjen e shtresave hipo dhe
hiperekogjene mbi njera tjetren. Nen Eko behet dhe klizma diagnostikuese dhe reponuese.

Trajtimi jokirurgjikal
Vendoset tubi nazogastrik e me pas kryhet ekzaminimi me kontrast. Reponimi hidrostatik apo pneumatik tentohet nese
pacienti eshte stabel. Ne raste dyshimi perforacioni, peritonit, gangrene te zorres nuk duhet kryer reponimi me klizem/
pneumatik. Kohezgjatja e semundjes percakton ne kete menyre shanset e reponimit.

Trajtimi kirurgjikal
Laparotomia indikohet ne keto raste:
→ Shenja te shokut/peritonitit
→ Femije ku reponimi hidrostatik/pneumatik ka qene i pjesshem
→ Prani defekti rezidual mbushjeje intraluminale pas nje reponimi me klizem qe tregon refluks ne ileumin terminal.
Perdoret incizion muskulndares ne kuadratin e poshtem te djathte. Reponimi behet me manipulim delikat te zorres
duke shtyre piken udheheqese drejt pozicionit normal. Vezhgohet vitaliteti i zorres dhe behet rezeksion zorre kur ka
kompromentim serioz vaskular. Pas reponimit kirurgjikal, kerkohet per ndonje pike te mundshme udheheqese
patologjike dhe merren masat perkatese. Ne femijet mbi 2 vjec kryhet edhe apendektomi pasi lokalizimi i cikatrices
sugjeron se apendektomia eshte kryer.

Invaginacioni recidivant
Ne kete rast praktikohet reponimi me klizem nga shume kirurge ose trajtim kirurgjikal kur:
1. Femija ka patur me shume se 1 episod recidive dhe nuk i eshte nenshtruar kirurgjise (nuk ka dokumentim te nje
pike udheheqese)
2. Femija eshte mbi 2 vjec dhe episodi i pare eshte trajtuar me reponim me klizem
3. Dyshohet ekzistenca e nje pike udheheqese.
Perqindja e sukesit te reponimit me klizem bie pas recidives se pare, duke kerkuar kirurgji madje dhe rezeksion zorre.

21
TEZA 11

1. Malrotacioni, etiologji, diagnoze diferenciale me patologjite kongenitale te duodenit.

Zhvillimi i intestinit perfshin rotacionin dhe fiksimin e zorres se mesme embrionike. Crregullimet e rotacionit dhe
fiksimit mund te jene asimptomatike por mund te shfaqen dhe me volvulus katastrofik.

Embriologjia
Zorra primitive eshte fillimisht nje strukture lineare e perbere nga ind endodermal dhe e centruar brenda embrionit.
Gjithe aparati tretes dhe organet e tjera digjestive rrjedhin nga kjo zorre. Nga java e 5-te gestacionale, hapja ventrale
ngushtohet shume dhe quhet duktus omfalomezenterik. Rritja disproporcionale dhe zgjatja e zorres se mesme fillon
nga java e 5-te gestacionale dhe rezulton ne 3 procese te vecanta qe lidhen me crregullimet rotacionale te zorres.
1. Ne fillim ndodh hernimi i anses primare te zorres se mesme ne bazen e kordonit deri ne javen e 10-te. Aksi i anses
primare te zorres se mesme eshte a. mezenterike superior dhe dc. omfalomezenterik lokalizohet ne kete apeks. Kjo
anse rrotullohet 180 grade ne kahun anterior aq sa porcioni proximal i anses vendoset posteriorisht AMS. Porcioni
me kranial i segmentetit prearterial dhe porcioni i zorres se perparme formojne duodenin proximal qe lokalizohet
djathtas linjes se mesit. Segmenti me distal kalon posteriorisht dhe fiksohet majtas AMS. Ky segment horizontal
formon porcionin e 3 dhe 4 te duodenit dhe eshte i ngjitur normalisht ne murin posterior te ligamentit Treiz majtas
aortes. Ky segment perfundon nje hark rotacional prej 270 grade ne kahun antiorar nga vendi i origjines. Jejenumi
dhe ileumi pasi zgjaten formojne ne lindje 6 ansa primare intestinale. Seenti embrionik postarterial i zorres ngrihet
ne nivelin e ileumit terminal, cekumit dhe kolonit transvers dhe atij te djathte. Ky segment gjithashtu rrotullohet
270 grade ne kahun antiorar-anteriorisht. Cekumi pra fillimisht pozicionohet majtas, pastaj anteriorisht dhe
perfundon ne te djathte te AMS para se te fiksohet ne fosen iliake te djathte. Segmenti prearterial i zorres se
mesme te maturuar shtrihet nga duodeni ne mbetjen e duktusit omfalomezenterik dhe segmenti postarterial
perfaqesohet nga ileumi dhe koloni distalisht kesaj pike, duke perfunduar ne kolonin e mesem transvers.
2. Faza e dyte e zhvillimit te zorres se holle eshte retraksioni i intestinit ekstrakolemik. Ky proces fillon mes jave
10-12 si dhe rotacioni i segmenteve 180 grade nga orientimi i origjines. Junksioni duodenojejunal kalon
posteriorisht AMS, pjesa me e madhe e zorres eshte djathas linjes mediane dhe cekumi e koloni ascendent qendron
anteriorisht AMS. Shume crregullime te zakonshme ndodhin si pasoje e zhvillimit gjate ksaj periudhe 2 javore.
3. Hapi final ne procesin normal te pozicionimit te zorres se mesme eshte fiksimi ne murin posterior te trupit pas
javes 12. Fiksimi perfshin cekumin ne fosen iliake te djathte dhe junksioni duodenojejunal ne ligamentin e Treitz
majtas aortes dhe anteriorisht venes se majte renale. Kur rotacioni dhe fiksimi ndepriten, baza e mezenterit nuk
eshte as e fiksuar dhe as e gjere dhe keshtu zorra e holle peson volvulus.
*Crregullimet qe njihen me emrin Malrotacion rezultojne nga ndeprerja e ngjarjeve te siperpermendura embrionale.*

Bejne pjese:
1. Nonrotacioni- Mosrotacion i anses se zorres se mesme ne krahun orar rreth AMS. Rotacioni ose mungon fare ose
ndalon para 90 gradeve. Koloni mbetet majtas abdomenit, cekumi afer linjes medjane dhe zorra e holle djathtas
linjes mediane. Volvulusi i zorres se mesme dhe obstruksioni ekstrinsek i duodenit jane rreziqe klinike. Volvulusi
ndodh se pedunkuli vaskular mezenterik i AMS eshte i ngushte ndersa komprimi i jashtem i duodenit ndodh sepse
ngjitja peritoneale e cekumit te pozicionuar ne menyre jo nrm ne murin posteriror kalon anteriorisht dhe lateralisht
duodenit deshendent. Bashkimi duodenojejunal eshte me kaudal dhe anterior se norma dhe nuk arrin te kaloje
majtas linjes mediane. Kjo dhe rotacioni jo i plote jane anomalite me te shpeshta tek pacientet me malrotacion.
2. Rotacion jo i plote- Karakterizohet nga ndalimi i procesit normal te rrotullimit afer 180 grade ne vend te 270
grade. Ne kete crregullim segmenti prearterial nuk pozicionohet plotesisht. Cekumi postarterial nuk e ploteson
rrotullimin orar-anteriorisht AMS. Cekumi mbetet superiorisht abdomentit, majtas AMS dhe ngjitja ne murin
posterior te trupit realizohet me ane te shiritave peritoneale qe obtruktojne duodenin. Pedunkuli vaskular i AMS
mund te jape volvulus te zorres se mesme.
3. Crregullime te perziera rotacioni- Karakterizohen nga ndeprerja e rotacionit si ne segmentin prearterial te zorres
se mesme ashtu dhe atij postarterial. Perfshihen variacione nga pak te rendesishme si nje celum deshendent
inkomplet deri ne anomali serioze qe mund te cojne ne volvulus mezenterik si prsh Rotacioni i kundert. Ky
fenomen (rotacioni i kundert) perfshin disa shkalle rotacioni te zorres se mesme rreth aksit AMS ne kah orar duke
sjelle qe segmenti prearterial qendron perpara AMS dhe duodeni kalon anteriorisht. Rotacioni i kundert me vol-
vulus mund te paraqitet me obtruksion te kolonit transvers.
4. Herniet mezololike paraduodenale- Karakterizohen nga mos fiksimi normal i mezokolonit te majte ose te djathte
ne murin posterior te trupit. Hapesirat qe rezultojne jane hapesira potenciale per hernimin e zorres se holle mes
mezokolonit dhe murit posterior te trupit si ne anen e majte ashtu dhe ne anen e djathte. Hernia e anes se djathte
shoqerohet me nonrotacion te segmentit prearterial te zorres se mesme. Karakteriziohet nga hernimi i zorres se
holle posteriorisht kolonit te djathte dhe cekumit. Nje dukuri e tille ndodh ne anen e majte por shoqerohet me
pozicionim normal te kolonit dhe cekumit. Kur hernia shoqerohet me pozicionim normal te cekumit, zorra e holle
e herniuar gjendet ne brendesi te sakusit herniar qe si qafe ka venen mezenterike inferior dhe ngjitjet peritoneale
qe shtrihen deri ne murin post. te trupit. Ka rrezik per obtruksion, inkarcerim dhe strangulacion te zorres se holle.

22
Anomalite shoqeruese
Crregullimet e rotacionit dhe fiksimit te zorres se mesme dyshohen tek bebet me omfalocele, gastroskizis dhe hernie
diafragmale kongenitale. Keto jane ne rrezik per malrotacion dhe volvulus te zorres se mesme. Gjate korigjimit
kirurgjikal primar duhet te inspektohen duodeni dhe mezenteri dhe nese gjykohet se pedunkuli mezenterik vaskular
eshte aq i ngushte sa kerkon realizimin e procedures Ladd. Anomalite e tjera jane atrezia intestinale, renale, anomalite
kardiake, divertikuli i Meckelit, trizomia 21, atrezia ezofageale, biliare etj.

Paraqitja klinike- Jane simptomatike 1/6000 te porsalindur. Pak me te shpeshta ne meshkuj sesa femra. Simptomat
shfaqen në muajin e pare ne 50-75% te rasteve dhe deri ne 90% femijet me te vegjel se 1 vjec. Ne femijet me te rritur
paraqitja klinike perfshin dhimbjen kronike abdominale, mosshtimin ne peshe, pankreatitin kronik, celiakine por nuk
perjashtohet dhe volvulusi. Simptomat jane rezultat, ose i obstruksionit parcial te duodenit, ose volvulusit te zorres se
mesme. Menyra e paraqitjes varet nga mosha. Obstruksioni duodenal ndodh nga komprimimi ekstrinsek i shiritave
peritonele te Ladd qe kalojne anteriorisht dhe lateralisht duodenit deshendent, keshtu qe obstruksioni eshte
postampular dhe vjelljet jane biliare. Volvulusi i zorres se mesme takohet ne 50% te pacienteve me crregullime
rotacionale. Kane incidence te ulet per obstruksion intrinsek duodenal, stenoza dhe atrezi te mirefillte. Shenjat klinike
mund te jene te vjellat, diarrea, dhimbjet abdominale, kostipacioni, anoreksia ose nauze, letargji, gjak ne fece, temp,
apnea. Distensioni gastrik dhe duodenal, si pasoje e obstruksionit duodenal jane shenja per malrotacionin. Ajri i paket
ne zonen e holle distale sjell pak fryrje barku. Kercenimi me serioz per jeten vjen nga insuf. vaskulare akute. Shenja e
hershme dhe me e shpeshte eshte hematokezia.

Diagnoza- Rx e thjeshte tregon distendim te stomakut dhe duodenit dhe pak/aspak ajer ne pjesen distale te zorres. Kur
eshte normale nuk e diferencojne malrotacionin nga atrezia dhe stenoza e zorres dhe ketu kerkohet ekzaminimi me
kontrast. Malrotacioni me volvulus shkakton obtruksion jo te plote te duodenit distal ose deshendent dhe jep pamjen si
“sqepi i zogut” apo "hapese tapash". Mungesa e plote e ajrit ne pjesen distale eshte tipike e atrezise duodenale kurse
paksimi eshte karakteristike e malrotacionit. Ekzaminimi me kontrast i TGI superior diagnostifikon crregullimet
rotacionale. Malrotacioni identifikohet nga moslokalizimi normal. Projeksionet laterale vleresojne pozicionet e
duodenit. Cekumi shume djathtas ose shume majtas ne irigografi flet per malrotacion. Echo ose CT demostrojne
malrotacionin duke percaktuar raporter me AMS dhe VMS. Obstruksioni neonatal i kufizuar ne ekzaminim.

Trajtimi- Crregullimet rotacionale kerkojne trajtim kirurgjikal sepse tendenca per volvulus eshte e larte. Kur dyshohet
per malrotacion me volvulus fillohet menjehere trajtimi kirurgjikal sepse vonesa shton shkallen dhe shtrirjen e
ishemise. Pregatitja preoperatore eshte e njejta me semundjet e tjera; tek te porsalindurit nevojitet laparotomia urgjente
e cila kur e zbulon semundjen kerkon nderhyrje te menjehershme. Te pacientet asimptomatike me te rritur kemi trajtim
ndryshe. Duhet bere korigjimi ne kohe, por jourgjent i nje malrotacioni te njohur kur skemi kunderindikacione
imponuese. Kur keto crregullime shoqerohen me semundje kongenitale kardiake rekomandohet observim i vemend-
shem dhe shtyrje e procedures se Ladd.

Teknika operatore
Korrigjimi kirurgjikal i malrotacionit realizohet ne te gjitha rastet me tekniken e pershkruar nga E.Ladd. Preferohet
laparotomi transversale supraumbilikale. Pas hapjes se abdomenit dhe eksplorimit te shpejte, behet ekspozimi i
intestinit dhe mezenterit. Kur kemi volvulus te zorres se mesme behet distorsionimi duke e rrotulluar zorren e holle ne
te kundert me drejtimin e torsionit. Zona nekrotike rezekohet kurse zonat e dyshimta ose kane te njejtin fat ose lihen
per rieksplorim te dyte. Zgjerohet pedunkulit vaskular mezenterial, ndahen shiritat peritoneale qe lidhin cekumin,
mezenterin e zorres se holle, mezokolonin dhe duodenin rreth bazes AMS per te parandaluar perseritjen e volvulsit.
Apendektomia keshillohet kur keqpozicionimi i cekumit ben te veshtire diagnozen e nje apendisiti te mundshem ne te
ardhmen. Intestini rivendoset ne abdomen pa torsion te mezenterit ne pergjithesi zorra e holle ne te djathte dhe cekumi
e koloni majtas. Rezultatet e korrigjimit kirurgjikal jane shume te mira. Mortaliteti pas nderhyrjes kirurgjikale varion
nga 3-9 %. Volvulsi rekurent eshte i rralle kur procedura kirurgjikale realizohet mire.

2. Diagnoze diferenciale e nje atrezie ezofagu me fistul nga nje pa fistul.

Atrezia ezofageale është një anomali kongenitale qe e ben ezofagun te ndërpritet duke u perbere nga nje xhep i verbër
proksimal dhe një segment distal qe nuk kanë vazhdimësi me njëra tjetrën. Një ose më shumë fistula mund të jenë të
pranishme midis ezofagut të keqformuar dhe trakesë. Atrezia ezofageale shfaqet në 1:3500-5500 fëmijë të lindur
gjallë. Dominon seksi mashkull. Përfaqëson 90% të anomalive kongenitale te ezofagut.

Klasifikohet në atrezi ezofageale pa fistul ose atrezi ezofageale me fistule. Gjithashtu klasifikohet ne 5 grupe:
1. Tipi I- Atrezia ezofageale e izoluar pa fistule trakeo ezofageale.
2. Tipi II- Atrezia ezofageale me fistule proksimale.
3. Tipi III- Atrezia e ezofagut me fistule trakeo ezofageale distale.
4. Tipi IV- Atrezia ezofageale me fistule te segmentit proksimal dhe distal.
5. Tipi V- Fistula trakeo ezofageale e izoluar pa atrezi.

23
Diagnoza antenatale është vështirë kështu që përpjekjet kryesore bëhen pas lindjes ku duhen dalluar dhe njohur
shenjat klinike. Mungesa e vazhdimësisë së ezofagut nuk lejon gëlltitjen. Përveç pengesës në ushqyerje, ky problem
mund të shkaktojë që foshnjat të aspirojnë dhe të mbyten në pështymën e tyre (xhepi proksimal mbushet me salive).
Nëse një fistulë trakeoezofageale është e pranishme, lëngjet (qoftë pështymë nga lart ose sekrecione të stomakut nga
poshtë) mund të rrjedhin në pemën trakeobronkiale. Kjo anomali mund te komplikohet me pneumoni aspirative apo
trakeobronkomalaci. Kur dyshohet për këtë dx përdoret kalimi i sondës nazogastrike, e cila ka pengesë që në 8-10cm e
para. Vlerësimi i nivelit të futjes së sondës bëhet me Rx. Nga vdekshmëri 100 % dikur, sot ka mbijetesë 90%.

Diagnoza diferenciale:
Atrezi ezofageale me fistule
Ezofagu proksimal është dilatuar dhe i trashur, mbaron
afer Th3.
Ne Rx toraksi laterale mund te konstatohet nivel
hidroaerik i trungut te siperm.
Fistula eshte qartesisht e diagnostikueshme me ane te
bronkoskopit rigid. Fistula mund te jete proksimale,
distale (dallohet aerizim i stomakut dhe zorreve ne Rx)
ose te dyja.
Klinika: stomaku eshte i fryre nga ajri, mund te pesoje
bronkopneumoni aspirative, dispne, kolle.
Atrezi ezofageale pa fistule
Ka nje xhep distal me te shkurter dhe distance me te
gjate midis cungjeve.
Ne Rx shikohet abdomen pa gazra
Ne bronkoskopi nuk dallojme fistule ose mund te kemi
fistule te mbyllur
Klinika: sekrecione te shtuara pershtyme, ushqimi nuk
kalon poshte.

Trajtimi:
Atrezi ezofageale me fistule Atrezi ezofageale pa fistule
1. Për dekomprimimin e stomakut behet gastrostomi
dekompresive. Gjate gastrostomise ne fistule
vendoset nje kateter tip balon Fogarty.
2. Behet torakotomi ne hapesiren interkostale III ose Iv 1. Teknika eshte e njejte, por me e thjeshte sepse nuk
3. Kur distanca midis segmenteve eshte e vogel, behet ka fistule.
anastomoze midis tyre (qepje e thjeshte fund me 2. Kalohet nje sonde ne menyre transgastrike per te
fund me sutura fine mendafshi ose te absorbueshme). bere me te lehte gjetjen e segmentit distal.
4. Kur distanca eshte me e madhe, vendoset nje sonde 3. Kur jane te pranishme tensione te padeshiruara,
ne ezofagun proksimal dhe pritet 2-3 muaj derisa ai mund te provohet procesi i elongimit.
te zgjatet, me pas behet anastomoza, e cila quhet e 4. Nese ka rrjedhje, ajo kontrollohet me drenim pa qene
vonuar. Nderkohe, ushqyerja behet me gastrostomi. nevoja per nderhyrje.
5. Anastomoza mund te mbulohet me pleure ose 5. Strikturat trajtohen me dilatacione.
segment te venes azigos apo nje shirit muskular.
6. Gjate nderhyrjes ana trakeale e fistules mbyllet me
sutura te vecanta (mendafshi ose te absorbueshme.

Komplikacionet pas korrigjimit: disfagia, refluksi GE, strikturat e anastomozes, dehishenca e anastomozes, recidiva e
fistules ezofago-trakeale, trakeomalacia, obstruksioni i rrugeve ajrore, komprimimi vaskulare, apnea reflektore etj.

24
TEZA 12

1. Atrezia e anit, llojet sipas seksit, trajtimi sipas rastit.

Jane malformacione kongenitale te strukturave te traktit te poshtem digjestiv. Shoqerohet me patologji te tjera te TGI
ose sistemeve tjera. Ekzistojne disa lloje klasifikimesh:
Femra Meshkuj
Fistula kutane Fistula kutane (perineale)- jo kolostomi
Fistula rektovestibulare Fistula bulbare
Fistula vaginale Fistula prostatike
Fistula perineale Fistula rektouretrale
Atrezi pa fistul Atrezi rektale
Kloake persistente Agenezi anorektale pa fistula

Te uleta —> fistula kutane, nuk kane nevoje per kolostomi

Te mesme —> fistul vaginale e ulet, fistula rektovestibulare
Te larta —> fistula vezikale, fistula vaginale, fistula retrouretrale

Diagnoza klinike- disa keqformime jane aq tipike sa mund te dallohen dhe thjesht me nje inspeksion perineal. Ne tipe
te tjera duhet bere ekzaminim instrumental.
Te meshkujt
1. Nje hapje (meatus uretral): agenezi anorektale me ose pa fistul (ndahet me pranine ose jo te mekoniumit ne urine).
2. Dy hapje: nje ne vendin e uretres dhe tjetri perfaqeson fistulen kutane ose anusin ne atrezine e rektumit.
Te femrat:
Shohim fillimisht nese ka hapje. Nese jo hapim labiumet major per mundesine e fistules vestibulare. Nese jo hapim
labiumet minor per mundesine e kloakes se pjesshme. Nese ska as ketu => atrezi pa fistul
1. Nje hapje: agenezi anorektale me fistul rektokloakale ose thjesht kloake; kerkon kolostomi dhe vleresim te
zhvillimit te vagines.
2. Dy hapje: nje nje pozicion uretral, nje ne pozicion vaginal. Agenezi anorektale me fistul vaginale te larte ose
te ulet ose fistul vestibulare.
3. Tre hapje: dy ne pozicione normale, i treti perfaqeson fistul perineale.

Diagnoza instrumentale
1. Invertografia. Nje pacient qe nuk ka fistul per fistulografi. Mbahet me koke poshte dhe kembe te mbledhura. Pak
minuta pasi mekoniumi shkeputet nga sakusi rektal dhe ajri i gelltitur te kete arritur ne rektum behet nje grafi
laterale dhe vihet re nje shenje metalike ne pozicionin e pritshem anal. Lokalizohet largesia e rektumit nga linja
pubo-koksigeal. (EKO, CT, RM rezultate me te mira se invertografia por perdoren me shume postoperatore).
2. Endoskopia mund te perdoret kur kemi fistula te jashtme.
3. Fistulografia njesoj si endoskopia kerkon fistula te jashtme te kateterizueshme.
4. Grafi me kontrast tregon sakusin rektal dhe mund te zbuloje ndonje fistul.

Trajtimi
Nese ka fistul perineal nuk eshte nevoja per kolostomi. Nese ka fistula te tjera duhet kolostomia. Ne ditet e para te
jetes behet kolostomi, sigmostomi ku dhe stoma proksimale dhe ajo distale te dalin vec e vec ne lekure sepse nje fistul
urinare hipotetike mund te drenoje nepermjet cungut distal dhe jep crregullime hidroelektrolitike. Pas 3 muajsh kur
femija ka shtuar ne peshe behet operacioni perfundimtar. Anoplastika sagitale posteriore sipas Pennes konsiston ne
nje incizion posterior nga koksigeusi deri afer genitaleve. Me nje teknike mikrokirurgjikale ndahen muskujt perineale
deri sa arrihet te kapet m. levator anii dhe gjithe sfinkteri intern i anusit. Rekomandohet nje elektrostimulator qe te
ndahen muskujt pa u demtuar nervat. Arrihet rektumi dhe mobilizohet mes ketyre dy muskujve, kapet dhe ne kutis.
Gjate kesaj kohe mund te shihen dhe fistula te mundshme. Nese nuk mobilizohet dot rektumi, behet hapja abdominale.
Pas 4-8 javesh behet mbyllja e kolostomise. Pas interventit protokoll me dilatator anal. Pervec kesaj kemi dhe plastika
Y ne rast stenoze anale, pull-through abdomino-perinal endorektal etj.

Komplikacionet me te shpeshta: infeksion i plages, striktura, konstipacion, fistule uretrovaginale, demtim nervash.

25
2. Omphalocela trajtimi sipas rastit.
Omfalocela eshte nje patologji kongeniale e paretit abdominal e karakterizuar nga hernimi permes umbelikusit i
organeve te cilat mbulohen nga nje sakus. Sakusi ne brendesi perbehet nga peritoneumi ndersa nga jashte nga
membrana amniotike dhe paraqitet si transparent dhe avaskular. Kordoni umbelikal futet ne pjesen e siperme te
sakusit, ndersa vena dhe arteria umbelikale rrethojne paretin. Zakonisht gjeresia e difektit eshte 2.5-5cm por dhe me e
vogel. Ndonjehere madhesia sakusit mund te jete 15 cm por kjo nuk ka lidhje me gjeresine e difektit. Omfalocela
shoqerohet shpesh dhe me malformacione qe prekin organe dhe sisteme te tjera.

Diagnoza prenatale dhe programi lindjes

Diagnoza intrauterine me eko duke filluar nga java 20-24 gestacionale. Ekzaminimi mund te evidentoje sakusin,
dimensionet, permbajtjen dhe ben diagnoze diferenciale me gastrokizis. Me pas indikohet amniocenteze me kariotip
sepse kjo patologji shoqerohet shpesh nga trizomite. Lindja te programohet sa me afer termit sepse pesha e ulet/
prematuriteti ndikon negativisht ne prognoze.

Klinika
Diagnoza nuk eshte e veshtire se lezioni eshte evident. Ne oret e para te lindjes duken organet e herniura permes
sakusit qe eshte transparent, me pas paretet e sakusit dehidrohen, behen opake dhe rritet rreziku i perforacionit dhe
infeksionit (qe mund te jete ne nivel peritoneal). Ne oret e para te lindjes mund te jene te dukshme dhe shenja te nje
okluzioni intestinal, te lidhura me nje atrezi apo malrotacion. Ne keto raste do vihej re distension abdominal dhe
permbajtje biliare ne bark. Rotacioni i sakusit eshte komplikacion i rende se jep kontaminim bakterial te ansave dhe
kavitetit peritoneal dhe eshte indikim per kirurgji urgjente.

Trajtimi
Qellimi eshte ripozicionimi i organeve te herniuara ne abdomen pa cuar ne rritje te presionit abdominal. Kjo do çonte
komprimim te VCI dhe ulje te kthimit venoz ne atrium dex, veshtiresi respiratore nga levizja e ulet e diafragmes,
crregullime te vaskularizimit te intestinit (perforacion, nekroze) dhe crregullime te motilitetit intestinal.

Trajtimi konservativ indikohet ne omfalocela me dimensione te medha, neonate me rrezik per prematuritet te thelle ose
ata me moshe te vogel gestacionale si dhe me malformacione te tjera shoqeruese. Konsiston ne aplikimin e
merkurcroimit 2% duke e rritur cdo dite, qe do te shkaktonte nje epitelizim te ngadalte duke nisur nga margini kutan e
me pas ne te gjithe sakusin. Kerkon kohe dhe nje nderhyrje kirurgjikale ne distance gjate se ciles duhet trajtuar hernia
e madhe ventrale.

Mbyllja primare
Nderhyrja e duhur. Avantazhi eshte se rivendos integritetin anatomik dhe funksional dhe ul rrezikun per infeksione dhe
gjithashtu identifikon patologji shoqeruese. Nese mbyllja e paretit abdominal bllokon kthimin venoz, trajtimi behet me
disa faza.

Teknika me disa faza:

→ Teknika Gross presupozon mbylljen e planit te vetem kutan siper omfaloceles. Modifikimi sipas Pellerin
parashikon heqjen e membranes, trajtimin e keqformimeve dhe mbylljen e lekures siper ansave. Kjo con ne formimin
e aderencave dhe kerkon rinderhyrje per mbylljen e planit fascio muskular te paretit abdominal.
→ Teknika Stone parashikon vendosjen e materialit protezik qe mund te jete biologjik si fascia latta ose dura mater e
dehidruar ose sintetike si silastiku ose gore-tex. Ato biologjike japin me pak infeksione. Avantazh ka eksplorimin e
paretit abdominal.
→ Teknika Schuster me pllaka silastiku te perforcuar presupozon krijimin e kavitetit aksesor abdominal dhe perdoret
aty ku eviscerimi eshte i tille qe nuk lejon teknika te tjera.

Trajtimi postoperativ- ne omfalocelat e medha trajtimi postoperator parashikon nje dekomprimim te zgjatur me ane te
aspirimit me sonde nazogastrike. Ne rastet kur eshte bere mbyllja primare mund te indikohet nje ventilim me presion
pozitiv per disa dite pas nderhyrjes derisa te rritet komplianca abdominale. Mbijetesa 80 %. Vdekshmeria lidhet me
malformacionet shoqeruese.

26
TEZA 13

1. Semundja e Hirschprungut: etiologji diagnoze, trajtim.

Semundja e Hirschprung eshte nje gjendje e cila ndikon ne intestin dhe shkakton probleme me kalimin e ushqimit.
Eshte nje semundje kongenitale e cila shkaktohet nga mungesa e qelizave nervore me ne muskulaturen e kolonit.
Semundja quhet ndryshe edhe megakolon, shihet ne 5000 te porsalindur dhe 70-80% jane djem. Anomalite shoqeruese
jane te pranishme ne 25% te rasteve me lidhje gjaku, krahasuar me 10% ne rastet qe nuk kane lidhje gjaku.

Fispatologji- eshte e njohur si nje malformacion, ne te cilin nje forme neurogjenike e obstruksionit intestinal eshte e
shoqeruar me mungesen e qelizave ganglionare te pleksit mienterik te Auerbach's dhe te pleksit submukozal te
Meissner's. Ka nje lidhje midis mungeses se plekseve nervore intermuskulare dhe submukozale dhe shtimit si sasi dhe
cilesi i fibrave nervore. Neuroblastet shihen ne ezofag ne javen e 6-te gestacionale kurse ne rectum rreth javes 12.
Maturimi i tyre vazhdon gjate periudhes fetale deri ne vitin e dyte te jetes. Besohet se qelizat ganglionare dhe plekset
nervore jane pergjegjese per peristaltiken dhe per relaksimin e sfinkterit anal intern. Spazmat, mungesa e relaksimit
dhe/ose mungesa e peristaltikes efektive cojne ne obstruksion funksional te shkaktuar nga intestini aganglionik.

Histopatologji- ne zorren aganglionare ka rritje te enzimes acetilkolinesteraze dhe mungesa e hormoneve intestinale,
peptideve vazointestinale dhe somatostatines. Segmenti aganglionik mund te shtrihet qe nga sfinkteri anal e siper ne
distance te variueshme, qe shkojne me e pakta ne rektumin e poshtem dhe me e shumta ne gjithe kolonin.

Klinika- femija paraqitet me obstruksion ose konstipacion te rende me moskalim te mekoniumit brenda 24h te para te
jetes, distension abdominal dhe te vjella. Si pasoje e ndryshimit te ushqimit me vone femija mund te paraqitet me
konstipacion kronik, distension abdominal te rende, masa fokale multiple dhe shpesh enterokolit. Frenohet procesi i
rritjes ne femije te tjere dhe shpie ne simptoma sekondare: kaheksi, hipoproteinemi, anemi. Nje ekzaminim rektal, me
tub rektal/thermometer indukton shkarkimin e nje sasie te madhe fecesh dhe gazrash, qe te ben te dyshosh per
enterokolit. Diarrea eshte e zkn ne 1/3 e pacienteve para muajit te 3-te te jetes. Patogjeneza e enterokolitit mbetet e
paqarte. Staza fekale mendohet se shkakton ishemi mukozale me invazion bakterial. Me tej, ndikojne alterimet ne
perberesit e mucines dhe mekanizmat e mbrojtjes mukozale, alterimet e popullatave te qelizave neuroendokrine
intestinale, aktiviteti i rritur i PGE1, infeksioni me C.Difficile dhe rotavirus. Enterokoliti ne formen me te rende mund
te coje ne megakolon toksik. Ulceracioni dhe nekroza ishemike e mukozes siper segmentit aganglionik mund te coje
ne sepsis, pneumatoze dhe perforacion.

Diagnoza- suspektohet nga anamneza dhe shenjat klinike. Konfirmohet me ate te:
• Radiografise: suspektohet kur ka nivele hidraerike ne kolon. Ne femije me SH te suspektuar aplikohet rutine
irigografia. Shenja klasike: rectum me caliber normal ose segment distal te ngushte, dilatim ne forme hinke ne
nivelin e zones se tranzitit, dilatacion i dukshem ne kolonin proksimal. Ne rastet e diskutueshme retensioni i
kontrastit ne kolon per me shume se 24 ore, ndihmon per dx. Irigografia nuk jep rezultat ne 10% te femijeve me SH.
Ne femijet me aganglioze totale, koloni nuk eshte i ngushtuar ne menyre sinjifikante dhe mund te konstatohet
refluks ne ileumin e distenduar.
• Elektromanometrise anorektale: ka saktesi rreth 85%. Normalisht, distensioni i rektumit duke perdorur balon,
rezulton ne relaksim te sfinkterit intern. Ne SH profili i presionit te kanalit anal dhe rektumit te poshtem bashke me
stimulin distendues, tregojne ndryshime karakteristike qe mund te gjenden ne keqformime te tjera intestinale.
Manometria anorektale mund te jete dizorientuese ne te neonat sepse refleksi rektosfinkterial nuk eshte maturuar.
• Biopsise Rektale: merret 2-3cm siper, linea dentate duke perfshire dhe submukozen. Biopsite e vogla, biopsite ne
hipoganglioze dhe ne te porsalindur mund te mos jene te besueshme. Ganglionet imature kerkojne teknika te
posacme ngjyrimi dhe hipoganglionoza kerkon biopsi te te gjithe murit te zorres.

Trajtimi- si hap i pare behet dekompresioni ne te gjitha bebet me konstipacion. Ai kryhet me tub nazogastrik, duke
zbrazur ne menyre te perseritur rektumin me ane te tubave rektale dhe irrigimeve. Pas vendosjes se dx pacientet mund
te trajtohen me periudha te gjata me irrigime ose te behet enterostomi. Ne te porsalindurit me SH preferohet
enterostomia dhe me pas nderhyrja definitive. Zkn behet nje kolostomi “lak” ose ileostomy me nje ure lekure nen te.
Stoma preferohet te vendoset nen fleksuren hepatike.
Procedura definitive
• Teknika e Swenson (pull-through): me biopsi percaktohet niveli i kolonit qe ka ganglione normale, rezekohet pjesa
aganglionare rektosigmoidale. Prolabohet transrektal pjesa distale dhe nepermjet saj terhiqet segmenti proksimal.
Behet anastomose kolorektale mbi linea dentate dhe reponohet ne pelvis. Keshtu rezerkohet pjesa aganglionare,
eleminohet zona qe nuk relaksohet dhe sherben si pengese dinamike e tranzitit.
• Procedura Duhamel-Grobl: parimet e kesaj procedure jane ruajtja e sfinkterit anal intern, hapje vetem e hapesires
retrorektale, ndjekur nga terheqja retrorektale e pjeses ganglionike te kolonit dhe ndertimi i nje anastomoze
kolorektale fund me ane. Ditet e sotme behet zkn me “stapler” duke shmangur krijimin e nje xhepi anterior qorr
rektal, i cili con ne retension te feceve dhe obstruksion.
*Komplikacion Swenson dhe Duhamel: inkontinenca fekale dhe konstipacioni persistent.

27
• Rezerkimi anterior sipas Rehbien: ketu anastomoza eshte kolorektale e poshtme, anteriore. Diseksioni pelvirektal
kompletohet, duke lene terminalin aganglionik te rektumit 2-3cm ne infant dhe 4-5cm ne femije me te rritur.
Dilatimi i sfinkterit me bougei Hegar behet gjate nderhyrjes. Komplikacioni me madhor eshte rrjedhja anastomotike,
me formim pasues te striktures.
• Teknika endorektale (Teknika e Soave)- ben prerjen dhe disekimin nga mukoza te muskulatures deri ne linea dentate.
Mukoza incizohet ne menyre cirkumferenciale rreth 1 cm mbi linjen dentate. Palosja mukozale kapet dhe perdoret si
terheqes per te terhequr kolonin, ne nivelin e stabilizuar te qelizave ganglionare. Pjesa abdominale e operacionit
kompletohet duke suturuar fundin e lire proksimal te pales rektale aganglionike me shtresen seromuskulare te
kolonit te terhequr. Faza perineale kompletohet duke fiksuar pjesen seroze te kolonit ne mukozen e invertuar te
kanalit anal. Komplikacion eshte retraksioni i zorres, stenoza rektale dhe abcese.

Aganglionoza kolike totale: trajtohet me ileokolostomi laterolaterale te gjate me kolonin descendent dhe rektumin.
Per permiresimin e rezorbimit te ujit vendoset nje patch i kolonit te djathte.
Ne pergjithesi kemi si komplikacion konstipacionin kronik qe vjen si pasoje e akalazise se sfinkterit anal, rezeksionit
jo te plote, formimit te striktures dhe fekalomave. Vdekshmeria e vonshme 2-5%.

2. Diagnoza diferenciale e Wilms nga Neuroblastoma

Tumori Wilms/Nefroblastoma Neuroblastoma

Tumor solid ekstrakranial (neoplazi me qeliza te vogla blu te

Tumor malinj renal. Shfaqet ne femije nen 5 vjec. Mase
abdominale asimptomatike e palpueshme.
Klinika: humbje peshe, dobesi, dhimbje abdominale, HTA,
hematuria, rralle shoqerohet me varikocele. Shoqerohet me
Sinromin Budd - Chiari kur jep obstruksion te venave hepatike
Diagnoza
1. Klinika
2. Rx pulmonare- tregon metstazat pulmonare. Rx ne 10%
jep edhe klasifikimet.
3. Eko abdominale tregon:
1. Masen e njeres veshke
2. Veshken tjt normale
3. Fluksin e gjakut ne VCI
4. Trombet te cilat mund te jene ne VCI
4. CT
5. Histologjia- percakton grupet me risk te larte apo te ulet.
6. Biopsi
7. Pielografi
Trajtimi: rezeksion kirurgjikal, radioterapi, kimioterapi
Stadi I- tumori i lokalizuar ne veshke, eshte komplet i
rezekueshem, siperfaqja e kapsules renale eshte intakte.
Stadi II- tumori eshte i rezekueshem, i shtrire pergjate veshkes. Gjate kirurgjise, kontroll i LN.
Eshte i perhapur ne regjion, ka inflitruar vazat. Merret biopsi e • Neuroblastome e lokalizuar e operueshme- prognoza e
mases (IIA apo IIB)
Stadi III- infiltron organet, vazat, LN. Pa meta hematogjene.
Stadi IV- meta ne pulmon, hepar, kocka, tru
Stadi V- tumori bilateral
Kimioterapi- neoadjuvante/preoperatore: redukton tumorin,
ose na sjell ne nje gjendje me te mire per rezekimin e tij.
Kirurgji: nefroektomi transabdominale
TW mund te shoqerohet me disa sindroma paraneoplazike te
shoqeruara me rritje te EPO, policitemi, hiperkalcemi
sekondare.
rrumbullakta). Origjina gjate zhvillimit te kordonit cervical
simpatik, toracik, abdominal, pelvik dhe ne vendin e gjendrave
suprarenale. Ka frekuence te larte per metastaza (qe jane me
shpesh ne palcen kockore, hepar, lekure, pulmone, parenkime
cerebrale). Mosha mesatare e pacienteve 18-22 muajsh.
Klinika
Asimptomatik, zbulohet rastesisht intrabdominal ose toracik
Kur zbulohet vone pacienti paraqitet me: asteni, zbehje,
humbje oreksi, ndryshim humori, ulje te levizshmerise.
Komprimimi medular, encefalopatia mioklonike, diarreja e
ujshme jane shenja te progresit neoplazik.
Diagnoza:
1. Klinika
2. Eko per masen shoqeruese
3. Dozimi i markuesve tumorale
4. Biopsi
5. Prani e agregateve tumorale te para ne mielograme
6. Rritje e AVM, OMV, dopamines ne urine dhe plazem.
Trajtimi:
- Ekscizim radikal i mases
- Ekscizim jo radikal me mbetje min. 50% te vellimit fillestar
- Biopsi me mbetje 50%, me shume per qellime dx
shkelqyer ne 20% te rasteve, ska nevoje per kimio
neoadjuvante.
• Neuroblastome e lokalizuar e paoperueshme- masa e
vendosur ne linjen mediane, permasa te medha, ka infiltruar
strukturat vaskulare dhe organet e tjera. Kirurgjia ka rol te
kufizuar, per biopsi ose per vendosjen e kateterit venoz
central. Trajtim me kimio.
• Neuroblastome e disminuar- kirurgjia ka rol te kufizuar.
Perodrim te kimioterapeutikeve ne doza te larta, rritet
mbijetesa. Pas 5 viteve mund te ndodhin recidiva.
• Neuroblastome stadi IV- tip plurifokal, prek moshat nen 6
muaj: demtime hepari, medule, lekure.

28
TEZA 14

1. Tumoret solide te femijet. Tx kirurgjikal.

Tumoret retroperitoneale dhe intraabdominale- keto jane tumore embrionale jo te zkn te femijet. Paraqiten si mase
abdominale pa shume simptoma. Shumica e tyre jane beninje. Vendosen ne anen e majte, para veshkave. Rastet me
tumore bilaterale jane te pakta. Teratomat neonatale kane shkalle te larte malinjiteti.
Klinika: distension abdominal, mase e palpueshme.
Diagnoza: 1. Palpacion i nje mase solide, 2. Rtg direkte, 3. Eko tregon raportet e tumorit, 4. CT- raportet dhe perhapja
me saktesi e tumorit, 5. Gjak komplet- vlera te larta te AFP.
Trajtimi: Teratomat beninje, retroperitoneale kurohen nepermjes heqjes se plote. Ne teratoma me metastaza: radio &
kemioterapi. Rekurencat monitorohen nga markuesit tumorale: alfa fetoproteina.

Teratomat presakrale dhe sakrokoksigeale

Teratoma sakrokoksigeale eshte tumori me i shpeshte ne neonate. Jane tumore embrionale me origjine nga stem cells.
Ne femijeri gjenden si masa ekstragonadale te lokalizuara ne linjen mediane ose paraaksiale. Ndodhin me shpesh pas
pubertetit. Klasifikimi:
→ Tipi I: eshte me shpeshti, me lokalizim te jashtem dhe lehtesisht te identifikueshem ne eko prenatale
→ Tipi II: shtrirje intrapelvike
→ Tipi III: shtrirje intraabdominale
→ Tipi IV: shtrirje te brendshme (presakrale). Diagnostikohen me vonese dhe shfaqen si tumore malinje.
*Nje pjese e vogel e teratomave mund te rriten ne kanalin palcor.
Klinika: paraqiten si masa mes koksigeusit dhe rektumit. Tumoret malinje zbulohen ne kuadrin e nje obstruksioni
limfatik, venoz ose paralize te anesive te poshtme. Disa paciente kane anomali te tjera kongenitale shoqeruese: defekte
te kockes sakrale, spina bifida, meningomielocele. Kemi prani te markueseve tumorale ne serum: AFP, beta-HCG.
Dx: klinika, ECHO prenatale, Rtg, CT, MRI, markuesit tumorale.
Trajtimi: behet ekscizioni kirurgjikal + radio dhe kemioterapi ne recidiva. Celesi i suksesit eshte koha e trajtimit.

Teratoma sakrokoksigeale- Eshte nje tumor i pazakonte i cili lokalizohet ne bazen e kockes koksigeale. Gjendet me
shpesh ne femra. Pavaresisht se mund te rriten shume, jane zkn jomalinj. Dx vihet zkn prenatale. Nena paraqitet me
AFP te larta, dhe me nje Eko mund te shihet tumori. Trajtohet me kirurgji. Ata qe jane me tumore te vogla zkn kane
prognoze te mire, megjithate kerkohet matja e AFP gjate femijerise. Tumori hiqet nepermjet perineumit. Femijet me
nje tumor te madh kerkojne nje kirurgji me komplekse. Per kete procedure hapet abdomeni, kokcka koksigeale hiqet,
mund te hiqen edhe pjese te sakrales (varet nga infiltrimi dhe madhesia e tumorit). Mund te kemi veshtiresi sepse
zemra e femijes do te pompoje gjak per organizmin, por edhe per tumorin me vaza te medha gjaku. Zemra sforcohet
aq shume saqe mund te coje ne insuficience, keshtu qe pacienti duhet ndjekur edhe me EKG. Menaxhimi i SCT
perfshin nje pritje vigjilente para cdo trajtimi. Behet utrasound dhe eko Doppler. Nese kemi placentomegali, ose
hydrops (qe nenkupton grumbullim likidi ne 2 ose me sh kompartimente: efuzion pleural, ascit, efuzion pericardial
dhe edeme lekure), nderpritet shtatezania ose nderhyhet per fetusin nqs fetusi eshte imatur. Dhe nqs fetusi eshte matur
kryhet urgjent seksioni Cesarean. Nese ska probleme serioze mbahet nen kontroll.

Nefroblastoma- Tumor malinj renal. Shfaqet ne femije nen 5vjec. Mase abdominale aspimptomatike e palpueshme.
Diagnoza
1. Klinika- humbje peshe, dobesi, dhimbje abdominale, HTA, hematuria, rralle shoqerohet me varikocele. Jep
metastaza trombotike ne VCI. Shoqerohet me Sindromin Budd Chiari kur jep obstruksion te venave hepatike.
2. Rx ne 10 % jep edhe klasifikimet. Rx pulmonare- tregon metastazat pulmonare.
3. Echo abdominale tregon: masen e njeres veshke, veshken tjtr nrm, fluksin e gjakut e VCI, trombet ne VCI
4. Histiologjia e TW- percakton grupet me risk te larte dhe ata me risk te ulet
5. Pielografi/ CT / Biopsi
Stadifikimi
Stadi I: Tumori i lokalizuar ne veshke, eshte komplet i rezerkueshem, siperfaqja e kapsules renale eshte intakte.
Stadi II: Tumori eshte i rezerkueshme, i shtrire pergjate veshkes. Eshte i perhapur ne regjion, ka infiltuar vazat, merret
biopsi e mases (IIA & IIB).
Stadi III: tumori ka infiltruar organet vazat, limfonodulat, peritoneumin. Pa metastaza hematogene.
Stadi IV: metastaza ne pulmon, hepar, kocka, tru.
Stadi V: tumor bilateral
Trajtimi: kemioterapi neoadjuvante e cila redukton tumorin, ose na sjell ne nje gjendje me te mire per rezerkim te tij.
Kirurgjia- nefroektomi transabdominale. Radioterapi. TW mund të shoqerohet me disa sindroma paraneoplazike te
shoqeruara me rritje te eritropoetines policitemi, hiperkalcemi sekondare.

Neuroblastoma- Tumor solid ekstrakranial (neoplazi me q.te vogla blu te rrumbullaketa). Origjina- gjate zhvillimit te
kordonit cervical simpatik, toracik, abdominal, pelvik dhe ne vendin e gjendrave suprarenale. Ka fr te larte metash, me
shpesh ne palcen kockore, hepar, lekure, pulmone, parenkime cerebrale. Mosha mesatare e pacienteve 18-22muajsh.
29
Klinika: zkn asimptomatik, zbulohet rastesisht: intraabdominal ose toracik. Kur zbulohet vone pacienti paraqitet me
asteni, zbehje, humbje oreksi, ndryshim humori, ulje levizshmerie. Komprimimi medullar, encefalopatia mioklonike,
diarreja e ujshme jane shenja te progresit neoplazik.
Diagnoza: klinika, eko per masen shoqeruese, dozimi i markereve neoplazike, biopsi. Prani e agregateve tumorale ne
mielograme, shoqeruar me rritje te AVM, OMV, dopamine ne urine ose ne plazem.
Trajtimi: ekscizim radikal i mases, ekscizim jo radikal me mbetje minimale 50 % te vellimit fillestar, biopsi me mbetje
50 %, me shume per qellime diagnostike. Gjate kirurgjise kontroll i limfonodulave.
→ Neuroblastoma e lokalizuar e operueshme: prognoza e shkelqyer ne 20%, ska nevoje per kimio parandaluese.
→ Neuroblastoma e lokalizuar inoperabile: masa e vendosur ne linjen mediane, me permasa te medha, ka infiltruar
strukturat vaskulare dhe organet e tjera. Kirurgjia ka rol te kufizuar, per biopsi ose per vendosjen e kateterit venoz
central. Trajtim me kemioterapi.
→ Neuroblastome e diseminuar: Kirurgjia rol te kufizuar. Perdorim te kemioterapeutikeve ne doza te larta. Rritet
mbijetesa. Pas 5viteve behen perseri recidiva
→ Neuroblastoma Stadi IV: Tip plurifokal, prek moshat nen 6 muajsh: demtime hepari, medule, lekure.

2. Herniet inguinale: etiologji, diagnoze, trajtim

Hernia inguinale eshte semundja me e shpeshte kirurgjikale ne moshen feminore. Ate mund ta takojme ne cdo moshe
te femijes, si tek te porsalindurit, tek latantet apo tek femijet me te rritur.

Hernie abdominale e jashtme quhet dalja e organeve te brendshme nga kaviteti abdominal nepermjet nje bire te lindur
apo te fituar te murit abdominal. Keto organe jane te mbuluara nga cipa e peritoneumit dhe lekura. Cipa e peritoneumit
formon pra nje qese ku depertojne organet e brendshme. Kjo quhet qesja herniare (sebum herniar). Tek femijet me
shpesh si vend per daljen e hernieve jane kanali inguinal dhe umbelikusi. Te cdo hernie dallojme 3 elemente kryesore:
- Porta herniare- eshte vendi ku depertojne organet e brendshme.
- Qesja herniare- eshte cipa e peritoneumit qe mbulon organet qe kane dale nga kaviteti abdominal.
- Permbajtja herniare- jane organet e brendshme qe kane dale jashte kavitetit abdominal dhe qe mbulohen nga cipa e
peritoneumit e lekura. Keto organe me shpesh jane zorra e holle & e trashe por edhe organe te tjera te brendshme.

Hernia inguinale kongenitale- shpesh herniet inguinale kongenitale shfaqen qe ne fillim te jetes, pas lindjes se
femijes. Kjo semundje mund te jete e njellojte si tek djemte ashtu edhe tek vajzat. Tek vajzat dekursi i hernies eshte i
vogel dhe nuk e terheq vemendjen e prinderve, sepse ajo eshte e mbushur nga shtresa dhjamore e lekures. Tek djemte
ansat intestinale mund te zbresin deri ne skrotum duke formuar mase voluminoze qe terheq vemendjen e nenes.
Reponimi apo shtyrja brenda e hernies ketu eshte i veshtire sepse femija qan gjate tentatives per reponim dhe ka
volumi te madh te organeve te prolabuara. Ka raste kur hernia eshte e tipit inguinal funikular, e cila nuk arrin deri ne
skrotum, por ka nje volum te vogel, reponohet lehtesisht, shpesh here zmadhohet gjate qarjes se femijes dhe zhduket
kur femija eshte ne gjume apo ne qetesi. Keto hernie mund te kalojne kohe pa u vene re dhe mund te inkarcerohen e te
behen shkak per rendimin e gjendjes se femijes, te cilit i shfaqen shenjat e ileusit akut (dhimbje barku, te vjella, fryrje
barku, moseleminim te feceve dhe gazrave). Kjo gjendje kerkon nje operacion urgjent per te shpetuar jeten e femijes.

Ekzaminimi- Femija duhet te zhvishet dhe te vizitohet ne pozicion ngritur ne kembe, sepse keshtu hernia eshte me e
dukshme, mase e rrumbullaket apo e stergjatur, me konture te rregullta, e vendosur ne regionin inguinal lateral apo
gjate trajektit te ligamentit inguinal e deri ne skrotum apo labia pudenta. Ka dy cilesi: masa rritet kur femija qan apo
kollitet dhe masa eshte e reponueshme, pra ajo me palpacione mund te futet ne kavitetin abdominal. Ne rast se hernia
nuk duket ne momentin e ekzaminimit, atehere femijen e veme ne levizje, te ece, te kollitet, keshtu ne mund te
provokojme daljen e hernies. Kur femija eshte i vogel dhe qan gjate ekzaminimit, nuk duhet ta qetesojme, ne menyre
qe hernia te behet e dukshme. Pastaj behet ekzaminimi ne pozicion shtrire. Ne kete pozicion shpesh hernia reponohet
vetvetiu dhe mund te ekzaminojme me gisht kanalin inguinal. Ka raste kur hernia qendron jashte dhe mund te
percaktohet me lehtesi nese eshte inguinoskrotale. Me palpacion percaktohet permbajtja e hernies qe mund te jete
zorre apo omentum. Kur permbajtja eshte zorre, ndjehet nje kercitje karakteristike gjate palpacionit dhe masa eshte e
bute. Kur permbajtja eshte omentum, ka nje konsistence me te forte. Provohet dhe nese kjo mase reponohet. Kur
hernia nuk reponohet, behet dallimi me nje sere semundjesh si psh adenopatia inguinale, funikulocela, varikocela, etj.

Trajtimi i hernies inguinale te pakomplikuar- Nese femija me hernie inguinale/inguinoskrotale nuk ka shqetesime,
nuk duhet te ngutemi per operacion, sepse shpesh here keto hernie vetsherohen. Kete process ne mund ta ndihmojme
duke perdorur bandazhe herniare qe mbajne hernien ne forme te reponuar. Vetsherimi i hernies mund te ndodhe deri ne
moshen 2 vjec. Pas kesaj moshe nuk ka asnje shprese qe ajo te vetsherohet, prandaj pas kesaj moshe femijet duhet te
drejtohen tek mjeku per operacion. Femijet duhet te operohen para moshes 2 vjec kur hernia ka tendence per tu
inkarceruar shpesh here, kur hernia eshte e pareponueshme, kur jep dhimbje barku dhe crregullime digjestive si
konstipacion, te vjella etj, kur bandazhi herniar nuk e mban te reponuar ate. Lenia e tij pa operuar mund te coje ne
komplikacione te renda per jeten. Ka raste kur hernia mund te shfaqet pas nje sforcimi apo nje kolle. I semuri ndjen
nje dhimbje te papritur ne regjionin inguinal. Nese ka shenja strangulimi/inkarcerimi => urgjence mjekesore. Behet
reponim i organeve, kontrollohet per ishemi te zorres, rezekohet sakusi.
30
TEZA 15

1. Patologjite e lindura patologjite e paretit abdominal: diagnoza, trajtimi, diagnoza diferenciale

Patologjite e lindura te paretit abdominal perfshijne: omfalocela & gastroskizis, ektopia cordis, ekstrofia e vezikes
urinare, hernia umbilikale.

Omfalocela Gastroskizis

Omfalo- umbilikus, CELA- hernie GASTRO- gastrointestinal tract SKIZIS- ndarje

Organet dalin nga umbilikusi Organet dalin nga nje vrime ne abdomen, ne m.rectus
Organet jane te rrethuara nga nje sakus Organet nuk jane te herniuara me sakus
Prevalenca 1 : 3000/10000 lindje Prevalenca 1 : 10000/15000 lindje
Shoqerohet trizomi dhe malformacione Nuk shoqerohet me trizomi dhe malformacione
Alfa - fetoproteina eshte e rritur Alfa - fetoproteina eshte shume e rritur
Omfalocela- eshte nje patologji kongeniale e paretit abdominal e karakterizuar nga hernimi permes umbelikusit i
organeve te cilat mbulohen nga nje sakus. Sakusi ne brendesi perbehet nga peritoneumi ndersa nga jashte nga
membrana amniotike dhe paraqitet si transparent dhe avaskular. Kordoni umbelikal futet ne pjesen e siperme te
sakusit, ndersa vena dhe arteria umbelikale rrethojne paretin. Zkn gjeresia e difektit eshte 2.5-5cm por dhe me e vogel.
Ndonjehere madhesia sakusit mund te jete 15 cm por kjo nuk ka lidhje me gjeresine e difektit. Omfalocela shoqerohet
shpesh dhe me mal-formacione qe prekin organe dhe sisteme te tjera.
Diagnoza prenatale dhe programi lindjes- Dx intrauterine me eko duke filluar nga java 20-24 gestacionale. Ekz.
mund te evidentoje sakusin, dimensionet, permbajtjen dhe ben ddx me gastrokizis. Indikohet amniocenteze me
kariotip se shoqerohet shpesh nga trizanomite. Lindja te programohet sa me afer termit sepse pesha ulet/prematuriteti
ndikon negativisht ne prognoze.
Klinika- Dx nuk eshte e veshtire sepse lezioni eshte evident. Ne oret e para te lindjes duken organet e herniura permes
sakusit qe eshte transparent, me pas paretet e sakusit dehidrohen, behen opake dhe rritet rreziku i perforacionit dhe
infeksionit. Ne oret e para te lindjes mund te jene te dukshme dhe shenja te nje okluzioni intestinal, te lidhura me nje
atrezi apo malrotacion. Ne keto raste do vihej re distension abdominal dhe permbajtje biliare ne bark. Rotacioni i
sakusit eshte komplikacion i rende (jep kontaminim bakterial te ansave dhe kavitetit peritoneal- urgjence kirurgjikale).
Trajtimi- Qellimi eshte ripozicionimi i organeve te herniuara ne abdomen pa cuar ne rritje te presionit abdominal. Kjo
do çonte ne komprimim te VCI dhe ulje te kthimit venoz ne atrium dex, veshtiresi respiratore nga levizja e ulet e
diafragmes, crregullime te vaskularizimit te intestinit (perforacion, nekroze) dhe crregullime te motilitetit intestinal.
Trajtimi konservativ indikohet ne omfalocela me dimensione te medha, neonate me prematuritet te thelle ose ata me
moshe te vogel gestacionale si dhe me malformacione te tjera shoqeruese. Konsiston ne aplikimin e merkurcroimit 2%
duke e rritur cdo dite, qe do te shkaktonte nje epitelizim te ngadalte duke nisur nga margini kutan e me pas ne te gjithe
sakusin. Kerkon kohe dhe nje nderhyrje kirurgjikale ne distance gjate se ciles duhet trajtuar hernia e madhe ventrale.
Mbyllja primare- nderhyrja e duhur. Avantazh: rivendos integritetin anatomik dhe fnx, ul rrezikun per infeksione dhe
identifikon patologji shoqeruese. Nese mbyllja e paretit abdominal bllokon kthimin venoz, trajtimi behet me disa faza.
Teknika me disa faza:
• Teknika Gross konsiston ne mbylljen e planit te vetem kutan siper omfaloceles. Modifikimi sipas Pellerin parashikon
heqjen e membranes, trajtimin e keqformimeve dhe mbylljen e lekures siper ansave. Kjo con ne formimin e
aderencave dhe kerkon rinderhyrje per mbylljen e planit fascio muskular te paretit abdominal.
• Teknika Stone parashikon vendosjen e materialit protezik biologjik (fascia latta, dura mater e dehidruar) ose sintetik
(silastiku ose gore-tex). Ato biologjike japin me pak infeksione. Avantazh ka eksplorimin e paretit abdominal.
• Teknika Schuster me pllaka silastiku te perforcuar presupozon krijimin e kavitetit aksesor abdominal dhe perdoret
aty ku eviscerimi eshte i tille qe nuk lejon teknika te tjera.
Trajtimi postoperativ- ne omfalocelat e medha parashikon nje dekomprimim te zgjatur me ane te aspirimit me sonde
nazogastrike. Kur eshte bere mbyllja primare mund te indikohet nje ventilim me presion pozitiv per disa dite pas
kirurgjise derisa te rritet komplianca abdominale. Mbijetesa 80%. Vdekshmeria lidhet me malformacionet shoqeruese.

Gastroskizis- defekt ekstraumbelikal qe intereson paretin abdominal ne te gjithe trashesine e tij. Zakonisht ne
permasa me te vogla ne krahasim me masen e organeve te herniuara. Zakonisht ne te djathte te unazes umbelikale.
Karakteristikat- Defekti (zkn 4 cm) ndahet nga nje urez lekure nga unaza umbelikale. Nuk ka sakus per te mbrojtur
organet e herniuara. Zorra e vuajtur, e dilatuar, parete te trashura dhe ndonjehere me nje shtrese fibroze qe jep
crregullime motiliteti intestinal. Mortaliteti eshte ulur nga permiresimet obstetrikale, neonatale dhe kirurgjikale. Lindja
natyrale nuk ndikon ne prognoze. Ulja kohes nga lindja ne kirurgji lehteson korigjimin primar dhe rimarrjen e fnx.
Trajtimi- behet me kirurgji dhe konsiston ne reduktimin e organeve ne abdomen dhe ne rikonstruksionin e paretit.
Mbyllja primare eshte me nje faze (ne gjendje te favorshme), ndersa kur shenjat e peritonitit kimik jane te theksuara
behet mbyllje progresive me materiale protezike sipas Schuster.
Teknika Schuster konsiston ne eksplorimin e organeve abdominale, suturimin e nje sakusi me material sintetik (teflon)
ne buzet e paretit, gjithe trashesine ose vetem ne fascian qe mbulon organet e herniuara. 2-3 ditet qe vijojne sakusi

31
teflonit reduktohet gradualisht me ane te ligaturave qe vendosen cdo dite nga buza e jashtme e sakusit drejt paretit te
abdomenit. Kur arrihet reduktimi i plote i organeve ne abdomen dhe afrimi i buzeve kutane, behet mbyllja definitive.
Disavantazhe: domosdoshmeria e nderhyrjeve kirurgjikale te mevonshme; incidence e larte e komplikacioneve si ileus
i zgjatur, sepsis, fistula enterike; hospitalizim i gjate.
Si alternative mund te perdoren patch-e prej gore-tex qe futen ne inde dhe nuk kane nevoje te hiqen ne nje faze te
mevonshme. Jane propozuar materiale protezike jo sintetike biodegradabel. Ne periudhen postoperatore nevojitet
suport ventilator me intubim, sonde nazogastrike per aspirim, antibiotikoterapi dhe ushqyerje parenterale.

Hernia umbilikale: zhvillohet ne 75 % te infanteve qe lindin nen 1.5kg. Ndonjehere kalohet pa u vene re dhe mund te
mbyllet ne vitin e pare te jetes. Nqs nuk mbyllet deri ne 4 vjec duhet drejtuar per tek mjeku. Ky hernim ndodh prane
umbilicus teksa ai na paraqitet pak i fryre. Kjo vjen si pasoje e zhvillimit te dobet te muskulatures abdominale ku lihet
nje vend per hernim per zorret e indin yndyror aty prane te cilet pozicionohen ne zonen me muskulatore te dobet.

2. Kryptorkidia: etiologji, diagnoza, trajtimi.

• Kryptokidi kongenitale konsiderohen rastet kur procesi i zbritjes se testeve per ne skrotum nuk ka perfunduar gjate
jetes intrauterine, unilateral ose bilateral. Testet fillojne te zbresin ne gjysmen e muajit te 3-te intrauterin. Moszbritja
e testeve ne skrotum deri ne 3 muaj pas lindjes = kryptorkidi kongenitale. Ne jeten intrauterine testet vendosen ne
kavitetin abdominal ne pjesen e mesme te mezonefronit ku cdo test formon nje palosje me peritoneumin qe kalon ne
drejtim te kanalit inguinal. Prej tyre formohen dy ligamente, diafragmali (zhduket me vone) dhe inguinali qe formon
bashke me testin gubernaculum testis. Gjate kohes qe zbresin, terheqin nje pjese peritoneumi parietal (processus
vaginalis peritonei) qe zbret ne skrotum ku obliterohet dhe nuk ka kontakt me kavitetin abdominal. Ne lindje kjo
semundje vihet re ne 4-5% te djemve, pas 3 muajsh vihet re ne 1-2%. Pas kesaj moshe zbritja e testit ne skrotum
eshte e rralle. Konsiderohet si defekt mekanik. Nje shkak i kesaj anomalie mund te jete insuficienca placentare.
• Pervec kryptokidise kongenitale ekziston dhe kryptokidia e fituar, ku behet fjale per rastet kur kjo semundje nuk
shfaqet qe ne lindje por por me rritjen e femijes. Ky koncept nuk eshte i zgjidhur plotesisht. Nje nga shkaqet mund
te jete pamjaftueshmeria e zgjatjes se procesit vaginal te peritoneumit per te ndjekur plotesisht procesin e zbritjes
testikulare, duke u bere keshtu nje faktor qe pengon zgjatjen e funikulit spermatik me kalimin e moshes se femijes
(nga 5 cm ne 10 cm tek adoleshentet). Kjo forme e semundjes do te konsiderohet per trajtim kirurgjikal.
• Test retraktil normal, konsiderohen rastet kur testet gjate vizites manuale nga ana e mjekut, gjenden ne hyrje te
skrotumit por lehtesisht mund te spostohen deri ne skrotum, ku qendrojne per nje fare kohe dhe ngjiten perseri lart.
Kjo gjendje shkaktohet nga kontraktimi i musulit kremaster kur ben ftohte (muskuli kremaster kosiderohet si
regulator i temperatures testikulare- terheq testin jashte skrotumit kur temperaturat jane te ulta). Kontraktimi i
muskulit kremaster mungon ne dy muajt e pare pas lindjes dhe arrin maksimumin midis moshave 2 dhe 8 vjec.
• Ka raste qe testet preken, por jo ne pozicionin normal te tyre. Ne me pak se 10 % te rasteve testet nuk arrijne te
preken fare. Gjysma e tyre kane shkak nje atrofi prenatale ose perinatale. Ne disa raste testi i madh hypoplastik
mund te mos palpohet por ekzistenca e tij identifikohet nga eksplorime dhe ekzaminime te ndryshme.

Ekzaminimi i testit duhet bere ne nje ambient te ngrohte dhe relaksues. Femija te jete ne pozicion shtrire. Me shume
se 2/3 e testeve kryptokidike jane ne nivel te hyrjes per ne skrotum. Ato jane me madhesi normale dhe brenda tunica
vaginalis. Ne raste te rralla testi migron ne pozicion ektopik, si ne perineum, prepubik apo femoral.

Cilat jane pasojat nga moszbritja?

1. Temperatura e larte e testit ekstraskrotal con ne insuficence te pjekurise se qelizave germinative pas lindjes dhe ne
nje zhvillim te dobet te tubave seminifere. Pas pubertetit keta paciente kane oligo dhe azoospermi.
2. Nje test ne regjionin inguinal eshte me teper i ekspozuar ndaj goditjeve direkte apo i kercenuar nga torsioni.
3. Rreziku i shfaqjes se nje seminome ne nje test kryptokidik me vone eshte deri 10x me i madh se ne nje test normal
apo te operuar. Nje orkidopeksi e hershme mund te parandaloje zhvillimin e infertilitetit ose tumoreve.

Trajtimi- Qellimi i trajtimit te kesaj semundje eshte ruajtja e nje spermatogeneze normale dhe parandalimi i displazise
e cila mund te coje drejt malinjizimit. Funksioni hormonal ne pubertet (prodhimi i testosteronit) eshte normal
pavaresisht trajtimit. Maturimi i gonociteve te spermatozoas eshte i frenuar ne testet kryptokidike nga mosha 4-12
muajsh. Me te njejten shkalle frenimi influencon edhe zgjatja e qendrimit te testit jashte skrotumit pas kesaj moshe.
Testet mund te zbresin plotesisht ne pubertet, por ata jane me zhvillim te dobet dhe me spermatogeneze deficiente.
Prandaj koha me e mire per orkidopeksi ne kryptokidine kongenitale eshte mosha 6 me 12 muajsh. Kjo gje perforcohet
nga te dhenat e biopsise dhe sasise se spermes. Ne rastet me kryptokidi te fituar testet duhet te zbriten sapo te vihet re
qe ata nuk qendrojne gjate ne skrotum ne menyre spontane. Perdorimi i hormoneve gonadotrofike rezulton pa efekt,
pervecse ne rastet e testeve retraktile, por pa pozicione ektopike te tyre. Ne raste te rralla kur testi mungon ose kur ai
eshte hequr per arsye te ndonje nekroze nga torsioni, tumor apo disgenezi, krijon tek keta djem probleme psikologjike.
Keta femije mbyllen ne vetvete, prandaj perdorimi i protezave testikulare, mund te konsiderohet nje mjet i mire per
efekt psikologjik. Koha me e mire per kete operacion esht adoleshenca, kur proteza mund te akomodohet ne skrotum.
Ne rastet kur kryptokidia eshte e shoqeruar me nje hernie inguinale evidente, ajo duhet korrigjuar njekohesisht me
riparimin e hernies, pavaresisht nga mosha e vogel e femijes.
32