Kontemporaryong Isyu

 Contemporary- Happening now, in modern times.

 Kontemporaryo- Kasalukuyan o modernong panahon

 Issue- Unsettled matter, concern, problem

 Isyu- paksa, tema o suliranin na nakaaapekto sa lipunan

- Nagsimula sa 20th century hanggang sa kasalukuyan

Mga pangyayaring nagaganap sa kasalukuyan panahon at may malaking apekto sa isang lugar
o bansa.

Mga palatandaan na ang usapin ay isang kontemporaryong isyu.

 Mahalaga at makabuluhan sa lipunang ginagalawan

 May malinaw na epekto o impluwensya sa lipunan o sa mga mamamayan
 Nagaganap sa kasalukuyang panahon o may matinding epekto at impluwensya sa takbo
ng kasalukuyang panahon
Mga temang pinaguusapan na may maaring maganda o positibong epekto o impluwensya sa
isang llipunan.

4 categories of contemporary issue

1. Isyung Panlipunan
2. Isyung pangkalusugan
3. Isyung pangkapaligiran
4. Isyung pangkalakalan

 Isyung Panlipunan
a. Pamilya
b. Simbahan/ Relehiyon
c. Pang ekonomiya
d. Pang pamahalaan

Isyung Personal at Isyung Panlipunan

 Isyung personal- ay sinasabing nagaganap sa pagitan ng tao at ilang malalapit

sakanya.
 Isyung Panlipunan- nakaaapekto hindi lamang sa isang tao kundi sa lipunan sa
kabuuan.

 Sociological imagination
- Tumitingin sa dalawang sides o panig bago humatol o gumawa ng desisyon.

Kasanayang kailangan sa pagaaral ng kontemporaryong isyu

1. Primary sources- pagtukoy sa mga sanggunihan
- Diary
- Dokumento
 - Ulat ng saksi
- Larawan
- Talambuhay
- Talumpati
- Sulat/ Guhit

2. Secondary Sources- sekondaryang sanggunihan

- Aklat/ biography
- Articles
- Kwento na hindi saksi sa pangyayari
- Komentaryo
- Encyclopedias
- Political cartoons

3. Pagkilala sa katotohanan at opinyon

- Ang katotohanan- ay totoong pahayag o kaganapan na pinatutunayan sa tulong
ng mga aktwal na datos.
- Ang opinyon- kuro kuro, palagay o impression, haka haka. Ay nagpapahiwatig
ng saloobin at kaisipan ng tao tungkol sa inilahad na katotohanan.

1. Know what you know

2. Ask questions
3. Research and reach out
4. Evaluate new information
5. Look at your results (conclusion)

4. Pagtukoy sa pagkiling (bias) – tendency to believe one side. Kung kanino ka sasandig
at maniniwala
 How to avoid bias
1. Stay away from generalizations
2. Always have a supporting evidence
3. Be objective
4. Be sensitive
5. Use up to date terms for sexual identity

5. Pagbuo ng panghinuha (inference) paglalahat (generalization) at konklusyon

Lesson 2:

Mga Suliranin at Hamong pangkapaligiran

  Suliranin sa Solid Waste - lumalalang problema ng basura.
Ang mga basurang ito ay commonly galing sa mga households.
52.31%- Biodegradables
27.78%- Recyclables
17.9%- Residual

 Suliranin sa Yaman Dagat- Ang pagkakalbo ng

kagubatan kung saan tayo kumukuha ng resources sa ating pangangailangan katulad ng tubig,
gamot, at pagkain
 Palawan is #1 in forestry in the Philippines
 Guimaras is the #1 in lowest in forestry in the Philippines.

 Mga dahilan:
 Illegal Logging- Illegal na pagputol sa mga puno sa kagubatan.
 Migration- Paglioat ng mga tao/ hayop ng tirahan.
 Polusyon- Ang mataas na pagtaas ng polusyon
 Fuel wood harvesting- paggamit ng puno bilang panggayong/ paggawa ng uling mula
sa puno
 Illegal mining- Ipinagbabawal na pagmimina na nakakasira sa ating kalikasan at natural
na yaman.

 Polusyon sa Hangin- nakakalason at nakakakontamina ng ating atmospera.Ang

patuloy na polusyon ay nagbubunga ng pagkamatay ng mga pananim at pagbaba ng
produksyon sa agrikultura.

halimbawa: ito ay mga hanging nalalanghap na nakakapinsala sa tao, hayop, at halaman.

 carbon dioxide
 carbon monoxide
 nitrogen oxide
 sulfur dioxide
Sanhi:
 Modenisasyon

 CFC sprays
 Pagsusunog ng basura
 Maruming usok (sasakyan, factories)

 Polusyon sa tubig- pagkontamina ng yaman tubig

Sanhi:
 Domestic Seawage
 Agricultural organic / inorganic
 Emerging Pollutants
 Pollution of Poverty

 Climate Change- pangmalawakang pagbabago ng panahon / klima sa iba't- ibang

bahagi ng daigdig. Nararamdaman nating init dahil sa pagtaas ng temperature o
tinatawag ring Global warming.

Pagtunaw ng Glaciers, Panunuyo ng Lupa, Paglaganap ng sakit kaugnayan sa

pagbabago ng panahon.

Mga Dahilan:Mayroong dalawang dahilan

 Natural Causes
 Anthropogenic Factor

1. Natural Cause
 Plate tectonics- paggalaw nito na nagpapabago ng posisyon ng kalupaan at mga lugar
sa katubigan
 Orbital and Solar Variation- Pagbabago ng ikot ng mundo sa araw
 Volcanism- Pagputok ng bulkan, paglitaw ng geysers at hot springs

 Ocean Variability- hindi nararanas ang taginis o summertime 😍

2. Anthropogenic Factor/ Pagbabago ng klima na gawa ng tao

 Industriya- Polusyon sa hangin at katubigan mula sa ibinubugang usok nito.
 Agrikultura- Conversion sa kakahuyan. Pagkakaingin, polusyon sa kalupaan at
katubigan dahil sa paggamit ng mga kemikal na abono at pertisidyo sa lupa.
 Pagmimina- Pagkasira ng kagubatan at lupa dulot ng mga kemikal na ginagamit sa
pagmimina
 Kontruksyon- Pagkasira ng likas o natural na panirahan dahil sa konstruksyon ng mga
gusali
 Panirahan- Konsentrasyon ng mga lugar ng panirahan.

 Epekto ng Implikasyon ng global warming at Climate change

 Natural Disaster
 Implikasyon sa Seguridad ng pagkain- Ph has the lowest food supply in SEA and
S.Asia
 Epekto sa suplay at kalidad ng tubig- kakapusan at kasalat ng tubig.
♡267 watersheds- Ph water reservoir
 ♡142 are critical
♡ 1 sa 5 na tao ay walang malinis na tubig
 Panlipunang Dislokasyon- paglubog ng mga nasyon
 Paglaganap ng mga sakit- pagdami ng mga peste habang lumalaganap ang climate
change. Patuloy na pagtaas ng mga sakit at panibagong mga sakit.

Hakbang upang masolusyonan ang climate change

UNFCC- United Nations Framework Convention on Climate Change
Binuo ang KYOTO PROTOCOL- naglalayon ng pagsasagawa ng mas malalimang pananaliksik
at pagaaral sa global warming at climate change.
Para ito sa pagbabawas ng GHG emissions ng 37 industriyalisadong bansa (main contributors
ng GHG)
hindi rin ito nagtagumpay sapagkat maramjng bansa ay hindi naabot ang target. (European
countries and Japan lang nakagawa)

DRRM- Disaster Risk Reduction Management

NDRRMC- National Disaster Risk Reduction Management Council- matiyak na ang mga
infrastructures ay nasa building code, gumagawa ng programa upang mabawasan ang mga
casualties

 Mga ahensya ng gobyerno na tumutulong sa panahon ng kalamidad

 DSWD- department of social welfare and development

 PHIVOLCS- Philippine Institute of Volcanology and Seismology- Volcanic Activities
 DOH- Department of Health- kalusugan
 DILG- Department of Interior and Local Government- paano tutulungan ang mga
indibidwal
 PAGASA- Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services
Administration- weather related informations gaya ng bagyo

May pa quizlet pa si ante wait lang inuutusan ako ni mama hahaahaha

Mas magandang reference parin si module syempres kasi mas siksik liglig ang info dun ito
parang yung kailangan niyo lang tandaan hHaahahaha isang siomai kada open nito eme pag
may typo po kaya niyo nayan kau n mag aus hehe

pag may tanong po kayo don't hesitate to dm me or ask me inperson!!