1.

Istota sportu w życiu człowieka

Do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka niezbędne jest uprawianie
sportu. Aktywność fizyczna pozwala na dobre samopoczucie i odpowiednie
funkcjonowanie umysłu. Podczas wysiłku fizycznego wydzielają się endorfiny,
które nazywane są również hormonami szczęścia. Uprawiając sport czujemy się
znacznie lepiej, nasze ciało się odpręża, a umysł pracuje znacznie sprawniej.
Regularne ćwiczenia są doskonałym paliwem dla naszego ciała. Przyczynia się do
wytworzenia energii, którą potrzebujemy do działania w ciągu dnia. Zaleca się 30
minut dziennie ruchu aby organizm został utrzymany w dobrej kondycji.

Wymówki i opór przed sportem

Najczęstszym powodem i wymówką dla “nie uprawiania sportu” jest brak czasu.
Ludzie bronią się stwierdzeniem, że nie mają kiedy pójść pobiegać, pojeździć
rowerem lub wybrać się na siłownię. Jednak czy nasze zdrowie może ucierpieć, z
powodu braku kilkudziesięciu minut na ruch? Jeśli dzisiaj nie potrafimy się
zmotywować do ćwiczenia swojego ciała, to czy mamy czas i pieniądze na leczenie
będąc chorym? Brak odpowiedniego ruchu w ciągu dnia może spowodować
negatywne skutki. Wystarczy zastąpić poruszanie się samochodem na jazdę rowerem
na przykład w drodze do pracy lub na zakupy. Wszystko zaczyna się o małych
kroków i zmian, które z czasem przekształcą się w nowe nawyki.

Odpowiednia dieta
Istotna jest również dieta, którą należy przestrzegać. Mając nadwagę nasz organizm
nie funkcjonuje prawidłowo i zużywa o wiele więcej energii niż powinien. Zła dieta
prędzej czy później odbije się na naszym zdrowiu. Jeśli będziemy codziennie dbać o
nasze ciało, to zyskamy wiele lat życia i będziemy cieszyć się doskonałym zdrowiem.
To co zjadamy wpływa bezpośrednio na to jak się czujemy. Należy zwracać uwagę na
pożywienie, ponieważ czerpiemy z niego energię i niezbędne do życia kalorie. Jeśli
jest czegoś za dużo lub w mniejszości, to zaburza się prawidłowe funkcjonowanie
organizmu. Regularne jedzenie fast foodów powoduje nadmierny cholesterol i
prowadzi do nadwagi. Oczywiście nie należy nikomu zabraniać tego typu jedzenia,
jednak zbyt częste wizyty w barach szybkiej obsługi prowadzą do otyłości i
problemów ze zdrowiem. Warto sobie urozmaicać jedzenie i wprowadzać do swojego
jadłospisu więcej warzyw i owoców.

Rodzaje aktywności fizycznej

Aktualnie istnieje mnóstwo możliwości uprawiania sportu. Mamy mnóstwo klubów
fitness, siłowni i drużyn sportowych. Dlatego też wymówka że nie ma się gdzie
ćwiczyć jest po prostu absurdalna. Najtańszym sportem jest bieganie, wystarczą
adidasy, koszulka i spodenki. Nie trzeba wydawać ogromnej kwoty by zacząć biegać.
Oczywiście producenci odzieży sportowej prześcigają się w produkcji nowoczesnych
ubrań, nie dajmy się jednak zwariować. Każdy z nas ma jakieś sportowe ubrania i
wystarczą chęci by pobiegać po okolicy i zacząć się cieszyć dobrym samopoczuciem
oraz formą ciała. Tanim kosztem można nabyć odważnik kettlebell, który zapewni
nam potrzebną na co dzień sprawność ruchową. Dzięki niemu nie straszne będą nam
ciężary jakie trzeba dźwigać w domu lub pracy. Istnieje masa darmowych kursów z
poradami jak wykonywać prawidłowo ćwiczenia z tym ciężarem. Również jazda na
rowerze jest relatywnie tanim sposobem na ruch. Nie dość że dbamy o kondycję, to
możemy pozwiedzać okolicę i zobaczyć miejsca, w których nie bywamy na co dzień.
Jest to dobry sposób by połączyć przyjemne z pożytecznym. Dzięki temu dotleniamy
organizm świeżym powietrzem i modelujemy sylwetkę, która staje się szczuplejsza, a
także poznajemy nowe tereny. Jest to bardzo ciekawy i praktyczny sposób spędzania
wolnego czasu. Można także umówić się ze znajomymi na wspólne ćwiczenia na
zewnętrznej siłowni, które powstają regularnie nawet w małych miejscowościach.
Sprzęt tam zamontowany nie wymaga dużej siły i można bezpiecznie korzystać z tej
formy aktywności w każdym wieku.

Wysiłek który zaprocentuje w przyszłości

Jeśli będziemy regularnie uprawiać sport, to z pewnością opłaci się nam to w skali
całego naszego życia. Posiadając wysportowane ciało będziemy nie tylko zdrowsi,
ale również bardziej atrakcyjni. Zwiększy się dzięki temu nasza pewności siebie i
będziemy mieć lepsze samopoczucie. Zapobiegniemy także wielu urazom oraz
chorobom. Warto myśleć w skali długofalowej i zwrócić uwagę na aktywność
fizyczną oraz sprawność naszego ciała. Jest to nasze narzędzie do życia i pracy więc
nie warto go zaniedbywać.

Sport ma wielki i zbawienny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Oto 45

powodów by być aktywnym każdego dnia.

1. Aktywność fizyczna poprawia nastrój.

Ćwiczenia fizyczne powodują, że wzrasta produkcja tzw. hormonów szczęścia – endorfin.
Powstają one w przysadce mózgowej. To właśnie one odpowiadają za radość i szeroki
uśmiech, który widać na twarzach sportowców nawet po wyczerpujących zawodach lub
treningach.
2. Zwiększa zdolności uczenia się.
Jednym z powodów, dla których warto uprawiać sport, jest jego wpływ na układ nerwowy.
Mózg jest nie tylko lepiej ukrwiony i odżywiony. Aktywność fizyczna powoduje, że wzrasta
ekspresja białka BDNF, który reguluje działanie neuroprzekaźników i wzmacnia odbiór
sygnałów między komórkami nerwowymi.
3. Uprawianie sportu podnosi samoocenę.
Wpływ uprawiania sportu na samoocenę jest związany nie tylko w poprawą wyglądu
sylwetki. Dzięki niemu wzrasta wiara we własne możliwości, poprawia się nastrój i
samopoczucie, tym samym patrzymy na siebie bardziej przychylnym okiem.
4. Zwiększa sprawność mózgu.
Sport zwiększa ekspresję białek odpowiedzialnych za funkcjonowanie układu nerwowego –
głównie tkanki nerwowej w mózgu. Sprzyja także namnażaniu się komórek nerwowych, co
ma wpływ na funkcje poznawcze.
5. Ruch poprawia sprawność, wytrzymałość i elastyczności ciała.
Regularna aktywność fizyczna sprawia, że wzmocnieniu ulegają mięśnie. Poprawia się także
wydolność narządów wewnętrznych. Tym samym organizm może dłużej funkcjonować na
zwiększonych obrotach.
6. Sport wpływa na zdrowie psychiczne.
Dzieje się tak ze względu na produkcję endorfin, ale także zmniejszenie stresu, lęku i
napięcia nerwowego.
7. Redukuje stres.
Za stres odpowiedzialny jest kortyzol. Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna
zmniejsza jego wydzielanie. Tym samym zmniejsza się napięcie nerwowe. Stajemy się też
bardziej odporni na sytuacje stresowe w przyszłości.
8. Wzmacnia system immunologiczny.
Niski poziom kortyzolu nie tylko przeciwdziała stresowi, ale także wpływa pozytywnie na
odporność. Układ immunologiczny wzmacnia się również dzięki lepszej pracy serca, do
której przyczynia się regularny sport.
9. Sprawia, że czujemy się szczęśliwsi.
Na tą korzyść z uprawiania sportu wpływają wcześniej wspomniane produkcja endorfin i
redukcja stresu. Ponadto uczuciu szczęścia sprzyja osiąganie zamierzonych celów i ciągły
rozwój, które przy aktywności fizycznej są nieuniknione.
10. Działa przeciwstarzeniowo.
Regularny wysiłek fizyczny odmładza nawet o 30 lat. Jest to związane z poprawą
wydolności organizmu i redukcją stresu.
11. Sport poprawia napięcie i koloryt skóry.
Nawet delikatny rozrost tkanki mięśniowej powoduje, że skóra jest lepiej napięta i
elastyczna.
12. Pomaga w profilaktyce przeciw udarom.
Aktywne spędzanie wolnego czasu zmniejsza stres, poziom cholesterolu i tkanki
tłuszczowej oraz poprawia krążenie.
13. Dzięki aktywności fizycznej lepiej śpimy.
Organizm regeneruje się w czasie snu. Dlatego po treningu nie ma problemów z
zasypianiem i przedwczesnym budzeniem się.
14. Poprawia funkcjonowanie stawów.
Dzieje się tak, ponieważ sport zwiększa wydzielanie mazi stawowej.
15. Zwiększa siłę mięśni.
Tkanka mięśniowa rozrasta się, jest lepiej ukrwiona, a tym samym bardziej wytrzymała na
obciążenia.
16. Łagodzi niepokój.
Dzięki aktywności fizycznej następuje redukcja stresu i poprawa samopoczucia, co
zmniejsza wszystkie negatywne emocje.
17. Sport wyostrza pamięć.
Jest to związane w ogólną poprawą funkcjonowania układu nerwowego.
18. Pomaga kontrolować uzależnienia.
Ćwiczenia odrywają uwagę od używek. Powodują też, że organizm nie czuje potrzeby, aby
po nie sięgać.
19. Daje pewność siebie.
Poprawa wyglądu, zdrowia i samopoczucia sprawia, że czujemy się dobrze we własnym
ciele.
20. Zwiększa produktywność.
Mimo treningu zwykle masz więcej chęci do dalszego działania. Potrafisz też lepiej
zorganizować sobie czas.
21. Aktywność fizyczna wpływa na kreatywne myślenie.
Ma to związek z tworzeniem się nowych połączeń nerwowych w mózgu.
22. Poprawia nawyki żywieniowe.
Aby uprawiać sport, musisz się dobrze odżywiać. Z czasem podświadomie zaczynasz sięgać
po zdrowe produkty.
23. .Jest jednym z czynników długowieczności.
Ćwiczenia zmniejszają ryzyko wystąpienia wielu chorób, które prowadzą do przedwczesnej
śmierci.
24. Poprawia wygląd.
Dzieje się tak dzięki poprawie sylwetki, ale też napięcia i kondycji skóry.
25. Wzmacnia kości.
Ruch i nacisk na kości stymuluje je do produkcji nowych komórek.
26. Uprawianie sportu wzmacnia serce.
Wiąże się to ze zmianą trybu pracy serca w czasie wysiłku.
27. Poprawia posturę.
Mięśnie i kości są wzmocnione, co zapobiega garbieniu się.
28. Chroni przed przeziębieniami.
Osoby, które regularnie uprawiają sport, mają lepszą odporność.
29. Reguluje apetyt.
Zmniejszeniu ulega tkanka tłuszczowa, która ma wpływ na uczucie głodu (potęguje je).
30. Pomaga wyregulować poziom cholesterolu.
Wysiłek obniża poziom "złego" cholesterolu, a podnosi poziom "dobrego" cholesterolu.
31. Aktywność fizyczna obniża ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory.
Istnieje wiele badań, które potwierdzają, że aktywność fizyczna jest jednym z elementów
profilaktyki nowotworów.
32. Pomaga skupić się na życiowych celach i dodaje odwagi w realizacji planów.
Trenowanie wiąże się z obieraniem celów. Umiejętność tą można łatwo przenieść do
codziennego życia.
33. Pomaga leczyć nadciśnienie.
Regularne uprawianie sportu reguluje ciśnienie krwi.
34. Obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę.
Jest to związane głównie z obniżeniem cholesterolu i tkanki tłuszczowej oraz zwiększeniem
wrażliwości tkanek na insulinę.
35. Obniża ryzyko demencji.
Niskie ryzyko demencji wiąże się z tworzeniem nowych neuronów.
36. Łagodzi bóle pleców.
Jest to związane z poprawą postawy ciała i wzmocnieniem mięśni.
37. Obniża ryzyko osteoporozy.
Ruch sprzyja tworzeniu się nowych komórek w tkance kostnej.
38. Pomaga walczyć z depresją.
Sport poprawia samopoczucie, zmniejsza negatywne emocje i poprawia funkcjonowanie
układu nerwowego.
39. Chroni przed utratą masy mięśniowej.
Regularny wysiłek powoduje wzrost i wzmocnienie tkanki mięśniowej.
40. Dodaje energii.
Endorfiny sprawiają, że nawet po wyczerpującym treningu chcemy działać dalej.
41. Poprawia równowagę i koordynację.
Wiąże się to ze wzmocnieniem mięśni i poprawą postawy ciała.
42. Wzmacnia odporność na ból.
Endorfiny powodują wzrost progu bólu.
43. Dotlenia wszystkie komórki organizmu.
Wiąże się to z poprawą krążenia podczas wysiłku.
44. Wzmacnia samodyscyplinę.
Aby uprawiać sport, musisz być lepiej zorganizowany.
 45. Wpływa na obniżenie tętna spoczynkowego-bradykardia.

Piramida żywieniowa – poczytać!!!

2. Higiena w sporcie
(poczytać na internecie)

Rozgrzewka, często pomijana – to błąd, ponieważ jej właściwe przeprowadzenie

powoduje zmniejszenie ryzyka urazów.
Nie przeciążaj mięśni. Nawet, jeśli potrzeba dłużej poczekać na efekt, czasem nie warto
spieszyć się podczas jednorazowego ćwiczenia i forsować kolejnych ruchów. Zwłaszcza
dla początkujących – lepiej powoli, ale bezpiecznie.
Jeżeli ćwiczysz nie tylko dla zdrowia, ale chcesz sobie zapewnić siłę i sylwetkę, skonsultuj
się z trenerem lub innym specjalistą. Działanie na własną rękę przy intensywnych
treningach może doprowadzić do niechcianej sytuacji, w której zostaniesz przykuty do
fotela.
Wykonuj regularnie badania i nie lekceważ nietypowych bólów, licząc że „samo przejdzie”!
Odpowiednie żywienie, wszystko co jemy wpływa na naszą kondycję. Posiłki powinny być
wartościowe i odpowiednio zbilansowane. Dopasowane do Ciebie i wykonywanej
aktywności.
Właściwa suplementacja. Wolne rodniki mogą przyczyniać się do powstawania
wywołanych wysiłkiem uszkodzeń mięśni szkieletowych, a przeciwutleniacze mogą
chronić przed takimi skutkami. Uzupełnienie diety w witaminy C i E może zmniejszać
powstawanie ubytków czynnościowych mięśni. Przeciążenia wywołane treningiem mogą
też negatywnie odbijać się na intensywnie pracujących chrząstkach i stawach, co może
skutkować urazami. Tu pomocne są glukozamina, kwasu hialuronowy oraz kolagen. Ten
ostatni tworzy elementy więzadeł i ścięgien nadając im dużą wytrzymałość. Przy tym warto
pamiętać, aby wybierać naturalne suplementy o jak najbardziej kompletnym składzie.

Odpowiednio dobrane obuwie i ubranie, zmiana ubrań, prysznic, odpowiednia ilość

snu, odpowiednie odżywiane, itp.!!!
 3. Informacje dotyczące nowożytnych Igrzysk
Olimpijskich

Idea i cel

Olimpizm – jest filozofią życia łączącą w sposób zrównoważony jakość ciała, woli
i umysłu. Łącząc sport z kulturą i edukacją olimpizm szuka sposobu na stworzenie
stylu życia opartego na zadowoleniu z wysiłku, edukacyjnej wartości dobrego
przykładu i szacunku dla uniwersalnych fundamentalnych zasad etycznych. Celem
olimpizmu jest umieszczenie sportu na usługach harmonijnego rozwoju człowieka
przy jednoczesnym propagowaniu pokojowego społeczeństwa, dbającego
o zachowanie godności człowieka. Sportowcy otrzymują medale. Każdy mistrz
olimpijski jest olimpijczykiem, ale nie każdy olimpijczyk może być mistrzem
olimpijskim.

Idea pokoju.
Idea uczciwej walki (fair play)
Idea równości.

Idea olimpijska polegała na nawiązaniu do czasów starożytnych i wskrzeszeniu

igrzysk (które odbywały się w greckiej Olimpii) oraz ich wartości. Pod hasłem
szlachetnego współzawodnictwa i braterstwa wszystkich narodów

Rodzaje i częstotliwość IO
Letnie i zimowe Igrzyska Olimpijskie, które z zasady odbywają się co 4 lata
(zarówno letnie, jak i zimowe, ale w odstępie 2 lat od siebie) .

Igrzyska paraolimpijskie (pot. paraolimpiada) –Igrzyska paraolimpijskie odbywają

się co cztery lata, zazwyczaj kilka dni po igrzyskach olimpijskich, i są organizowane
przez Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. Organizowane są zawody letnie i
zimowe.
Igrzyska olimpijskie młodzieży – międzynarodowe zawody sportowe dla młodzieży
od lat 14 do 18 organizowane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski.

Symbole olimpijskie i ceremoniał

- flaga olimpijska - odzwierciedla ideały Pierre’a de Coubertina – twórcy

nowożytnych igrzysk. Pięć różnokolorowych przecinających się kół symbolizuje
zarazem różnorodność, jak i jedność ludzi zamieszkujących Ziemię. Dodatkowo
kolory te zostały dobrane tak, by każdy z nich pojawiał się przynajmniej raz na
jakiejś fladze państwowej. Flaga olimpijska wciągana jest na maszt podczas
ceremonii otwarcia igrzysk. Koła oznaczają też 5 dyscyplin sportowych w
starożytności. Kolory kół odpowiadają kontynentom – niebieski Europa, czarny –
Afryka, czerwony Ameryka, żółty Azja, zielony- Australia. Na fladze jest 6 kolorów
bo jeszcze białe tło.

- hymn olimpijski -oficjalnie od 1958 roku, jest utwór muzyczny zatytułowany

„Hymn Olimpijski”, skomponowany przez Spirosa Samarasa. Autorem słów był
Kostis Palamas

- motto olimpijskie - Citius Altius Fortius - Together , czyli Szybciej, Wyżej, Mocniej
– Razem

- ogień olimpijski - Przy pomocy skupionych promieni słonecznych ogień olimpijski

wzniecany jest w Grecji w ruinach świątyni Olimpii. Stamtąd sztafeta olimpijska
przekazuje pochodnię olimpijską kolejnym biegaczom. Tradycja zapalania ognia
sięga Igrzysk z 1928, a jego przenoszenia w sztafecie – 1936. Na koniec ogień
niesiony w pochodni przybywa do miasta-gospodarza igrzysk. Tutaj w trakcie
ceremonii otwarcia zapalany jest znicz olimpijski, który płonie przez cały czas
trwania zawodów. Do tej pory zgasł 5 razy.

- ceremonia otwarcia - tradycyjnie igrzyska otwiera trwająca kilka godzin

ceremonia otwarcia, której celem jest m.in. zaprezentowanie miasta i państwa, w
którym odbywają się igrzyska. Stałym elementem tej ceremonii jest defilada państw
biorących udział w zawodach. W defiladzie maszerują zawodnicy oraz działacze
sportowi z danego kraju. Każde z państw wyznacza jednego sportowca. Od 2021
roku (Tokio) dwoje sportowców, kobietę i mężczyznę, którzy jako chorąży (flagowy)
reprezentacji niosą flagę państwa. Sportowcy wchodzą na stadion według alfabetu
języka używanego w państwie, które gości igrzyska. Z uwagi na szacunek dla
ojczyzny igrzysk defiladę otwiera Grecja, a kończy gospodarz. Po wejściu
wszystkich krajów na stadion olimpijski głowa państwa organizującego zawody
dokonuje oficjalnego otwarcia igrzysk, wypowiadając formułę.

Wcześniej, w trakcie odgrywania hymnu olimpijskiego, na maszt wciągana jest flaga

olimpijska, którą wnoszą na arenę wybitne osobistości. Wszyscy flagowi zbierają się
w kole, a jeden wybrany zawodnik, jeden trener oraz jeden wybrany sędzia składają,
w imieniu wszystkich zawodników, trenerów i sędziów, przysięgę olimpijską. Na
koniec przedostatni biegacz sztafety olimpijskiej wbiega na stadion niosąc ogień
olimpijski. Przekazuje go ostatniemu biegaczowi sztafety, zazwyczaj z goszczącego
igrzyska kraju, który zapala znicz olimpijski. Nie wypuszczane są gołębice od 1988r.

- Ceremonia zamknięcia -W części artystycznej ceremonii zamknięcia oprócz

spektaklu przygotowanego przez gospodarzy swoją prezentację przedstawia również
miasto następnych igrzysk. Sportowcy wkraczający na stadion nie są już
podzieleni wedle państw, a wszystkie flagi państw uczestniczących w „festiwalu
sportów” są niesione razem. Podczas ceremonii zamknięcia odgrywa się hymny
oraz wciąga na maszt 3 flagi: państwa obecnie goszczącego igrzyska, przyszłego
gospodarza oraz Grecji. Nowym zwyczajem jest ceremonia dekoracji zwycięzców
ostatniej konkurencji: w przypadku LIO maratonu, a podczas ZIO biegu
narciarskiego na 50 km. Przemawiają ponownie Przewodniczący Komitetu
Organizacyjnego oraz Przewodniczący MKOl. Przewodniczący MKOl wypowiada
formułę: Igrzyska Olimpijskie w ... uważam za zamknięte oraz „wzywa młodzież
całego świata do stawienia się za 4 lata w mieście przyszłych igrzysk”, po czym
opuszcza się flagę olimpijską oraz gasi znicz. Stałym elementem jest również
przekazanie flagi olimpijskiej przez mera (burmistrza, prezydenta) obecnego
miasta-gospodarza przyszłemu organizatorowi igrzysk.
 Miejsce ostatnich i najbliższych Igrzysk

Ostatnie letnie IO odbyły się 2021 w Tokio, (ale ogólnie mówi się Toki 2020) w
Japonii, były to XXXII IO. Gospodarzem kolejnych XXXIII będzie Paryż
(Francja) w 2024r.

Ostatnie zimowe IO odbyły się w 2022 r. w Pekinie w Chinach i były to XXIV IO.
Gospodarzem kolejnych w 2026 r. będzie Mediolan/Cortina d’Ampezzo (Włochy)
i będą to XXV IO.

Przysięga olimpijska

W dawnej Olimpii zawodnicy oraz sędziowie uroczyście ślubowali przed ołtarzem

Zeusa. W nowożytnych igrzyskach olimpijskich po raz pierwszy zaszczyt złożenia
przysięgi powierzono belgijskiemu szermierzowi Victorowi Boinowi podczas
uroczystego ślubowania w trakcie otwarcia Igrzysk VII Olimpiady w Antwerpii w
1920 roku. Od 1972 roku przysięgają również sędziowie, a od 2012 trenerzy.
Pierwszą przysięgę olimpijską na igrzyskach nowożytnych napisał Pierre de
Coubertin. Z biegiem czasu jej tekst był modyfikowany, aby odzwierciedlić
zmieniający się charakter zawodów sportowych.

Igrzyska Olimpijskie to największa i najważniejsza impreza sportowa

rozgrywana co 4 lata, natomiast Olimpiada to czteroletni okres przerwy
pomiędzy kolejnymi IO. Nie można mówić na IO, że to Olimpiada, to błąd.

https://olimpijski.pl/pkol/o-nas/warto-wiedziec/
 4. Najsłynniejsi polscy olimpijczycy i sportowcy

Umieć rozpoznać po zdjęciu lub po opisie, najważniejsi są złoci medaliści zimowych

i letnich IO, uczyć się od ostatnich IO. Wiedzieć, że najbardziej utytułowany
olimpijczyk to ten, który zdobył najwięcej złotych medali (Robert Korzeniowski 4
złota w LA/chód na letnich IO), najbardziej utytułowany to nie to samo co ten
sportowiec, który zdobył najwięcej medali!!! Najwięcej dla Polski na LIO zdobyła
Irena Szewińska (polska lekkoatletka specjalizująca się w biegach sprinterskich
i skoku w dal) 7 medali w tym 3z/2s/2b. Potrafić wymienić mistrzów
olimpijskich np. w skokach narciarskich: Wojciech Fortuna i Kamil Stoch
(najbardziej utytułowany 3z/1b na ZIO). Najwięcej medali dla Polski na ZIO
Justyna Kowalczyk (biegaczka narciarska 2z/1s/2b). Pierwszy polski
medalista IO na zimowych i letnich. Znać zwłaszcza też tych, którzy mają
kilka złotych. Znać też tych sportowców którzy nie są olimpijczykami, ale są
znani i utytułowani R.Lewandowski, I.Świątek, R.Kubica, M.Gortat, P.Żyła.
M.Pudzianowski, J.Błachowicz, Jeremy Sochan, B.Kurek, M.Kubiak, itd.,
Polacy jako medaliści w grach zespołowych.

https://widoczni.com/blog/polscy-sportowcy-w-google-od-2004-do-2021/
https://olimpijski.pl/team-polska/medalisci/zloci-medalisci-olimpijscy/ - super
strona ze zdjęciami polskich medalistów IO
 5. Zasady następujących dyscyplin sportu:
piłka ręczna, piłka nożna, piłka siatkowa,
koszykówka, lekkoatletyka, pływanie.

Piłka nożna- jak wygląda boisko, jakie linie się na nim znajdują, 105x68,
2 połowy po 45 minut, po 11 piłkarzy, spalony,aut, róg, karny, rzut wolny, kartki żółta
i czerwona co oznaczają, ogólne przepisy, pozycje na boisku; bramkarz, napastnik,
obrońca, pomocnik, sygnalizacja sędziowska.

Koszykówka – jak wygląda boisko, 28x15, linie, rzut osobisty 4m, rzut za 3- pkt. -
6,25, wysokość kosza 305 cm czyli 3,05m, kary to; faul, faul techniczny, faul
niesportowy, faul dyskwalifikujący, błędy; kroki, podwójne, błąd połowy, dotknięcie
piłki nogą, 3 sekundy, 5 sekund, 8 sekund, 24 sekundy, gra się po 5 osób w drużynie,
4 kwarty po 10 min., martwa piła, żywa piłka, itd. Sygnalizacja sędziowska. Pozycje
na boisku to; rozgrywający, skrzydłowi, center lub środkowy.

Siatkówka – boisko 18x9, linia 3 metra, jak wygląda boisko, gra się po 6 osób,
zawodnicy na boisku to; libero, przyjmujący, atakujący, środkowy bloku, kary żółta,
czerwona, żółta i czerwona razem, wykluczenie, wysokość siatki 243cm czyli 2,43 m
u mężczyzn, 2,24m czyli 224 cm u kobiet. Gra się do 3 wygranych setów do 25 pkt.,
jeśli jest 2:2 to tie break do 15, zawsze do 2 punktów przewagi. Błędy: piłka rzucona,
linia, dotknięcie siatki, zezwolenie na zagrywkę, aut., 8 sekund, dotknięcie antenki.
Sygnalizacja sędziowska.

Piłka ręczna –inna nazwa to szczypiorniak (Od nazwy dawnej wsi Szczypiorno, w
której w roku 1917 po kryzysie zostali internowani legioniści Piłsudskiego. Jeńcy ci
dla zabicia czasu często grywali tam w piłkę ręczną). Gra się - 2x30 minut, po 7
zawodników; rozgrywający, skrzydłowi, kołowy lub środkowy, boisko 40x20m, linie
6 metrów-pola karnego, 7m-rzut karny, 9m-linia rzutów wolnych, kary; ostrzeżenie
czyli żółta kartka, 2 minuty, czerwona kartka to wykluczenie z gry, niebieska zawsze
po czerwonej i wtedy wykluczenie na 1 lub kilka meczów. Błędy to, kroki, podwójne,
3 sekundy, naruszenie linii pola karnego, ostrzeżenie o grze pasywnej i gra pasywna.
Sygnalizacja sędziowska, itp.
Lekkoatletyka
- Najkrótsze, a zarazem najszybsze biegi to sprinty (biegi krótkie). Dystans, który do pokonania
mają sprinterzy zaczyna się od 60 metrów,100 m , 200 m, a kończy na 400. W sprintach biorą
udział pojedynczy zawodnicy, jak i czteroosobowe sztafety, start niski z bloku startowego. Na
miejsca, gotów, start to zazwyczaj wystrzał, palce przed linią, uważać na przedwczesny start bo to
falstart. Biegi sprinterskie to również; 100m przez płotki kobiet i 110 m mężczyzn oraz 400 m
przez płotki.

- Kolejny rodzaj biegów to biegi na średnim dystansie. Kategoria ta obejmuje biegi na 800
metrów, 1000 metrów i 1500 metrów. Biegi średniodystansowe charakteryzują się dużą szybkością,
jednak nie aż taką, jak w przypadku sprintów. Start wysoki.

- Biegi na długim dystansie to trzeci rodzaj biegów lekkoatletycznych. Dystanse, które mają do
pokonania biegacze zaczynają się od 3000 metrów, 3000 z przeszkodami. Start wysoki.

- Klasyfikując biegi ze względu na dystans nie można zapomnieć o maratonie. Ten rodzaj biegów
– jak i nazwa – zarezerwowana jest dla jednej długości. Zawodnicy nazywani “maratończykami” do
pokonania mają 42 195 m. Start wysoki.

Inne konkurencje:
Skoki: skok w dal, trójskok, belka z listwą (plasteliną) nie wolno nadepnąć, skok o tyczce, skok
wzwyż.
Rzutne: rzut oszczepem, dyskiem, młotem oraz pchnięcie kulą.
Chód sportowy oraz wielobój to też LA

Pływanie – basen olimpijski ma 50m, wyróżniamy style; klasyczny (żabka),

grzbietowy, kraul, motylkowy. Należy rozpoznać styl po zdjęciu. W zawodach można
pływać też stylem zmiennym oraz dowolnym. Wykonuje się nawroty. Nie wolno
zmieniać toru i dotykać dna.

http://www.la.awf.poznan.pl/files/Organizacja_przepisy/Wybrane_przepisy_IAAF_2010-11.pdf

6. Długość bieżni na stadionie

Bieżnia olimpijska ma 400m, na zawodach halowych są mniejsze bieżnie, ale to już

nie bieżnia olimpijska 200m.

7. Terminy: fair play, falstart, faul, out,

wytrzymałość, koordynacja, rozgrzewka, maraton.
fair play - norma wartości w sporcie. Jest wyrazem postawy reprezentowanej na boisku, gdzie
zwycięstwo nie jest celem, który należy osiągnąć za wszelką cenę. Postawa ta cechuje się
przestrzeganiem przepisów gry i odrzuceniem korzyści wynikających z błędów sędziego oraz
różnego rodzaju oszustw sportowych.

falstart - w sporcie przewinienie polegające na przedwczesnym (najczęściej przed

sygnałem do startu, lub po sygnale, lecz w czasie zbyt krótkim by ludzki umysł
zdążył odebrać i przetworzyć sygnał dźwiękowy) rozpoczęciu konkurencji przez
zawodnika.
faul - umyślne lub przypadkowe zagranie niezgodne z przepisami gry, karane
zgodnie z przepisami obowiązującymi w danej dziedzinie sportu.

out - w grach sportowych opuszczenie, np. przez piłkę, regulaminowego pola

gry. W części dyscyplin za przerwanie gry odpowiedzialny jest zawodnik,
który ostatni raz dotknął piłki. Piłka po aucie staje się martwa. Aut w piłce
siatkowej i tenisie karany jest przegraniem akcji, a w piłce
nożnej i koszykówce oddaniem piłki przeciwnikom do wyprowadzenia.

wytrzymałość – to cecha motoryczna, zdolność organizmu do kontynuowania

długotrwałego wysiłku, przy utrzymaniu najwyższej możliwej ekonomii pracy,
utrzymaniu odporności na zmęczenie, w wysiłkach odbywających się w różnych,
również niekorzystnych warunkach środowiska zewnętrznego.

koordynacja - Podsumowując je wszystkie, można powiedzieć, że koordynacja

ruchowa to zharmonizowanie różnych ruchów i scalenie ich w jedną całość w czasie i
przestrzeni.
Na koordynację ruchową składa się kilka różnych umiejętności. Są to:
 zdolność utrzymania równowagi,
 zdolność łączenia i różnicowania ruchów,
 zdolność do zrytmizowania różnych ruchów,
 zdolność do precyzowania ruchów,
 zdolność do nagłej zmiany ruchów w celu dostosowania ich do sytuacji,
 zdolność do szybkiego reagowania,
 zdolność do dokładnego wykonywania ruchów.
Z koordynacją ruchową są związane również czucie czasu i przestrzeni. Pozwalają
one na dopasowanie pozycji ciała oraz ruchów poszczególnych jego części do
otoczenia oraz dynamiczne scalenie ich ze sobą. Ważna jest także pamięć ruchowa,
dzięki której możliwe jest wykonywanie pewnych czynności spontanicznie i
automatycznie.

rozgrzewka - seria prostych ćwiczeń fizycznych o narastającej intensywności

służąca rozgrzaniu i uelastycznieniu mięśni i przygotowaniu organizmu do wysiłku.
Pomaga ona przy pracach związanych z użytkiem mięśni oraz jej celem jest ochrona
przed kontuzjami i zwiększenie wydolności.

maraton - to lekkoatletyczna konkurencja biegowa, rozgrywana na dystansie

dokładnie 42 kilometrów i 195 metrów. Nie ma zatem maratonów na 5 km czy 10
km. Maraton ma ZAWSZE tę samą długość. W przeciwnym razie, nie jest
maratonem. Bieg maratoński mężczyzn tradycyjnie kończy każde igrzyska
olimpijskie. Maraton kobiet został włączony do programu igrzysk olimpijskich
dopiero w 1984 roku w Los Angeles.

W pierwszych igrzyskach bieg maratoński był rozgrywany na dystansie 40 km.

W rzeczywistości dystans między Maratonem a Atenami wynosi 37 km, jednak
postanowiono tę liczbę zaokrąglić. Na igrzyskach w Londynie dystans zwiększono o
2195 metrów (przesuwając metę w pobliże miejsca, gdzie na trybunach siedział
brytyjski król, Edward VII).

8. Podstawowe skróty organizacji sportowych tj.

UKS, MKOL, PZPN

UKS – Uczniowski Klub Sportowy - kluby amatorskie, które zrzeszają młodych

ludzi chcących uprawiać daną dyscyplinę sportu. Niekoniecznie na bardzo wysokim
poziomie. Ideą UKS-ów jest to, aby były one dostępne dla każdego, niezależnie od
tego, czy ma talent. Ważniejsze jest krzewienie kultury fizycznej i odciągnięcie
młodzieży od komputerów, smartfonów, ulicy i problemów w domu.

MKOL - Międzynarodowy Komitet Olimpijski, międzynarodowa organizacja

założona z inicjatywy barona Pierre’a de Coubertina 23 czerwca 1894 r. w Paryżu.

PZPN - ogólnokrajowe stowarzyszenie piłkarskie, posiadające osobowość prawną,

działające na terenie Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie statutu, będące jedynym
prawnym reprezentantem polskiej piłki nożnej w kraju oraz za granicą. Założony w
dniach 20–21 grudnia 1919 w Warszawie.

Dodatkowo dla klas

VII-VIII !!!!
Miejsca IO

I zimowe Igrzyska Olimpijskie Chamonix 1900 – Francja

I letnie Igrzyska Olimpijskie Ateny 1896 – Grecja
Po raz pierwszy udział wzięły kobiety- 1900 Paryż
np. kto najwięcej razy organizował IO, itp.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Letnie_igrzyska_olimpijskie
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zimowe_igrzyska_olimpijskie

Twórca idei

Pierre de Coubertin (ur. 1 stycznia w Paryżu, zm. 2 września 1937 w Genewie) –

francuski baron, historyk i pedagog, uważany za ojca nowożytnego ruchu
olimpijskiego. Założyciel i drugi przewodniczący (1896–1925)
Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl).
Po zakazaniu igrzysk, które rozgrywano do 393 n.e., następne odbyły się dopiero po
piętnastu stuleciach. To właśnie baron Pierre de Coubertin zainicjował wznowienie
międzynarodowej sportowej rywalizacji. W 1888 w Paryżu przedstawił swój
projekt olimpijski. Założył Międzynarodowy Komitet Olimpijski, piastując
stanowisko drugiego przewodniczącego (po Greku Dimitriosie Wikielasie) do 1925.
Zaprojektował flagę olimpijską – pięć kolorowych splecionych ze sobą kół,
symbolizujących poszczególne kontynenty.
Jako arystokrata i pedagog uważał sport nie tylko za środek hartowania ciała, ale
przede wszystkim za uniwersalną metodę wychowania współczesnego człowieka
w duchu pokoju.
Na gali IRB Awards 21 października 2007 został wprowadzony do IRB Hall of
Fame[1].

Dyscypliny olimpijskie
https://pl.wikipedia.org/wiki/Igrzyska_olimpijskie

należy znać zimowe i letnie i potrafić rozpoznać je na zdjęciu.

Zasady gier

tenis stołowy

https://sklepsmjsport.pl/pl/blog/jakie-sa-zasady-
tenisa-stolowego-1657096529.html

tenis ziemny
https://www.budujmase.pl/trening/artykuly/tenis-ziemny-jakie-sa-zasady-i-
ile-setow-gra-sie-w-tenisie.html
 hokej
http://www.zasadygry.pl/hokej_zasady_gry_23_1.htm

unihokej
https://www.payback.pl/ekstra/sport/unihokej?
adobe_mc_ref=https://www.google.com/

gimnastyka artystyczna– poddyscyplina gimnastyki, polega na wykonywaniu

układów taneczno-gimnastyczno-akrobatycznych, z piłką, wstążką, obręczą, skakanką lub parą
maczug. W większości języków obcych zwana jest gimnastyką rytmiczną, podczas gdy pod
pojęciem gimnastyki artystycznej funkcjonuje tam gimnastyka sportowa.
(należy rozpoznać z jakim przyrządem ćwiczy sportowiec, znać pozycje gimnastyczne, np.;
siad prosty, leżenie przerzutne, mostek, itp.)

łyżwiarstwo szybkie- dyscyplina zimowa, w której celem zawodnika jest jak

najszybsze przejechanie na łyżwach określonego dystansu po torze lodowym. Sportowca
uprawiającego łyżwiarstwo szybkie nazywa się panczenistą[1].
Łyżwiarze startują w parach i każdy z nich jedzie na zmianę po torze wewnętrznym i zewnętrznym.
Zawodnicy jadący w danej parze nie eliminują się wzajemnie, ważny jest jedynie czas, jaki osiągnął
każdy z nich (przy ustalaniu klasyfikacji bierze się pod uwagę czasy wszystkich zawodników).
Światową czołówkę w łyżwiarstwie szybkim stanowią obecnie zawodnicy pochodzący z Holandii,
gdzie dyscyplina ta cieszy się dużą popularnością. Coraz większą rolę odgrywa nowoczesny sprzęt,
przede wszystkim kostiumy zawodników, które muszą cechować się dobrą aerodynamiką.
Odmianę łyżwiarstwa szybkiego stanowią zawody rozgrywane na krótkim torze (ang. short track).
W tej konkurencji w wyścigu startuje kilku zawodników. W odróżnieniu od zawodów na długim
torze liczy się tutaj miejsce, które zawodnik zajmie w wyścigu. Do czołówki światowej należą
łyżwiarze z krajów azjatyckich.
 Łyżwiarstwo figurowe - zimowa dyscyplina sportu, polegająca na jeździe na
łyżwach figurowych indywidualnie, w parach bądź w zespołach (tzw. formacjach). Łyżwiarstwo
figurowe jest jedną z dyscyplin zimowych igrzysk olimpijskich od 1908 r. Do konkurencji
olimpijskich należą cztery konkurencje: soliści, solistki, pary sportowe i taneczne, zaś od 2014 roku
rozgrywane są zawody drużynowe. Do konkurencji nieolimpijskich należy łyżwiarstwo
synchroniczne. Od kategorii młodzieżowych do seniorskich, łyżwiarze figurowi przedstawiają dwa
programy (krótki – 3 min i dowolny – 4 min) oraz w zależności od konkurencji wykonują
dodatkowe elementy: skoki, piruety, kroki, spirale, twizzle oraz podnoszenia.
Jest to sport podobny do gimnastyki artystycznej, więc wymaga również zdolności tanecznych,
poczucia rytmu, dobrej giętkości ciała oraz koordynacji ruchów, dlatego łyżwiarze figurowi trenują
też balet i gimnastykę.
Łyżwiarze figurowi rywalizują na różnych poziomach od początkujących do poziomu olimpijskiego
na zawodach lokalnych, regionalnych, krajowych i międzynarodowych. Główną organizacją
regulującą międzynarodowe zasady oceny i zawody łyżwiarstwa figurowego jest Międzynarodowa
Unia Łyżwiarska (ang. International Skating Union – ISU), która została założona w 1892 r. W
Polsce od 1921 r. działa Polski Związek Łyżwiarstwa Figurowego (PZŁF).
Łyżwiarstwo figurowe jest również związane z show-biznesem. Główne zawody na ogół kończą się
pokazami mistrzów (ang. exhibition gala)[1], w których najlepsi łyżwiarze z każdej konkurencji
wykonują programy pozakonkursowe. Wielu łyżwiarzy zarówno w czasie sezonu jak i poza nim
występuje w rewiach łyżwiarskich.

Narciarstwo– forma aktywności fizycznej oraz dyscyplina sportowa polegająca na

przemieszczaniu się lub wykonywaniu akrobacji za pomocą sprzętu narciarskiego – nart, a także
kijków. Narty mocowane są do butów narciarza za pomocą specjalnych wiązań. Do połowy XIX
wieku narty były wykorzystywane głównie do celów transportowych, natomiast w późniejszym
okresie upowszechniło się wykorzystywanie nart w celach rekreacyjnych i sportowych.

Biathlon
https://pl.wikipedia.org/wiki/Biathlon

Wymiary boisk
Znać te podane wcześniej, dodatkowo można znać
wymiar boiska to tenisa ziemnego, hokeja.

Terminy:

gibkość - zdolność człowieka do osiągania dużej amplitudy w wykonywanych ruchach.

Ćwiczenie gibkości ma za zadanie przygotowanie aparatu ruchu do realizacji zadań startowych oraz
opanowanie racjonalnej techniki.
Do czynników wpływających na rozwój gibkości zalicza się:
 elastyczność więzadeł i ścięgien,
 mięśnie okalające staw oraz te, które biorą udział w pracy stawu,
 wiek i płeć,
 temperatura ciała, a także temperatura określonego mięśnia,
 pora dnia i temperatura w miejscu ćwiczenia,
 poziom siły mięśni,
 zmęczenie i stan emocjonalny.

próba wytrzymałościowa
(jak można ocenić wytrzymałość?)
https://fit.poradnikzdrowie.pl/cwiczenia/
abc-cwiczen/testy-na-wydolnosc-6-
najpopularniejszych-metod-pomiaru-
wydolnosci-fizy-aa-qas1-3ZZj-tvPR.html
 Skróty organizacji sportowych

PZPN, Pzkosz,MKOL,PKOL, PZPS, PZT, PZTS, PZN, PZLA,

PZHL, PZG, PZŁF, PZŁS, itp.