Polityka zagraniczna ostatnich Jagiellonów

I. Panowanie JANA OLBRACHTA (1492-1501) i ALEKSANDRA

JAGIELLOŃCZYKA (1501-1506)
1. Zaostrzenie się rywalizacji pomiędzy JAGIELLONAMI a HABSBURGAMI
2. Rywalizacja polsko-turecka o Mołdawię
a. uniezależnienie się od Polski hospodara mołdawskiego – Stefana Wielkiego
b. wyprawa do Mołdawii i klęska pod Koźminem (1497 r.)
c. hospodarstwo mołdawskie stało się LENNEM Turcji
3. Utrata księstwa czernihowsko-siewierskiego na rzecz IWANA III SROGIEGO
II. Polityka zagraniczna ZYGMUNTA I STAREGO
1. Zjazd w Wiedniu – 1515 r .
a. w zjeździe uczestniczyli:
– ZYGMUNT I STARY – król Polski
– MAKSYMILIAN I HABSBURG – cesarz
– WŁADYSŁAW JAGIELLOŃCZYK – król Czech i Węgier
b. najważniejsze postanowienia:
– oddanie HABSBURGOM tronów Czech i Węgier w przypadku wymarcia
panującej tam linii męskiej Jagiellonów
– małżeństwa: Ludwika z wnuczką Maksymiliana I oraz siostry Ludwika z
wnukiem Maksymiliana Ferdynandem
2. wznowienie działań wojennych z Moskwą
a. zdobycie przez wojska moskiewskie Smoleńska – 1514 r.
b. zwycięska dla wojsk polskich bitwa pod Orszą – 1514 r.
3. Hołd pruski – 1525 r.
a. ostatnia wojna z zakonem krzyżackim – tzw. wojna pruska (1519-1521)
b SEKULARYZACJA zakonu krzyżackiego przez ALBRECHTA
HOHENZOLLERNA
– ustanowienie KSIĘSTWA PRUSKIEGO (Prus Książęcych)
– ALBRECHT HOHENZOLLERN został dziedzicznym księciem
c. hołd pruski Albrechta Hohenzollerna – 1525 r.
4. Polityka południowa Zygmunta I Starego
a. wznowienie konfliktu polsko-mołdawskiego o Pokucie
– za jęcie przez hospodara Pokucia
– zwycięstwo wojsk polskich pod Obertynem (HETMAN JAN TARNOWSKI)
– 1531 r.
– odzyskanie przez Polskę Pokucia
b. zawarcie pokoju wieczystego z Turcją – 1533 r.
III. Walka o wpływy nad Bałtykiem za panowania ZYGMUNTA II AUGUSTA
1. Polityka morska Zygmunta II Augusta
a. utworzenie przez Zygmunta II Augusta KOMISJI MORSKIEJ
b. budowa floty wojennej
2. I WOJNA PÓŁNOCNA (1563-1570)
a. geneza
– SEKULARYZACJA zakonu kawalerów mieczowych w INFLANTACH –
wprowadzenie LUTERANIZMU
– złożenie przez GOTTHARDA KETTLERA hołdu lennego ZYGMUNTOWI II
AUGUSTOWI – 1561 r.
– dążenie Moskwy do zdobycia dostępu do Bałtyku
b. wybuch wojny pomiędzy Polską, Litwą i Danią a Moskwą i Szwecją o wpływy
w Inflantach
c. zmiana przymierzy w trakcie wojny – sojusz polsko- szwedzki przeciwko
Danii i Rosji
c. zakończenie I WOJNY PÓŁNOCNEJ – 1570 r.
– pokój w Szczecinie między Danią i Szwecją
– rozejm polsko-moskiewski
– Polska zatrzymała INFLANTY, a Moskwa Narwę i Dorpat
– Szwecja otrzymała Estonię