KIỂM ĐỊNH T

GV: Lê Huỳnh Thảo My

Mục tiêu

Chọn lựa được kiểm định phù hợp cho 3 trường

hợp so sánh 2 số trung bình:
● 1 số trung bình quan sát và 1 số trung bình lý
thuyết
● 2 số trung bình của 2 mẫu độc lập
● 2 số trung bình của mẫu bắt cặp

2
Mục tiêu

Liệt kê được các điều kiện của 3 loại kiểm định: t

một mẫu, t độc lập, t bắt cặp

3
 Lựa chọn kiểm định

Trường hợp Kiểm định Biến số Giả thuyết không

1 số trung bình quan sát

t một mẫu 1 định lượng H 0: μ = μ 0
và 1 số trung bình lý thuyết
2 số trung bình của 2 mẫu t độc lập/ 1 nhị giá +
H 0: μ X = μ Y
độc lập t 2 mẫu 1 định lượng
2 số trung bình của mẫu
t bắt cặp 2 định lượng H 0: μ D = 0
bắt cặp
4
 Lựa chọn kiểm định

1. So sánh chiều cao trung bình của đội tuyển bóng đá nam và chiều cao
trung bình đội tuyển bóng đá nữ
2. So sánh chiều cao trung bình của đội tuyển U23 nam với chiều cao trung
bình của dân số Việt Nam cùng nhóm tuổi (trong y văn)
3. So sánh cân nặng của những người hút thuốc lá trước và sau khi tham gia
chương trình cai thuốc lá
4. So sánh điểm thống kê và tin học của SV năm 1
5. So sánh huyết áp của bệnh nhân sử dụng bằng ống nghe và máy đo
huyết áp 5
Lựa chọn kiểm định

6
Lựa chọn kiểm định

7
Lựa chọn kiểm định

8
Dò bảng giá trị p

1/ Giá trị kiểm định t =

9
Kiểm định
t một mẫu

10
Kiểm định t 1 mẫu

H0 : μ = μ 0

Giá trị kiểm định:

11
Điều kiện

Ngẫu nhiên
Độc lập
Phân phối bình thường N (μY, σY2), không biết độ
lệch chuẩn σY,

12
Ví dụ

Để kiểm định giả thuyết những bà mẹ có điều kiện kinh tế xã

hội thấp (ĐKKTXHT) thì bé sinh ra sẽ có cân nặng lúc sanh
(CNLS) khác bình thường (α = 0.05), CNLS của 586 bé tại 1
bệnh viện phụ sản trong vùng có ĐKKTXH thấp được ghi
nhận. Từ số liệu, CNLS trung bình là 3151 g, độ lệch chuẩn là
487 g. Biết CNLS có phân phối bình thường, trung bình trong
dân số là 3420 g.

13
Ví dụ Hãy đặt giả thuyết H0, H1? Kết luận?

14
Kiểm định
t độc lập

15
Phương sai đồng nhất

H0 : μ X = μ Y

Giá trị kiểm định:

16
Phương sai không đồng nhất (1)

H0: μX = μY: Ước tính Welch

Giá trị kiểm định:

17
Phương sai không đồng nhất (2) - tham khảo

H0: μX = μY: Ước tính Welch

Tính độ tự do:

W có phân phối t
Làm tròn ν
với độ tự do ν

18
Điều kiện của X, Y

Ngẫu nhiên
Độc lập
Phân phối bình thường, không biết độ lệch chuẩn
σX = σY

19
Ví dụ

So sánh cân nặng 1 tháng tuổi (CN1T) trung bình

giữa 2 nhóm giới tính (bé trai và bé gái):

Giả sử CN1T mỗi nhóm có phân phối bình thường

và phương sai không đồng nhất, α = 0,05
20
Ví dụ
Hãy đặt giả thuyết H0, H1? Kết luận?

21
Kiểm định
t bắt cặp

22
Kiểm định t ở mẫu bắt cặp

H0 : μ D = 0
Giá trị kiểm định:

Vùng bác bỏ:

23
Điều kiện

X, Y là 2 mẫu bắt cặp

Di = X i - Y i
D có phân phối bình thường N (μD, σD2), không biết
độ lệch chuẩn σD

24
Ví dụ 1

Kiểm định H0: μD = 0

Để tìm hiểu về sự thay đổi nồng độ Hemoglobin trong

máu sau khi vận động thể lực, 10 vận động viên được
xét nghiệm trước và sau khi đi bộ 6 km. μX và μY lần
lượt là nồng độ hemoglobin trung bình thực sự của 2
nhóm trước và sau đi bộ; và μD = μX - μY

25
Ví dụ 1

H 0: μ D = 0
H 1: μ D ≠ 0

26
Ví dụ 2

Để theo dõi sự tăng trưởng ở trẻ sơ sinh, một nghiên

cứu thực hiện đo cân nặng trên 500 trẻ 1 tháng tuổi.
Sau 2 tháng, nghiên cứu thực hiện đo lại cân nặng của
500 trẻ này.
Nghiên cứu muốn so sánh cân nặng trung bình tại 1
tháng tuổi và cân nặng trung bình tại 3 tháng tuổi.
Biết rằng biến số độ lệch giữa cân nặng 3 tháng tuổi và
1 tháng tuổi có phân phối bình thường.
27
Ví dụ 2 Hãy đặt giả thuyết H0, H1? Kết luận?

28
 Kiểm định
phi tham số

29
Kiểm định phi tham số

Khi biến số không thỏa phân phối bình thường, ta

sử dụng kiểm định phi tham số

Kiểm định t Kiểm định phi tham số

t 2 mẫu Mann Whitney

t bắt cặp, t 1 mẫu Wilcoxon

30
 Tài liệu tham khảo

1. Lê Trường Giang - Thống kê y học - Nhà xuất bản y học - Thành

phố Hồ Chí Minh – 2011
2. Wayne W. Daniel, Chad L. Cross - Biostatistics: A Foundation for
Analysis in the Health Sciences - John Wiley & Sons Inc – 1999

31