Sangay ng mga Paaralang Panlungsod ng Parañaque

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 5
Unang Markahan
Unang Linggo
Pamagat ng Gawain: Pagsusuri ng Impormasyon, Pagbubutihin Ko!
Kasanayang Pampagkatuto : _1 EsP5PKP – Ia- 27

Panuto: Basahin at unawain ang bawat gawain. SagutIn ito sa iyong sagutang
papel. Maaring gumamit ng intermediate pad o bond paper.

Pagsusuri ng Impormasyon, Pagbubutihin Ko!

Simulan Natin
Panimula

Ang pagiging mapanuri ay dapat taglayin natin, sa

lahat ng ating desisyon na gagawin, kailangan pagtuunan ito ng
pansin. Matutong manimbang sa mga katotohanan o haka-haka
lamang. Ang mga napakinggan, napanuod at nabasa na mga
impormasyon ay kinakailangan timbangin kung ito’y nakakabuti
o hindi.

Mga Layunin
Nais ng araling ito na malinang at mapaunlad ang mga sumusunod:
1. Naiisa-isa ang mga pamamaraan ng pagkuha ng tamang impormasyon o
datos.
2. Napapahalagahan ang katotohanan ng impormasyong napanood, nabasa, o
narinig sa pamamagitan ng mapanuring pagsusuri;
3. Nakakabahagi ng mga tamang impormasyon tungkol sa mga napanood,
nabasa at narinig sa pamamagitan ng isang pahayag.

Kasanayang Pampagkatuto
(Most Essential Learning Competency)

1. Napahahalagahan ang katotohanan sa pamamagitan ng pagsusuri sa mga:

1.1 balitang napakinggan

1.2 patalastas na nabasa/narinig
1.3 napanood na programang pantelebisyon
1.4 nabasa sa internet

1
 Balikan Natin
Suriin mabuti ang mga larawan na nasa ibaba at sagutin ang mga
sumusunod na katanungan.

1. Ano ang nais ipabatid sa iyo ng mga larawan?

______________________________________________________________
2. Sa sitwasyong kinakaharap ng ating bansa ngayon, sa paanong paraan ka
makakatulong?
______________________________________________________________

Unawain Natin
A. Sagutin ang mga sumusunod na katanungan batay sa
larawang ipinakita.

1. Sino ang makikita sa larawan?

_______________________________________

2. Bilang isang pangulo, ano ang pangunahing

dapat niyang isaalang-alang bago gumawa ng
desisyon?

______________________________________

3. Ano ang mapanuring pag-iisip?

________________________________________

2
B. Basahin at unawain ang balita na nagmula sa isang artikulo, at sagutin ang
mga sumusunod na katanungan.

Ang Sakit na Corona Virus 2019 (COVID-19)

Ang Coronaviruses ay isang malaking pamilya ng mga virus na nagdudulot ng iba't

ibang mga sakit, mula sa karaniwang sipon hanggang sa mas malubhang impeksyon
tulad ng mga sanhi ng Middle East Respiratory Syndrome na nauugnay sa
Coronavirus (MERS-CoV) at Severe Acute Respiratory Syndrome na may kaugnayan
sa Coronavirus (SARS-CoV ). Ang Coronavirus ay maaari ring magdulot ng iba't ibang
mga sakit sa mga hayop ng sakahan at mga nasasakupan na mga alagang hayop.
Ang COVID-19 ay nakakahawa sa bawat tao sa pamamagitan ng mga droplet,
contact, at fomite. Ito ay nakakahawa kapag ang isang indibidwal na nakikipag-usap
ay bumahing o umubo at ang "patak" ng laway ay naglalaman ng Covid- 19 na
virus. Ang mga “patak” na ito ay nalanghap ng ibang tao. Karaniwang nangyayari ang
pagpasa ng COVID-19 sa mga malapit na contact - kabilang ang mga miyembro ng
pamilya at mga manggagawa sa pangangalagang pangkalusugan. Samakatuwid
mahalaga na mapanatili na higit sa 1 metro ang layo mula sa sinumang tao na may
mga sintomas ng virus. Ayon sa WHO (World Health Organization), ang pinaka
karaniwang sintomas ng COVID-19 ay lagnat, pagkapagod at tuyong ubo. Ilang mga
pasyente ang nakakaranas ng pananakit ng katawan at baradong ilong, pagkakaroon
ng sipon, namamagang lalamunan at pagtatae. Ang mga pasyente ay karaniwang
may banayad na mga sintomas na nagsisimula nang paunti-unti. Karamihan sa mga
pasyente ay gumaling nang hindi nangangailangan ng anumang espesyal na
paggamot. Tanging isa sa anim na pasyente ang nagpahayag na may kahirapan sa
paghinga at nagkaroon ng malubhang komplikasyon.Sa ngayon, wala pang tiyak na
gamot o bakuna laban sa COVID-19. Gayunpaman, marami sa mga sintomas ay
maaaring gamutin batay sa mga kondisyon ng klinikal ng pasyente. Ang suporta sa
pangangalaga para sa mga nahawaang tao ay lubos na epektibo. Karamihan sa mga
nahawaan ay nakabawi na at gumaling. Ang mga bakuna at tiyak na paggamot ay
kasalukuyang binubuo at sinusubukan sa pamamagitan ng mga pagsubok sa klinikal.
Ang WHO at DOH ay nakikipag-ugnayan sa mga gumagawa ng mga bakuna at gamot
upang matukoy ang posibleng pagkukuhaan nito.Sa kabilang banda, patuloy na
ipinapayo ng DOH sa publiko na madalas na linisin o hugasan ang mga kamay, takpan
ang bibig ng tissue kung uubo o ang liko ng siko, at mapanatili ang layo ng hindi
bababa sa isang metro mula sa mga taong umuubo o bumabahing.

3
Pamprosesong katanungan:
1. Ano ang pangunahing mensahe ng balita?
______________________________________________________________
2. Sa kabila ng pagkalat ng COVID-19 sa bansa, sa iyong palagay ano ang mga
pangyayari na naging positibo sa iyong buhay? Magbigay ng tatlo at
ipaliwanag.
______________________________________________________________
3. Bukod sa balitang iyong binasa, Sa paanong paraan pa madadagdagan ang
iyong kaalaman tungkol sa kumakalat na virus?
______________________________________________________________

Ilapat Natin
Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na gumawa ng isang blog
tungkol sa napapanahong pandemya. Ano- ano ang iyong dapat
isaalang-alang sa pagkalap o pagkuha ng mga impormasyon?.
Isulat ang iyong sagot sa loob ng kahon.

Suriin Natin
Gamit ang dalawang hagdanan, isulat sa bawat baitang nito ang mga
balitang napanood sa telebisyon, napakinggan sa radyo, nabasa sa
pahayagan, o internet. Ikategorya ito kung ito’y positibong balita na
nakakatulong sa iyong pamumuhay at negatibong balita kung ito’y
balakid sa iyo.
Positibong Balita Negatibong balita

Hal. Marami na ang gumaling Hal. Pagkalat ng sakit na

sa sakit na COVID-19 COVID-19

4
 Pamprosesong katanungan:
1. Ano ang iyong naging batayan sa pagpili ng positibo at negatibong balita?
______________________________________________________________

2. Sa paano paraan makakatulong sa iyo ang positibong balitang iyong

nabalitaan? At ano ang aral na maibibigay sayo ng isang negatibong balita?
______________________________________________________________

3. Bakit mahalaga ang pakikinig, pagbabasa at panonood ng balita sa

ikakaunlad ng iyong sarili?
______________________________________________________________

Tayain Natin
Lagyan ng ( )masayang mukha kung ang pangungusap ay
tumutugon sa mapanuring pag-iisip batay sa napanood sa telebisyon,
napakinggan sa radyo, nabasa sa pahayagan o internet at malungkot
na mukha ( ) kung hindi ito tumutugon sa mapanuring pag-iisip.

_____1. Naiisa-isa ko ang impormasyon tungkol sa COVID-19 sa pamamagitan ng

pagbasa sa pahayagan.
_____2. Nakakapagbahagi ng impormasyon tungkol sa mga sintomas dala ng
COVID-19 sa pamamagitan ng pakikinig sa mga taong nag-uusap sa labas
ng bahay.
_____3. Nagbibigay babala sa sakit na dala ng COVID-19 sa pamamagitan ng
pamamahagi ng artikulong aking nabasa sa pahayagan.
_____4. Maisa-isa ang mga impormasyon na tungkol sa hakbang na gagawin ng
gobyerno sa edukasyon sa pamamagitan ng panunuod ng presscon ng
kalihim ng edukasyon.
_____5. Gumawa ng blog tungkol sa nararanasang kahirapan ng mga tao sa
panahon ng pandemya at kung paano nila ito nalalampasan.

Likhain Natin
Napapadalas ang pag-aalala ng iyong magulang tungkol sa
kumakalat na virus na COVID-19 na maaaring kumitil sa buhay ng
maraming tao. Inatasan ka ng iyong ina na maging isang manunulat
na kumalap o maghanap ng impormasyon tungkol sa nasabing sakit
na kung saan maipapaunawa mo sa maraming tao sa pamamagitan
ng social media ang mga tamang impormasyon na iyong binigyan ng
mapanuring pag-iisip.

5
Ilagay sa loob ng kahon ang mga impormasyong iyong nakalap tungkol sa COVID-19
na iyong binigyan ng mapanuring pag-iisip.

RUBRIK SA PAGMAMARKA NG PAHAYAGAN

Napakahusay Mahusay (3) Hindi Mahusay (1) Puntos

(5)
Nilalaman Nagpapakita ng Di nagpapakita Hindi nagpapakita ng
tamang ng gaanong kaangkupan sa
impormasyon angkop na paksa
impormasyon
Pagsulat Nakakasulat ng Di-gaanong Hindi malinaw ang
tamang detalye malinaw ang detalye sa
sa pahayagan detalye sa pahayagan
pahayagan
Pagsasa Makatotohanan Di-makatotoha Hindi-makatotohanan
buhay at magagamit nan at at di- magagamit sa
ang di- gaanong araw - araw.
impormasyon magagamit sa
sa araw - araw. araw - araw.

KABUUANG PUNTOS