Kontzola i nabzór

wetezy azyjxy
@TECHNIK_WETERYNARII_
1
Wprowadzenie 2
Prawo weterynaryjne. 3
Zadania inspekcji weterynaryjnej. 5
Właściwości organów Inspekcji Weterynaryjnej. 6
System identyfikacji i rejestracji zwierząt IRZ (ARiMR) 7
Główny lekarz weterynarii 14
Kompetencje wojewódzkiego powiatowego i granicznego lekarza weterynarii. 15
Kompetencje i zakres działania urzędowych lekarzy weterynarii. 16
Kontrole weterynaryjne. 18
Decyzje administracyjne. 19
Rola Inspekcji Weterynaryjnej w nadzorze nad artykułami pochodzenia zwierzęcego -
współpraca Inspekcji Weterynaryjnej z Państwową Inspekcją Sanitarną.

20
Zasady przeprowadzania kontroli urzędowej. 21
Listy SPIWET. 23
Podstawy prawne ochrony praw zwierząt. 23
Pojęcie dobrostanu zwierząt. 23
Kontrola dobrostanu zwierząt 26
Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt 27
Działania powiatowego lekarza weterynarii w zakresie zwalczania chorób zakaźnych
zwierząt.

29
Obowiązki posiadacza zwierząt w przypadku podejrzenia wystąpienia lub wystąpienia
choroby zakaźnej

31
Obszary wyznaczone w drodze rozporządzenia w celu zwalczania choroby zakaźnej.

32 Dokumentacja związana ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt.

32
Transport zwierząt. 33
Przemieszczanie zwierząt towarzyszących z polski do państw UE. 35
Wymagania weterynaryjne stawiane przy organizowaniu targów, wystaw, pokazów lub
konkursów zwierząt.

37
Nadzór nad paszami i paszami leczniczymi. 38
GHP, GMP, SYSTEM HACCP, BRC, ISO. 42
Dziennik badania przedubojowego. Świadectwa zdrowia, łańcuch żywieniowy. 44

2
 Wprowadzenie

Inspekcją Weterynaryjną kieruje Główny Lekarz Weterynarii, który jest centralnym

organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa.
Główny Lekarz Weterynarii wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Inspektoratu
Weterynarii.

Organem wykonującym zadania Inspekcji Weterynaryjnej na terenie województwa jest

wojewódzki lekarz weterynarii, będący kierownikiem wojewódzkiej inspekcji weterynaryjnej
wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie. Wojewódzki lekarz
weterynarii podlega, w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa sanitarno-epizootycznego na
obszarze swojej właściwości, Głównemu Lekarzowi Weterynarii.

Wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii podlega powiatowy lekarz weterynarii,

będący kierownikiem powiatowej inspekcji weterynaryjnej wchodzącej w skład
niezespolonej administracji rządowej.

Własne kompetencje w zakresie weterynarii posiada także graniczny lekarz weterynarii,

który wykonuje swoje zadania przy pomocy granicznego inspektoratu weterynarii.
Graniczny lekarz weterynarii podlega Głównemu Lekarzowi Weterynarii.

3
Prawo weterynaryjne.
1. Prawo ogólnoświatowe.
● FAO - organizacja do spraw żywności i rolnictwa.
● WHO - światowa organizacja zdrowia.
2. Ustawodawstwo UE.
● W obrębie UE przepisy dotyczące prawa żywnościowego najczęściej
są wydawane w formie dyrektyw i rozporządzeń.
● DYREKTYWY - obowiązują we wszystkich krajach UE, którym pozostawia
się wybór sposobów i metod osiągania celów (np. poziom bakterii - sposób
w jaki kraj do tego dojdzie jest obojętny, ale musi być taki i taki poziom). Są
wydawane przez parlament europejski, który współdziała w tym zakresie z
radą ministrów UE i komisją wspólnot europejskich. Za przygotowanie
odpowiadają grupy robocze komisji wspólnot europejskich. Dyrektywy
dzieli się na pionowe i poziome.
● ROZPORZĄDZENIA - nie pozostawia się wyboru sposobów i metod
osiągania celów ustalonych w danym rozporządzeniu (nie pozostawia się
wyboru jak dojść do celu, jest to ściśle ustalone jak trzeba to zrobić).
3. Ustawodawstwo polskie.
● Konstytucja RP (nadrzędny akt prawny).
● Ustawy regulujące pracę inspekcji weterynaryjnej:
○ dotycząca funkcjonowania Inspekcji Weterynaryjnej
■ ust. z dnia 29.01.2004 r. - o Inspekcji Weterynaryjnej
■ ust. z dnia 16.12.2005 (o produktach pochodzenia
zwierzęcego), ust. z dnia 25.08.2006 (bezpieczeństwo
żywności i żywienia) - Bezpieczeństwo żywności pochodzenia
zwierzęcego
■ Ochrona zdrowia zwierząt i zwalczanie chorób zakaźnych - ust.
z dnia 11.03.2004 o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczania chorób zakaźnych zwierząt
4. Identyfikacja i rejestracja zwierząt.
● ust. z dnia 2.04.2004 - o systemie rejestracji i identyfikacji zwierząt
5. Dobrostan zwierząt.
● ust. z dnia 21.08.1997 - o ochronie zwierząt
● ust. z dnia 15.01.2015 - o ochronie zwierząt wykorzystywanych do
celów naukowych lub edukacyjnych
● ust. z dnia 16.04.2004 - o ochronie przyrody
6. Kontrole weterynaryjne.
● ust. z dnia 10.12.2003 - o kontroli weterynaryjnej w handlu
● ust. z dnia 27.08.2003 - o weterynaryjnej kontroli granicznej

7. Żywienie zwierząt.

4
 ● ust. z dnia 22.07.2006 - o paszach
● ust. z dnia 22.06.2001 - o mikroorganizmach i organizmach
genetycznie zmodyfikowanych
8. Produkty lecznicze i weterynaryjne.
● ust. z dnia 6.09.2001 - prawo farmaceutyczne
9. Kontrole weterynaryjne w ramach wzajemnej zgodności.
● ust. z dnia 5.02.2015 - o płatnościach w ramach systemu bezpośredniego
● ust. z dnia
Ustawy wydawane są przez sejm, a za ich przygotowanie odpowiedzialne są specjalne grupy
robocze, które pracują dla sejmu.
Do każdej ustawy wydawane są rozporządzenia, które precyzują niektóre zagadnienia
zawarte w ustawach. Za wydawanie rozporządzeń odpowiedzialni są ministrowie, prawo
weterynaryjne - minister rolnictwa.

Wybrane wytyczne i instrukcje Głównego Lekarza Weterynarii.

- nie mają mocy prawnej, ale regulują i doprecyzowują pracę Inspekcji
Weterynaryjnej i weterynarzy
1. Listy zakładów i wykazy i rejestry Głównego Lekarza Weterynarii.
- wszystkie podmioty podlegające nadzorowi Inspekcji Weterynaryjnej
są umieszczone w listach, wykazach i rejestrach; posiadają swój numer
weterynaryjny
2. Weterynaryjna sprawozdawczość statystyczna (RRW).
3. Stan chorób zakaźnych zwierząt.
- wydawany biuletyn.
4. Listy kontrolne SPIWET.

Zadania inspekcji weterynaryjnej.

Inspekcja Weterynaryjna realizuje zadania z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz
bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia ochrony zdrowia
publicznego. Inspekcja Weterynaryjna swoje zadania wykonuje swoje zadania w
szczególności przez:
1. Zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt (w tym chorób odzwierzęcych)
- badania kontrolne zwierząt (monitoring)
2. Monitorowanie chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników
chorobotwórczych oraz związanej z nimi oporności na środki
przeciwdrobnoustrojowe w produktach pochodzenia zwierzęcego i środkach żywienia
zwierząt (np. karencja dla penicyliny 21 dni; dopiero po tym czasie od podania
zwierzę może zostać ubite).
3. Badanie zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego.
4. Przeprowadzanie:
- weterynaryjnej kontroli granicznej
- kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów
w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu

5
 - kontroli na miejscu w zakresie przestrzegania wymogów (dla
gospodarstw rolnych na terenie UE)
- kontroli wyrobów do diagnostyki invitro stosowanej w
medycynie weterynaryjnej
5. Sprawowanie nadzoru nad:
- bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nad
wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na
rynku oraz sprzedaży bezpośredniej
- wprowadzanie na rynek zwierząt i ubocznych produktów
pochodzenia zwierzęcego
- wytwarzaniem, obrotem i stosowaniem pasz, dodatków stosowanych w
żywieniu zwierząt, organizmów genetycznie zmodyfikowanych
przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych
oraz nad transgranicznym przemieszczaniem organizmów
zmodyfikowanych genetycznie przeznaczonych do użytku paszowego
- zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakością
zdrowotną materiału biologicznego i jaj wylęgowych drobiu
- obrotem i ilością stosowanych produktów leczniczych weterynaryjnych
- wytwarzaniem i stosowaniem pasz leczniczych
- przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt
- przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt
oraz przemieszczaniem zwierząt
- przestrzeganiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach
utrzymujących zwierzęta gospodarskie
6. Prowadzenie monitorowania substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych,
biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w
ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach lub narządach zwierząt, w produktach
pochodzenia zwierzęcego, w wodzie przeznaczonej do pojenia zwierząt oraz
środkach żywienia zwierząt;
7. Prowadzenie wymiany informacji w ramach systemów wymiany informacji,
o których mowa w przepisach Unii Europejskiej.
8. Przyjmowanie informacji o niebezpiecznych produktach żywnościowych oraz
paszach od organów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa,
Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w zakresie
kompetencji tych inspekcji, oraz od organów Inspekcji Handlowej o
niebezpiecznych produktach żywnościowych pochodzenia zwierzęcego oraz ocena
ryzyka i stopnia zagrożenia spowodowanego niebezpiecznym produktem
żywnościowym lub paszą, a następnie przekazywanie tych informacji do kierującego
siecią systemu RASFF, o którym mowa w ustawie o bezpieczeństwie żywności i
żywienia.

Właściwości organów Inspekcji Weterynaryjnej.

● Główny Lekarz Weterynarii
○ Ustala kierunki działań Inspekcji Weterynaryjnej

6
 ○ Koordynuje i kontroluje zadania wykonywane przez
Wojewódzkich, Powiatowych i Granicznych Lekarzy Weterynarii
○ Wydaje polecenia dotyczące podjęcia decyzji i/lub czynności
○ Współpracuje z Międzynarodowym Urzędem do Spraw Epizootii i innymi
○ Dokonuje analiz i ocen sytuacji epizootycznej, bezpieczeństwa
produktów pochodenia zwierzęcego i żywności
○ Organizacja szkoleń
○ Utrzymuje rezerwę szczepionek, biopreparatów i produktów biobójczych
○ Zarządza systemem wymiany informacji
○ Tworzy Podpunkt Krajowego Punktu Kontaktowego (PKPK) sieci
systemu RASFF
● Wojewódzki Lekarz Weterynarii
○ Ustala kierunki działań Inspekcji Weterynaryjnej
○ Koordynuje i kontroluje zadania wykonywane przez Powiatowych
Lekarzy Weterynarii na obszarze województwa
○ Wydaje polecenia dotyczące podjęcia decyzji i/lub czynności
○ Dokonuje analiz i ocen sytuacji epizootycznej, bezpieczeństwa
produktów pochodenia zwierzęcego i żywności
○ Organizacja szkoleń
○ Pasze lecznicze, farmacja
○ Opracowuje wojewódzkie systemy dotyczace realizacji zadań
○ Nadzór nad działaniem systemów informatycznych
○ Tworzy co najmniej dwa zespoły do spraw dochodzeń epizootycznych
● Powiatowy Lekarz Weterynarii
○ Zwalcza choroby zakaźne zwierząt, w tym choroby odzwierzęce
○ Badania kontrolne
○ Prowadzenie monitoringu chorób zakaźnych oraz odzwierzęcych
○ Badania zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego
○ Kontrola handlu weterynaryjnego, wywozu i przywozu zwierząt
○ Kontrola w gospodarstwach
● Graniczny Lekarz Weterynarii
○ Prowadzi kontrolę graniczną zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego
i pasz importowanych z krajów trzecich do UE
○ Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo epizootyczne oraz
zdrowie konsumentów na terenie UE
○ Weryfikuje zgodność towarów przywożonych spoza UE

System identyfikacji i rejestracji zwierząt IRZ (ARiMR)

1. Czemu służy system IRZ?

- śledzeniu przemieszczeń zwierząt (zwalczanie chorób zakaźnych)
- możliwość identyfikacji mięsa (bezpieczeństwo mięsa - etykietowane)

7
2. Z czego składa się system IRZ?
- komputerowa baza danych prowadzonych przez ARiMR
- znaków identyfikacyjnych zwierząt (kolczyk lub tatuaż)
- dokumentu identyfikacyjnego zwierzęcia - paszport (tylko dla bydła)
- księgi rejestracji stada prowadzonej przez posiadacza zwierząt
w gospodarstwie

3. Obowiązki właściciela zwierząt:

- oznakowanie i rejestracja w biurze ARiMR (dotyczy tylko bydła, owiec, kóz
i świń)
- posiadanie paszportu dla każdej sztuki bydła znajdującej się w siedzibie stada
- zgłaszanie do agencji sprzedaży, kupna, wywozu, przywozu, padnięcia,
uboju i utylizacji zwierzęcia
- prowadzenie w gospodarstwie księgi rejestracji ODRĘBNIE
DLA KAŻDEGO STADA bydła, owiec, kóz i świń
- zwierzęta nieoznakowane i bez
paszportu (bydło) nie mogą
być przedmiotem handlu

4. Numery w systemie IRZ:

5. Jak uzyskać numer siedziby stada?

● właściciel zwierzęcia składa
w agencji następujący druk
(ZGŁOSZENIE SIEDZIBY
STADA)
● posiadacz rejestruje jedną siedzibę stada niezależnie od tego ile gatunków
zwierząt w niej utrzymuje
● w przypadku kiedy gospodarstwo posiada więcej niż jeden adres pod którym
utrzymuje zwierzęta posiadacz zobowiązany jest do rejestracji wszystkich
tych stad

6. Jak uzyskać kolczyki dla zwierząt?

● posiadacz wypełnia "WNIOSEK O PRZYDZIELENIE PULI
NUMERÓW DLA BYDŁA" lub "WNIOSEK O PRZYDZIELENIE PULI
NUMERÓW DLA OWIEC/KÓZ"

8
 ● posiadacz świń nie występuje o przydzielenie puli numerów - zwierzęta te
są znakowane numerem identyfikacyjnym siedziby stada, w której się
urodziły
● w odpowiedzi na złożony wniosek posiadacz otrzymuje listę
przydzielonych numerów do oznakowania zwierząt
● w celu otrzymania kolczyków posiadacz zwierzęcia składa w
agencji formularz "ZAMÓWIENIE KOLCZYKÓW DLA
BYDŁA/OWIEC/KÓZ/ŚWIŃ" i uiszcza za nie opłatę
● posiadacz może zamówić kolczyki u dostawcy bez udziału agencji
● zakupione kolczyki nie mogą być odstępowane innym posiadaczom
zwierząt, bo są przypisane do danej siedziby stada

7. Utrata/uszkodzenie kolczyka.
● właściciel składa formularz "ZAMÓWIENIE
DUPLIKATÓW KOLCZYKÓW DLA
BYDŁA/OWIEC/KÓZ/ŚWIŃ"

8. Rejestracja i znakowanie bydła.

● posiadacz bydła urodzonego w jego siedzibie stada ma obowiązek:
○ oznakować je kolczykami
○ złożyć formularz "ZGŁOSZENIE BYDŁA DO REJESTRU"
○ przed dniem opuszczenia przez zwierzę siedziby stada, ale
nie później niż w ciągu 7 dni od urodzenia - rejestracja
○ w przypadku zakupu bydła w kraju UE wymagane jest dołączenie
do "ZGŁOSZENIE BYDŁA DO REJESTRU", wyrobienie nowego
paszportu, a stary Unijny należy zwrócić
● znakowanie bydła:
○ kolczyki:
■ na każdą małżowinę uszną zakłada się po jednym kolczyku z
tym samym nr identyfikacyjnym zwierzęcia, kolczyk po
środku ucha
■ część żeńska kolczyka umieszczona po wewnętrznej stronie
małżowiny usznej, część męska z tyłu ucha
○ paszport - dokument identyfikacyjny bydła, towarzyszy
zwierzęciu przez całe życie
■ w celu otrzymania paszportu bydła posiadacz składa wniosek
o "PRZYDZIELENIE PULI NR DLA BYDŁA" i wnosi opłatę
o uiszczenie paszportu, następnie rejestruje zwierzę
(wniosek:"ZGŁOSZENIE BYDŁA DO REJESTRU");
■ agencja wydaje paszporty do 14 dni
■ po dostaniu paszportu posiadacz powinien wpisać datę
jego otrzymania i podpisać
■ uszkodzenie/utrata - formularz "WNIOSEK O
WYDANIE DUPLIKATU PASZPORTU DLA BYDŁA",
opłata, zwrot paszportu uszkodzonego lub odzyskanego

9
9. Rejestracja i znakowanie owiec i kóz.
● posiadacz owcy/kozy urodzonej w gospodarstwie ma obowiązek:
○ oznakować je kolczykami/tatuażem
○ złożyć formularz "zgłoszenie owcy albo kozy do rejestru" w Biurze
Powiatowym przed dniem opuszczenia przez zwierzę siedziby
stada
● oznakowanie owiec i kóz:
○ kolczyk:
■ założenie na lewą małżowinę uszną zwierzęcia kolczyka
z numerem identyfikacyjnym:
● część żeńską kolczyka umieszcza się po wewnętrznej
stronie małżowiny usznej, część męską - po
zewnętrznej stronie
● na obu częściach kolczyka musi być nadrukowany ten
sam numer
○ tatuaż:
■ wytatuowanie numeru identyfikacyjnego w obu
małżowinach usznych zwierzęcia
● w prawej małżowinie tatuuje się 7 pierwszych
znaków numeru rozpoczynając od koniuszka ucha, a
w lewej - pozostałe znaki tego numeru rozpoczynając
od nasady ucha
○ kolczyki do wyboru:
■ drugi kolczyk tego samego numeru
■ tatuaż
■ znak na pęcinę (kozy)
■ elektroniczny identyfikator

10. Rejestracja i znakowanie świń.

● posiadacz świni urodzonej w gospodarstwie ma obowiązek:
○ oznakować ją kolczykiem lub tatuażem
○ złożyć formularz "Zgłoszenie świń do rejestru"
○ oznakowanie urodzonego zwierzęcia - do 30 dni od dnia urodzenia
(ale zawsze przed opuszczeniem siedziby stada),
○ zgłoszenie oznakowania urodzonego zwierzęcia - do 7 dni od dnia
oznakowania, ∙ przybycie i opuszczenie siedziby stada (zmiana stanu
stada świń) - do 7 dni od zdarzenia, ∙ sporządzenie spisu stanu stada
świń - co najmniej raz na dwanaście miesięcy – nie później niż w dniu
31 grudnia,
○ przekazanie spisu świń kierownikowi biura powiatowego - do 7 dni od
dnia dokonania spisu, ∙ oznakowanie świni numerem identyfikacyjnym
zgodnym z numerem siedziby stada, w której świnia przebywa w
przypadku utraty przez świnię kolczyka lub uszkodzenia go w sposób
○ uniemożliwiający identyfikację zwierzęcia - w terminie 1 dnia od
stwierdzenia tej okoliczności,

1
 ○ znakowanie lochy indywidualnym numerem identyfikacyjnym lochy
– w terminie 7 dni od dnia oznakowania (dotyczy tylko loch
deklarowanych do ubiegania się o środki finansowe w ramach
programu „Dobrostan zwierząt”).

Podmiot prowadzący zakład przetwórczy lub spalarnię zgłasza unieszkodliwienie

zwłok zwierzęcia gospodarskiego niezależnie od gatunku w terminie 7 dni od
zdarzenia.

Uwaga dla posiadaczy świń: w przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia

choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania i określenia obszaru
zapowietrzonego, zagrożonego lub innego obszaru podlegającego ograniczeniom,
ustanowionego zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt istnieje obowiązek zgłaszania w terminie do dwóch dni
następujących zdarzeń:
∙ zwiększenie liczebności stada,
∙ zmniejszenie liczebności stada,
∙ oznakowanie – z wyjątkiem nowo urodzonych świń,
∙ ubój,
∙ oznakowanie lochy indywidualnym numerem identyfikacyjnym lochy.

Identyfikacja i rejestracja zwierząt - rozporządzenie w sprawie oznakowania

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2004r o systemie identyfikacji i rejestracji

zwierząt
Zgodnie z ustawą obowiązkowi identyfikacji i rejestracji zwierząt
podlegają zwierzęta gospodarskie gatunków:
∙ Bydło
∙ Koniowate
∙ Owce
∙ Kozy
∙ Świnie

1
Znakowanie zwierząt - wzory kolczyków
BYDŁO
CZĘŚĆ ŻEŃSKA CZĘŚĆ MĘSKA

ŚWINIE

CZĘŚĆ ŻEŃSKA CZĘŚĆ MĘSKA

1
 OWCE

CZĘŚĆ ŻEŃSKA CZĘŚĆ MĘSKA

Księga rejestracji zwierząt

Posiadacze bydła – z wyjątkiem podmiotów zajmujących się transportem, posiadacze owiec i

kóz, z wyjątkiem przewoźników, a także posiadacz świń z wyjątkiem podmiotów
prowadzących działalność o typie: rzeźnia, zarobkowy transport zwierząt, miejsce
gromadzenia zwierząt, targ, wystawa, pokaz, konkurs zwierząt – obowiązani są prowadzić
księgi rejestracji, w których umieszcza się m.in. numer siedziby stada oraz liczbę zwierząt
gospodarskich.
Posiadacz bydła, owiec, kóz oraz świń ma obowiązek prowadzenia Księgi rejestracji w
formie książkowej lub elektronicznej odrębnie dla każdego stada i poszczególnych gatunków
zwierząt.
Wpisu do księgi rejestracji, dokonuje się bezpośrednio po zaistnieniu zdarzenia objętego
obowiązkiem wpisu, nie później jednak niż w terminie 7 dni. Dane zwierzęcia, zawarte w
księdze rejestracji lub wydrukach, przechowuje się przez okres, co najmniej 3 lat od dnia
ubycia tego zwierzęcia ze stada. Wpisy w księdze rejestracji są dokonywane w języku
polskim, w sposób czytelny i trwały. Wszelkich zmian wpisów w księdze rejestracji
dokonuje się w sposób umożliwiający odczytanie zmienianego wpisu.
Jeżeli posiadacz zwierzęcia uzyskał dostęp do systemu teleinformatycznego Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Portalu IRZplus) i wyłącznie za jego
pośrednictwem dokonuje zgłoszeń zdarzeń wynikających z przepisów ustawy z dnia 2
kwietnia 2004 r. O systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt – zwolniony jest z
prowadzenia księgi rejestracji w formie papierowej. W takim przypadku uważa się, że księga
rejestracji prowadzona jest w formie elektronicznej.
Posiadacz zwierzęcia, który nie zdecyduje się na wyłączne korzystanie z Portalu IRZplus,
prowadzi w siedzibie stada księgę rejestracji w formie papierowej zgodnie z zasadami i
wzorami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12
grudnia 2018 r. W sprawie księgi rejestracji bydła, świń, owiec lub kóz (Dz.U. z 2018 r.
Poz. 2505). Dopuszcza się korzystanie z formy edytowalnej księgi (np. Word), z której
możliwe

1
jest wykonanie wydruków. Księga rejestracji może być wydrukowana w innym, większym
formacie (np. A3). Przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12
grudnia 2018 r. W sprawie księgi rejestracji bydła, świń, owiec lub kóz nie określają
ścisłych wymiarów poszczególnych rubryk, a jedynie ogólny wygląd i zakres informacji,
jakie mają być zamieszczone w tych księgach. Posiadacze zwierząt zobowiązani są
zaopatrywać się w księgi rejestracji oraz dodatkowe kartki wsadowe we własnym zakresie.
Podmioty prowadzące obrót zwierzętami, pośrednictwo w tym obrocie lub skup zwierząt
zwolnione są z obowiązku prowadzenia ewidencji.
Podmioty prowadzące targi, wystawy, pokazy lub konkursy zwierząt oraz miejsca
gromadzenia zwierząt obowiązane są do prowadzenia ewidencji zwierząt wprowadzonych na
targ, wystawę, pokaz, konkurs zwierząt oraz miejsca gromadzenia.

Dokumenty identyfikacyjne zwierząt gospodarskich i domowych:

● zwierzęta towarzyszące
○ psy, koty i fretki - paszport
● zwierzęta gospodarskie
○ bydło i konie - paszport

Główny lekarz weterynarii

Kieruje on głównym inspektoratem weterynarii podlega ministrowi właściwemu do spraw
rolnictwa a powoływany jest przez prezesa rady Ministrów-premiera w drodze otwartego
i konkurencyjnego wyboru na wniosek ministra właściwego do spraw Ministra rolnictwa.

Stanowisko głównego lekarza weterynarii może zajmować osoba która jest:

- lekarzem weterynarii i posiada prawo wykonywania zawodu (należy do
izby lekarsko-weterynaryjnej),
- jest obywatelem polski,
- korzysta z pełni praw publicznych,
- nie jest skazana na umyślne przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
- posiada kompetencje skarbownicze
- posiada 7 letni staż w administracji weterynaryjnej
- posiada tytuł specjalisty z epizootiologii lub administracji weterynaryjnej,
higieny zwierząt rzeźnych i żywności pochodzenia zwierzęcego.
Organami doradczymi głównego lekarza weterynarii są:
1. Rada Sanitarno-epizootyczna (liczy 7 członków, kadencja 4 lata, powoływana
przez ministra rolnictwa).
2. Rada do spraw laboratoriów (liczy 7 członków, kadencja 4 lata)-działalność
doradczo opiniotwórcza w zakresie funkcjonowania laboratoriów dla celów
kontroli urzędowej.

1
Kompetencje głównego lekarza weterynarii:
1. Ustala ogólne kierunki działa inspekcji weterynaryjnej i wydaje instrukcje
określający sposób jej postępowania.
2. Koordynuje i kontroluje wykonywanie zadań przez wojewódzkich, powiatowych
i granicznych lekarzy weterynarii.
3. Może wydawać wojewódzkim, powiatowym i granicznym lekarza weterynarii
polecenia w celu podjęcia odpowiednich czynności, oraz żądać od nich informacji
w zakresie ich działania.
4. Współpracuje z międzynarodowym urzędem epizootii, oraz innymi
organizacjami międzynarodowymi.
5. Dokonuje analiz i oceny sytuacji epizootycznej w kraju, bezpieczeństwa
produktu pochodzenia zwierzęcego i wymagań weterynaryjnych przy ich
produkcji.
6. Opracowuje krajowe programy dotyczące realizacji zadań (np. zwalczanie
chorób zakaźnych itp.)
7. Organizuje szkolenia dla urzędowych lekarzów weterynarii.
8. Utrzymuje rezerwy ważnych szczepionek i leków, środków niezbędnych
do diagnozowania i zwalczania chorób.
9. Zarządza systemami wymiany informacji (między służbami np Sanepidem
inspekcja handlową itp.).
10. Sprawuje nadzór nad prawidłowym funkcjonowaniem systemów tele-informacyjnych.
11. Prowadzi listę osób które mają uprawnienia do wydawania świadectw zdrowia
i innych dokumentów.
12. Wykonuje inne zadania określone w przepisach.

Kompetencje wojewódzkiego powiatowego i granicznego lekarza

weterynarii.
Wojewódzkim powiatowym i granicznym lekarzem weterynarii może być osoba która:
- jest lekarzem weterynarii,
- posiada: 7 lat (główny lekarz) co najmniej 5 letni (wojewódzki jego zastępcy)
staż pracy w administracji publicznej, 3 letni staż (powiatowy i graniczny),
- musi posiadać tytuł specjalisty z epizootiologii i administracji weterynaryjnej
lub higieny środków spożywczych.

Zadania wojewódzkiego lekarza weterynarii:

- ustala kierunki działania i wydaje instrukcje dla powiatowych lekarzom
weterynarii na obszarze województwa który kontroluje.
- może wydawać powiatowym lekarzom weterynarii polecenia dotyczące
podjęcia określonych czynności oraz żądać od nich informacji z zakresu ich
działania.
- dokonuje analiz i oceny sytuacji epizootycznej, bezpieczeństwa produktów
pochodzenia zwierzęcego, środków żywienia zwierząt i wymagań
weterynaryjnych przy ich produkcji na obszarze województwa.

1
 - opracowuje wojewódzkie dogramy dotyczące realizacji zadań i finansuje je, do
zdań tych należy: zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt i chorób odzwierzęcych
podlegających obowiązkowi zwalczania w tym na odszkodowania za pomogi i
nagrody.
- badania kontrolne zdrowych zwierząt,
- monitorowanie chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników
chorobotwórczych chorób podlegających obowiązkowi monitorowania oraz
oporności na środku przeciwdrobnoustrojowe u zwierząt w produktach pochodzenia
zwierzęcego i środkach żywienia zwierząt.
- realizacja rocznych planów urzędowych kontroli środków żywienia zwierząt.
- organizuje szkolenia dla urzędowych lekarzy weterynarii.
- nadzoruje na obszarze województwa działanie systemów
informatycznych utworzonych i użytkowanych przez inspekcje
weterynaryjna

Główne zadania inspekcji wykonuje powiatowy lekarz weterynarii oprócz nadzoru nad
farmacją, który jest finansowany przez wojewódzkiego lekarza weterynarii.

Powiatowy lekarz weterynarii jest programem pierwszej instancji-do niego składane są

skargi czy odwołania, a Wojewódzki lekarz weterynarii jest drugą instancją, a trzecią
instancją jest naczelny sąd administracyjny.

Kompetencje i zakres działania urzędowych lekarzy weterynarii.

Powiatowy lekarz weterynarii jeżeli z przyczyn finansowych lub organizacyjnych nie jest w
stanie wykonywać podstawowych zadań inspekcji może wyznaczyć na czas określony
urzędowych lekarzy weterynarii i osoby pomocnicze np. techników weterynarii nie będących
pracownikami inspekcji do:
- szczepień ochronnych i badań rozpoznawczych.
- sprawowanie nadzoru nad miejscami gromadzenia, skupu lub sprzedaży
zwierząt, targowiskami oraz wystawami, pokazami lub konkursami zwierząt.
- badania zwierząt umieszczanych na rynku przeznaczonych do wywozu
oraz wystawiania świadectw zdrowia.
- sprawowanie nadzoru nad ubojem zwierząt rzeźnych w tym badania
przedubojowego i poubojowego oceny mięsa i nadzorem przestrzeganiem przepisów
o ochronie zwierząt w trakcie uboju.
- badanie mięsa zwierząt łownych.
- sprawowanie nadzoru nad rozbiorem, przetwórstwem lub przechowywaniem mięsa
i wystawianiem wymaganych świadectw zdrowia.
- sprawowanie nadzoru nad punktami odbioru mleka, jego przetwórstwem
oraz przechowywaniem produktów mleczarskich.

1
 - sprawowanie nadzoru nad wyładowywaniem ze statków rybackich i statków
przetwórni produktów rybołówstwa nad obróbką, przetwórstwem i
przechowywaniem tych produktów oraz ślimaków i żab +stawy hodowlane.
- sprawowanie nadzoru nad przetwórstwem i przechowywaniem jaj konsumpcyjnych
i produktów jajecznych.
- pobieranie próbek do badań.
- sprawowanie nadzoru nad sprzedażą bezpośrednią.
- badanie laboratoryjne mięsa na obecność włośni.

Pracownicy inspekcji oraz osoby wyznaczone (urzędowi lekarze weterynarii i pomocnicy i

przedstawiciel inspekcji ) są obowiązani przy wykonywaniu czynności kontrolnych nosić na
widocznym miejscu odznakę weterynaryjną. Wszelkie czynności kontrolne mogą być podjęte
po okazaniu legitymacji służbowej oraz upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Lekarz
musi posiadać odznakę, legitymacje do tej odznaki i upoważnienie.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli powinno zawierać:

1. Wyznaczenie organu wystawiające oznaczenie (pieczątka powiatowego
lub urzędowego).
2. Imię nazwisko upoważnionego.
3. Numer odznaki identyfikacyjnej.
4. Stanowisko i numer legitymacji służbowej pracownika inspekcji weterynaryjnej
lub numer dowodu osobistego osoby wyznaczonej w imieniu inspekcji
weterynaryjnej (urzędowy lekarz weterynarii).
5. Okres ważności upoważnienia.
6. Miejsce lub obszar wykonywania czynności.
7. Podpis osoby wydającej upoważnienie PNW

Dodatkowe obowiązki:
Pracownicy inspekcji oraz osoby wyznaczone (urzędowi lekarze weterynarii) mają prawo w
każdym czasie do:
- przeprowadzania kontroli gospodarstw, centrów (organizacji) zakładów,
instalacji, oraz urządzeń lub środków transportu zwierząt.
- kontrolowanie, przestrzeganie wymagań określonych w prawodawstwie weterynarii
w tym metod stosowanych do znakowania i identyfikacji zwierząt.
- pobierania nieodpłatnie próbek do badań od zwierząt utrzymywanych w celu
umieszczania na rynku lub transportowanych, produktów przeznaczonych do
przechowywania lub umieszczania na rynku lub transportowanych. -żądania
pisemnych lub ustnych informacji w zakresie objętym przedmiotem kontroli z
przypadku (idzie gruby przez pole i widzi rolnika znęcającego się nad krowa to
może wbić tak o do niego i pójść z nim na solo).
- żądanie okazywania i udostępniania dokumentów lub danych informatycznych
w zakresie objętym przedmiotem kontroli.

1
Przy przeprowadzaniu tych kontroli podmiotu kontrolowane muszą udostępnić wszystkie
dane i okoliczności - muszą współpracować.

Uzyskane w wyniku tej kontroli dokumentu i inne dane jeżeli są tajne nie mogą być
przekazywane innym organom chyba że stanowią dowód czynu przestępczego.

Wojewódzki lub powiatowy lekarz weterynarii może zadzwonić po policję o pomoc

przy wykonywanej kontroli (nie urzędowy!).

Inspekcja weterynaryjna=policja od zwierząt.

Kontrole weterynaryjne.
Kontrole przeprowadza się w obecności kierownika podmiotu kontrolowanego (właściciel)
albo osoby przez niego upoważnionej. W trakcie kontroli weterynaryjnej dokonuje się ustaleń
stanu faktycznego na podstawie zebranych w toku kontroli dowodów.
Dowodami są w szczególności:
- dokumenty,
- oględziny,
- zeznania świadków,
- opinie biegłych,
- wyjaśnienia i oświadczenia.

Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół kontroli zawierający:

1. Oznaczenie podmiotu kontrolowanego, jego siedzibę i adres, imię i nazwisko
kierownika kontrolowanego; z uwzględnieniem zmian zaistniałych w okresie
objętym kontrolą.
2. Imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe kontrolującego oraz numer i
datę wystawienia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
3. Datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli ze wskazaniem dni przerw w kontroli.
4. Określenie przedmioty kontroli (co kontrolujemy, w jakim zakresie).
5. Opis stwierdzonego w wyniku kontroli stanu faktycznego, w tym
ujawnionych nieprawidłowości oraz ich zakresu i skutków.
6. Pouczenie o prawie, sposobie i terminie (forma pisemna) niewniesienia zastrzeżeń
do ustaleń zawartych w protokole kontroli i złożenia wyjaśnień oraz o prawie
odmowy podpisania protokołu kontroli.
7. Wzmianka o wniesieniu zastrzeżeń.
8. Omówienie dokonanych w protokole kontroli: poprawek, skreśleń i uzupełnień.
9. Wzmianka o doręczenie podmiotowi kontrolowanemu protokołu kontroli.
10. Podpisy kontrolującego i kierownika podmiotu kontrolowanego albo osoby
przez niego upoważnionej oraz miejsce i data podpisania tego protokołu.
11. Wzmianka o odmowie podpisania protokołu kontroli.

1
 12. Oznaczenie odpowiednią klauzulą tajności protokołu kontroli lub jego fragmentu
w przypadku, gdy protokół zawiera informacje niejawna (tajne dla firmy
wiadomości\dane, kontrolujący nie może przekazywać ich dalej).
13. Do akt kontroli włącza się:
a. notatki służbowe z czynności mających znaczenie dla ustaleń
kontroli (sporządzone mogą być przez kontrolującego lub inne
osoby)
b. inne dowody, oceny, wnioski, zalecenia (wyniki badań)
c. informacje i dokumenty oraz poświadczenie za zgodność z oryginałem
kopie decyzji i powiadomień
d. kopie dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem, lub
dokumenty sporządzone przez kontrolującego, poświadczone za zgodność z
informacją źródłową
Protokół kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Oryginał
przeznacza się podmiotowi kontrolowanemu za pokwitowaniem, drugi włącza się do akt
kontroli.

Zastrzeżenia do protokołu:
Podmiot kontrolowany ma prawo do zastrzeżeń zawartych w protokole. Zastrzeżenia zgłasza
się na piśmie w ciągu 7 dni od otrzymania protokołu. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń
przez kontrolujących dokonuje się zmian w protokole kontroli przez opisanie zaistniałej
sytuacji. Można też dokonać skreśleń/zmian brzmienia poszczególnych fragmentów ustaleń.

Działania pokontrolne:
Ustalenia ujęte w protokole kontroli stanowią podstawę do podjęcia dalszych czynności, w
tym do dokonania ocen, sporządzania wniosków, zaleceń pokontrolnych, wydania decyzji
administracyjnej oraz sporządzenia informacji dla jednostek nadrzędnych oraz do
powiadomienia właściwego organu w przypadku popełnienia przestępstwa\wykroczenia
(prokuratura).

Decyzje administracyjne.
Decyzje administracyjne - jedna z form załatwienia sprawy (organ administracji (PLW)
załatwia sprawę przez wydanie decyzji chyba, że przepisy kodeksu administracyjnego mówią
inaczej. Decyzje rozstrzygają sprawę co do istoty w całości lub w części.
Umorzenie postępowania też może być wydane w formie decyzji w całości lub części
postępowania.

Decyzja składa się z:

● oznaczenia organu administracji publicznej (PLW lub WLW),
● daty wydania,
● oznaczenia strony lub stron (kogo tyczy),
● powołania podstawy prawnej,
● rozstrzygnięcie,

1
 ● uzasadnienie faktyczne i prawne,
● pouczenie czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie oraz o prawie do
zrzeczenia się odwołania i skutkach zrzeczenia się odwołania,
● podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego
pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji (forma elektroniczna -
podpis elektroniczny),
● do decyzji, do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego
sprzeciw od decyzji lub skarga do sądu administracyjnego musi być także dołączone
pouczenie o terminach, płatnościach lub wniosku o zwolnieniu z opłat.

Bardzo często w działaniach Inspekcji Weterynaryjnej wydawane są decyzje, którym

może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdyż jest to niezbędne ze
względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo spowodowania dużych strat
gospodarczych.
Dlatego w tych wypadkach odwołanie nie wstrzymuje wykonalności decyzji. Decyzje
doręcza się stronom na piśmie lub elektronicznie.

Uzupełnienie:
● strona może w terminie 14 dni od doręczenia decyzji może zażądać jej uzupełnienia
co do jej rozstrzygnięcia lub co do prawa odwołania, wniesienia w stosunku do
decyzji powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego
albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach,
● organ wydający decyzję może ją uzupełnić lub sprostować w ciągu 14 dni od
doręczenia lub ogłoszenia decyzji,
● uzupełnienie powinno być w formie postanowienia, od tego postanowienia też
może być odwołania w ciągu 14 dni.

Ugoda:
● w sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne strony mogą
zawrzeć ugodę, jeżeli charakter sprawy na to pozwala i nie sprzeciwiają się
przepisy szczególne,
● ugoda może być zawarta w organie pierwszej lub drugiej instancji lub w sądzie
administracyjnym.

Rola Inspekcji Weterynaryjnej w nadzorze nad artykułami

pochodzenia zwierzęcego - współpraca Inspekcji Weterynaryjnej
z Państwową Inspekcją Sanitarną.
Inspekcja Sanitarna i Inspekcja Weterynaryjna są odpowiedzialne za
bezpieczeństwo żywności.
INSPEKCJA WETERYNARYJNA – do momentu, kiedy żywność trafi do sklepów:
● Przetwórstwo
● Hurtownie
● Mleczarnie
● Jaja

2
SANEPID - od momentu kiedy żywność trafi do sklepu, stołówek, kuchni
Współpraca i współdziałanie Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji
Weterynaryjnej:
● Nadzór nad produkowaną i wprowadzaną żywnością również eksportowaną i
przywożoną na terytorium UE.
● Zwalczania chorób odzwierzęcych.
● Nadzór nad paszami i zagospodarowaniem ubocznych produktów
pochodzenia zwierzęcego.
ROLNICZY HANDEL DETALICZNY – RHD – podlega pod Inspekcję Weterynaryjną
∙ Sprzedaż bezpośrednia - SB
● Działalność:
○ Marginalna
○ Lokalna
○ Ograniczona

Zasady przeprowadzania kontroli urzędowej.

1. Procedury przeprowadzania kontroli urzędowej zawarte są w ustawie o
Inspekcji Weterynaryjnej.
2. Kontrole
● Pracownicy Inspekcji oraz osoby wyznaczone są zobowiązani przy
wykonywaniu czynności kontrolnych nosić odznakę weterynaryjną w
widocznym miejscu.
● Czynności kontrolne podejmowane są po okazaniu legitymacji służbowej oraz
● Upoważnienie do przeprowadzania kontroli powinno zawierać: oznaczenie
organu wystawiającego upoważnienie, imię i nazwisko osoby
upoważnionej, numer odznaki identyfikacyjnej, stanowisko i numer
legitymacji służbowej pracownika Inspekcji Weterynaryjnej, numer dowodu
osobistego osoby wyznaczonej w imieniu Inspekcji Weterynaryjnej, okres
ważności upoważnienia, miejsce lub obszar wykonywania czynności, podpis
osoby wystawiającej upoważnienie.
● Pracownicy Inspekcji oraz osoby wyznaczone w zakresie wykonywania
czynności, mają prawo w każdym czasie do:
○ przeprowadzania kontroli gospodarstw, centrów (organizacji),
zakładów, w tym pomieszczeń lub urządzeń, ośrodków
wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, instalacji,
urządzeń lub środków transportu;
○ kontrolowania przestrzegania wymagań określonych w prawodawstwie
weterynaryjnym, w tym metod stosowanych do znakowania i
identyfikacji zwierząt,
○ pobierania nieodpłatnie próbek do badań: od zwierząt utrzymywanych
w celu umieszczenia na rynku lub transportowanych, produktów
przeznaczonych do przechowywania, umieszczania na rynku lub
transportowanych;

2
 ○ żądania pisemnych lub ustnych informacji w zakresie
objętym przedmiotem kontroli; o żądania okazywania i
udostępniania dokumentów lub danych informatycznych.
● Przy wykonywaniu czynności podmioty kontrolowane są obowiązane
zapewnić pracownikom Inspekcji oraz osobom wyznaczonym pomoc
niezbędną do wykonywania ich obowiązków.
● Uzyskane w wyniku kontroli informacje, dokumenty i inne dane, dotyczące w
szczególności stosowanej przez kontrolowanego technologii, nie mogą być
przekazywane oraz ujawniane innym organom, chyba że stanowią dowód
popełnienia czynu zabronionego przez ustawę.
● Powiatowy albo wojewódzki lekarz weterynarii może wystąpić do właściwego
miejscowo komendanta Policji z wnioskiem o pomoc, jeżeli jest to niezbędne
do przeprowadzenia kontroli przez Inspekcję.
● Przeprowadzenie kontroli ma na celu ustalenie stanu faktycznego i
porównanie go ze stanem pożądanym, określonym w prawodawstwie
weterynaryjnym, oraz dokonanie oceny i podjęcie działań wynikających z
ustaleń kontroli.
● Kontrolujący przeprowadzają kontrole:
○ okresowe – na podstawie planów kontroli sporządzanych
przez powiatowego lub wojewódzkiego lekarza weterynarii;
○ doraźne – podjęte poza planem kontroli, w tym związane
z rozpatrzeniem skarg i wniosków.
○ Kontrole przeprowadza się w obecności kierownika
podmiotu kontrolowanego albo osoby przez niego
upoważnionej.
○ Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół kontroli.
○ Podmioty prowadzące działalność w obiektach nadzorowanych przez
Inspekcję w przypadku konieczności stałego wykonywania czynności
przez pracowników Inspekcji lub osoby wyznaczone zobowiązane do
nieodpłatnego:
■ Udostępnienia pomieszczeń biurowych, laboratoryjnych,
socjalnych i magazynowych
■ Odpowiedniego zabezpieczenia i wyposażenia stanowisk
pracy dla przeprowadzających kontrolę
● Kontrole są przeprowadzane bez wcześniejszego powiadomienia.
● Przed rozpoczęciem kontroli osoby kontrolujące muszą okazać
upoważnienie do kontroli oraz legitymację służbową oraz pouczyć o
przysługujących kontrolowanemu prawach i obowiązkach.
● Osoby kontrolujące muszą nosić odznakę identyfikacyjną w widocznym
miejscu.
● Podczas kontroli musi być obecny kierownik podmiotu kontrolowanego
lub osoba upoważniona.
● Kontrolujący może żądać pisemnych lub ustnych informacji oraz okazania
i udostępniania dokumentów i pobrać nieodpłatnie próbki.
● Z czynności kontrolnych zostają sporządzone protokoły - 2 egzemplarze.

2
 ● Kontrolowany jest zobowiązany do udzielenia pomocy osobie kontrolującej

Listy SPIWET.
SPiWet- koordynowany Program Inspekcji Weterynaryjnej --> protokół
kontrolny Przykładowe listy SPiWet – kontrola w gospodarstwie:
- Lista Kontrolna SPiWet gospodarstwa – dobrostan zwierząt - Lista Kontrolna
SPiWet gospodarstwo, w którym utrzymywane są zwierzęta
- Konie
- Bydło
- Kozy
- Świnie
- Owce
- Lista Kontrolna SPiWet - żywienie zwierząt gospodarskich

Podstawy prawne ochrony praw zwierząt.

Zwierzę jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest
mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
Ustawa o ochronie zwierząt określa zasady postepowania w odniesieniu do zwierząt
kręgowych.
Poszczególne rozdziały tej ustawy odnoszą się do:
● Zwierząt domowych
● Zwierząt gospodarskich
● Zwierząt wykorzystywanych do celów rozrywkowych, widowiskowych,
filmowych, sportowych i specjalnych
● Zwierząt wolnożyjących (dzikich)
● Transportu zwierząt
● Zasad przeprowadzania zabiegów lekarsko - weterynaryjnych
● Sposobu postępowania przy przeprowadzaniu ubojów, uśmiercania i
ograniczeniu populacji zwierząt
Pojęcie dobrostanu zwierząt.
Pojęcie dobrostanu zwierząt obejmuje trzy elementy:
- naturalne biologiczne funkcjonowanie zwierzęcia (które m.in. oznacza pewność,
że zwierzę jest zdrowe i dobrze odżywione),
- jego stan emocjonalny (brak negatywnych emocji takich jak ból i chroniczny strach)
- jego zdolność do wyrażania pewnych standardowych zachowań.

Wskaźniki dobrostanu- fizyczne, behawioralne i zdrowotne:

I N S T R U K C J A GŁÓWNEGO LEKARZA WETERYNARII
Nr GIWpr. 02010-1/2015 z dnia 11 lutego 2015 r.
w sprawie postępowania powiatowych lekarzy weterynarii przy przeprowadzaniu kontroli
gospodarstw utrzymujących zwierzęta pod względem dobrostanu zwierząt
oraz

2
 raportowania o przeprowadzonych kontrolach gospodarstw utrzymujących zwierzęta
pod względem dobrostanu zwierząt z elementami zwalczania chorób zakaźnych.

Dobrostan - całokształt działań mających na celu zapewnienie zwierzętom takich

warunków, w których będą mogły przejawiać swoje podstawowe potrzeby behawioralne
wynikające z przynależności do danego gatunku określonej płci, grupy, uzyskując przy tym
maksymalna produkcję przy zachowaniu pełni zdrowia.

Pojęcie dobrostanu zwierząt obejmuje trzy elementy:

● naturalne biologiczne funkcjonowanie zwierzęcia (które m.in. oznacza pewność,
że zwierzę jest zdrowe i dobrze odżywione),
● jego stan emocjonalny (brak negatywnych emocji takich jak ból i chroniczny strach)
● jego zdolność do wyrażania pewnych standardowych zachowań

5 Zasad Wolności Zwierząt

1. Zwierzę jest wolne od głodu, pragnienia i niedożywienia, ponieważ posiada
stały dostęp do wody pitnej i odpowiedniego pokarmu.
2. Zwierzę jest wolne od dyskomfortu fizycznego i termicznego, ponieważ ma dostęp
do bezpiecznego schronienia i wygodnego miejsca odpoczynku.
3. Zwierzę jest wolne od bólu, urazów i chorób, dzięki odpowiedniej profilaktyce
i/lub szybkiej diagnostyce i leczeniu.
4. Zwierzę jest w stanie wyrazić większość swoich normalnych zachowań,
ponieważ posiada wystarczającą ilość miejsca, zapewnione odpowiednie
wyposażenie i towarzystwo innych zwierząt swojego gatunku.
5. Dzięki odpowiednim warunkom mającym na celu zapobiegać
psychicznemu cierpieniu, zwierzę nie odczuwa strachu lub niepokoju.

Ocena ogólnego dobrostanu zwierząt.

Według protokołów Welfare Quality® podczas oceny dobrostanu zwierząt
należy odpowiedzieć na cztery pytania:
∙ Czy zwierzęta są odpowiednio żywione?
∙ Czy zwierzęta są utrzymywane są w odpowiednich warunkach?
∙ Czy zwierzęta są zdrowe?
∙ Czy zachowanie zwierząt odzwierciedla ich zoptymalizowane stany emocjonalne?

Kryteria oceny dobrostanu

□ Odpowiednie karmienie
● Brak długotrwałego głodu
● Brak długotrwałego pragnienia
□ Odpowiednie warunki bytowania
● Komfort miejsca odpoczynku
● Komfort termiczny
● Swoboda ruchowa

2
 □ Dobry stan zdrowia
● Brak obrażeń
● Brak chorób
● Brak bólu wywołanego przez procedury takie jak kastracja, obcinanie
ogonów, usuwanie rogów itp.
□ Odpowiednie zachowanie
● Wyrażanie odpowiedniego zachowania społecznego charakteryzujące
się równowagą pomiędzy aspektami negatywnymi (np. agresja) oraz
pozytywnymi. o Właściwa ekspresja innych zachowań, np. równowaga
między aspektami negatywnymi (np. stereotypowe zachowanie) i
pozytywnymi.
● Dobre relacje człowiek-zwierzę, zwierzęta nie boją się ludzi.
Pozytywny stan emocjonalny

"TERMIN DOBROSTAN ODNOSI SIĘ DO STANU DANEJ JEDNOSTKI

W STOSUNKU DO SWOJEGO OTOCZENIA I JEST MIERZALNY"

Instrukcja określa sposób postępowania powiatowych lekarzy weterynarii, przy

przeprowadzaniu kontroli gospodarstw utrzymujących zwierzęta pod względem dobrostanu
zwierząt oraz w zakresie raportowania przez powiatowych lekarzy weterynarii o
przeprowadzonych kontrolach gospodarstw utrzymujących zwierzęta, a w szczególności:
świnie, cielęta lub kury nioski.

Instrukcja określa sposób postępowania:

∙ przy typowaniu gospodarstw do kontroli,
∙ przy przeprowadzaniu kontroli gospodarstw utrzymujących zwierzęta
gospodarskie pod względem dobrostanu zwierząt
∙ przy przeprowadzaniu kontroli dobrostanu zwierząt podczas uśmiercania
w przypadku zwierząt futerkowych
∙ w zakresie raportowania o kontrolach określonych

Powiatowi Lekarze Weterynarii przeprowadzają kontrolę warunków zwierząt

w gospodarstwach.

● Kontrola obejmuje:
∙ Opiekę i kontrolę właściciela
∙ Karmienie i pojenie zwierząt
∙ Warunki utrzymania - dostępną powierzchnię, pomieszczenia, sprzęt,
warunki środowiskowe, zabiegi zootechniczne, pomieszczenia dla
zwierząt
∙ Rejestry upadków

2
 ● Podstawowe techniki kontroli:
Przeprowadzając kontrolę powiatowy lekarz weterynarii dokonuje ustaleń na
podstawie:
∙ Dokumentacji
∙ Wyjaśnień właściciela gospodarstwa
∙ Oględzin
∙ Pomiarów - powierzchni utrzymywania, nachylenia podłoża, stężenia
gazów, temperatury, wilgotności, prędkości, przepływu powietrza, natężenia
oświetlenia, hałasu
∙ Kalkulacji
Raportowanie o przeprowadzonych kontrolach dobrostanu zwierząt
Na podstawie przeprowadzonych kontroli powiatowi lekarze weterynarii
sporządzają roczne raporty z kontroli gospodarstw utrzymujących zwierzęta
gospodarskie.

Kontrola dobrostanu zwierząt

Kontrola dobrostanu zwierząt:
● Kontrolami są objęte wszystkie działalności nadzorowane przez Inspekcję
Weterynaryjną, zarówno te zarejestrowane lub zatwierdzone, jak również te, które
pomimo takiego obowiązku nie zostały zgłoszone właściwemu organowi
Inspekcji.
● Kontrole są przeprowadzane bez wcześniejszego powiadomienia.
● Z czynności kontrolnych zostaje sporządzony protokół.
● Weryfikowane są wymagania z Listy Kontrolnej SPiWET
GOSPODARSTWA (DOBROSTAN ZWIERZĄT).
● Protokół kontrolny składa się z:
● Specyfikacji produkcji zwierzęcej
● Warunków weterynaryjnych
● Dokumentacji leczenia i dobrostanu zwierząt.
● Załącznikiem do protokołu kontroli jest dokument dotyczący
poszczególnych gatunków zwierząt.
● W każdym załączniku znajdują się wymogi dla poszczególnych gatunków zwierząt
gospodarskich – jest tam odwołanie do minimalnych warunków utrzymania
zwierząt

Ocena dobrostanu zwierząt na podstawie obserwacji i pomiarów

Dobrostan zwierząt:
● ∙ Czynniki fizjologiczne
● ∙ Czynniki zdrowotne i produkcyjne
● ∙ Czynniki behawioralne
● ∙ Czynniki
uzupełniające Zasada 5
wolności
∙ Wolność od głodu, pragnienia i niedożywienia
2
∙ Wolność od urazów psychicznych i bólu
∙ Wolność od bólu ran i chorób

2
 ∙ Wolność do wyrażania naturalnego zachowania
∙ Wolność od strachu i
stresu Dobrostan – kontrola:
∙ System utrzymania
∙ Wymagania weterynaryjne dla gospodarstw
∙ Sposób sprawowania opieki i kontroli przez właściciela
∙ Sposób postępowania ze zwierzętami przez osoby obsługujące zwierzęta
podczas przemieszczania na terenie gospodarstwa
∙ Wymagania dotyczące pomieszczeń i sprzętu używanego do obsługi zwierząt
∙ Minimalne normy powierzchni
∙ Pozostałe warunki utrzymania
∙ Sposób podawania wody i paszy
∙ Stan zwierząt
∙ Dokumentacja
∙ Zabiegi na zwierzętach

Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych

zwierząt
Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
Dz.U.2020.0.1421 t.j. - Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt
oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
Choroby podlegają obowiązkowi:
- zgłaszania
- rejestracji
- zwalczania

Załączniki do ustawy:
Choroby podlegające obowiązkowi rejestracji
Choroby podlegające obowiązkowi
zwalczania

Obszary występowania choroby lub zagrożenie wystąpienia:

● Obszar zapowietrzony
● Obszar zagrożony
● Ognisko choroby

2
Choroby zakaźne zwalczane z urzędu:
1) Pryszczyca
2) Pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej
3) Choroba pęcherzykowa świń
4) Księgosusz
5) Pomór małych przeżuwaczy
6) Zaraza płucna bydła
7) Choroba guzowatej skóry bydła
8) Gorączka doliny Rift
9) Choroba niebieskiego języka
10) Ospa owiec i ospa kóz
11) Afrykański pomór koni
12) Afrykański pomór świń
13) Klasyczny pomór świń
14) Grypa ptaków
15) Rzekomy pomór drobiu
16) Wścieklizna
17) Wąglik
18) Gruźlica bydła
19) Bruceloza u bydła, kóz, owiec i świń
20) Enzootyczna białaczka bydła
21) Przenośne gąbczaste encefalopatie przeżuwaczy
22) Zgnilec amerykański pszczół
23) Zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb łososiowatych 24) Zakaźna
anemia łososi
25) Wirusowa posocznica krwotoczna
26) Krwotoczna choroba zwierzyny płowej
27) Bonamioza
28) Marteilioza
29) Bonamioza
30) Perkinsoza
31) Mikrocytoza
32) Zespół Taura
33) Choroba żółtej głowy
34) Zespół WSS
35) Zakażenie herpeswirusem koi
36) Epizootyczna martwica układu krwiotwórczego
37) Zakaźny zespół owrzodzenia

2
Działania powiatowego lekarza weterynarii w zakresie
zwalczania chorób zakaźnych zwierząt.
Powiatowy lekarz weterynarii po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu
wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt podejmuje niezwłocznie czynności w celu
wykrycia lub wykluczenia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi
zwalczania, a w szczególności:
∙ nakazuje posiadaczowi zwierząt sporządzenie i aktualizację spisu wszystkich
zwierząt lub zwłok zwierzęcych;
∙ ustala stan ilościowy produktów, w szczególności mięsa, mleka oraz
środków żywienia zwierząt, ściółki i nawozów naturalnych i innych
przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym wystąpiła choroba, w
zależności od choroby zakaźnej zwierząt;
∙ przeprowadza dochodzenie epizootyczne, obejmujące co najmniej ustalenie:
- okresu, w którym choroba zakaźna zwierząt mogła rozwijać się w
gospodarstwie przed podejrzeniem lub stwierdzeniem jej wystąpienia
u zwierząt z gatunku wrażliwego;
- miejsca pochodzenia źródła choroby zakaźnej zwierząt wraz z
ustaleniem innych gospodarstw, w których zwierzęta z gatunku
wrażliwego mogły zostać zakażone; o dróg przemieszczania się ludzi,
zwierząt i przedmiotów, które mogły być przyczyną szerzenia się
choroby zakaźnej zwierząt, do lub z gospodarstwa - w okresie, w
którym choroba zakaźna zwierząt mogła rozwijać się w gospodarstwie
przed podejrzeniem lub stwierdzeniem jej wystąpienia u zwierząt z
gatunku wrażliwego;
∙ przeprowadza badanie kliniczne zwierząt;
∙ pobiera i wysyła próbki do badań laboratoryjnych.

Powiatowy lekarz weterynarii natychmiast informuje wojewódzkiego lekarza

weterynarii o podejrzeniu lub wystąpieniu choroby zakaźnej zwierząt, a
wojewódzki lekarz weterynarii natychmiast przekazuje taką informację
Głównemu Lekarzowi Weterynarii.
W przypadku zagrożenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt powiatowy lekarz
weterynarii może:
nakazać:
● posiadaczowi gospodarstwa podjęcie określonych działań w celu
zabezpieczenia gospodarstwa przed przenikaniem czynnika
zakaźnego;
● odosobnienie, strzeżenie lub obserwację zwierząt chorych lub
zakażonych albo podejrzanych o zakażenie lub o chorobę;
● oczyszczenie i odkażenie miejsc oraz środków transportu;
● odkażenie, zniszczenie lub usunięcie w bezpieczny sposób środków
żywienia zwierząt, ściółki, nawozów naturalnych oraz przedmiotów, z
którymi miały kontakt zwierzęta chore, zakażone lub podejrzane o
zakażenie lub o chorobę;
● odkażanie rzeczy osób, które miały lub mogły mieć kontakt ze

3
 zwierzętami chorymi, zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie lub o
chorobę;
● badanie kliniczne zwierząt z pobraniem próbek do badań
laboratoryjnych; o przeprowadzenie sekcji zwłok zwierzęcych z
pobraniem próbek do badań laboratoryjnych;
● wykonywanie określonych zabiegów na zwierzętach, w tym
przeprowadzanie szczepień.
zakazać:
● wydawania świadectw zdrowia, dokumentów handlowych lub
przewozowych;
● karmienia zwierząt określonymi środkami żywienia zwierząt lub
pojenia z określonych zbiorników i ujęć wody;

Dodatkowo, w celu zwalczania choroby zakaźnej zwierząt podlegającej

obowiązkowi zwalczania powiatowy lekarz weterynarii poza nakazami i zakazami
wskazanymi powyżej może m.in.:

∙ wyznaczyć określone miejsce jako ognisko choroby;

∙ określać sposób postępowania ze zwierzętami chorymi, zakażonymi lub
podejrzanymi o zakażenie lub o chorobę, zwłokami zwierzęcymi,
produktami oraz środkami żywienia zwierząt;
∙ nakazać:
o zabicie lub ubój zwierząt chorych lub zakażonych, podejrzanych o
zakażenie lub o chorobę albo zwierząt z gatunków wrażliwych na daną
chorobę zakaźną zwierząt; o określonym podmiotom: unieszkodliwienie
zwłok zwierzęcych, produktów pozyskanych od tych zwierząt oraz
przedmiotów, z którymi miały kontakt zabite zwierzęta;
o przeprowadzenie uboju;
o transport zwierząt lub zwłok zwierzęcych do wskazanych miejsc;
przetworzenie produktów z zastosowaniem określonej technologii;
∙ zakazać:
o osobom, które były lub mogły być w kontakcie ze zwierzętami chorymi,
zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie lub o chorobę, czasowego
opuszczania ogniska choroby;
o w ognisku choroby wprowadzania, przeprowadzania i wyprowadzania
zwierząt lub sprowadzania i wywożenia produktów, zwłok zwierzęcych
i środków żywienia zwierząt;
o używania zwierząt w celu rozmnażania.
Powyższe nakazy i zakazy wydawane są w formie decyzji z rygorem natychmiastowej
wykonalności

3
Obowiązki posiadacza zwierząt w przypadku podejrzenia wystąpienia
lub wystąpienia choroby zakaźnej
W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, a w szczególności:
● poronienia u bydła, świń, owiec i kóz,
● objawów neurologicznych u zwierząt,
● znacznej liczby nagłych padnięć,
● zmian o charakterze krost, pęcherzy, nadżerek lub wybroczyn na skórze i
błonach śluzowych zwierząt kopytnych,
● podwyższonej śmiertelności zwierząt akwakultury,

Posiadacz zwierzęcia (lub osoba mająca kontakt ze zwierzętami, w szczególności przy

wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych) jest obowiązany do
niezwłocznego zawiadomienia o tym do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio lub
za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem albo wójta
(burmistrza, prezydenta miasta).

Zgłoszenie podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, zgodnie z ustawą z dnia 11

marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
jest obowiązkiem, którego niedopełnienie stanowi wykroczenie, którego niedopełnienie
stanowi wykroczenie podlegające karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny.

!!! O każdym przypadku padnięcia bydła, owiec lub kóz należy natychmiast
poinformować powiatowego lekarza weterynarii!!!

Do czasu przybycia urzędowego lekarza weterynarii posiadacz zwierząt zobowiązany jest do:
∙ pozostawienia zwierząt w miejscu ich przebywania i niewprowadzania tam innych
zwierząt;
∙ uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w
których
znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę, lub zwłoki zwierzęce;
∙ wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów, w
szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki,
nawozów naturalnych i innych przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym
wystąpiła choroba.

Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do:

∙ udostępnienia organom Inspekcji Weterynaryjnej zwierząt i zwłok zwierzęcych
do badań i zabiegów weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy ich
wykonywaniu;
∙ udzielania organom Inspekcji Weterynaryjnej oraz osobom działającym w
imieniu tych organów wyjaśnień i podawania informacji, które mogą mieć
znaczenie dla wykrycia choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej szerzeniu.

3
Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do przestrzegania nakazów i zakazów zawartych
w decyzjach i rozporządzeniach wydanych w związku z podejrzeniem wystąpienia lub
wystąpieniem choroby zakaźnej zwierząt.

Obszary wyznaczone w drodze rozporządzenia w celu

zwalczania choroby zakaźnej.

Powiatowy lekarz weterynarii może na czas określony wyznaczyć wokół gospodarstwa, w

którym przebywają zwierzęta i co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie wystąpienia
jednego lub więcej przypadków choroby zakaźnej zwierząt, obszar, na którym przez ten czas
może stosować środki przewidziane dla zwalczania danej choroby.

W przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt

podlegającej obowiązkowi zwalczania powiatowy lekarz weterynarii może m.in.:
∙ określić obszar zapowietrzony lub zagrożony, na którym występuje choroba
zakaźna zwierząt lub zagrożenie wystąpienia tej choroby, przy czym obszar
wyznacza się wokół gospodarstwa, w którym przebywają zwierzęta i co do którego
istnieje uzasadnione podejrzenie wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt;

Dokumentacja związana ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt.

∙ książka zgłoszeń chorób zakaźnych
∙ protokół z dochodzenia epizootycznego i badań zwierząt
∙ protokół sekcji zwłok
∙ pisma przewodnie dołączone do próbek
∙ protokół aktualnej sytuacji w ognisku choroby zakaźnej
∙ arkusze wyników badań w kierunku choroby zakaźnej
∙ informacje o badaniu w kierunku choroby zakaźnej
∙ zawiadomienie o podejrzeniu, stwierdzeniu wystąpienia, wygaszeniu ogniska
choroby zakaźnej
∙ protokół zabicia zwierzęcia
∙ protokół poddania ubojowi
∙ protokół przeglądu gospodarstw przeprowadzonego w związku z wystąpieniem
choroby zakaźnej
∙ protokół przekazania materiału zakaźnego do unieszkodliwienia
∙ protokół zakopania materiału zakaźnego
∙ protokół oczyszczania lub odkażenia

3
Transport zwierząt.
● Szczegółowe przepisy dotyczące komercyjnego transportu zwierząt
kręgowych zawarte są w rozporządzeniu w sprawie ochrony zwierząt podczas
transportu i związanych z tym działań.
● Zgodnie z rozporządzeniem przewozów komercyjnych zwierząt kręgowych na
terytorium Unii Europejskiej mogą dokonywać jedynie przewoźnicy posiadający
zezwolenie.
● Transport w celach komercyjnych nie jest ograniczony do transportu związanego z
jednoczesną wymiana pieniędzy, towarów lub usług. Transport w celach
komercyjnych obejmuje w szczególności transport, który bezpośrednio lub pośrednio
ma na celu osiągniecie korzyści finansowych.
Przykładem takiego transportu jest:
○ przewóz do rzeźni, na targi, do miejsc gromadzenia zwierząt,
gospodarstw, punktów skupu i punktów kopulacyjnych,
○ przewóz zwierząt wyłapywanych do schronisk dla zwierząt bezdomnych,
∙ przewóz zwierząt do ogrodów zoologicznych,
○ przeznaczonych do doświadczeń.

Zezwolenie dla przewoźnika nie jest wymagane, gdy:

● przewóz zwierząt nie jest związany z prowadzoną działalnością, np.: przewóz
własnego konia, własnym środkiem transportu w celach rekreacyjnych; przewóz w
celach niehandlowych zwierząt domowych towarzyszących podróżnym;
● transport zwierząt odbywa się z polecenia lekarza weterynarii bezpośrednio do lub z
gabinetów lub klinik weterynaryjnych;
● przewóz jest dokonywany na maksymalną odległość 65 km, liczoną od
miejsca wyjazdu do miejsca przeznaczenia;
● transport zwierząt dokonywany jest przez rolników wykorzystujących pojazdy
rolnicze lub należące do nich środki transportu, w przypadku, gdy warunki
geograficzne wymagają transportu niektórych gatunków zwierząt w celu sezonowego
wypasu;
● transport zwierząt dokonywany jest przez rolników wykorzystujących pojazdy
rolnicze lub należące do nich środki transportu na odległość mniejszą niż 50 km od
ich gospodarstwa.
Dodatkowo, z punktu widzenia ochrony zwierząt podczas transportu istotne znaczenie ma
rozporządzenie dotyczące kryteriów wspólnotowych dla miejsc postoju oraz zmieniające plan
trasy, określające wymagania dla punktów kontroli w których odbywa się 24 godzinny
przerwa podczas długotrwałego przewozu zwierząt.
W celu ujednolicenia postępowania jednostek terenowych, Główny Lekarz Weterynarii
wydał instrukcję w zakresie zatwierdzania przewoźników oraz środków transportu
drogowego wykorzystywanych do przewozu zwierząt, przeprowadzania kontroli
przewoźników oraz przeprowadzania kontroli wykonywania transportu zwierząt w
zakresie ich dobrostanu.
➔ zezwolenie dla przewźnika typu 1 – transport zwierząt do 8 godzin
➔ zezwolenie dla przewoźnika typu 2 – transport zwierząt powyżej 8 godzin.

3
Wymogi stawiane środkom transportu przy przewozie zwierząt.
Nikt nie może przewozić zwierząt lub zlecać transportu zwierząt w sposób powodujący ich
okaleczenie lub przyczyniający się do zadania im cierpienia.
Ponadto należy spełnić następujące warunki:
Podjęto wcześniej wszystkie niezbędne czynności celem skrócenia do minimum
długości trwania przewozu oraz zapewnienia potrzeb zwierząt podczas
przewozu
Zwierzęta są zdolne do podróży
Środki transportu są przeznaczone, skonstruowane, utrzymywane oraz działają
w sposób pozwalający zapobiec zranieniu i cierpieniu oraz w sposób
zapewniający bezpieczeństwo zwierząt
Urządzenia do załadunku i rozładunku są odpowiednio zaprojektowane,
skonstruowane, utrzymywane i obsługiwane tak, aby zapobiec zranieniu i cierpieniu
oraz w sposób zapewniający bezpieczeństwo zwierząt
Personel zajmujący się zwierzętami posiada odpowiednie wyszkolenie lub
kompetencje wymagane w tym przypadku i wykonuje swoje obowiązki bez
stosowania przemocy lub jakichkolwiek metod powodujących niepotrzebny strach,
zranienie lub cierpienie
Transport jest przeprowadzany bez opóźnień do miejsca przeznaczenia,
natomiast warunki dobrostanu zwierząt są regularnie kontrolowane i
utrzymywane na odpowiednim poziomie ∙ Zwierzęta mają zapewnioną
odpowiednią powierzchnię podłogi i wysokość, właściwie dla ich wielkości i
zaplanowanego przewozu
Woda, karma i odpoczynek są zapewnione w odpowiednich odstępach czasu
oraz odpowiadają ilościowo i jakościowo danemu gatunkowi i wielkości
zwierząt.

Obowiązki przewoźnika;
● Zezwolenie na bycie przewodnikiem
● Powiadamianie właściwych władz o wszelkich zmianach w odniesieniu do
informacji i dokumentacji
● Transportowanie zwierząt zgodnie z przepisami
● Powierzenie obsługi przeszkolonemu personelowi
● Licencja do prowadzenia pojazdu

Dziennik podróży, świadectwa zdrowia.

Każdy przewożący zwierzęta w pojeździe musi posiadać dokumenty określające pochodzenie
zwierząt i ich właściciela, miejsce wyjazdu, datę i czas wyjazdu, przewidziane miejsce
przeznaczenia i przewidywany czas trwania przewozu.
Ponadto następujące dokumenty mogą być potrzebne podczas transportu zwierząt w Unii
Europejskiej:
- Dziennik podróży
- Świadectwa zdrowia
Przewoźnik przekłada dziennik podróży właściwym władzą przed planowaną podróżą i jest

3
on w posiadaniu kierowcy, który ma obowiązek realizować go podczas podróży.

3
Świadectwo zdrowia zwierząt i dziennik podróży są generowane drogą elektroniczną przy
użyciu aplikacji TRACES.
Świadectwo zdrowia to dokument, który potwierdza spełnienie standardów zdrowotnych dla
zwierząt.

SYSTEM TRACES
TRAde Control and Expert System
System TRACES jest informatycznym systemem kontroli i powiadamiania o
przemieszczeniach zwierząt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego przez terytorium
państw członkowskich Unii Europejskiej.
Organy IW wpisują do systemu TRACES informacje dotyczące handlu
wewnątrzwspólnotowego oraz eksportu do państw trzecich zwierząt i niektórych produktów
pochodzenia zwierzęcego, zgodnie z obowiązującymi wzorami świadectw zdrowia w
obrocie wewnątrzwspólnotowym oraz informacje dotyczące zwierząt, produktów, pasz
przywożonych z krajów trzecich lub przewożonych przez terytorium Unii z państwa
trzeciego do państwa trzeciego zgodnie z obowiązującymi wzorami dokumentów CHED
(Common Health Entry Document), dawniej CVED (Common Veterinary Entry
Document). Terenowe organy IW mają dostęp do wpisanych do systemu przez inne państwa
członkowskie informacji o wysyłkach zwierząt i produktów, które dostarczane są na teren
nadzorowany przez te organy lub przemieszczane są przez terytorium Polski. Są także
powiadamiane, za pośrednictwem poczty elektronicznej, o przesyłkach skierowanych do
podmiotów na nadzorowanym obszarze.
GIW ma dostęp do wszystkich świadectw zdrowia w obrocie wewnątrzunijnym i eksporcie
dla zwierząt i niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego oraz do dokumentów dla
zwierząt i produktów, które zostały wystawione przez organy IW oraz do analogicznych
dokumentów wystawionych przez władze weterynaryjne pozostałych państw członkowskich
UE dotyczących przesyłek kierowanych do Polski lub przez terytorium Polski.

Przemieszczanie zwierząt towarzyszących z polski do państw UE.

1. Zwierzęta muszą być zidentyfikowane
Psy, koty i fretki znakuje się poprzez wszczepienie transpondera lub za
pomocą wyraźnie czytelnego tatuażu.
2. Szczepienie przeciwko wściekliźnie.
W przypadku pierwszego szczepienia wykonanego u zwierzęcia w wieku powyżej 12
tygodnia życia szczepienie uzyskuje ważność po upływie 21 dni od jego dokonania.
W przypadku kolejnych szczepień przeprowadzanych regularnie w odstępach
wskazanych w odpowiedniej sekcji paszportu (dawki przypominające), szczepienie
uzyskuje ważność w dniu podania dawki przypominającej szczepionki. Data
szczepienia nie może być wcześniejsza niż data wprowadzenia mikroczipu
zwierzęcia.

3
 Wyjątek: Państwa członkowskie mogą udzielać zezwoleń na przemieszczanie
o charakterze niehandlowym na ich terytoria z innych państw członkowskich
w przypadku psów, kotów i fretek, które:
● są w wieku poniżej 12 tygodni i nie zostały zaszczepione przeciwko
wściekliźnie;
● są w wieku od 12 do 16 tygodni i zostały zaszczepione
przeciwko wściekliźnie, ale nie spełniają wymogów dotyczących
ważności.
Zezwolenie, może zostać wydane tylko wówczas, jeżeli:
● właściciel lub osoba upoważniona dostarczą podpisane oświadczenie, że od
urodzenia do chwili przemieszczenia o charakterze niehandlowym zwierzęta
domowe nie miały żadnego kontaktu z dzikimi zwierzętami należącymi do
gatunków podatnych na wściekliznę; albo
● zwierzętom domowym towarzyszy ich matka, od której są w dalszym ciągu
zależne, a na podstawie jej dokumentu identyfikacyjnego można ustalić, że
przed ich urodzeniem matkę poddano szczepieniu przeciwko wściekliźnie,
które było zgodne z wymogami dotyczącymi ważności.
Uwaga: polskie przepisy nie zezwalają na wwóz na terytorium Polski młodych
psów, kotów i fretek bez ważnego szczepienia przeciwko wściekliźnie.
3. Dokumenty, które muszą towarzyszyć zwierzętom:
○ paszport
○ jeżeli zwierzęta podróżują w towarzystwie osoby nie będącej jej
właścicielem, niezbędne jest wystawione przez właściciela pisemne
upoważnienie do przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierzęcia
domowego;
○ jeżeli liczba zwierząt, które towarzyszą właścicielowi lub osobie
upoważnionej podczas jednorazowego przemieszczania o charakterze
niehandlowym przekracza 5 sztuk niezbędne jest świadectwo zdrowia.
Przemieszczanie niehandlowe większej liczby zwierząt jest możliwe,
jeżeli:
■ przemieszczanie odbywa się w celu uczestnictwa w konkursach,
wystawach, wydarzeniach sportowych lub w szkoleniach związanych
z takimi wydarzeniami;
■ właściciel lub osoba upoważniona przedstawią dowody na piśmie, że
dane zwierzęta domowe zostały zarejestrowane jako uczestniczące w
wydarzeniu, o którym mowa w punkcie powyżej lub w
stowarzyszeniu, które organizuje takie wydarzenia;
■ wiek zwierząt domowych wynosi ponad sześć miesięcy.
4. Pozostałe zwierzęta towarzyszące
Dla zwierząt towarzyszących takich jak króliki, chomiki, myszy, szczury itp. nie
są określone wymagania ani dokumentacja, chyba że przepisy kraju, do którego
jest przemieszczane zwierzę, stanowią inaczej.

3
Wymagania weterynaryjne stawiane przy organizowaniu
targów, wystaw, pokazów lub konkursów zwierząt.
Muszą być wydzielone miejsca:
a) dla poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich zapewniające im
ochronę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi,
b) do składowania produktów biobójczych w rozumieniu przepisów o
produktach biobójczych, c) dla lekarza weterynarii umożliwiające mu wykonanie
czynności urzędowych, d) dla zwłok zwierzęcych,
c) z zainstalowanym oświetleniem oraz wyposażone w urządzenia do
bezpiecznego badania zwierząt gospodarskich;

● Sprzęt lub urządzenia do załadunku i wyładunku zwierząt gospodarskich kopytnych,

w tym stałe lub przenośne rampy o kącie nachylenia nieprzekraczającym 20°, z
bokami trwale zabezpieczającymi te zwierzęta przed upadkiem i podłogą o nieśliskiej
nawierzchni.
● Targi zwierząt gospodarskich mogą odbywać się wyłącznie w miejscach oddalonych
co najmniej o 50 m od innych miejsc przebywania tych zwierząt, rzeźni, obiektów
budowlanych przetwórstwa rolno spożywczego, zakładów zatwierdzonych do
prowadzenia działalności w zakresie zbierania, transportowania, przechowywania,
operowania, przetwarzania oraz wykorzystywania lub usuwania ubocznych
produktów pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi lub
zakładów wytwarzających pasze.
● Wyładunek i załadunek zwierząt przeprowadza się w sposób zabezpieczający je przed
upadkiem i urazami, bez narażania na zbędny stres, ból i cierpienie.
● Zwierzęta gospodarskie kopytne, z wyłączeniem prosiąt i warchlaków,
po przywiezieniu na miejsce targu wyładowuje się ze środków
transportu.
● Zwierzęta agresywne lub wykazujące objawy chorobowe izoluje się.

Podmiot prowadzący działalność w zakresie organizowania targów, wystaw, pokazów

lub konkursów zwierząt zapewnia:
1) niezwłoczne usuwanie:
a) nawozów naturalnych w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu
i odchodów zwierząt innych niż zwierzęta gospodarskie,
b) zwłok zwierzęcych;
2) dostęp do bieżącej wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w
ilości wystarczającej do napojenia gromadzonych zwierząt.

Osoby zatrudnione przez podmioty prowadzące działalność w zakresie organizowania targów

zwierząt gospodarskich do obsługi tych zwierząt powinny być przeszkolone w zakresie
postępowania z tymi zwierzętami. Po zakończeniu targów, wystaw, pokazów lub konkursów
zwierząt miejsca, w których były przetrzymywane zwierzęta, oczyszcza się i odkaża.

3
Nadzór nad paszami i paszami leczniczymi.
Organy Inspekcji Weterynaryjnej sprawują nadzór nad wytwarzaniem, wprowadzaniem
do obrotu i stosowaniem pasz oraz pasz leczniczych.
Działania podejmowane w zakresie sprawowanego nadzoru tj. Kontrole urzędowe,
pobieranie próbek pasz do badań urzędowych itp. mają na celu zapewnienie przede
wszystkim bezpieczeństwa pasz oraz ich wysokiej jakości w całym łańcuchu paszowym.

Nadzór nad wytwarzaniem, wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem pasz oraz

pasz leczniczych
Organy Inspekcji Weterynaryjnej (IW) sprawują nadzór nad wytwarzaniem,
wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem pasz oraz pasz leczniczych.
Działania podejmowane w zakresie sprawowanego nadzoru tj. kontrole urzędowe, pobieranie
próbek pasz do badań urzędowych itp. mają na celu zapewnianie przede wszystkim
bezpieczeństwa pasz oraz ich wysokiej jakości, w całym „łańcuchu” paszowym.
Kontroli podlegają wszystkie podmioty działające na jakimkolwiek etapie produkcji,
dystrybucji lub stosowania pasz (łącznie z podmiotami zajmującymi się ich importem).

Plan Urzędowej Kontroli Pasz

Zgodnie z przepisami UE każde państwo członkowskie jest zobowiązane do corocznego
opracowywania i wdrażania planu urzędowej kontroli pasz (PUKP). W Polsce to Główny
Lekarz Weterynarii jest organem odpowiedzialnym za przedmiotowy plan. Nadrzędnym
celem wdrażanego PUKP jest zapewnienie bezpieczeństwa i właściwej jakości
wytwarzanych, wprowadzanych do obrotu i stosowanych w żywieniu zwierząt pasz.

W ramach PUKP pasze badane są w ponad 60 kierunkach. Do głównych kierunków badań

należy:
∙ wykrywanie obecności pałeczek z rodzaju Salmonella,
∙ wykrywanie obecności przetworzonego białka zwierzęcego (PAP),
∙ oznaczanie zawartości: metali ciężkich (Pb-ołów, Cd-kadm, Hg-rtęć, As-arsen),
pestycydów, dioksyn, dioksynopodobnych PCB, mikotoksyn, substancji
przeciwbakteryjnych w paszach i wodzie, niedozwolonych stymulatorów
wzrostu.

Poza czynnikami bezpieczeństwa PUKP przewiduje badanie próbek pasz w kierunkach

oznaczania zawartości Fe (żelaza) i Mn (manganu), Zn (cynku), Cu (miedzi), Se (selenu),
Witamin A i E, EM (energii metabolicznej), podstawowych składników pokarmowych
(wilgotność, popiół surowy, włókno surowe, białko ogólne, tłuszcz surowy) i innych.
Badania te mają na celu zagwarantowanie odpowiedniej jakości oraz bezpieczeństwa
wytwarzanych, wprowadzanych do obrotu i stosowanych w żywieniu zwierząt pasz.
Częstotliwość urzędowych kontroli jest ustalana na podstawie oceny ryzyka i odnosi się do
różnych rodzajów działalności w sektorze paszowym (np. wytwórnie mieszanek paszowych;
przedsiębiorstwa: handlowe, transportujące; gospodarstwa rolne). Co do zasady ma ona
charakter minimalnej częstotliwości i może zostać w każdej chwili zwiększona przez
powiatowego lekarza weterynarii.

4
Kontrole doraźne
Oprócz realizacji założeń wynikających z PUKP przeprowadzane są w razie konieczności
kontrole doraźne, w ramach których mogą być pobierane próbki pasz do badań. Zawsze w
przypadku uzyskania wyników niezgodnych z prawodawstwem paszowym wdrażane są
przez powiatowego lekarza weterynarii postępowanie administracyjne mające na celu
ustalenie ewentualnego źródła niezgodności i wycofanie z rynku niewłaściwych pasz

Pasza lecznicza – mieszanina jednego lub kilku premiksów leczniczych dopuszczonych do

obrotu na podstawie przepisów prawa farmaceutycznego z jednym lub kilkoma materiałami
paszowymi.

Aspekty brane pod uwagę:

- Sposób mieszania i zapewnienia homogeniczności paszy
- Zastosowana dawka substancji aktywnej
- Określenie przeznaczenia dla danego gatunku zwierząt

Każda pasza powinna posiadać dokumentację zawierającą:

- nazwę wytwórcy paszy leczniczej i adres
- imię i nazwisko lekarza weterynarii, który wystawił receptę
- czas podawania i dawkowanie paszy leczniczej
- okres karencji
- okres trwałości
- warunki i temperaturę przechowywania

Weterynaryjna kontrola pasz, mieszanek paszowych i pasz treściwych

Organy Inspekcji Weterynaryjnej (IW) sprawują nadzór nad wytwarzaniem,
wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem pasz oraz pasz leczniczych. Działania
podejmowane w zakresie sprawowanego nadzoru tj. kontrole urzędowe, pobieranie próbek
pasz do badań urzędowych itp. mają na celu zapewnianie przede wszystkim bezpieczeństwa
pasz oraz ich wysokiej jakości, w całym „łańcuchu” paszowym.
Kontroli podlegają wszystkie podmioty działające na jakimkolwiek etapie produkcji,
dystrybucji lub stosowania pasz (łącznie z podmiotami zajmującymi się ich importem).
Listy kontrolne SPIWET - pasze - przykłady:
∙ SPIWET - "BEZ GMO"
∙ SPIWET A wytwarzanie pasz
∙ SPIWET B obrót paszami

Nadzór farmaceutyczny
Nadzór nad obrotem i stosowaniem produktów leczniczych weterynaryjnych sprawuje
Główny Lekarz Weterynarii oraz wojewódzcy lekarze weterynarii.

USTAWA – Prawo farmaceutyczne

4
Zakres nadzoru farmaceutycznego realizowanego przez Inspekcję Weterynaryjną obejmuje:
∙ obrót hurtowy i detaliczny produktami leczniczymi weterynaryjnymi;
∙ stosowanie u zwierząt produktów leczniczych weterynaryjnych przez
podmioty prowadzące praktykę lekarsko-weterynaryjną;
∙ obrót lub stosowanie przez ww. podmioty wyrobów do diagnostyki in
vitro stosowanymi w medycynie weterynaryjnej.

Ustawa Prawo farmaceutyczne kształtuje kompetencje organów Inspekcji Weterynaryjnej w

zakresie nadzoru nad obrotem hurtowym i detalicznym produktami leczniczymi
weterynaryjnymi oraz rodzaje środków administracyjnych podejmowanych na wypadek
stwierdzenia, że obrót prowadzony jest z naruszeniem przepisów ustawy. Przepisy
wykonawcze do ustawy określają warunki prowadzenia obrotu produktami leczniczymi oraz
sposób jego dokumentacji. Organem administracji odpowiedzialnym w pierwszej instancji
za powyższe zadania jest Wojewódzki Lekarz Weterynarii, w jego imieniu realizuje je
zespół ds. nadzoru farmaceutycznego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii.
W szczególności do zadań Zespołu ds. nadzoru farmaceutycznego należy:
∙ wykonywanie czynności kontrolnych związanych z nadzorem nad obrotem
detalicznym i hurtowym produktami leczniczymi weterynaryjnymi i wyrobami w
praktyce weterynaryjnej. ∙ współpraca z Wojewódzkim Nadzorem
Farmaceutycznym w Krakowie w zakresie dokonywania obrotu detalicznego i
hurtowego środków farmaceutycznych zawierających substancje psychotropowe i
środki odurzające oraz produktami leczniczymi przeznaczonymi dla ludzi, które są
stosowane u zwierząt;
∙ współpraca z właściwymi organami Państwowej Inspekcji Handlowej i
innych inspekcji w zakresie sprawowanego nadzoru.
∙ prowadzenie obowiązującej dokumentacji i sprawozdawczości.
Podczas przeprowadzania kontroli w zakładach leczniczych dla zwierząt
Wojewódzki Inspektor ds. nadzoru farmaceutycznego zobowiązany jest do
skontrolowania:
∙ dokumentacji dotycząca prowadzonej działalności –Uchwała Izby Lekarsko
Weterynaryjnej ∙ dokumentacji potwierdzająca kwalifikacje osób
prowadzących działalność lekarsko weterynaryjną
∙ warunków przechowywania produktów leczniczych weterynaryjnych
∙ okresu ważności produktów leczniczych
∙ dokumentacji obrotu detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi ∙
dokumentacji lekarsko-weterynaryjna w postaci książek leczenia zwierząt ∙ umowy
na unieszkodliwianie odpadów
∙ faktur vat potwierdzających zakup produktów leczniczych weterynaryjnych.

Nadzór nad produktami leczniczymi weterynaryjnymi

Nadzór nad obrotem produktami leczniczymi weterynaryjnymi sprawują Główny Lekarz
Weterynarii oraz wojewódzcy lekarze weterynarii. Do obowiązków Inspekcji
Farmaceutycznej należy nadzór nad obrotem produktami leczniczymi, zawierającymi środki
odurzające lub substancje psychotropowe. Nadzoruje ona również obrót pozostałymi
produktami leczniczymi, jednak z wyłączeniem produktów leczniczych weterynaryjnych.

4
Wystawianie recept i zlecenia na paszę leczniczą
Paszę leczniczą wytwarza się na podstawie i zgodnie ze zleceniem na wytworzenie paszy
leczniczej.
Dopuszcza się wytwarzanie paszy leczniczej bez zlecenia wystawionego przez lekarza
weterynarii na podstawie receptury na produkcję paszy leczniczej.

Pasza lecznicza wprowadzana jest do obrotu na podstawie zlecenia lekarza weterynarii.

Zlecenie wystawia lekarz weterynarii w
- 4 egzemplarzach - w przypadku zwierząt, z których pozyskiwane tkanki
lub produkty są przeznaczone do spożycia przez ludzi
- 2 egzemplarzach – w przypadku pozostałych zwierząt
Oryginał zlecenia przechowuje podmiot, który wytworzył paszę leczniczą - wytwórca paszy
leczniczej. Kopię zlecenia przechowuje lekarz weterynarii, który wystawił zlecenie.
Lekarz weterynarii, który wystawił zlecenie, przekazuje wytwórcy paszy leczniczej oryginał
tego zlecenia i pozostałe kopie.

Po wytworzeniu paszy leczniczej wytwórca tej paszy odsyła lekarzowi kopie tego zlecenia, a
w przypadku zwierząt, których tkanki i produkty są przeznaczone do spożycia przez ludzi,
druga kopię zlecenia odsyła się powiatowemu lekarzowi weterynarii sprawującemu nadzór
nad wytwarzaniem paszy leczniczej zaś trzecią kopię zlecenia – posiadaczowi leczonych
zwierząt.

Oryginał zlecenia i jego kopie przechowuje się przez 3 lata od ich wystawienia.

Weterynaryjna kontrola obrotu i stosowania produktów leczniczych

weterynaryjnych Nadzór nad obrotem i stosowaniem produktów leczniczych
weterynaryjnych sprawuje Główny Lekarz Weterynarii oraz wojewódzcy lekarze
weterynarii.

Czynności kontrolne weterynaryjny inspektor farmaceutyczny przez:

∙ sporządzenie rocznego planu kontroli zakładów leczniczych stosujących produkty
lecznicze i prowadzących obrót detaliczny produktami leczniczymi; plan
zaakceptowany przez wojewódzkiego lekarza weterynarii weterynaryjny inspektor
farmaceutyczny przesyła do Głównego Inspektoratu Weterynarii do dnia 30
stycznia każdego roku;
∙ przeprowadzenie rocznie kontroli okresowych 10% zakładów leczniczych dla
zwierząt znajdujących się na terenie województwa, zgodnie z planem
rocznym
∙ wykonanie kontroli doraźnej w przypadku powzięcia podejrzenia o uchybieniach
lekarza weterynarii prowadzącego obrót produktami leczniczymi lub na podstawie
polecenia Głównego Lekarza Weterynarii lub wojewódzkiego lekarza
weterynarii;
∙ przeprowadzenie kontroli sprawdzających zawsze w celu sprawdzenia
wykonania zaleceń wydanych podczas kontroli okresowych i doraźnych.

4
Weterynaryjny inspektor farmaceutyczny dokumentuje pobranie próbek, w
protokole, którego wzór ustalony został w załączniku 5 do niniejszej instrukcji;

4
 ∙ protokół sporządza się w trzech egzemplarzach, z których jeden pozostawia
się kontrolowanemu, drugi dołącza się do próbki kierowanej do badania, trzeci
pozostawia w dokumentacji Inspekcji Weterynaryjnej;
∙ fakt pobrania próbek i sporządzenia protokołu powinien być odnotowany
w protokole kontroli

Weterynaryjny inspektor farmaceutyczny obowiązany jest 2 razy w roku sporządzić raporty

z przeprowadzonych kontroli; zaakceptowany przez wojewódzkiego lekarza weterynarii
raport należy przesłać do 30 lipca oraz 30 stycznia roku następnego do Głównego
Inspektoratu Weterynarii; raport powinien być sporządzony w formie tabeli.
∙ Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli przez weterynaryjnego
inspektora farmaceutycznego.
∙ Protokół kontroli okresowej nr...zakładu leczniczego dla zwierząt w zakresie
nadzoru nad obrotem i stosowaniem produktów leczniczych u zwierząt
∙ Protokół kontroli doraźniej nr...zakładu leczniczego dla zwierząt w zakresie nadzoru
nad obrotem i stosowaniem produktów leczniczych u zwierząt
∙ Protokół kontroli sprawdzającej nr...zakładu leczniczego dla zwierząt w zakresie
nadzoru nad obrotem i stosowaniem produktów leczniczych u zwierząt
∙ Protokół pobrania próbek
∙ Raport półroczny z przeprowadzanych kontroli zakładów leczniczych

GHP, GMP, SYSTEM HACCP, BRC, ISO.

GHP – Dobra Praktyka Higieniczna
GMP –Dobra Praktyka
Produkcyjna
HACCP - System Analizy Kontroli i Krytyczne Punkty Kontroli
ISO - Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna
BRC - Międzynarodowy Standard Bezpieczeństwa Żywności

Wdrożenie w zakładzie GMP i GHP stanowi podstawę do wdrożenia w kolejnym etapie

systemu HACCP, w celu kompleksowego zapewnienia bezpieczeństwa żywności.

Wymogi GHP obejmują:

∙ Lokalizacja i otoczenie urzędu
∙ Układ funkcjonalny
∙ Maszyny i urządzenia
∙ Mycie i dezynfekcja
∙ Zaopatrzenie w wodę
∙ Kontrola odpadów
∙ Monitoring szkodników
∙ Higiena personelu
∙ Szkolenie personelu

4
Do zagadnień, które leżą w obszarze GMP zaliczyć należy:
∙ przyjęcie surowców i materiałów,
∙ magazynowanie i postępowanie z surowcami,
∙ procesy obróbki wstępnej,
∙ procesy obróbki zasadniczej,
∙ transport wewnętrzny,
∙ magazynowanie wyrobów gotowych.

GMP, GHP-----> HACCP

BRC = GACCP + ISO

System HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points – System Analizy Zagrożeń
i Krytycznych Punktów Kontroli) jest systemem nadzoru nad żywnością, którego celem
jest eliminacja ryzyka zagrożeń zdrowia, związanych z zanieczyszczeniem żywności.
Postępowanie to ma na celu identyfikację możliwych zagrożeń żywności na wszystkich
etapach produkcji i obrotu oraz ich ograniczenie lub eliminację, a także ustalenie działań
korygujących w celu minimalizacji ryzyka zagrożenia zdrowia konsumenta.

System ten identyfikuje potencjalne zagrożenia bezpieczeństwa w sektorze spożywczym i

wyznacza działania, nazywane Krytycznymi Punktami Kontroli (CCP), których celem jest
eliminacja lub zmniejszenie zidentyfikowanego wcześniej ryzyka. Obejmuje on wszystkie
etapy kontaktu z produktem spożywczym – od zakupu surowców i ich przechowywania, aż
po ich przetwarzanie, pakowanie oraz dystrybucję.

Stworzony z myślą o bezpieczeństwie żywności, system HACCP powinien zapewnić stały

monitoring potencjalnych zagrożeń fizycznych, biologicznych oraz chemicznych w
trakcie procesów produkcji, przechowywania i dystrybucji żywności. System działa w
oparciu o 7 zasad:
1. Identyfikacja potencjalnych zagrożeń
2. Określenie Krytycznych Punktów Kontroli
3. Ustanowienie limitów krytycznych dla CCP
4. Wyznaczenie i wdrożenie procedur skutecznego monitorowania CCP
5. Określenie procedur działania korygującego w przypadku wykrycia
nieakceptowalnego poziomu zagrożenia bezpieczeństwa żywności
podczas monitoringu CCP
6.Wyznaczenie i wdrożenie procedur weryfikacji
7. Sporządzanie i prowadzenie dokumentacji

Wymagania systemu HACCP zostały skonstruowane tak, by uniknąć bezpośrednich

możliwości zakażenia żywności w miejscu jej powstawania i obrotu. Wymagania
higieniczne dotyczą między innymi czystości, stanu i wyposażenia pomieszczeń mających
kontakt z żywnością, a także ich wentylacji. Podano wymagania dotyczą również czystości i
stanu środków transportu wykorzystywanych do transportu produktów spożywczych.
Normy

4
dotyczą także surowców i składników wykorzystywanych przy produkcji żywności, w tym
ich pochodzenia, jakości i zawartości zanieczyszczeń.

Oprócz oczywistych korzyści z wdrożenia systemu HACCP, czyli dbania o bezpieczeństwo

żywności, przedsiębiorca zyskuje znacznie więcej. Wdrożenie systemu HACCP jest
obowiązkowe w firmach działających w branży spożywczej, ponadto daje konsumentowi
pewność zakupu bezpiecznej żywności. Przedsiębiorca, który wdroży w swojej firmie
system HACCP, postrzegany jest przez konsumentów jako godny zaufania i dbający o
wysoką jakość. Działanie zgodne z systemem HACCP to także bieżące dbanie o świadomość
i wiedzę personelu, a także o jego zdyscyplinowanie i odpowiedzialność w celu zapewnienia
najbezpieczniejszych warunków produkcji, magazynowania i dystrybucji żywności.
Oczywistym następstwem jest polepszenie infrastruktury firmy oraz wyeliminowanie lub
znaczne ograniczenie ryzyka błędów i strat związanych z problemami dotyczącymi jakości
oraz bezpieczeństwa produktów żywnościowych. To ostatecznie możliwość
udowodnienia, że na każdym etapie kontaktu z żywnością zapewniono w przedsiębiorstwie
odpowiednie środki bezpieczeństwa.

Dziennik badania przedubojowego. Świadectwa zdrowia,

łańcuch żywieniowy.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie prowadzenia przez
urzędowego lekarza weterynarii dziennika badania przedubojowego zwierząt i dziennika
badania poubojowego zwierząt.

łańcuch żywnościowy - sekwencja etapów i procesów mających miejsce w produkcji,

przetwórstwie, dystrybucji, magazynowaniu i postępowaniu z żywnością oraz jej
składnikami, począwszy od produkcji pierwotnej aż do konsumpcji.

świadectwo zdrowia – wymagany tylko w transporcie międzynarodowym, jest to

dokument który potwierdza spełnienie standardów zdrowotnych dla zwierząt.

4
4
4