Chương 5

CÁC PHƯƠNG THỨC THANH

TOÁN QUỐC TẾ
Phương thức thanh toán quốc tế
 Phương thức thanh toán quốc tế là toàn bộ quá trình, cách thức
giao hàng, nhận tiền hay cách thức nhận trả tiền hàng trong giao
dịch ngoại thương.

Điều kiện

Nhà xuất Nhà nhập

5
khẩu khẩu

TS. Phan Chung Thuỷ 2

 TRADE SETTLEMENT

CONTRACT

IMPORTER EXPORTER

 Remittance
 Open Account Trading
 Clean/Documentary Collection
 Cash Against Documents
 Documentary Credit
TS. Phan Chung Thuỷ 3
 Qui định pháp lý liên quan đến hoạt
động TTQT
1. Qui định quản lý ngoại hối của NHNN (nghị định
160/2006/NĐ-CP ngày 28/12/2006)
2. Qui định về quản lý vay trả nợ nước ngoài của NHNN
3. Qui định quản lý XNK
 Các mặt hàng cấm XNK
 Các mặt hàng NK có điều kiện
4. Các qui định khác

TS. Phan Chung Thuỷ 4

5.1. Phương thức chuyển tiền
(REMITTANCE)

TS. Phan Chung Thuỷ 5

 5.1.1. Khái niệm
 Đối tượng chuyển tiền
o Cá nhân (Western Union, Swift)
o Doanh nghiệp (Telex, Swift, M/T, Bankdraft)
 Khái niệm
Phương thức chuyển tiền là phương thức thanh toán
trong đó người chuyển tiền yêu cầu ngân hàng chuyển
một số tiền nhất định, ở một địa điểm xác định và
trong một thời gian nhất định cho người trên chỉ thị
ấy.

TS. Phan Chung Thuỷ 6

TS. Phan Chung Thuỷ 7
 Các hình thức chuyển tiền

Check,
T/T M/T Bankdraft

Swift Telex

TS. Phan Chung Thuỷ 8

 5.1.2. Qui trình thanh toán
(1) Goods + Documents
Seller Buyer

(5)
Credits (2) (4)
Seller’s Set up wire Debits
account transfer Buyer’s
account

Exporter’s (3) T/T (wires the Importer’s

amount)
bank Bank

(3b) TT (3a) T/T

Corresponding
Sight and Usance bank
TS. Phan Chung Thuỷ 9
https://i.imgur.com/YQmEJtm.png

TS. Phan Chung Thuỷ 10

5.1.2. Qui trình thanh toán
(5) Goods + Documents Buyer
Seller

(4)
Credits (1) (3)
seller’s Set up wire Debits
account transfer buyer’s
account

(2) T/T (Wires the amount)

Seller’s bank Buyer’s
bank

(2b)TT Corresponding (2a)T/T

Advance payment bank

TS. Phan Chung Thuỷ 11
Chuyển tiền bằng Bankdraft
Chuyển tiền bằng bankdraft là phương thức chuyển tiền
mà theo đó ngân hàng được phép sau khi nhận hồ sơ
chuyển tiền hợp lệ từ người chuyển tiền sẽ:
 Ký phát bankdraft giao cho người chuyển tiền
 Hoặc yêu cầu ngân hàng đại lý của mình ký phát
bankdraft giao trực tiếp cho người thụ hưởng và đồng
thời chỉ thị cho ngân hàng đại lý trả tiền cho người thực
hiện dịch vụ thu nợ bankdraft số tiền ghi trên bankdraft.

TS. Phan Chung Thuỷ 12

Chuyển tiền qua Westion union
Chuyển tiền qua dịch vụ Western union là phương thức
chuyển tiền nhanh qua dịch vụ của công ty Western
Union theo đó, ngân hàng được phép sau khi nhận hồ sơ
chuyển tiền hợp lệ từ người chuyển tiền nhập thông tin
chuyển tiền vào hệ thống chuyển tiền của Western
union (TRANSLINK) để chuyển tiền đến cho người thụ
hưởng ở các đại lý của Western union nơi mà người thụ
hưởng cư trú.

TS. Phan Chung Thuỷ 13

5.1.4. Vận dụng
 Tại ngân hàng chuyển tiền(Outward Remittance)

Tiếp nhận hồ sơ chuyển tiền

Kiểm tra hồ sơ chuyển tiền

Ngân hàng tiến hành chuyển tiền ra nước ngoài

Hạch toán – lưu hồ sơ

TS. Phan Chung Thuỷ 14

5.1.4. Vận dụng
 Tại NH nhận chuyển tiền (Inward Remittance)

Nhận được điện chuyển tiền đến

Kiểm tra điện chuyển tiền

Ngân hàng tiến hành chuyển tiền cho người thụ hưởng

Hạch toán – Lưu hồ sơ

TS. Phan Chung Thuỷ 15

5.1.5. Nhận xét
 Thủ tục
 Chi phí
 Vai trò của ngân hàng
 Quyền lợi của các bên

Exporter Importer

TS. Phan Chung Thuỷ 16

5.2. Phương thức ghi sổ
(Open Account)

TS. Phan Chung Thuỷ 17

 5.2.1. Khái niệm
 Phương thức ghi sổ là phương thức thanh toán trong
đó nhà xuất khẩu sau khi giao hàng hoá và BCT cho
nhà NK sẽ thực hiện việc mở tài khoản ghi nợ cho nhà
NK. Vào định kỳ (cuối tháng, cuối quý), nhà NK sẽ
tiến hành thanh toán các khoản nợ cho nhà NK.
 Áp dụng: Giao dịch lâu dài và thường xuyên

TS. Phan Chung Thuỷ 18

5.2.2 Qui trình thanh toán
(1) Goods + Documents Importer
Exporter

(2)
(5) (4) Debits
Set up wire
Credits account
transfer at a
account
maturity date

(3) T/T
Exporter’s bank Importer’s
bank

(3b) TT Corresponding (3a) T/T

bank
TS. Phan Chung Thuỷ 19
5.3. Phương thức nhờ thu
(Collection)

TS. Phan Chung Thuỷ 20

TS. Phan Chung Thuỷ 21
 5.3.1. Cơ sở pháp lý
 “Qui tắc thống nhất về nghiệp vụ nhờ thu” do
Phòng thương mại quốc tế ban hành số xuất bản
522 có giá trị hiệu lực kể từ ngày 1/1/1996 (The
uniform rules for collection – URC522).

TS. Phan Chung Thuỷ 22

5.3.2. Khái niệm
Phương thức nhờ thu là nghiệp vụ xử lý của Ngân hàng
đối với các chứng từ quy định theo đúng chỉ thị nhận
được nhằm để:
 Chứng từ đó được thanh toán hoặc được chấp nhận
 Chuyển giao khi chứng từ được thanh toán hoặc được
chấp nhận
 Chuyển giao chứng từ theo đúng các điều khoản và
điều kiện khác

TS. Phan Chung Thuỷ 23

5.3.2. Khái niệm
 Bộ chứng từ (Documents)
 Chứng từ tài chính (Financial documents): Hối phiếu (bill of
exchange), Lệnh phiếu (promissory note), Séc (cheque)
 Chứng từ thương mại (Commercial documents): Hoá đơn
(commercial invoice), Chứng từ vận chuyển (transport
documents), Giấy chứng nhận số lượng (certificate of
quantity), Chất lượng (certificate of quality), Bảo hiểm
(insurance policy)...

TS. Phan Chung Thuỷ 24

5.3.3. Phân loại
 Nhờ thư trơn (clean collection)
 Nhờ thu kèm chứng từ (documentary collection)
 Nhờ thu trả tiền đổi chứng từ (Documents against
payment)
 Nhờ thu chấp nhận đổi chứng từ (Documents against
Acceptance)

TS. Phan Chung Thuỷ 25

5.3.4. Các bên tham gia SELLER
BUYER EXPORTER
IMPORTER PRINCIPAL
DRAWEE DRAWER
SHIPPER
CONSIGNEE
CONSIGNOR

BUYER’S BANK
PRESENTING BANK

BUYER’S BANK SELLER’S BANK

REMITTING BANK
COLLECTING BANK
TS. Phan Chung Thuỷ 26
5.3.5. Nhờ thu trơn
(Clean Collection)

TS. Phan Chung Thuỷ 27

 Khái niệm
 Nhờ thu trơn là phương thức thanh toán mà nhà XK
sau khi giao hàng cho tổ chức nhập khẩu chỉ ký phát
hối phiếu (hoặc nhờ thu séc) đòi tiền nhà NK và yêu
cầu ngân hàng thu số tiền ghi trên hối phiếu đó,
không kèm theo một điều kiện nào cả của việc trả
tiền.
 Việc thu hộ chỉ dựa trên chứng từ tài chính
(financial documents) không kèm theo chứng từ
thương mại (commercial documents).

TS. Phan Chung Thuỷ 28

 Quy trình thanh toán
(1) Goods +
Documents
Seller Buyer

(4)
(2) Bank notifies
(5) Debit account
(7) B/E is forwarded (Acceptance) importer that they
Credited to are holding B/E
with instructions to
exporter’s acocunt
collect at sight (or
(Acceptance) against acceptance)
(3) B/E is presented

Remitting Collecting
bank (6) Reimbursement bank
collected

TS. Phan Chung Thuỷ 29

Nhờ thu check (cheque)
(6) T/T Collecting
Remitting
bank bank
(4) Cheque

(5) Debit
(7) Credit (3) Cheque account
account

(1) HH + BCT
Principal Drawee
(2) Cheque

TS. Phan Chung Thuỷ 30

Nhận xét

 Thủ tục
Importer
 Chi phí
 Thời gian
 Vai trò của ngân hàng
 Quyền lợi của các bên tham gia Exporter

TS. Phan Chung Thuỷ 31

5.3.6. Phương thức nhờ thu kèm
chứng từ
(Documentary Collection)

TS. Phan Chung Thuỷ 32

 Khái niệm
 Phương thức nhờ thu kèm chứng từ là phương thức
thanh toán trong đó nhà xuất khẩu nhờ ngân hàng thu
hộ tiền từ nhà nhập khẩu không chỉ căn cứ vào hối
phiếu mà còn căn cứ vào bộ chứng từ hàng hoá gởi
kèm theo hối phiếu với điều kiện ngân hàng đồng ý
giao bộ chứng từ khi nhà NK đồng ý trả tiền hoặc ký
chấp nhận lên hối phiếu.

TS. Phan Chung Thuỷ 33

 Quy trình thanh toán
(1) Goods

Seller Buyer

(4)
(2) Bank notifies
(5) Debit
(7) Documents are account/Acceptance importer that they
Credited to forwarded and courier are holding
documents documents with
exporter’s
instructions to
acocunt/Acceptance collect at sight or
notice against acceptance
(3) Shipping documents are
presented

Remitting Collecting
bank (6) Reimbursement bank
collected

TS. Phan Chung Thuỷ 34

 Nhận xét
 Thủ tục
 Vai trò của ngân hàng
 Hình thức: Documents against Payment (D/P at sight) or
Documents Against Acceptance (D/A)
 Quyền lợi của các bên

Exporter
Importer

TS. Phan Chung Thuỷ 35

https://i.imgur.com/fU1NwXa.png

TS. Phan Chung Thuỷ 36

 Vận dụng
1 Tiếp nhận hồ sơ nhờ thu

2 Kiểm tra đối chiếu chứng từ

Outward Bills
Export Docs collection
3 Hoàn thiện hồ sơ gửi nhờ thu

4 Gửi chứng từ

Remitting bank 5 Thông báo cho KH (D/A or D/P)

6 Hoàn tất và lưu hồ sơ

TS. Phan Chung Thuỷ 37
 Vận dụng
1 Tiếp nhận hồ sơ nhờ thu từ NH nước ngoài

Inward Bills 2 Kiểm tra chỉ thị nhờ thu

Import Docs
Collection
3 Thông báo cho KH

4 Payment/Acceptance

Colleting bank
5 Hạch toán, thu phí, lưu hồ sơ
TS. Phan Chung Thuỷ 38
5.4. Phương thức giao chứng từ
hoặc giao hàng để nhận tiền
(Cash Against Documents/
Cash On Delivery)

TS. Phan Chung Thuỷ 39

TS. Phan Chung Thuỷ 40
 Nhận xét
? Risk
Cash Against Document is a process in which a seller
instructs their bank to forward documents related to the
export of goods to a buyer’s bank with a request to present
these documents to the buyer for payment.

It also indicates when and conditions on which the bank can

release these documents to the buyer.

Importer
Exporter

TS. Phan Chung Thuỷ 41

Exercise 3
1. Hãy nêu những điểm mạnh và yếu khi nhà NK hoặc nhà XK sử dụng phương
thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ (D/A) theo URC522
2. Tall and Tale Limited (T&T) ở Anh là một công ty chuyên nhập khẩu những
loại sách quý hiếm. Công ty T& T được thông báo từ phía đối tác M& M ở
Trung quốc là cho phép sử dụng 1 trong 3 phương thức thanh toán CAD, D/P
hoặc T/T in advance 30 days after sale contract.
Yêu cầu:
(1) Mô tả chi tiết quy trình thanh toán của tất cả các phương thức được gợi ý
(2) Phân tích những ưu điểm và nhược điểm của từng phương thức.
(3) Nếu T&T muốn sử dụng CAD thì theo bạn công ty nên làm gì để hạn chế
nhược điểm của phương thức ấy?

TS. Phan Chung Thuỷ 42