Chuyên Đề Bài Tập 8+ Hóa Học Lớp 12 - VÔ CƠ - Năm 2023 (Bản Word Có Giải)

CHUYÊN ĐỀ 1: ĐẠI CƢƠNG KIM LOẠI ..........................................................................................
3
1. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI PHI KIM ....................................................................3
1.1. Lý thuyết cơ bản ........................................................................................................................ 3
1.2. Bài tập vận dụng (15 câu)........................................................................................................... 3
1.3. Đáp án + hƣớng dẫn chi tiết ....................................................................................................... 4
2. DẠNG TOÁN OXIT BAZƠ TÁC DỤNG VỚI AXIT ...................................................................... 6
2.1. Lý thuyết cơ bản ........................................................................................................................ 6
2.2. Bài tập vận dụng (20 câu)........................................................................................................... 6
2.3. Đáp án + hƣớng dẫn chi tiết ....................................................................................................... 8
3. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI AXIT (HCl, H2SO4 LOÃNG) ................................... 11
3.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 11
3.2. Bài tập vận dụng (30 câu)......................................................................................................... 11
3.3. Đáp án + hƣớng dẫn chi tiết ..................................................................................................... 13
4. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI AXIT HNO3............................................................. 16
4.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 16
5. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG H+ VÀ NO3- ..................................................................... 23
5.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 23
6. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI MUỐI ...................................................................... 28
6.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 28
7. DẠNG TOÁN KHỬ OXIT KIM LOẠI BẰNG KHÍ CO (H2) ......................................................... 37
7.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 37
8. DẠNG TOÁN HƠI NƢỚC VÀ CO2 TÁC DỤNG CACBON ......................................................... 44
8.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 44
9. DẠNG TOÁN ĐIỆN PHÂN ........................................................................................................... 53
9.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 53
CHUYÊN ĐỀ 2: KIM LOẠI KIỀM, KIM LOẠI KIỀM THỔ VÀ NHÔM ...................................... 68
1. DẠNG TOÁN KIM LOẠI KIỀM VÀ KIỀM THỔ TÁC DỤNG VỚI NƢỚC ................................ 68
1.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 68
2. DẠNG TOÁN CO2 TÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH KIỀM ........................................................... 74
2.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 74
Trang 1
3. DẠNG TOÁN MUỐI CACBONAT TÁC DỤNG VỚI AXIT......................................................... 83
3.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 83
4. DẠNG TOÁN TỔNG HỢP MUỐI CACBONAT ........................................................................... 89
4.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 89
5. SỬ DỤNG QUY ĐỔI CHINH PHỤC DẠNG TOÁN KIM LOẠI KIỀM, KIỀM THỔ VÀ OXIT
TÁC DỤNG VỚI NƢỚC ................................................................................................................... 98
5.1. Lý thuyết cơ bản ...................................................................................................................... 98
5.3. Đáp án + hƣớng dẫn chi tiết ................................................................................................... 103
6. DẠNG TOÁN NHÔM VÀ KIM LOẠI KIỀM TÁC DỤNG VỚI NƢỚC (HOẶC DUNG DỊCH
KIỀM) .............................................................................................................................................. 111
6.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 111
6.2. Bài tập vận dụng (20 câu)....................................................................................................... 111
7. DẠNG TOÁN PHẢN ỨNG NHIỆT NHÔM ................................................................................ 116
7.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 116
7.2. Bài tập vận dụng (25 câu)....................................................................................................... 117
CHUYÊN ĐỀ 3: KIM LOẠI SẮT, CROM VÀ HỢP CHẤT............................................................ 126
1. SỬ DỤNG QUY ĐỔI ĐỂ CHINH PHỤC DẠNG TOÁN SẮT VÀ HỢP CHẤT TÁC DỤNG VỚI
AXIT HNO3 (H2SO4 ĐẶC) .............................................................................................................. 126
1.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 126
1.2. Bài tập vận dụng .................................................................................................................... 126
2. DẠNG TOÁN CHUẨN ĐỘ SẮT(II) BẰNG DUNG DỊCH KMnO4/H2SO4 ................................. 132
2.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 132
2.2. Bài tập vận dụng .................................................................................................................... 133
3. DẠNG TOÁN TÍNH KHỬ Fe(II) VÀ TÍNH OXI HÓA Fe(III) .................................................... 138
3.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 138
3.2. Bài tập vận dụng .................................................................................................................... 139
4. CHINH PHỤC CÁC DẠNG TOÁN VẬN DỤNG CAO KIM LOẠI VÀ HỢP CHẤT TÁC DỤNG
VỚI AXIT HNO3 (H2SO4 ĐẶC) ....................................................................................................... 148
4.1. Lý thuyết cơ bản .................................................................................................................... 148
4.2. Bài tập vận dụng .................................................................................................................... 148
CHUYÊN ĐỀ 4: PHÂN BIỆT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ ..................................................................... 178
CHUYÊN ĐỀ 5: HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ HỘI, MÔI TRƢỜNG ........ 181
Trang 2
CHUYÊN ĐỀ 1: ĐẠI CƢƠNG KIM LOẠI
1. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI PHI KIM
1.1. Lý thuyết cơ bản

BTKL
 m KL + m O2 = m Oxit
4M + nO 2 
 2M 2 O n 
t0

BT e
 n.n M = 4n O2

BTKL
 m KL + m Cl2 = m Muèi
2M + nCl 2 
 2MCl n 
t0

BT e
 n.n M = 2n Cl2
S MCl n
 S  HCl 
M  M 2S n    H2
M  HS
  2
1.2. Bài tập vận dụng (15 câu)
Câu 1: (Đề THPT QG - 2019) Đốt cháy hoàn toàn m gam Al trong khí O2 lấy dƣ, thu đƣợc 10,2 gam
Al2O3. Giá trị của m là
A. 5,4. B. 3,6. C. 2,7. D. 4,8.
Câu 2: (Đề THPT QG - 2015) Đốt cháy hoàn toàn m gam Fe trong khí Cl2 dƣ, thu đƣợc 6,5 gam
FeCl3. Giá trị của m là
A. 2,24. B. 2,80. C. 1,12. D. 0,56.
Câu 3: (Đề MH – 2021) Cho m gam Al phản ứng hoàn toàn với khí Cl2 dƣ, thu đƣợc 26,7 gam muối.
Giá trị của m là
A. 2,7. B. 7,4. C. 3,0. D. 5,4.
Câu 4: (Đề THPT QG - 2017) Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp Mg và Al cần vừa đủ 2,8 lít khí O2
(đktc), thu đƣợc 9,1 gam hỗn hợp hai oxit. Giá trị của m là
A. 5,1. B. 7,1. C. 6,7. D. 3,9.
Câu 5: (Đề TSCĐ - 2014) Đốt cháy 11,9 gam hỗn hợp gồm Zn, Al trong khí Cl2 dƣ. Sau khi các phản
ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 40,3 gam hỗn hợp muối. Thể tích khí Cl2 (đktc) đã phản ứng là
A. 17,92 lít. B. 6,72 lít. C. 8,96 lít. D. 11,2 lít.
Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Zn, Mg cần 4,48 lít khí Cl2 (đktc). Sau khi các phản
ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 23,1 gam hỗn hợp muối. Giá trị m là
A. 8,9 gam. B. 6,5 gam. C. 2,4 gam. D. 16 gam.
Câu 7: (Đề TSCĐ - 2011) Đốt cháy hoàn toàn 17,4 gam hỗn hợp Mg và Al trong khí oxi (dƣ) thu đƣợc
30,2 gam hỗn hợp oxit. Thể tích khí oxi (đktc) đã tham gia phản ứng là
Câu 8: (Đề TSCĐ - 2009) Đốt cháy hoàn toàn 7,2 gam kim loại M (có hoá trị hai không đổi trong hợp
chất) trong hỗn hợp khí Cl2 và O2. Sau phản ứng thu đƣợc 23,0 gam chất rắn và thể tích hỗn
hợp khí đã phản ứng là 5,6 lít (ở đktc). Kim loại M là
A. Mg. B. Be. C. Cu. D. Ca.
Câu 9: (Đề TSCĐ - 2013) Cho 7,84 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm Cl2 và O2 phản ứng vừa đủ với 11,1
gam hỗn hợp Y gồm Mg và Al, thu đƣợc 30,1 gam hỗn hợp Z. Phần trăm khối lƣợng của Al
trong Y là
A. 75,68%. B. 24,32%. C. 51,35%. D. 48,65%.
Câu 10: Cho 15,68 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm Cl2 và O2 phản ứng vừa đủ với 22,2 gam hỗn hợp Y
gồm Mg và Al, thu đƣợc 60,2 gam hỗn hợp Z. Phần trăm khối lƣợng của Al trong Y là
A. 75,68%. B. 24,32%. C. 51,35%. D. 48,65%.
Trang 3
Câu 11: Cho 7,5 gam hỗn hợp X gồm Mg và Al tác dụng với 3,36 lít hỗn hợp Y gồm O2 và Cl2, thu
đƣợc 16,2 gam hỗn hợp rắn Z. Cho Z vào dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc 3,36 lít khí H2. Biết các
phản ứng xảy ra hoàn toàn, các thể tích khí đo ở đktc. Phần trăm khối lƣợng của Al trong X
bằng bao nhiêu?
A. 64,0. B. 18,4. C. 36,0. D. 81,6.
Câu 12: Nung m gam Al trong 6,72 lít O2. Chất rắn thu đƣợc sau phản ứng cho hoà tan hết vào dung
dịch HCl thấy bay ra 6,72 lít H2 (các thể tích khí đo ở đktc). Giá trị của m là
A. 8,1. B. 16,2. C. 18,4. D. 24,3.
Câu 13: Nung 26 gam Zn trong 3,36 lít O2 (đktc). Chất rắn thu đƣợc sau phản ứng cho hoà tan hết vào
dung dịch HCl thấy bay ra V lít H2 (đktc). Giá trị của V là
A. 2,24. B. 3,36. C. 11,2. D. 4,48.
Câu 14: (Đề TSĐH B - 2014) Nung nóng hỗn hợp bột X gồm a mol Fe và b mol S trong khí trơ, hiệu
suất phản ứng bằng 50%, thu đƣợc hỗn hợp rắn Y. Cho Y vào dung dịch HCl dƣ, sau khi các
phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc hỗn hợp khí Z có tỉ khối so với H2 bằng 5. Tỉ lệ a: b bằng
A. 3: 2. B. 1: 1. C. 2: 1. D. 3: 1.
Câu 15: (Đề TSCĐ - 2008) Trộn 5,6 gam bột sắt với 2,4 gam bột lƣu huỳnh rồi nung nóng (trong điều
kiện không có không khí), thu đƣợc hỗn hợp rắn M. Cho M tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch
HCl, giải phóng hỗn hợp khí X và còn lại một phần không tan G. Để đốt cháy hoàn toàn X và
G cần vừa đủ V lít khí O2 (ở đktc). Giá trị của V là
A. 2,80. B. 3,36. C. 4,48. D. 3,08.
1.3. Đáp án + hƣớng dẫn chi tiết
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
A A D A C A B A B B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C B A C A
4Al + 3O2   2Al2 O3 (0,1);   3n Al = 4n O2 

 n Al = 0,2  m Al = 5,4 gam
0
t BT e
Câu 1:
Chọn A.
2Fe + 3Cl 2   2FeCl3 (0,04);   n Fe = 0,04  m Fe = 2,24 gam

0
t BT Fe
Câu 2:
Chọn A.
2Al + 3Cl 2   2AlCl 3 (0,2);   n Al = 0,2  m Al = 5,4 gam

0
t BT Al
Câu 3:
Chọn D.
Câu 4: m gam Al; Mg + O2

0,125 mol
 9,1 gam Al 2 O3 ; MgO

BTKL
 m KL + m O2 = m Oxit 
 m KL = m Oxit - m O2 = 9,1 - 0,125*32 = 5,1 gam
Chọn A.
Câu 5: 11,9 gam Al; Zn 

+ Cl2
 40,3 gam AlCl 3 ; ZnCl 2

BTKL
 m Cl2 = m Muèi - m KL = 40,3 - 11,9 = 28,4 gam  n Cl2 = 0,4 
 VCl2 = 8,96 L
Chọn C.
 Cl2
Câu 6: m gam Mg; Zn 
0,2 mol
 23,1 gam MgCl 2 ; ZnCl 2

BTKL
 m = 23,1 - 0,2*71 = 8,9 gam
Chọn C.
Trang 4
Câu 7: 17,4 gam Al; Mg 
+ O2
 30,2 gam Al 2 O3 ; MgO

BTKL
 m O2 = m oxit - m KL = 12,8  n O2 = 0,4 mol 
 VO2 = 8,96 L
Chọn B.
Câu 8: 7,2 gam M + 0,25 mol Cl 2 (x mol); O2 (y mol) 

 23,0 gam chÊt r¾n

BTKL
 m Cl2 +O2 = m chÊt r¾n - m KL = 23,0 - 7,2 = 15,8 gam
x + y = 0,25 x = 0,2
   
71x + 32y = 15,8 y = 0,05

BT e
 2n M = 2n Cl2 + 4n O2  n M = 0,3 mol 
 M M = 24 (Mg)
Chọn A.
Câu 9: 11,1 gam Mg (x); Al (y) + 0,35 mol Cl2 (a mol); O2 (b mol) 
 30,1 gam Z

BTKL
 m Cl2 +O2 = m chÊt r¾n - m KL = 30,1 - 11,1 = 19 gam
a + b = 0,35 a = 0,2
    
71a + 32b = 19 b = 0,15
   24x + 27y = 11,1 x = 0,35
11,1 gam
  BT e   
 %m Al = 24,32%
   2x + 3y = 0,2*2 + 0,15*4 y = 0,1
Chọn B.
Câu 10: 22,2 gam Mg (x); Al (y) + 0,7 mol Cl 2 (a mol); O2 (b mol) 
 60,2 gam Z

BTKL
 m Cl2 +O2 = m chÊt r¾n - m KL = 60,2 - 22,2 = 38 gam
a + b = 0,7 a = 0,4
  
71a + 32b = 38 b = 0,3

 
11,1 gam
 24x + 27y = 22,2 x = 0,7
  BT e   
 %m Al = 24,32%

   2x + 3y = 0,4*2 + 0,3*4  y = 0,2
Chọn B.
 O (x); Cl (y)  HCl d
Câu 11: 7,5 gam Mg (a); Al (b) 
2 2
0,15 mol
 16,2 gam Z; Z   H 2 (0,15)
 
0,15 mol khÝ
x + y = 0,15 x = 0,05
  BTKL 

   32x + 71y = 16,2 - 7,5 y = 0,1
 

7,5 gam
24a + 27b = 7,5 a = 0,2
  BT e 
 
 %m Al = 36%
 
  2a + 3b = 0,05*4 + 0,1*2 + 0,15*2 b = 0,1
Chọn C.
 O2  HCl d
Câu 12: m gam Al 
0,3
 X; X   H 2 (0,3)

BT e
 3n Al = 0,3*4 + 0,3*2  n Al = 0,6 
 m Al = 16,2 gam
Chọn B.
 O2  HCl d
Câu 13: Zn (0,4) 
0,15
 X; X   H2

BT e
 0, 4 * 2 = 0,15*4 + 2n H2  n H2 = 0,1 
 VH2 = 2,24 L
Trang 5
Chọn A.
Fe
Fe (a)  HCl H 2
Câu 14: X 
 Y FeS 
t0
 Z
S (b)
S H 2S
n H2 = 3  n Fe(d ) n Fe(b®) = 4

PP ®êng chÐo
 n H2S : n H2 = 1 : 3 
chän
 

M Z = 10
n H2S = 1 = n FeS = n S(pø )  HS Fe = 25% lo³i

 HSS = 50%  nS(b®) = 2 mol 
 a:b=2:1
Chọn C.
G: S
Fe
Fe (0,1)   O2
 HCl
Câu 15: 
 M FeS 
t0
  H 2   SO2
S (0,075)  X V
S  H 2S

BT e
 2n Fe + 4n S = 4n O2  n O2 = 0,125 mol 
 VO2 = 2,8 L
Chọn C.
2. DẠNG TOÁN OXIT BAZƠ TÁC DỤNG VỚI AXIT
* PTHH
R2 On + 2nHCl 
 2RCl n + nH 2O
 O2 (oxit ) + 2H  (axit ) 
 H 2O
R2 On + nH 2SO 4 
 R2 (SO 4 )n + nH 2 O
* Một số công thức giải toán thƣờng gặp
- 
BTKL
 m oxit + m axit = m M + m H2O
- n H (axit) = 2nO(oxit)

Câu 1: (Đề THPT QG - 2017) Hòa tan hoàn toàn 3,2 gam một oxit kim loại cần vừ đủ 40 ml dung
dịch HCl 2M. Công thức của oxit là
A. MgO. B. Fe2O3. C. CuO. D. Fe3O4.
Câu 2: (Đề TN THPT QG – 2021) Hòa tan hoàn toàn 5,10 gam Al2O3 trong lƣợng dƣ dung dịch HCl,
thu đƣợc dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 26,70. B. 21,36. C. 13,35. D. 16,02.
Câu 3: (Đề THPT QG - 2017) Cho 36 gam FeO phản ứng vừa đủ với dung dịch chứa a mol HCl. Giá
trị của a là
A. 1,00. B. 0,50. C. 0,75. D. 1,25.
Câu 4: (Đề TSĐH A - 2007) Hoà tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe2O3, MgO, ZnO trong 500
ml axit H2SO4 0,1M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu đƣợc khi cô cạn
dung dịch có khối lƣợng là
A. 6,81 gam. B. 4,81 gam. C. 3,81 gam. D. 5,81 gam.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2013) Cho 25,5 gam hỗn hợp X gồm CuO và Al2O3 tan hoàn toàn trong dung
dịch H2SO4 loãng, thu đƣợc dung dịch chứa 57,9 gam muối. Phần trăm khối lƣợng của Al2O3
trong X là
A. 60%. B. 40%. C. 80%. D. 20%.
Trang 6
Câu 6: (Đề TSĐH A - 2008) Cho 2,13 gam hỗn hợp X gồm ba kim loại Mg, Cu và Al ở dạng bột tác
dụng hoàn toàn với oxi thu đƣợc hỗn hợp Y gồm các oxit có khối lƣợng 3,33 gam. Thể tích
dung dịch HCl 2M vừa đủ để phản ứng hết với Y là
A. 57 ml. B. 50 ml. C. 75 ml. D. 90 ml.
Câu 7: (Đề MH - 2020) Nung 6 gam hỗn hợp Al và Fe trong không khí, thu đƣợc 8,4 gam hỗn hợp X
chỉ chứa các oxit. Hòa tan hoàn toàn X cần vừa đủ V mol dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là
A. 300. B. 200. C. 150. D. 400.
Câu 8: (Đề TSCĐ - 2009) Nung nóng 16,8 gam hỗn hợp gồm Au, Ag, Cu, Fe, Zn với một lƣợng dƣ
khí O2, đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 23,2 gam chất rắn X. Thể tích dung
dịch HCl 2M vừa đủ để phản ứng với chất rắn X là
A. 600 ml. B. 400 ml. C. 800 ml. D. 200 ml.
Câu 9: (Đề THPT QG - 2016) Đốt cháy 2,15 gam hỗn hợp gồm Zn, Al và Mg trong khí oxi dƣ, thu
đƣợc 3,43 gam hỗn hợp X. Toàn bộ X phản ứng vừa đủ với V ml dung dịch HCl 0,5M. Biết các
phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V là
A. 160. B. 320. C. 240. D. 480.
Câu 10: (Đề TN THPT - 2020) Nung nóng m gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Cu trong O 2 dƣ thu đƣợc
16,2 gam hỗn hợp Y gồm các oxit. Hòa tan hết Y bằng lƣợng vừa đủ dung dịch gồm HCl 1M
và H2SO4 0,5M, thu đƣợc dung dịch chứa 43,2 gam hỗn hợp muối trung hòa. Biết các phản ứng
xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 9,8. B. 9,4. C. 13,0. D. 10,3.
Câu 11: (Đề TN THPT - 2020) Nung nóng m gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Cu trong O2 dƣ, thu đƣợc
15,8 gam hỗn hợp Y gồm các oxit. Hòa tan hết Y bằng lƣợng vừa đủ dung dịch gồm HCl 1M
và H2SO4 0,5M, thu đƣợc dung dịch chứa 42,8 gam hỗn hợp muối trung hòa. Biết các phản ứng
xảy ra hoàn toàn. Giá trịcủa m là
A. 10,3. B. 8,3. C. 12,6. D. 9,4.
Câu 12: (Đề TN THPT - 2020) Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm MgO, CuO và Fe2O3 bằng dung
dịch HCl, thu đƣợc dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc (m
+ 3,78) gam kết tủa. Biết trong X, nguyên tố oxi chiếm 28% khối lƣợng. Giá trị của m là
A. 12,0. B. 12,8. C. 8,0. D. 19,2.
Câu 13: (Đề TN THPT - 2020) Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm MgO, CuO và Fe2O3 bằng dung
dịch HCl, thu đƣợc dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc (m
+ 5,4) gam kết tủa. Biết trong X, nguyên tố oxi chiếm 25% khối lƣợng. Giá trị của m là
A. 9,6. B. 12,8. C. 24,0. D. 19,2.
Câu 14: (Đề Tiên Du Bắc Ninh – 2021) Hòa tan m gam hỗn hợp X gồm MgO, CuO, Fe2O3 bằng dung
dịch HCl thu đƣợc dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch NaOH dƣ thì thu đƣợc
(m + 8,1) gam kết tủa. Biết trong X, nguyên tố oxi chiếm 25,714% về khối lƣợng. Giá trị của m
là
A. 31,5. B. 12,0. C. 28,0. D. 29,6.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2008) Để hoà tan hoàn toàn 2,32 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe3O4 và Fe2O3 (trong
đó số mol FeO bằng số mol Fe2O3), cần dùng vừa đủ V lít dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là
A. 0,23. B. 0,18. C. 0,08. D. 0,16.
Câu 16: Đốt hỗn hợp gồm 0,4 mol Fe và 0,2 mol Cu trong bình đựng khí O2, sau một thời gian thu đƣợc
m gam chất rắn. Đem chất rắn này tác dụng với dung dịch HCl dƣ, sau khi phản ứng hoàn toàn
có 3,36 lít khí (đktc) và 6,4 gam kim loại không tan. Giá trị m là
A. 38,4. B. 40,8. C. 41,6. D. 44,8.
Câu 17: Cho 6,72 gam Fe tác dụng với oxi chỉ thu đƣợc 9,28 gam hỗn hợp X chỉ chứa 3 oxit. Hòa tan X
cần vừa đủ V ml dung dịch H2SO4 1M (loãng). Giá trị của V là
A. 120. B. 160. C. 320. D. 80.
Trang 7
Câu 18: Để hòa tan hoàn toàn 4,64 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 (trong đó số mol FeO bằng
số mol Fe2O3), cần vừa đủ V ml dung dịch H2SO4 1M. Giá trị của V là
A. 160. B. 120. C. 80. D. 240.
Câu 19: (Đề TSĐH B - 2008) Cho 9,12 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe2O3, Fe3O4 tác dụng với dung dịch
HCl (dƣ). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, đƣợc dung dịch Y; cô cạn Y thu đƣợc 7,62
gam FeCl2 và m gam FeCl3. Giá trị của m là
A. 9,75. B. 8,75. C. 7,80. D. 6,50.
Câu 20: (Đề TSCĐ - 2009) Cho m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe2O3, Fe3O4 vào một lƣợng vừa đủ dung
dịch HCl 2M, thu đƣợc dung dịch Y có tỉ lệ số mol Fe2+ và Fe3+ là 1: 2. Chia Y thành hai phần
bằng nhau. Cô cạn phần một thu đƣợc m1 gam muối khan. Sục khí clo (dƣ) vào phần hai, cô cạn
dung dịch sau phản ứng thu đƣợc m2 gam muối khan. Biết m2 – m1 = 0,71. Thể tích dung dịch
HCl đã dùng là
A. 160 ml. B. 320 ml. C. 80 ml. D. 240 ml.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C C A A D C A D B A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D A D C C B B C A A
Câu 1: TH1: CT oxit: R2 On  R2 On + HCl (0,08)  O(oxit) + 2H(axit) 

 H2 O

 n O(oxit ) = 0,04  n R2 On = 0,04/n  M R2 On = 80n = 2R + 16n  R = 32n

 n = 2  R = 64 (Cu)  CT oxit: CuO
Chọn C.
 HCl
Câu 2: Al 2 O3 (0,05)   AlCl3 (0,1) 
 m AlCl3 = 13,35 gam
Chọn C.
Câu 3: n FeO = 0,5 

 n HCl = 2n O(FeO) = 1
Chọn A.
Câu 4: 2,81 gam Oxit 
+H 2 SO 4
0,05 mol
 Muèi + H 2 O

BT H
 n H2 O = n H2SO4 = 0,05 mol

BTKL
 m Muèi = m Oxit + m H2SO4 - m H2O = 2,81 + 0,05*98 - 0,05*18 = 6,81 gam
Chọn A.
CuO (x) CuSO4 (x) 80x + 102y = 25,5 x = 0,255

Câu 5:  
+ H2 SO4
  + H2O    
Al2 O3 (y) Al2 (SO4 )3 (y) 160x + 342y = 57,9 y = 0,05

 m Al2 O3 = 5,1 gam  %Al 2 O3 (X) = 20%
Chọn D.
 O2
Câu 6: 2,13 gam Mg, Cu, Al   3,33 gam oxit Y; Y + V ml HCl 2M

BTKL
 mO (Y) = mOxit Y - mKL = 1,2 gam  nO (Y) = 0,075 mol
2
Y + V ml HCl 2M  O(Y) + 2H 
 H2O;  n H = 2*n O2 = 2*0,075 = 0,15 mol
 n HCl = n H = 0,15 mol 
 VHCl = 0,075 L = 75 mL
Chọn C.
Trang 8
 O2
Câu 7: 6 gam Al, Fe   8,4 gam X; X + V ml HCl 1M

BTKL
 mO(X) = mOxit(X) - m KL = 2,4 gam  n O(X) = 0,15 mol
2
X + V ml HCl 1M  O(X) + 2H 
 H2 O;  n H = 2*nO2 = 2*0,15 = 0,3 mol
 n HCl = n H = 0,3 mol 
 VHCl = 300 mL
Chọn A.
 O2
Câu 8: 16,8 gam hh KL   23,2 gam X; X + V ml HCl 2M

BTKL
 mO(X) = mOxit(X) - mKL = 6,4 gam  n O(X) = 0,4 mol
2
X + V ml HCl 2M  O(X) + 2H 
 H2O;  n H = 2*n O2 = 2*0,4 = 0,8 mol
 n HCl = n H = 0,8 mol 
 VHCl = 400 mL
Chọn D.
 O2
Câu 9: 2,15 gam hh KL   3,43 gam X; X + V ml HCl 0,5M

BTKL
 mO(X) = mOxit(X) - mKL = 1,28 gam  nO(X) = 0,08 mol
2
X + V ml HCl 2M  O(X) + 2H 
 H2O;  n H = 2*n O2 = 2*0,08 = 0,16 mol
 n HCl = n H = 0,16 mol 
 VHCl = 320 mL
Chọn B.
HCl 1M  m gam KL 

Câu 10: X 
+ O2
 16,2 gam Y; Y + x LÝt   
 43,2 gam   2 
H 2SO 4 0,5M  Cl (x) v¯ SO 4 (0,5x) 

 
BTKL
 m O(Y) = 16,2 - m  n O(Y) = (16,2 - m)/16
 
n H = n HCl + 2n H2SO4 = 2x; Y + hh axit  O(oxit ) + 2H (axit )  H 2O  n H = 2n O(oxit )

m + 35,5x + 96*0,5x = 43,2
    m = 9,8 gam
2x = 2*[(16,2 - m)/16]
Chọn A.
HCl 1M  m gam KL 

Câu 11: X 
+ O2
 15,8 gam Y; Y + x LÝt   
 42,8 gam   2 
H 2SO 4 0,5M  Cl (x) v¯ SO 4 (0,5x) 

 
BTKL
 m O(Y) = 16,2 - m  n O(Y) = (15,8 - m)/16
 
n H = n HCl + 2n H2SO4 = 2x; Y + hh axit  O(oxit ) + 2H (axit )  H 2O  n H = 2n O(oxit )

m + 35,5x + 96*0,5x = 42,8
    m = 9,4 gam
 2x = 2*[(15,8 - m)/16]
Chọn D.
Câu 12: %O(X) = 28  mO(X) = 0,28m  nO(X) = 0,0175m 

 mKL(X) = 0,72m (gam)
X 
+ HCl
 Y R n  ; Cl  ; Y 
+ NaOH
 R n  ; OH  + NaCl
X + HCl  n HCl = 2n O(X) = 0,035m   n Cl = n HCl

Y + NaOH   n Cl = n OH  = 0,035m
BT§T

 m = (m + 3,78) = 0,72m + 17*0,035m  m = 12 gam
Trang 9
Chọn A.
Câu 13: %O(X) = 25  mO(X) = 0,25m  nO(X) = 0,015625m 

 m KL(X) = 0,75m (gam)
X 
+ HCl
 Y R n  ; Cl  ; Y 
+ NaOH
 R n  ; OH  + NaCl

Y + NaOH   n Cl = n OH  = 0,03125m
BT§T

 m = (m + 5,4) = 0,75m + 17*0,03125m  m = 19,2 gam
Chọn D.
Câu 14: %O(X) = 25,714  mO(X) = 0,25714m  n O(X) = 0,016m 

 mKL(X) = 0,74286m
X 
+ HCl
 Y R n  ; Cl  ; Y 
+ NaOH
 R n  ; OH  + NaCl

Y + NaOH   n Cl = n OH  = 0,032m
BT§T

 m = (m + 8,1) = 0,74286m + 17*0,032m  m = 28 gam
Chọn C.
  X: Fe3O4  n Fe3O4 = 0,01

n =n
Câu 15: X FeO; Fe2 O3 ; Fe3O4 FeO Fe2O3

 n HCl = 2n O(Fe3O4 ) = 0,08 
 VHCl = 0,08 L
Chọn C.
Câu 16: Fe(0,4); Cu(0,2) 

+ O2
 m gam X; X 
+ HCl
 H 2 (0,15) + Cu(0,1) + Fe2 

BT e
 2n Fe + 2n Cu = 4n O2 + 2n H2 
 n O2 = 0,175

BTKL
 m (Fe + Cu) + m O2 = m X 
 m X = 40,8 gam
Chọn B.
 O2
Câu 17: 6,72 gam Fe   9,28 gam X; X + V ml H2SO4 1M

BTKL
 mO(X) = mOxit(X) - mKL = 2,56 gam 
 nO(X) = 0,16 mol
X  H2 SO4
  n H = 2*n O2 = 2*0,16 = 0,32 mol  n H2SO4 = 0,16 
 VH2SO4 = 160 mL
Chọn B.
Câu 18: X FeO; Fe2 O3 ; Fe3O4   X: Fe3O4  n Fe3O4 = 0,02 mol
FeO n
Fe2O3 =n

 n H = 2n O(Fe3O4 ) = 0,16  n H2SO4 = 0,08 
 VH2SO4 = 80 mL
Chọn C.
 HCl
Câu 19: X FeO; Fe2 O3   FeCl2 (0,06 mol); FeCl3 (m gam)
2

BT Fe
n FeO = 0,06 
 m Fe2O3 = 9,12 - 72*0,08 = 4,8 gam  n Fe2O3 = 0,03
3

BT Fe
n FeCl3 = 0,06 
 m FeCl3 = 9,75 gam
Chọn A.
FeO  HCl FeCl 2 (x) P1: m1 = m FeCl2 + m FeCl3

Câu 20: X    
FeCl3 (2x) P2   m 2 (FeCl 3 )  m 2 - m1 = m Cl(pø )
+ Cl2
Fe2 O3
Trang 10

 n FeCl2 (P2 ) = n Cl(pø ) = 0,02  x = 0,04 mol 
 n FeCl3 (Y) = 2x = 0,08 mol
2 3

BT Fe
n FeO(X) = n FeCl2 = 0,04; 
BT Fe
 n Fe2O3 = 0,04 
 n O(X) = 0,16

X + HCl
n H = 2nO(X) = 0,32 = n HCl 
 VHCl = 160 mL
Chọn A.
3. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI AXIT (HCl, H2SO4 LOÃNG)
* PTHH
R + nHCl 
 RCl n + 0,5nH 2
2R + nH 2SO 4 
 R 2 (SO 4 )n + nH 2
* Phƣơng pháp
- 
BT e
 nn R = 2n H2
- 
BT H
 n H (axit ) = 2n H2  n HCl = 2n H2 ; n H2SO4 = n H2
- 
BTKL
 m KL + m Axit = m Muèi + m H2
- mRCln = mKL + mCl = mKL + 71*n H2
- m R2 (SO4 )n = m KL + m SO2 = m KL + 96*n H2
4

Câu 1: (Đề TN THPT - 2020) Hòa tan hết 1,68 gam kim loại R (hóa trị II) trong dung dịch H 2SO4
loãng thu đƣợc 0,07 mol H2. Kim loại R là
A. Zn. B. Fe. C. Ba. D. Mg.
Câu 2: (Đề MH - 2020) Hòa tan hoàn toàn 2,4 gam Mg bằng dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc V lít khí H2.
Giá trị của V là
A. 2,24. B. 1,12. C. 3,36. D. 4,48.
Câu 3: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan m gam Fe bằng dung dịch H2SO4 loãng (dƣ) thu đƣợc 2,24 kít
khí H2. Giá trị của m là
A. 2,80. B. 1,12. C. 5,60. D. 2,24.
Câu 4: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hoàn toàn 2,8 gam Fe trong dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc V lít
khí H2. Giá trị của V là
A. 3,36. B. 1,12. C. 6,72. D. 4,48.
Câu 5: (Đề TSCĐ - 2013) Cho 1,56 gam Cr phản ứng hết với dung dịch H2SO4 loãng (dƣ), đun nóng,
thu đƣợc V ml khí H2 (đktc). Giá trị của V là
A. 896. B. 336. C. 224. D. 672.
Câu 6: (Đề THPT QG - 2015) Cho 0,5 gam một kim loại hoá trị II phản ứng hết với dung dịch HCl
dƣ, thu đƣợc 0,28 lít H2 (đktc). Kim loại đó là
A. Ba. B. Mg. C. Ca. D. Sr.
Câu 7: (Đề MH lần II - 2017) Hòa tan hoàn toàn 5,85 gam bột kim loại M vào dung dịch HCl, thu
đƣợc 7,28 lít khí H2 (đktc). Kim loại M là
A. Mg. B. Al. C. Zn. D. Fe.
Câu 8: (Đề THPT QG - 2015) Hòa tan hoàn toàn 6,5 gam Zn bằng dung dịch H2SO4 loãng, thu đƣợc
V lít H2 (đktc). Giá trị của V là
A. 2,24. B. 3,36. C. 1,12. D. 4,48.
Câu 9: (Đề TN THPT QG – 2021) Hòa tan hết m gam Al trong dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc 0,21 mol
khí H2. Giá trị của m là
Trang 11
A. 4,86. B. 5,67. C. 3,24. D. 3,78.
Câu 10: Hoà tan hoàn toàn m gam hỗn hợp Mg và MgO vào dung dịch HCl dƣ thu đƣợc 2,24 lít H2
(đktc) và 19,0 gam muối. Giá trị của m là
A. 6,4. B. 4,8. C. 8,0. D. 5,6.
Câu 11: Cho 15 gam hỗn hợp bột kim loại Fe và Cu vào dung dịch HCl dƣ, sau khi phản ứng xảy ra
hoàn toàn thu đƣợc 4,48 lít khí H2 và m gam chất rắn không tan. Giá trị của m là
A. 6,4. B. 3,8. C. 3,2. D. 4,0.
Câu 12: Hòa tan hoàn toàn kim loại M bằng một lƣợng vừa đủ dung dịch H2SO4 4,9% thu đƣợc khí H2
và dung dịch muối có nồng độ 5,935%. Kim loại M là
A. Mg. B. Ni. C. Fe. D. Zn.
Câu 13: (Đề TSĐH A - 2012) Hòa tan hoàn toàn 2,43 gam hỗn hợp gồm Mg và Zn vào một lƣợng vừa
đủ dung dịch H2SO4 loãng, sau phản ứng thu đƣợc 1,12 lít H2 (đktc) và dung dịch X. Khối
lƣợng muối trong dung dịch X là
Câu 14: (Đề THPT QG - 2017) Cho 11,7 gam hỗn hợp Cr và Zn phản ứng hoàn toàn với dung dịch
HCl dƣ, đun nóng, thu đƣợc dung dịch X và 4,48 lít khí H2 (đktc). Khối lƣợng muối trong X là
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2007) Cho m gam hỗn hợp Mg, Al vào 250 ml dung dịch X chứa hỗn hợp axit
HCl 1M và axit H2SO4 0,5M, thu đƣợc 5,32 lít H2 (ở đktc) và dung dịch Y (coi thể tích dung
dịch không đổi). Dung dịch Y có pH là
A. 1. B. 6. C. 7. D. 2.
Câu 16: (Đề TSCĐ - 2007) Hòa tan hoàn toàn 3,22 gam hỗn hợp X gồm Fe, Mg và Zn bằng một lƣợng
vừa đủ dung dịch H2SO4 loãng, thu đƣợc 1,344 lít hiđro (ở đktc) và dung dịch chứa m gam
muối. Giá trị của m là
A. 9,52. B. 10,27. C. 8,98. D. 7,25.
Câu 17: (Đề TSCĐ - 2008) Cho 13,5 gam hỗn hợp các kim loại Al, Cr, Fe tác dụng với lƣợng dƣ dung
dịch H2SO4 loãng nóng (trong điều kiện không có không khí), thu đƣợc dung dịch X và 7,84 lít
khí H2 (ở đktc). Cô cạn dung dịch X (trong điều kiện không có không khí) đƣợc m gam muối
khan. Giá trị của m là
A. 48,8. B. 47,1. C. 45,5. D. 42,6.
Câu 18: (Đề TSĐH A - 2009) Cho 3,68 gam hỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lƣợng vừa đủ dd
H2SO4 10%, thu đƣợc 2,24 lít khí H2 (ở đktc). Khối lƣợng dung dịch thu đƣợc sau phản ứng là
Câu 19: Cho 7,36 gam hỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lƣợng vừa đủ dung dịch H2SO4 20% thu
đƣợc 4,48 lít khí H2 (ở đktc). Khối lƣợng dung dịch thu đƣợc sau phản ứng là
A. 105,36. B. 104,96. C. 105,16. D. 97,80.
Câu 20: (Đề THPT QG - 2017) Cho 1,5 gam hỗn hợp X gồm Al và Mg phản ứng hết với dung dịch
HCl dƣ, thu đƣợc 1,68 lít khí H2 (đktc). Khối lƣợng của Mg trong X là
Câu 21: (Đề MH lần I - 2017) Hòa tan hoàn toàn 13,8 gam hỗn hợp X gồm Al, Fe vào dung dịch
H2SO4 loãng, thu đƣợc 10,08 lít khí (đktc). Phần trăm về khối lƣợng của Al trong X là
A. 58,70%. B. 20,24%. C. 39,13%. D. 76,91%.
Câu 22: (Đề THPT QG - 2017) Cho 11,9 gam hỗn hợp Zn và Al phản ứng vừa đủ với dung dịch H2SO4
loãng, thu đƣợc m gam muối trung hòa và 8,96 lít khí H2 (đktc). Giá trị của m là
A. 42,6. B. 70,8. C. 50,3. D. 51,1.
Câu 23: (Đề MH – 2021) Hòa tan hoàn toàn 3,9 gam hỗn hợp Al và Mg trong dung dịch HCl dƣ, thu
đƣợc 4,48 lít khí H2 và dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 11,6. B. 17,7. C. 18,1. D. 18,5.
Trang 12
Câu 24: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm Mg và Zn vào một lƣợng vừa đủ dung dịch H2SO4
loãng, sau phản ứng thu đƣợc 1,12 lít H2 (đktc) và dung dịch X chứa 7,23 gam muối. Giá trị
của m là
Câu 25: (Đề TSCĐ - 2012) Hòa tan hoàn toàn 2,7 gam hỗn hợp X gồm Fe, Cr, Al bằng dung dịch HCl
dƣ, thu đƣợc 1,568 lít khí H2 (đktc). Mặt khác, cho 2,7 gam X phản ứng hoàn toàn với khí Cl2
dƣ, thu đƣợc 9,09 gam muối. Khối lƣợng Al trong 2,7 gam X là bao nhiêu?
Câu 26: (Đề TSCĐ - 2007) Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm Fe và Mg bằng một lƣợng vừa đủ dung
dịch HCl 20%, thu đƣợc dung dịch Y. Nồng độ của FeCl2 trong dung dịch Y là 15,76%. Nồng
độ phần trăm của MgCl2 trong dung dịch Y là
A. 24,24%. B. 11,79%. C. 28,21%. D. 15,76%.
Câu 27: (Đề TSĐH B - 2010) Hòa tan hoàn toàn 2,45 gam hỗn hợp X gồm hai kim loại kiềm thổ vào
200 ml dung dịch HCl 1,25M, thu đƣợc dung dịch Y chứa các chất tan có nồng độ mol bằng
nhau. Hai kim loại trong X là
A. Mg và Ca. B. Be và Mg. C. Mg và Sr. D. Be và Ca.
Câu 28: (Đề TSCĐ - 2011) Để hoà tan hoàn toàn 6,4 gam hỗn hợp gồm kim loại R (chỉ có hóa trị II) và
oxit của nó cần vừa đủ 400 ml dung dịch HCl 1M. Kim loại R là
A. Ba. B. Be. C. Mg. D. Ca.
Câu 29: (Đề TSCĐ - 2008) X là kim loại thuộc phân nhóm chính nhóm II (hay nhóm IIA). Cho 1,7 gam
hỗn hợp gồm kim loại X và Zn tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch HCl, sinh ra 0,672 lít khí H2 (ở
đktc). Mặt khác, khi cho 1,9 gam X tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch H2SO4 loãng, thì thể tích
khí hiđro sinh ra chƣa đến 1,12 lít (ở đktc). Kim loại X là
A. Ba. B. Sr. C. Mg. D. Ca.
Câu 30: (Đề TN THPT QG – 2021) Cho m gam hỗn hợp X gồm Al và CuO vào dung dịch chứa 0,48
mol HCl. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa muối, 0,09
mol H2 và 13,65 gam kim loại. Giá trị của m là
A. 17,67. B. 21,18. C. 20,37. D. 27,27.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D A C B D C B A D A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
B A D D A C B A B A
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
C C C A B B D C D A
Câu 1: R + H2SO4 
 RSO4 + H 2 

BT e
 n R = n H2 = 0,07 mol  M R = 24  Mg
Chọn D.
Câu 2: Mg (0,1) + 2HCl 

 MgCl 2 + H 2 (0,1)  VH2 = 2,24 L
Chọn A.
Câu 3: Fe (0,1) + H2SO4 
 FeSO4 + H2 (0,1)  m Fe = 5,6 gam
Chọn C.
Câu 4: Fe (0,05) + 2HCl 

 FeCl 2 + H 2 (0,05)  VH2 = 1,12 L
Trang 13
Chọn B.
Câu 5: Cr (0,03) + H 2SO 4 

 CrSO 4 + H 2  (0,03) 
 VH2 = 672 mL
Chọn D.
Câu 6: R + 2HCl 
 RCl2 + H2 

BT e
 n R = n H2 = 0,0125 mol  M R = 40 
 Ca
Chọn C.
Câu 7: M + nHCl 
 MCl n + 0,5nH 2 (0,325)
 n M = 0,65/n  MM = 9n 
 n = 3; M = 27 (Al)
Chọn B.
Câu 8: Zn (0,1) + H2SO4 
 ZnSO4 + H2 (0,1)  m Zn = 6,5 gam
Chọn A.
Câu 9: 
BT e
 3n Al = 2n H2 
 n Al = 0,14  m Al = 3,78 gam
Chọn D.
 HCl
Câu 10: m gam Mg; MgO   H2 (0,2) + 19,0 gam MgCl2 (0,2)

BT e
 2n Mg = 2n H2  n Mg = 0,1 
BT Mg
 n MgO = 0,2

 m = mMg + mMgO = 6,4 gam
Chọn A.
 HCl
Câu 11: 15 gam Cu; Fe   H2 (0,2) + m gam Cu

BT e
 2n Fe = 2n H2  n Fe = 0,2 
 m Fe = 11,2 gam
Chọn B.
Câu 12: Chän m dd(H2SO4 ) = 100 

 n H2SO4 = 0,05 mol = n H2 = n M
2

BT SO4
 n MSO4 = 0,05; 
BTKL
 m dd(M) = m dd(H2SO4 ) + m M - m H2 = 0,05M + 99,9
(M + 96)*0,05
C%M = *100 = 5,935 
 M = 24  Mg
0,05M + 99,9
Chọn A.
Câu 13: 2,43 gam Mg; Zn 

+ H 2 SO 4
 MgSO 4 ; ZnSO 4 + 0,05 mol H 2

BT H
 n H2SO4 = n H2 = 0,05 
 m Muèi = m KL + m SO2 = 2,43 + 0,05*96 = 7,23 gam
4
Chọn D.
Câu 14: 11,7 gam Cr; Zn 
+ HCl
 CrCl2 ; ZnCl2 + 0,2 mol H2

BT H
 n HCl = 2*n H2 = 0,4 m Muèi = m KL + m Cl = 11,7 + 0,4*35,5 = 25,9 gam
Chọn D.
Al H SO (0,125)
Câu 15: m gam  +  2 4 
 dd Y + 0,2375 mol H 2
Mg HCl (0,25)
Trang 14

BT H
 n H (pø) = 2*n H2 = 0,475 mol  n H (d) = 0,125*2 + 0,25 - 0,475 = 0,025 mol
 [H ]Y = 0,025/0,25 = 101M  pH(Y) = 1

Chọn A.
Câu 16: 3,22 gam Fe, Mg, Zn 

+ H 2 SO4
 Muèi + 0,06 mol H 2

BT H
 n H2SO4 = n H2 = 0,06  m Muèi = m KL + m SO2 = 3,22 + 0,06*96 = 8,98 gam
4
Chọn C.
Câu 17: 13,5 gam Fe, Cr, Al 

+ H 2 SO 4
 Muèi + 0,35 mol H 2

BT H:
4
Chọn B.
0,1*98
Câu 18: 
BT H
 n H2SO4 = n H2 = 0,1 mol 
 m dd(H2SO4 ) = *100 = 98 gam
10

BTKL
 m KL + m dd(H2SO4 ) = m dd sau p + m H2  m dd sau p = 101,48 gam
Chọn A.
0,2*98
Câu 19: 
BT H
 n H2SO4 = n H2 = 0,2 mol 
 m dd(H2SO4 ) = *100 = 98 gam
20

BTKL
 m KL + m dd(H2SO4 ) = m dd sau p + m H2  m dd sau p = 104,96 gam
Chọn B.
Câu 20: 1,5 gam Mg (x), Al (y) 
+ HCl
 Muèi + 0,075 mol H2
 

1,5 gam
 24x + 27y = 1,5 x = 0,025
  BT e 
  m Mg = 0,6 gam
 
  2x + 3y = 0,075*2 y = 1/30
Chọn A.
Câu 21: 13,8 gam Al (x); Fe (y) 

+ H 2 SO 4
 Al 2 (SO 4 )3 ; FeSO 4 + 0,45 mol H 2
 
13,8 gam
 27x + 56y = 13,8 x = 0,2
  BT e 
  %Al = 39,13%
   3x + 2y = 0,45*2 y = 0,15
Chọn C.
Câu 22: 11,9 gam Mg, Al 

+ H 2 SO 4
 Muèi + 0,4 mol H 2

BT H
4
Chọn C.
Câu 23: 3,9 gam Mg, Al 

+ H2 SO4
 Muèi + 0,2 mol H 2

BT H
 n HCl = 2n H2 = 0,4  m Muèi = m KL + m Cl = 3,9 + 0,4*35,5 = 18,1 gam
Chọn C.
Câu 24: m gam Zn, Al 

+ H 2 SO4
 7,23 gam Muèi + 0,05 mol H 2

BT H
 n H2SO4 = n H2 = 0,05  m KL = m Muèi - m SO2 = 7,23 - 0,05*96 = 2,43 gam
4
Chọn A.
Trang 15

+HCl
 Muèi + 0,07 mol H 2
Câu 25: 2,7 gam Fe (x), Cr (y), Al(z)

+ Cl2
 9,09 gam Muèi FeCl3 (x), CrCl3 (y), AlCl3 (z)
 
2,7 gam
 56x + 52y + 27z = 2,7 x = 0,02
 BT e 
    2x + 2y + 3z = 0,07*2 
 y = 0,02  %Al = 0,54 gam
 
9,09 gam
 162,5x + 108,5y + 133,5z = 9,09 
 z = 0,02
Chọn B.
Câu 26: Fe (x); Mg (y) 
+HCl
0,2 mol
 FeCl 2 ; MgCl 2 + 0,1 mol H2
mdd(sau p) = mMgFe + mdd HCl - mH2 = 56x + 24y + 36,5 - 0,1*2 = 56x + 24y + 36,3
 127x
  %FeCl 2 = *100 = 15,76 x = 0,05
 56x + 24y + 36,3    %MgCl 2 = 11,79%
  y = 0,05

BT e
 x + y = 0,1
Chọn B.
Câu 27: R1 ; R2 

+ HCl
0,25
 R1Cl 2 (x); R2 Cl 2 (x) v¯ HCl d (x)  BT Cl: 5x = 0,25  x = 0,05
 0,05R1 + 0,05R2 = 2,45 
 R1 = 9 (Be) v¯ R2 = 40 (Ca) phï hîp
Chọn D.
R + 2HCl 
 RCl 2 + H 2 X + 2HCl(0,4) 
 XCl 2 + H 2  n X = 0,2
Câu 28:  
RO + 2HCl 
 RCl 2 + H 2 O  M X = 32  R l¯ Mg phï hîp
Chọn C.
X + 2HCl 
 XCl 2 + H 2 
X + 2HCl   XCl 2 + H 2  n X = 0,03
Câu 29: 
Zn + 2HCl 
 ZnCl 2 + H 2  M X = 56,67 (Zn = 65)  X < 56,67  lo³i Ba v¯ Sr

X + H2SO4 
 XSO4 + H2  n X < 0,05  M X  38 
 X l¯ Ca
Chọn D.
 HCl
Câu 30: X Al; CuO 
0,48 mol
Y + H2 (0,09) + 13,65 gam Al d + Cu

BT H
 n HCl(pø Al) = 2n H2 = 0,18 mol 
 n HCl(pø CuO) = 0,3  n CuO = 0,15 mol

BT Cu
 nCu(13,95 gam) = 0,15  mAl(d) = 4,05 gam 
 n Al(d) = 0,15 mol

BT e
 3n Al(pø ) = 2n H2  n Al(pø ) = 0,06  n Al(b®) = 0,21 mol

 m X = m Al + mCuO = 17,67 gam
Chọn A.
4. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI AXIT HNO3
Khi cho kim loại tác dụng với HNO3, ta có các quá trình sau:
Trang 16
2H  + NO3 + 1e 
 NO 2 + H 2 O
4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
 M n  + ne 10H  + 2NO3 + 4e*2 
M   N 2O + 5H 2O
12H  + 2NO3 + 5e*2 
 N 2 + 6H 2 O
10H  + 2NO3 + 8e 
 NH 4 NO3 + 3H 2 O
Lƣu ý:
+ Do HNO3 có tính oxi hóa mạnh, vì vậy giá trị n (số oxi hóa kim loại) cao nhất.
+ Al, Fe và Cr bị thụ động (không phản ứng) với HNO3 đặc nguội.
Phƣơng pháp:
+ n e(nhêng) =  ne(nhËn)
+ n HNO3 (pø) = 4nNO + 2nNO 2 + 12n N 2 + 10n N 2O + 10n NH 4NO 3
+ m Muèi = m kim lo³i + m NO + mNH 4NO 3 = = mkim lo³i + 62ne + mNH 4NO 3
3

Câu 1: (Đề TSCĐ - 2013) Cho m gam Al phản ứng hoàn toàn với dung dịch HNO3 loãng (dƣ), thu
đƣợc 4,48 lít khí NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của m là
A. 4,05. B. 2,70. C. 8,10. D. 5,40.
Câu 2: (Đề TSĐH A - 2013) Cho 12 gam hợp kim của bạc vào dung dịch HNO3 loãng (dƣ), đun nóng
đến phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch có 8,5 gam AgNO3. Phần trăm khối lƣợng của bạc
trong mẫu hợp kim là
A. 45%. B. 55%. C. 30%. D. 65%.
Câu 3: (Đề THPT QG - 2015) Hòa tan hoàn toàn 1,6 gam Cu bằng dung dịch HNO3, thu đƣợc x mol
NO2 (là sản phẩm khử duy nhất của N+5). Giá trị của x là
A. 0,15. B. 0,05. C. 0,25. D. 0,10.
Câu 4: (Đề TSCĐ - 2008) Cho 3,6 gam Mg tác dụng hết với dung dịch HNO3 (dƣ), sinh ra 2,24 lít khí
X (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Khí X là
A. NO. B. NO2. C. N2. D. N2O.
Câu 5: Hòa tan 12 gam hỗn hợp Cu và Fe bằng dung dịch HNO3 đặc nguội, dƣ thu đƣợc 4,48 lít khí
NO2 (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Phần trăm khối lƣợng của Fe trong hỗn hợp đầu là
A. 15,4%. B. 84,6%. C. 46,67%. D. 53,33%.
Câu 6: (Đề TSĐH A - 2009) Cho 3,024 gam một kim loại M tan hết trong dung dịch HNO3 loãng, thu
đƣợc 940,8 ml khí NxOy (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) có tỉ khối đối với H2 bằng 22. Khí
NxOy và kim loại M là
A. NO và Mg. B. N2O và Al. C. N2O và Fe. D. NO2 và Al.
Câu 7: Hoà tan hoàn toàn 12,8 gam Cu trong dung dịch HNO3 thấy thoát ra V lít hỗn hợp khí X gồm
NO, NO2 (đktc) và dung dịch Y không chứa muối NH4NO3. Biết tỉ khối hơi của X so với H2 là
19. Giá trị của V là
Câu 8: Hòa tan m gam Al vào dd HNO3 loãng vừa đủ, thu đƣợc 17,92 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm
N2O và N2 biết tỉ khối hơi của X so với H2 là 18 (không còn sản phẩm khử nào khác) và dd Y
chứa a gam muối nitrat. Giá trị của m là
A. 21,6. B. 97,2. C. 64,8. D. 194,4.
Trang 17
Câu 9: Hòa tan 16,2 gam một kim loại M chƣa rõ hóa trị bằng dd HNO3 loãng, sau phản ứng thu đƣợc
4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm N2O và N2. Biết tỉ khối của X đối với H2 bằng 18, dung dịch
sau phản ứng không có muối NH4NO3. Kim loại đó là
A. Ca. B. Mg. C. Al. D. Fe.
Câu 10: (Đề TSCĐ - 2014) Cho 2,19 gam hỗn hợp gồm Cu, Al tác dụng hoàn toàn với dung dịch HNO3
dƣ, thu đƣợc dung dịch Y và 0,672 lít khí NO (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Khối lƣợng
muối trong Y là
Câu 11: Cho 1,86 gam hợp kim Mg và Al vào dung dịch HNO3 loãng dƣ thu đƣợc 560 ml khí N2O
(đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Khối lƣợng của Mg trong hỗn hợp là
Câu 12: (Đề TSCĐ - 2013) Cho 2,8 gam hỗn hợp X gồm Cu và Ag phản ứng hoàn toàn với dung dịch
HNO3 dƣ, thu đƣợc 0,04 mol NO2 (sản phẩm khử duy nhất của N+5) và dung dịch chứa m gam
muối. Giá trị của m là
A. 4,08. B. 3,62. C. 3,42. D. 5,28.
Câu 13: Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 21,6 gam Ag và 32 gam Cu trong HNO3 loãng dƣ thu đƣợc
V lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm (NO2 và NO), biết tỉ khối hơi của Z so với H2 là 21 (không còn
sản phẩm khử nào khác) và dd Y. Giá trị của V là
A. 17,92. B. 13,44. C. 20,16. D. 15,68.
Câu 14: Cho 11,0 gam hỗn hợp hai kim loại Al và Fe vào dd HNO3 loãng, dƣ thu đƣợc 6,72 lít khí NO
(đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Khối lƣợng của Al và Fe trong hỗn hợp lần lƣợt là
A. 5,4 và 5,6. B. 5,6 và 5,4. C. 4,4 và 6,6. D. 4,6 và 6,4.
Câu 15: Cho 1,35 gam hỗn hợp gồm Mg, Al và Cu tác dụng hết với HNO 3 thu đƣợc hỗn hợp khí gồm
0,01 mol NO và 0,04 mol NO2 (không tạo muối NH4NO3). Cô cạn dd sau phản ứng thu đƣợc m
gam muối khan. Giá trị của m là
Câu 16: (Đề TSĐH B - 2009) Hòa tan hoàn toàn 1,23 gam hỗn hợp X gồm Cu và Al vào dung dịch
HNO3 đặc, nóng thu đƣợc 1,344 lít khí NO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) và dung dịch Y.
Sục từ từ khí NH3 (dƣ) vào dung dịch Y, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam
kết tủa. Phần trăm về khối lƣợng của Cu trong hỗn hợp X và giá trị của m lần lƣợt là
A. 21,95% và 2,25. B. 78,05% và 2,25. C. 21,95% và 0,78. D. 78,05% và 0,78.
Câu 17: (Đề TSCĐ - 2009) Hoà tan hoàn toàn 8,862 gam hỗn hợp gồm Al và Mg vào dung dịch HNO3
loãng, thu đƣợc dung dịch X và 3,136 lít (ở đktc) hỗn hợp Y gồm hai khí không màu, trong đó
có một khí hóa nâu trong không khí. Khối lƣợng của Y là 5,18 gam. Cho dung dịch NaOH (dƣ)
vào X và đun nóng, không có khí mùi khai thoát ra. Phần trăm khối lƣợng của Al trong hỗn hợp
ban đầu là
A. 10,52%. B. 15,25%. C. 12,80%. D. 19,53%.
Câu 18: (Đề TSĐH A - 2007) Hòa tan hoàn toàn 12 gam hỗn hợp Fe, Cu (tỉ lệ mol 1: 1) bằng axit
HNO3, thu đƣợc V lít (ở đktc) hỗn hợp khí X (gồm NO và NO2) và dung dịch Y (chỉ chứa hai
muối và axit dƣ). Tỉ khối của X đối với H2 bằng 19. Giá trị của V là
A. 2,24. B. 4,48. C. 5,60. D. 3,36.
Câu 19: (Đề TSĐH A - 2013) Hòa tan hoàn toàn 1,805 gam hỗn hợp gồm Fe và kim loại X bằng dung
dịch HCl, thu đƣợc 1,064 lít khí H2. Mặt khác, hòa tan hoàn toàn 1,805 gam hỗn hợp trên bằng
Trang 18
dung dịch HNO3 loãng (dƣ), thu đƣợc 0,896 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất). Biết các thể
tích khí đều đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Kim loại X là
A. Zn. B. Cr. C. Al. D. Mg.
Câu 20: Một hỗn hợp bột gồm 2 kim loại Mg và Al đƣợc chia thành 2 phần bằng nhau
- Phần 1: Cho tác dụng với dd HCl dƣ thu đƣợc 3,36 lít khí H2 (đktc).
- Phần 2: Hòa tan hết trong dd HNO3 loãng dƣ thu đƣợc V lít một khí không màu, hóa nâu
trong không khí (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của V là
Câu 21: (Đề TSĐH B - 2008) Cho m gam hỗn hợp X gồm Al, Cu vào dung dịch HCl (dƣ), sau khi kết
thúc phản ứng sinh ra 3,36 lít khí (ở đktc). Nếu cho m gam hỗn hợp X trên vào một lƣợng dƣ
axit nitric (đặc, nguội), sau khi kết thúc phản ứng sinh ra 6,72 lít khí NO2 (sản phẩm khử duy
nhất, ở đktc). Giá trị của m là
A. 11,5. B. 10,5. C. 12,3. D. 15,6.
Câu 22: (Đề TSĐH B - 2008) Cho 2,16 gam Mg tác dụng với dung dịch HNO3 (dƣ). Sau khi phản ứng
xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 0,896 lít khí NO (ở đktc) và dung dịch X. Khối lƣợng muối khan thu
đƣợc khi làm bay hơi dung dịch X là
Câu 23: (Đề TSCĐ - 2011) Hoà tan hoàn toàn 13,00 gam Zn trong dung dịch HNO3 loãng, dƣ thu đƣợc
dung dịch X và 0,448 lít khí N2 (đktc). Khối lƣợng muối trong dung dịch X là
Câu 24: Hòa tan hoàn toàn hh X gồm 8,1 gam Al và 29,25 gam Zn bằng dd HNO3 12,6% (vừa đủ) thu
đƣợc V lít N2O (đktc, khí duy nhất) và dd Y chứa 154,95 gam muối tan. Giá trị của V là
A. 3,36. B. 5,04. C. 4,48. D. 6,72.
Câu 25: (Đề TSĐH B - 2012) Cho 29 gam hỗn hợp gồm Al, Cu và Ag tác dụng vừa đủ với 950 ml dung
dịch HNO3 1,5M, thu đƣợc dung dịch chứa m gam muối và 5,6 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm
NO và N2O. Tỉ khối của X so với H2 là 16,4. Giá trị của m là
A. 98,20. B. 97,20. C. 98,75. D. 91,00.
Câu 26: (Đề TSCĐ - 2012) Hòa tan hoàn toàn 8,9 gam hỗn hợp gồm Mg và Zn bằng lƣợng vừa đủ 500
ml dung dịch HNO3 1M. Sau khi các phản ứng kết thúc, thu đƣợc 1,008 lít khí N2O (đktc) duy
nhất và dung dịch X chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 31,22. B. 34,10. C. 33,70. D. 34,32.
Câu 27: (Đề TSĐH A - 2009) Hoà tan hoàn toàn 12,42 gam Al bằng dung dịch HNO3 loãng (dƣ), thu
đƣợc dung dịch X và 1,344 lít (ở đktc) hỗn hợp khí Y gồm hai khí là N2O và N2. Tỉ khối của
hỗn hợp khí Y so với khí H2 là 18. Cô cạn dung dịch X, thu đƣợc m gam chất rắn khan. Giá trị
của m là
A. 97,98. B. 106,38. C. 38,34. D. 34,08.
Câu 28: Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 0,1 mol CuO và 0,14 mol Al trong 500 ml dung dịch HNO3
aM vừa đủ thu đƣợc dung dịch Y và 0,672 lít khí N2O duy nhất ở đktc. Tính khối lƣợng muối
tạo thành trong dung dịch Y
Câu 29: (Đề TSCĐ - 2010) Cho hỗn hợp gồm 6,72 gam Mg và 0,8 gam MgO tác dụng hết với lƣợng dƣ
dung dịch HNO3. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 0,896 lít một khí X (đktc)
và dung dịch Y. Làm bay hơi dung dịch Y thu đƣợc 46 gam muối khan. Khí X là
Trang 19
A. N2O. B. NO2. C. N2. D. NO.
Câu 30: (Đề TSĐH A - 2013) Hòa tan hoàn toàn m gam Al bằng dung dịch HNO3 loãng, thu đƣợc
5,376 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm N2, N2O và dung dịch chứa 8m gam muối. Tỉ khối của X so
với H2 bằng 18. Giá trị của m là
A. 21,60. B. 18,90. C. 17,28. D. 19,44.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D A B A C B A C C B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D D A A A D C C C A
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
C B D A A B B A C A
Câu 1: 
BT e
 3n Al = 3n NO 
 n Al = 0,2 mol  m Al = 0,2*27 = 5,4 gam
Chọn D.
Câu 2: n AgNO3 = 0,05 mol  n Ag(HK ) = 0,05 

 %Ag = 45%
Chọn A.
Câu 3: 
BT e
 2*n Cu = n NO2 
 n NO2 = 0,025*2 = 0,05 mol
Chọn B.
Câu 4: 
BT e
 2nMg = n X * n  2*0,15 = n*0,1  n = 3 
 X: NO
Chọn A.
 HNO3 ®Æc, nguéi
Câu 5: 12 gam Cu; Fe   NO 2 (0,2)

BT e
 2n Cu = n NO2  n Cu = 0,1 mol 
 %m Cu = 53,33%  %Fe = 46,67%
Chọn A.
Câu 6: d Nx Oy / H2 = 22  M Nx Oy = 44 
 N 2 O (M N2O = 44)

BT e
 n.n M = 8n N2 O 
 n M = 0,336/n (mol)
 MM = 3,024/(0,336/n) = 9n  n = 3 
 M = 27 (Al)
Chọn B.
Câu 7: 
PP ®êng chÐo
M X = 38
 n NO = n NO2 = x

BT e
 2n Cu = n NO2 + 3n NO  0,2*2 = x + 3x  x = 0,1 
 VX = 4,48 L
Chọn A.
Câu 8: 
PP ®êng chÐo
M X = 36
 n N2 = n N2 O = 0,4 mol

BT e
 3n Al = 8n N2 O + 10n N2  n Al = 2,4 mol 
 m Al = 64,8 gam
Chọn C.
 HNO3
Câu 9: 1,63 gam M  0,2 mol X N 2 O; N 2

PP ®êng chÐo
M X = 36
 n N2 O = n N2 = 0,1 mol
Trang 20

BT e
 n*n M = 0,1*8 + 0,1*10  nM = 1,8/n 
 MM = 9n  n = 3  M = 27 (Al)
Chọn C.
Câu 10: 
 n e = 3*n NO = 0,09 mol  mMuèi = m KL + 62*n e = 2,19 + 0,06*62 = 7,77 gam
Chọn B.
Mg (x)  HNO3

 
1,86
24x + 27y = 1,86
Câu 11: 1,86 gam   N 2 O (0,025)   BT e
Al (y)    2x + 3y = 0,025*8

 x = 0,01; y = 0,06 
 mMg = 0,24 gam
Chọn D.
Câu 12: 
 n e = 1.n NO2 = 0,04 mol  m Muèi = m KL + 62*n e = 2,8 + 0,04*62 = 5,28 gam
Chọn D.
 HNO3
Câu 13: X Ag (0,2); Cu (0,5)  Z NO; NO 2

PP ®êng chÐo
M Z = 42
 n NO : n NO2 = 1 : 3  §Æt n NO = x 
 n NO2 = 3x

BT e
 0,2 + 0,5*2 = 3x + 3x  x = 0,2 
 VZ = 17,92 L
Chọn A.
 HNO3
Câu 14: 11 gam Al (x); Fe (y)  NO (0,3)
   27x + 56y = 11 x = 0,2 m Al = 5,4

11
  BT e  

   3x + 3y = 0,3*3 y = 0,1 m Fe = 5,6
Chọn A.
 HNO3
Câu 15: 1,35 gam Mg; Al; Cu)  NO (0,01); NO 2 (0,04) + m gam Muèi

BT e
 n e = 3n NO + n NO2 = 0,07 mol

 mM = m KL + 62n e = 1,35 + 62*0,07 = 5,69 gam
Chọn A.
NO2 (0,06) + H 2 O

 Cu
2
Cu (x)  HNO3
Câu 16: 1,23 gam X    3  NH3 d
Al (y) X Al   Al(OH)3  (y)
 NO 
  3
 

BT e
 2x + 3y = 0,06 x = 0,015 %Cu(X) = 78,05%
  1,23 gam  

 
  64x + 27y = 1,23 y = 0,01 m Al(OH)3  = 0,78 gam
Chọn D.
Mg (x)  HNO3

 0,14 mol Y NO + ? + H 2O

Câu 17:       NaOH 
Al (y)  X  kh«ng cã khÝ  X kh«ng chøa NH 4

 M Y = 37 
 Y NO; N 2 O ; 
PP ®êng chÐo
 n NO = n N2O = 0,07
   2x + 3y = 0,07*3 + 0,07*8 x = 0,322

BT e
  8,862 gam 
  %m Al = 12,8%
   24x + 27y = 8,862 y = 0,042
Trang 21
Chọn C.
Câu 18: §Æt n Fe = n Cu = x mol  56x + 64x = 12 
 x = 0,1 mol

PP ®êng chÐo
M X = 38
 n NO = n NO2 = a mol

BT e
 2n Cu + 3n Fe = 3n NO + n NO2  4a = 0,5  a = 0,125 mol

 n X = 2a = 0,25 mol 
 VX = 5,6 L
Chọn C.
Câu 19: TH1: X cã HT n kh«ng ®æi  n Fe = a; n X = b  56a + Mb = 1,805 (1)

 
X + HCl
2a + nb = 0,0475*2 a = 0,025  Mb = 0,405
  X + HNO 
   M = 9n  X l¯ Al
BT e
 
  3a + nb = 0,04*3 nb = 0,045 
3
BT e
Chọn C.
 HCl
Mg P1   Mg 2  ; Al3 + H 2 (0,15)
Câu 20:
 HNO3
Al P2  Mg 2  ; Al3 + NO

BT e
 2n H2 = 3n NO  n NO = 0,1 mol 
 VNO = 2,24 L
Chọn A.
 HCl
  H 2 (0,15) 
BT e
 3n Al = 2n H2  n Al = 0,1 mol
Câu 21: X Al; Cu

HNO3 ®Æc, nguéi
Al kh«ng pø
NO2 (0,3) 
BT e
 2n Cu = n NO2  n Cu = 0,15 mol

 m = m Cu + m Al = 12,3 gam
Chọn C.
Câu 22:   2n Mg > 3n NO  X chøa NH 4 NO3  0,09*2 = 0,04*3 + 8n NH 4 NO3

BT e
 n NH4 NO3 = 0,0075 

 m Muèi = m Mg(NO3 )2 + m NH 4 NO3 = 0,09*148 + 0,0075*80 = 13,92
Chọn B.
Câu 23:   2n Zn > 10n N2  X chøa NH 4 NO 3  0,2*2 = 0,02*10 + 8n NH4 NO3
BT e
 n NH4 NO3 = 0,025 

 m Muèi = m Zn(NO3 )2 + m NH 4 NO3 = 0,2*189 + 0,025*80 = 39,8 gam
Chọn D.
 HNO3
Câu 24: X Al (0,3); Zn (0,45)  N 2 O + Y Al(NO3 )3 (0,3); Zn(NO3 )2 (0,45); NH 4 NO3

154,95
 154,95 = 0,3*213 + 0,45*189 + 80*n NH4 NO3  n NH4 NO3 = 0,075 mol

BT e
 0,3*3 + 0,45*2 = 0,075*8 + 8n N2 O  n N2 O = 0,15 
 VN2 O = 3,36 L
Chọn A.
Câu 25: n H = n HNO3 = 1,425; n X = 0,25 mol;   n NO = 0,2; n N2 = 0,05 mol
PP ®êng chÐo
M X = 32,8
n H = 4n NO + 10n N2 O + 10n NH  0,2*8 + 0,05*10 + 10n NH = 1,425  n NH = 0,0125 mol
4 4 4

 n e = 3n NO + 8n N2O + 8n NH = 1,1 mol
4

 m Muèi = m KL + 62*n e + m NH 4 NO3 = 29 + 62*1,1 + 0,0125*80 = 98,2 gam
Chọn A.
Trang 22
Câu 26: n H = n HNO3 = 0,5 mol; n N2O = 0,045 mol
n H = 10n N2 O + 10n NH  0,045*10 + 10n NH = 0,5  n NH = 0,005 mol
4 4 4

 n e = 8n N2O + 8n NH =0,4 mol
4

 m Muèi = m KL + 62*n e + m NH 4 NO3 = 8,9 + 62*0,4 + 0,005*80 = 34,1 gam
Chọn B.
Câu 27: n X = 0,06 mol;   n N2 O = n N2 = 0,03 mol

PP ®êng chÐo
M Y = 36

BT e
 3n Al > 8n N2 O + 10n N2  X chøa NH 4  3*0,46 + 8*0,03 + 10*0,03 = 8n NH4 NO3
 n NH4 NO3 = 0,105 
 m Muèi = m Al(NO3 )3 + m NH 4 NO3 = 0,46*213 + 0,105*80 = 106,38 gam
Chọn B.
Câu 28:   3n Al > 8n N2 O 

 Y Al(NO3 )3 (0,14); Cu(NO3 )2 (0,1); NH 4 NO3
BT e

BT e
 3n Al = 8n N2 O + 8n NH4 NO3  n NH4 NO3 = 0,0225 mol

 m M = m Cu(NO3 )2 + m Al(NO3 )3 + m NH 4 NO3 = 50,42 gam
Chọn A.
Mg (0,28) Mg(NO3 )2 (0,3 mol  44,4 gam)

Câu 29:  
+ HNO3
46 gam  + 0,04 mol X
MgO (0,02)  NH 4 NO3 (1,6 gam  0,02 mol)

BT e
 2*n Mg = 8*n NH4 NO3 + x*n X  x = 10 
 X: N 2
Chọn C.
Al(NO3 )3 ((m/27 mol)  (71m/9) gam) N 2

Câu 30: m gam Al 
+ HNO3
 + 0,24 mol X 
(m/27 mol) NH 4 NO3 ((m/9 gam)  (m/720) mol) N 2 O
n X = 0,24 mol 
PP ®êng chÐo
M X = 36
 n N2 = n N2 O = 0,12 mol

BT e
 3*n Al = 8*n NH4 NO3 + 10*n N2 + 8*n N2 O
m m
 3* = 8* + 10*0,12 + 8*0,12 
 m = 21,6 gam
27 720
Chọn A.
5. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG H+ VÀ NO3-
* Trong môi trƣờng axit (H+) ion NO3 thể hiện tính oxi hóa tƣơng tự axit HNO3 (tác dụng với
kim loại, hợp chất có tính khử,…).
* Ví dụ: Cu + H2SO4 và NaNO3, Cu + HNO3 và NaNO3, Cu + HNO3 và H2SO4,…
3Cu + 8H  + 2NO3   3Cu2 + 2NO  + 4H2 O
* Phƣơng pháp
Để giải quyết bài toán này, cách giải hoàn toàn giống kim loại tác dụng với HNO3. Thứ tự nhƣ
sau:
+ Viết các quá trình oxi hóa khử.
+ Áp dụng bảo toàn số mol electron.
+ Lƣu ý: Nếu sản phẩm khử tạo H2   NO3 hết.
Trang 23
Câu 1: (Đề TSĐH A - 2008) Cho 3,2 gam bột Cu tác dụng với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3
0,8M và H2SO4 0,2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, sinh ra V lít khí NO (sản phẩm
khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của V là
A. 0,746. B. 0,448. C. 1,792. D. 0,672.
Câu 2: (Đề TSĐH A - 2011) Cho 7,68 gam Cu vào 200 ml dung dịch gồm HNO3 0,6M và H2SO4
0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn (sản phẩm khử duy nhất là NO), cô cạn cẩn thận
toàn bộ dung dịch sau phản ứng thì khối lƣợng muối khan thu đƣợc là
Câu 3: (Đề TSĐH B - 2007) Thực hiện hai thí nghiệm:
1) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M thoát ra V1 lít NO.
2) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dd chứa HNO3 1M và H2SO4 0,5 M thoát ra V2 lít
NO.
Biết NO là sản phẩm khử duy nhất, các thể tích khí đo ở cùng điều kiện. Quan hệ giữa V1 và V2
là
A. V2 = V1. B. V2 = 2V1. C. V2 = 2,5V1. D. V2 = 1,5V1.
Câu 4: (Đề TSĐH A - 2014) Có ba dung dịch riêng biệt: H2SO4 1M; KNO3 1M; HNO3 1M đƣợc đánh
số ngẫu nhiên là (1), (2), (3).
- Trộn 5 ml dung dịch (1) với 5 ml dung dịch (2), thêm bột Cu dƣ, thu đƣợc V1 lít khí NO.
- Trộn 5 ml dung dịch (1) với 5 ml dung dịch (3), thêm bột Cu dƣ, thu đƣợc 2V1 lít khí NO.
- Trộn 5 ml dung dịch (2) với 5 ml dung dịch (3), thêm bột Cu dƣ, thu đƣợc V2 lít khí NO.
Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, NO là sản phẩm khử duy nhất, các thể tích khí đo ở cùng
điều
kiện. So sánh nào sau đây đúng?
A. V2 = V1. B. V2 = 3V1. C. V2 = 2V1. D. 2V2 = V1.
Câu 5: Hòa tan hết 7,68 gam Cu và 9,6 gam CuO cần tối thiểu V ml dd hỗn hợp HCl 1M và NaNO3
0,1M thu đƣợc khí NO (là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của V là
A. 80. B. 56. C. 800. D. 560.
Câu 6: Cho 8 gam Cu tác dụng với 120 ml dung dịch X gồm HNO3 1 M và H2SO4 0,5 M thu đƣợc V
lít khí NO (đktc). Giá trị của V là
Câu 7: Cho 19,2 gam Cu vào 500 ml dd NaNO3 1M sau đó thêm vào 500 ml dd HCl 2M. Kết thúc
phản ứng thu đƣợc dd X và khí NO (là sản phẩm khử duy nhất). Để kết tủa hết ion Cu2+ trong
X cần V ml dung dịch NaOH 1M. Giá trị của V là
A. 800 ml. B. 600 ml. C. 400 ml. D. 120 ml.
Câu 8: (Đề TSĐH B - 2010) Cho 0,3 mol bột Cu và 0,6 mol Fe(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,9 mol
H2SO4 (loãng). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc V lít khí NO (sản phẩm khử
duy nhất, ở đktc). Giá trị của V là
A. 6,72. B. 8,96. C. 4,48. D. 10,08.
Câu 9: (Đề TSCĐ - 2010) Cho a gam Fe vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 0,8M và
Cu(NO3)2 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 0,92a gam hỗn hợp kim loại và
khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5). Giá trị của a là
A. 5,6. B. 11,2. C. 8,4. D. 11,0.
Câu 10: (Đề TSĐH B - 2009) Cho m gam bột Fe vào 800 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO3)2 0,2M
và H2SO4 0,25M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 0,6m gam hỗn hợp bột kim
loại và V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m và V lần lƣợt là
A. 10,8 và 4,48. B. 10,8 và 2,24. C. 17,8 và 2,24. D. 17,8 và 4,48.
Trang 24
Câu 11: (Đề MH lần I - 2017) Dung dịch X gồm 0,02 mol Cu(NO3)2 và 0,1 mol H2SO4. Khối lƣợng Fe
tối đa phản ứng đƣợc với dung dịch X là (biết NO là sản phẩm khử duy nhất của NO3 )
Câu 12: (Đề TSĐH B - 2011) Cho 1,82 gam hỗn hợp bột X gồm Cu và Ag (tỉ lệ số mol tƣơng ứng 4: 1)
vào 30 ml dd gồm H2SO4 0,5M và HNO3 2M, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc
a mol khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5). Trộn a mol NO trên với 0,1 mol O2 thu đƣợc
hỗn hợp khí Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với H2O, thu đƣợc 150 ml dd có pH = z. Giá trị của z là
A. 2. B. 4. C. 3. D. 1.
Câu 13: (Đề THPT QG - 2017) Cho lƣợng dƣ Mg tác dụng với dung dịch gồm HCl, 0,1 mol KNO3 và
0,2 mol NaNO3. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch X chứa m gam
muối và 6,272 lít hỗn hợp khí Y (đktc) gồm hai khí không mà, trong đó có một khí hóa nâu
trong không khí. Tỉ khối của Y so với H2 là 13. Giá trị của m là
A. 83,16. B. 60,34. C. 84,76. D. 58,74.
Câu 14: (Đề TSĐH B - 2014) Cho 3,48 gam bột Mg tan hết trong dung dịch hỗn hợp gồm HCl (dƣ) và
KNO3, thu đƣợc dung dịch X chứa m gam muối và 0,56 lít (đktc) hỗn hợp khí Y gồm N2 và H2.
Khí Y có tỉ khối so với H2 bằng 11,4. Giá trị của m là
A. 16,085. B. 18,300. C. 14,485. D. 18,035.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2013) Cho m gam Fe vào bình chứa dung dịch gồm H2SO4 và HNO3, thu đƣợc
dung dịch X và 1,12 lít khí NO. Thêm tiếp dung dịch H2SO4 dƣ vào bình thu đƣợc 0,448 lít khí
NO và dung dịch Y. Biết trong cả hai trƣờng hợp NO là sản phẩm khử duy nhất, đo ở điều kiện
tiêu chuẩn. Dung dịch Y hòa tan vừa hết 2,08 gam Cu (không tạo thành sản phẩm khử của N+5).
Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 2,40. B. 4,06. C. 3,92. D. 4,20.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D C B B C C A B D C
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
B D A D B
Câu 1: 0,05 mol Cu + 0,08 mol HNO3 v¯ 0,02 mol H2SO4 

 V lÝt NO
 Cu2  + 2e
Cu (0,05)  4H  (0,12) + NO3 (0,08) + 3e 
 NO + 2H 2O
 Cu v¯ NO3 d 
 n NO = 0,03 mol  VNO = 0,672 L
Chọn D.
Câu 2: 0,12 mol Cu + 0,12 mol HNO3 v¯ 0,1 mol H2SO4 
 NO + Muèi
 Cu2  + 2e
Cu (0,12)  4H  (0,32) + NO3 (0,12) + 3e 
 NO + 2H 2O
 Dd sau ph°n øng: Cu2 (0,12 mol); SO24 (0,1 mol) v¯ NO3 d (0,12 - 0,08 = 0,04 mol)


 mMuèi = mKL + mgèc axit = 7,68 + 0,1*96 + 0,04*62 = 19,76 gam
Chọn C.
Câu 3:  Cu 2  + 2e
Cu  4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2O
TN1: n Cu = 0,06; n H = n NO = 0,08  Cu v¯ NO3 d  n NO = n H /4 = 0,02 (V1 )
3
TN 2 : n Cu = 0,06; n H = 0,16; n NO = 0,08  NO3 d

3
 n NO = (2/3)*n Cu = 0,04 mol (V2 ) 

 V2 = 2V1
Trang 25
Chọn B.
Câu 4: PTHH: 3Cu + 8H + 2NO3 
 3Cu2 + 2NO  + 4H2 O
Chän n HNO3 = n KNO3 = n H2SO4 = a
Do VNO(lÇn 2) = 2VNO(lÇn 1) 
 (1) KNO3 ; (2) HNO3 ; (3) H2SO4
 n NO = 0,25a (V1 ) 
(1) + (2): n H = a; n NO = 2a  NO3 d 
  V2 = 3V1
3
(2) + (3): n H = 3a; n NO = a  NO3 d 

 n NO = 0,75a (V2 ) 
3 
Chọn B.
 V mL NaNO (0,1M); HCl (1M)
Câu 5: Cu (0,12); CuO (0,12) 
3
 NO
4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O (1)
 Cu 2  + 2e
Cu (0,12) 
2H  + O 2  (0,12) 
 H 2 O (2)

BT e
 n e = 2n Cu = 0,24  n H (1) = 0,32; n NO = 0,08 = n NaNO3
3
n H (2) = 2n O = 0,24 
 n HCl = 0,56

TH1 
n NaNO3
 V = 800
 
hçn hîp tan hÕt
 V = 800 mL

 2
TH 
n HCl
 V = 560
Chọn C.
Câu 6:  Cu2  + 2e
Cu (0,125)  4H  (0,24) + NO3 (0,12) + 3e 
 NO + 2H 2 O
 Cu v¯ NO3 d  n NO = 0,06 
  VNO = 1,344 L
Chọn C.
 NaNO (0,5); HCl (1)
Câu 7: Cu (0,3) 
3
 NO + dd X; X + NaOH
 Cu 2  + 2e
Cu (0,3)  4H  (1) + NO3 (0,5) + 3e 
 NO + 2H 2 O
 H  v¯ NO3 d  X Cu 2  (0,3); H  (1 - 0,8 = 0,2 mol)


X + NaOH  nOH = n H + 2nCu2 = 0,8 mol 
 VNaOH = 800 mL
Chọn A.
Fe2  (0,6) 
 Fe3 + 1e 4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
Câu 8:
 Cu 2  + 2e
Cu(0,3)  1,8 1,2
 H v¯ NO3 d; 
 
BT e
 3n NO = n Fe2 + 2n Cu  n NO = 0,4 
 VNO = 8,96 L
Chọn B.
Câu 9: a gam Fe + HNO3 (0,08); Cu(NO3 )2 (0,1) 

 0,92a gam Fe d v¯ Cu
4H  (0,08) + NO3 (0,28) + 3e 
 NO + 2H 2O
 Fe 2  + 2e (2x)
Fe (x) 
Cu 2  (0,1) + 2e(0,2) 
 Cu
 H hÕt v¯ NO3 d; 
 
BT e
 x = 0,13  m Fe(d) = (a - 0,13*56)
 0,92a = m Fe d + m Cu  0,92a = a - 0,13*56 + 0,1*64 
 a = 11 gam
Chọn D.
Trang 26
Câu 10: m gam Fe + H2SO4 (0,2); Cu(NO3 )2 (0,16) 
 0,6m gam Fe d v¯ Cu
4H  (0,4) + NO3 (0,32) + 3e 
 NO + 2H 2 O
 Fe2  + 2e (2x)
Fe (x) 
Cu 2  (0,16) + 2e 
 Cu
 n NO = 0,1  VNO = 2,24L
 H  hÕt v¯ NO3 d 
   BT e
  x = 0,31  m Fe(d ) = (m - 0,31*56)

 0,63 = m Fe d + mCu  0,6m = m - 0,31*56 + 0,16*64 
 m = 17,8 gam
Chọn C.
4H  (0,16) + NO3 (0,04) + 3e 

 NO + 2H 2O
 Fe2  + 2e
Fe  Cu 2  (0,02) + 2e 
 Cu
2H  (0,04) + 2e 
 H2
Câu 11:

BT e
 n Fe = 0,1 mol 
 m Fe = 5,6 gam
Chọn B.
Câu 12: X Cu (4x mol); Ag (x mol) + 0,015 mol H2SO4 ; 0,06 mol HNO3 
 a mol NO

1,82 gam
 64*4x + 108*x = 1,82  x = 0,005 mol
 Cu 2  + 2e
Cu (0,02) 

4H  (0,09) + NO3 (0,06) + 3e 
 NO + 2H 2 O
Ag (0,005) 
 Ag + 1e
 H  v¯ NO3 d; 
BT e
 n NO = a = 0,015
 O2 + H2 O
NO 
+ O2
 NO2   HNO3
BT e
NO  HNO
 3*n NO < 4*n O2 
 O2 d
3
 n HNO3 = n NO = 0,015 mol  [H  ] = 0,1M 


BT N
 pH = 1
Chọn D.
Câu 13: n Y = 0,28 mol; d Y / H = 13 
 M Y = 26  Y H 2 v¯ NO
2

 n H2 : n NO = 1 : 6 n H2 = 0,04; n NO = 0,24 mol
PP ®êng chÐo
M Y = 26
Mg2 
 
KNO3 (0,1) K (0,1)

Mg + NaNO3 (0,2)  Muèi NH 4
 + H 2 (0,04) + NO (0,24) + H 2 O
HCl  
Cl
Na  (0,2)


BT N
 0,1 + 0,2 = n NO + n NH 
 n NH = 0,06 mol
4 4

 2*n Mg = 3*n NO + 2*n H2 + 8*n NH 
BT e
 n Mg = 0,64 mol
4
2
 X Mg (0,64 mol); K (0,1 mol); Na  (0,2 mol); NH 4 (0,06 mol) v¯ Cl  (x mol)


BT§T.X
0,64*2 + 0,1 + 0,2 + 0,06 = n Cl 
 n Cl = 1,64 mol

 mMuèi = mCation + m Anion = 0,64*24 + 0,1*39 + 0,2*23 + 0,06*18 + 1,64*35,5 = 83,16
Chọn A.
Trang 27
Câu 14: 
PP ®êng chÐo
M = 22,8
Y
 n N : n H = 4 : 1 
2 2
 n N = 0,02 mol v¯ n H = 0,005 mol
2 2
Mg2 
 
KNO3 K
Mg (0,145) + 
 Muèi  
+ H 2 + N 2 + H 2O
HCl  NH 4
Cl 


BT e
 2*n Mg = 10*n N2 + 2*n H2 + 8*n NH 
 n NH = 0,01 mol
4 4

 n HCl = n H = 12*n N2 + 10*n NH + 2*n H2 = 0,35 mol
4

 n KNO3 = n NO = 2*n N2 + n NH = 0,05 mol
BT N
3 4
2
 X Mg (0,145); K (0,05); NH (0,01); Cl  (0,35)
 
4  m X = m Cation + m Anion = 18,035
Chọn D.
Câu 15: m gam Fe   0,07 mol NO + Y; Y   Fe2 ; Cu2

3 2 4 + HNO ; H SO + Cu
0,0325 mol
 Fe 2  + 2e
Fe(x) 
2
N 5 + 3e 
 NO (0,07)
Cu (0,0325) 
 Cu + 2e

BT e
 2x + 0,065 = 0,21  x = 0,0725 
 m Fe = 4,06 gam
Chọn B.
6. DẠNG TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI MUỐI
* Dãy điện hóa kim loại
* Ý nghĩa dãy điện hóa
C.OXH(m) + C.K(m) 

 C.OXH(y) + C.K(y)
* Một số phản ứng cần lƣu ý
- Fe + Cu2    Fe2  + Cu 
- Fe + 2Fe3   3Fe2 
- Cu + 2Fe3   2Fe2  + Cu2 
- Fe2  + Ag   Fe3  + Ag ;...
* Phƣơng pháp thƣờng dùng
- B°o to¯n sè mol electron
- T¨ng gi°m khèi lîng. VÝ dô:
+ Fe(x) + Cu2  
 Fe2  + Cu(x)  m KL  = 64x - 56x = 8x
+ Zn(x) + Cu2  
 Zn2  + Cu(x)  m KL  = 65x - 64x = x

Câu 1: (Đề TN THPT - 2020) Cho 0,384 gam kim loại R (hóa trị II) tác dụng hết với dung dịch
AgNO3 dƣ, thu đƣợc 1,296 gam Ag. Kim loại R là
Trang 28
A. Zn. B. Cu. C. Mg. D. Fe.
Câu 2: (Đề MH - 2020) Cho m gam bột Zn tác dụng hoàn toàn với dung dịch CuSO4 dƣ, thu đƣợc 9,6
gam Cu. Giá trị m là
A. 6,50. B. 3,25. C. 9,75. D. 13,00.
Câu 3: (Đề MH – 2019) Cho 6 gam Fe vào 100 ml dung dịch CuSO4 1M. Sau khi phản ứng xảy ra
hoàn toàn, thu đƣợc m gam hỗn hợp kim loại. Giá trị của m là
A. 7,0. B. 6,8. C. 6,4. D. 12,4.
Câu 4: (Đề THPT QG - 2019) Cho m gam Fe tác dụng hết với dung dịch CuSO4 dƣ, thu đƣợc 19,2
gam Cu. Giá trị của m là
A. 11,2. B. 14. C. 8,4. D. 16,8.
Câu 5: (Đề THPT QG - 2019) Cho 2,24 gam Fe tác dụng hết với dung dịch Cu(NO3)2 dƣ, thu đƣợc m
gam kim loại Cu. Giá trị của m là
A. 3,20. B. 6,40. C. 5,12. D. 2,56.
Câu 6: (Đề TSCĐ - 2009) Nhúng một lá kim loại M (chỉ có hoá trị hai trong hợp chất) có khối lƣợng
50 gam vào 200 ml dung dịch AgNO3 1M cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Lọc dung
dịch, đem cô cạn thu đƣợc 18,8 gam muối khan. Kim loại M là
A. Fe. B. Cu. C. Mg. D. Zn.
Câu 7: (Đề TSĐH B - 2009) Cho 2,24 gam bột sắt vào 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm AgNO3
0,1M và Cu(NO3)2 0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch X và m
gam chất rắn Y. Giá trị của m là
A. 2,80. B. 2,16. C. 4,08. D. 0,64.
Câu 8: (Đề TSĐH A - 2008) Cho hỗn hợp bột gồm 2,7 gam Al và 5,6 gam Fe vào 550 ml dung dịch
AgNO3 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
(biết thứ tự trong dãy thế điện hoá: Fe3+/Fe2+ đứng trƣớc Ag+/Ag)
A. 59,4. B. 64,8. C. 32,4. D. 54,0.
Câu 9: (Đề TSĐH A - 2012) Cho 2,8 gam bột sắt vào 200 ml dung dịch gồm AgNO3 0,1M và
Cu(NO3)2 0,5M; khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam chất rắn X. Giá trị của m
là
A. 4,72. B. 4,48. C. 3,20. D. 4,08.
Câu 10: (Đề TSCĐ - 2012) Cho 42,4 gam hỗn hợp gồm Cu và Fe3O4 (có tỉ lệ số mol tƣơng ứng là 3: 1)
tác dụng với dung dịch HCl dƣ, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn còn lại m gam chất rắn.
A. 19,2. B. 9,6. C. 12,8. D. 6,4.
Câu 11: (Đề TSĐH A - 2010) Cho 19,3 gam hỗn hợp bột gồm Zn và Cu có tỉ lệ mol tƣơng ứng là 1: 2
vào dung dịch chứa 0,2 mol Fe2(SO4)3. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc m gam
kim loại. Giá trị của m là
A. 12,80. B. 12,00. C. 6,40. D. 16,53.
Câu 12: Cho 4,825 gam hỗn hợp bột Al và Fe (có tỉ lệ mol n Al : n Fe = 3 : 2 ) vào 350 ml dung dịch
AgNO3 1M. Khuấy kĩ cho phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m
là
A. 37,8. B. 13,5. C. 35,1. D. 27,0.
Câu 13: Cho 4,8 gam bột kim loại Mg tác dụng hoàn toàn với 500 ml dung dịch chứa FeSO4 0,2M và
CuSO4 0,3M, sau phản ứng thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 12,8. B. 12,4. C. 12,0. D. 10,8.
Câu 14: (Đề TSCĐ - 2014) Nhúng thanh Fe vào dung dịch CuSO4. Sau một thời gian, khối lƣợng dung
dịch giảm 0,8 gam so với khối lƣợng dung dịch ban đầu. Khối lƣợng Fe đã phản ứng là
Câu 15: (Đề TSĐH B - 2008) Tiến hành hai thí nghiệm sau:
Trang 29
- Thí nghiệm 1: Cho m gam bột Fe (dƣ) vào V1 lít dung dịch Cu(NO3)2 1M;
- Thí nghiệm 2: Cho m gam bột Fe (dƣ) vào V2 lít dung dịch AgNO3 0,1M.
Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lƣợng chất rắn thu đƣợc ở hai thí nghiệm đều bằng
nhau. Giá trị của V1 so với V2 là
A. V1 = V2. B. V1 = 10V2. C. V1 = 5V2. D. V1 = 2V2.
Câu 16: (Đề TSĐH B - 2009) Nhúng một thanh sắt nặng 100 gam vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm
Cu(NO3)2 0,2M và AgNO3 0,2M. Sau một thời gian lấy thanh kim loại ra, rửa sạch làm khô cân
đƣợc 101,72 gam (giả thiết các kim loại tạo thành đều bám hết vào thanh sắt). Khối lƣợng sắt
đã phản ứng là
Câu 17: (Đề TSĐH B - 2007) Cho m gam hỗn hợp bột Zn và Fe vào lƣợng dƣ dung dịch CuSO4. Sau
khi kết thúc các phản ứng, lọc bỏ phần dung dịch thu đƣợc m gam bột rắn. Thành phần phần
trăm theo khối lƣợng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu là
A. 90,27%. B. 85,30%. C. 82,20%. D. 12,67%.
Câu 18: (Đề TSĐH B - 2011) Cho m gam bột Zn vào 500 ml dung dịch Fe2(SO4)3 0,24M. Sau khi các
phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lƣợng dung dịch tăng thêm 9,6 gam so với khối lƣợng dung
dịch ban đầu. Giá trị của m là
A. 20,80. B. 29,25. C. 48,75. D. 32,50.
Câu 19: (Đề TSĐH B - 2012) Cho m gam bột sắt vào dung dịch hỗn hợp gồm 0,15 mol CuSO4 và 0,2
mol HCl. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 0,725m gam hỗn hợp kim loại. Giá
trị của m là
A. 16,0. B. 18,0. C. 16,8. D. 11,2.
Câu 20: (Đề TSĐH B - 2013) Nhúng một thanh sắt vào dung dịch hỗn hợp chứa 0,02 mol AgNO3 và
0,05 mol Cu(NO3)2. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lƣợng thanh sắt tăng m gam
(coi toàn bộ kim loại sinh ra bám vào thanh sắt). Giá trị của m là
A. 2,00. B. 3,60. C. 1,44. D. 5,36.
Câu 21: (Đề MH lần I - 2017) Cho m gam Fe vào dung dịch X chứa 0,1 mol Fe(NO3)3 và 0,4 mol
Cu(NO3)2. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Y và m gam chất rắn Z.
A. 25,2. B. 19,6. C. 22,4. D. 28,0.
Câu 22: (Đề TSĐH A - 2012) Cho 100 ml dung dịch AgNO3 2a mol/l vào 100 ml dung dịch Fe(NO3)2 a
mol/l. Sau khi phản ứng kết thúc thu đƣợc 8,64 gam chất rắn và dung dịch X. Cho dung dịch
HCl dƣ vào X thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 22,96. B. 11,48. C. 17,22. D. 14,35.
Câu 23: (Đề TSĐH A - 2009) Cho hỗn hợp gồm 1,2 mol Mg và x mol Zn vào dung dịch chứa 2 mol
Cu2+ và 1 mol Ag+ đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc một dung dịch chứa ba ion
kim loại. Trong các giá trị sau đây, giá trị nào của x thoả mãn trƣờng hợp trên?
A. 1,5. B. 1,8. C. 2,0. D. 1,2.
Câu 24: (Đề TSCĐ - 2009) Cho m gam Mg vào dung dịch chứa 0,12 mol FeCl3. Sau khi phản ứng xảy
ra hoàn toàn thu đƣợc 3,36 gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 4,32. B. 5,04. C. 2,88. D. 2,16.
Câu 25: (Đề TSCĐ - 2010) Cho 29,8 gam hỗn hợp bột gồm Zn và Fe vào 600 ml dung dịch CuSO4
0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch X và 30,4 gam hỗn hợp kim
loại. Phần trăm về khối lƣợng của Fe trong hỗn hợp ban đầu là
A. 56,37%. B. 64,42%. C. 43,62%. D. 37,58%.
Câu 26: (Đề TSĐH B - 2011) Cho m gam bột Cu vào 400 ml dung dịch AgNO3 0,2M, sau một thời
gian phản ứng thu đƣợc 7,76 gam hỗn hợp chất rắn X và dung dịch Y. Lọc tách X, rồi thêm
Trang 30
5,85 gam bột Zn vào Y, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 10,53 gam chất rắn Z. Giá
trị của m là
A. 5,12. B. 3,84. C. 5,76. D. 6,40.
Câu 27: (Đề TSĐH B - 2012) Cho 0,42 gam hỗn hợp bột Fe và Al vào 250 ml dung dịch AgNO3
0,12M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch X và 3,333 gam chất rắn.
Khối lƣợng Fe trong hỗn hợp ban đầu là
Câu 28: (Đề TSĐH B - 2008) Cho một lƣợng bột Zn vào dd X gồm FeCl2 và CuCl2. Khối lƣợng chất
rắn sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn nhỏ hơn khối lƣợng bột Zn ban đầu là 0,5 gam. Cô
cạn phần dung dịch sau phản ứng thu đƣợc 13,6 gam muối khan. Tổng khối lƣợng các muối
trong X là
Câu 29: Cho 16,25 gam Zn vào 200ml dung dịch FeSO4 1M, sau phản ứng thu đƣợc m gam hỗn hợp
kim loại X. Hòa tan m gam X bằng dung dịch HCl dƣ thấy thoát ra V lít H2 (đktc). Biết các
phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V là
A. 1,12. B. 10,08. C. 4,48. D. 5,60.
Câu 30: (Đề TSĐH B - 2014) Cho hỗn hợp X gồm Al và Mg tác dụng với 1 lít dung dịch gồm AgNO3 a
mol/l và Cu(NO3)2 2a mol/l, thu đƣợc 45,2 gam chất rắn Y. Cho Y tác dụng với dung dịch
H2SO4 đặc, nóng (dƣ), thu đƣợc 7,84 lít khí SO2 (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Biết các
phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của a là
A. 0,15. B. 0,30. C. 0,20. D. 0,25.
Câu 31: (Đề THPT QG - 2016) Cho m gam Mg vào dung dịch X gồm 0,03 mol Zn(NO3)2 và 0,05 mol
Cu(NO3)2, sau một thời gian thu đƣợc 5,25 gam kim loại và dung dịch Y. Cho dung dịch NaOH
vào Y, khối lƣợng kết tủa lớn nhất thu đƣợc là 6,67 gam. Giá trị của m là
A. 3,60. B. 2,02. C. 4,05. D. 2,86.
Câu 32: (Đề TSCĐ - 2009) Cho m1 gam Al vào 100 ml dung dịch gồm Cu(NO3)2 0,3M và AgNO3
0,3M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thu đƣợc m2 gam chất rắn X. Nếu cho m2 gam
X tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch HCl thì thu đƣợc 0,336 lít khí (ở đktc). Giá trị của m1 và m2
lần lƣợt là
Câu 33: (Đề TSĐH A - 2011) Cho 2,7 gam hỗn hợp bột X gồm Fe và Zn tác dụng với dung dịch
CuSO4. Sau một thời gian, thu đƣợc dung dịch Y và 2,84 gam chất rắn Z. Cho toàn bộ Z vào
dung dịch H2SO4 (loãng, dƣ), sau khi các phản ứng kết thúc thì khối lƣợng chất rắn giảm 0,28
gam và dung dịch thu đƣợc chỉ chứa một muối duy nhất. Phần trăm khối lƣợng của Fe trong X
là
A. 41,48%. B. 58,52%. C. 48,15%. D. 51,85%.
Câu 34: (Đề TSĐH A - 2013) Cho hỗn hợp X gồm 0,01 mol Al và a mol Fe vào dung dịch AgNO3 đến
khi phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc m gam chất rắn Y và dung dịch Z chứa 3 cation kim loại.
Cho Z phản ứng với dung dịch NaOH dƣ trong điều kiện không có không khí, thu đƣợc 1,97
gam kết tủa T. Nung T trong không khí đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 1,6 gam chất rắn
chỉ chứa một chất duy nhất. Giá trị của m là
A. 6,48. B. 3,24. C. 8,64. D. 9,72.
Câu 35: (Đề TN THPT QG – 2021) Cho hỗn hợp X gồm a mol Fe và 0,25 mol Mg vào dung dịch Y
chứa Cu(NO3)2 và AgNO3 (tỉ lệ mol tƣơng ứng 1: 2). Sau khi các phản ứng kết thúc, thu đƣợc
dung dịch Z và 61,6 gam chất rắn T gồm ba kim loại. Hòa tan toàn bộ T trong lƣợng dƣ dung
dịch H2SO4 đặc nóng, thu đƣợc 0,55 mol SO2 (sản phẩm khử duy nhất của H2SO4). Giá trị của
a là
A. 0,30. B. 0,20. C. 0,25. D. 0,35.
Trang 31
Câu 36: (Đề TN THPT QG – 2021) Cho hỗn hợp X gồm a mol Fe và 0,21 mol Mg vào dung dịch Y
chứa Cu(NO3)2 và AgNO3 (tỉ lệ mol tƣơng ứng 3: 2). Sau khi các phản ứng kết thúc, thu đƣợc
dung dịch Z và 27,84 gam chất rắn T gồm ba kim loại. Hòa tan toàn bộ T trong lƣợng dƣ dung
dịch H2SO4 đặc nóng, thu đƣợc 0,33 mol SO2 (sản phẩm khử duy nhất của H2SO4). Giá trị của
a là
A. 0,09. B. 0,08 C. 0,12. D. 0,06.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
B C B D D B C A A C
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C A B D A A A A A A
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
C B D C A D C A D B
31 32 33 34 35 36
C B D C C A
Câu 1:
R + 2Ag 
 R2 + 2Ag (0,012)  n R = 0,066  MR = 64 (Cu)
Chọn B.
Zn + Cu2 
 Zn 2 + Cu (0,15)  n Zn = 0,15  m Zn = 9,75 gam
Câu 2:
Chọn C.
Câu 3: Fe(6/56) + Cu 2  (0,1) 

 Fe 2  + Cu
 KL Fe d v¯ Cu 
 m KL = (6 - 56*0,1) + 0,1*64 = 6,8 gam
Chọn B.
Fe + Cu2 
 Fe2 + Cu(0,3)  n Fe = 0,3  m Fe = 16,8 gam
Câu 4:
Chọn D.
Fe(0,04) + Cu2 
 Fe2 + Cu  n Cu = 0,04  m Cu = 2,56 gam
Câu 5:
Chọn D.
M + 2AgNO3 (0,2) 
 M(NO3 )2 (0,1) + 2Ag 
Câu 6:
 18,8 = 0,1*(M + 62*2) 
 M = 64 (Cu)
Chọn B.
n Fe = 0,07; n Ag = 0,02; n Cu2 = 0,1 mol
Câu 7:
Fe + 2Ag  
 Fe 2  + 2Ag  
BT e
 2n Fe < n Ag + 2n Cu2  Fe hÕt, Cu 2  d

Fe + Cu 2  
 Fe 2  + Cu  
BT e
 2*0,04 = 0,02 + 2n Cu  n Cu = 0,03

 mY = mAg + mCu = 0,02*108 + 0,03*64 = 4,08 gam
Chọn C.
n Al = 0,1; n Fe = 0,1; n Ag = 0,55 mol
Câu 8:
Trang 32
Al + 3Ag  
 Al 3 + 3Ag  
BT e
 2n Fe + 3n Al < n Ag  < 3n Fe + 3n Al
Fe + 2Ag  
 Fe2  + 2Ag    Fe; Al hÕt, Ag  hÕt  n Ag = 0,55
Fe2  + Ag  
 Fe3 + Ag  
 m Ag = 59,4 gam
Chọn A.
n Fe = 0,05; n Ag = 0,02; n Cu2 = 0,1 mol
Câu 9:
Fe + 2Ag  
 Fe 2  + 2Ag  
BT e
 2n Fe < n Ag + 2n Cu2  Fe hÕt, Cu 2  d

Fe + Cu 2  
 Fe 2  + Cu  
BT e
 2*0,05 = n Ag + 2n Cu2 (pø )  n Cu2 (pø ) = 0,04

 mX = mAg + mCu = 0,02*108 + 0,04*64 = 4,72 gam
Chọn A.
§Æt n Fe3O4 = x  n Cu = 3x  42,4 = 232*x + 64*3x 
 x = 0,1 mol
Câu 10:
0,1 mol Fe3O4 ; 0,3 mol Cu 
+ HCl d
 m gam r¾n
Fe3O4 + 8HCl 
 FeCl 2 + 2FeCl3 + 4H 2 O Cu + 2Fe3 
 2Fe2  + Cu 2 
0,1 mol  0,2 mol 0,3 0,2

 Cu d: 0,3 - 0,1 = 0,2 mol  m R¾n = m Cu d = 0,2*64 = 12,8 gam
Chọn C.
Câu 11: n Zn = x  n Cu = 2x  65x + 64*2x = 19,3 
 x = 0,1
Zn(0,1) + 2Fe3 (0,4) 
 Zn 2  + 2Fe 2   Fe3 d 0,2 mol
Cu(0,2) + 2Fe3 (0,2) 
 Cu2 + 2Fe2  Cu d 0,1 mol 
 mKL(Cu) = 6,4 gam
Chọn C.
Câu 12: §Æt n Fe = 2x  n Al = 3x  27*3x + 56*2x = 4,825 

 x = 0,025; n Ag = 0,35 mol
Al + 3Ag  
 Al3 + 3Ag 

BT e
 2n Fe2 + 3n Al3 < n Ag < 3n Fe2 + 3n Al3
 2
Fe + 2Ag 
 Fe + 2Ag  
 Ag  hÕt  m R¾n = m Ag = 0,35*108 = 37,8

Fe2  + Ag  
 Fe3 + Ag 
Chọn A.
Mg (0,2) + Fe2  (0,1) + Cu 2  (0,15) 

 m gam r¾n
Câu 13:
Mg + Cu 2  
 Mg 2  + Cu  2n Fe2 + 2n Cu2 < 2n Mg  Mg hÕt, Fe 2  d


BT e
Mg + Fe2  
 Mg 2  + Fe   2n Fe2 (pø ) + 2n Cu2 < 2n Mg  n Fe2 (pø ) = 0,05

 m R¾n = mCu + m Fe = 12,4 gam
Chọn B.
2
Câu 14: Fe (a) + Cu  Fe2  + Cu  (a)
 m = mCu - mFe  0,8 = 64a - 56a  a = 0,1 
 m Fe(pø) = 56*0,1 = 5,6 gam
Chọn D.
(1) Fe(d) + 2Ag (0,1V2 ) 
 Fe2 + 2Ag(0,1V2 )
Câu 15:
Trang 33

 m (1) = m Ag - m Fe = 108*0,1V2 - 56*0,05V2
(2) Fe + Cu2 (V1 ) 
 Fe2 + Cu(V1 )

 m (2) = m Cu - m Fe = 64*V1 - 56*V1
m (1) = m (2)  108V2 - 56*0,05V2 = 64*V1 - 56*V1 
 V1 = V2
Chọn A.
1) Fe + 2Ag  (0,02) 
 Fe 2  + 2Ag  m (1) = 108*0,02 - 56*0,01 = 1,6 < 1,72
Câu 16:
2) Fe + Cu2  (x) 
 Fe2  + Cu
m = 101,72 - 100 = m AgCu - m Fe  1,72 = 108*0,02 + 64x - 56*(0,01 + x)

 x = 0,015  mFe(pø) = 0,84 gam
Chọn A.
Zn(x) + Cu2 
 Zn2 + Cu(x)  m KL = 65x - 64x = x
Câu 17:
Fe(y) + Cu2 
 Fe2 + Cu(y)  m KL = 64y - 56y = 8y
  m KL = m KL  x = 8y; chän x = 8, y = 1 
 %m Zn = 90,27%
m =m
( Zn  Fe ) r¾n
Chọn A.
Zn(0,12) + 2Fe3 (0,24) 
 Zn2 + 2Fe2  mdd = m Zn2 = 7,8
Câu 18:
Zn + Fe2  (x) 
 Zn 2  (x) + Fe
 mdd = mZn2 - mFe2 = 65x - 56x = 9,6 - 7,8 
 x = 0,2

 n Zn = 0,12 + 0,2 = 0,32  mZn(pø) = 20,8 gam
Chọn A.
m gam Fe + Cu2  (0,15); H  (0,2) 

 0,725m gam Cu (0,15 mol); Fe d
Câu 19:

BT e
 2*n Fe(p) = 2*nCu2 + n H  n Fe(p) = 0,25 mol 
 m Fe(d) = m - 0,25*56
 0,725m = mCu + mFe(d)  0,725m = 0,15*64 + (m - 0,25*56) 
 m = 16 gam
Chọn A.
Fe + 2Ag  (0,02) 
 Fe2  + 2Ag(0,02) 
 n Fe(pø ) = 0,06 mol

Fe + Cu 2  (0,05) 
 Fe2  + Cu(0,05) 
 m  = m Cu  Ag - m Fe = 2 gam
Câu 20:
Chọn A.
Fe + 2Fe3 (0,1) 
 3Fe2  n Fe(pø) = 0,05 
 m KL = m Fe(pø) = 2,8 gam
Câu 21:
Fe + Cu2 (x) 
 Fe2 + Cu(x)  m KL = mCu - m Fe = 8x
  m KL = m KL  8x = 2,8 
 x = 0,35 mol
m =m
Fe( b® ) Z
 n Fe(pø) = 0,4 
 mFe(pø) = 22,4 gam
Chọn C.
Fe2  (0,1a) + Ag  (0,2a) 

 Fe3 + 2Ag   dd X Ag  d (0,1a); Fe3
Câu 22:
Trang 34

 mR¾n = mAg = 0,1a*108 = 8,64 
 a = 0,8
X 
+ HCl
 AgCl  (0,1a) 
 m = m AgCl = 0,1*0,8*108 = 11,48 gam
Chọn B.

Câu 23: (1) Mg(1,2) + 2Ag (1)   Mg 2  + 2Ag   Mg d: 0,7  dd chøa ion Mg 2 
(2) Mg(0,7) + Cu2  (2) 
 Mg2  + Cu   Mg hÕt; Cu2  d: 1,3
 dd chøa ion Mg2  ; Cu2  d

(3) Zn(x) + Cu 2  (1,3) 
 Zn 2  + Cu   §Ó dd chøa 3 ion: Mg2  ; Zn 2  v¯ Cu2  d

 x < 1,3  x = 1,2 phï hîp
Chọn D.
* TH1: Mg võa ®ð hoÆc d 
 n Fe = n FeCl3 = 0,12 mol
Câu 24:
 m r¾n = m Mg d + m Fe  m Fe = 6,72 gam > 3,36 gam (lo³i)
* TH 2 : Mg hÕt, chÊt r¾n Fe: n Fe = 3,36/56 = 0,06 mol
1) Mg (0,06) + 2Fe3 (0,12) 
 2Fe 2  + Mg 2 
2) Mg + Fe2  
 Mg2  + Fe (0,06)

 mMg = (0,06 + 0,06)*24 = 2,88 gam
Chọn C.
Zn (x) + Cu2 Cu (0,3 mol)

29,8 gam  
0,3 mol
 X  30,4 gam 
Câu 25: Fe (y) Fe d (0,2 mol)
   65x + 56y = 29,8 x = 0,2
29,8 gam
  BT e    %m Fe = 56,37%
   2x + 2(y - 0,2) = 0,3*2 y = 0,3
Chọn A.

 Zn
Câu 26: Cu   7,76 gam X + dd Y; Y    10,53 gam Z
+ Ag

BTKL
 m Cu + m Ag = m X + m KL(Y) ; m KL(Y) + m Zn = m Z + m KL(M: Zn(NO3 )2 )
n Zn = 0,09 > n NO (Y) = 0,08 
 Zn d; n Zn(NO3 )2 = 0,08/2 = 0,04
3

 m KL(Y) = m Z + m KL(M: Zn(NO3 )2 ) - m Zn = 0,04*65 + 10,53 - 5,85 = 7,28 gam

 mCu = mX + mKL(Y) - mAg = 7,28 + 7,76 - 0,08*108 = 6,4 gam
Chọn D.
Al (x) + Ag Ag (0,03 mol)
0,42 gam  0,03
 X  3,333 gam 
Câu 27: Fe (y) Fe d (0,093 gam)
 
0,42 gam
 27x + 56y = 0,42 x = 0,009
  BT e   m Fe = 0,177 gam
   3x + 2[y - (0,093 / 56)] = 0,03*1 y = (117/56000)
Chọn C.

BTKL
 m Zn + m X = m R¾n + mMuèi
Câu 28:
 m Zn + m X = (m Zn - 0,5) + 13,6 
 m X = 13,1 gam
Trang 35
Chọn A.
2
 Fe  HCl d
Zn (0,25)   X Zn d; Fe   H2
Câu 29: 0,2 mol

BT e
 2n Zn = 2n H2  n H2 = 0,25 mol 
 VH2 = 5,6 L
Chọn D.
* TH1: Al d 
 Y Al (x mol); Ag (a mol) v¯ Cu (2a mol)
Câu 30:

 
45,2 gam
 27x + 108a + 64*2a = 45,2 x = -0,1
 BT e   
 Lo³i

   3x + a + 2*2a = 0,35*2 a = 0,2
* TH2 : Y Ag (a mol) v¯ Cu (y mol)
Y t²c dông H 2SO 4 ®Æc, nãng, d  0,35 mol SO2 . Theo b¯i ra ta cã hÖ PT:
 
45,2 gam
 108a + 64*y = 45,2 x = 0,3
 BT e  
   a + 2y = 0,35*2 a = 0,2
Chọn B.
Y R n  ; NO3 
 NaOH
 NaNO3 + R(OH) n  (max)
Câu 31:

 n OH = n NO = 0,03*2 + 0,05*2 = 0,16 
   m KL( Y) = m  - m OH = 3,95 gam

3

BTKL
 m + m Cu  Zn( X ) = m KL( Y ) + 5,25 
Mg
 m Mg = 4,05 gam
Chọn C.
Al d
Cu (0,03) 
2
 HCl
m1 gam Al +    
 X Cu (0,03)   0,015 mol H 2 + dd Y Al3
Ag (0,03)  Ag (0,03)
Câu 32:

BT e
Al Y
 3n Al(b®) = 2n Cu2 + n Ag + 2n H2  n Al(b®) = 0,04  m1 = 0,04*27 = 1,08 gam

BT e
Al  HCl
3n Al(d ) = 2*n H2  n Al(d ) = 0,01 mol

 m2(X) = mAg + mCu + mAl(d) = 5,43 gam
Chọn B.
Zn (x) + Cu2  H2 SO4

1 muèi duy nhÊt
2,7 gam X    Y  2,84 gam Z 
Fe (y) m KL = 0,28 gam
Câu 33:
  Z Fe d (0,28 gam  0,005 mol) v¯ Cu (2,56 gam  0,04 mol)
 
2,7 gam
 65x + 56y = 2,7 x = 0,02
  BT e  
 %m Fe = 51,85%
   2x + 2(y - 0,005) = 0,04*2 y = 0,025
Chọn D.
dd Y

 Al (0,01)
3
Al (0,01) 
X    2 
+ Ag
Fe(OH)2
Fe (a) Z Fe (x) 
NaOH d
 T 
t0
 Fe 2 O3
  3  Fe(OH) 3 0,01
 Fe (y) 1,97 gam
Câu 34:
Trang 36
 mT
 90x + 107y = 1,97 x = 0,01
  BT Fe 
   x + y = 2n Fe2 O3 = 0,02 y = 0,01

BT e
X Y
 3*n Al + 2*n Fe2 + 3*n Fe3 = n Ag  n Ag = 0,08 
 mY(Ag) = 8,64 gam
Chọn C.
2
Cu2  (x)
Fe (a) Cu (x)  H2 SO4
Câu 35: X +Y 
 Z + 61,6 gam T Ag  (2x) 
 d
SO2 (0,55)
Mg (0,25) Ag (2x)
Fe d (y)
 
61,6
64x + 108*2x + 56y = 61,6 x = 0,2
 

   2x + 2x + 3y = 0,55*2
BT e
T  H2 SO4 y = 0,1

BT e
XY
 2n Fe(pø ) + 2n Mg = 2n Cu2 + n Ag  n Fe(pø ) = 0,15 
 a = n Fe(b®) = 0,25
Chọn C.
2
Cu2  (3x)
Fe (a) Cu (3x)  H2 SO4
Câu 36: X +Y 
 Z + 27,84 gam T Ag  (2x)
 d
SO2 (0,33)
Mg (0,21) Ag (2x)
Fe d (y)

 
27,84
 64*3x + 108*2x + 56y = 27,84 x = 0,06
 

   2*3x + 2x + 3y = 0,33*2
BT e
 T  H 2 SO4 y = 0,06

BT e
XY
 2n Fe(pø ) + 2n Mg = 2n Cu2 + n Ag  n Fe(pø ) = 0,03 
 a = n Fe(b®) = 0,09
Chọn A.
7. DẠNG TOÁN KHỬ OXIT KIM LOẠI BẰNG KHÍ CO (H2)
7.1.1. Lí thuyết cơ bản
CO CO2
Rx Oy +    R+  (R l¯ kim lo³i sau Al trong d±y ®iÖn hãa)
H 2 H 2 O
7.1.2. Bài toán thƣờng gặp
 CO 
BT C
 n X = n CO(b®)
X  Ca(OH)2
  CaCO3  
 CO

 CO2 
Ca(OH)2 d
n CO2 = n CaCO3
R x O y   
 Rx Oy  HNO3
R HT kh«ng ®æi
Y  NO 

 R 
BT e
 2n CO(b®) = 3n NO
7.1.3. Phƣơng pháp giải quyết bài toán
 BTKL   m Rx Oy + m CO(H2 ) = m R + m CO(H2 )
 n O(Rx Oy pø ) = n CO(pø ) = n CO2 ; m Rx Oy = m R + m O(oxit )
+ m r¾n = m O(oxit pø )

Câu 1: (Đề MH - 2020) Cho khí H2 dƣ qua ống đựng m gam Fe2O3 nung nóng. Sau khi các phản ứng
xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 5,6 gam Fe. Giá trị của m là
Trang 37
A. 8,0. B. 4,0. C. 16,0. D. 6,0.
Câu 2: (Đề THTP QG - 2015) Khử hoàn toàn 4,8 gam Fe2O3 bằng CO dƣ ở nhiệt độ cao. Khối lƣợng
Fe thu đƣợc sau phản ứng là
Câu 3: (Đề THPT QG - 2017) Cho 2,24 lít khí CO (đktc) phản ứng vừa đủ với 10 gam hỗn hợp X
gồm CuO và MgO. Phần trăm khối lƣợng của MgO trong X là
A. 20%. B. 40%. C. 60%. D. 80%.
Câu 4: (Đề THPT QG - 2017) Khử hoàn toàn 32 gam CuO bằng khí CO dƣ, thu đƣợc m gam kim
loại. Giá trị của m là
A. 25,6. B. 19,2. C. 6,4. D. 12,8.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2009) Cho luồng khí CO (dƣ) đi qua 9,1 gam hỗn hợp gồm CuO và Al2O3 nung
nóng đến khi phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc 8,3 gam chất rắn. Khối lƣợng CuO có trong hỗn
hợp ban đầu là
Câu 6: (Đề TSĐH A - 2008) Cho V lít hỗn hợp khí (ở đktc) gồm CO và H2 phản ứng với một lƣợng
dƣ hỗn hợp rắn gồm CuO và Fe3O4 nung nóng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối
lƣợng hỗn hợp rắn giảm 0,32 gam. Giá trị của V là
A. 0,448. B. 0,112. C. 0,224. D. 0,560.
Câu 7: Nung nóng một ống sứ chứa 36,1 gam hỗn hợp gồm MgO, CuO, ZnO và Fe2O3 rồi dẫn hỗn hợp
khí X gồm CO và H2 dƣ đi qua đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 28,1 gam chất rắn.
Tổng thể khí X (đktc) đã tham gia phản ứng khử là
Câu 8: Chia 47,2 gam hỗn hợp gồm CuO, Fe2O3 và Fe3 O4 thành 2 phần bằng nhau. Phần 1 khử hoàn
toàn bằng CO dƣ ở nhiệt độ cao thu đƣợc 17,2 gam 2 kim loại. Phần 2 cho tác dụng vừa đủ với
dung dịch H2SO4 loãng, thu đƣợc m gam muối. Giá trị của m là
A. 124 gam. B. 49,2 gam. C. 55,6 gam. D. 62 gam.
Câu 9: (Đề TSĐH B - 2010) Hỗn hợp X gồm CuO và Fe2O3. Hoà tan hoàn toàn 44 gam X bằng dung
dịch HCl (dƣ), sau phản ứng thu đƣợc dung dịch chứa 85,25 gam muối. Mặt khác, nếu khử
hoàn toàn 22 gam X bằng CO (dƣ), cho hỗn hợp khí thu đƣợc sau phản ứng lội từ từ qua dung
dịch Ba(OH)2 (dƣ) thì thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 76,755. B. 73,875. C. 147,750. D. 78,875.
Câu 10: Cho m gam hỗn hợp X gồm CuO, Fe2O3, FeO tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch chứa
H2SO4 1M và HCl 1M. Để khử hoàn toàn m gam hỗn hợp X (nung nóng) cần tối thiểu V lít khí
CO (đktc). Giá trị của V là
A. 3,36. B. 4,48. C. 1,12. D. 6,72.
Câu 11: (Đề THPT QG - 2017) Cho 6,72 lít khí CO (đktc) phản ứng với CuO nung nóng, thu đƣợc hỗn
hợp khí có tỉ khối so với H2 bằng 18. Khối lƣợng CuO đã phản ứng là
A. 24 gam. B. 8 gam. C. 16 gam. D. 12 gam.
Câu 12: (Đề THPT QG - 2017) Khử hoàn toàn 6,4 gam hỗn hợp CuO và Fe2O3 bằng khí H2, thu đƣợc
m gam hỗn hợp kim loại và 1,98 gam H2O. Giá trị của m là
A. 2,88. B. 6,08. C. 4,64. D. 4,42.
Trang 38
Câu 13: (Đề MH - 2018) Cho 4,48 lít khí CO (đktc) phản ứng với 8 gam một oxit kim loại, sau khi phản
ứng hoàn toàn, thu đƣợc m gam kim loại và hỗn hợp khí có tỉ khối so với H 2 là 20. Giá trị của m
là
A. 7,2. B. 3,2. C. 6,4. D. 5,6.
Câu 14: (Đề THTP QG - 2018) Dẫn khí CO dƣ qua ống sứ đựng 11,6 gam bột Fe3O4 nung nóng, thu
đƣợc hỗn hợp khí X. Cho toàn bộ X vào nƣớc vôi trong dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các
phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 20,0. B. 5,0. C. 6,6. D. 15,0.
Câu 15: (Đề THPT QG - 2018) Dẫn khí CO dƣ qua ống sứ đựng 7,2 gam bột FeO nung nóng, thu đƣợc
hỗn hợp khí X. Cho toàn bộ X vào nƣớc vôi trong dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản
ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 5,0. B. 10,0. C. 7,2. D. 15,0.
Câu 16: (Đề THPT QG - 2018) Dẫn khí CO dƣ qua ống sứ đựng 8 gam bột CuO nung nóng, thu đƣợc
hỗn hợp khí X. Cho toàn bộ X vào nƣớc vôi trong dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản
ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 8. B. 12. C. 10. D. 5.
Câu 17: (Đề THPT QG - 2018) Dẫn khí CO dƣ qua ống sứ đựng 16 gam bột Fe2O3 nung nóng, thu
đƣợc hỗn hợp khí X. Cho toàn bộ X vào nƣớc vôi trong dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các
A. 10. B. 30. C. 15. D. 16.
Câu 18: (Đề TSCĐ - 2008) Dẫn từ từ V lít khí CO (ở đktc) đi qua một ống sứ đựng lƣợng dƣ hỗn hợp
rắn gồm CuO, Fe2O3 (ở nhiệt độ cao). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc khí X.
Dẫn toàn bộ khí X ở trên vào lƣợng dƣ dung dịch Ca(OH)2 thì tạo thành 4 gam kết tủa. Giá trị
của V là
A. 0,448. B. 0,224. C. 0,896. D. 1,120.
Câu 19: (Đề THTP QG - 2016) Cho luồng khí CO dƣ đi qua ống sứ đựng 5,36 gam hỗn hợp FeO và
Fe2O3 (nung nóng), thu đƣợc m gam chất rắn và hỗn hợp khí X. Cho X vào dung dịch Ca(OH)2
dƣ, thu đƣợc 9 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 3,88. B. 3,75. C. 2,48. D. 3,92.
Câu 20: (Đề TSCĐ - 2009) Khử hoàn toàn một oxit sắt X ở nhiệt độ cao cần vừa đủ V lít khí CO (ở đktc),
sau phản ứng thu đƣợc 0,84 gam Fe và 0,02 mol khí CO2. Công thức của X và giá trị V lần lƣợt
là
A. Fe3O4 và 0,448. B. Fe2O3 và 0,448. C. Fe3O4 và 0,224. D. FeO và 0,224.
Câu 21: (Đề TSCĐ - 2007) Cho 4,48 lít khí CO (ở đktc) từ từ đi qua ống sứ nung nóng đựng 8 gam một
oxit sắt đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khí thu đƣợc sau phản ứng có tỉ khối so với hiđro
bằng 20. Công thức của oxit sắt và phần trăm thể tích của khí CO2 trong hỗn hợp khí sau phản
ứng là
A. FeO; 75%. B. Fe2O3; 75%. C. Fe2O3; 65%. D. Fe3O4; 75%.
Câu 22: (Đề TSĐH B - 2010) Khử hoàn toàn m gam oxit MxOy cần vừa đủ 17,92 lít khí CO (đktc), thu
đƣợc a gam kim loại M. Hoà tan hết a gam M bằng dung dịch H2SO4 đặc nóng (dƣ), thu đƣợc
20,16 lít khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Oxit MxOy là
A. Cr2O3. B. FeO. C. Fe3O4. D. CrO.
Trang 39
Câu 23: (Đề TSĐH B - 2012) Dẫn luồng khí CO đi qua hỗn hợp gồm CuO và Fe2O3 nung nóng, sau
một thời gian thu đƣợc chất rắn X và khí Y. Cho Y hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ba(OH)2
dƣ, thu đƣợc 29,55 gam kết tủa. Chất rắn X phản ứng với dung dịch HNO3 dƣ thu đƣợc V lít
khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của V là
A. 2,24. B. 4,48. C. 6,72. D. 3,36.
Câu 24: Để khử hoàn toàn m gam hỗn hợp rắn X gồm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 thành sắt kim loại cần vừa
đủ 5,376 lít (đktc) hỗn hợp CO và H2. Hòa tan hết cũng lƣợng rắn X trên trong HNO3 dƣ, thấy
có 0,72 mol HNO3 phản ứng và thoát ra NO là sản phẩm khử duy nhất. Giá trị m là
A. 16,84. B. 15,12. C. 18,90. D. 16,16.
Câu 25: Cho H2 dƣ qua m gam hỗn hợp chất rắn X gồm Fe, CuO, Fe3O4 nung nóng, phản ứng kết thúc
thấy khối lƣợng chất rắn giảm 0,48 gam. Nếu hòa tan hoàn toàn m gam X vào V ml dung dịch
HNO3 0,5M vừa đủ thì thu đƣợc tối đa 1,344 lít NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của
V là
A. 500. B. 720. C. 600. D. 480.
Câu 26: Hỗn hợp X gồm CuO và MO theo tỷ lệ mol tƣơng ứng là 1: 2 (M là kim loại hóa trị không đổi).
Cho 1 luồng H2 dƣ đi qua 2,4 gam X nung nóng thu đƣợc hỗn hợp chất rắn Y. Để hoà tan hết Y
cần 40 ml dung dịch HNO3 2,5M và thu đƣợc khí NO là sản phẩm khử duy nhất. Hiệu suất các
phản ứng đạt 100%. Kim loại M là
A. Ca. B. Mg. C. Zn. D. Pb.
Câu 27: Khử hoàn toàn 32,20 gam hỗn hợp gồm CuO, Fe2O3 và ZnO bằng CO ở nhiệt độ cao thu đƣợc
25,00 gam hỗn hợp X gồm 3 kim loại. Cho X tác dụng với dung dịch HNO3 dƣ thì thu đƣợc V
lít khí NO duy nhất (đktc) và dung dịch chứa m gam muối (không chứa NH4NO3). Giá trị của
m và V lần lƣợt là
A. 80,8 và 10,08. B. 80,8 và 6,72. C. 52,90 và 4,48. D. 42,42 và 60,48.
Câu 28: Thổi từ từ V lít CO (đktc) đi qua ống sứ đựng 51,6 gam hỗn hợp X gồm CuO, Al2O3 và
Fe3O4 (tỉ lệ mol lần lƣợt 1: 2: 1). Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, kết thúc phản ứng thu đƣợc
hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H2 bằng 19. Cho toàn bộ lƣợng khí Y hấp thụ vào dung dịch
Ca(OH)2 thu đƣợc 30 gam kết tủa và dung dịch Z. Cho dung dịch Z phản ứng với lƣợng dƣ
dung dịch Ba(OH)2 dƣ thấy tạo thành m gam kết tủa. Giá trị của V và m lần lƣợt là
A. 17,92 và 29,7. B. 17,92 và 20. C. 11,20 và 20. D. 11,20 và 29,7.
Câu 29: Cho luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe2 O3 ở nhiệt độ cao một thời gian, ngƣời ta thu
đƣợc 6,72 gam hỗn hợp gồm 4 chất rắn khác nhau. Đem hoà tan hoàn toàn hỗn hợp rắn này vào
dung dịch HNO3 dƣ tạo thành 0,448 lít khí NO (đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị m là
A. 8,2. B. 8,0. C. 7,2. D. 6,8.
Câu 30: Cho dòng khí CO đi qua ống sứ chứa hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4 và Fe2O3 đốt nóng, phản ứng
tạo ra khí CO2 và hỗn hợp chất rắn còn lại trong ống nặng 14,352 gam gồm 4 chất. Hòa tan hết
hỗn hợp 4 chất này vào một lƣợng dung dịch HNO3 thu đƣợc 1,8368 lít khí NO (đktc), sản
phẩm khử duy nhất và dung dịch có chứa 47,1 gam muối khan. Số mol HNO3 phản ứng là
A. 0,625. B. 0,75. C. 0,55. D. 0,70.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
A A A A D A C B A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D C D A B C B C D A
Trang 40
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
B C A D C B B A C A
 H2
Fe2 O3 
t0
 Fe (0,1) + H 2 O; 
BT Fe
 n Fe2O3 = 0,05 
 m Fe2O3 = 8 gam
Câu 1:
Chọn A.
 CO
Fe2 O3 (0,03) 
t0
 Fe + CO2 ; 
BT Fe
 n Fe = 0,06 
 m Fe = 3,36 gam
Câu 2:
Chọn A.
 CO
CuO; MgO   Cu; MgO + CO2
Câu 3: 0,1 mol

 nO(CuO) = 0,1 = nCO  mCuO = 8 gam  %CuO = 80% 
%MgO = 20%
Chọn A.
 CO
CuO (0,4) 
t0
 Cu + CO2 ; 
BT Cu
 nCu = 0,4 
 mCu = 25,6 gam
Câu 4:
Chọn A.
 CO
9,1 gam CuO; Al2O3   8,3 gam Cu; Al2O3 + CO2
Câu 5:
 m r¾n = 9,1 - 8,3 = 0,8 gam = mO(CuO pø)  nO(CuO) = 0,05 = nCuO 
 mCuO = 4 gam
Chọn D.
 CO  H
Câu 6: CuO; Fe3O4 
2
 Cu; Fe + hh khÝ X

 m  = m O(oxit pø ) = 0,32 gam  n O(oxit ) = 0,02  n CO  H2 = 0,02 mol  V = 0,448 L
Chọn A.
 CO; H
Câu 7: 36,1 gam MgO; CuO; ZnO; Fe2 O3 
2
 28,1 gam R¾n

 m  = m O(pø ) = 36,1 - 28,1 = 8  n O(pø ) = 0,5 = n CO  H2 
 VX = 11,2 L
Chọn A.
 CO
  17,2 gam R  m O = 6,4 gam 
 n O = 0,4 mol
Câu 8: 23,6 gam X R; O  H 2 SO4
 m gam R; SO 24
X  H2SO4
  n H = 2n O  n H2SO4 = 0,4 mol 
 m M = m KL + mSO2 = 55,6 gam
4
Chọn C.
(85,25 - 44)
CuO  HCl CuCl 2 2 
n O(44 gam X) = = 0,75
Câu 9: X     O (X)  2Cl (Y)   55
Fe2 O3 FeCl3 m t¨ng (71 - 16 = 55 gam)  n O(X; 22gam) = 0,375 mol
 CO d  Ba(OH)2 d
CuO; Fe2 O3  Y CO d + CO 2 ; Y   BaCO 3 
 n BaCO3 = n CO2 = n O(X) = 0,375 mol 
 m BaCO3 = 73,875 gam
Chọn B.
 H SO (0,1); HCl (0,1)
R 
2 4
n H = 2n O(X)  n O(X) = 0,15 mol
Câu 10: X  CO
O   n CO = n O(X)  VCO = 3,36 L
Chọn A.
Trang 41
 CO
CuO   hh X CO d; CO2 + Cu; 
BT C
 n X = nCO(b®) = 0,3 mol
Câu 11: 0,3 mol

PP ®êng chÐo
M X = 36
 n CO(d) = n CO2 = 0,15 mol  n CuO = n O(CuO) = n CO2 = 0,15  m CuO = 12 gam
Chọn D.
6,4 gam CuO; Fe2 O3 

+ H2
 Cu; Fe + 0,11 mol H 2O; 
BT H
 n H2 = n H2O = 0,11 mol
Câu 12:

BTKL
 6,4 + 0,11*2 = m + 0,11*18 
 m = 4,64 gam
Chọn C.
 CO
8 gam Rx Oy   hh X CO d; CO2 + R; 
BT C
 n X = nCO(b®) = 0,2 mol
Câu 13: 0,2 mol

PP ®êng chÐo
M X = 40
 n CO(d) = 0,05; n CO2 = 0,15 = n O(Oxit )  m KL = m Oxit - m O = 5,6 gam
Chọn D.
 CO  Ca(OH)2 d
Câu 14: Fe3O 4 (0,05)   Fe + X CO d; CO 2 ; X   CaCO 3 

 n O(Fe3O4 ) = 0,2  n CO2 = 0,2 = n CaCO3 
 m CaCO3 = 20 gam
Chọn A.
Câu 15: FeO (0,1)   Fe + X CO d; CO 2 ; X   CaCO 3 

 n O(FeO) = 0,1  n CO2 = 0,1 = n CaCO3 = 0,1 
Chọn B.
Câu 16: CuO (0,1)   Cu + X CO d; CO 2 ; X   CaCO 3 

 n O(CuO) = 0,1  n CO2 = 0,1  n CaCO3 = 0,1 
Chọn C.
Câu 17: Fe2 O3 (0,1)   Fe + X CO d; CO 2 ; X   CaCO3 

 n O(Fe2O3 ) = 0,3  n CO2 = 0,3  n CaCO3 = 0,3 
Chọn B.
Câu 18: CuO; Fe2 O3   chÊt r¾n + CO 2 ; CO 2   0,04 mol CaCO3

 n CO = n CO2 = n CaCO3 = 0,04 mol  VCO = 0,896 L
Chọn C.
 CO d  Ca(OH)2 d
5,36 gam FeO; Fe 2 O3  Fe + CO 2 ; CO 2   CaCO 3 (0,09)
Câu 19:

 n O(oxit ) = n CO2 = n CaCO3 = 0,09 mol  m O(oxit ) = 1,44 gam

 m Fe = m Oxit - m O = 5,36 - 1,44 = 3,92 gam
Chọn D.
 CO
Fex O y   Fe (0,015) + CO 2 (0,02); 
 n CO(pø ) = n CO2 = 0,02  VCO = 0,448 L
Câu 20:
x : y = n Fe : n O = 0,015 : 0,02 = 3 : 4 
 CT X: Fe3O4
Chọn A.
 CO
8 gam Fex Oy   X CO d; CO2 + Fe; 
BT C
 n X = nCO(b®) = 0,2 mol
Câu 21: 0,2 mol
Trang 42
n CO(d) = 0,05  n O(oxit s¾t ) = 0,15 mol

PP ®êng chÐo
X 

M X = 40
n CO2 = 0,15  %VCO2 (X) = 75%
 m Fe = 5,6 gam  n Fe = 0,1 mol 
 x : y = n Fe : n O = 2 : 3 
CT oxit s¾t
 Fe2 O3
Chọn B.
 CO  H 2 SO 4 ®Æc, d
Câu 22: M x O y 
0,8 mol
 CO 2 + M; M   SO 2 (0,9)

BT e
M+ H 2 SO 4
 3n M = 2n SO2 
 n M = 0,6 mol
  nO(MxOy ) = nCO(pø ) = 0,8 mol  x : y = n M : n O = 3 : 4 

 CT Oxit: Fe3O4
M O + CO
x y
Chọn C.
Fe2 O3  CO 
Y: CO 2   0,15 mol BaCO 3
+ Ba(OH)2
Câu 23:    2 3

CuO X  NO + dd (Cu ; Fe )
+ HNO3


 n CO = n CO2 = n BaCO3 = 0,15 mol

BT e
 2n CO = 3n NO  n NO = 0,1 mol 
 VNO = 2,24 L
Chọn A.
 CO; H
Câu 24: X Fe; O  2
0,24 mol
 n O(X) = n COH2 = 0,24 mol
3
4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
Fe 
 Fe + 3e
 O 2  ; O 2  + H  
O + 2e   H 2O
 n H = 4n NO + 2nO 
 n NO = 0,06

BT e
 3n Fe = 3n NO + 2n O  n Fe = 0,22 
 m X = m Fe + m O = 16,16 gam
Chọn D.
 H2
Câu 25: X R; O   m  = m O(X)  n O(X) = 0,03 mol
X  HNO3
  n H = 4n NO + 2n O = 0,3 
 VHNO3 = 600 mL
Chọn C.
CuO (x)  H2 d  HNO3
Câu 26: X  2,4 gam Y; Y 
0,1 mol
 NO
MO (2x)
TH1: Y Cu (x); M (2x) 
 n H = 4n NO  n NO = 0,025 mol
  80x + 2x(M + 16) = 2,4 x = 0,0125

2,4 gam
  BT e 

   2x + 2x*2 = 0,025*3 M = 40   Ca (lo³i)
TH2 : Y Cu (x); MO (2x) 
 nH = 4nNO + 2nO  nNO = (0,1 - 4x)/4
 
2,4 gam
 80x + 2x(M + 16) = 2,4 x = 0,015
  BT e 

   2x = 3(0,1 - 4x)/3 M = 24   Mg (lo³i)
Chọn B.
n  CO  HNO3
Câu 27: 32,2 gam R ; O   25 gam R; R  NO + muèi R n  ; NO3

 mO = moxit - mR = 7,2 gam  nO = 0,45 = nCO(pø)
Trang 43

BT e
 2n CO = 3n NO  n NO = 0,3 
 VNO = 6,72 L

 mM = m R + 62n e = 25 + 62*0,9 = 80,8 gam
Chọn B.
CuO (x) CaCO3  (0,3)

 CO
CO 
 Ca(OH)2
Câu 28: X Al 2 O3 (2x) 
Y    Ba(OH)2 d
BaCO3
 
V
CO2 Z Ca(HCO3 )2
Fe3O 4 (x)  CaCO3

51,6 gam
 80x + 102*2x + 232x = 51,6  x = 0,1 mol
X  CO
  n CO(pø ) = n CO2 (Y) = n O(X) = 0,5 mol; 
PP ®êng chÐo
M Y = 38
 n CO : n CO2 = 3 : 5  n CO(d ) = 0,3

 nCO(b®) = 0,5 + 0,3 = 0,8 
 VCO = 17,92 L
BT C
Y  Ca(OH)2
n Ca(HCO3 )2 (Z) = 0,5 - 0,3 = 0,2 mol
BT C
Z  Ba(OH)2
n CaCO3 = n BaCO3 = 0,1 
 m = m BaCO3 + m CaCO3 = 29,7 gam
Chọn C.
 CO  HNO3
Câu 29: m gam Fe2 O3   6,72 gam Fe (x); O (y)  NO (0,02)
   3x = 2y + 0,02*3 x = 0,09

BT e
  6,72  
BT Fe
 n Fe2O3 = 0,045  m Fe2O3 = 7,2 gam
  56x + 16y = 6,72  y = 0,105
Chọn C.
 CO  HNO3
Câu 30: X   14,352 gam Fe (x); O (y)  47,1 gam Muèi + NO (0,082)
 
14,352
 56x + 16y = 14,352 x = 0,21

BT e
 n e = 2y + 0,082*3   47,1 
  56x + 62(2y + 0,082*3) = 47,1 y = 0,162

 n HNO3 = n H = 4n NO + 2n O = 0,625 mol
Chọn A.
8. DẠNG TOÁN HƠI NƢỚC VÀ CO2 TÁC DỤNG CACBON
X CO2 ; H 2 O + C   Y CO; CO2 ; H 2O; H 2  Ta cã c²c PTHH

0
t
H 2 O + C 
 CO + H 2

X CO2 ; H 2 O 
n Y - n X = n C(p )
2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2  

CO2 + C 
 2CO
Y CO2 ; CO; H 2
  n CO H2 (Y) = 2*n C(p )


Câu 1: (Đề TSĐH B - 2011) Cho hơi nƣớc đi qua than nóng đỏ, thu đƣợc 15,68 lít hỗn hợp khí X
(đktc) gồm CO, CO2 và H2. Cho toàn bộ X tác dụng hết với CuO (dƣ) nung nóng, thu đƣợc hỗn
hợp chất rắn Y. Hoà tan toàn bộ Y bằng dung dịch HNO3 (loãng, dƣ) đƣợc 8,96 lít NO (sản
phẩm khử duy nhất, ở đktc). Phần trăm thể tích khí CO trong X là
A. 57,15%. B. 14,28%. C. 28,57%. D. 18,42%.
Câu 2: (Đề THPT QG - 2019) Dẫn 0,02 mol hỗn hợp X (gồm CO2 và hơi nƣớc) qua than nóng đỏ thu
đƣợc 0,035 mol hỗn hợp khí Y gồm H2, CO và CO2. Cho Y đi qua ống đựng 10 gam hỗn hợp
Trang 44
gồm CuO và Fe2O3 (dƣ, đun nóng), sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam
chất rắn. Giá trị của m là
A. 9,2. B. 9,76. C. 9,52. D. 9,28.
Câu 3: (Đề THPT QG - 2019) Dẫn a mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung đỏ,
thu đƣợc 1,8a mol hỗn hợp khí Y gồm H2, CO và CO2. Cho Y đi qua ống đựng hỗn hợp gồm
CuO và Fe2O3 (dƣ, nung nóng), sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lƣợng chất rắn
giảm 1,28 gam. Giá trị của a là
A. 0,10. B. 0,04. C. 0,05. D. 0,08.
Câu 4: (Đề MH - 2020) Dẫn 0,04 mol hỗn hợp gồm hơi nƣớc và khí CO2 qua cacbon nóng đỏ, thu đƣợc
0,07 mol hỗn hợp Y gồm CO, H2 và CO2. Cho Y đi qua ống sứ đựng 20 gam hỗn hợp gồm Fe2O3
và CuO (dƣ, nung nóng), sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị
của m là
A. 19,04. B. 18,56. C. 19,52. D. 18,40.
Câu 5: Dẫn lƣợng dƣ hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO) qua m gam cacbon nung đỏ thu đƣợc hỗn
hợp Y gồm CO, H2, CO2 và hơi nƣớc. Cho Y đi qua bình đựng CuO, Fe2O3 dƣ nung nóng thu
đƣợc chất rắn Z và khí T. Z tác dụng với dung dịch HNO3 dƣ thu đƣợc 8,064 lít NO là sản
phẩm khử duy nhất. Hấp thụ hoàn toàn T vào dung dịch mol Ba(OH)2 dƣ thấy xuất hiện 59,1
gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, các khí đo ở đktc. Giá trị của m là
A. 2,88. B. 3,24. C. 0,72. D. 3,60.
Câu 6: Cho hơi nƣớc qua than nóng đỏ thu đƣợc 0,3 mol hỗn hợp khí X gồm CO, H2 và CO2. Hỗn hợp
X phản ứng vừa hết hỗn hợp Y nung nóng gồm CuO, MgO, Fe3O4 và Al2O3 có cùng số mol thì
thu hỗn hợp chất rắn Z. Hòa tan Z vào dung dịch HCl thì thu đƣợc 3,36 lít khí. Nếu cho X vào
400 ml Ba(OH)2 0,1M thì thu đƣợc m gam kết tủa. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của
m là
A. 9,85. B. 5,91. C. 1,40. D. 7,88.
Câu 7: Dẫn hơi nƣớc qua than nóng đỏ thì thu đƣợc V lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm CO2, CO, H2; tỉ
khối hơi của X so với H2 là 7,8. Cho toàn bộ V lít hợp khí X ở trên khử vừa đủ 24 gam hỗn hợp
CuO, Fe2O3 nung nóng, thu đƣợc rắn Y chỉ có 2 kim loại. Cho toàn bộ Y vào dung dịch HCl dƣ
thấy có 4,48 lít H2 bay ra (đktc). Giá trị của V là
A. 10,08. B. 11,20. C. 13,44. D. 8,96.
Câu 8: Cho m gam hơi nƣớc qua than nung đỏ thu đƣợc 1,5m gam hỗn hợp X gồm CO2, CO và H2.
Dẫn 1,5m gam X qua ống sứ dựng 20 gam Fe2O3, sau phản ứng thu đƣợc hỗn hợp khí Y có tỉ
khối hơi với hiđro là 102/7 và chất rắn Z. Biết Z tác dụng vừa đủ với 0,95 mol HNO3 loãng thu
đƣợc 4,48 lít khí NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất của N). Giá trị của m là
A. 3,6. B. 1,8. C. 2,7. D. 5,4.
Câu 9: Dẫn a mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung đỏ, thu đƣợc 1,8a mol hỗn
hợp Y gồm CO, H2 và CO2. Cho Y đi qua ống đựng hỗn hợp gồm Fe2O3 và CuO (dƣ, nung
nóng), sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thấy khối lƣợng chất rắn giảm 12,8 gam. Mặc
khác, dẫn hỗn hợp Y vào dung dịch Ba(OH)2 dƣ thu đƣợc m g kết tủa. Giá trị của a là
A. 13,79. B. 15,76. C. 9,85. D. 19,7.
Câu 10: Dẫn 1 luồng hơi nƣớc qua than nóng đỏ thì thu đƣợc V lít (ở đktc) hỗn hợp khí X gồm CO2,
CO, H2, tỉ khối hơi của X so với H2 là 7,8. Toàn bộ V lít hỗn hợp khí X trên khử vừa đủ 24 gam
hỗn hợp gồm CuO, Fe2O3 nung nóng thu đƣợc rắn Y chỉ có 2 kim loại. Cho toàn bộ Y vào dung
dịch HCl dƣ thấy có 4,48 lít H2 bay ra (ở đktc). Giá trị V là
Trang 45
A. 6,72. B. 11,2. C. 8,96. D. 13,44.
Câu 11: Cho hơi nƣớc đi qua than nóng đỏ thu đƣợc 78,4 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm khí CO, CO2,
H2. Khử hết 1/2 hỗn hợp X bằng CuO dƣ nung nóng đƣợc chất rắn Y. Hòa tan hoàn toàn Y
trong dung dịch HNO3 loãng thu đƣợc 22,4 lít (đktc) khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5).
Phần trăm thể tích khí CO trong X là
A. 28,57%. B. 57,15%. C. 33,3%. D. 18,42%.
Câu 12: Dẫn 0,075 mol hỗn hợp gồm hơi nƣớc và CO2 qua C nung nóng đỏ thu đƣợc x mol hỗn hợp Y
gồm CO, CO2, H2. Dẫn Y qua ống đựng 18 gam hỗn hợp CuO, FeO (dƣ, nung nóng) thu đƣợc
16,4 gam chất rắn. Giá trị của x là
A. 0,150. B. 0,075. C. 0,105. D. 0,125.
Câu 13: Cho 0,1 mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi H2O qua than nung đỏ, thu đƣợc 0,16 mol hỗn hợp
khí X gồm CO, CO2, H2. Dẫn toàn bộ X qua lƣợng dƣ hỗn hợp gồm CuO và Fe2O3, phản ứng
xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam rắn Y. Hòa tan hoàn toàn Y cần tối thiểu 460 ml dung dịch
HNO3 1M, thu đƣợc 0,448 lít NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất của N+5). Giá trị của m gần
nhất với
A. 15,7. B. 15,5. C. 15,6. D. 15,8.
Câu 14: (Đề THPT QG - 2019) Dẫn 0,55 mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung
đỏ thu đƣợc 0,95 mol hỗn hợp Y gồm CO, H2 và CO2. Cho Y hấp thụ vào dung dịch chứa 0,1
mol Ba(OH)2 sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 29,55 B. 19,7 C. 15,76. D. 9,85.
Câu 15: (Đề THPT QG - 2019) Dẫn a mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung đỏ,
thu đƣợc 1,75a mol hỗn hợp Y gồm CO, H2 và CO2. Cho Y hấp thụ vào dung dịch Ca(OH)2 dƣ,
sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 0,75 gam kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,045. B. 0,030. C. 0,010. D. 0,015.
Câu 16: Dẫn a mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc, khí CO, CO2) qua cacbon nung đỏ, thu đƣợc 1,8a mol
hỗn hợp khí Y gồm H2, CO và CO2, trong đó CO2 chiếm 26,67% về thể tích. Dẫn toàn bộ Y
vào 500 gam dung dịch hỗn hợp KOH và Ba(OH) 2. Kết quả thí nghiệm đƣợc biểu diễn trên đồ
thị sau:
Khối lƣợng (gam) cacbon đã tham gia phản ứng là

A. 36. B. 42. C. 60. D. 48.
Câu 17: Cho 0,2 mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi nƣớc qua than nung đỏ thu đƣợc 0,35 mol hỗn hợp khí X
gồm CO, CO2, H2. Dẫn toàn bộ X qua dung dịch chứa hỗn hợp NaHCO3 (x mol) và Na2CO3 (y
mol) thu đƣợc dung dịch Y chứa 27,4 gam chất tan, khí thoát ra còn CO và H2. Cô cạn dung
dịch Y, nung đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc 21,2 gam chất rắn. Giá trị của x là
A. 0,1. B. 0,25. C. 0,2. D. 0,15.
Câu 18: Cho 0,6 mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi nƣớc qua than nung đỏ thu đƣợc 0,9 mol hỗn hợp X
(gồm CO, H2, CO2). Cho X hấp thụ vào 200 ml dung dịch NaOH 2M thu đƣợc dung dịch Z.
Trang 46
Cho từ từ dung dịch Z vào 150 mol dung dịch HCl 1M, thu đƣợc V lít khí CO2. Giá trị của V
là
A. 2,24. B. 1,12. C. 4,48. D. 2,52.
Câu 19: Cho hơi nƣớc đi qua than nóng đỏ, sau phản ứng thu đƣợc V lít (ở đktc) hỗn hợp khí X gồm
CO, CO2 và H2. Dẫn toàn bộ hỗn hợp khí X qua dung dịch Ca(OH)2 thu đƣợc 2 gam kết tủa và
khối lƣợng dung dịch sau phản ứng giảm 0,68 gam so với khối lƣợng của dung dịch Ca(OH)2
ban đầu; khí còn lại thoát ra gồm CO và H2 có tỉ khối so với H2 là 3,6. Giá trị của V là
A. 2,912. B. 2,688. C. 3,360. D. 3,136.
Câu 20: Dẫn 0,35 mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung đỏ, thu đƣợc a mol hỗn
hợp Y gồm CO, H2 và CO2 trong đó có x mol CO2. Dẫn từ từ Y qua dung dịch chứa 0,15 mol
Ba(OH)2. Sự phụ thuộc của khối lƣợng kết tủa (y gam) vào số mol CO2 trong hỗn hợp Y đƣợc
biểu diễn bằng đồ thị sau:
Giá trị của a là

A. 0,50. B. 0,52. C. 0,54. D. 0,51.
Câu 21: Dẫn a mol hỗn hợp X (gồm hơi nƣớc và khí CO2) qua cacbon nung đỏ, thu đƣợc 1,35a mol hỗn
hợp khí Y gồm H2, CO và CO2 . Sục hỗn hợp khí Y vào dung dịch Ba(OH)2 kết quả thí nghiệm
đƣợc biểu diễn theo đồ thị sau:

A. 1. B. 1,1. C. 1,3. D. 1,5.
Câu 22: Cho 0,6 mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi nƣớc qua than nung đỏ thu đƣợc 0,9 mol hỗn hợp X
(gồm CO, H2, CO2). Cho X hấp thụ vào 200 ml dung dịch NaOH 2M thu đƣợc dung dịch Z.
Cho từ từ dung dịch Z vào 150 mol dung dịch HCl 1M, thu đƣợc V lít khí CO2 (đktc). Giá trị
của V là
A. 2,24. B. 1,12. C. 4,48. D. 2,52.
Câu 23: Dẫn 26,88 lít (đo ở điều kiện tiêu chuẩn) hỗn hợp X gồm hơi nƣớc và khí cacbonic qua than
nung đỏ thu đƣợc a mol hỗn hợp khí Y gồm CO, H2 và CO2 trong đó có V1 lít khí CO2 (đo ở
điều kiện tiêu chuẩn). Hấp thụ hoàn toàn khí CO2 vào dung dịch có chứa 0,06b mol dung dịch
Ca(OH)2, khối lƣợng kết tủa tạo ra phụ thuộc vào thể tích khí CO2 đƣợc ghi vào bảng sau:
Thể tích khí CO2 V V + 8,96 V1
Khối lƣợng kết tủa 5b 3b 2b
Giá trị của a gần nhất với
Trang 47
A. 1,42 mol. B. 1,28 mol. C. 1,36 mol. D. 1,48 mol.
Câu 24: Cho a mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi H2O qua than nung đỏ, thu đƣợc 1,6a mol hỗn hợp khí X
gồm CO, CO2, H2. Dẫn toàn bộ X qua dung dịch chứa hỗn hợp gồm 0,02 mol KHCO3 và 0,06
mol K2CO3, thu đƣợc dung dịch Y chứa 12,76 gam chất tan, khí thoát ra còn CO và H2. Bỏ qua
sự hoà tan các khí trong nƣớc. Giá trị của a là
A. 0,10. B. 0,20. C. 0,05. D. 0,15.
Câu 25: Cho a mol hỗn hợp gồm CO2 và hơi nƣớc đi qua cacbon nóng đỏ thu đƣợc 1,5a mol hỗn hợp
gồm CO, CO2 và H2. Dẫn toàn bộ hh X qua dd chứa 0,3 mol Ba(OH)2 và 0,4 mol NaOH, sau
phản ứng hoàn toàn thu đƣợc chất rắn Y và dd Z, khí thoát ra còn CO và H2. Để thu đƣợc kết
tủa lớn nhất, cần cho dung dịch chứa 0,4 mol Ba(OH)2 vào Z. Giá trị a là
A. 1,0. B. 1,4. C. 0,7. D. 2,0.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C C C A A B B A D B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A D A D B D A D A A
21 22 23 24 25
A D A A B
Câu 1: X CO; H 2 

+ CuO
 r¾n Y; Y 
+ HNO3
NO + dd (Cu 2  )

BT e:
 2n CO+H2 = 3n NO  n CO+H2 (X) = 0,6 
 n CO2 (X) = 0,7 - 0,6 = 0,1 mol
H 2 O + C 
 CO + H 2 n CO H2 (X) = 2*n C(p)


2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2  n C(p) = 0,3

BT C
 n C(pø ) = n CO(X) + n CO2 (X)  n CO(X) = 0,2 mol 
 %CO(X) = 28,57%
Chọn C.
H 2 O + C 
 CO + H 2
n Y - n X = n C(p ) = 0,015 mol
Câu 2: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 

 n CO H2 (Y) = 2*n C(p ) = 0,03 mol
CO2 + C 
 2CO
H 2 CuO n O(p ) = n CO  H2

 +  
 m gam r¾n  
CO Fe2 O3 m = m Oxit - m O(p ) = 10 - 0,03*16 = 9,52 gam
Chọn C.
H 2 O + C 
 CO + H 2
n Y - n X = n C(p ) = 0,8a mol
Câu 3: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 

 n CO H2 (Y) = 2*n C(p ) = 1,6a mol
CO2 + C 
 2CO
H 2 CuO m r¾n  = m O(p ) = 1,28 gam  n O(p) = 0,08 mol


 +  
 m r¾n   
CO Fe2 O3 n O(p ) = n CO  H2  1,6a = 0,08  a = 0,05

Chọn C.
Trang 48
H 2 O + C 
 CO + H 2
n Y - n X = n C(p ) = 0,03 mol
Câu 4: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 

 n CO H2 (Y) = 2*n C(p ) = 0,06 mol
CO2 + C 
 2CO
H 2 CuO n O(p ) = n CO H2

 +  
 m gam r¾n  
CO Fe2 O3 m = m Oxit - m O(p ) = 20 - 0,06*16 = 19,04 gam
Chọn A.
H O 
CO 2 ; H 2 O   CuO; Fe2 O3 CO 2
Câu 5: X 2 
+C
a mol
 Y     T + Z; Z 
+ HNO3
NO
CO(b) 
 CO; H 2   H 2 O
 
BT e
 4n C + 2n CO = 3n NO  4a + 2b = 1,08 a = 0,24
  BT C 
   n CO2 = n BaCO3 = a + b = 0,3 b = 0,06

 m C = 0,24*12 = 2,88 gam
Chọn A.
X
Câu 6: Y: CuO (a); MgO (a); Fe3O4 (a); Al2O3 (a)   Z Cu (a); MgO (a); Fe (3a); Al2 O3 (a)
Z 
+ HCl
 H2 (0,15)  n Fe = 3a = 0,15  a = 0,05 mol
X + Y  nCOH2 (X) = nO(Y) = nCuO + 4n Fe2O3 = 0,25  nCO2 (X) = 0,05 mol
X + Ba(OH)2 (0,04 mol)  T = 1,6  n CO2 = n OH - n CO2 = 0,03 mol
3

 n BaCO3 = 0,03 mol  m BaCO3 = 5,91 gam
Chọn B.
CO (x)
Fe2 O3  CO2 ; H 2 O
Câu 7: H 2 O  X H 2 (y)
+C
;X+ 
   HCl
CO2 (z)
CuO Y Fe; Cu   H 2 (0,2)

BT e
 2n Fe = 2n H2  n Fe(Y) = 0,2 mol; 
BT Fe
 n Fe2O3 = 0,1 mol  n CuO = 0,1 mol
n CO  H2 (X) = n O(oxit )  x + y = 0,1*3 + 0,1 x = 0,1

 BT e 
    2n CO + 4n CO2 = 2n H2  2x + 4z = 2y 
 y = 0,3  VX = 11,2 L
 
28x + 2y + 44z = 7,8*2*(x +y + z) z = 0,1
Chọn B.
CO (x)
Y
Câu 8: H 2 O  1,5m gam X H 2 (y)
+C
; X 
+Fe2 O3
  HNO3
m gam
0,125 mol
Z Fe; O 
0,95 mol
NO (0,2)
CO2 (z)

 n H = 4n NO + 2nO(Z)  nO(Z) = 0,075 
 nO(pø) = 0,125*3 - 0,15 = 0,3 mol
nO(pø) = nCOH2  x + y = 0,3 (1)

BT H
 n H2 O = y  m = 18y 
 m X = 28x + 2y + 44z = 1,5*18y (2)

BT e
 2n CO + 4n CO2 = 2n H2  2x + 4z = 2y (3)
Từ (1) – (3): x = 0,1; y = 0,2; z = 0,05 
 m H O = 18y = 3,6 gam
2
Chọn A.
Trang 49
H2  Fe O  CuO
H2O C

2 3
 m r¾n = 12,8 gam
Câu 9: a mol X  1,8a mol Y CO 2
 Ba(OH)2
CO2   m gam BaCO3 
CO
m

r¾n
 m O(oxit ) = m r¾n = 12,8  n O(oxit ) = 0,8 = n CO  H2 (Y)
n CO H2 (Y) = 2n C(pø )  n C(pø ) = 0,4 mol



  n CO2 (Y) = 1,8a - 0,8 = 0,1 mol

 n Y - n X = n C(pø )  0,8a = 0,4   a = 0,5

 n BaCO3 = n CO2 (Y)  m BaCO3 = 19,7 gam
Chọn D.
 HCl
Câu 10: X CO2 (x); CO (y); H 2 (z)   Y Cu; Fe ; Y   H 2 (0,2)
2 3 + 24 gam CuO; Fe O

Y+HCl
 n Fe = 0,2; 
BT Fe
 n Fe2 O3 = 0,1 mol  n CuO = 0,1 mol 
 n O(oxit ) = 0,4 mol
X  oxit
  n CO  H2 = n O  y + z = 0,4 (1)

mX
44x + 28y + 2z = 7,8*2*(x + y + z) (2)

H2 O+C
 n CO H2 = 2n C  n C = (y + z)/2 
BT C
H2 O  C
 x + y = (y + z)/2 (3)
Gi°i hÖ (1)-(3): x = 0,1; y = 0,1; z = 0,3 
 VX = 11,2 L
Chọn B.
C  CuO d  HNO
Câu 11: H 2 O   3,5 mol X CO; H 2 ; CO 2 ; X   Y   NO (2 mol) + Cu 2 3

BT e
 2n CO  H2 (X ) = 3n NO  n CO  H2 (X ) = 3 mol 
 n CO2 (X ) = 0,05 mol
H2 O  C
  n CO H2 = 2n C(pø )  n C = 1,5; 
BT C
H2 O  C
 n CO(X) = 1 mol 
 %VCO(X) = 28,57%
Chọn A.
C  CuO; FeO
Câu 12: 0,075 mol X H2 O; CO2   y mol Y CO; H2 ; CO2 ; Y 
18 gam
 16,4 gam r¾n
 m r¾n = mO(pø) = 18 - 16,4 = 1,6 gam 
 nO(oxit) = 0,1 mol
Y  Oxit CO  H  C
  n CO H2 (Y) = n O(pø ) = 0,1 mol; 
2 2
 n C(pø ) = 0,05 mol
CO  H  C

2 2
 n C(pø ) = n Y - n X  0,05 = x - 0,075 
 x = 0,125 mol
Chọn D.
H2O C
CO; H 2 CuO (a)  HNO3
Câu 13: A  X ; X+ 
 Y 
0,46 mol
NO (0,02)
CO2 CO2 Fe2 O3 (b) m gam
CO  H  C

2 2
 n C(pø ) = n X - n A = 0,06 mol 
 n CO H2 (X) = 0,12 mol
 Y Cu (a); Fe (2b); O (a + 3b - 0,12)

 
BT e
Y  HNO3
 2a + 2b*2 = 3*0,02 + 2(a + 3b - 0,12) a = 0,04
 
 n H = 4n NO + 2n O  0,46 = 0,02*4 + 2(a + 3b - 0,12)
 b = 0,09

 m Y = mCu + m Fe + m O = 15,68 gam
Chọn A.
Trang 50
H 2 O + C 
 CO + H 2
n Y - n X = n C(p ) = 0,4 mol
Câu 14: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 

 n CO H2 (Y) = 2*n C(p ) = 0,8  n CO2 (Y) = 0,15 mol
CO2 + C 
 2CO
CO2 + Ba(OH)2  T = 1,3  n CO2 = n OH - n CO2 = 0,05 = n BaCO3 
 m BaCO3 = 9,85 gam
3
Chọn D.
H 2 O + C 
 CO + H 2
n Y - n X = n C(p ) = 0,75a mol
Câu 15: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 

 n CO H2 (Y) = 2*n C(p ) = 1,5a  n CO2 (Y) = 0,25a mol
CO2 + C 
 2CO
CO 2 + Ca(OH)2 d  n CO2 = n CaCO3 = 0,0075 = 0,25a 
 a = 0,03
Chọn B.
C
KOH
Câu 16: X H 2 O, CO, CO2   Y H 2 O, CO, CO 2 ; Y +  BaCO3
Ba(OH)2
a mol 1,8a mol 0,2 mol
nBa(OH)2 = nBaCO3 (max) = 0,8 mol; n NaOH = 1,8 - 0,8 = 1 mol

Tại điểm x: nBaCO3 = nOH - n CO2  n CO2 = n OH - n BaCO3 = 2,4 mol
nCO2 = 26,67%1,8a (n Y )  a = 5
n Y - n X = n C = 4 mol 
 m C = 48 gam
Chọn D.
H 2 O + C 
 CO + H 2 n C(p ) = 0,35 - 0,2 = 0,15

Câu 17: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 
  n CO  H2 (X) = 2*n C(p ) = 0,3

CO2 + C 
 2CO  n CO2 (X) = 0,05
NaHCO3 (x) CO NaHCO3
X CO2 ; CO; H 2 + dd    +Y  ; Y 
t0
 Na 2CO 3
Na 2 CO3 (y) H 2 Na 2 CO3 0,2

BTKL
 mct = mCO2 H2O + mNaHCO3 + mNa 2CO3  27,4 = 84x + 106y + 62*0,05 (1)

BT Na
 x + 2y = 2*0,2 (2)
Từ (1) – (2): 
 x = 0,1; y = 0,15
Chọn A.
H 2 O + C 
 CO + H 2 n C(p ) = 0,9 - 0,6 = 0,3

Câu 18: 2H 2 O + C 
 CO2 + 2H 2 
  n CO  H2 (X) = 2*n C(p ) = 0,6

CO2 + C 
 2CO  n CO2 (X) = 0,3
CO2 (0,3) CO32  (= n OH - n CO2 = 0,1 mol)

X + NaOH  T = 4/3 
 dd Z  
CO; H 2 0,4 mol HCO3 (= n CO2 - n CO32 = 0,2 mol)
 2x + 2x = 0,15  x = 0,0375

2
CO3 (x)  HCl
Z   CO  
  n CO2 = 3x = 0,1125  VCO2 = 2,52 L
 0,15 mol 2

HCO3 (2x) 
Chọn D.
Trang 51
Câu 19: 
ADCT
 m dd = m CaCO - m CO  m CO = 1,32 gam 
3 2
 n CO = 0,03 mol
2 2
CO2 (0,03) BT e

+ H2 O   0,03*4 + 2x = 2y x = 0,02
C 
 X  CO (x)  
Y H (y) m Y = 28x + 2y = 3,6*2(x + y) y = 0,08

  2

 n X = 0,13 mol  VX = 2,912 L
Chọn A.
H2
H2O C  Ba(OH)2 - m:  cha ®³t max
Câu 20: 0,35 mol X  a mol Y CO  
-2m:  tan 1 phÇn
0,15 mol
CO2
CO2 (x)
 

m
 0,25x = m/197 x = 0,2
 2m 
  2m/197 = 0,3 - x
 m = 9,85
X Y

n C = n Y - n X = a - 0,35
   
 a = 0,5 mol

 n CO  H 2
= 2n C  a - x = 2(a - 0,35)
Chọn A.
H2
H2O C  Ba(OH)2
- 0,5:  ®³t max  n Ba(OH)2 = 0,5
Câu 21: a mol X  1,35a mol Y CO  
CO2 -0,35:  tan 1 phÇn
CO2

0,35
0,35 = 0,5*2 - x  x = 0,65 = n CO2 (Y)
X Y
n C = n Y - n X = 0,35a
   
 a = 1 mol
n CO  H2 = 2n C  1,35a - 0,65 = 2*0,35a
Chọn A.
H2O C
H 2 ; CO  NaOH  HCl
Câu 22: 0,6 mol A   0,9 mol X 
0,4 mol
 Z 
0,15 mol
CO 2
CO2 CO2
A X
n C = n X - n A = 0,3 mol
   
 n CO2 = 0,3 mol
n CO  H2 = 2n C = 0,6 mol

Na 2 CO3 
 n Na2CO3 = n OH - n CO2 = 0,1 mol n CO2 1
CO2  NaOH
 Z  3
=
 NaHCO3 
BT C
 n NaHCO3 = n CO2 - n CO2 = 0,2 mol n HCO 2
 3 3
CO2 (x); HCO (2x)  HCl


3 3
 n HCl = 2n CO2 + n HCO  0,15 = 4x  x = 0,0375 mol
3 3
 n CO2 = n CO2 + n HCO = 3x = 0,1125 

BT C
Z  HCl
 VCO2 = 2,52 L
3 3
Chọn D.
C
Câu 23: X H2 O; CO2   Y H2 ; CO; CO2 ; CO2(Y) + Ca(OH)2 
 B°ng
TH1: Tại V kết tủa chƣa bị hòa tan:
 V
 c = 0,05b c = 0,5
  V 8,96
CO2 + Ca(OH)2

   0,03b = 0,06b*2 - (c + 0,4)
V/22,4 = c
 bÞ tan b = 10

V1
 tan
 0,02b = 0,06b*2 - n CO2  n CO2 = 1 
 V1 = 22,4 L
Trang 52
X Y
n C = n Y - n X = a - 1,2 n CO2 = a - 2(a - 1,2) = 2,4 - a
   

n CO  H2 = 2n C = 2(a - 1,2)  2,4 - a = 1   a = 1,4
Chọn A.
H2 K  (0,14)
H2O C
KHCO3 (0,02)
Câu 24: A  X CO ;X+  Y CO32  (0,06 - b)

CO2 K 2 CO3 (0,06)
CO2 (b) HCO3 (0,02 + 2b)
A X
n C = n X - n A = 0,6a mol
   
 n CO2 = 0,4a mol = b
n CO  H2 = 2n C = 1,2a mol

12,76
 39*0,14 + 60*(0,06 - b) + 61(0,02 + 2b) = 12,76 
 b = 0,04  a = 0,1 mol
Chọn A.
H2
H2O C
Ba(OH)2 (0,3) Y: BaCO3
Câu 25: A  X CO ;X+ 
   Ba(OH)2
CO2
CO2
NaOH (0,4) Z 0,4 mol
 BaCO3  max
A X
n C = n X - n A = 0,5a mol
   
 n CO2 = 0,5a mol
n CO  H2 = 2n C = 1,0a mol
 max  CO2 
 BaCO3   n BaCO3  = 0,3 + 0,4 = 0,7 = n CO2
 0,5a = 0,7 
 a = 1,4 mol
Chọn B.
9. DẠNG TOÁN ĐIỆN PHÂN
*
Điện phân dung dịch
Catot Anot
Thứ tự điện phân xảy ra tại các điện cực
Theo quy tắc xảy ra phản ứng oxi hóa khử, Theo quy tắc xảy ra phản ứng oxi hóa khử,
ion kim loại có tính oxi hóa mạnh điện phân ion có tính khử mạnh điện phân trƣớc (trừ
trƣớc (trừ ion kim loại IA, IIA và Al không ion NO3 ; SO24 không điện phân dung dịch).
điện phân dung dịch). Sau khi hết các ion Sau khi hết các ion này, nƣớc sẽ bị điện
này, nƣớc sẽ bị điện phân. Ví dụ: dd X chứa phân. Ví dụ: dd X chứa CuSO và NaCl, thứ
4
Ag+ và Cu2+, thứ tự điện phân nhƣ sau: tự điện phân tại anot nhƣ sau:
1) Ag  + 1e   Ag  1) 2Cl    Cl 2 + 2e
2 2
2) Cu + 2e   Cu 2) 2H2 O   O2 + 4H  + 4e
3) 2H2 O + 2e   H2 + 2OH 
Điện phân nóng chảy (Áp dụng kim loại IA, IIA và Al)
Khi nóng chảy, các chất phân li thành ion, sau đó di chuyển về các điện cực trái dấu. Tại đây
xảy ra các quá trình điện phân (nhƣờng hoặc nhận electron). Thứ tự, quá trình điện phân xảy
ra tƣơng tự nhƣ điện phân dung dịch.
Công thức và phƣơng pháp thƣờng sử dụng
Trang 53
A: nguyªn tö khèi cða kim lo³i
I: cêng ®é dßng ®iÖn (A)
AIt 
- Faraday: m = t: thêi gian ®iÖn ph©n (s)
nF 
n: sè electron trao ®æi

F: h´ng sè Faraday: 96500
It
- ne = víi n e : sè mol electron trao ®æi (nhêng hoÆc nhËn)
F
- Phƣơng pháp:
+ Bảo toàn số mol electron
+ mdd = m khÝ + m r¾n
Câu 1: (Đề THPT QG - 2016) Điện phân nóng chảy hoàn toàn 5,96 gam MCln, thu đƣợc 0,04 mol
Cl2. Kim loại M là
Câu 2: (Đề TSCĐ - 2011) Điện phân 500 ml dung dịch CuSO4 0,2M (điện cực trơ) cho đến khi ở catot
thu đƣợc 3,2 gam kim loại thì thể tích khí (đktc) thu đƣợc ở anot là
Câu 3: (Đề TSĐH A - 2010) Điện phân (điện cực trơ) dung dịch X chứa 0,2 mol CuSO4 và 0,12 mol
NaCl bằng dòng điện có cƣờng độ 2A. Thể tích khí (đktc) thoát ra ở anot sau 9650 giây điện phân
là
Câu 4: (Đề TSĐH B - 2012) Điện phân dung dịch hỗn hợp gồm 0,1 mol FeCl3, 0,2 mol CuCl2 và 0,1
mol HCl (điện cực trơ). Khi ở catot bắt đầu thoát khí thì ở anot thu đƣợc V lít khí (đktc). Biết
hiệu suất của quá trình điện phân là 100%. Giá trị của V là
A. 5,60. B. 11,20. C. 22,40. D. 4,48.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2007) Điện phân dung dịch CuCl2 với điện cực trơ, sau một thời gian thu đƣợc
0,32 gam Cu ở catot và một lƣợng khí X ở anot. Hấp thụ hoàn toàn lƣợng khí X trên vào 200
ml dung dịch NaOH (ở nhiệt độ thƣờng). Sau phản ứng, nồng độ NaOH còn lại là 0,05M (giả
thiết thể tích dung dịch không thay đổi). Nồng độ ban đầu của dung dịch NaOH là
A. 0,15M. B. 0,2M. C. 0,1M. D. 0,05M.
Câu 6: (Đề TSĐH B - 2009) Điện phân có màng ngăn 500 ml dd chứa hỗn hợp gồm CuCl2 0,1M và
NaCl 0,5M (điện cực trơ, hiệu suất điện phân 100%) với cƣờng độ dòng điện 5A trong 3860
giây. Dung dịch thu đƣợc sau điện phân có khả năng hoà tan m gam Al. Giá trị lớn nhất của m
là
A. 4,05. B. 2,70. C. 1,35. D. 5,40.
Câu 7: (Đề TSĐH B - 2007) Điện phân dung dịch chứa a mol CuSO4 và b mol NaCl (với điện cực trơ,
có màng ngăn xốp). Để dung dịch sau điện phân làm phenolphtalein chuyển sang màu hồng thì
SO24
điều kiện của a và b là (biết ion không bị điện phân trong dung dịch)
A. b > 2a. B. b = 2a. C. b < 2a. D. 2b = a.
Câu 8: (Đề TSCĐ - 2012) Tiến hành điện phân (với điện cực trơ) V lít dung dịch CuCl2 0,5M. Khi
dừng điện phân thu đƣợc dung dịch X và 1,68 lít khí Cl2 (đktc) duy nhất ở anot. Toàn bộ dung
dịch X tác dụng vừa đủ với 12,6 gam Fe. Giá trị của V là
A. 0,15. B. 0,60. C. 0,45. D. 0,80.
Trang 54
Câu 9: (Đề TSĐH B - 2010) Điện phân (với điện cực trơ) 200 ml dung dịch CuSO4 nồng độ x mol/l,
sau một thời gian thu đƣợc dung dịch Y vẫn còn màu xanh, có khối lƣợng giảm 8 gam so với
dung dịch ban đầu. Cho 16,8 gam bột sắt vào Y, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu
đƣợc 12,4 gam kim loại. Giá trị của x là
A. 2,25. B. 1,50. C. 1,25. D. 3,25.
Câu 10: (Đề TSĐH B - 2013) Điện phân nóng chảy Al2 O3 với các điện cực bằng than chì, thu đƣợc m
kilogam Al ở catot và 89,6 m3 (đktc) hỗn hợp khí X ở anot. Tỉ khối của X so với H2 bằng 16,7.
Cho 1,12 lít X (đktc) phản ứng với dung dịch Ca(OH)2 dƣ, thu đƣợc 1,5 gam kết tủa. Biết các
A. 144,0. B. 104,4. C. 82,8. D. 115,2.
Câu 11: (Đề TSĐH B - 2009) Điện phân nóng chảy Al2O3 với anot than chì (hiệu suất điện phân 100%)
thu đƣợc m kg Al ở catot và 67,2 m3 (ở đktc) hỗn hợp khí X có tỉ khối so với hiđro bằng 16.
Lấy 2,24 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X sục vào dung dịch nƣớc vôi trong (dƣ) thu đƣợc 2 gam kết
tủa. Giá trị của m là
A. 108,0. B. 75,6. C. 54,0. D. 67,5.
Câu 12: (Đề TSĐH A - 2014) Điện phân dd X chứa a mol CuSO4 và 0,2 mol KCl (điện cực trơ, màng
ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không đổi) trong thời gian t giây, thu đƣợc 2,464 lít khí ở anot
(đktc). Nếu thời gian điện phân là 2t giây thì tổng thể tích khí thu đƣợc ở cả hai điện cực là
5,824 lít (đktc). Biết hiệu suất điện phân 100%, các khí sinh ra không tan trong dung dịch. Giá
trị của a là
A. 0,15. B. 0,24. C. 0,26. D. 0,18.
Câu 13: (Đề TSĐH A - 2011) Hoà tan 13,68 gam muối MSO4 vào nƣớc đƣợc dung dịch X. Điện phân
X (với điện cực trơ, cƣờng độ dòng điện không đổi) trong thời gian t giây, đƣợc y gam kim loại
M duy nhất ở catot và 0,035 mol khí ở anot. Còn nếu thời gian điện phân là 2t giây thì tổng số
mol khí thu đƣợc ở cả hai điện cực là 0,1245 mol. Giá trị của y là
A. 3,920. B. 4,788. C. 4,480. D. 1,680.
Câu 14: (Đề TSĐH A - 2011) Điện phân dd gồm 7,45 gam KCl và 28,2 gam Cu(NO3)2 (điện cực trơ,
màng ngăn xốp) đến khi khối lƣợng dd giảm đi 10,75 gam thì ngừng điện phân (giả thiết lƣợng
nƣớc bay hơi không đáng kể). Tất cả các chất tan trong dung dịch sau điện phân là
A. KNO3 và KOH. B. KNO3, HNO3 và Cu(NO3)2.
C. KNO3, KCl và KOH. D. KNO3 và Cu(NO3)2.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2012) Điện phân 150 ml dung dịch AgNO3 1M với điện cực trơ trong t giờ,
cƣờng độ dòng điện không đổi 2,68A (hiệu suất quá trình điện phân là 100%), thu đƣợc chất
rắn X, dung dịch Y và khí Z. Cho 12,6 gam Fe vào Y, sau khi các phản ứng kết thúc thu đƣợc
14,5 gam hỗn hợp kim loại và khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5). Giá trị của t là
A. 0,8. B. 1,2. C. 1,0. D. 0,3.
Câu 16: (Đề TSĐH B - 2012) Ngƣời ta điều chế H2 và O2 bằng phƣơng pháp điện phân dung dịch
NaOH với điện cực trơ, cƣờng độ dòng điện 0,67A trong thời gian 40 giờ. Dung dịch thu đƣợc
sau điện phân có khối lƣợng 100 gam và nồng độ NaOH là 6%. Nồng độ dung dịch NaOH
trƣớc điện phân là (giả thiết lƣợng nƣớc bay hơi không đáng kể)
A. 5,08%. B. 6,00%. C. 5,50%. D. 3,16%.
Câu 17: (Đề TSĐH A - 2013) Tiến hành điện phân dung dịch chứa m gam hỗn hợp CuSO4 và NaCl
(hiệu suất 100%, điện cực trơ, màng ngăn xốp), đến khi nƣớc bắt đầu bị điện phân ở cả hai điện
Trang 55
cực thì ngừng điện phân, thu đƣợc dung dịch X và 6,72 lít khí (đktc) ở anot. Dung dịch X hòa
tan tối đa 20,4 gam Al2O3. Giá trị của m là
A. 25,6. B. 51,1. C. 50,4. D. 23,5.
Câu 18: (Đề TSCĐ - 2014) Điện phân dung dịch hỗn hợp CuSO4 (0,05 mol) và NaCl bằng dòng điện có
cƣờng độ không đổi 2A (điện cực trơ, màng ngăn xốp). Sau thời gian t giây thì ngừng điện
phân, thu đƣợc dung dịch Y và khí ở hai điện cực có tổng thể tích là 2,24 lít (đktc). Dung dịch
Y hoà tan tối đa 0,8 gam MgO. Biết hiệu suất điện phân 100%, các khí sinh ra không tan trong
dung dịch. Giá trị của t là
A. 4825. B. 8685. C. 6755. D. 772.
Câu 19: (Đề THPT QG - 2015) Điện phân dung dịch muối MSO4 (M là kim loại) với điện cực trơ,
cƣờng độ dòng điện không đổi. Sau thời gian t giây, thu đƣợc a mol khí ở anot. Nếu thời gian
điện phân là 2t giây thì tổng số mol khí thu đƣợc ở cả hai điện cực là 2,5a mol. Giả sử hiệu suất
điện phân là 100%, khí sinh ra không tan trong nƣớc. Phát biểu nào sau đây sai?
A. Khi thu đƣợc 1,8a mol khí ở anot thì vẫn chƣa xuất hiện bọt khí ở catot.
B. Tại thời điểm 2t giây, có bọt khí ở catot.
C. Dung dịch sau điện phân có pH < 7.
D. Tại thời điểm t giây, ion M2+ chƣa bị điện phân hết.
Câu 20: (Đề THPT QG - 2016) Điện phân dung dịch hỗn hợp NaCl và 0,05 mol CuSO4 bằng dòng điện
một chiều có cƣờng độ 2A (điện cực trơ, có màng ngăn). Sau thời gian t giây thì ngừng điện
phân, thu đƣợc khí ở hai điện cực có tổng thể tích là 2,352 lít (đktc) và dung dịch X. Dung dịch
X hòa tan đƣợc tối đa 2,04 gam Al2O3. Giả sử hiệu suất điện phân là 100%, các khí sinh ra
không tan trong dung dịch. Giá trị của t là
A. 9650. B. 8685. C. 7720. D. 9408.
Câu 21: (Đề THPT QG - 2017) Điện phân 200 ml dung dịch gồm CuSO4 1,25M và NaCl a mol/l (điện
cực trơ, màng ngăn xốp, hiệu suất điện phân 100%, bỏ qua sự hòa tan của các khí trong nƣớc
và sự bay hơi của nƣớc) với cƣờng độ dòng điện không đổi 2A trong thời gian 19300 giây.
Dung dịch thu đƣợc có khối lƣợng giảm 24,25 gam so với ban đầu. Giá trị của a là
A. 0,75. B. 0,50. C. 1,00. D. 1,50.
Câu 22: (Đề THPT QG - 2017) Điện phân 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm CuSO4 a mol/l và NaCl 2M
(điện cực trơ, màng ngăn xốp, hiệu suất điện phân 100%, bỏ qua sự hòa tan của khí trong nƣớc
và sự bay hơi của nƣớc) với cƣờng độ dòng điện không đổi 1,25A trong 193 phút. Dung dịch
sau điện phân có khối lƣợng giảm 9,195 gam so với ban đầu. Giá trị của a là
A. 0,40. B. 0,50. C. 0,45. D. 0,60.
Câu 23: (Đề MH lần II - 2017) Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm CuSO4 và KCl vào H2O, thu đƣợc
dung dịch Y. Điện phân Y (có màng ngăn, điện cực trơ) đến khi H2O bắt đầu điện phân ở cả hai
điện cực thì dừng điện phân. Số mol khí thoát ra ở anot bằng 4 lần số mol khí thoát ra từ catot.
Phần trăm khối lƣợng của CuSO4 trong X là
A. 61,70%. B. 44,61%. C. 34,93%. D. 50,63%.
Câu 24: (Đề THPT QG - 2017) Điện phân 100 ml dung dịch hỗn hợp CuSO4 0,5M và NaCl 0,6M (điện
cực trơ, màng ngăn xốp, hiệu suất điện phân 100%, bỏ qua sự hòa tan của khí trong nƣớc và sự
bay hơi của nƣớc) với cƣờng độ dòng điện không đổi 0,5A trong thời gian t giây. Dung dịch
sau điện phân có khối lƣợng giảm 4,85 gam so với dung dịch ban đầu. Giá trị của t là
A. 17370. B. 14475. C. 13510. D. 15440.
Trang 56
Câu 25: (Đề THPT QG - 2017) Điện phân 200 ml dung dịch hỗn hợp gồm CuSO4 0,3M và NaCl 1M
(điện cực trơ, màng ngăn xốp, hiệu suất điện phân 100%, bỏ qua sự hòa tan của khí trong nƣớc
và sự bay hơi của nƣớc) với cƣờng độ dòng điện không đổi 0,5A trong thời gian t giây. Dung
dịch sau điện phân có khối lƣợng giảm 9,56 gam so với dung dịch ban đầu. Giá trị của t là
A. 27020. B. 30880. C. 34740. D. 28950.
Câu 26: (Đề THPT QG - 2018) Điện phân dung dịch X gồm Cu(NO3)2 và NaCl với điện cực trơ, màng
ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không đổi I = 2,5A. Sau t giây, thu đƣợc 7,68 gam kim loại ở
catot, dung dịch Y (vẫn còn màu xanh) và hỗn hợp khí ở anot có tỉ khối so với H2 bằng 25,75.
Mặt khác, nếu điện phân X trong thời gian 12352 giây thì tổng số mol khí thu đƣợc ở hai điện
cực là 0,11 mol. Giả thiết hiệu suất điện phân là 100%, các khí sinh ra không tan trong nƣớc và
nƣớc không bay hơi trong quá trình điện phân. Số mol ion Cu2+ trong Y là
A. 0,01. B. 0,02. C. 0,03. D. 0,04.
Câu 27: (Đề THPT QG - 2018) Điện phân dung dịch X gồm CuSO4 và KCl với điện cực trơ, màng
ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không đổi I = 2A. Sau 4825 giây, thu đƣợc dung dịch Y (vẫn
còn màu xanh) và 0,04 mol hỗn hợp khí ở anot. Biết Y tác dụng tối đa với 0,06 mol KOH trong
dung dịch. Mặt khác, nếu điện phân X trong thời gian t giây thì thu đƣợc 0,09 mol hỗn hợp khí
ở hai điện cực. Giả thiết hiệu suất điện phân là 100%, các khí sinh ra không tan trong nƣớc và
nƣớc không bay hơi trong quá trình điện phân. Giá trị của t là
A. 5790. B. 8685. C. 9650. D. 6755.
Câu 28: (Đề THPT QG - 2018) Điện phân dd X chứa m gam hỗn hợp Cu(NO3)2 và NaCl với điện cực
trơ, màng ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không đổi I = 2,5A. Sau 9264 giây, thu đƣợc dd Y
(vẫn còn màu xanh) và hỗn hợp khí ở anot có tỉ khối so với H2 bằng 25,75. Mặt khác, nếu điện
phân X trong thời gian t giây thì thu đƣợc tổng số mol khí ở hai điện cực là 0,11 mol (số mol
khí thoát ra ở điện cực này gấp 10 lần số mol khí thoát ra ở điện cực kia). Giả thiết hiệu suất
điện phân là 100%, các khí sinh ra không tan trong nƣớc và nƣớc không bay hơi trong quá trình
điện phân. Giá trị của m là
A. 30,54. B. 27,24. C. 29,12. D. 32,88.
Câu 29: (Đề THPT QG - 2018) Điện phân dung dịch X gồm CuSO4 và KCl (tỉ lệ mol tƣơng ứng là 1:
5) với điện cực trơ, màng ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không đổi I = 2A. Sau 1930 giây, thu
đƣợc dung dịch Y và hỗn hợp khí gồm H2 và Cl2 (có tỉ khối so với H2 là 24). Mặt khác, nếu
điện phân X trong thời gian t giây thì khối lƣợng dung dịch giảm 2,715 gam. Giả thiết hiệu suất
điện phân là 100%, các khí sinh ra không tan trong nƣớc và nƣớc không bay hơi trong quá trình
điện phân. Giá trị của t là
A. 3860. B. 5790. C. 4825. D. 2895.
Câu 30: (Đề MH - 2018) Điện phân (điện cực trơ, màng ngăn xốp) dung dịch gồm CuSO 4 và NaCl (tỉ lệ
mol tƣơng ứng 1: 3) với cƣờng độ dòng điện 1,34A. Sau thời gian t giờ, thu đƣợc dung dịch Y
(chứa hai chất tan) có khối lƣợng giảm 10,375 gam so với dung dịch ban đầu. Cho bột Al dƣ
vào Y, thu đƣợc 1,68 lít khí H2 (đktc). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, hiệu suất điện phân
100%, bỏ qua sự hòa tan của khí trong nƣớc và sự bay hơi của nƣớc. Giá trị của t là
A. 7. B. 6. C. 5. D. 4.
Câu 31: (Đề MH – 2019) Điện phân dung dịch X chứa 3a mol Cu(NO3)2 và a mol KCl (với điện cực
trơ, màng ngăn xốp) đến khi khối lƣợng catot tăng 12,8 gam thì dừng điện phân, thu đƣợc dung
dịch Y. Cho 22,4 gam bột Fe vào Y, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc khí NO
(sản phẩm khử duy nhất của N+5) và 16 gam hỗn hợp kim loại. Giả thiết hiệu suất điện phân là
100%. Giá trị của a là
Trang 57
A. 0,096. B. 0,128. C. 0,112. D. 0,080.
Câu 32: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hỗn hợp gồm gồm CuSO4 và NaCl vào nƣớc thu đƣợc dung
dịch X. Tiến hành điện phân X với điện cực trơ, màng ngăn xốp, dòng điện có cƣờng độ không
đổi. Tổng số mol khí thu đƣợc ở cả hai điện cực (n) phụ thuộc vào thời gian điện phân (t) đƣợc
mô tả nhƣ đồ thị sau (đồ thị gấp khúc tại các điểm M, N):
Giả thiết hiệu suất điện phân là 100%, bỏ qua sự bay hơi của nƣớc. Giá trị của m là
A. 2,77. B. 7,57. C. 5,97. D. 9,17.
Câu 33: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hỗn hợp gồm gồm CuSO4 và NaCl vào nƣớc thu đƣợc dung
dịch X. Tiến hành điện phân X với điện cực trơ, màng ngăn xốp, dòng điện có cƣờng độ không
đổi. Tổng số mol khí thu đƣợc ở cả hai điện cực (n) phụ thuộc vào thời gian điện phân (t) đƣợc
mô tả nhƣ đồ thị sau (đồ thị gấp khúc tại các điểm M, N):
Giả thiết hiệu suất điện phân là 100%, bỏ qua sự bay hơi của nƣớc. Giá trị của m là
A. 5,54. B. 8,74. C. 11,94. D. 10,77.
Câu 34: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp CuSO4 và NaCl vào nƣớc, thu đƣợc
dung dịch X. Tiến hành điện phân X với các điện cực trơ, màng ngăn xốp, dòng điện có cƣờng
độ không đổi. Tổng số mol khí thu đƣợc ở cả hai điện cực (n) phụ thuộc vào thời gian điện
phân (t) đƣợc mô tả nhƣ đồ thị sau (gấp khúc tại điểm M, N):
Giả sử hiệu xuất điện phân là 100%, bỏ qua sự bay hơi của nƣớc. Giá trị của m là
A. 17,48. B. 15,76. C. 13,42. D. 11,08.
Câu 35: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp CuSO4 và NaCl vào nƣớc, thu đƣợc
dung dịch X. Tiến hành điện phân X với các điện cực trơ, màng ngăn xốp, dòng điện có cƣờng
độ không đổi. Tổng số mol khí thu đƣợc trên cả 2 điện cực (n) phụ thuộc vào thời gian điện
phân (t) đƣợc mô tả nhƣ đồ thị sau (đồ thị gấp khúc tại các điểm M, N):
Trang 58
Giả sử hiệu suất điện phân là 100%, bỏ qua sự bay hơi của H2O. Giá trị của m là
A. 23,64. B. 16,62. C. 20,13. D. 26,22.
Câu 36: (Đề MH - 2020) Điện phân dung dịch X gồm 0,2 mol NaCl và a mol Cu(NO3)2 (với các điện
cực trơ, màng ngăn xốp, cƣờng độ dòng điện không thay đổi), thu đƣợc dung dịch Y có khối
lƣợng giảm 17,5 gam so với khối lƣợng của X. Cho m gam Fe vào Y đến khi các phản ứng xảy
ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Z, khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5) và (m - 0,5) gam
hỗn hợp kim loại. Giả thiết hiệu suất điện phân là 100%, nƣớc bay hơi không đáng kể. Giá trị
của a là
A. 0,20. B. 0,15. C. 0,25. D. 0,35.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D C C D C B A B C B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
B A B B C C B B A C
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
D D B D B C B D A A
31 32 33 34 35 36
D D C B A D
Câu 1:
MCl n 
®pnc
 M + n/2Cl 2

 n MCln = 0,08/n (mol)  M MCln = 74,5n = M + 35,5n
 MM = 39n  n = 1 
 M = 39 (K)
Chọn D.
Câu 2:
Catot Anot
Cu2  + 2e 
 Cu0 (0,05)  O2 + 4e + 4H 
2H2 O 

BT e
 2n Cu = 4n O2  n O2 = 0,025 mol 
 VO2 = 0,56 L
Chọn C.
n e = (It)/F = 0,2 mol
Câu 3:
Catot Anot
2 
Cu + 2e   Cu0 2Cl (0,12) 
 Cl 2 + 2e (0,12)
 O2 (0,02) + 4e (0,08) + 4H
2H2 O 

 VKhÝ = VCl2 + VO2 = 0,08*22,4 = 1,792 L
Chọn C.
Câu 4:
Trang 59
Catot Anot
3 
Fe (0,1) + 1e (0,1) 
 Fe 0
2Cl 
 Cl2 (0,15) + 2e (0,5)
2
Cu (0,2) + 2e (0,4) 
 Cu 0

 VCl2 = 0,25*22,4 = 5,6 L
Chọn D.
Câu 5: CuCl 2 

®pdd
 Cu (0,005) + Cl 2  n Cl2 = 0,005
Cl2 (0,005) + 2NaOH 
 NaCl + NaClO + H2O  n NaOH(d) = 0,01; n NaOH(pø) = 0,01
 n NaOH(b®) = 0,02 
 C M(NaOH) = 0,1M
Chọn C.
Câu 6: nCuCl2 = 0,05; n NaCl = 0,25; ne = 0,2 mol
Catot Anot
2 
Cu (0,05) + 2e (0,1) 
 Cu 0
2Cl (0,2) 
 Cl 2 + 2e (0,4)

2H2 O + 2e (0,1) 
 H2 + 2OH (0,1)
 dd sau ®p: Na  ; Cl  v¯ OH  (0,1 mol)  
+ Al
 Al + OH  + H 2 O 
 AlO2 + 3/2H 2
 n Al = 0,1 
 m Al = 2,7 gam
Chọn B.
Câu 7:
Catot Anot
2 
Cu (a) + 2e (2a) 
 Cu 0
2Cl (b) 
 Cl2 + 2e (b)
 H2 + 2OH 
2H2 O + 2e 
dd sau ®p 
pp
 OH  b > 2a
 hång  catot H 2O bÞ ®iÖn ph©n 
Chọn A.
 Cu + Cl 2 (0,075)
CuCl 2 
®pdd
 
2
Câu 8: dd X + Fe (0,225)  X chøa Cu d
 n Cu2 (b®) = 0,225 + 0,075 = 0,3 mol 
 VCuCl2 = 0,6 L
Chọn B.
Câu 9:
Catot Anot
2
Cu + 2e (4a)   Cu0 (2a)  O2 (a) + 4e (4a) + 4H 
2H2 O 
m  = m Cu(®p) + m O2  64*2a + 32*a = 8 
 a = 0,05
Fe(b) + Cu 2  (b) 
 Fe 2  + Cu  (b) m  = m Fe - m Cu  56(b + 0,1) - 64b = 4,4
 2

Fe (0,1) + 2H (0,2) 
 Fe + H2 
 b = 0,15
 n Cu2 (b®) = n Cu2 (®p) + n Cu2 (d) = 0,25 
 x = 1,25
Chọn C.

Al
Al2 O3 
®pnc
 

 X CO2 (0,015); CO (x); O2 (y) 
11,2L X
 Ca(OH)2 d
 CaCO3  (0,015)
Câu 10:
Trang 60
x + y + 0,015 = 0,05 x = 0,0275
 

(44*0,015 + 28x + 32y) = 16,7*0,05*2 y = 0,0075
  n CO2 = 1200; n CO = 2200; n O2 (d) = 600 mol
3
89,6m X

BT O
 3n Al2 O3 = 2n CO2 + n CO + 2n O2  n Al2O3 = 3866,67 mol 
 m Al2O3 = 104,4 kg
Chọn B.
Al
Al 2 O3 ®pnc
 
X CO2 (0,02); CO (x); O2 (y)   CaCO3  (0,02)
2,24 L X
 Ca(OH)2 d
Câu 11:
x + y + 0,02 = 0,1 x = 0,06
 
(44*0,02 + 28x + 32y) = 16*0,1*2 y = 0,02
  n CO2 = 600; n CO = 1800; n O2 (d) = 600 mol
3
67,2m X

BT O
 3n Al2 O3 = 2n CO2 + n CO + 2n O2  n Al2 O3 = 2800 mol 
 m Al2O3 = 75,6 kg
Chọn B.
n KhÝ (t gi©y) = 0,11 mol  n KhÝ (2t gi©y) = 0,26 mol
Câu 12:
Catot Anot (t giây)
2 
Cu + 2e 
 Cu 0
2Cl (0,2) 
 Cl 2 (0,1) + 2e (0,2)
 O2 (0,01) + 4e (0,04) + 4H
2H2 O 

 ne (t gi©y) = 0,24 mol  ne (t gi©y) = 0,48 mol
Catot Anot (2t giây)
Cu2  (a) + 2e   Cu0 (a) 2Cl  (0,2) 
 Cl 2 (0,1) + 2e (0,2)
 H2 (0,09) + 2OH 
2H2 O + 2e (0,18)   O2 (0,07) + 4e (0,28) + 4H
2H2 O 

BT e
 2a + 0,18 = 0,48 
 a = 0,15 mol
Chọn A.
Câu 13:
Catot Anot (t giây)
2
M + 2e   M0  O2 (0,035) + 4e (0,14) + 4H 
2H2 O 

 ne (t gi©y) = 0,14 mol  ne (2t gi©y) = 0,28 mol
Catot Anot (2t giây)
2
M + 2e 
M 0
 O2 (0,07) + 4e (0,28) + 4H
2H2 O 
 H2 (0,0545) + 2OH
2H2 O + 2e (0,109) 

BT e
 2n M + 0,109 = 0,28  n M = 0,0855 
 M MSO4 = 160  M(Cu)

BT e
t gi©y
 2n Cu = 4n O2  n Cu = 0,07 
 m Cu = 4,48 gam
Chọn B.
 khi ®iÖn ph©n: Cl  hÕt tríc råi Cu 2  hÕt sau
n KCl = 0,1 mol; n CuSO4 = 0,15 
Câu 14:
Catot Anot
2 
Cu + 2e   Cu0 2Cl 
 Cl 2 + 2e
Trang 61
 O2 + 4e + 4H 
2H2 O 
TH1: Cl  hÕt  n Cl2 = n Cu = 0,05 

 m  = 6,75
TH 2 : Cu 2  hÕt  n Cu = 0,15; n Cl2 = 0,05; 
BT e
 n O2 = 0,05  m  = 14,75
 Cl  hÕt, níc ®iÖn ph©n anot, Cu2  d
Theo b¯i ra: 6,75 < 10,75 < 14,75 
Chọn B.
Câu 15:
Catot Anot

Ag (4x) + 1e (4x) 
 Ag0  O2 (x) + 4e (4x) + 4H (4x)
2H2 O 
 Y Ag+ d (0,15 - 4x); H  (4x); NO3 0,15

4H  (4x)  NO3 + 3e(3x) 
 NO + 2H 2O
Fe 0

 Fe 2+
+ 2e
Ag  + 1e 
 Ag
(0,15-x)/2  (0,15-x)
(0,15 - 4x)  (0,15 - 4x)
m r¾n  = mAg - mFe (p)  108*(0,15 - 4x) - 56*(0,15 - x)/2 = 14,5 - 12,6 
 x = 0,025
 n e = 4x = 0,1 = (It)/F 
 t = 3600 s = 1h
Chọn C.
 n e = (It)/F = 1 mol)
Câu 16:
Catot Anot
 2
2H + 2e 
 H2 2O 
 O2 + 4e

ne = 1
 n H2 = 0,5; n O2 = 0,25  m H2O(pø ) = m O2 + m H2 = 9 gam  m dd(tríc pø ) = 109 gam
mNaOH(kh«ng ®æi) = 6 gam 
 C%NaOH(tríc pø) = 5,5%
Chọn C.
Câu 17: TH1: Al2O3 bị hòa tan bởi OH-, vậy ở catot H2O bị điện phân, anot H2O chƣa điện phân, Cl- hết.
Al 2 O3 + 2OH  
 2AlO 2 + H 2 O; 
 n OH = 2n Al2O3 = 0,4 mol
Catot Anot
2
Cu (0,1) + 2e (0,2) 
 Cu0 2Cl  (0,6) 
 Cl 2 (0,3) + 2e (0,6)
 H2 + 2OH  (0,4)
2H2 O + 2e (0,4) 

 m = m CuSO4 + m NaCl = 0,1*160 + 0,6*58,5 = 51,1 gam
TH2: Al2O3 bị hòa tan bởi H+, các em tự giải nhé.
Chọn B.
Câu 18: CuSO4 ; NaCl 
®pdd
 Y; Y + MgO(0,02)  Y chøa H  
 n H = 2nO(MgO) = 0,04
Catot Anot
2 
Cu (0,05) + 2e (0,1) 
 Cu0 2Cl 
 Cl2 (x) + 2e (2x)
 H 2 (z) + 2OH  (2z)
2H2 O + 2e (2z)   O2 (y) + 4e (4y) + 4H (4y)
2H2 O 
 OH  + H  
 H 2 O  n H (Y) = 4y - 2z = 0,04
Trang 62
 
0,1 mol
 x + y + z = 0,1 x = 0,03
 BT e  n = 2x + 4y = 0,18
    2x + 4y = 2z + 0,1  y = 0,03 
 e
4y - 2z = 0,04 z = 0,04 n e = (It)/F  t = 8685
 
Chọn B.
Câu 19: t gi©y: n khÝ (anot) = a mol 
 2t gi©y: n khÝ (anot) = 2a mol  n khÝ (catot) = 0,5a mol
Catot Anot(2t giây)
2
M (3,5a) + 2e (7a) 
 M0  O2 (2a) + 4e (8a) + 4H 
2H2 O 
 H2 (0,5a) + 2OH 
2H2 O + 2e (a) 
Catot Anot(t giây)
2
M (2a) + 2e (4a) 
 M0  O2 (a) + 4e (4a) + 4H 
2H2 O 

§A
A n KhÝ(anot ) = 1,8a  n e = 7,2a > n e(Cu2 nhËn) = 7a  VËy ®± cã khÝ tho²t ra ë catot
Chọn A.
Câu 20: TH1: Al2O3 bị hòa tan bởi OH-.
Al 2 O3 + 2OH  
 2AlO 2 + H 2 O  n OH = 2*n Al2O3 = 0,04 mol
Catot Anot
Cu2  (0,05) + 2e (0,1) 
 Cu0 2Cl  
 Cl2 (y) + 2e (2y)
 H 2 (x) + 2OH  (2x)
2H2 O + 2e (2x)   O2 (z) + 4e (4z) + 4H  (4z)
2H2 O 
 
n 
2x - 4z = 0,04 x = 0,03
OH ( Z )

 0,105 mol  n e = 0,1 + 2x = 0,16
    x + y + z = 0,105  y = 0,07 
  z = 0,005  n e = (It)/F   t = 7720

BT e
 2x + 0,1 = 2y + 4z 

TH2: Al2O3 bị hòa tan bởi H+; các em tự giải nhé.
Chọn C.
n NaCl = 0,2a mol; nCuSO4 = 0,25 mol; n e = It/F = 0,4 mol
Câu 21:
Catot Anot
2 
Cu (0,2) + 2e (0,4) 
 Cu (0,2)
0
2Cl (0,2a) 
 Cl2 (0,1a) + 2e (0,2a)
 O2 (b) + 4e (4b) + 4H 
2H2 O 
 

BT e
 0,2a + 4b = 0,4 a = 1,5
  m 

 
  0,2*64 + 0,1a*71 + 32b = 24,25 b = 0,025
dd
Chọn D.
n e = (It)/F = 0,15 mol
Câu 22:
Catot Anot
2 
Cu (x) + 2e (2x) 
 Cu 0
2Cl (0,15) 
 Cl 2 (0,075) + 2e (0,15)
 H2 (y) + 2OH 
2H2 O + 2e (2y) 
 
BT e
 2x + 2y = 0,15 x = 0,06
  m  
 a = 0,6M
  dd
 64x + 2y + 71*0,075 = 9,195 y = 0,015
Trang 63
Chọn D.
Câu 23:
Catot Anot
Cu2  (3) + 2e (6) 
 Cu0 2Cl  (8) 
 Cl2 (4) + 2e (8)
 H 2 (1) + 2OH 
2H2 O + 2e (2) 

 X 3 mol CuSO 4 v¯ 8 mol KCl 
 %m CuSO4 = 44,61%
Chọn B.
n CuSO4 = 0,05; n NaCl = 0,06 
khi ®iÖn ph©n
 Cl  hÕt tríc råi Cu 2  hÕt sau
Câu 24:
Catot Anot
2 
Cu (a) + 2e (2a) 
 Cu (a)
0
2Cl (0,06) 
 Cl 2 (0,03) + 2e (0,06)
 O2 (b) + 4e (4b) + 4H 
2H2 O 
 
BT e
 2a = 0,06 + 4b a = 0,04 n e = 0,08 = (It) / F
  m  
  dd
 64a + 32b + 71*0,03 = 4,85 b = 0,005   t = 15440
Chọn D.
n CuSO4 = 0,06; n NaCl = 0,2 
khi ®iÖn ph©n
 Cu 2  hÕt tríc råi Cl  hÕt sau
Câu 25:
Catot Anot
2 
Cu (0,06) + 2e (0,12) 
 Cu0 (0,06) 2Cl (2x) 
 Cl2 (x) + 2e (2x)
 H2 (y) + 2OH 
2H2 O + 2e (2y) 
   2x = 0,12 + 2y x = 0,08

BT e
n e = 0,16 = (It)/F
  m  
  dd
 71x + 2y + 64*0,06 = 9,56 y = 0,02   t = 30880
Chọn B.
Câu 26:
Catot Anot(t giây)
2 
Cu + 2e (0,24)   Cu0 (0,12) 2Cl 
 Cl2 (x) + 2e (2x)
 O2 (y) + 4e (4y) + 4H 
2H2 O 
 

BT e
 2x + 4y = 0,12*2
  PP®êng chÐo  x = y = 0,04 mol
 
  x=y
Catot  n e = 0,32 mol
Anot(12352 giây)
Cu2  (a) + 2e (2a) 
 Cu0 2Cl  
 Cl 2 (0,04) + 2e (0,08)
 H2 (b) + 2OH 
2H2 O + 2e (2b)   O2 (c) + 4e (4c) + 4H 
2H2 O 
   2a + 2b = 4c + 0,08 = 0,32

BT e
c = 0,06 mol
 0,11 
  b + c + 0,04 = 0,11 a = 0,15; b = 0,01

 n Cu2 (Y) = a - 0,12 mol = 0,03 mol
Chọn C.
Câu 27:
Catot Anot(4825 giây)  n e = It/F = 0,1 mol
Trang 64
Cu2 + 2e 
 Cu0 2Cl  
 Cl2 (x) + 2e (2x)
 O2 (y) + 4e (4y) + 4H 
2H2 O 
  x + y = 0,04 x = 0,03 n Cl = 0,06 = n KCl

0,04
  BT e 
 
   2x + 4y = 0,1 y = 0,01 n H = 0,04
 Y Cu2  d; H  (0,04); K  (0,06); SO 24 + 0,06 mol KOH

 2n Cu2 (d ) + n H = 0,06 
 n Cu2 (d ) = 0,01; 
BTDT.Y
n SO2 = 0,06 = n CuSO4
4
Catot Anot(t giây)

Cu2  (0,06) + 2e (0,12) 
 Cu0 2Cl  
 Cl 2 (0,03) + 2e (0,06)
 H 2 (a) + 2OH 
2H2 O + 2e (2a)   O2 (b) + 4e (4b) + 4H 
2H2 O 
   2a + 0,06*2 = 4b + 0,06 a = 0,03

BT e
n = 0,18 = It/F
  0,09  
 e
  a + b = 0,09 b = 0,03  t = 8685 s
Chọn B.
Câu 28:
Cu2 + 2e 
 Cu0 2Cl  
 Cl2 (x) + 2e (2x)
 O2 (y) + 4e (4y) + 4H 
2H2 O 
 
PP ®êng chÐo
 x=y x = 0,04 n Cl = 0,08 = n NaCl
 
 
M hh = 51,5
 
BT e
 2x + 4y = 0,24 y = 0,04 n H = 0,16
Anot(t giây)
Catot n khÝ (catot ) = a  n khÝ (anot ) = 10a
 11a = 0,11 
 a = 0,01
Cu2  (z) + 2e (2z) 
 Cu0 2Cl  (0,08) 
 Cl 2 (0,04) + 2e (0,08)
 H 2 (0,01) + 2OH 
2H2 O + 2e (0,02)   O2 (0,06) + 4e (0,24) + 4H 
2H2 O 

BT e
 2z + 0,02 = 0,08 + 0,24 
 z = 0,15 mol

 m = m Cu(NO3 )2 + m NaCl = 0,15*188 + 0,08*58,5 = 32,88 gam
Chọn D.
Câu 29:
Cu2  (x) + 2e (2x) 
 Cu0 2Cl  
 Cl 2 (z) + 2e (2z)
 H2 (y) + 2OH 
2H2 O + 2e (2y) 
 
BT e
 2x + 2y = 2z x = 0,01
 ne  n CuSO4 = 0,01
   2x + 2y = 0,04   y = 0,01 
  z = 0,02   n KCl = 0,05

PP ®êng chÐp
 z = 2y 
Catot Anot(t giây)
Cu2  (0,01) + 2e (0,02) 
 Cu0 2Cl  (0,05) 
 Cl 2 (0,025) + 2e (0,005)
Trang 65
 H 2 (a) + 2OH 
2H2 O + 2e (2a)   O2 (b) + 4e (4b) + 4H 
2H2 O 
 
BT e
 2a + 0,02 = 4b + 0,05 a = 0,03 n = 0,08 = It/F
  m  
 e
  dd
 2a + 64*0,01 + 32b + 0,025*71 = 2,715 b = 0,0075  t = 3860
Chọn A.

Câu 30: TH1: Al bị hòa tan bởi OH 
 n OH = n Al = (2*nH 2 )/3 = 0,05 mol
Catot Anot
Cu2  (x) + 2e (2x) 
 Cu0 (x) 2Cl  (3x) 
 Cl2 (1,5x) + 2e (x)
 H2 (y) + 2OH 
2H2 O + 2e (2y)   O2 (z) + 4e (4z) + 4H (4z)
2H2 O 
 BT e
 2x + 2y = 3x + 4z x = 0,05
 mdd 
    64x + 2y + 71*1,5x + 32z = 10,375  y = 0,125 
 n e = 0,35  t = 7h
 nOH ( Y ) z = 0,05
  2y - 4z = 0,05 
Chọn A.
Câu 31:
Catot Anot
2 
Cu + 2e (0,4)   Cu0 (0,2) 2Cl (a) 
 Cl 2 (0,5a) + 2e (a)
 O2 (b) + 4e (4b) + 4H  (4b)
2H2 O 
B°o to¯n e: a + 4b = 0,4 (1)
 Fe
Y Cu2  d (3a - 0,2); NO3 ; H  (4b)  hh kim lo³i (Cu v¯ Fe d)
4H  (4b) + NO3 + 3e(3b) 
 NO + 2H 2 O
2
Fe 
 Fe + 2e 2
Cu + 2e 
 Cu
(6a + 3b - 0,4)/2  (6a + 3b - 0,4)
(3a - 0,2)  (3a - 0,2)*2
 

m  = m Fe - m Cu
 56*(6a + 3b - 0,4)/2 - 64*(3a - 0,2) = 22,4 - 16 a = 0,08
 BT e 
 
  a + 4b = 0,4 b = 0,08
Chọn D.
Câu 32:
Catot Anot
2 
Cu + 2e  Cu 0
2Cl 
 Cl 2 + 2e
 H2 + 2OH 
2H2 O + 2e   O2 + 4e + 4H
2H2 O 
Dựa vào đồ thị, thứ tự điện phân tại các điện cực ta thấy:
+ Tại điểm M, Cl- điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại anot (do đồ thị đi xuống).
+ Tại điểm N, Cu2+ điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại catot (do đồ thị đi lên).
- T³i a (M)  n e = 2n Cl2 = 0,02 
 n NaCl = n Cl = 2n Cl2 = 0,02 mol
- T³i 6a  n e = 6n e(a gi©y) = 0,12 mol
  2n Cl2 + 4n O2 = 0,12 
 n O2 = 0,025 mol
n
e(6 a )

0,045
 n Cl2 + n O2 + n H2 = 0,045 
 n H2 = 0,01 mol
  2n Cu2 + 2n H2 = 0,12 

 n Cu2 = 0,05 mol
n
e(6 a )
Trang 66

 m = m CuSO4 + m NaCl = 0,05*160 + 0,02*58,5 = 9,17 gam
Chọn D.
Câu 33:
Catot Anot
Cu2 + 2e 
 Cu0 2Cl  
 Cl 2 + 2e
 H2 + 2OH 
2H2 O + 2e   O2 + 4e + 4H
2H2 O 
+ Tại điểm M, Cl- điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại anot (do đồ thị đi xuống).
+ Tại điểm N, Cu2+ điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại catot (do đồ thị đi lên).
- T³i a (M)  n e = 2n Cl2 = 0,04 
 n NaCl = n Cl = 2n Cl2 = 0,04 mol
- T³i 4a  n e = 4n e(a gi©y) = 0,16 mol
  2n Cl2 + 4n O2 = 0,16 
 n O2 = 0,03 mol
n
e( 4 a )
 
0,07
 n Cl2 + n O2 + n H2 = 0,07 
 n H2 = 0,02 mol
  2n Cu2 + 2n H2 = 0,16 

 n Cu2 = 0,06 mol
n
e( 4 a )

 m = m CuSO4 + m NaCl = 0,06*160 + 0,04*58,5 = 11,94 gam
Chọn C.
Câu 34:
Catot Anot
Cu2 + 2e 
 Cu0 2Cl  
 Cl 2 + 2e
 H2 + 2OH 
2H2 O + 2e   O2 + 4e + 4H
2H2 O 
+ Tại điểm M, Cu2+ điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại catot (do đồ thị đi lên).
+ Tại điểm N, Cl- điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại anot (do đồ thị đi xuống).
- T³i a (M)  n e = 2n Cl2 = 0,08; 
BT e
 n Cu2 (CuSO ) = 0,04 mol
4
- T³i 3,5a  n e = 3,5n e(a gi©y) = 0,28 mol


ne
 2n Cu + 2n H2 = 0,28 
 n H2 = 0,1 mol
 
0,11
n Cl2 + n O2 + n H2 = 0,21 n Cl2 = 0,08  n Cl = 0,16
 n 
  2n Cl2 + 4n O2 = 0,28 n O2 = 0,03
e

 m = m CuSO4 + m NaCl = 0,04*160 + 0,16*58,5 = 15,76 gam
Chọn B.
Câu 35:
Catot Anot
2 
Cu + 2e   Cu0 2Cl 
 Cl 2 + 2e
2H2 O + 2e  H2 + 2OH   O2 + 4e + 4H
2H2 O 
+ Tại điểm M, Cu2+ điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại catot (do đồ thị đi lên).
+ Tại điểm N, Cl- điện phân hết, H2O bắt đầu điện phân tại anot (do đồ thị đi xuống).
Trang 67
- T³i a (M)  n e = 2n Cl2 = 0,12; 
BT e
 n Cu2 (CuSO ) = 0,06 mol
4
- T³i 3,2a  n e = 3,2n e(a gi©y) = 0,384 mol


ne
 2n Cu + 2n H2 = 0,384 
 n H2 = 0,132 mol
 
0,11
n Cl2 + n O2 + n H2 = 0,288 n Cl2 = 0,12  n Cl = 0,24
 n 
  2n Cl2 + 4n O2 = 0,384 n O2 = 0,036
e

 m = m CuSO4 + m NaCl = 0,06*160 + 0,24*58,5 = 23,64 gam
Chọn A.
NaCl NO - Anot H 2 O bÞ ®iÖn ph©n

Câu 36: X 
®pdd
 Y; Y  
+ Fe
   2
Cu(NO3 )2 hh kim lo³i - Cu ®iÖn ph©n cha hÕt
Catot Anot
2 
Cu (x) + 2e (2x) 
 Cu (x)
0
2Cl (0,2)   Cl 2 (0,1) + 2e (0,2)
 O2 (y) + 4e (4y) + 4H  (4y)
2H2 O 

 
BT e
 2x = 4y + 0,2 x = 0,15
  m  
 n Cu2 (Y) = (a - 0,15)

  dd
 64x + 32y + 71*0,1 = 17,5  y = 0,025
 Y Cu2  (a - 0,15); Na  ; NO3 ; H  (4y) + Fe


4H  (4y) + NO3 + 3e(3y) 
 NO + 2H 2 O
 Fe2  + 2e
Fe 
Cu 2  + 2e 
 Cu

 2n Fe(pø) = 2*(a - 0,15) + 3*0,025 
 n Fe(pø) = (a - 0,1125)
mKL = 0,5 = mFe(pø) - mCu  0,5 = 56(a - 0,1125) - 64(a - 0,15) 
 a = 0,35
Chọn D.
CHUYÊN ĐỀ 2: KIM LOẠI KIỀM, KIM LOẠI KIỀM THỔ VÀ NHÔM

1. DẠNG TOÁN KIM LOẠI KIỀM VÀ KIỀM THỔ TÁC DỤNG VỚI NƢỚC
* PTHH
Trang 68
2K + 2H2 O 
 2KOH + H2
Ca + 2H2 O 
 Ca(OH)2 + H 2
* Dạng toán thƣờng gặp
H 2
  HCl(H2 SO4 )
R  H2 O
  n 
  R n  ; Cl  ; SO24
dd X R ; OH  M m
   M(OH)m 
* Công thức giải toán thƣờng gặp
 
R  H2 O
BT e
 n.R = 2n H2
 
 n OH  (X) = 2n H2
X  H
n H = n OH 
 
m M = m Rn + m Cl + m SO24
m
X M
 n OH = m.n M

Câu 1: (Đề MH lần II - 2017) Cho 0,78 gam kim loại kiềm M tác dụng hết với H2O, thu đƣợc 0,01
mol khí H2. Kim loại M là
A. Li. B. Na. C. K. D. Rb.
Câu 2: (Đề TSCĐ - 2014) Hòa tan hết 4,68 gam kim loại kiềm M vào H2O dƣ, thu đƣợc 1,344 lít khí
H2 (đktc). Kim loại M là
A. Rb. B. Li. C. K. D. Na.
Câu 3: (Đề TSĐH B - 2013) Khi hòa tan hoàn toàn m gam mỗi kim loại vào nƣớc dƣ, từ kim loại nào
sau đây thu đƣợc thể tích khí H2 (cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất) là nhỏ nhất?
A. K. B. Na. C. Li. D. Ca.
Câu 4: Hòa tan một lƣợng gồm 2 kim loại kiềm vào nƣớc thu đƣợc 1 lít dung dịch X và 1,12 lít H2
(đktc). Tìm pH của dd X?
A. 13. B. 12. C. 1. D. 2.
Câu 5: Hòa tan hết 10,1 gam hỗn hợp hai kim loại kiềm thuộc 2 chu kì liên tiếp vào nƣớc thu đƣợc 3
lít dung dịch có pH = 13. Hai kim loại kiềm đó là
A. Na, K. B. Li, Na. C. K, Rb. D. Rb, Cs.
Câu 6: Hòa tan 2,3 gam một hỗn hợp K và một kim loại kiềm R vào nƣớc thì thu đƣợc 1,12 lít khí
(đktc). Kim loại R là
A. Li. B. Na. C. Rb. D. Cs.
Câu 7: (Đề THPT QG - 2017) Hòa tan hoàn toàn 1,15 gam kim loại X vào nƣớc, thu đƣợc dung dịch
Y. Để trung hòa Y cần vừa đủ 50 gam dung dịch HCl 3,65%. Kim loại X là
A. Ca. B. Ba. C. Na. D. K.
Câu 8: Cho một mẫu hợp kim K-Ca tác dụng với nƣớc (dƣ), thu đƣợc dung dịch X và 3,36 lít H2 (ở
đktc). Thể tích dung dịch axit HCl 2M cần dùng để trung hoà dung dịch X là
A. 150 ml. B. 75 ml. C. 60 ml. D. 30 ml.
Câu 9: Cho 2,22 gam hỗn hợp kim loại gồm K, Na và Ba vào nƣớc đƣợc 500 ml dung dịch X có pH =
13. Cô cạn dung dịch X đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
Trang 69
A. 4,02. B. 3,42. C. 3,07. D. 3,05.
Câu 10: Cho 6,2 gam hỗn hợp gồm Na và một kim loại kiềm M có tỉ lệ số mol là 1: 1 tác dụng với 104
gam nƣớc, ngƣời ta thu đƣợc 110 gam dung dịch. Vậy kim loại kiềm M là
A. Li. B. K. C. Rb. D. Cs.
Câu 11: (Đề THPT QG - 2018) Cho 0,425 gam hỗn hợp X gồm Na và K vào nƣớc dƣ, thu đƣợc 0,168
lít khí H2 (đktc). Khối lƣợng kim loại Na trong X là
Câu 12: (Đề THPT QG - 2017) Hòa tan hỗn hợp Na và K vào nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch X và 0,672
lít khí H2 (đktc). Thể tích dung dịch HCl 0,1M cần dùng để trung hòa X là
A. 150 ml. B. 300 ml. C. 600 ml. D. 900 ml.
Câu 13: (Đề THPT QG - 2018) Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm K và Na vào nƣớc, thu đƣợc dung dịch
X và V lít khí H2 (đktc). Trung hòa X cần 200 ml dung dịch H2SO4 0,1M. Giá trị của V là
A. 0,112. B. 0,224. C. 0,448. D. 0,896.
Câu 14: (Đề TSCĐ - 2013) Hòa tan hết một lƣợng hỗn hợp gồm K và Na vào H2O dƣ, thu đƣợc dung
dịch X và 0,672 lít khí H2 (đktc). Cho X vào dung dịch FeCl3 dƣ, đến khi phản ứng xảy ra hoàn
toàn, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 2,14. B. 6,42. C. 1,07. D. 3,21.
Câu 15: (Đề TSCĐ - 2007) Cho một mẫu hợp kim Na-Ba tác dụng với nƣớc (dƣ), thu đƣợc dung dịch
X và 3,36 lít H2 (ở đktc). Thể tích dung dịch axit H2SO4 2M cần dùng để trung hoà dd X là
A. 150 ml. B. 75 ml. C. 60 ml. D. 30 ml.
Câu 16: Cho 1,24 gam hỗn hợp Na và K tác dụng hết với nƣớc, sau phản ứng thu đƣợc 1,92 gam hỗn
hợp 2 bazơ NaOH và KOH và V lít H2 (đktc). Giá trị của V là
Câu 17: Cho hỗn hợp X gồm 2 kim loại kiềm tan hết trong nƣớc tạo ra dung dịch Y và thoát ra 0,12 mol
H2. Thể tích dung dịch H2SO4 2M cần trung hòa dung dịch Y là
A. 120 ml. B. 60 ml. C. 150 ml. D. 200ml.
Câu 18: Cho 8,5 gam hỗn hợp Na và K tác dụng với nƣớc thu đƣợc 3,36 lít khí hidro (đktc) và dung
dịch X. Cho X tác dụng vừa đủ với dung dịch Fe2(SO4)3 thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m
là
Câu 19: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp Na, K vào nƣớc dƣ thu đƣợc dung dịch X và 3,36 lít
H2 (đktc). Thể tích dung dịch chứa HCl 1M và H2SO4 1M cần dùng để trung hòa hết dung dịch
X là
A. 150 ml. B. 200 ml. C. 300 ml. D. 100 ml.
Câu 20: Hòa tan 13,1 gam hỗn hợp X gồm Li, Na, K vào nƣớc thu đƣợc V lít khí H 2 (đktc) và dung dịch
Y. Trung hòa Y bằng dung dịch HCl thu đƣợc dung dịch chứa 30,85 gam muối. Giá trị của V là
Câu 21: (Đề TSĐH A - 2013) Cho 1,37 gam Ba vào 1 lít dung dịch CuSO4 0,01M. Sau khi các phản
ứng xảy ra hoàn toàn, khối lƣợng kết tủa thu đƣợc là
Trang 70
Câu 22: (Đề TSĐH B - 2009) Hoà tan hoàn toàn 2,9 gam hỗn hợp gồm kim loại M và oxit của nó vào
nƣớc, thu đƣợc 500 ml dung dịch chứa một chất tan có nồng độ 0,04M và 0,224 lít khí H2 (ở
đktc). Kim loại M là
A. Na. B. Ca. C. Ba. D. K.
Câu 23: (Đề THPT QG - 2015) Cho một lƣợng hỗn hợp X gồm Ba và Na vào 200 ml dung dịch Y gồm
HCl 0,1M và CuCl2 0,1M. Kết thúc các phản ứng, thu đƣợc 0,448 lít khí (đktc) và m gam kết
tủa. Giá trị của m là
A. 1,28. B. 0,64. C. 0,98. D. 1,96.
Câu 24: (Đề TSĐH A - 2010) Hoà tan hoàn toàn 8,94 gam hỗn hợp gồm Na, K và Ba vào nƣớc, thu
đƣợc dung dịch X và 2,688 lít khí H2 (đktc). Dung dịch Y gồm HCl và H2SO4, tỉ lệ mol tƣơng
ứng là 4: 1. Trung hoà dung dịch X bởi dung dịch Y, tổng khối lƣợng các muối đƣợc tạo ra là
Câu 25: (Đề TSĐH B - 2013) Hỗn hợp X gồm hai kim loại kiềm và một kim loại kiềm thổ. Hòa tan
hoàn toàn 1,788 gam X vào nƣớc, thu đƣợc dung dịch Y và 537,6 ml khí H2 (đktc). Dung dịch
Z gồm H2SO4 và HCl, trong đó số mol của HCl gấp hai lần số mol của H2SO4. Trung hòa dung
dịch Y bằng dung dịch Z tạo ra m gam hỗn hợp muối. Giá trị của m là
A. 4,460. B. 4,656. C. 3,792. D. 2,790.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C C A A A A C A C B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
B C C A B B B C C A
20 21 22 23 24 25
C C C C C
Câu 1: 2M + 2H2 O 
 2MOH + H 2 (0,01)

BT e
 n M = 2*n H2 = 0,02 
 M M = 39 (K)
Chọn C.
Câu 2: 2M + 2H2 O 
 2MOH + H2 (0,06)

BT e
 n M = 2*n H2 = 0,12 
 M M = 39 (K)
Chọn C.
Câu 3:  M n  + ne
M  2H  + 2e 
 H2
TH1: n = 1, VH2 = min  n e = min  n M = min  M max 
 lo³i B v¯ C
n = 1  n e = m/39 m/39 < 2*(m/40)

TH 2 : So s²nh n = 1 v¯ n = 2  

n = 2  n e = 2*(m/40)  §²p ²n: A(K)
Chọn A.
 H2 O
Câu 4: R   X ROH + H 2 (0,05)
 [OH  ]X = 10 1M  pH = 13
 n OH (X ) = 2n H2 = 0,1 mol 
Chọn A.
 H2 O
Câu 5: 10,1 gam R   X (pH = 13) + H2

pH = 13
[H  ] = 1013  [OH  ]X = 0,1M 
 n OH (X ) = 0,3 mol = n R
Trang 71
 M R = 33,67 
 Na v¯ K
Chọn A.
 H2 O
Câu 6: 2,3 gam X K; R   H 2 (0,05)

BT e
 n X = 2n H2 = 0,1 mol  M X = 23 
 K v¯ Li
Chọn A.
Câu 7: R 
+ H2 O
 H 2 + R(OH)n ; Y + HCl (0,05)  n OH(Y) = n H  = 0,05 mol
 n R = n R(OH)n = 0,05/n 
 M R = 23n  n = 1, M R = 23 (Na)
Chọn C.
 H2 O
  HCl 2M
X KOH, Ca(OH)   VHCl = ?
Câu 8: K, Ca   

H 2 (0,15)
 nOH (X) = 2n H2 = 0,3 mol
X  HCl
  n HCl = n H = n OH (X ) = 0,3 mol 
 VHCl = 150 mL
Chọn A.
 H2 O
Câu 9: 2,22 gam K; Na; Ba   X (pH = 13)

pH = 13
[H  ] = 1013  [OH  ]X = 0,1M 
 n OH  (X ) = 0,05 mol

 m X = m KL + m OH (X ) = 2,22 + 17*0,05 = 3,07 gam
Chọn C.
 H2 O
Câu 10: 6,2 gam Na (x); M (x) 
100 gam
110 gam dd X NaOH (x); MOH (x) + H 2 

BTKL
 m H2 = 0,2 gam  n H2 = 0,1 
 n OH  (X ) = 0,2 mol n OH  (X ) = 2x  x = 0,1

6,2 gam
0,1*23 + 0,1*M = 6,2 
 M = 39 (K)
Chọn B.
K (x) NaOH  

mX
39x + 23y = 0,425 x = 0,005
Câu 11:  
+ H2 O
 + H 2 (0,0075)   BT e 

Na (y) KOH    x + y = 0,0075*2  y = 0,01
Chọn B.
  HCl 0,1M
X NaOH, KOH  VHCl = ?
 H2 O
Câu 12: K, Na   

H 2 (0,03)
 nOH (X) = 2n H2 = 0,06 mol
X  HCl
  n HCl = n H = n OH (X ) = 0,06 mol 
 VHCl = 600 mL
Chọn C.
X NaOH, KOH 

 H2 SO4
 H2 O
Câu 13: K, Na 
  0,02 mol
H 2 (V)
X  H 2 SO4
  n OH (X) = n H = 2n H2SO4 = 0,04 mol
hh  H 2 O
  n OH (X) = 2n H2  n H2 = 0,02 
 VH2 = 0,448 L
Chọn C.
Trang 72
X NaOH, KOH 
 FeCl3
 Fe(OH)3
Câu 14: K, Na 

+ H2 O
H 2 (0,03)
hh  H2 O
  n OH (X) = 2*n H2 = 0,03*2 = 0,06 mol

X + FeCl3
BT OH
 n Fe(OH)3 = 0,02 mol 
 m Fe(OH)3 = 2,14 gam
Chọn A.
  H2 SO4 2M
X NaOH, Ba(OH)2  VH2SO4 = ?
Câu 15: Na, Ba 
 
+ H2 O

H 2 (0,15)
hh  H2 O
  n OH (X) = 2n H2 = 0,3 mol

X+H 2 SO4
 n H = n OH (X) = 0,3  n H2SO4 = 0,15 
 VH2SO4 = 75 mL
Chọn B.
H O
Câu 16: 1,24 gam K; Na   1,92 gam KOH; NaOH + H 2 (V)
2
 m OH = 0,68 gam 

 n OH = 0,04 mol  n H2 = 0,02 
 VH2 = 0,448 L
Chọn B.
Y ROH   H2 SO4
VH2SO4 = ?
 H2 O 2M
Câu 17: X R   
H 2 (0,12)   n OH (Y) = 0,24 mol
Y  H2 SO4
  n H = n OH (X) = 0,24 mol  n H2SO4 = 0,12   VH2SO4 = 60 mL
Chọn B.
X NaOH, KOH   Fe2 (SO4 )3
Fe(OH)3
Câu 18: 8,5 gam K, Na 
+ H2 O
H 2 (0,15) 
 n OH (X) = 0,3

X + Fe2 (SO4 )3
BT OH
 n Fe(OH)3 = 0,1 mol 
 m Fe(OH)3 = 10,7 gam
Chọn C.
X NaOH, KOH  HCl (x); H2 SO4 (x)
 V=?


+ H2 O V
Câu 19: K, Na
H 2 (0,15) 
 n OH (X) = 0,3
 n H = n OH (X )  3x = 0,3 
 x = 0,1  V = 100 mL
Chọn C.
Y ROH 

 HCl
 30,85 gam R + Cl
Câu 20: 13,1 gam R   + H2 O
H 2 (V)
 mCl = 17,75 gam 
 n HCl = n Cl = 0,5 mol
Y  HCl
  n OH  (Y) = n H  = 0,5 mol
X  H2 O
 n OH (Y) = 2n H2  n H2 = 0,25 
 VH2 = 5,6 L
Chọn A.
(1) Ba + 2H 2 O   Ba(OH)2 + H 2   n BaSO = 0,1
 2 2
  4
Câu 21:  (2) Ba + SO 4 

Ba(0,1) + CuSO 4 (0,1)
 BaSO 4    n Cu(OH)2 = 0,1
 2   
(3) Cu + 2OH   Cu(OH)2     m  = 3,31 gam
Chọn C.
Trang 73
M  H2 O
M(OH)n (0,02) 
n M = n M(OH)n = 0,02
Câu 22:       BTe
O H 2 (0,01)   0,02n = 2a + 0,01*2

 n = 2; a = 0,01 phï hîp  0,02*M + 16*0,01 = 2,9 
 M = 137(Ba)
Chọn C.
Câu 23: X Na, Ba + Y HCl(0,02); CuCl 2 (0,02) 
 H2 (0,02) + Cu(OH)2 
 
2H (HCl) + 2e   H2 n H2 (HCl) = 0,01

   
2H (H 2 O) + 2e 
  H2 
n H2 (H2O t³o ra) = 0,01
 n OH (t³o ra) = 2n H2 (H2 O) = 0,02; 
BT OH
 n Cu(OH)2 = 0,01  m Cu(OH)2 = 0,98 gam
Chọn C.

X NaOH, KOH, Ba(OH)2 
 HCl (4x); H2 SO4 (x)
 m gam Muèi
Câu 24: K, Na, Ba   + H2 O
 0,12 mol H 2 
 n OH (X) = 0,24 mol

XY
  n H (Y) = n OH (X )  6x = 0,24 
   x = 0,04 mol

 m Muèi = m Cation + m Anion = 8,94 + 4*0,04*35,5 + 0,04*96 = 18,46 gam
Chọn C.
Câu 25: (Đề TSĐH B - 2013) Hỗn hợp X gồm hai kim loại kiềm và một kim loại kiềm thổ. Hòa tan
hoàn toàn 1,788 gam X vào nƣớc, thu đƣợc dung dịch Y và 537,6 ml khí H2 (đktc). Dung dịch
Z gồm H2SO4 và HCl, trong đó số mol của HCl gấp hai lần số mol của H2SO4. Trung hòa dung
dịch Y bằng dung dịch Z tạo ra m gam hỗn hợp muối. Giá trị của m là
A. 4,460. B. 4,656. C. 3,792. D. 2,790.
2. DẠNG TOÁN CO2 TÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH KIỀM
a. Dạng toán CO2 tác dụng với dung dịch kiềm
Các PTHH của các phản ứng xảy ra
(1) CO2 + OH  
 HCO3
(2) CO2 + 2OH  
 CO32  + H 2O
Khi gặp dạng bài tập này thì đầu tiên ta phải xác định xem muối thu đƣợc là muối nào bằng
cách đặt T = nOH / nCO2 Nếu T≤1  tạo muối duy nhất HCO3 và
CO2 dƣ.
Nếu 1 < T < 2  HCO3 và CO32 
Nếu T≥2  tạo muối duy nhất CO32  và OH  dƣ
* Lƣu ý
n CO32 = n OH - n CO2
+ 1 < T < 2   BT C
   n HCO = n CO2 - n CO2
3 3
+ T  2  BT C
 n CO2 = n CO2
3
b. Dạng toán đồ thị CO2 tác dụng với dung dịch kiềm
a. Dạng 1: CO2 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 (hoặc Ba(OH)2)
(1) CO2 + Ca(OH)2 
 CaCO3  + H2 O
(2) CO2 + H2 O + CaCO3 
 Ca(HCO3 )2
Trang 74
Sự phụ thuộc khối lƣợng kết tủa vào số mol CO2 đƣợc biểu diễn bằng đồ thị sau:
Trƣờng hợp 1: CO2 thiếu, kết tủa chƣa đạt giá trị max  n CO2 = n
Trƣờng hợp 2: CO2 dƣ 1 phần, kết tủa đạt giá trị max, sau đó tan 1 phần  nCO2 = nOH - n
b. Dạng 2: CO2 tác dụng với hỗn hợp dung dịch NaOH (hoặc KOH) với dung dịch Ca(OH)2
(hoặc Ba(OH)2)
§iÓm 0 - a: CO2 + Ca(OH)2 
 CaCO3  + H 2O
CO 2 + 2NaOH   Na 2 CO3 + H 2 O
§iÓm a - b:   CO 2 + NaOH   NaHCO 3
CO 2 + H 2 O + Na 2 CO3   2NaHCO 3
§iÓm tõ b trë ®i: CO2 + H 2O + CaCO3   Ca(HCO3 )2
Sự phụ thuộc khối lƣợng kết tủa vào số mol CO2 đƣợc biểu diễn bằng đồ thị sau:
Trƣờng hợp 1 (x): CO2 thiếu, kết tủa chƣa đạt giá trị max  n CO2 = n
Trƣờng hợp 2 (y): CO2 dƣ 1 phần, kết tủa đạt giá trị max, sau đó tan 1 phần
 nCO2 = nOH - n
Lƣu ý: n NaOH = b - a
Câu 1: (Đề TN THPT - 2020) Hấp thụ hết 0,504 lít khí CO2 (đktc) vào dung dịch Ca(OH)2 dƣ, thu
đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 2,59. B. 3,94. C. 1,97. D. 2,25.
Câu 2: (Đề TSĐH B - 2007) Nung 13,4 gam hỗn hợp 2 muối cacbonat của 2 kim loại hóa trị 2, thu
đƣợc 6,8 gam chất rắn và khí X. Lƣợng khí X sinh ra cho hấp thụ vào 75 ml dung dịch NaOH
1M, khối lƣợng muối khan thu đƣợc sau phản ứng là
Câu 3: (Đề TSCĐ - 2013) Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít khí CO2 (đktc) vào dung dịch Ca(OH)2 dƣ, thu
đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 19,70. B. 10,00. C. 1,97. D. 5,00.
Câu 4: (Đề TSĐH B - 2013) Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít khí CO2 (đktc) vào 750 ml dung dịch Ba(OH)2
0,2M, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 29,55. B. 19,70. C. 9,85. D. 39,40.
Câu 5: (Đề TSCĐ - 2014) Hấp thụ hoàn toàn 6,72 lít khí CO2 (đktc) vào dung dịch chứa a mol KOH,
thu đƣợc dung dịch chứa 33,8 gam hỗn hợp muối. Giá trị của a là
A. 0,4. B. 0,3. C. 0,5. D. 0,6.
Trang 75
Câu 6: (Đề TSCĐ - 2010) Hấp thụ hoàn toàn 3,36 lít khí CO2 (đktc) vào 125 ml dung dịch Ba(OH)2
1M, thu đƣợc dung dịch X. Coi thể tích dung dịch không thay đổi, nồng độ mol của chất tan
trong dung dịch X là
A. 0,6M. B. 0,2M. C. 0,1M. D. 0,4M.
Câu 7: Sục a mol khí CO2 vào dung dịch Ca(OH)2 thu đƣợc 3 gam kết tủa. Lọc tách kết tủa rồi đun
nóng nƣớc lọc lại thu đƣợc thêm 2 gam kết tủa nữa. Giá trị của a là
Câu 8: Dẫn V lít CO2 (đktc) vào 2 lít dung dịch Ba(OH)2 0,1M thì đƣợc 19,7 gam kết tủa. Giá trị của
V là
A. 2,24 lít. B. 4,48 lít.
C. 4,48 lít hoặc 6,72 lít. D. 2,24 lít hoặc 6,72 lít.
Câu 9: Hấp thụ hoàn toàn 0,16 mol CO2 vào 2 lít dd Ca(OH)2 0,05 M thu đƣợc kết tủa X và dd Y. Cho
biết khối lƣợng dd Y tăng hay giảm bao nhiêu so với dd Ca(OH)2 ban đầu?
A. tăng 4,4 gam. B. tăng 0,4 gam. C. giảm 4 gam. D. giảm 8,8 gam.
Câu 10: (Đề TSĐH A - 2007) Hấp thụ hoàn toàn 2,688 lít khí CO2 (ở đktc) vào 2,5 lít dung dịch
Ba(OH)2 nồng độ a mol/l, thu đƣợc 15,76 gam kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,032. B. 0,048. C. 0,06. D. 0,04.
Câu 11: (Đề TSCĐ - 2012) Hấp thụ hoàn toàn 0,336 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch gồm
NaOH 0,1M và KOH 0,1M thu đƣợc dung dịch X. Cô cạn toàn bộ dung dịch X thu đƣợc bao
nhiêu gam chất rắn khan?
Câu 12: Hoà tan mẫu hợp kim Na - Ba (tỉ lệ 1: l) vào nƣớc đƣợc dung dịch X và 0,672 lít khí (đktc).
Sục 1,008 lít CO2 (đktc) vào dung dịch X đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 3,94. B. 2,955. C. 1,97. D. 2,364.
Câu 13: Cho 8,96 lít CO2 (đktc) sục vào dung dịch chứa 100 ml dung dịch chứa hỗn hợp Ba(OH)2 2M
và NaOH 1,5M thu đƣợc a gam kết tủa và dung dịch X. Đun nóng kĩ dung dịch X thu đƣợc
thêm b gam kết tủa. Giá trị (a + b) là
Câu 14: (Đề TSĐH B - 2012) Sục 4,48 lít khí CO2 (đktc) vào 1 lít dung dịch hỗn hợp Ba(OH)2 0,12M
và NaOH 0,06M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m
là
A. 19,70. B. 23,64. C. 7,88. D. 13,79.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2008) Hấp thụ hoàn toàn 4,48 lít khí CO2 (ở đktc) vào 500 ml dung dịch hỗn
hợp gồm NaOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 19,70. B. 17,73. C. 9,85. D. 11,82.
Câu 16: (Đề TSĐH A - 2009) Cho 0,448 lít khí CO2 (ở đktc) hấp thụ hết vào 100 ml dung dịch chứa
hỗn hợp NaOH 0,06M và Ba(OH)2 0,12M, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 3,940. B. 1,182. C. 2,364. D. 1,970.
Câu 17: (Đề TSĐH B - 2014) Hấp thụ hoàn toàn 3,36 lít khí CO2 (đktc) vào dung dịch chứa 0,15 mol
NaOH và 0,1 mol Ba(OH)2, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 14,775. B. 9,850. C. 29,550. D. 19,700.
Câu 18: Cho V lít CO2 (đktc) hấp thụ hết trong dung dịch chứa 0,2 mol Ba(OH)2 và 0,1 mol NaOH. Sau
phản ứng hoàn toàn thu đƣợc kết tủa và dung dịch chỉ chứa 21,35 gam muối. V có giá trị là
Trang 76
A. 8,96 lít B. 7,84 lít C. 8,4 lít D. 6,72 lít
Câu 19: (Đề TSĐH B - 2010) Đốt cháy hoàn toàn m gam FeS2 bằng một lƣợng O2 vừa đủ, thu đƣợc khí
X. Hấp thụ hết X vào 1 lít dung dịch chứa Ba(OH)2 0,15M và KOH 0,1M, thu đƣợc dung dịch
Y và 21,7 gam kết tủa. Cho Y vào dung dịch NaOH, thấy xuất hiện thêm kết tủa. Giá trị của m
là
A. 23,2. B. 12,6. C. 18,0. D. 24,0.
Câu 20: (Đề TSCĐ - 2013) Hòa tan hết 0,2 mol FeO bằng dung dịch H2SO4 đặc, nóng (dƣ), thu đƣợc
khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất). Hấp thụ hoàn toàn khí SO2 sinh ra ở trên vào dung dịch chứa
0,07 mol KOH và 0,06 mol NaOH, thu đƣợc dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 15,32. B. 12,18. C. 19,71. D. 22,34.
Câu 21: Hấp thụ hoàn toàn 1,568 lít CO2 (đktc) vào 500 ml dung dịch NaOH 0,16M thu đƣợc dịch X.
Thêm 250 ml dung dịch Y gồm BaCl2 0,16M và Ba(OH)2 a mol/l vào dung dịch X thu đƣợc
3,94 gam kết tủa và dung dịch Z. Giá trị của a là
A. 0,02. B. 0,015. C. 0,03. D. 0,04.
Câu 22: Sục 13,44 lít CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch X gồm Ba(OH)2 1,5M và NaOH 1M. Sau phản
ứng thu đƣợc m1 gam kết tủa và dung dịch Y. Cho dung dịch Y tác dụng với 200 ml dung dịch
BaCl2 1,2M và KOH 1,5M thu đƣợc m2 gam kết tủa. Giá trị của m2 là
Câu 23: (Đề MH - 2020) Dẫn từ từ đến dƣ khí CO2 vào dung dịch chứa 0,01 mol Ca(OH)2. Sự phụ
thuộc của khối lƣợng kết tủa (y gam) vào thể tích khí CO2 tham gia phản ứng (x lít) đƣợc biểu
diễn nhƣ đồ thị:

A. 0,20. B. 0,24. C. 0,72. D. 1,0.
Câu 24: (Đề MH – 2019) Dẫn từ từ đến dƣ khí CO2 vào dung dịch Ba(OH)2. Sự phụ thuộc của khối
lƣợng kết tủa (y gam) vào thể tích khí CO2 tham gia phản ứng (x lít) đƣợc biểu diễn bằng đồ thị
sau:

A. 19,70. B. 39,40. C. 9,85. D. 29,55.
Câu 25: Sục từ từ khí CO2 đến dƣ vào dung dịch Ba(OH)2, kết quả thí nghiệm đƣợc thể hiện trên đồ thị
sau:
Trang 77
Giá trị của a và x trong đồ thị trên lần lƣợt là
A. 2 và 4. B. 1,8 và 3,6. C. 1,6 và 3,2. D. 1,7 và 3,4.
Câu 26: Sục từ từ khí CO2 vào dung dịch Ca(OH)2 cho đến khi phản ứng kết thúc. Kết quả thí nghiệm
đƣợc thể hiện trên đồ thị sau:
Giá trị của x trong đồ thị trên là

A. 0,2. B. 0,3. C. 0,4. D. 0,5.
Câu 27: (Đề THTP QG - 2016) Sục khí CO2 vào V ml dung dịch hỗn hợp NaOH 0,2M và Ba(OH)2
0,1M. Đồ thị biểu diễn khối lƣợng kết tủa theo số mol CO2 phản ứng sau:

A. 300. B. 250. C. 400. D. 150.
Câu 28: Sục từ từ khí CO2 vào dung dịch hỗn hợp gồm KOH và Ca(OH)2, ta có kết quả thí nghiệm
đƣợc biểu diễn trên đồ thị sau (số liệu các chất tính theo đơn vị mol):
Giá trị của x là

A. 0,10. B. 0,12. C. 0,11. D. 0,13.
Câu 29: Cho từ từ khí CO2 vào dung dịch hỗn hợp KOH và Ba(OH)2. Kết quả thí nghiệm đƣợc biểu
diễn trên đồ thị sau (số liệu các chất tính theo đơn vị mol):
Trang 78
Giá trị của x là
Câu 30: Dẫn từ từ khí CO2 đến dƣ vào dung dịch chứa x mol Ca(OH)2 và 2x mol NaOH. Sự phụ
thuộc của khối lƣợng kết tủa thu đƣợc vào số mol CO2 phản ứng đƣợc biểu diễn theo đồ thị
sau:
Tỉ lệ b: a là
A. 1: 7. B. 2: 5. C. 7: 1. D. 1: 6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D D B B A B C D B D
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C B B A C D C B C B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A D A C A B C A D C
CO2 (0,0225) + Ca(OH)2 
 CaCO3  (0,0225) + H 2 O  m CaCO3 = 2,25
Câu 1:
Chọn D.
MO
MCO3 
t0
   NaOH
Câu 2: CO2 
0,075 mol
 m gam muèi

BTKL
 m CO2 = 13,4 - 6,8 = 6,6 gam 
 n CO2 = 0,15 mol

CO2 +NaOH
T = 0,5  CO 2 d; NaHCO3

BT Na
 n NaHCO3 = n NaOH = 0,075 
 m NaHCO3 = 6,3 gam
Chọn D.
CO2 (0,1) + Ca(OH)2 
 CaCO3  (0,1) + H 2 O  m CaCO3 = 10 gam
Câu 3:
Chọn B.
 Ba(OH)2
CO 2 (0,1)   BaCO3 
Câu 4: 0,15 mol
 OH  d; BaCO3 
 T = 3  
BT C
 n BaCO3 = 0,1  m BaCO3 = 19,7 gam
Chọn B.
Trang 79
KHCO3 (x)  
mM
100x + 138y = 33,8
CO 2 (0,3)  33,8 gam 
+ KOH
  BT C
   x + y = 0,3
a mol
Câu 5: K 2 CO3 (y)
 x = 0,2; y = 0,1 mol; 
BT K
 n KOH = x + 2y = 0,4 mol = a
Chọn A.
CO2 (0,15) 

+Ba(OH)2
0,125 mol
 HCO3 + CO32 
 X  T = 1,67 
Câu 6:
n CO32 = n OH - n CO2 = 0,1 mol
 
 n Ba(HCO3 )2 = 0,025 mol  C M = 0,2M
n HCO3 = n CO2 - n CO32 = 0,05 mol
Chọn B.
Na  (0,02); K  (0,02); CO32  ( 

BT C
 n CO2 = 0,015)

Câu 7:  T = 2,67 
 X  BTDT.X 3
  n OH (d ) = 0,01 mol


 m R¾n = m K  + m Na  + m CO2 + m OH = 2,31 gam
3
Chọn C.

H 2 (0,03) 
 n OH (X) = 0,06 mol
 H2 O
Na (x); Ba (x)    CO2
Câu 8: dd X NaOH (x); Ba(OH)2 (x) 

 0,045 mol
 BaCO3 
 n OH (X ) = 3x = 0,06 
 x = 0,02
X  CO2
  T = 1,33  n CO2 (BaCO ) = n OH - n CO2 = 0,015 
 m BaCO3 = 2,955 gam
3 3
Chọn C.
 Ca(OH)2

CaCO3 (0,03)
CO2 (a)   
dd: Ca(HCO3 )2 (0,02)   CaCO3 (0,02) + CO2 + H 2 O
t0
Câu 9: 

BT C
 n CO2 = n CaCO3 + 2n Ca(HCO3 )2 = 0,07 = a
Chọn C.
 Ba(OH)2
CO 2 (V)   BaCO3 (0,1)
Câu 10: 0,2 mol

TH1: n CO2 = n BaCO3 = 0,1  VCO2 = 2,24 L
n BaCO3 < n Ba(OH)2  
 TH : n = n OH - n CO2  n CO2 = 0,3 
 VCO2 = 6,72 L
 2 CO32
Chọn D.
 Ca(OH)2
CO2 (0,16)   CaCO3  + dd Y
Câu 11: 0,1 mol
NhËn: CO2 (0,1)  m CO2 = 4,4


 T = 1,25 
 
 m dd = 0,4 gam

 MÊt: n CaCO3
= n OH  - n CO
2
= 0,04  m CaCO3
= 4
Chọn B.
Ba(OH)2 (0,2) BaCO3  (1)

CO 2 (0,4) + 
 2  
  BaCO 3  (2)
0
t
NaOH (0,15) dd X Ba ; Na ; HCO 3
Câu 12:
Trang 80
n CO32 (BaCO3 ) = n OH  - n CO2 = 0,15 = n BaCO3 (1)
CO2  OH  

 T  1,4   BT C
   n HCO = 0,25  X Ba 2  (0,05); Na  (0,15); HCO3 (0,25)
3

BT Ba
 n BaCO3 (2) = 0,05 mol 
 a + b = 39,4 gam
Chọn B.
CO2 (0,2) + Ba(OH)2 (0,12); NaOH (0,06) 
 BaCO3   T = 1,5
Câu 13:

 n BaCO3 = n CO2 = n OH - n CO2 = 0,1 mol  m BaCO3 = 19,7 gam
3
Chọn A.
 Ba(OH)2
CO2 (0,12)   BaCO3 (0,08)  n BaCO3 < n CO2 
 2 muèi
Câu 14:

ADCT
 n CO2 = n OH - n CO2  n OH = 0,2 
 n Ba(OH)2 = 0,1  a = 0,04M
3
Chọn D.
CO2 (0,2) + Ba(OH)2 (0,1); NaOH (0,05) 

 BaCO3   T = 1,25
Câu 15:
 n BaCO3 = n CO2 = n OH - n CO2 = 0,05 mol 
3
Chọn C.
CO2 (0,02) + Ba(OH)2 (0,012); NaOH (0,06) 
 BaCO3   T = 1,5 
 2 muèi
Câu 16:
 n BaCO3 = n CO2 = n OH - n CO2 = 0,01 mol 
3
Chọn D.
CO2 (0,15) + Ba(OH)2 (0,1); NaOH (0,15) 
 BaCO3   T = 2,33 
 BaCO3
Câu 17:

BT C
 n BaCO3 = n CO2 = 0,15 
 m BaCO3 = 29,55 gam
Chọn C.
NaOH (0,1)  BaCO3

Câu 18: CO 2 +  
   2 
Ba(OH)2 (0,2) 21,35 gam Na (0,1); Ba (x); HCO 3 (y)
 
BTDT
 2x + 0,1 = y x = 0,05
  
137x + 61y + 0,1*23 = 21,35 y = 0,2

BT Ba
 n BaCO3 = 0,2 - 0,05 = 0,15; 
BT C
 n CO2 = 0,15 + 0,2 = 0,35  VCO2 = 7,84L
Chọn B.
Fe2 O3
 O2 
Câu 19: FeS 2    KOH (0,1) BaSO3 (0,1 mol)   NaOH
SO2 + Ba(OH) (0,15) 
 Y  2 
; Y  BaSO3 
  2 
 HSO 3 , Ba , K 

 nSO2 = n OH - n SO2 
 n SO2 = 0,3; 
BT S
 n FeS2 = 0,15  m = 18 gam
3
Chọn C.
Fe2 (SO 4 )3
Câu 20: FeO (0,1)   
+ H 2 SO4
 NaOH (0,06); KOH (0,07)
SO2  m gam muèi

BT e
 n FeO = 2n SO2  n SO2 = 0,1 mol
Trang 81
 T = 1,3 
 n SO2 = n OH - n SO2 = 0,03; n HSO = n SO2 - n SO2 = 0,07
3 3 3
 m Muèi = m Na  + m K  + m SO2 + m HSO = 0,06*23 + 0,07*39 + 0,03*80 + 0,07*81 = 12,18

3 3
Chọn B.
Câu 21: CO2 (0,07) 

+ NaOH
0,08 mol
X CO32  (0,01) + HCO3 (0,06)
CO32  (0,01) BaCl 2 (0,04) BaCO3 (0,02)
X 
+Y  
  2
HCO3 (0,06) Ba(OH)2 (x) Z (Ba d)

 n CO2 = n BaCO3 = 0,02 mol  n OH (pø ) = 0,01 = 2x  x = 0,005 mol  a = 0,02M
3
Chọn A.
BaCO3 (0,2)

Ba(OH) 2 (0,3)  Na  (0,2) + BaCl2 (0,24)
Câu 22: CO 2 (0,6) + X  
 2

KOH (0,3)
  BaCO 3 (0,3)
 NaOH (0,2)  dd Y Ba (0,1)
 HCO3 (0,4)

n BaCO3 = n OH - n CO2 = 0,2
CO 2  X
 T = 1,33  
  Y Na  (0,2); Ba 2 (0,1); HCO 3 (0,4)
KOH (0,3)
 BaCO3 (0,3) 

Y Na  (0,2); Ba 2 (0,1); HCO3 (0,4)  BaCl2 (0,24)
  m2 = 59,1 gam
Chọn D.

 
V
 n CO2 = n BaCO3  (V/22,4) = m/100
Câu 23:  7V 
 m = 0,2 gam
   n = n - n  3m/10 = 0,01*2 - (7V/22,4)
 2
CO3 
OH  CO2
Chọn A.
 
2m
 n CO2 = n BaCO3  a = 3m/197

 4m
Câu 24:    n CO2 = n Ba(OH)2 = n BaCO3 (max)  a + b = 4m/197 
 m = 9,85 gam
 3m
  n CO2 = n OH - n CO2  2m/197 = (4m/197)*2 - (a + 0,15)
 3
Chọn C.
Câu 25:   n Ba(OH)2 = n BaCO3 = n(max) = a

CO2 n =a
  nCO2 = n OH - n CO2  0,5a = 2a - 3 

 a=2
n
CO2 =3
3

 x = 2n Ba(OH)2 = 2a = 4
nCO2 = x
Chọn A.
Câu 26: nCa(OH)2 = nCaCO3 = n(max) = 0,9
  n CO2 = n OH - n CO2  x = 2*0,9 - 1,5 

 x = 0,3
n
CO2 = 1,5
3
Chọn B.
Câu 27:   n BaCO3 = n CO2 = 0,03 mol
CO2 n = 0,03
  nCO2 = n OH - n CO2  n OH = n CO2 + n CO2 = 0,16 mol

n
CO2 = 0,13
3 3
Trang 82
nOH = V.103 *0,2 + V.103*0,1*2 = 0,16 mol  V = 400 mL
Chọn C.
Câu 28:   n Ca(OH)2 = 0,15 mol
CO2n = 0,15
  n KOH = 0,35 - 0,15 = 0,2 mol

n
CO2 = 0,35
  nCO2 = nOH - n CO2  x = 0,15*2 + 0,2 - 0,4 = 0,1 mol

n
CO2 = 0,4
3
Chọn A.
Câu 29:   n Ba(OH)2 = 0,15 mol

CO2n = 0,15
  n KOH = 0,3 - 0,15 = 0,15 mol

n
CO2 = 0,3
  nCO2 = n OH - n CO2  x = 0,15*2 + 0,15 - 0,35 = 0,1 mol

n
CO2 = 0,4
3
Chọn D.
Câu 30: - T³i 2m: x = n Ca(OH) = n CaCO (max) 
2 3
 x = 2m/100
4.2m 8m

 n OH  2n Ca  OH   n NaOH  2x  2x  4x   mol
2
100 100
- T³i m: a = n CaCO3 
 a = m/100 (1)
m 8m 7m
- T³i b (  tan t³o 2 muèi)  n CaCO3 = n OH - n CO2  = -b  b= (2)
100 100 100
Từ (1) – (2): 
 b:a=7:1
Chọn C.
3. DẠNG TOÁN MUỐI CACBONAT TÁC DỤNG VỚI AXIT
a. Cho từ từ axit (H+) vào dung dịch HCO3 ; CO32 
(1) H  + CO32  
 HCO3
 n CO2 = n H - n CO2
(2) H  + HCO3 
 CO 2  + H 2 O 3
b. Cho từ từ dung dịch HCO3 ; CO32  vào dung dịch axit (H+)
(1) 2H  + CO32  (x) 
 CO2 + H 2 O 
x + y = n CO2
   n CO2 : n HCO = x : y
(2) H  + HCO3 (y) 
 CO2  + H 2O 
2x + y = n H
3 3

Câu 1: (Đề TN THPT – 2021) Cho 12,6 gam MgCO3 tác dụng hết với dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc V
lít khí CO2 (đktc). Giá trị của V là
A. 4,48. B. 2,24. C. 1,12. D. 3,36.
Câu 2: (Đề TN THPT – 2021) Cho 10 gam CaCO3 tác dụng hết với dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc V lít
khí CO2 (đktc). Giá trị của V là
A. 3.36. B. 4,48. C. 2,24. D. 1,12.
Câu 3: Nhỏ từ từ 200 ml dung dịch X (K2CO3 1M và NaHCO3 0,5M) vào 200 ml dung dịch HCl 2M
thu đƣợc V lít CO2 (đktc). Giá trị của V là
A. 4,48. B. 5,376. C. 8,96. D. 4,48.
Trang 83
Câu 4: (Đề MH lần II - 2017) Nhỏ từ từ 62,5 ml dung dịch hỗn hợp Na2CO3 0,08M và KHCO3 0,12M
vào 125 ml dung dịch HCl 0,1M và khuấy đều. Sau các phản ứng, thu đƣợc V ml khí CO2
(đktc). Giá trị của V là
A. 224. B. 168. C. 280. D. 200.
Câu 5: (Đề THPT QG - 2017) Cho 26,8 gam hỗn hợp KHCO3 và NaHCO3 tác dụng với dung dịch
HCl dƣ, thu đƣợc 6,72 lít khí (đktc) và dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 19,15. B. 20,75. C. 24,55. D. 30,10.
Câu 6: (Đề TSĐH B - 2008) Cho 1,9 gam hỗn hợp muối cacbonat và hiđrocacbonat của kim loại kiềm
M tác dụng hết với dung dịch HCl (dƣ), sinh ra 0,448 lít khí (ở đktc). Kim loại M là
A. Na. B. K. C. Rb. D. Li.
Câu 7: (Đề TSCĐ - 2010) Cho 9,125 gam muối hiđrocacbonat phản ứng hết với dung dịch H2SO4
(dƣ), thu đƣợc dung dịch chứa 7,5 gam muối sunfat trung hoà. Công thức của muối
hiđrocacbonat là
A. NaHCO3. B. Ca(HCO3)2. C. Ba(HCO3)2. D. Mg(HCO3)2.
Câu 8: (Đề TSCĐ - 2013) Hòa tan hoàn toàn 20,6 gam hỗn hợp gồm Na2CO3 và CaCO3 bằng dd HCl
dƣ, thu đƣợc V lít khí CO2 (đktc) và dung dịch chứa 22,8 gam hỗn hợp muối. Giá trị của V là
A. 4,48. B. 1,79. C. 5,60. D. 2,24.
Câu 9: Cho 2,96 gam hỗn hợp Na2CO3 và MgCO3 tác dụng vừa đủ với dd H2SO4, sau phản ứng thu
đƣợc 0,672 lít CO2 (ở đktc). Tổng khối lƣợng muối sunfat sinh ra là
Câu 10: Cho 30 gam hỗn hợp 3 muối gồm Na2CO3, K2CO3, MgCO3 tác dụng hết với dd H2SO4 dƣ thu
đƣợc 5,6 lít CO2 (đktc) và dd X. Khối lƣợng muối trong dd X là
A. 42 gam. B. 39 gam. C. 34,5gam. D. 48gam.
Câu 11: (Đề TSĐH A - 2007) Cho từ từ dung dịch chứa a mol HCl vào dung dịch chứa b mol Na2CO3
đồng thời khuấy đều, thu đƣợc V lít khí (ở đktc) và dung dịch X. Khi cho dƣ nƣớc vôi trong
vào dung dịch X thấy có xuất hiện kết tủa. Biểu thức liên hệ giữa V với a, b là:
A. V = 22,4(a - b). B. V = 11,2(a - b). C. V = 11,2(a + b). D. V = 22,4(a + b).
Câu 12: (Đề TSĐH A - 2009) Dung dịch X chứa hỗn hợp gồm Na2CO3 1,5M và KHCO3 1M. Nhỏ từ từ
từng giọt cho đến hết 200 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch X, sinh ra V lít khí (ở
đktc). Giá trị của V là
A. 4,48. B. 1,12. C. 2,24. D. 3,36.
Câu 13: (Đề TSĐH A - 2010) Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 30 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung
dịch chứa Na2CO3 0,2M và NaHCO3 0,2M, sau phản ứng thu đƣợc số mol CO2 là
A. 0,020. B. 0,030. C. 0,015. D. 0,010.
Câu 14: Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 400 ml dung dịch HCl 2M vào 100 ml dung dịch hỗn hợp X chứa
K2CO3 3M và Na2CO3 2 M, sau phản ứng thu đƣợc V lít khí CO2 (đktc). Giá trị của V là
A. 5,6. B. 8,96. C. 11,2. D. 6,72.
Câu 15: Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 loãng vào dd X chứa 0,1 mol Na2CO3 và 0,2 mol NaHCO3, thu
đƣợc dung dịch Y và 4,48 lít khí (đktc). Tính khối lƣợng kết tủa thu đƣợc khí cho dd Ba(OH)2
dƣ vào dung dịch Y?
Trang 84
Câu 16: Thêm từ từ từng giọt 100 ml dung dịch chứa Na2CO3 1,2M và NaHCO3 0,6M vào 200 ml dung
dịch HCl 1 M. Sau khi phản ứng hoàn toàn thu đƣợc dung dịch X. Cho dung dịch BaCl2 đến dƣ
vào X thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 9,85. B. 7,88. C. 23,64. D. 11,82.
Câu 17: Cho từ từ 100 ml dung dịch HCl 1,5 M vào 0,4 lít dung dịch X gồm Na2CO3 và KHCO3 thu
đƣợc 1,008 lít CO2 (đktc) và dung dịch Y. Thêm dung dịch Ba(OH)2 dƣ vào dung dịch Y thu
đƣợc 29,55 gam kết tủa. Nồng độ mol/L của Na2CO3 và KHCO3 trong dung dịch X lần lƣợt là
A. 0,0375 M và 0,05M. B. 0,1125M và 0,225M.
C. 0,2625M và 0,225M. D. 0,2625M và 0,1225M.
Câu 18: (Đề THPT QG - 2015) X là dd HCl nồng độ x mol/l. Y là dd Na2CO3 nồng độ y mol/l. Nhỏ từ
từ 100 ml X vào 100 ml Y, sau các phản ứng thu đƣợc V1 lít CO2 (đktc). Nhỏ từ từ 100 ml Y
vào 100 ml X, sau phản ứng thu đƣợc V2 lít CO2 (đktc). Biết tỉ lệ V1: V2 = 4: 7. Tỉ lệ x: y bằng
A. 11: 4. B. 11: 7. C. 7: 5. D. 7: 3.
Câu 19: Thêm từ từ đến hết 100 ml dung dịch X gồm NaHCO3 2M và K2CO3 3M vào 150 ml dung dịch
Y chứa HCl 2M và H2SO4 1M, thu đƣợc dung dịch Z. Thêm Ba(OH)2 dƣ và Z thu đƣợc m gam
kết tủa. Giá trị của m gần nhất với
A. 59,5. B. 74,5. C. 49,5. D. 24,5.
Câu 20: Dung dịch X chứa 0,375 mol K2CO3 và 0,3 mol KHCO3. Thêm từ từ dung dịch chứa 0,525 mol
HCl và dung dịch X đƣợc dung dịch Y và V lít CO2 (đktc). Thêm dung dịch nƣớc vôi trong dƣ
vào Y thấy tạo thành m gam kết tủa. Giá trị của V và m là:
A. 3,36 lít; 17,5 gam. B. 3,36 lít; 52,5 gam. C. 6,72 lít; 26,25 gam. D. 8,4 lít; 52,5 gam.
Câu 21: Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 300 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch chứa Na2CO3 2M
và NaHCO3 2M, sau phản ứng thu đƣợc khí CO2 và dung dịch X. Cho dung dịch Ba(OH)2 dƣ
vào dung dịch X đến phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 39,4. B. 59,1. C. 29,55. D. 19,7.
Câu 22: Cho m gam hỗn hợp gồm Na2CO3 và NaHCO3 vào nƣớc thu đƣợc dung dịch X. Cho từ từ 250
ml dung dịch HCl 1M vào dung dịch X thu đƣợc dung dịch Y và 2,24 lít khí CO2 (đktc). Dung
dịch Y tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 dƣ thu đƣợc 49,25 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 32,7. B. 33,8. C. 29,6. D. 35,16.
Câu 23: Trộn 100 ml dung dịch X gồm KHCO3 1M và K2CO3 1M vào 100 ml dung dịch Y gồm
NaHCO3 1M và Na2CO3 1M, thu đƣợc dung dịch Z. Nhỏ từ từ 100 ml dung dịch T gồm H2SO4
1M và HCl 1M vào dung dịch Z, thu đƣợc V lít khí CO2 (đktc) và dung dịch G. Cho dung dịch
Ba(OH)2 tới dƣ vào dung dịch G thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m và V là
A. 82,4 và 2,24. B. 59,1 và 2,24. C. 82,4 và 5,6. D. 59,1 và 5,6.
Câu 24: Trộn 100 ml dung dịch A gồm KHCO3 1M và K2CO3 1M vào 100 ml dung dịch B gồm
NaHCO3 1M và Na2CO3 1M thu đƣợc dung dịch C. Nhỏ từ từ 100 ml dung dịch D gồm H2SO4
1M và HC1 1M vào dung dịch C thu đƣợc V lít CO2 (đktc) và dung dịch E. Cho dung dịch
Ba(OH)2 tới dƣ vào dung dịch E thì thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m và V lần lƣợt là:
A. 3,4 gam và 5,6 lít. B. 4,3 gam và 1,12 lít.
C. 43 gam và 2,24 lít. D. 82,4 gam và 2,24 lít.
Câu 25: (Đề TSĐH B - 2013) Cho 200 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào 300 ml dung dịch NaHCO3
0,1M, thu đƣợc dung dịch X và kết tủa Y. Cho từ từ dung dịch HCl 0,25M vào X đến khi bắt
đầu có khí sinh ra thì hết V ml. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V là
A. 80. B. 40. C. 160. D. 60.
Trang 85
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D C B D A A D A B B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A B D D A B C C A B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
B A A D A
Câu 1: n MgCO3 = 0,15 
BT C
 n CO2 = 0,15  VCO2 = 3,36 L
Chọn D.
Câu 2: n CaCO3 = 0,1 
BT C
 n CO2 = 0,1  VCO2 = 2,24 L
Chọn C.
 HCl
Câu 3: CO32  (2x); HCO3 (x) 
0,4 mol
 CO2 (2x + x)

 n H = n CO2 + n HCO  5x = 0,4  x = 0,08 
 VCO2 = 5,376 L
3 3
Chọn B.
Câu 4: n Na 2 CO3 = 0,005; n KHCO3 = 0,0075 
 n Na 2 CO3 : n KHCO3 = 2 : 3
Na 2 CO3 (2x); KHCO3 (3x) + HCl

0,0125 mol
 V mL CO2  2x*2 + 3x = 0,0125  x = 0,0125/7

BT C
 n CO2 = n Na2 CO3 + n KHCO3 = 5x 
 VCO2 = 5x*22,4 = 200 mL
Chọn D.
KHCO3  HCl KCl
Câu 5: X    Y:   HCO3 (a)  Cl  (a) 
BT C
 n CO2 = n HCO = 0,3
NaHCO3 NaCl 1mol m gi°m (61 - 35,5 = 25,5a gam)
3

 m Y = m X - 25,5*0,3 = 26,8 - 0,3*25,5 = 19,15 gam
Chọn A.
Câu 6: 
BT C
 n Muèi = n CO2 = 0,02 mol 
 M Muèi = 95 MHCO 3 ; M 2CO 3
 M + 61 < 95 < 2M + 60  17,5 < M < 34 
 M l¯ Na
Chọn A.
 H2 SO4
Câu 7: M(HCO3 )n  M 2 (SO4 )n  2HCO3 (2a) 
 SO 24 (a)
m gi°m (61*2 - 96 = 26a gam)
m

 26a = 9,125 - 7,5  a = 0,0625 
 n HCO = 0,125 mol
3
 n M(HCO3 )n = 0,125/n 
 M M(HCO3 )n = 73n = M + 61n  M = 12n  n =2; M = 24 (Mg)
Chọn D.
Na 2 CO3  HCl 2NaCl 11a = 22,8 - 20,6
Câu 8:      CO32  (a)   2Cl  (2a) 
CaCO3 CaCl2  a = 0,2
m t¨ng (71 - 60 = 11a gam)

BT C
 n CO2 = n CO2 = 0,2 
 VCO2 = 4,48 L
3
Chọn A.
Trang 86
Na 2 CO3  H2 SO4 Na 2SO4
Câu 9:    + CO2 (0,03)  CO32 (a)   SO24 (a)
 MgCO 3  MgSO 4
m  (96 - 60 = 36a gam)

BT C
 n CO2 = n CO2 = 0,03
3
m

 m = mSO2 - m CO2  m SO2 = m  + m CO2 = 2,96 + 36*0,03 = 4,04 gam
4 3 4 3
Chọn B.
 H2SO4
Câu 10: CO32   SO24 + CO2 (0,25)  CO32  (a) 
 SO24 (a)
m  (96 - 60 = 36a gam)

 n CO2 = n CO2 = 0,25
BT C
3
m

 m = mSO2 - m CO2  m SO2 (X) = m  + m CO2 = 30 + 36*0,25 = 39 gam
4 3 4 3
Chọn B.
 Ca(OH)2 d
Câu 11: HCl (a) 
+ Na2 CO3
b mol
 V khÝ CO2 + dd X; X   CaCO3  X chøa HCO3 d
 n CO2 = n H - n CO2  a - b 
 VCO2 = 22,4*(a - b)
3
Chọn A.
Câu 12: HCl (0,2) + X Na 2 CO3 (0,15); NaHCO3 (0,1) 

 V lÝt khÝ CO2
 n CO2 = n H - n CO2  0,2 - 0,15 = 0,05 mol 
 VCO2 = 1,12 lÝt
3
Chọn B.
Câu 13: HCl (0,03) + X Na 2 CO3 (0,02); NaHCO3 (0,02) 

 CO2
 n CO2 = n H - n CO2  0,03 - 0,02 = 0,01 mol
3
Chọn D.
Câu 14: HCl (0,8) + X K 2 CO3 (0,3); Na 2CO3 (0,2) 

 CO2
 n CO2 = n H - n CO2  0,8 - 0,5 = 0,3 mol 
 VCO2 = 6,72 L
3
Chọn D.
Na 2 CO3 (0,1) CO2 (0,2)

Câu 15: H 2SO4 + X 
   2  Ba(OH)2
NaHCO3 (0,2) Y Na (0,4); HCO3 ; SO4   BaSO 4 ; BaCO3
2
 nCO2 = n H - n CO2  n H = 0,3 
 n H2SO4 = 0,15 
BT SO4
 n SO2 (Y) = 0,15 = nBaSO4
3 4

 n HCO = 0,1  n BaCO3 = 0,1 mol 
BTDT.Y
 m  = m BaCO3 + m BaSO4 = 54,65 gam
3
Chọn A.
Câu 16: n Na CO = 0,12; n NaHCO = 0,06 
2 3
 n Na CO : n NaHCO = 2 : 1
3 2 3 3
CO2
Na 2 CO3 (2x); KHCO3 (x) 
+ HCl
   2   BaCl2
dd X Na ; CO3 ; HCO3  BaCO3
0,2 mol
n

H
0,2 = 5x  x = 0,04  dd X Na  (0,3); CO32 (0,04); HCO3 (0,02)
X  BaCl2
  n BaCO3 = 0,04 mol 
Chọn B.
Trang 87
Na 2 CO3 (x) CO2 (0,045)
Câu 17: HCl (0,15) + X 
      Ba(OH)2
KHCO3 (y) Y Na ; K ; Cl ; HCO3   BaCO3 (0,15)
HCl  X
  n CO2 = n H - n CO2  0,15 - x = 0,045 
 x = 0,105 mol
3
Y  Ba(OH)2
 n HCO = n BaCO3 = 0,15 
BT C
 x + y = 0,15 + 0,045  y = 0,09
3

 C M(Na2 CO3 ) = 0,2625M; C M(NaHCO3 ) = 0,225M
Chọn C.
(1) H  + CO32  
 HCO3 n CO2 = n H - n CO32
Câu 18:  
X v¯o Y

(2) H  + HCO3 
 CO 2  + H 2O  n CO2 = 0,1x - 0,1y (V1 )

Y v¯o X
2H  + CO32  
 CO2  + H 2 O  n CO2 = n H+ /2 = 0,05y (V2 )
V1 : V2 = 4 : 7  (0,1x - 0,1y) : 0,05y = 4 : 7 

 x:y=7:5
Chọn C.
K 2 CO3 (0,3) HCl (0,3) BaSO 4
Câu 19:  +  
 CO2 + Z; Z 
+ Ba(OH)2 (d)
 m gam  
NaHCO3 (0,2) H 2SO4 (0,15) ?
n CO2 (pø ) = 3x  n HCO (pø) = 2x  n H (pø) = 2.3x + 2x = 0,6 
 x = 0,075
3 3
CO32  (0,075); HCO3 (0,05) BaSO 4 (0,15)


X   m gam  
+ Ba(OH)2 ( d )
SO24 (0,15); K  ; Na  ; Cl  BaCO3 (0,075+ 0,05)


 m  = m BaSO4 + m BaCO3 = 59,575 gam
Chọn A.
K  (1,05)
K CO (0,375) 
 CO2 + dd Y Cl  (0,525); Y 
  CaCO3 
+ Ca(OH)2( d )
Câu 20: HCl + X  2 3
0,525 KHCO3 (0,3) HCO
 3

 n CO2 = n H - n CO2 = 0,15  VCO2 = 3,36 L
3
 1,05 = 0,525 + n HCO  n HCO = 0,525; 

BT§T Y BT C
 n CaCO3 = 0,525  m CaCO3 = 52,5
3 3
Chọn B.
Na  (0,6)
Na CO (0,2) 
 CO2 + dd X Cl  (0,3) ; X 
  BaCO3 
+ Ba(OH)2( d )
Câu 21: HCl +  2 3
0,3 NaHCO3 (0,2) HCO
 3

BT§T.X
n Na  = n Cl + n HCO  n HCO = 0,6 - 0,3 = 0,3 mol
3 3

 n BaCO3 = n HCO = 0,3 mol 
BT C
 m BaCO3 = 0,3*197 = 59,1 gam
3
Chọn B.
Na 2 CO3 (x) n CO2 = n H - n CO32  n CO32 = 0,15

Câu 22: HCl +  
 CO 2  
0,25 NaHCO3 (y) 0,1   x = n Na2 CO3 = 0,15 mol
 dd Y Na  ; HCO3 : (x + y - 0,1) = (y + 0,05) + Ba(OH)2 d 
 BaCO3  (0,25)
Trang 88

BT C
 n HCO (Y) = n BaCO3  y + 0,05 = 0,25  y = 0,2 mol
3
m = mNaHCO3 + mNa2CO3 = 32,7 gam

Chọn A.
 2  
Câu 23:  Z HCO3 (0,2); CO3 (0,2); K (0,3); Na (0,3)
 T H  (0,3); Cl  (0,1); SO24 (0,1)

Z + T 
 CO2 + dd G  n CO2 = n H - n CO2 = 0,1 mol  VCO2 = 2,24 L
3
 2    Ba(OH)2
dd G: HCO (0,3); SO
3 4 (0,1); K ; Na 
  BaCO 3 ; BaSO4
 m = mBaCO3 + mBaSO4 = 0,3*197 + 0,1*233 = 82,4 gam
Chọn A.
KHCO3 (0,1) NaHCO3 (0,1) Na  ; K 

Câu 24: A +B 
C
K 2 CO3 (0,1) Na 2 CO3 (0,1) HCO3 (0,2); CO32  (0,2)
 Ba(OH)2
D HCl (0,1); H 2SO 4 (0,1) + C 
 CO 2 + dd E; E   m gam 
n CO2 = n H - n CO2 = 0,1 
 VCO2 = 2,24 L


D +C
 3
 2  

dd E gåm HCO3 (0,3); SO 4 (0,1); Na ; K
E 
+ Ba(OH)2 d
 kÕt tða BaSO 4 (0,1); BaCO3 (0,3) 
 m  = 82,4 gam
Chọn D.
Y: BaCO3
Câu 25: Ba(OH)2 (0,02)   
+ NaHCO3
dd X   b¾t ®Çu tho²t khÝ

0,03 mol VHCl
OH + HCO3 
 
 CO32  + H 2 O
  2 2
 dd X: OH  d (0,01); CO32  (0,01); Na 
Ba + CO3   BaCO3
H  + CO32   HCO3
  
X + HCl

 n H (HCl) = n CO2 + n OH = 0,02 
 VHCl = 80 mL
H + OH   H2O 3
Chọn A.
4. DẠNG TOÁN TỔNG HỢP MUỐI CACBONAT
a. Dạng toán tính lưỡng tính của muối hiđrocacbonat
Do ion HCO3 lƣỡng tính, vì vậy nó có khả năng vừa tác dụng với axit và bazơ. Ví dụ:
1) HCO3 + OH  
 CO32 + H2 O
NaHCO3 + NaOH 
 Na 2 CO3 + H 2 O
NaHCO3 + Ca(OH)2 
 CaCO3 + NaOH + H 2O
2NaHCO3 + Ca(OH)2 
 CaCO3 + Na 2CO3 + 2H 2O
Ba(HCO3 )2 + KOH 
 BaCO3 + KHCO3 + H 2O
Ba(HCO3 )2 + 2KOH 
 BaCO3 + K 2CO3 + 2H 2O
2) HCO3 + H  
 CO2 + H 2O
NaHCO3 + HCl 
 NaCl + CO2 + H 2O
Trang 89
Ca(HCO3 )2 + 2HCl 
 CaCl 2 + 2CO2 + 2H 2O
b. Dạng toán CO2 tác dụng CO32  + OH 
M M    HCl
 2     CO2
CO2 + X CO32  
 Y CO3 
 HCO   CaCO3 
CaCl2 /Ca(OH)2
OH   3

BTDT.Y
 n M = 2n CO2 + n HCO
3 3
CO2  X
 n CO2 + n CO2 (X) = n CO2 (Y) + n HCO (Y)
BT C 3 3 3
CO2  X
 n M(X ) = n M(Y)
BT M

Câu 1: (Đề TSĐH B - 2008) Nhiệt phân hoàn toàn 40 gam một loại quặng đôlômit có lẫn tạp chất trơ
sinh ra 8,96 lít khí CO2 (ở đktc). Thành phần phần trăm về khối lƣợng của CaCO3.MgCO3
trong loại quặng nêu trên là
A. 40%. B. 50%. C. 84%. D. 92%.
Câu 2: (Đề THTP QG - 2019) Nhiệt phân hoàn toàn 16,8 gam NaHCO3 thu đƣợc m gam Na2CO3. Giá
trị của m là
A. 21,2. B. 10,6. C. 13,2. D. 12,4.
Câu 3: (Đề THTP QG - 2019) Nhiệt phân hoàn toàn 10 gam CaCO3, thu đƣợc khối lƣợng CaO là
Câu 4: Cho m gam hỗn hợp X gồm K, Ca tan hết trong dung dịch Y chứa 0,12 mol NaHCO3 và 0,05
mol CaCl2, sau phản ứng thu đƣợc 8 gam kết tủa và thoát ra 1,12 lít khí (ở đktc). Giá trị của m
là
A. 2,32. B. 3,15. C. 2,76. D. 1,98.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2010) Cho m gam NaOH vào 2 lít dung dịch NaHCO3 nồng độ a mol/l, thu
đƣợc 2 lít dung dịch X. Lấy 1 lít dung dịch X tác dụng với dung dịch BaCl2 (dƣ) thu đƣợc
11,82 gam kết tủa. Mặt khác, cho 1 lít dung dịch X vào dung dịch CaCl2 (dƣ) rồi đun nóng, sau
khi kết thúc các phản ứng thu đƣợc 7,0 gam kết tủa. Giá trị của a, m tƣơng ứng là
A. 0,08 và 4,8. B. 0,04 và 4,8. C. 0,14 và 2,4. D. 0,07 và 3,2.

Câu 6: (Đề TSĐH B - 2010) Dung dịch X chứa các ion: Ca2+, Na+, HCO3 và Cl–, trong đó số mol của
ion Cl– là 0,1. Cho 1/2 dung dịch X phản ứng với dung dịch NaOH (dƣ), thu đƣợc 2 gam kết
tủa. Cho 1/2 dung dịch X còn lại phản ứng với dung dịch Ca(OH)2 (dƣ), thu đƣợc 3 gam kết
tủa. Mặt khác, nếu đun sôi đến cạn dung dịch X thì thu đƣợc m gam chất rắn khan. Giá trị của
m là
A. 9,21. B. 9,26. C. 8,79. D. 7,47.
HCO
Câu 7: (Đề TSCĐ - 2012) Dung dịch E gồm x mol Ca2+, y mol Ba2+, z mol 3 . Cho từ từ dung
dịch Ca(OH)2 nồng độ a mol/l vào dung dịch E đến khi thu đƣợc lƣợng kết tủa lớn nhất thì vừa
hết V lít dung dịch Ca(OH)2. Biểu thức liên hệ giữa các giá trị V, a, x, y là
A. V = 2a(x+y). B. V = a(2x+y). C. V = (x+2y)/a. D. V = (x+y)/a.
Câu 8: (Đề THPT QG - 2018) Hòa tan 27,32 gam hỗn hợp E gồm hai muối M2CO3 và MHCO3 vào
nƣớc, thu đƣợc dung dịch X. Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho phần một tác dụng hoàn
Trang 90
toàn với dung dịch Ba(OH)2 dƣ, thu đƣợc 31,52 gam kết tủa. Cho phần hai tác dụng hoàn toàn
với dung dịch BaCl2 dƣ, thu đƣợc 11,82 gam kết tủa. Phát biểu nào dƣới đây đúng?
A. Hai muối trong E có số mol bằng nhau. B. Muối M2CO3 không bị nhiệt phân.
C. X tác dụng với NaOH dƣ, tạo ra chất khí. D. X tác dụng đƣợc tối đa với 0,2 mol NaOH.
Câu 9: (Đề THPT QG - 2018) Hấp thụ hoàn toàn 3,36 lít CO2 (đktc) vào dung dịch chứa a mol NaOH
và b mol Na2CO3, thu đƣợc dung dịch X. Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho từ từ phần
một vào 120 ml dung dịch HCl 1M, thu đƣợc 2,016 lít CO2 (đktc). Cho phần hai phản ứng hết
với dung dịch Ba(OH)2 dƣ, thu đƣợc 29,55 gam kết tủa. Tỉ lệ a: b tƣơng ứng là
A. 2: 5. B. 2: 3. C. 2: 1. D. 1: 2.
Câu 10: (Đề THPT QG - 2018) Nung m gam hỗn hợp X gồm KHCO3 và CaCO3 ở nhiệt độ cao đến
khối lƣợng không đổi, thu đƣợc chất rắn Y. Cho Y vào nƣớc dƣ, thu đƣợc 0,2m gam chất rắn Z
và dung dịch E. Nhỏ từ từ dd HCl 1M vào E, khi khí bắt đầu thoát ra cần dùng V1 lít dung dịch
HCl và đến khi khí thoát ra vừa hết thì thể tích dd HCl đã dùng là V2 lít. Tỉ lệ V1: V2 tƣơng ứng
là
A. 1: 3. B. 3: 4. C. 5: 6. D. 1: 2.
Câu 11: (Đề MH – 2019) Dung dịch X gồm KHCO3 1M và Na2CO3 1M. Dung dịch Y gồm H2SO4 1M
và HCl 1M. Nhỏ từ từ 100 ml dung dịch Y vào 200 ml dung dịch X, thu đƣợc V lít khí CO2 và
dung dịch E. Cho dung dịch Ba(OH)2 tới dƣ vào E, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản ứng
xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m và V lần lƣợt là
A. 82,4 và 1,12. B. 59,1 và 1,12. C. 82,4 và 2,24. D. 59,1 và 2,24.
Câu 12: (Đề Chuyên ĐH Vinh - 2019) Dung dịch X gồm KHCO3 aM và Na2CO3 1M. Dung dịch Y
gồm H2SO4 0,25M và HCl 1,5M. Nhỏ từ từ đến hết 100 ml dung dịch X vào 100 ml dung dịch
Y, thu đƣợc 2,688 lít khí CO2 (đktc). Nhỏ từ từ cho đến hết 100 dung dịch Y vào 100 ml dung
dịch X thu đƣợc dung dịch E. Cho dung dịch Ba(OH)2 tới dƣ vào dung dịch E, thu đƣợc m gam
kết tủa. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của a và m lần lƣợt là
A. 0,5 và 15,675. B. 1,0 và 15,675. C. 1,0 và 20,600. D. 0,5 và 20,600.
Câu 13: (Đề Chuyên ĐH Vinh - 2019) Hấp thụ hết 0,2 mol khí CO2 vào dung dịch chứa x mol NaOH
và y mol Na2CO3 thu đƣợc 100 ml dung dịch X. Lấy 50 ml dung dịch X tác dụng với dung dịch
Ca(OH)2 dƣ thu đƣợc 20 gam kết tủa. Mặt khác, khi lấy 50 ml dung dịch X cho từ từ vào 150
ml dung dịch HCl 1M thu đƣợc 0,12 mol khí CO2. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá
trị của x và y lần lƣợt là
A. 0,1 và 0,45. B. 0,14 và 0,2. C. 0,12 và 0,3. D. 0,1 và 0,2.
Câu 14: (Đề MH – 2021) Hấp thụ hoàn toàn V lít khí CO2 vào dung dịch chứa a mol NaOH và 1,5a mol
Na2CO3, thu đƣợc dung dịch X. Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho từ từ phần một vào 120
ml dung dịch HCl 1M, thu đƣợc 2,016 lít khí CO2. Cho phần hai phản ứng hết với dung dịch
Ba(OH)2 dƣ, thu đƣợc 29,55 gam kết tủa. Giá trị của V là
A. 1,12. B. 1,68. C. 2,24. D. 3,36.
Câu 15: Hấp thụ hoàn toàn V lít CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch gồm NaOH 2M và Na2CO3 1,5M thu
đƣợc dung dịch X. Cho toàn bộ dung dịch X tác dụng hết với dung dịch CaCl2 dƣ thu đƣợc 45
gam kết tủa. Giá trị của V là
A. 2,80. B. 11,2. C. 5,60. D. 4,48.
Câu 16: Hấp thụ hoàn toàn 896 ml khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH
0,3M, thu đƣợc dung dịch X và kết tủa Y. Cho từ từ dung dịch HCl 0,5M vào X đến khi bắt đầu
có khí thoát ra thì hết V ml. Giá trị của V là
A. 120. B. 60. C. 80. D. 40.
Trang 91
Câu 17: (Đề TSĐH B - 2011) Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dung dịch gồm K2CO3
0,2M và KOH x mol/lít, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc dung dịch Y. Cho toàn
bộ Y tác dụng với dung dịch BaCl2 (dƣ), thu đƣợc 11,82 gam kết tủa. Giá trị của x là
A. 1,6. B. 1,2. C. 1,0. D. 1,4.
Câu 18: Dẫn từ từ 5,6 lít khí CO2 (đktc) vào 400 ml dung dịch chứa, đồng thời các chất NaOH 0,3M;
KOH 0,2M; Na2CO3 0,1875M và K2CO3 0,125M thu đƣợc dung dịch X. Thêm dung dịch CaCl2
vào dung dịch X tới dƣ, số gam kết tủa thu đƣợc là
A. 7,5 gam. B. 25 gam. C. 12,5 gam. D. 27,5 gam.
Câu 19: Cho 3,36 lít khí CO2 (đktc) vào 400 ml dung dịch hỗn hợp KOH 0,25M và K2CO3 0,4M thu
đƣợc dung dịch X. Cho dung dịch BaCl2 dƣ vào dung dịch X thu đƣợc kết tủa, lọc lấy kết tủa
đem nung đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 48,96. B. 71,91. C. 16,83. D. 21,67.
Câu 20: Hấp thụ hoàn toàn 0,5 mol CO2 vào dung dịch chứa Ba(OH)2 và 0,3 mol NaOH, thu đƣợc m
gam kết tủa và dung dịch X chứa các muối. Cho từ từ dung dịch chứa HCl 0,3M và H2 SO4
0,1M vào dung dịch X thấy thoát ra 3,36 lít CO2 (đktc) đồng thời thu đƣợc dung dịch Y. Cho
dung dịch Ba(OH)2 dƣ vào dung dịch Y, thu đƣợc 29,02 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 59,10. B. 49,25. C. 43,34. D. 39,40.
Câu 21: Hấp thụ hoàn toàn V lít CO2 (ở đktc) vào bình đựng 200 ml dung dịch NaOH 1M và Na2CO3
0,5M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu đƣợc 19,9 gam chất rắn khan. Giá trị V là
A. 1,12. B. 4,48. C. 2,24. D. 3,36.
Câu 22: Cho 10,08 lít khí CO2 (đktc) vào 600 ml dung dịch hỗn hợp KOH 0,5M và K2CO3 0,8M thu
đƣợc dung dịch X. Cho dung dịch BaCl2 dƣ vào dung dịch X thu đƣợc kết tủa, lọc lấy kết tủa
đem nung đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 146,88. B. 215,73. C. 50,49. D. 65,01.
Câu 23: Dung dịch X gồm NaOH x mol/l và Ba(OH)2 y mol/l và dung dịch Y gồm NaOH y mol/l và
Ba(OH)2 x mol/l. Hấp thụ hết 0,04 mol CO2 vào 200 ml dung dịch X, thu đƣợc dung dịch M và
1,97 gam kết tủa. Nếu hấp thụ hết 0,0325 mol CO2 vào 200 ml dung dịch Y thì thu đƣợc dung
dịch N và 1,4775 gam kết tủa. Biết hai dung dịch M và N phản ứng với dung dịch KHSO4 đều
sinh ra kết tủa trắng, các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của x và y lần lƣợt là
A. 0,1 và 0,075. B. 0,05 và 0,1. C. 0,075 và 0,1. D. 0,1 và 0,05.
Câu 24: Nhỏ từ từ đến hết 300 ml dung dịch NaHCO3 0,1M; K2 CO3 0,2M vào 100 ml dung dịch HCl
0,2M; NaHSO4 0,6M và khuấy đều, thu đƣợc V lít CO2 (đktc) và dung dịch X. Cho 100 ml
dung dịch chứa KOH 0,6M và BaCl2 1,5M vào X, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản ứng
đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V và m lần lƣợt là:
A. 1,0752 và 20,678. B. 0,448 và 11,82. C. 1,0752 và 22,254. D. 0,448 và 25,8.
Câu 25: (Đề TSĐH A - 2012) Cho hỗn hợp K2CO3 và NaHCO3 (tỉ lệ mol 1: 1) vào bình dung dịch
Ba(HCO3)2 thu đƣợc kết tủa X và dung dịch Y. Thêm từ từ dung dịch HCl 0,5M vào bình đến
khi không còn khí thoát ra thì hết 560 ml. Biết toàn bộ Y phản ứng vừa đủ với 200 ml dung
dịch NaOH 1M. Khối lƣợng kết tủa X là
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D B C C A C D C B B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C A D D C C D A C B
Trang 92
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A C B C B
CaCO3 .MgCO3 (x)   CaO + MgO + CO 2 (2x)

0
t
Câu 1:

BT C
 2x = 0,4  x = 0,2 
 %m (CaCO3 .MgCO3 ) = (184*0,2/40)*100 = 92%
Chọn D.
2NaHCO3   Na 2 CO3 + CO 2 + H 2 O
0
t
Câu 2:

BT Na
 n Na 2 CO3 = 0,1 mol 
 m Na 2 CO3 = 10,6 gam
Chọn B.
CaCO3   CaO + CO2 ;   n CaO = n CaCO3 = 0,1 
 m CaO = 5,6 gam
0
Câu 3: t BT Ca
Chọn C.
K (x) NaHCO3 (0,12) CaCO3 (0,08)

Câu 4: m gam X  + Y 
 
Ca (y) CaCl 2 (0,05) H 2 (0,05)
n CO2 = 0,1 mol > n CaCO3  Ca 2  hÕt

n H2 = 0,05  n OH = 0,1 mol   3

x + 2y = 0,1 (1)

BT Ca
 y + 0,05 = 0,08 (2)
Từ (1) – (2): x = 0,04; y = 0,03 
 m X = 2,76 gam
Chọn C.
1 lÝt X 
BaCl2 d
 BaCO3  (0,06) 
 n CO2 (1/2X) = 0,06
Câu 5: NaOH 
 2 lÝt X
+ NaHCO3 3
1 lÝt X 
t0
 CaCO3 (0,07)
CaCl2 d
X  CaCl2
Ca 2  + CO32  (0,06) 
 CaCO3 (0,06)

 
 n HCO (X ) = 0,02 mol
HCO3 
 CO32  (0,01) + CO 2 + H 2 O
CaCO3 (0,07) 3
 X chøa: Na  ; CO32  (0,12); HCO3 (0,04) 

BT§T.X
n Na  = 0,28 mol

BT C
 n NaHCO3 = n CO2 + n HCO = 0,16 mol 
 a = 0,08 mol
3 3
 n NaOH + n NaHCO3 (b®) = n Na   n NaOH = 0,12 mol 

BT Na
 m NaOH = 4,8 gam
Chọn A.
1/2 X 
+ NaOH d
 0,02 mol CaCO3  Ca 2  thiÕu, CO 32  t³o ra d

Câu 6: 
1/2 X 

+ Ca(OH)2 d
 0,03 mol CaCO3  Ca 2  d, CO 32  t³o ra hÕt
 
X + NaOH
 n Ca2 = n CaCO3 = 0,02   n Ca2 (X) = 0,04

  X + Ca(OH)
  2
n HCO = n CO2 = n CaCO3 = 0,03   n HCO (X) = 0,06
 3 3 3

BT§T X
2*n Ca2 + n Na  = n HCO + n Cl  n Na  = 0,08 mol
3
 2
2HCO (0,06)  CO
3
t 0 (X )
3 (0,03) + CO 2 + H 2 O

 m r¾n = m Ca2 + m Na  + m CO2 + m Cl = 8,79 gam
3
Chọn C.
Trang 93
HCO + OH    CO32 + H 2 O; 
n  =n
OH HCO3
 z = 2aV 
 n CO2 = 2aV
 3

3
Câu 7:
M 2  + CO2  
n 2 = n 2
 MCO3  ;   x + y + aV = 2aV   V = (x + y)/a
M CO3
 3
Chọn D.
Câu 8: X M 2 CO3 ; MHCO3 
+ BaCl2
 0,06*2 mol BaCO3  n M2 CO3 = 0,12 mol
X M 2 CO3 ; MHCO3 

+ Ba(OH)2
 0,16*2 mol BaCO3  n MHCO3 = 0,2 mol

mE
 M = 18 (NH4 )
 27,32 = 0,12*(2M + 60) + 0,2*(M + 61) 
Chọn C.
NaOH (a) NaHCO3 P1 

+ HCl
 CO2 (0,09)

 X
0,12
Câu 9: CO2 (0,15) + 
 Ba(OH)2 d
Na 2 CO3 (b) Na 2 CO3 P2   BaCO3 (0,15)
 
BT C
 n NaHCO3 + n Na 2 CO3 = 0,09 
 n NaHCO3 = 0,06 n NaHCO3 2
 n  
 =
  n NaHCO3 + 2n Na 2 CO3 = 0,12 n Na2 CO3 = 0,03

 H
 n Na2 CO3 1
NaHCO3 (2z)  Ba(OH)2 d

X    BaCO3 ; 
BT C
 2z + z = 0,3 
 z = 0,1 mol
 2 3
Na CO (z)
0,15*2
 
BT C
 n Na2CO3 = n C(X) - n CO2 = 0,3 - 0,15 = 0,15 mol = b a 2
 BT Na  =
  n NaOH + 2*n Na2 CO3 = n NaHCO3 (X) + 2*n Na2 CO3 (X)  n NaOH = 0,1 mol = a b 3
Chọn B.
KOH 
KHCO3  K CO    E + HCl
  Y   K 2 CO3 
0
t 2 3 H O
Câu 10: m gam X  2
CaCO3 CaO 0,2m gam CaCO (Z)

 3
m CaCO3 (Z) = 20 gam 

 n CaCO3 (Z) = 0,2 mol = n CaCO3 (X)
Chän m = 100  
 
 m KHCO3 = 100 - 100*0,2 = 80 gam  n KHCO3 (X) = 0,8 mol

BT OH
 n OH (KOH E) = 2n Ca(OH)2 (CaO + H2O) = 2*0,2 = 0,4 mol

BT K
 n KHCO3 (X ) = n KOH(E) + 2n K 2CO3 (E) 
 n K 2CO3 (E) = 0,2 mol
KOH (0,4) TH1: 

b¾t ®Çu tho²t khÝ
 n H (1) = n OH + n CO2 = 0,06

E 
+ HCl
 3
K 2 CO3 (0,2)  TH : 

khÝ tho²t ra võa hÕt
 n H (2) = n OH + 2n CO2 = 0,08
 2 3

 V1 : V2 = n H (1) : n H  (2) = 3 : 4
Chọn B.
Na ; K
 
H 2 SO 4 (0,1) KHCO3 (0,2)  Ba(OH)2 BaSO 4
Câu 11: Y   X 
 E  2 
 
HCl (0,1) Na 2 CO3 (0,2) SO 4 ; HCO3 d BaCO3
n CO2 = n H - n CO2 = 0,3 - 0,2 = 0,1 
 V = 2,24L


  BT C
X +Y 3
   n HCO (E) = 0,3 mol

 3
 kÕt tða gåm BaSO 4 (0,1); BaCO3 (0,3) 

 m  = m BaSO4 + m BaCO3 = 82,4 gam
Chọn C.
Trang 94
KHCO3 (x) H SO (0,025)
Câu 12: X   Y  2 4 
 0,12 mol CO 2
Na 2 CO3 (0,1) HCl (0,15)
 
BT C
 n HCO + n CO2 = 0,12 n HCO3 = 0,04 n HCO

XY 1

 n 
 
3 3
3
=
 

n = 0,08 n CO2 2
n HCO + 2n CO2 = 0,2  CO32
H
3
3 3
H 2SO 4 (0,025) KHCO3 (0,05) Na  ; K   Ba(OH)2 BaSO 4

Y  X 
 E  2 
  
HCl (0,15) Na 2 CO3 (0,1) SO 4 ; HCO3 d BaCO3

X +Y
 n CO2 = n H - n CO2 = 0,2 - 0,1 = 0,1; 
BT C
 n HCO (E) = 0,05 mol
3 3
 kÕt tða gåm BaSO 4 (0,025); BaCO 3 (0,05) 

 m  = m BaSO4 + m BaCO3 = 15,675 gam
Chọn A.
Na   Ca(OH)2 d
NaOH (x)  
50 ml X   CaCO3 (0,2)
Câu 13: CO2 (0,2) + 
 100 mL X HCO3  HCl
Na 2 CO3 (y)  2  50 ml X 
0,15 mol
CO2 (0,12)
CO
 3
n HCO3 + n CO32 = 0,12 n HCO3 = 0,09 n HCO 3

P1 + HCl
  
 3
=
n + 2n CO2 = 0,15 n CO32 = 0,03 n CO2 1
 HCO3 3 3
NaHCO3 (3z)  Ca(OH)2 d

3z + z = 0,4  z = 0,1
100mL X    CaCO3 
Na 2 CO3 (z) n HCO = 0,3; n CO2 = 0,1
0,4 mol 3 3

 
BT C
 n Na2CO3 = 0,2 mol = y

BT§T.X
n Na  = 0,5 mol  
 
  n NaOH = 0,1 mol = x
BT Na
Chọn D.
Na  HCO3 (u)  HCl

NaOH (a)  - 1/2X  2    CO2
 X HCO3 (2x)

0,12
Câu 14: CO2 +  CO3 (v)
 0,09
Na 2 CO3 (1,5a)  2 
CO3 (2y) - 1/2X   BaCO3 (0,15)
Ba(OH)2 d
1/2X  HCl u + 2v = 0,12 u = 0,06 2x 0,06

     =  x = 2y (1)
u + v = 0,09 v = 0,03 2y 0,03
 BT C
1/2X  Ba(OH)2
 n BaCO3 = n HCO + n CO2  x + y = 0,15 (2)
3 3
Từ (1) – (2): x = 0,1; y = 0,05


BT§T.X
0,2 + 0,1*2 = n Na  n Na = 0,4 mol

BT Na
 a + 1,5a*2 = 0,4  a = 0,1 mol

BT C
 n CO2 + 1,5*0,1 = 2*0,1 + 2*0,05  n CO2 = 0,15 
 VCO2 = 3,36 L
Chọn D.
 Na 2 CO3: y mol +CaCl2

 NaOH: 0,4 mol   CaCO3
Câu 15: CO 2 +  
  NaHCO3: z mol y mol
x mol  Na 2 CO3: 0,3 mol
H 2O
Trang 95
 
BT C
 x  0,3  y  z  x  0, 25
 BT Na 
   0, 4  2.0,3  2y  z 
  y  0, 45  VCO2 = 5,6L
y = n 
 CaCO3  0, 45mol z  0,1
Chọn C.
NaOH (0,06) BaCO3 

Câu 16: CO2 +  
 
Ba(OH)2 (0,02) X  ®Õn khi cã khÝ tho²t ra hÕt V mL
HCl
0,04
Na  (0,06)
H + OH 
 
n OH 0,1    H2O
T= = > 2 
 dd X OH d (0,02);   
X + HCl
2
n CO2 0,04 CO2  (0,02)  HCO3
H + CO3 
 3

 n H = n OH + n CO2 = 0,04  VHCl = 80 mL
3
Chọn C.
K 2 CO3 : 0,02 mol K  ; HCO3

Câu 17: 0,1 mol CO 2 +    Y  2 ; Y 
+ BaCl 2
 0,06 mol BaCO 3
KOH: a mol CO3
n CO32 = n BaCO3 = 0,06 
BT§T Y
n K  = 0,18 mol.
    x = 1,4M
BT C: n HCO3 = 0,06 BT K
 : 0,02*2 + a = 0,18  a = 0,14
Chọn D.
Câu 18: CO2 (0,25) + OH  (0,2) + CO32  (0,125) 

X
CO 2 + 2OH 

 CO 32  + H 2 O
 2 
 X chøa: 0,075 mol CO 32 
CO 2 + H 2 O + CO3  HCO 3
X 
+ CaCl2 d
 CaCO3  (0,075 mol)  m CaCO3 = 7,5 gam
Chọn A.
K (0,42)  


KOH (0,1) BT C
 x + y = 0,31
Câu 19: CO 2 (0,15) +  
 X  2 
  BT§T
K 2 CO3 (0,16) CO3 (x); HCO3 (y)    2x + y = 0,42
 x = 0,11; y = 0,2
X   BaCO3 (0,11); BaCO3   BaO (0,11) + CO 2  m BaO = 16,83 gam
0
+ BaCl2 t
Chọn C.
Ba(OH)2 Na  (0,3)

Câu 20: CO 2 (0,5) +  
 BaCO3  + dd X  2 
NaOH (0,3) CO3 (x); HCO3 (y)

BTDT.X
2x + y = 0,2 (1)
HCl (0,3V) Cl  ; SO24 (0,1V)
X+  
 CO2 + dd Y   
H 2SO 4 (0,1V) Na ; HCO3   (x + y - 0,15)
BT C
0,15
dd Y 
+ Ba(OH)2 d
 BaSO 4 (0,1V); BaCO3 (x + y - 0,15)

 m  = m BaCO3 + m BaSO4 = 197*(x + y - 0,15) + 233*0,1V = 29,02 (3)
Tõ (1) - (3): x = 0,05; y = 0,2; V = 0,4; 
BT C
 n BaCO3 = n CO2 - (n CO2 + n HCO )
3 3
Trang 96

 n BaCO3 = 0,5 - (x + y) = 0,25 
 m BaCO3 = 49,25 gam
Chọn B.
Câu 21: n NaOH = 0,2; n Na2CO3 = 0,1
NaOH (0,2) 1) CO 2 + 2NaOH   Na 2 CO3 + H 2 O

CO 2 +  
Na 2 CO3 (0,1) 2) CO 2 + H 2 O + Na 2 CO 3   NaHCO 3
NaOH d (a)  
BT Na
 a + 2b = 0,4 a = 0,1
- TH1: 19,9 gam     
Na 2 CO3 (b) 40a + 106b = 19,9 b = 0,15

BT C
 n CO2 = 0,15 - 0,1 = 0,05  VCO2 = 1,12 L
Na 2 CO3 (x)  

BT Na
 2x + y = 0,4
- TH 2 : 19,9 gam     lo³i
NaHCO3 (y) 106x + 84y = 19,9
Chọn A.
 BaCO3   BaO + CO 2
0
t
KOH K 2 CO3
 
 0,3 mol
 BaCl (d)  a mol
m gam
Câu 22: CO2 +  
  a mol   2

K 2 CO3
0,45 mol  KHCO3 X KCl
 0,48 mol  b mol  KHCO3


 
BT C
 a + b = 0,45 + 0,48 a = 0,33
  BT K  
 
  2a + b = 0,3 + 2*0,48 b = 0,6

 mBaO = 50,49 gam
Chọn C.
Câu 23: M và N phản ứng với dung dịch KHSO4 đều sinh ra kết tủa trắng  M v¯ N chøa Ba(HCO3 )2
 HCO3 v¯ CO32 
 CO2 + X hay Y 
- TN1: 0,1 = (0,2x + 0,4y) - 0,04

ADCT: n CO2 (BaCO ) = n OH - n CO2  
3 3
- TN 2 : 0,0075 = (0,4x + 0,2y) - 0,0325
 x = 0,05; y = 0,1
Chọn B.
K 2 CO3 (0,06) HCl (0,02) KOH (0,06) BaSO4

Câu 24:  +    CO2 + X; X +  
 
NaHCO3 (0,03) NaHSO4 (0,06) BaCl 2 (0,15) ?

n CO32 (pø ) = 2x n H (pø) = 2.2x + x = 0,08  x = 0,016

 


n HCO (pø) = x
3

 n CO2 = 3x = 0,048  VCO2 = 1,0752 L
CO32  (0,028); HCO3 (0,014) KOH (0,06) BaSO 4


X + 
 m gam  
SO24 (0,06); K  ; Na  ; Cl  BaCl 2 (0,15) BaCO3
  BaSO4 (0,06); BaCO3 (0,042) 
 m = 22,254 gam
Chọn C.
Na (x mol); K (x mol)

 
K 2 CO3 (x mol)  Ba(HCO3 )2 (y mol)
Câu 25:   B×nh BaCO3 + Y  2 
 NaHCO 3 (x mol) Ba ; HCO3 (x + 2y)
Trang 97
 B×nh
HCl (0,28)   kh«ng cã khÝ 
 2x +x +2y = 0,28 (1)

Y + 0,2 mol NaOH
 n HCO = n OH = 0,2 mol  x + 2y = 0,2 (2)
3
 x = 0,04; y = 0,08  n BaCO3 (tÝnh theo x) = 0,04 mol 

Chọn B.
5. SỬ DỤNG QUY ĐỔI CHINH PHỤC DẠNG TOÁN KIM LOẠI KIỀM, KIỀM THỔ VÀ OXIT
TÁC DỤNG VỚI NƢỚC
* Bài toán thường gặp
 Na; Ba  NaOH
X 
+ H2 O
 dd Y  + H2
 Na 2 O; BaO  Ba(OH)2
* Phương pháp
  Na  (x)   CO2
Na (x)  2    BaCO3 
  H2 O  Ba (y) 
X Ba (y)   Y  
H
 

 Z
O (z)  OH 
 
H 2

 m X = 23x + 137y + 16z

BT e
 x + 2y = 2z + 2n H2

BT§T.Y
x + 2y = n OH (Y)  n OH  (Y) = 2n O(X) + 2n H2
 pH = -lg[H  ]; pH + pOH = 14; [H  ][OH  ] = 1014


Câu 1: (Đề MH – 2021) Cho m gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, K2O vào H2O dƣ, thu đƣợc 50 ml dung
dịch X và 0,02 mol H2. Cho 50 ml dung dịch HCl 3M vào X, thu đƣợc 100 ml dung dịch Y có pH
= 1. Cô cạn Y thu đƣợc 9,15 gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 4,0. B. 4,6. C. 5,0. D. 5,5.
Câu 2: (Đề TSĐH A - 2013) Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na2O và BaO. Hòa tan hoàn toàn 21,9 gam X
vào nƣớc, thu đƣợc 1,12 lít khí H2 (đktc) và dung dịch Y, trong đó có 20,52 gam Ba(OH)2. Hấp
thụ hoàn toàn 6,72 lít khí CO2 (đktc) vào Y, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 15,76. B. 39,40. C. 21,92. D. 23,64.
Câu 3: (Đề MH - 2019) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Na, K2O, Ba và BaO (trong đó oxi
chiếm 10% về khối lƣợng) vào nƣớc, thu đƣợc 300 ml dung dịch Y và 0,336 lít khí H2. Trộn
300 ml dung dịch Y với 200 ml dung dịch gồm HCl 0,2M và HNO3 0,3M, thu đƣợc 500 ml
dung dịch có pH = 13. Giá trị của m là
A. 9,6. B. 10,8. C. 12,0. D. 11,2.
Câu 4: (Đề Chuyên ĐH Vinh - 2019) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Na, Na2O, Ba và
BaO trong đó nguyên tố oxi chiếm 10,473% về khối lƣợng hỗn hợp) vào nƣớc, thu đƣợc 500
ml dung dịch Y có pH = 13 và 0,224 lít khí (đktc). Sục từ từ đến hết 1,008 lít khí CO2 (đktc)
vào Y đƣợc khối lƣợng kết tủa là
Trang 98
Câu 5: (Đề Chuyên Lam Sơn - 2019) Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm Na, Na2O, K, K2O, Ba và
BaO (oxi chiếm 8,75% về khối lƣợng) vào H2O thu đƣợc 400 ml dung dịch Y và 1,568 lít H2
(đktc). Trộn 200 ml dung dịch Y với 200 ml dung dịch hỗn hợp gồm HCl 0,2M và H2SO4
0,15M, thu đƣợc 400 ml dung dịch có pH = 13. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m
gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 15. B. 14. C. 13. D. 12.
Câu 6: Hòa tan 74,35 gam hỗn hợp gồm Na, Na2 O, Ba và BaO vào nƣớc dƣ thu đƣợc 5,6 lít khí H2
(đktc) và 400 ml dung dịch X. Trung hòa 200 ml dung dịch X cần dùng 250 ml dung dịch
H2SO4 1,5M. Sục 12,768 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch X còn lại thu đƣợc m gam
kết tủa. Giá trị m là
A. 35,460. B. 34,475. C. 31,520. D. 32,505.
Câu 7: Hòa tan m gam hỗn hợp gồm Na, Ba, Na2O và BaO vào lƣợng dƣ H2O, thu đƣợc dung dịch X
(có chứa 0,4 mol NaOH) và 4,48 lít H2 (đktc). Dẫn từ từ khí CO2 vào X, kết quả thí nghiệm
đƣợc ghi ở bảng sau:
Thể tích khí CO2 (lít, đktc) Khối lƣợng kết tủa (gam)
x 985x/112
x + 6,72 985x/112
x + 11,2 19,7
Giá trị gần nhất của m là
A. 39,8. B. 47,5. C. 43,0. D. 36,6.
Câu 8: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm Na, K, Na2O, Ba, BaO trong nƣớc dƣ thu đƣợc 6,72 lít
khí (đktc) và dung dịch Y chứa các chất tan có nồng độ mol bằng nhau. Hấp thụ hoàn toàn
17,92 lít khí CO2 (đktc) vào dung dịch Y sau phản ứng thu đƣợc a gam kết tủa và dung dịch Z.
Cho từ từ đến hết 25 ml dung dịch H2SO4 1M vào dung dịch Z chỉ thu đƣợc dung dịch chứa
51,45 gam muối và không thấy khí thoát ra. Giá trị của m gần nhất với
A. 87,60. B. 52,59. C. 41,00. D. 64,50.
Câu 9: Hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Na, Na2 O và K. Cho m gam hỗn hợp X vào nƣớc dƣ thu đƣợc
3,136 lít H2 (đktc), dung dịch Y chứa 7,2 gam NaOH, 0,93m gam Ba(OH)2 và 0,044m gam
KOH. Hấp thụ hoàn toàn 7,7952 lít CO2 (đktc) vào dung dịch Y thu đƣợc a gam kết tủa. Giá
trị của a gần nhất với
A. 27,5. B. 24,5. C. 25,5. D. 26,5.
Câu 10: Hòa tan hoàn toàn 20,56 gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba và BaO vào nƣớc thu đƣợc 2,24 lít
khí H2 (đktc) và dung dịch X. Sục V lít khí CO2 (đktc) vào X, thu đƣợc 15,76 gam kết tủa và
dung dịch Y. Cho từ từ dung dịch HCl 1M vào Y, sự phụ thuộc thể tích khí CO2 thoát ra (đo
đktc) và thể tích dung dịch HCl 1M đƣợc biểu diễn theo đồ thị sau:

A. 5,376. B. 4,480. C. 5,600. D. 4,928.
Trang 99
Câu 11: Cho 17,82 gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba, BaO (trong đó oxi chiếm 12,57% về khối lƣợng)
vào nƣớc dƣ, thu đƣợc a mol khí H2 và dung dịch X. Cho dung dịch CuSO4 dƣ vào X, thu đƣợc
35,54 gam kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,08. B. 0,12. C. 0,10. D. 0,06.
Câu 12: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Al và Al2O3 vào nƣớc dƣ, thu đƣợc 4,48 lít
khí và dung dịch Y. Hấp thụ hoàn toàn 6,048 lít khí CO2 vào Y, thu đƣợc 21,51 gam kết tủa.
Lọc kết tủa, thu đƣợc dung dịch Z chỉ chứa một chất tan. Mặt khác, dẫn từ từ CO2 đến dƣ vào
Y thì thu đƣợc 15,6 gam kết tủa. Các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Giá trị của m là
A. 33,95. B. 35,45. C. 29,30. D. 29,95.
Câu 13: (Đề MH - 2018) Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Al và Al2 O3 vào nƣớc
(dƣ), thu đƣợc 0,896 lít khí (đktc) và dung dịch Y. Hấp thụ hoàn toàn 1,2096 lít khí CO2 (đktc)
vào Y, thu đƣợc 4,302 gam kết tủa. Lọc kết tủa, thu đƣợc dung dịch Z chỉ chứa một chất tan.
Mặt khác, dẫn từ từ CO2 đến dƣ vào Y thì thu đƣợc 3,12 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 6,79. B. 7,09. C. 2,93. D. 5,99.
Câu 14: Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm Na, Na2O, K, K2O, Ba, BaO (trong X, oxi chiếm 7,5% về
khối lƣợng) và nƣớc, thu đƣợc 200 ml dung dịch Y và 0,896 lít H2 (đktc). Cho hết Y vào 200
ml dung dịch HCl 0,5M; thu đƣợc 400 ml dung dịch Z có pH = 13. Giá trị của m là
Câu 15: Hỗn hợp X gồm Na, Ca, Na2O và CaO. Hoàn tan hết 5,13 gam hỗn hợp X vào nƣớc thu đƣợc
0,56 lít H2 (đktc) và dung dịch kiềm Y trong đó có 2,8 gam NaOH. Hấp thụ 1,792 lít khí SO2
(đktc) vào dung dịch Y thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 7,2. B. 6,0. C. 4,8. D. 5,4.
Câu 16: Cho m gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba, BaO (trong đó oxi chiếm 9,639% khối lƣợng) tác
dụng với một lƣợng dƣ H2O, thu đƣợc 0,672 lít H2 (đktc) và 200 ml dung dịch X. Cho X tác
dụng với 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm H2SO4 0,2M và HCl 0,1M, thu đƣợc 400 ml
dung dịch có pH = 13. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 7,2. B. 6,8. C. 6,6. D. 5,4.
Câu 17: Cho 1,792 lít O2 tác dụng hết với hỗn hợp X gồm Na, K và Ba thu đƣợc hỗn hợp rắn Y chỉ gồm
các oxit và các kim loại dƣ. Hòa tan hết toàn bộ Y vào H2O lấy dƣ, thu đƣợc dung dịch Z và
3,136 lít H2. Cho Z tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch NaHCO3, thu đƣợc 39,4 gam kết tủa. Mặt
khác, hấp thụ hoàn toàn 10,08 lít CO2 vào dung dịch Z, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản
ứng đều xảy ra hoàn toàn, các thể tích khí đều đo ở đktc. Giá trị của m là
A. 14,75. B. 39,40. C. 29,55. D. 44,32.
Câu 18: Cho 8,96 lít O2 tác dụng hết với hỗn hợp X gồm Na, K và Ba thu đƣợc hỗn hợp rắn Y chỉ gồm
các oxit và các kim loại dƣ. Hòa tan hết toàn bộ Y vào H2O lấy dƣ, thu đƣợc dung dịch Z và
15,68 lít H2. Cho Z tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch NaHCO3, thu đƣợc 197 gam kết tủa. Mặt
khác, hấp thụ hoàn toàn 50,4 lít CO2 vào dung dịch Z, thu đƣợc m gam kết tủa. Biết các phản
ứng đều xảy ra hoàn toàn, các thể tích khí đều đo ở đktc. Giá trị của m là
A. 137,90. B. 167,45. C. 147,75 D. 157,60.
Câu 19: Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na2O và BaO. Hòa tan hoàn toàn 131,4 gam X vào nƣớc, thu đƣợc
6,72 lít khí H2 (đktc) và dung dịch Y, trong đó có 123,12 gam Ba(OH)2. Hấp thụ hoàn toàn
40,32 lít khí CO2 (đktc) vào Y, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 141,84. B. 131,52. C. 236,40. D. 94,56.
Trang 100
Câu 20: Cho m gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba, BaO vào lƣợng nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch X và a
mol khí H2. Sục khí CO2 đến dƣ vào dung dịch X, phản ứng đƣợc biểu diễn theo đồ thị sau:
Giá trị m là
A. 22,4. B. 24,1. C. 24,2. D. 21,4.
Câu 21: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Na, K, Na2 O, Ba và BaO (trong đó oxi chiếm
20% về khối lƣợng) vào nƣớc, thu đƣợc 200 ml dung dịch Y và 0,448 lít (ở đktc) khí H2.
Trộn 200 ml dung dịch Y với 200 ml dung dịch gồm HCl 0,2M và H 2 SO4 0,3M, thu đƣợc
400 ml dung dịch có pH = 13. Giá trị của m là (coi H2 SO4 phân ly hoàn toàn)
A. 6,4. B. 4,8. C. 2,4. D. 12,8.
Câu 22: Hòa tan hết m gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba và BaO vào H2O, thu đƣợc 0,15 mol khí H2 và
dung dịch X. Sục 0,32 mol khí CO2 vào dung dịch X, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa các muối
và kết tủa Z. Chia dung dịch Y làm 2 phần bằng nhau:
+ Cho từ từ phần 1 vào 200 ml dung dịch HCl 0,6M thấy thoát ra 0,075 mol khí CO2.
+ Nếu cho từ từ 200 ml dung dịch HCl 0,6M vào phần 2, thấy thoát ra 0,06 mol khí CO2.
Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 28,28. B. 25,88. C. 20,92. D. 30,68.
Câu 23: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm K, K2 O, Na, Na2O, Ba và BaO (trong đó oxi chiếm
10% về khối lƣợng) vào nƣớc, thu đƣợc 300 ml dung dịch Y và 0,336 lít khí H2 (đktc). Trộn
300 ml dung dịch Y với 200 ml dung dịch gồm HCl 0,2M và HNO3 0,15M đƣợc 500 ml dung
dịch có pH = 2. Giá trị của m là
A. 2,8. B. 5,6. C. 5,2. D. 1,2.
Câu 24: Hòa tan hoàn toàn m (gam) hỗn hợp E gồm Na, Na2O, K, K2O, Ba, BaO trong nƣớc dƣ thu
đƣợc 3,36 lít H2 (đktc) và dung dịch X. Hấp thụ hết 11,2 lít CO2 (đktc) vào X thì thu đƣợc 59,1
gam kết tủa và dung dịch Y. Cho từ từ dung dịch Y vào 150 ml dung dịch HCl 1M thấy có 2,24
lít khí thoát ra và dung dịch Z chứa 19,875 gam muối. Biết các thể tích khí đo ở điều kiện tiêu
chuẩn. Giá trị của m là
A. 56,0. B. 54,4. C. 49,6. D. 58,1.
Câu 25: Hòa tan 74,35 gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba và BaO vào nƣớc dƣ thu đƣợc 5,6 lít khí H2
(đktc) và 400 ml dung dịch X. Trung hòa 200 ml dung dịch X cần dùng 250 ml dung dịch
H2SO4 1,5M. Sục 12,768 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch X còn lại thu đƣợc m gam kết
tủa. Giá trị m là
A. 35,460. B. 34,475. C. 31,520. D. 32,505.
Câu 26: Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na2O và BaO. Hòa tan hoàn toàn m gam X vào nƣớc, thu đƣợc 1,12 lít
khí H2 (đktc) và dung dịch Y. Y tác dụng vừa đủ với 190 ml dung dịch H2SO4 1M, thu đƣợc
27,96 gam kết tủa trắng. Giá trị của m là
A. 23,64. B. 15,76. C. 21,90. D. 39,40.
Câu 27: Cho m gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba và BaO vào nƣớc dƣ, thu đƣợc a mol khí H2 và dung
dịch X. Sục khí CO2 từ từ đến dƣ vào X, sự phụ thuộc về số mol kết tủa và số mol khí CO2
đƣợc biểu diễn theo đồ thị sau:
Trang 101
Giá trị m là
A. 48,10. B. 49,38. C. 47,78. D. 49,06.
Câu 28: Hòa tan m gam hỗn hợp gồm Na, Ba, Na2O và BaO vào lƣợng dƣ H2O, thu đƣợc dung dịch X
(có chứa 0,6 mol NaOH) và 6,72 lít H2. Dẫn từ từ khí CO2 vào X, kết quả thí nghiệm đƣợc ghi
ở bảng sau:
Thể tích khí CO2 (lít, đktc) Khối lƣợng kết tủa (gam)
a x
a + 13,44 x
a + 16,80 29,55
A. 59,7. B. 69,3. C. 64,5. D. 54,9.
Câu 29: Hỗn hợp X gồm Na, Ba, Na2O và BaO. Hòa tan hoàn toàn 21,9 gam X vào nƣớc, thu đƣợc 1,12
lít khí H2 (đktc) và dung dịch Y chứa 26,12 gam chất tan. Cho V lít khí CO2 (đktc) vào Y, thu
đƣợc m gam kết tủa. Thêm tiếp V lít khí CO2 (đktc) nữa vào thì lƣợng kết tủa cuối cùng là
0,5m gam. Giá trị của V là
A. 3,584. B. 3,360. C. 3,136. D. 3,920.
Câu 30: Hỗn hợp X gồm Na, Na2O, K và K2O trong đó đã chiếm 15,434% khối lƣợng hỗn hợp. Cho m
gam X tác dụng với nƣớc dƣ thu đƣợc dung dịch Y và 2,016 lít H2 (đktc). Cho dung dịch Y tác
dụng với m' gam P2O5 thu đƣợc dung dịch chỉ chứa muối Na3PO4 và K3PO4 có tổng số mol là
0,18 mol. Tổng giá trị (m + m') gần nhất với
A. 30,5. B. 31,0. C. 31,5. D. 32,0.
Câu 31: Hòa tan hết 34,6 gam hỗn hợp X gồm Na, Na2O, Ba và BaO vào nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch
Y và a mol khí H2. Sục khí CO2 dƣ vào dung dịch Y, phản ứng đƣợc biểu diễn theo sơ đồ sau:
Nếu cho 34,6 gam X với 300 ml dung dịch H2SO4 0,4M và HCl 0,6M. Kết thúc phản ứng, thu
đƣợc dung dịch Y có khối tăng x gam so với dung dịch ban đầu. Giá trị của x là
A. 11,02. B. 6,36. C. 13,15. D. 6,64.
Câu 32: Hỗn hợp X gồm Na, Na2O, Ba và BaO (trong đó oxi chiếm 6,79% về khối lƣợng hỗn hợp). Cho
23,56 gam X vào nƣớc dƣ, thu đƣợc V lít khí H2 (đktc) và dung dịch Y. Sục khí CO2 vào Y, sự
phụ thuộc khối lƣợng kết tủa và số mol CO2 đƣợc biểu diễn theo đồ thị sau:
Trang 102
A. 4,032. B. 3,136. C. 2,688. D. 3,584.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C A A C C B A D C B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A D D A A C C C D D
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A B A B B C B A A C
31 32
B B
Na (x) Na  (x)  pH = 1

   HCl 
Câu 1: K (y) 
+ H2 O
 H 2 (0,02) + X K  (y) ; X 
0,15
 dd Y  NaCl (x)
O (z) OH   m r¾n = 9,15 gam
   KCl (y)
X 
+ HCl
 Y  pH (Y)  n H (d) = 0,01 
 n OH = n H (pø ) = 0,14 mol
 
BT e
 x + y = 2z + 0,02*2 x = 0,08
 
 n OH = 2n H2 + 2n O  2*0,02 + 2z = 0,14 
 y = 0,06
 
58,5x + 74,5y = 9,15 z = 0,05

 m = m Na + m K + mO = 4,98 gam
Chọn C.
Na (x) Na  (x)

 
Câu 2: X Ba (y) 
+ H2 O
 H 2 (0,05) + Y Ba 2  (y); Y 
+ CO2
0,03
 BaCO3 
O (z)  
 OH
m gam
 
BT e
 x + 2y = 2z + 0,05*2 x = 0,14
 BT Ba 
    y = n Ba(OH)2 = 0,12 
 y = 0,12
 
23x + 137y + 16z = 21,9 z = 0,14
NaOH (0,14) 
n BaCO3 = n CO32 = n OH  - n CO2 = 0,08
CO 2 +   T = 1,267 

0,03 Ba(OH)2 (0,12)  m BaCO3 = 15,76 gam

Chọn A.
M + H 2 O M n  HCl (0,04)

Câu 3: X   H 2 (0,015) + Y   ; Y +  
 500 mL Z(pH = 13)
O OH HNO3 (0,06)
Z: pH = 13  pOH = 1  [OH  ] = 0,1 
 n OH (Z) = 0,05 mol
Trang 103
YZ
  n OH (Y) = n OH (Z) + n OH (pø H ) = 0,05 + 0,1 = 0,15 mol
n OH (Y) = 2n H2 + 2n O(X)  n O(X) = 0,06  m O(X) = 0,96 gam 

 m X = 9,6 gam
Chọn A.
Na (x) Na  (x)

 
Câu 4: X Ba (y) 
+ H2 O
 H 2 (0,01) + Y Ba 2  (y); Y 
+ CO2
0,045
 BaCO3 
O (z) OH 
 
Y: pH = 13  pOH = 1  [OH  ] = 0,1  n OH (Y) = 0,05 mol
16z*100/(23x + 137y + 16z) = 10,473 x = 0,03
 BT e 
    x + 2y = 2z + 0,01*2 
 y = 0,01
 
BT§T.Y 
 x + 2y = 0,05 z = 0,015
NaOH (0,03) 
n BaCO3 = n CO32 = n OH - n CO2 = 0,005
CO 2 +   T = 10/9 

0,045 Ba(OH)2 (0,01)  m BaCO3 = 0,985 gam

Chọn C.
M
n
M + H 2 O HCl (0,04)
Câu 5: X   H 2 (0,07) + Y   ; Y +  
 400 mL Z(pH = 13)
O OH  2 4
H SO (0,03)
Z: pH = 13  pOH = 1  [OH  ] = 0,1  n OH (Z) = 0,04 mol
YZ
  n OH (400mL Y) = n OH  (Z) + n OH  (pø H  ) = (0,04 + 0,04 + 0,03*2)*2 = 0,28

 m X = 12,8 gam
Chọn C.
Câu 6: 200 mL X + H 2SO 4 (0,375)  n OH (200mlX) = 0,75 

 n OH  (400mLX) = 1,5 mol
Quy hh ban đầu: Na (x); Ba (y) và O (z)
23x + 137y + 16z = 74,35 x = 0,8
  NaOH: 0,4 mol
 x + 2y = 1,5 (n OH ) 
 y = 0,35  dd 200 mL X
 BTe z = 0,5 Ba(OH)2 : 0,175 mol
  x + 2y = 2z + 0,25*2 
NaOH: 0,4 n CO2 = n OH  - n CO2 = 0,18 < n Ba 2
CO 2 (0,57) + X  T = 1,3  3
Ba(OH)2 : 0,175  n BaCO3 = 0,175  m BaCO3 = 34,475

Chọn B.
Câu 7: Đặt n CO2 = a = x/22,4

TH1: nCO2 = a = nBaCO3  kết tủa chƣa hòa tan.
TH2 : nCO2 = a + 0,3 < n NaOH = 0,4; n BaCO3 = a  kết tủa chƣa bị hòa tan, số mol kết tủa không
đổi  n Ba(OH) 2 = a
TH3 : nCO2 = a + 0,5; nBaCO3 = 0,1  kết tủa bị hòa tan. Sản phẩm tạo thành: BaCO3 (0,1);
Ba(HCO3)2 (a – 0,1) và NaHCO3 (0,4).
Trang 104

BT C
 a + 0,5 = 0,1 + 2(a - 0,1) + 0,4  a = 0,2
Quy hh ®Çu Na (0,4); Ba (0,2) v¯ O 
BTe
0,4 + 0,2*2 = 2nO + 0,2*2  nO = 0,2

 m hh = m Na + mBa + mO = 39,8 gam
Chọn A.
Câu 8: Y NaOH (x); KOH (x); Ba(OH)2 (x)

Z + H2SO4  dung dịch (Z không có Ba2+)  nBaCO = x ; dung dịch sau phản ứng gồm:
3
  2  2
Na (x); K (x); SO (0,025); HCO (y); CO (0,8 - x - y)
4 3 3

BT§T
 x + x = 0,025*2 + y + 2(0,8 - x - y) (1)
m M = 23x + 39y + 0,025*96 + 61*y + 60*(0,8 - x - y) = 51,45 gam (2)
Từ (1) và (2): x = 0,3 mol; y = 0,45 mol
Quy hỗn hợp: Na (0,3); K (0,3); Ba (0,3) và O 
 0,3 + 0,3 + 0,3*2 = 0,3*2 + 2n O
BT e
 n O = 0,3  m = m Na + m K + m Ba + m O = 64,5 gam

Chọn D.
Câu 9: Quy X thành R và O
nNaOH = 0,18 mol; n KOH = 0,044m/56; n Ba(OH)2 = 0,93m/171; nH2 = 0,14 mol

BT e
 0,18 + (0,044m/56) + 2(0,93m/171) = 2n O(X) + 2n H2
 nO(X) = (2*0,93m/171 + 0,044m/56 - 0,1)/2 ; m X = m R + m O

 0,18*23 + 137(0,93m/171) + 39(0,044m/56) + 16(2*0,93m/171 + 0,044m/56 - 0,1)/2 = m
 m = 25,5 gam  Y: n NaOH = 0,18; n KOH = 0,02; nBa(OH)2 = 0,1387 mol
n OH
CO2 (0,348) + Y  BaCO3 ; T = = 1,37  n CO2 = n OH - n CO2 = 0,1294 mol
n CO2 3
 nBaCO3 = 0,1294  mBaCO3 = 25,4918 gam

Chọn C.
Câu 10: Từ đồ thị ta có: Bắt đầu thoát khí n HCl = a ; thoát hết khí dùng hết n HCl = 0,6a = nCO . Vậy, X
2
chứa: Na2CO3 (0,6a) và NaOH (0,4a)  Ba2+ hết; n BaCO3 = 0,08 mol
Quy hỗn hợp ban đầu: Na (1,6a); Ba (0,08) và O (b)
23*1,6a + 137*0,08 + 16b = 20,56 a = 0,2
   
1,6a + 0,08*2 = 2b + 0,1*2 (BT e) b = 0,14

BT C
 n CO2 = n Na 2CO3 + n BaCO3 = 0,2 mol  VCO2 = 4,48 L
Chọn B.
Na (x) Na  (x)

  Cu(OH)2
Câu 11: X Ba (y) 
+ H2 O
 H 2 (a) + Y Ba 2  (y); Y 
+ CuSO4
 35,54 gam  
O OH  BaSO4 (y)
 
%O(hh) = 12,57%  n O(hh) = 0,14 mol; 
BT § T.Y
 n OH (Y) = x + 2y
Trang 105
23x + 137y + 16*0,14 = 17,82 x = 0,32
  BT OH  
  n Cu(OH)2 = 0,5(x + 2y)  233*y + 98*0,5(x + 2y) = 35,54 y = 0,06

BT e
 0,32 + 0,06*2 = 2a + 0,14*2  a = 0,08
Chọn A.
Ba BaCO3 
Ba(OH)2 Y 
+ CO2
  H2 O  + ddZ: Ba(HCO3 )2
Câu 12: X Al   H2 + Y 
0,27 mol
Al(OH)3
O Ba(AlO2 )2
 Y   Al(OH)3  (0,2 mol)
0,2 + CO2 d
21,51 = m Al(OH)3 (0,2) + m BaCO3  m BaCO3 = 5,91  n BaCO3 = 0,03



Y + 0,27 mol CO2
  BT C
 
  n CO2 = n BaCO3 + 2n Ba(HCO3 )2  n Ba(HCO3 )2 = 0,12

BT Al
 n Al(X) = n Al(OH)3 = 0,2 ; 
BT Ba
 n Ba(X) = n BaCO3 + n Ba(HCO3 )2 = 0,15

BT e
 2n Ba(X) + 3n Al(X) = 2n O(X) + 2n H 2  n O(X) = 0,25  m X = m Ba + m Al + mO = 29,95
Chọn D.
Ba BaCO3 
  H2 O  Ba(OH) Y 
+ CO2
  + ddZ: Ba(HCO3 )2
Câu 13: X Al   dd Y  2 0,054 mol
Al(OH)3
O Ba(AlO2 )2
 Y 
+ CO2 d
 Al(OH)3  (0,04 mol)
4,302 = m Al(OH)3 (0,04) + m BaCO3  m BaCO3 = 11,82  n BaCO3 = 0,006



Y + 0,054 mol CO2
  BT C
 
  n CO2 = n BaCO3 + 2n Ba(HCO3 )2  n Ba(HCO3 )2 = 0,024

BT Al
 n Al(X) = n Al(OH)3 = 0,04 ; BT Ba: n Ba(X) = n BaCO3 + n Ba(HCO3 )2 = 0,03

BT e
 2n Ba(X) + 3n Al(X) = 2n O(X) + 2n H2  n O(X) = 0,05  m X = m Ba + m Al + m O = 5,99
Chọn D.
M
n
M + H 2 O  HCl
Câu 14: X    H 2 (0,04) + Y   ; Y 
0,1
 400 mL Z(pH = 13)
 O 
 OH
YZ
  n OH (Y) = n OH  (Z) + n OH  (pø H  ) = 0,04 + 0,1 = 0,14 mol

 m X = 6,4 gam
Chọn A.
Na (x) Na  (x)

 
Câu 15: X Ca (y) 
+ H2 O
 H 2 (0,025) + Y Ca 2  (y); Y + SO2
0,08 mol
 CaSO3 
O (z) OH 
 
m gam
23x + 40y + 16z = 5,13 x = 0,07

 BT Na 
    x = n NaOH = 0,07  y = 0,06
 BT e z = 0,07
   x + 2y = 2z + 0,025*2 
NaOH (0,07) 
 
BT S
 n SO2 = n SO2 > n Ca(OH)2
SO2 +   T = 2,375 
 3
0,08 Ca(OH)2 (0,06)  n CaSO3 = 0,006 

  m CaSO3 = 7,2 gam
Trang 106
Chọn A.
M + H 2 O M n  HCl (0,02)

Câu 16:   H 2 (0,03) + X   ; X +  
 400 mL Y(pH = 13)
O OH H 2SO 4 (0,04)
Y: pH = 13  pOH = 1  [OH  ] = 0,1  n OH (Y) = 0,04 mol
200 mL X  Y
  n OH (X) = n OH (Y) + n OH  (pø H  ) = 0,04 + 0,02 + 0,04*2 = 0,14

 m X = 6,64 gam
Chọn C.
 NaHCO3 d
R R    BaCO3 
 O2   H2 O  2
Câu 17: X   Y Ba   H2 + Z Ba +
0,2
 CO2

 BaCO3 
0,08
O (0,16) OH 

0,14 0,45
 m gam
n OH (Z) = 2n O(Y) + 2n H2 = 0,6 mol  n CO2 = 0,6 < 0,2 (n BaCO3 )
3

 n Ba2 (Z) = n BaCO3 = 0,2 mol
BT Ba
R 
 n CO2 = n OH - n CO2 = 0,15 < 0,2
CO2 + Z Ba 2  (0,2)  T = 4/3 
  3
0,45 OH  (0,6)  n BaCO3 = 0,15   m BaCO3 = 29,55 gam

Chọn C.
 NaHCO3 d
R R    BaCO3 
 O2   H2 O  2
Câu 18: X   Y Ba   H2 + Z Ba +  CO2
1 mol

 BaCO3 
0,4
O (0,8) OH 

0,7 2,25
 m gam
n OH (Z) = 2n O(Y) + 2n H2 = 3 mol  n CO2 = 3 < 1 (n BaCO3 )

3

 n Ba2 (Z) = n BaCO3 = 1 mol
BT Ba
R 
 2 n CO32 = n OH - n CO2 = 0,75 < 1
CO2 + Z Ba (1)  T = 4/3 
 
2,25 OH  (3)  n BaCO3 = 0,75   m BaCO3 = 147,75 gam

Chọn C.
Na (x) Na  (x)

 
Câu 19: X Ba (y) 
+ H2 O
 H 2 (0,3) + Y Ba 2  (y); Y 
+ CO2
1,8 mol
 BaCO 3 
O (z) OH 
 
m gam
 
BT e
 x + 2y = 2z + 0,3*2 x = 0,84
 BT Ba 
    y = n Ba(OH)2 = 0,72 
 y = 0,72
 z = 0,84
23x + 137y + 16z = 131,4 
NaOH (0,84) 
n BaCO3 = n CO32 = n OH - n CO2 = 0,48 < 0,72
CO2 +   T = 1,267 
 
1,8 Ba(OH)2 (0,72)  m BaCO3 = 94,56 gam

Trang 107
Chọn D.
Câu 20: + T³i n CO2 = a 

 a = n Ba(OH)2 = n BaCO3 = 0,12 mol;   n Ba = 0,12
BT Ba
+ T³i n CO2 = 0,4 

 0,4 = 2n Ba(OH)2 + n NaOH  n NaOH = 0,16 mol; 
BT Na
 n Na = 0,16

 Quy hh Na (0,16); Ba (0,12); O ; 
BT e
 0,16 + 0,12*2 = 2n O + 2n H2
 nO(hh) = 0,08 mol 
 mhh = mNa + mBa + mO = 21,4 gam
Chọn D.
M M n  HCl (0,04)

Câu 21: X   H 2 (0,07) + Y   ; Y +
+ H2 O
 
 400 mL Z(pH = 13)
O OH H 2SO 4 (0,06)
YZ
  n OH (Y) = n OH  (Z) + n OH  (pø H  ) = 0,04 + 0,04 + 0,06*2 = 0,2 mol

 m X = 6,4 gam
Chọn A.
Na Na  Z: BaCO3 

  CO2

Câu 22: Ba 
+ H2 O
 H 2 + X Ba 2  ; X 
0,32 mol
  HCO3
O OH  Y  2 

0,15
 CO3
HCO3 (pø a mol)

 HCl a + 2b = 0,12 a = 0,045 n HCO 3
P1(Z)  2  
0,12
 CO 2      3
=
CO3 (pø b mol) 0,075 a + b = 0,075 b = 0,03 n CO2
3
2
HCO3 (3x) n CO2 = n H - n CO32  3x = n CO32 = 0,06

P2(Z) : HCl +  2  
 CO2  
0,12 CO3 (2x) 0,06    x = 0,02 mol
 
HCO3 : 0,04*2 = 0,08 mol 
  n Na  = 0,32 mol = n Na(hh)
BT§T.Z
 Z  2   BT C
CO3 : 0,06*2 = 0,12 mol
  
  n BaCO3 = 0,12 mol = n Ba(hh)

BT e
 n Na + 2n Ba = n O + 2n H2  n O(hh) = 0,13 mol 
 m hh = m Ba + m Na + m O = 25,88
Chọn B.
M M n  HCl (0,04)

Câu 23: X   H 2 (0,015) + Y   ; Y +
+ H2 O
 
 500 mL Z(pH = 2)
O OH HNO3 (0,03)
Z: pH = 2  [H  ]d = 0,005 
 n H (pø Y) = 0,07 - 0,005 = 0,065 mol = n OH (Y)

 m X = 2,8 gam
Chọn A.
Na (x)  Na   BaCO3  (0,3)

K (y)   
 Na ; K Na  ; K 
  
  K   CO2
Câu 24: E   H 2 + X  2   ; X 
+ H2 O
    HCl   
Y HCO3   CO 2 + Z
0,5
Ba (z) 0,15 
Ba
 0,15 Cl ; HCO3
 OH     2  2
O (t)  CO3
0,1
CO3
Trang 108
HCO3 (pø a mol)  HCl a + 2b = 0,15 a = 0,05 n HCO 1
Y  2 
0,15
 CO 2   
   3
=
CO3 (pø b mol) 0,1 a + b = 0,1 b = 0,05 n CO2
3
1

BT C
 0,5 = 0,3 + n HCO (Y) + n CO2 (Y)  n HCO (Y) = n CO2 (Y) = 0,1  n HCO (Z) = n CO2 (Z) = 0,05
3 3 3 3 3 3

BT§T.Y
x + y = 0,1 + 0,1*2 = 0,3 (1); 
BT Ba
 z = 0,3 mol (2)

BT Cl
 n Cl (Z) = 0,15 mol  m Z = 23x + 39y + 35,5*0,15 + 0,05*60 + 0,05*61 = 19,875 (3)

BT e
 x + y + 2z = 2t + 0,15*2 (4)
Tõ (1) - (4): x = 0,2; y = 0,1; z = 0,3; t = 0,3 
 m E = 54,4 gam
Chọn B.
Na (x) Na  (x) 200 mL X + H 2SO 4  n OH (200 mL X) = 0,375*2 = 0,75

Câu 25: Ba (y) 
 H2 O 0,375
 H 2 + X Ba 2  (y)  CO2
O OH  200 mL X 
0,57
 BaCO3 

0,25
 m gam

 n OH (400 mL X) = 1,5 mol = 2n O(hh) + 2n H2  n O(hh) = 0,5 mol
23x + 137y + 16*0,5 = 74,35 x = 0,8 NaOH (0,4)

  BT e  
 200 mL Z
   x + 2y = 0,25*2 + 0,5*2 y = 0,35 Ba(OH)2 (0,175)
NaOH (0,4) 
n CO2 = n OH  - n CO2 = 0,18 > 0,175
CO 2 +  T = 1,3 
 3
 n BaCO3 = 0,175  m BaCO3 = 34,475 gam
0,57
Ba(OH)2 (0,175) 
Chọn B.
Na (x) Na  (x)

  H2 O   H2SO4
n OH (Y) = n H (H2SO4 ) = 0,38
Câu 26: Ba (y)   H 2 + X Ba 2  (y); Y 
0,19 mol
BaSO 4   
O OH  
n Ba2 = n BaSO4 = 0,12 mol

0,25 0,12 mol


BT§T.Y
x + 0,12*2 = 0,38  x = 0,14 mol

BT e
 2n Ba + n Na = 2n O + 2n H2  n O(X) = 0,14 mol 
 m X = 21,9 gam
Chọn C.
  nBa(OH)2 = n BaCO3max = n CO2 = 0,24 mol

n
CO2 = 0,24
Câu 27:
  n NaOH = nCO2 (pø NaOH) = 0,7 - 0,24 = 0,46 mol

n
CO2 = 0,7
  nCO2 (BaCO ) = nOH - nCO2 

 a = n BaCO3 = 0,1 mol
n
CO2 = 0,84
3 3
 H2 O
Quy m gam hh: Na (0,46); Ba (0,24); O   X + H 2 (0,1)

BT e
 n Na + 2n Ba = 2n O + 2n H2  n O(hh) = 0,37 
 m hh = 49,38 gam
Chọn B.
Câu 28: + T³i ®iÓm a: n CO2 = u 
 n BaCO3 = u (kÕt tða cha ®³t max)
+ T³i ®iÓm a + 0,6: n BaCO3 = u 
 kÕt tða tan mét phÇn
Trang 109
NaHCO3 : 0,6 mol
+ T³i ®iÓm a + 0,75: n BaCO3 = 0,15 mol; kÕt tða tan mét phÇn  dd 
Ba(HCO3 )2 : (u - 0,15)

BT C
 u + 0,75 = 0,6 + 2(u - 0,15) + 0,15  u = 0,3 mol
 H2 O
Quy m gam hh: Na (0,6); Ba (0,3); O   X + H 2 (0,3)

BT e
 n Na + 2n Ba = 2n O + 2n H2  n O(hh) = 0,3 
 m hh = 59,7 gam
Chọn A.
Na (x) Na  (x) 23x + 137y + 16z = 21,9

  H2 O  2  BT e
Câu 29: 21,9 gam X Ba (y)   H 2 + 26,12 gam Ba (y)     x +2y = 2z + 0,05*2
O (z)   
 40x + 171y = 26,12
0,05
OH

 x = 0,14; y = 0,12; z = 0,14
+ TN1: n CO2 = a  n BaCO3 = b TN 2 kÕt tða bÞ tan mét phÇn

+ TN 2 : n CO2 = 2a  n BaCO3 = 0,5b  dd NaHCO3 (0,14); Ba(HCO3 )2 (0,12 - 0,5b)
 TN  cha bÞ hßa tan a = b; TN 2 BT C
 0,14 + 2(0,12 - 0,5b) + 0,5b = 2a
 1

 NaOH cha ph°n øng  a = b = 0,152 mol   VCO2 = 3,4048 L

- TH1:   ®³t max  b = 0,12
 TN1  cha bÞ hßa tan 
  TN 2  BT C
 0,14 + 2(0,12 - 0,5b) + 0,5b = 2a
 NaOH ph°n øng 
  a = 0,16   VCO2 = 3,584 L
- TH2: TN1 kết tủa bị tan trở lại (vô nghiệm). Phần này các em tự giải nhé. Thank
Chọn A.
Na (x) Na  (x)

  H2 O   P2 O5 Na PO (x/3 mol)
Câu 30: X K (y)   H 2 + dd Y K  (y) ; Y 
m' gam
 0,18 mol  3 4
O (z) OH  K 3PO4 (y/3 mol)

0,09

 
BT e
 x + y = 2z + 0,09*2 x = 0,33
 
 x/3 + y/3 = 0,18   y = 0,21  m X = 18,66 gam
16z.100/(23x + 39y + 16z) = 15,434 
 z = 0,18

BT P
 2n P2 O5 = n Na3PO4 + n K3PO4 
 n P2O5 = 0,09  m P2O5 = 12,78 gam

 m + m' = 31,44 gam
Chọn C.
Na (x) Na  (x)

  H2 O  + T³i 0,52: kÕt tða bÞ tan
Câu 31: X Ba (y)   H 2 + dd Y Ba 2  (y); Y  CO 2  
O (z) OH  + T³i 0,66: kÕt tða tan ho¯n to¯n

a mol

Trang 110
23x + 137y + 16z = 34,6
 BT e x = 0,3
   x + 2y = 2z + 2a y = 0,18

  0,52   
 n CO2 (BaCO ) = n OH  - n CO2  a = x + 2y - 0,52
 3 3 z = 0,19
 
0,66
n CO2 (BaCO ) = n OH  - n CO2  0 = x + 2y - 0,66 a = 0,14
 3 3
Na; Ba (0,18)  HCl (0,18) 

BaSO 4  
BT SO24
 n BaSO4 = 0,12
X +   
O  H 2SO 4 (0,12) H 2  (0,14)

 x = m dd = m X - (m BaSO4 + m H2 ) = 34,6 - (0,12*233 + 0,14*2) = 6,36 gam
Chọn B.
Na (x) Na  (x)

  H2 O  + T³i a: kÕt tða cha ®³t max
Câu 32: X Ba (y)   H 2 + dd Y Ba 2  (y); Y  CO 2  
O (0,1 mol) OH  + T³i 5a: kÕt tða tan mét phÇn
 
23x + 137y + 16*0,1 = 23,56
 x = 0,24
 §iÓm a 
   a = n BaCO3 = 0,08 mol 
 y = 0,12
 §iÓm 5a 
   n CO2 (BaCO ) = n OH - n CO2  0,08 = x + 2y - 5a a = 0,08
3 3
Chọn B.
6. DẠNG TOÁN NHÔM VÀ KIM LOẠI KIỀM TÁC DỤNG VỚI NƢỚC (HOẶC DUNG DỊCH
KIỀM)
* Bài toán 1: Al tác dụng với dung dịch kiềm
Al + H 2 O + NaOH 
 NaAlO2 + 3/2H 2
 

BT e
 3n Al = 2n H2
Al + H 2 O + OH 
 AlO + 3/2H 22
* Bài toán 2: Al và Na (K) tác dụng với dung dịch kiềm

Na(x) + H 2 O 
 NaOH + 1/2H 2 
 
TH1 : Al d
 x/2 + 3x/2 = n H2

  TH : Al hÕt
Al(y) + H 2 O + OH  
 AlO 2 + 3/2H 2   x/2 + 3y/2 = n H2

2

Câu 1: Để hòa tan hoàn toàn m gam Al cần dùng 100 ml dung dịch chứa NaOH 1M và Ba(OH)2 0,5M.
Câu 2: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Al và Al2O3 vừa đủ trong 200 ml dung dịch NaOH
2,5M thu đƣợc 10,08 lít khí H2 (đktc). Giá trị m là
Câu 3: Cho 18,6 gam hỗn hợp A gồm K và Al tác dụng hết với dung dịch NaOH thì thu đƣợc 15,68 lít
khí H2 (đktc). Nếu cho 18,6 gam A tác dụng hết với dung dịch HCl thì số gam muối thu đƣợc là
A. 68,30. B. 63,80. C. 43,45. D. 44,35.
Câu 4: Cho m gam hỗn hợp A gồm K và Al tác dụng với nƣớc dƣ, thu đƣợc 4,48 lít khí H2 (đktc). Nếu
cho m gam A tác dụng với dung dịch NaOH dƣ thì thu đƣợc 7,84 lít khí H2 (đktc). Phần trăm
khối lƣợng của K trong A là
Trang 111
A. 83,87%. B. 16,13%. C. 41,94%. D. 58,06%.
Câu 5: Cho m gam hỗn hợp X gồm Na2O và Al hoà tan hết vào H2O dƣ thu đƣợc 200 ml dung dịch A
chỉ chứa 1 chất tan duy nhất có nồng độ 0,2M. Giá trị của m là
A. 2,32. B. 3,56. C. 3,52. D. 5,36.
Câu 6: (Đề MH - 2020) Hòa tan hoàn toàn 0,1 mol Al bằng dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc V lít H2
A. 2,24. B. 5,60. C. 4,48. D. 3,36.
Câu 7: (Đề TN THPT - 2020) Hòa tan hết 3,24 gam Al trong dung dịch NaOH thu đƣợc V ml khí H 2
A. 2688. B. 1344. C. 4032. D. 5376.
Câu 8: (Đề THPT QG - 2018) Cho 15,6 gam hỗn hợp X gồm Al và Al2O3 tác dụng với dung dịch
NaOH dƣ, thu đƣợc 6,72 lít khí H2 (đktc). Khối lƣợng của Al2 O3 trong X là
Câu 9: (Đề THPT QG - 2018) Cho 10,7 gam hỗn hợp X gồm Al và MgO vào dung dịch NaOH dƣ,
sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 3,36 lít khí H2 (đktc). Khối lƣợng MgO trong X là
Câu 10: Cho m gam hỗn hợp X gồm Na và Al vào nƣớc thu đƣợc dung dịch X; 5,376 lít H2 (đktc) và
3,51 gam chất rắn không tan. Nếu oxi hóa hoàn toàn m gam X thì cần bao nhiêu lít khí
Cl2 (đktc)?
A. 9,968. B. 8,624. C. 8,520. D. 9,744.
Câu 11: Hoà tan a gam hỗn hợp bột Mg và Al bằng dung dịch HCl thu đƣợc 17,92 lít khí H2 (đktc).
Cũng lƣợng hỗn hợp trên hoà tan trong dung dịch NaOH dƣ thu đƣợc 13,44 lít khí H2 ( đktc).
A. 3,9. B. 7,8. C. 11,7. D. 15,6.
Câu 12: (Đề TSCĐ - 2008) Chia m gam Al thành hai phần bằng nhau:
- Phần một tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch NaOH, sinh ra x mol khí H2;
- Phần hai tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch HNO3 loãng, sinh ra y mol khí N2O (sản phẩm
khử duy nhất). Quan hệ giữa x và y là
A. y = 2x. B. x = 4y. C. x = 2y. D. x = y.
Câu 13: (Đề TSĐH B - 2007) Hỗn hợp X gồm Na và Al. Cho m gam X vào một lƣợng dƣ nƣớc thì
thoát ra V lít khí. Nếu cũng cho m gam X vào dung dịch NaOH (dƣ) thì đƣợc 1,75V lít khí.
Thành phần phần trăm theo khối lƣợng của Na trong X là (biết các thể tích khí đo trong cùng
điều kiện)
A. 39,87%. B. 77,31%. C. 49,87%. D. 29,87%.
Câu 14: (Đề TSĐH A - 2008) Cho hỗn hợp gồm Na và Al có tỉ lệ số mol tƣơng ứng là 1: 2 vào nƣớc
(dƣ). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 8,96 lít khí H2 (ở đktc) và m gam chất
rắn không tan. Giá trị của m là
A. 10,8. B. 5,4. C. 7,8. D. 43,2.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2014) Cho m gam hỗn hợp gồm Al và Na vào nƣớc dƣ, sau khi các phản ứng
xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 2,24 lít khí H2 (đktc) và 2,35 gam chất rắn không tan. Giá trị của m
là
A. 3,70. B. 4,85. C. 4,35. D. 6,95.
Trang 112
Câu 16: (Đề TSĐH A - 2013) Hỗn hợp X gồm Ba và Al. Cho m gam X vào nƣớc dƣ, sau khi các phản
ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 8,96 lít khí H2 (đktc). Mặt khác, hòa tan hoàn toàn m gam X
bằng dung dịch NaOH, thu đƣợc 15,68 lít khí H2 (đktc). Giá trị của m là
A. 16,4. B. 29,9. C. 24,5. D. 19,1.
Câu 17: (Đề TSCĐ - 2013) Hỗn hợp X gồm Ba, Na và Al, trong đó số mol của Al bằng 6 lần số mol
của Ba. Cho m gam X vào nƣớc dƣ đến phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc 1,792 lít khí H2 (đktc) và
0,54 gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 3,90. B. 5,27. C. 3,45. D. 3,81.
Câu 18: (Đề TSĐH A - 2011) Chia hỗn hợp X gồm K, Al và Fe thành hai phần bằng nhau.
- Cho phần 1 vào dung dịch KOH (dƣ) thu đƣợc 0,784 lít khí H2 (đktc).
- Cho phần 2 vào một lƣợng dƣ H2O, thu đƣợc 0,448 lít khí H2 (đktc) và m gam hỗn hợp
kim loại Y. Hoà tan hoàn toàn Y vào dung dịch HCl (dƣ) thu đƣợc 0,56 lít khí H2 (đktc). Khối
lƣợng (tính theo gam) của K, Al, Fe trong mỗi phần hỗn hợp X lần lƣợt là:
A. 0,39; 0,54; 1,40. B. 0,39; 0,54; 0,56. C. 0,78; 0,54; 1,12. D. 0,78; 1,08; 0,56.
Câu 19: (Đề TSCĐ - 2012) Hỗn hợp X gồm Na, Al và Fe (với tỉ lệ số mol giữa Na và Al tƣơng ứng là
2: 1). Cho X tác dụng với H2O (dƣ) thu đƣợc chất rắn Y và V lít khí. Cho toàn bộ Y tác dụng
với dung dịch H2SO4 loãng (dƣ) thu đƣợc 0,25V lít khí. Biết các khí đo ở cùng điều kiện, các
phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Tỉ lệ số mol của Fe và Al trong X tƣơng ứng là
A. 16: 5. B. 5: 16. C. 1: 2. D. 5: 8.
Câu 20: Chia 23,2 gam hỗn hợp X gồm Na, K và Al thành 2 phần bằng nhau. Phần 1 cho tác dụng với
dung dịch NaOH dƣ thu đƣợc 8,96 lít khí H2 (đktc). Phần 2 cho tác dụng với dung dịch HCl dƣ
rồi cô cạn dung dịch thì thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 51,6. B. 25,8. C. 40,0. D. 37,4.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C A A C A D C D B D
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D B D B B C C B D C
 NaOH (0,1) + Ba(OH) (0,05)
Câu 1: Al 
2
 H2
Al + OH + H2 O 
 AlO2 + 3/2H2  nAl = nOH = 0,2 
 mAl = 5,4 gam
Chọn C.
 NaOH
Câu 2: Al; Al2O3 
0,5 mol
 H2 (0,45)

BT e
 3n Al = 2n H2  n Al = 0,3 mol
X  NaOH
  n NaOH = n Al + 2n Al2O3  n Al2O3 = 0,1 
 m X = 18,3 gam
Chọn A.
 NaOH
A   H 2 (0,7)
Câu 3: 18,6 gam A K (x); Al (y)  HCl
A   m gam KCl (x); AlCl3 (y)
  x = 0,2
mA
39x + 27y = 18,6
  BT e  
   x + 3y = 0,7*2 y = 0,4
  m = m KCl + m AlCl3 = 68,30 gam
Trang 113
Chọn A.
TH1: A + H2 O d
 0,2 mol H 2 TH1: K hÕt, Al d
Câu 4:   
TH 2 : A  0,35 mol H 2 TH 2 : A tan hÕt
+ NaOH d
K(x) + H 2 O 
 KOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
 x/2 + 3x/2 = 0,2 
 x = 0,1
Al + H 2 O + NaOH(x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)
K(x) + H 2 O 
 KOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
 x/2 + 3y/2 = 0,35 
 y = 0,2
Al(y) + H 2 O + NaOH 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3y/2)
 mA = mK + mAl = 9,3 gam 
 %m K(A) = 41,94%
Chọn C.
 NaOH
Câu 5: m gam X Na 2O; Al   ddA NaAlO2 (0,04) + H2
 
BT Na
 n Na2O = 0,02
 
 m X = 2,32 gam
   n Al = 0,04
BT Al
Chọn A.
Câu 6: 
BT e
 3n Al = 2n H2  n H2 = 0,15 
 VH2 = 3,36 L
Chọn D.
Câu 7: 
BT e
 3n Al = 2n H2  n H2 = 0,18 
 VH2 = 4,032 L
Chọn C.
Câu 8: 
BT e
 3n Al = 2n H2  n Al = 0,2  m Al = 5,4 
 m Al2O3 = 10,2 gam
Chọn D.
Câu 9: 
BT e
 3n Al = 2n H2  n Al = 0,1  m Al = 2,7 
 m MgO = 8 gam
Chọn B.

+ H2 O d
 3,51 gam Al (0,13) + H 2 (0,24)
Câu 10: m gam X hh Na (x); Al (y)  Cl2
  NaCl + AlCl3
Na(x) + H 2 O 
 NaOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
Al + H 2 O + NaOH(x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)

0,1 mol
 x/2 + 3x/2 = 0,24  x = 0,12 
 y = nAl(b®) = 0,12 + 0,13 = 0,25 mol

BT e
X+ Cl2
 2n Cl2 = n Na + 3n Al  n Cl2 = 0,435 
 VCl2 = 9,744 L
Chọn D.

+ HCl
 H 2 (0,8)
Câu 11: a gam hh Mg (x); Al (y)  NaOH
 H 2 (0,6)
 
BT e
 HCl
 2x + 3y = 0,8*2 x = 0,2
  BT e 
 
 a = m Mg + m Al = 15,6 gam
 
 NaOH
 3y = 0,6*2  y = 0,4
Chọn D.
Trang 114
P1: Al (a) 
+ NaOH
x mol H 2 
BT e
 3a = 2x
Câu 12: 
 x = 4y
P2 : Al (a) 
+ dd HNO3
 y mol N 2 O 
 BT e: 3a = 8y
Chọn B.
TH1: X + H2 O d
 1 mol H 2 TH1: Na hÕt, Al d
Câu 13: Chän V = 22,4  
 
TH 2 : X  1,75 mol H 2 TH 2 : X tan hÕt
+ NaOH d
Na(x) + H 2 O 
 NaOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
 x/2 + 3x/2 = 1 
 x = 0,5
Al + H 2 O + NaOH(x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)
Na(x) + H 2 O 
 NaOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
 x/2 + 3y/2 = 1,75 
 y=1
Al(y) + H 2 O + NaOH 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3y/2)
 m X = m Na + m Al = 38,5 gam 
 %Na = 29,87%
Chọn D.
Câu 14: hh Na (x); Al (2x) 

+ H 2 O d
 m gam r¾n  Na hÕt, Al d
Na(x) + H 2 O 
 NaOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
Al + H 2 O + NaOH(x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)

0,4
 x/2 + 3x/2 = 0,4  x = 0,2 
 Al d: x mol  mR¾n(Al d) = 5,4 gam
Chọn B.
Câu 15: m gam hh Na; Al 

+ H 2 O d
 2,35 gam r¾n  Na hÕt, Al d
Na(x) + H 2 O 
 NaOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
Al + H 2 O + NaOH(x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)

0,1 mol
 x/2 + 3x/2 = 0,1  x = 0,05 
 Al pø: 0,05 mol

 m = mNa + mAl(pø) + mAl(d) = 0,05*23 + 0,05*27 + 2,35 = 4,85 gam
Chọn B.
TH1: X + H2 O d
 0,4 mol H 2 TH1: Ba hÕt, Al d
Câu 16:   
TH 2 : X  0,7 mol H 2 TH 2 : X tan hÕt
+ NaOH d
Ba(x) + 2H 2 O 
 Ba(OH)2 (x) + H 2 (x)
 x + 3x = 0,4 
 x = 0,1
Al + H 2 O + OH  (2x) 
 AlO 2 + 3/2H 2 (3x)
Ba(x) + 2H 2 O 
 Ba(OH)2 (x) + H 2 (x)
 x + 3y/2 = 0,7 
 y = 0,4
Al(y) + H 2 O + OH  
 AlO 2 + 3/2H 2 (3y/2)

 m X = mBa + m Al = 24,5 gam
Chọn C.
Câu 17: X Ba(x); Na(y); Al(6x)   0,54 gam r¾n  Na v¯ Ba hÕt, Al d
+ H2 O
Trang 115
Ba(x) + 2H 2 O 
 Ba(OH)2 (x) + H 2 (x)
Na(y) + H 2 O 
 NaOH(y) + 1/2H 2 (y/2)
Al + H 2 O + OH  (2x+y) 
 AlO 2 + 3/2H 2 (3(2x+y)/2)
 
n H2
x + y/2 + 3(2x+y)/2 = 0,08 x = 0,01
  
 m X = m Ba + m Na + m Al = 3,45
  27*(6x - (2x + y)) = 0,54 y = 0,02
m Al d
Chọn C.
P2 : 1/2X   0,02 mol H 2 P2 : K hÕt, Al d

+ H2 O
Câu 18:   
P1: 1/2X   0,035 mol H 2 P1: X tan hÕt
+ KOH d
K(x) + H 2 O 
 KOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
P2 :  x/2 + 3x/2 = 0,02 
 x = 0,01
Al + H 2 O + KOH(x) 
 KAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)
K(x) + H 2 O 
 KOH(x) + 1/2H 2 (x/2)
P1:  x/2 + 3y/2 = 0,035 
 y = 0,02
Al(y) + H 2 O + KOH 
 KAlO 2 + 3/2H 2 (3y/2)
 HCl
 Y: Al d (0,02 - 0,01 = 0,01); Fe   H2 (0,025)

BT e
 3n Al(d) + 2n Fe = 2n H2 
 n Fe(1/2X ) = 0,01 mol

1/2 X
 m K = 0,39; m Al = 0,54; m Fe = 0,56 gam
Chọn B.
Na(2x) + H 2 O   NaOH(2x) + 1/2H 2 (x)

Câu 19: Chän V = 22,4 
Al(x) + H 2 O + NaOH(2x) 
 NaAlO 2 + 3/2H 2 (3x/2)
 x + 3x/2 = 1  x = 0,4 
 Al tan hÕt, Y chøa Fe
H2n
Fe 
+ H2 SO4
 H 2 (0,25); 
BT e
 2n Fe = 2n H2 
 n Fe = 0,25 mol

 n Fe : n Al = 0,25 : 0,4 = 5 : 8
Chọn D.
 NaOH d
P1   H 2 (0,4)
Câu 20: 23,2 gam Na; K; Al  HCl d
P2   m gam muèi + H 2

BT e
 n H2 (2) = n H2 (1) = 0,4  n HCl = 2n H2 (2) = 0,8 
 n Cl = 0,8 mol

 mM = mKL + mCl = 11,6 + 0,8*35,5 = 40 gam
Chọn C.
7. DẠNG TOÁN PHẢN ỨNG NHIỆT NHÔM
* Phản ứng thường gặp
2Al + Fe2 O3   Al 2 O3 + 2Fe
0
t
8Al + 3Fe3O 4   4Al 2 O3 + 9Fe

0
t
* Bài toán thường gặp
Trang 116
 NaOH
 Al d   H 2
X Fex O y ; Al 
t0
 Y  Al 2 O3  
 HNO3 (H 2 SO 4 ®Æc)
NO (SO 2 )
 Fe  
 HCl(H 2 SO 4 lo±ng)
 H2
* Công thức thường gặp
BT Fe
X Y
 xn Fex Oy (X) = n Fe(Y)

BT Al
 n Al(X) = 2n Al2O3 (Y) + n Al(d Y)

BT O
 yn Fex Oy (X) = 3n Al2O3 (Y)

 
BT e
 3n Al(Y) = 2n H2
Y  NaOH


 
  n NaOH = n Al(Y) + 2n Al2 O3 (Y)

BT e
Y  HCl
 3n Al(Y) + 2n Fe(Y) = 2n H2
 Y Fe; Al; O

   3n Fe + 3n Al = 2n O + 3n NO
BT e
Y  HNO3 d
Y  HNO3 (H 2 SO 4 ®Æc, d )


    BT e
Y  H 2 SO 4 ®Æc, d
 3n Fe + 3n Al = 2n O + 2n SO2

n H = 2n O + 4n NO
n = 2n + 4n
 H O SO2

Câu 1: (Đề TSĐH A - 2012) Hỗn hợp X gồm Fe3O4 và Al có tỉ lệ mol tƣơng ứng 1: 3. Thực hiện phản
ứng nhiệt nhôm X (không có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc hỗn hợp
gồm
A. Al, Fe, Fe3O4 và Al2O3. B. Al2O3, Fe và Fe3O4.
C. Al2O3 và Fe. D. Al, Fe và Al2O3.
Câu 2: (Đề TSCĐ - 2009) Để điều chế đƣợc 78 gam Cr từ Cr2O3 (dƣ) bằng phƣơng pháp nhiệt nhôm
với hiệu suất của phản ứng là 90% thì khối lƣợng bột nhôm cần dùng tối thiểu là
Câu 3: (Đề TSĐH B - 2014) Nung hỗn hợp gồm 0,12 mol Al và 0,04 mol Fe3O4 một thời gian, thu
đƣợc hỗn hợp rắn X. Hoà tan hoàn toàn X trong dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc 0,15 mol khí H2
và m gam muối. Giá trị của m là
A. 32,58. B. 33,39. C. 31,97. D. 34,10.
Câu 4: (Đề TSĐH B - 2007) Nung hỗn hợp bột gồm 15,2 gam Cr2O3 và m gam Al ở nhiệt độ cao. Sau
khi phản ứng hoàn toàn, thu đƣợc 23,3 gam hỗn hợp rắn X. Cho toàn bộ hỗn hợp X phản ứng
với axit HCl (dƣ) thoát ra V lít khí H2 (ở đktc). Giá trị của V là
A. 7,84. B. 4,48. C. 3,36. D. 10,08.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2008) Nung nóng m gam hỗn hợp Al và Fe2O3 (trong môi trƣờng không có
không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc hỗn hợp rắn Y. Chia Y thành hai phần
bằng nhau:
- Phần 1 tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng (dƣ), sinh ra 3,08 lít khí H2 (ở đktc);
- Phần 2 tác dụng với dung dịch NaOH (dƣ), sinh ra 0,84 lít khí H2 (ở đktc).
Trang 117
A. 22,75 B. 21,40. C. 29,40. D. 29,43.
Câu 6: (Đề TSCĐ - 2012) Nung hỗn hợp bột gồm Al và Fe2O3 (trong điều kiện không có oxi), thu
đƣợc hỗn hợp chất rắn X. Chia X thành 2 phần bằng nhau:
- Cho phần 1 vào dung dịch HCl (dƣ) thu đƣợc 7,84 lít khí H2 (đktc);
- Cho phần 2 vào dung dịch NaOH (dƣ) thu đƣợc 3,36 lít khí H2 (đktc).
Biết rằng các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lƣợng của Fe trong X là
A. 33,61%. B. 42,32%. C. 66,39%. D. 46,47%.
Câu 7: (Đề TSĐH A - 2013) Hỗn hợp X gồm 3,92 gam Fe, 16 gam Fe2O3 và m gam Al. Nung X ở
nhiệt độ cao trong điều kiện không có không khí, thu đƣợc hỗn hợp chất rắn Y. Chia Y thành
hai phần bằng nhau. Phần một tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng (dƣ), thu đƣợc 4a mol khí
H2. Phần hai phản ứng với dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc a mol khí H2. Biết các phản ứng đều
xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 3,51. B. 4,05. C. 5,40. D. 7,02.
Câu 8: (Đề TSCĐ - 2008) Đốt nóng một hỗn hợp gồm Al và 16 gam Fe2O3 (trong điều kiện không có
không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc hỗn hợp rắn X. Cho X tác dụng vừa đủ
với V ml dung dịch NaOH 1M sinh ra 3,36 lít H2 (ở đktc). Giá trị của V là
A. 150. B. 300. C. 100. D. 200.
Câu 9: (Đề TSĐH B - 2010) Trộn 10,8 gam bột Al với 34,8 gam bột Fe3O4 rồi tiến hành phản ứng
nhiệt nhôm trong điều kiện không có không khí. Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp rắn sau phản ứng
bằng dung dịch H2SO4 loãng (dƣ), thu đƣợc 10,752 lít khí H2 (đktc). Hiệu suất của phản ứng
nhiệt nhôm là
A. 80%. B. 90%. C. 70%. D. 60%.
Câu 10: (Đề TSCĐ - 2011) Nung hỗn hợp gồm 10,8 gam Al và 16,0 gam Fe2O3 (trong điều kiện không
có không khí), sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc chất rắn Y. Khối lƣợng kim loại
trong Y là
Câu 11: (Đề MH lần I - 2017) Nung hỗn hợp X gồm 2,7 gam Al và 10,8 gam FeO, sau một thời gian
thu đƣợc hỗn hợp Y. Để hòa tan hoàn toàn Y cần vừa đủ V ml dd H2SO4 1M. Giá trị của V là
A. 375. B. 600. C. 300. D. 400.
Câu 12: (Đề TSCĐ - 2007) Khi cho 41,4 gam hỗn hợp X gồm Fe2O3, Cr2O3 và Al2O3 tác dụng với dung
dịch NaOH đặc (dƣ), sau phản ứng thu đƣợc chất rắn có khối lƣợng 16 gam. Để khử hoàn toàn
41,4 gam X bằng phản ứng nhiệt nhôm, phải dùng 10,8 gam Al. Thành phần phần trăm theo
khối lƣợng của Cr2O3 trong hỗn hợp X là (Cho: hiệu suất của các phản ứng là 100%)
A. 50,67%. B. 20,33%. C. 66,67%. D. 36,71%.
Câu 13: (Đề TSĐH B - 2009) Nung nóng m gam hỗn hợp gồm Al và Fe3O4 trong điều kiện không có
không khí. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc hỗn hợp rắn X. Cho X tác dụng với
dung dịch NaOH (dƣ) thu đƣợc dung dịch Y, chất rắn Z và 3,36 lít khí H2 (ở đktc). Sục khí CO2
(dƣ) vào dung dịch Y, thu đƣợc 39 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 45,6. B. 48,3. C. 36,7. D. 57,0.
Câu 14: (Đề TSĐH B - 2011) Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp gồm m gam Al và 4,56 gam
Cr2O3 (trong điều kiện không có O2), sau khi phản ứng kết thúc, thu đƣợc hỗn hợp X. Cho toàn
bộ X vào một lƣợng dƣ dung dịch HCl (loãng, nóng), sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn,
thu đƣợc 2,016 lít H2 (đktc). Còn nếu cho toàn bộ X vào một lƣợng dƣ dung dịch NaOH (đặc,
nóng), sau khi các phản ứng kết thúc thì số mol NaOH đã phản ứng là
Trang 118
Câu 15: (Đề TSĐH B - 2012) Nung nóng 46,6 gam hỗn hợp gồm Al và Cr2O3 (trong điều kiện không
có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Chia hỗn hợp thu đƣợc sau phản ứng thành
hai phần bằng nhau. Phần một phản ứng vừa đủ với 300 ml dung dịch NaOH 1M (loãng). Để
hòa tan hết phần hai cần vừa đủ dung dịch chứa a mol HCl. Giá trị của a là
A. 0,9. B. 1,3. C. 0,5. D. 1,5.
Câu 16: (Đề TSĐH A - 2014) Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp gồm Al và m gam hai oxit sắt
trong khí trơ, thu đƣợc hỗn hợp rắn X. Cho X vào dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc dung dịch Y,
chất không tan Z và 0,672 lít khí H2 (đktc). Sục khí CO2 dƣ vào Y, thu đƣợc 7,8 gam kết tủa.
Cho Z tan hết vào dung dịch H2SO4, thu đƣợc dung dịch chứa 15,6 gam muối sunfat và 2,464
lít khí SO2 (ở đktc, là sản phẩm khử duy nhất của H2SO4). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
A. 6,48. B. 5,04. C. 6,96. D. 6,29.
Câu 17: (Đề THPT QG - 2015) Tiến hành phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp X gồm 0,03 mol Cr2O3; 0,04
mol FeO và a mol Al. Sau một thời gian phản ứng, trộn đều, thu đƣợc hỗn hợp chất rắn Y. Chia
Y thành hai phần bằng nhau. Phần một phản ứng vừa đủ với 400 ml dung dịch NaOH 0,1M
(loãng). Phần hai phản ứng với dung dịch HCl loãng, nóng (dƣ), thu đƣợc 1,12 lít khí H2 (đktc).
Giả sử trong phản ứng nhiệt nhôm, Cr2O3 chỉ bị khử thành Cr. Phần trăm khối lƣợng Cr2O3 đã
phản ứng là
A. 20,00%. B. 33,33%. C. 50,00%. D. 66,67%.
Câu 18: (Đề THPT QG - 2017) Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp Al và Fe2O3 (trong điều kiện
không có không khí), thu đƣợc 36,15 gam hỗn hợp X. Nghiền nhỏ, trộn đều và chia X thành hai
phần. Cho phần một tác dụng với dung dịch NaOH dƣ, thu đƣợc 1,68 lít khí H2 (đktc) và 5,6
gam chất rắn không tan. Hòa tan hết phần hai trong 850 ml dung dịch HNO3 2M, thu đƣợc 3,36
lít khí NO (đktc) và dung dịch chỉ chứa m gam hỗn hợp muối. Biết các phản ứng xảy ra hoàn
toàn. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 113. B. 95. C. 110. D. 103.
Câu 19: (Đề THPT QG - 2018) Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp gồm Al và m gam hai oxit sắt
trong khí trơ, thu đƣợc hỗn hợp chất rắn X. Cho X vào dd NaOH dƣ, thu đƣợc dung dịch Y,
chất không tan Z và 0,672 lít khí H2 (đktc). Sục khí CO2 dƣ vào Y, thu đƣợc 8,58 gam kết tủa.
Cho Z tan hết vào dd H2SO4 (đặc, nóng), thu đƣợc dung dịch chứa 20,76 gam muối sunfat và
3,472 lít khí SO2 (đktc). Biết SO2 là sản phẩm khử duy nhất của S+6, các phản ứng xảy ra hoàn
toàn. Giá trị của m là
A. 7,28. B. 8,04. C. 6,96. D. 6,80.
Câu 20: (Đề TN THPT QG – 2021) Nung nóng m gam hỗn hợp gồm Al và hai oxit sắt trong khí trơ, thu
đƣợc hỗn hợp rắn X. Nghiền nhỏ X, trộn đều rồi chia thành hai phần. Phần một phản ứng đƣợc
tối đa với dung dịch chứa 0,1 mol NaOH, thu đƣợc 0,03 mol H2. Phần hai tan hết trong dung dịch
chứa 0,72 mol H2SO4 đặc nóng, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa các muối trung hòa và 0,27 mol
SO2 (sản phẩm khử duy nhất của H2SO4). Dung dịch Y tác dụng vừa đủ với 0,009 mol KMnO4
trong dung dịch H2SO4 loãng dƣ. Biết các phản ứngxảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 26,95. B. 33,32. C. 28,84. D. 32,34.
Câu 21: Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp X gồm Al và một oxit sắt FexOy (trong điều kiện
không có không khí) thu đƣợc 92,35 gam chất rắn Y. Hòa tan Y trong dung dịch NaOH dƣ thấy
có 8,4 lít khí H2 (ở đktc) thoát ra và còn lại phần không tan Z. Hòa tan 1/2 lƣợng Z bằng dung
Trang 119
dịch H2SO4 đặc, nóng (dƣ) thấy có 13,44 lít khí SO2 (ở đktc) thoát ra. Biết các phản ứng xảy ra
hoàn toàn. Khối lƣợng Al2O3 trong Y và công thức oxit sắt lần lƣợt là
A. 40,8 gam và Fe3O4. B. 45,9 gam và Fe2O3. C. 40,8 gam và Fe2O3. D. 45,9 gam và Fe3O4.
Câu 22: Cho 3,94 gam hỗn hợp X gồm bột Al và Fe3O4 (trong đó Al chiếm 41,12% về khối lƣợng) thực
hiện phản ứng nhiệt nhôm hoàn toàn hỗn hợp X trong chân không thu đƣợc hỗn hợp Y. Hòa tan
hoàn toàn Y trong dung dịch chứa 0,314 mol HNO3 thu đƣợc dung dịch Z chỉ có các muối và
0,021 mol một khí duy nhất là NO. Cô cạn dung dịch Z, rồi thu lấy chất rắn khan nung trong
chân không đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc hỗn hợp khí và hơi T. Khối lƣợng của T gần
nhất với giá trị nào sau đây?
Câu 23: Tiến hành phản ứng nhiệt nhôm hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm bột Al và FexOy trong điều
kiện không có không khí thu đƣợc hỗn hợp Y. Nghiền nhỏ, trộn đều hỗn hợp Y rồi chia thành 2
phần:
- Phần 1 có khối lƣợng 14,49 gam đƣợc hòa tan hết trong dung dịch HNO3 loãng, dƣ, đun nóng
thu đƣợc dung dịch Z và 0,165 mol NO (sản phẩm khử duy nhất).
- Phần 2 đem tác dụng với dung dịch NaOH dƣ đun nóng thu đƣợc 0,015 mol khí H2 và còn lại
2,52 gam chất rắn. Công thức của oxit sắt và giá trị của m lần lƣợt là:
A. FeO và 19,32. B. Fe3O4 và 19,32. C. Fe3O4 và 28,98. D. Fe2O3 và 28,98.
Câu 24: Nung nóng m gam hỗn hợp X gồm bột Al và FexOy trong điều kiện không có không khí đến
phản ứng hoàn toàn thu đƣợc hỗn hợp Y. Nghiền nhỏ, trộn đều hỗn hợp Y rồi chia thành 2
phần:
- Phần 1 có khối lƣợng 6,025 gam đƣợc hòa tan hết trong dung dịch HNO3 loãng dƣ, đun nóng
thu đƣợc dd Z và 0,075 mol NO (sản phẩm khử duy nhất)
- Phần 2 đem tác dụng với dd NaOH dƣ, đun nóng thu đƣợc 0,1125 mol H2 và còn lại 8,4 gam
chất rắn. Công thức của oxit sắt và giá trị của m lần lƣợt là:
A. Fe3O4 và 13,92. B. Fe2O3 và 24,1. C. Fe3O4 và 19,32. D. Fe2O3 và 28,98.
Câu 25: Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm hỗn hợp Al và Fe3O4 (trong điều kiện không có không khí thu
đƣợc 234,75 gam chất rắn X. Chia X thành hai phần:
- Cho 1 phần tác dụng với dung dịch NaOH dƣ thu đƣợc 1,68 lít khí H2 ở đktc và m gam chất
rắn. Hòa tan hết m gam chất rắn vào dung dịch H2 SO4 đặc nóng thu đƣợc dung dịch chứa 82,8
gam muối và 0,6 mol SO2 là sản phẩm khử duy nhất.
- Hòa tan hết phần 2 trong 12,97 lít dung dịch HNO3 1M, thu đƣợc hỗn hợp khí Y (gồm 1,25
mol NO và 1,51 mol NO2) và dung dịch A chứa các chất tan đều là muối, trong đó có a mol
Fe(NO3)3. Biết các phản ứng hoàn toàn. Giá trị của a gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 1,10. B. 1,50. C. 1,00. D. 1,20.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D D C A A D D B A A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C D B B B C D C B A
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
C B B B D
8Al(3) + 3Fe3O4 (1)   4Al 2 O3 + 9Fe  chÊt r¾n gåm Fe; Al2 O3 v¯ Al d
0
t
Câu 1:
Chọn D.
Trang 120
2Al + Cr2 O3   Al 2 O3 + 2Cr(1,5)  n Al = 1,5*(100/90) = 1,67  m Al = 45 gam
0
t
Câu 2:
Chọn D.
  X Al (0,12); Fe (0,12); O (0,16)   H 2 + Muèi

0
t + HCl
Câu 3: Al (0,12); Fe3O 4 (0,04)

 n HCl = n H = 2n H2 + 2n O(Y) = 0,62 mol

 mMuèi = mKL + mCl = 0,12*27 + 0,12*56 + 0,62*35,5 = 31,97 gam
Chọn C.
Cr2 O3 (0,1) t0 Al2 O3  HCl

Câu 4:    23,3 gam X  ; X   H 2 (V)
 Al  Cr v¯ ?

BTKL
 mAl = 23,3 - 15,2 = 8,1 gam  n Al(b®) = 0,3;  BT e
3n Al > 3n 3
 Al d
Cr

BT O
 n Al2 O3 (X) = 0,1; 
BT Al
 n Al(d X) = 0,1; 
BT Cr
 n Cr(X) = 0,2

X + HCl
BT e
3n Al + 2n Cr = 2n H2  n H2 = 0,35 
 VH2 = 7,84 L
Chọn A.
Al 2 O3 P2(Al d )  H 2 (0,0375);  n Al(d ) = 0,025

+ NaOH BTe
Al 
Câu 5: X 
t0
 Y Fe 2n Fe + 3n Al = 2n H2
Fe2 O3 Al d P1(Fe; Al d )   H 2 (1,375); 
+ H 2 SO 4 BTe
  n Fe = 0,1 mol
Fe(0,2); Al (0,05) 

BT Fe
 n Fe2 O3 (X) = 0,1; 
BT O
 n Al2O3 = 0,1
Y 

Al 2 O3 
BT Al
 n Al(X) = 0,25  m X = m Fe2O3 + m Al = 22,75
Chọn A.
Al 2 O3 P2(Al d )  H 2 (0,15);  n Al(d ) = 0,1

+ NaOH BTe
Al 
Câu 6:  
t0
 X Fe 2n Fe + 3n Al = 2n H2
Fe2 O3 Al d 1(Fe v¯ Al)
P 
+ HCl
 H (0,35); 
BTe
 n = 0,2
2
 Fe
Fe(0,4); Al (0,2) 

BT Fe
 n Fe2 O3 = 0,2
X 
  %m Fe(X) = 46,47%
v¯ Al 2 O3 
BT O
 n Al2 O3 (X) = 0,2
Chọn D.
Al  
BT O
 Al2 O3 (0,1)
  BT Fe P1 
+ H2 SO4
 4a mol H 2
Câu 7: X Fe (0,07) 
t0
 Y    Fe (0,27) +
Fe O (0,1) Al d (x mol) P2 
+ NaOH
a mol H 2
 2 3 
 
BT e P1
 3x + 0,27*2 = 4a*2*2 x = 0,06
  BT e P 

  3x = a*2*2 a = 0,045
2

BT Al
 n Al(b®) = n Al(d ) + 2n Al2 O3 = 0,26 
 m Al = 7,02 gam
Chọn D.
Al; Fe2 O3 (0,1)   X Al 2 O3 ; Fe +? ; X  H 2 (0,15)  X chøa Al d

0
t + NaOH
Câu 8:
Trang 121

BT e
X  NaOH
 n Al(d ) = 0,1 mol; 
BT O
 n Al2 O3 (X) = 0,1 mol
Al (0,1) + H 2 O + NaOH(0,1)  NaAlO 2 + 3/2H 2 n NaOH(pø ) = 0,3


X + NaOH
 
Al 2 O3 (0,1) + 2NaOH(0,2) 
 2NaAlO 2 + H 2 O  VNaOH = 300 mL
Chọn B.
8Al(0,4) + 3Fe3O 4 (0,15)   4Al 2 O3 + 9Fe

0
t
Câu 9:
Chän n Fe3O4 (pø ) = 3x  n Al(pø ) = 8x 
 n Fe = 9x
Al d (0,4 - 8x) + H2SO4 

BT e
 2n Fe + 3n Al = 2n H2
 hh r¾n    H 2 (0, 48) 
Fe (9x)  2*8x + 3*(0,4 - 8x) = 0,48*2
 x = 0,03 
 HS(Al) = (8*0,03/0,4)*100 = 60%
Chọn A.
Câu 10: Al(0,4)   Y Al d (0,2); Fe (0,2) + Al 2O 3 (0,1)

Fe2 O3
0,1

 mKL = mFe + mAld = 16,6 gam
Chọn A.
X Al(0,1); FeO(0,15)   Y; Y   Z Al3 (0,1); Fe2 (0,15) v¯ SO24

0
t + H2SO4
Câu 11:

BT§T.Z
n SO2 = 0,3 = n H2SO4 (b®) 
 VH2SO4 = 300 mL
4
Chọn C.
Câu 12: X Fe2 O3 ; Cr2 O3 ; Al 2 O3 

+ NaOH ®Æc, d
 16 gam Fe 2 O3  n Fe2O3 (X) = 0,1 mol
BT e
X + Al(0,4)
 3n Al = 6n Fe2O3 (X) + 6n Cr2O3 (X)  n Cr2O3 (X) = 0,1 
 %m Cr2O3 (X) = 36,71%
Chọn D.
Al Al O Z Fe2 O3 + H 2 (0,15)

Câu 13: m gam  
t0
 X 2 3 
+ NaOH d
  CO2
Fe3O4 Fe; Al d Y NaOH; NaAlO2   Al(OH)3 

BT e
X  NaOH
 3n Al(d) = 2n H2  n Al(d) = 0,1 
BT Al
 n Al(d ) + 2n Al2O3 = n Al(OH)3  n Al2O3 = 0,2

 
BTAl
 n Al(b®) = n Al(OH)3 = 0,5 mol
  BT O 
 m = m Al + m Fe3O4 = 48,3 gam

   4n Fe O
3 4
= 3n Al O
2 3
 n Fe O
3 4
= 0,15
Chọn B.
 
BT O
 Al 2 O3 (0,03)
Al  X + HCl
 0,09 mol H 2
 X    Cr (0,06)
0
y BT Cr
Câu 14: 
X   NaAlO2
+ NaOH(®Æc, nãng)
Cr2 O3 (0,03) Al d


BT e
 2n Cr + 3n Al(d) = 2n H2   n Al(d ) = 0,02 mol

BT Al
X  NaOH
 n NaAlO2 = n Al + 2n Al2 O3 = 0,08 
BT Na
 n NaOH(pø ) = 0,08 mol
Chọn B.
Trang 122
Al 2 O3
Al  P1 
+ HCl
 Y Cr 2  ; Al3 ; Cl 
  X Cr
0
t
Câu 15: 46,6 gam 
Cr2 O3 Al d P2 
+ 0,3 mol NaOH
 NaAlO 2


BT Na
P1  NaOH
 n NaAlO2 = 0,3 
BT Al
 n Al ( X )  n NaAlO2 = 0,3  n Al(46,6) = 0,6  n Cr2 O3 (46,6) = 0,2

BT Al
 n Al3 (Y) = 0,3; 
BT Cr
 n Cr2 (Y) = 0,2; 
BTDT.Y
 n Cl = 1,3 = n HCl
Chọn B.
Z Fe   H 2 SO 4
15,6 gam Fe + SO 24 + SO 2
 Al 2 O3  

0,11
Al     CO2
  X  Al d  ; X   dd Y   Al(OH)3 (0,1)
0
Câu 16:  t NaOH d
Fex O y  Fe   H (0,03)
 2


BT e
X  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,02 mol

BT Al
 2n Al2 O3 (X) + n Al(d) = n Al(OH)3  n Al2O3 (X) = 0,04 mol
Fe  H2SO4
  nSO2 (Muèi) = nSO2  m Fe = m M - mSO2 = 5,04 gam
4 4

 n O(oxit s¾t ) = 3n Al2O3 (X) = 0,12 mol 
BT O
 m Oxit s¾t = m Fe + m O = 6,96 gam
Chọn C.
Al  Al 2 O3 ; Cr2 O3 (d) 
 P1(Y) 
+ NaOH
  (Al 2 O3 ; Al d pø)
Câu 17: X Cr2 O3 (0,03)   Y  FeO (d); Al d
0 0,04
t
P
 2(Y)   H 2 (0,05) (Al d; Fe; Cr pø)
+ HCl
FeO (0,04) Cr (x); Fe (y)

 n Al(b®) = n NaOH  n Al(X) = 0,04*2 = 0,08 mol
P
1( Y )+NaOH

BT e
X Y
 3n Al(pø) = 2n Fe + 3nCr  n Al(pø) = (2x/3 + y) 
 n Al(d) = [0,08 - (2x/3 + y)]
 BT e:
P2 ( Y ) +HCl
 2n Fe + 2n Cr + 3n Al(d ) = 2n H2  2x + 2y + 3(0,08 - 2x/3 - y) = 0,05*2*2
 y = 0,04; 
BT Cr
 n Cr2 O3 (pø ) = 0,02 mol 
 %Cr2 O3 (pø) = 66,67%
Chọn D.
Al 2 O3
Al  P1(X) 
+ NaOH
H 2 (0,075) + Fe (0,1)
Câu 18:  t0
 36,15 gam X Fe
Fe2 O3 Al d P2(X) R; O 
+ HNO3
1,7 mol
Muèi + NO (0,15) + H 2 O


P1 + NaOH
BT e
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,05;  BT Fe
 n Fe2O3 = 0,05; BT O
 n Al2O3 = 0,05
 m P1 = m Al(d ) + m Fe + m Al2O3 = 12,05 gam 
 m P2 = 24,1 gam
P1  P2
  n Al(d) = n Al2O3 = x  n Fe = 2x  27x + 102x + 56*2x = 24,1 
 x = 0,1 mol

 P1 R (19,3 gam) + O (0,3 mol)

P2 +HNO3
 n H = 4n NO + 2n O + 10n NH4 NO3 
 n NH 4 NO3 = 0,05 mol
P2  HNO3
  n e = 3n NO + 2n O + 8n NH4 NO3 = 1,45 mol

 m Muèi = m KL + 62*n e + m NH 4 NO3 = 113,2 gam
Chọn C.
Trang 123
Z Fe   H 2 SO4
20,76 gam Fe + SO 24 + SO 2
 Al 2 O3  

0,155
Al  
Câu 19:  t0
 X  Al d  ; X 
NaOH d
 H 2 (0,03)
Fex O y  Fe    CO2
dd Y   Al(OH)3 (0,11)

 BT e
X  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,02 mol

BT Al
 2n Al2 O3 (X) + n Al(d) = n Al(OH)3  n Al2O3 (X) = 0,045 mol
Fe  H2SO4
  nSO2 (Muèi) = nSO2  m Fe = m M - mSO2 = 5,88 gam
4 4

 n O(oxit s¾t ) = 3n Al2O3 (X) = 0,135 mol 
BT O
 m Oxit s¾t = m Fe + m O = 8,04 gam
Chọn B.
Al 2 O3  NaOH
P1(X)  H 2 (0,03)
Al 
0,1 mol
Câu 20:  
t0
 X Fe P2(X) R; O 
+ H 2 SO4
 SO2 + dd Y; Y + (KMnO 4 + H 2SO 4 )
Fex O y Al d 0,72 mol
 0,27 mol 0,009 mol

P1 + NaOH
BT e
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,02 mol

P1 + NaOH
 n NaOH = 2n Al2O3 + n Al(d )  n Al2O3 = 0,04 
 P1 Al (0,1); O (0,12) v¯ Fe

P2 +H2 SO4
 n H = 4n SO2 + 2n O 
 n O = 0,18  P2 /P1 = 1,5

 P2 Al (0,15); O (0,18) v¯ Fe
BT e
P2  KMnO4
3n Al + 3n Fe = 2n SO2 + 2n O + 5n KMnO4 
 n Fe = 0,165 mol
 m P2 = 16,17 gam; m P1 = 16,17/1,5 
 m = m P1 + m P2 = 26,95 gam
Chọn A.
 Al 2 O3 
Al   1/2 Z Fe  H 2 SO4 d
 Fe3 + SO 24 + SO 2 (0,6)
  Y  Al d  ; Y  
0
t NaOH d
Câu 21: X 
Fex O y  Fe  H 2 (0,375)
 BT e
Y  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,25 mol
BT e
Z  H 2 SO 4
 3n Fe = 2n SO2  n Fe(Z) = 0,4*2 = 0,8 mol = n Fe(Y) = n Fe(X)

mY
m Al2O3 + m Fe + m Al(d )  m Al2O3 = 40,8 
 n Al2O3 (Y) = 0,4 mol

BT O
 n O(oxit s¾t ) = 3n Al2O3 (X) = 1,2 mol
Fex Oy  x : y = n Fe : nO = 0,8 : 1,2 = 2 : 3 
 Fe2O3
Chọn C.
NO (0,021)

 Al (0,06)   Al3
Al (0,06)   n Q Al 2 O3 ; Fe 2O3
Câu 22: X  
t0
 Y  Fe (0,03)  ; Y 
 HNO3
   Fe 
 
0
t
 
0,314 mol
Fe3O 4 (0,01) O (0,04)   dd Z 
NO2 ; N 2 O
 NH 4 T
 NO   O2 ; H 2 O
  3
Trang 124
Y  HNO3
  n H = 2n O + 4n NO + 10n NH 
 n NH = 0,015 mol
4 4
Y  HNO3

 n NO (Z) = 0,278 mol
BT N 3

 m Z = m Al + m Fe + m NH + m NO = 20,806 gam
4 3

 n Fe2 O3 = 0,015; 
BT Fe
 n Al2 O3 = 0,03 
BT Al
 m Q = 5,46 gam

BTKL
 mT = mZ - mQ = 15,346 gam
Chọn B.
 Al 2 O3 
Al  14,49 gam P1(Y)   NO (0,165)
HNO3 d

Câu 23: X  
t0
 Y  Al d   NaOH d
Fex O y  Fe  P2(Y)  Fe (0,045) + H 2 (0,015)
BT e
Y  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,01 mol  n Fe(Y) : n Al(Y) = 4,5 : 1
Fe (4,5x); Al (x)  

 HNO3
BT e
 3*4,5x + 3x = 0,165*3 x = 0,03
 P1(Y)   14,49 
Al 2 O3 (y)    56*4,5x + 27x + 102y = 14,49 y = 0,06
 P2(Y) Fe (0,045); Al (0,01); Al 2 O3 (0,02) 
 m X = m P1( Y ) + m P2 ( Y ) = 19,32 gam

 
BT O
 n O(X) = 3n Al2 O3 (Y) = 0,24 mol Fex Oy
  BT Fe   x : y = 3 : 4  Fe3O 4

   n Fe(X) = n Fe(Y) = 0,18 mol
Chọn B.
 Al 2 O3 
Al  6,025 gam P1(Y)   NO (0,075)
HNO3 d

  Y  Al d 
0
t
Câu 24: X   NaOH d
Fex O y  Fe  P2(Y)  Fe (0,15) + H 2 (0,1125)
BT e
Y  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,075 mol  n Fe(Y) : n Al(Y) = 2 : 1
   3*2x + 3x = 0,075*3 x = 0,025

BT e
Fe (2x); Al (x)  HNO3
 P1(Y)   14,49 
Al 2 O3 (y)    56*2x + 27x + 102y = 6,025 y = 0,025
 P2(Y) Fe (0,15); Al (0,075); Al 2 O3 (0,075) 
 m X = m P1( Y ) + m P2 ( Y ) = 24,1 gam

 
BT O
 n O(X) = 3n Al2O3 (Y) = 0,3 mol Fex Oy
  BT Fe   x : y = 2 : 3  Fe 2 O 3
 
  n Fe(X) = n Fe(Y) = 0,2 mol
Chọn B.
 Al 2 O3  
H 2 (0,075)
 Al  P
 1(X) 
NaOH d
   H2 SO4
  X  Al d  Fe   82,8 gam M + SO2 (0,6)
t0
Câu 25:   ®Æc, nãng
 3 4
Fe O
 Fe  P   HNO3
2(Y) 12,97 mol
 dd A Muèi + Y NO (1,25); NO2 (1,51)
BT e
X  NaOH
 3n Al(d ) = 2n H2  n Al(d ) = 0,05 mol

Fe+H2SO4
 nSO2 (M) = nSO2  m Fe(M) = 25,2 gam 
 n Fe(M) = 0,45 = n Fe(P1X)
4

 n Fe3O4 (hh) = 0,15 
BT Fe BT O
 n Al2 O3 (P1X) = 0,2 mol
Trang 125
   3*2x + 3x = 0,075*3 x = 0,025
BT e
Fe (2x); Al (x)  HNO3
 P1(Y)   14,49 
Al 2 O3 (y)    56*2x + 27x + 102y = 6,025 y = 0,025

P1
 X Al (0,05); Fe (0,45); Al 2 O3 (0,2) 
 m P1 (X) = 46,95 gam

P2
 X Al (0,2); Fe (1,8); Al 2 O3 (0,8) 
 P2(X) Fe (1,8); Al (1,8); O (2,4)
X  HNO3
  n H = 2n NO2 + 4n NO + 2n O(X) + 10n NH 
 n NH = 0,015
4 4
 3 3  

 A Fe (b); Fe (a); Al (1,8); NH (0,015); NO
4 3
   2b + 3a + 1,8*3 = 1,25*3 + 1,51 + 0,015*8 + 2,4*2

BT e
  BT Fe 
 a = 1,18 mol
   a + b = 1,8
Chọn D.
CHUYÊN ĐỀ 3: KIM LOẠI SẮT, CROM VÀ HỢP CHẤT

1. SỬ DỤNG QUY ĐỔI ĐỂ CHINH PHỤC DẠNG TOÁN SẮT VÀ HỢP CHẤT TÁC DỤNG VỚI
AXIT HNO3 (H2SO4 ĐẶC)
Dạng toán thƣờng gặp: Hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 tác dụng với H2SO4 đặc,

HNO3 hoặc (H+ và NO3 ). Để giải dạng toán này, thƣờng chúng ta quy đổi hỗn hợp sắt và oxit
thành: Fe và O.

a. Sắt và hợp chất tác dụng với HNO3 hoặc (H+ và NO3 )
 
BT e
 3n Fe = 2n O(X ) + n NO2 + 3n NO + 8n N 2 O + 10n N 2 + 8n NH 


 4
  n = 2n + 2n + 4n + 10n + 12n + 10n

 H O(X ) NO2 NO N2O N2 NH 4
b. Sắt và hợp chất tác dụng với H2SO4 đặc


 
BT e
 3n Fe = 2n O(X ) + 2n SO2


 
  n H  = 2n O(X ) + 4n SO2
c. Lưu ý
+ Khi Fe hoặc Cu dƣ sau phản ứng thì dd không tồn tại Fe3+ do xảy ra các phản ứng:
Fed + 2Fe3 
 3Fe2 ; 2Fe3 + Cu 
 2Fe2 + Cu2
+ Trƣờng hợp: Kim loại tác dụng với H2SO4 đặc: n SO2 = n SO2 (M )
4
1.2. Bài tập vận dụng

Câu 1: Hòa tan hoàn toàn m gam bột Fe bằng dung dịch H2SO4 (đặc, nóng) thu đƣợc dung dịch X và
1,344 lít khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất ở đktc). Cô cạn X, thu đƣợc 8,56 gam muối khan.
Câu 2: Nung nóng 16,8 gam bột sắt ngoài không khí, sau một thời gian thu đƣợc m gam hỗn hợp X
gồm các oxit sắt và sắt dƣ. Hòa tan hết hỗn hợp X bằng H2SO4 đặc, nóng, dƣ thu đƣợc 5,6 lít
SO2 (đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của m là
Trang 126
Câu 3: Hòa tan hoàn toàn a gam FexOy bằng dung dịch H2SO4 đặc, nóng vừa đủ, có chứa 0,075 mol
H2SO4 thu đƣợc b gam một muối có 168 ml khí SO2 (đktc, là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị
của b là
A. 9 gam. B. 2,45 gam. C. 5 gam. D. 3,75 gam.
Câu 4: Hòa tan hoàn toàn 16,0 gam hỗn hợp rắn X gồm FeS2 và Cu2S trong 120,0 gam dung dịch
H2SO4 98%, đun nóng thu đƣợc dung dịch Y và V lít khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất, đktc).
Cho BaCl2 dƣ vào dung dịch Y thu đƣợc 139,8 gam kết tủa. Giá trị của V là
A. 17,92. B. 20,16. C. 16,80. D. 22,4.
Câu 5: (Đề TSĐH B - 2007) Cho 0,01 mol một hợp chất của sắt tác dụng hết với H2SO4 đặc nóng
(dƣ), thoát ra 0,112 lít (ở đktc) khí SO2 (là sản phẩm khử duy nhất). Công thức của hợp chất sắt
đó là
A. FeS. B. FeS2. C. FeO. D. FeCO3.
Câu 6: (Đề TSĐH B - 2014) Cho hỗn hợp gồm 1 mol chất X và 1 mol chất Y tác dụng hết với dung
dịch H2SO4 đặc, nóng (dƣ), tạo ra 1 mol khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất). Hai chất X, Y là:
A. Fe, Fe2O3. B. FeO, Fe3O4. C. Fe3O4, Fe2O3. D. Fe, FeO.
Câu 7: (Đề TSĐH B - 2013) Cho m gam một oxit sắt phản ứng vừa đủ với 0,75 mol H2SO4, thu đƣợc
dung dịch chỉ chứa một muối duy nhất và 1,68 lít khí SO2 (đktc, sản phẩm khử duy nhất của
S+6). Giá trị của m là
A. 24,0. B. 34,8. C. 10,8. D. 46,4.
Câu 8: (Đề TSĐH B - 2009) Hòa tan hoàn toàn 20,88 gam một oxit sắt bằng dung dịch H2SO4 đặc,
nóng thu đƣợc dung dịch X và 3,248 lít khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Cô cạn dung
dịch X, thu đƣợc m gam muối sunfat khan. Giá trị của m là
A. 52,2. B. 54,0. C. 58,0. D. 48,4.
Câu 9: (Đề TSĐH B - 2010) Hoà tan hoàn toàn 2,44 gam hỗn hợp bột X gồm FexOy và Cu bằng dung
dịch H2SO4 đặc nóng (dƣ). Sau phản ứng thu đƣợc 0,504 lít khí SO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở
đktc) và dung dịch chứa 6,6 gam hỗn hợp muối sunfat. Phần trăm khối lƣợng của Cu trong X là
A. 39,34%. B. 65,57%. C. 26,23%. D. 13,11%.
Câu 10: Đem nung hỗn hợp X gồm x mol Fe và 0,15 mol Cu, trong không khí một thời gian, thu đƣợc
63,2 gam hỗn hợp Y, gồm hai kim loại dƣ và hỗn hợp các oxit của chúng. Đem hòa tan hết
lƣợng hỗn hợp Y bằng dung dịch H2SO4 đặc, nóng, dƣ thì thu đƣợc 0,3 mol SO2 (là sản phẩm
khử duy nhất). Giá trị của x là
Câu 11: Một lƣợng bột sắt không bảo quản tốt đã bị oxi hóa thành hỗn hợp X gồm bột Fe và các oxit
sắt. Để khử hết 15,84 gam hỗn hợp X tạo ra sắt thì cần dùng 0,22 mol CO. Nếu 15,84 gam hỗn
hợp X hòa tan hết trong dung dịch H2SO4 đặc, nóng, dƣ sẽ thu đƣợc thể tích khí SO2 (đktc, là
sản phẩm khử duy nhất) là
Câu 12: (Đề TSĐH A - 2007) Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,12 mol FeS2 và a mol Cu2S vào axit
HNO3 (vừa đủ), thu đƣợc dung dịch X (chỉ chứa hai muối sunfat) và khí duy nhất NO. Giá trị
của a là
A. 0,04. B. 0,075. C. 0,12. D. 0,06.
Câu 13: (Đề TSĐH B - 2007) Nung m gam bột sắt trong oxi, thu đƣợc 3 gam hỗn hợp chất rắn X. Hòa
tan hết hỗn hợp X trong dung dịch HNO3 (dƣ), thoát ra 0,56 lít (ở đktc) NO (là sản phẩm khử
duy nhất). Giá trị của m là
A. 2,52. B. 2,22. C. 2,62. D. 2,32.
Trang 127
Câu 14: (Đề TSĐH A - 2008) Cho 11,36 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 phản ứng hết với
dung dịch HNO3 loãng (dƣ), thu đƣợc 1,344 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) và
dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thu đƣợc m gam muối khan. Giá trị của m là
A. 38,72. B. 35,50. C. 49,09. D. 34,36.
Câu 15: (Đề TSCĐ - 2014) Nung nóng 8,96 gam bột Fe trong khí O2 một thời gian, thu đƣợc 11,2 gam
hỗn hợp chất rắn X gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4. Hòa tan hết X trong dung dịch hỗn hợp gồm

a mol HNO3 và 0,06 mol H2SO4, thu đƣợc dung dịch Y (không chứa NH 4 ) và 0,896 lít khí
NO duy nhất (đktc). Giá trị của a là
A. 0,32. B. 0,16. C. 0,04. D. 0,44.
Câu 16: (Đề MH lần II - 2017) Nung 7,84 gam Fe trong không khí, sau một thời gian, thu đƣợc 10,24
gam hỗn hợp rắn X. Cho X phản ứng hết với dung dịch HNO3 (loãng, dƣ), thu đƣợc V ml khí
NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5, ở đktc). Giá trị của V là
A. 2240. B. 3136. C. 2688. D. 896.
Câu 17: (Đề TSĐH B - 2012) Đốt 5,6 gam Fe trong không khí, thu đƣợc hỗn hợp chất rắn X. Cho toàn
bộ X tác dụng với dung dịch HNO3 loãng (dƣ), thu đƣợc khí NO (sản phẩm khử duy nhất) và
dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 18,0. B. 22,4. C. 15,6. D. 24,2.
Câu 18: (Đề TSĐH B - 2010) Nung 2,23 gam hỗn hợp X gồm các kim loại Fe, Al, Zn, Mg trong oxi,
sau một thời gian thu đƣợc 2,71 gam hỗn hợp Y. Hoà tan hoàn toàn Y vào dung dịch HNO3
(dƣ), thu đƣợc 0,672 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Số mol HNO3 đã phản ứng là
A. 0,12. B. 0,14. C. 0,16. D. 0,18.
Câu 19: (Đề TSĐH A - 2009) Cho hỗn hợp gồm 1,12 gam Fe và 1,92 gam Cu vào 400 ml dung dịch
chứa hỗn hợp gồm H2SO4 0,5M và NaNO3 0,2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu
đƣợc dung dịch X và khí NO (sản phẩm khử duy nhất). Cho V ml dung dịch NaOH 1M vào
dung dịch X thì lƣợng kết tủa thu đƣợc là lớn nhất. Giá trị tối thiểu của V là
A. 240. B. 120. C. 360. D. 400.
Câu 20: (Đề TSĐH A - 2011) Cho 0,87 gam hỗn hợp gồm Fe, Cu và Al vào bình đựng 300 ml dung
dịch H2SO4 0,1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 0,32 gam chất rắn và có
448 ml khí (đktc) thoát ra. Thêm tiếp vào bình 0,425 gam NaNO3, khi các phản ứng kết thúc thì
thể tích khí NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất) tạo thành và khối lƣợng muối trong dung dịch là
A. 0,112 lít và 3,750 gam. B. 0,224 lít và 3,865 gam.
C. 0,224 lít và 3,750 gam. D. 0,112 lít và 3,865 gam.
Câu 21: Một hỗn hợp X chứa Fe3O4, FeO tác dụng với axit HNO3 dƣ, thu đƣợc 4,48 lít hỗn hợp khí NO
và N2O (ở đktc) có tỉ khối so với H2 là 16,75 và dung dịch Y không có muối amoni. Nếu cho
hỗn hợp X tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc, nóng, dƣ thì thu đƣợc V lít (đktc, là sản phẩm
khử duy nhất) khí SO2. Giá trị của V là
A. 8,96. B. 9,52. C. 10,08. D. 11,2.
Câu 22: Hòa tan hoàn toàn 19,2 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 trong 400 ml dung dịch
HNO3 3M (dƣ), đun nóng, thu đƣợc dung dịch Y và V lít khí NO (đktc, là sản phẩm khử duy
nhất). Cho 350 ml dung dịch NaOH 2M vào dung dịch Y, thu đƣợc 21,4 gam kết tủa và dung
dịch Z. Giá trị của V là
A. 3,36. B. 5,04. C. 4,48. D. 5,6.
Câu 23: Hòa tan hết 4 gam hỗn hợp A gồm Fe và 1 oxit sắt trong dung dịch axit HCl (dƣ) thu đƣợc
dung dịch X. Sục khí Cl2 cho đến dƣ vào X thu đƣợc dung dịch Y chứa 9,75 gam muối tan.
Trang 128
Nếu cho 4 gam A tác dụng với dung dịch HNO3 loãng dƣ thì thu đƣợc V lít NO (sản phẩm khử
duy nhất, đktc). Giá trị của V là
A. 0,747. B. 1,120. C. 0,726. D. 0,896.
Câu 24: Cho một luồng khí CO đi qua ống sứ đựng m gam Fe2O3 nung nóng. Sau một thời gian thu
đƣợc 13,92 gam chất rắn X gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4. Hòa tan hoàn toàn X trong
HNO3 đặc, nóng thu đƣợc 5,824 lít NO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m là
Câu 25: Cho m gam Fe tác dụng với oxi một thời gian, thu đƣợc 14,64 gam hỗn hợp rắn X. Hòa tan
toàn bộ X trong V lít dung dịch HNO3 0,2M, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa muối và 1,344 lít
khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5, ở đktc). Cho dung dịch NaOH dƣ vào Y, sau khi phản
ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 20,94 gam kết tủa. Giá trị của V là
A. 3,0. B. 3,5. C. 2,5. D. 4,0.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
A B A A C B B C C D
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D D A A A D D D C D
20 21 22 23 24 25
B C A A A B
 H2 SO4
Câu 1: m gam Fe  SO2 (0,06) + 8,56 gam Fe n  ; SO 24
 n SO2 (M) = n SO2 = 0,06 mol 
 m Fe = m M - m SO2 = 2,8 gam
4 4
Chọn A.
 O2  H 2 SO 4
Câu 2: Fe (0,3)   m gam X Fe (0,3); O ; X  SO 2 (0,25)
BT e
X  H 2 SO 4
 3n Fe = 2n SO2 + 2n O  n O(X) = 0,2 
 m X = 20 gam
Chọn B.
 H 2 SO4
Câu 3: a gam Fe; O 
0,075 mol
 SO 2 (0,0075) + b gam Fe 2 (SO 4 )3
2

BT SO4

 nSO2 (M) = n H2SO4 - nSO2 = 0,0675  n Fe2 (SO4 )3 = 0,0225 
 m Fe2 (SO4 )3 = 9 gam
4
Chọn A.
FeS 2 (x) H2 SO4

SO2
Câu 4: 16 gam   3 2  2  BaCl2
dd Y Fe ; Cu ; H ; SO 4  BaSO 4 (0,6)
1,2 mol
Cu2S (y)

BT e
 15x + 10y = 2n SO2   n SO2 = 7,5x + 5y
 
16 gam
 120x + 160y = 16 x = 0,08
  BT S  
 VSO2 = 17,92 L
   2x + y + 1,2 = 7,5x + 5y + 0,6 y = 0,04
Chọn A.
Câu 5: X(0,01) 

+ H2SO4 (®Æc)
 SO2 (0,005)
 
BT e
 0,01*n = 0,005*2  n =1 
 X: FeO
Chọn C.
 H 2 SO 4
Câu 6: X (1); Y (1)  SO 2 (2)
Trang 129

BT e
 1*n + 1*m = 1*2  n =1, m = 1 
 X: FeO; Y: Fe3O4 (FeO.Fe2O3 )
Chọn B.
Câu 7: Fex O y 

+ H 2 SO4 (0,75)
 Fe2 (SO 4 )3 + SO 2 (0,075)

BT S
 n Fe2 (SO4 )3 = 0,225  n Fe = 0,45
n H = 4n SO2 + 2n O 
 n O = 0,6 
 m Fex Oy = m Fe + m O = 34,8 gam
Chọn B.
Fe (x)  H2SO4  

20,88
 56x + 16y = 20,88 x = 0,29
Câu 8: 20,88 gam   SO 2 (0,145)   BT e 
O (y)    3x = 2y + 0,145*2 y = 0,29

BT Fe
 n Fe2 (SO4 )3 = 0,145 
 m Fe2 (SO4 )3 = 58 gam
Chọn C.
 H 2 SO 4
Câu 9: X Fe (a); Cu (b); O (c)  Fe 2 (SO 4 )3 (x/2); CuSO 4 (y) + SO2 (0,0225)
 
2,44
 56x + 64y + 16z = 2,44 x = 0,025
 BT e 
    3x + 2y = 2z + 0,0225*2  y = 0,01 
 %Cu(X) = 26,23%
 
6,6
 400*(x/2) + 160y = 6,6 z = 0,025
 
Chọn C.
 O2  H 2 SO4
Câu 10: X   Y Fe (x); Cu (0,15); O (y) ; X  SO 2 (0,3)
 
63,2
56x + 16y + 0,15*64 = 63,2 x = 0,7
  BT e 

   3x + 0,15*2 = 2y + 0,3*2 y = 0,9
Chọn D.
 CO
 O2 Fe  n O(X) = n CO = 0,22
Câu 11: Fe 
X
0,22 mol
 H2 SO4
O  SO2 (V)

15,84
 56n Fe + 0,22*16 = 15,84 
 n Fe = 0,22 mol
BT e
X  H 2 SO4
 3n Fe = 2n SO2 + 2n O(X)  n SO2 = 0,11 
 VSO2 = 2,464 L
Chọn D.
 HNO3
Câu 12: FeS 2 (0,12); CuS (a)  Fe2 (SO 4 )3 (0,06); CuSO 4 (2a)

BT S
 0,12*2 + a = 0,06*3 + 2a 
 a = 0,06 mol
Chọn D.
3 gam X Fe (x); O (y) 

+ HNO3
NO (0,025)
Câu 13:
 
3 gam
 56x + 16y = 3 x = 0,045
  BT e  
 m = 2,52 gam
   3x = 0,025*3 + 2y y = 0,03
Chọn A.
11,36 gam X Fe (x); O (y) 

+ HNO3
NO (0,06) + Fe(NO3 )3 (x)
Câu 14:
Trang 130
   56x + 16y = 11,36 x = 0,016
3 gam
  BT e  
 m Fe(NO3 )3 = 38,72 gam
   3x = 0,06*3 + 2y  y = 0,015
Chọn A.
11,2 gam X Fe (0,16); O (0,14) + HNO3 (a); H2SO4 (0,06) 

 NO (0,04)
Câu 15:
nH = 4n NO + 2nO  a + 0,06*2 = 0,04*4 + 0,14*2 
 a = 0,32
Chọn A.
X Fe (0,14); O (0,15) 

+ HNO3
NO (V)
Câu 16:

BT e
 0,14*3 = 0,15*2 + 3n NO  n NO = 0,04 
 VNO = 0,896 L = 896 mL
Chọn D.
X Fe (0,1); O 
+ HNO3
NO + m gam Fe(NO3 )3
Câu 17:

BT Fe
 n Fe(NO3 )3 = 0,1 
 m Fe(NO3 )3 = 24,2 gam
Chọn D.
Câu 18: X R; O (0,03) 

+ HNO3
 0,03 mol NO

 n HNO3 = n H = 4n NO + 2n O = 0,18 mol
Chọn D.
 Fe3 + 3e
Fe(0,02)  4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
Câu 19:
 Cu 2  + 2e 0,4
Cu(0,03)  0,08
 H  ; NO3 d 
 X H  d (0,24); Cu 2  (0,03); Fe3 (0,02)
 max
  n OH = n H + 2*n Cu2 + 3*n Fe3 = 0,24 + 2*0,03 + 3*0,02 = 0,36  VNaOH = 360 mL
Chọn C.
H 2 (0,02)
 Fe (x) 
  Cu (0,005)  NaNO3 NO
Câu 20: 0,87 gam  Al (y)     
+ H2 SO4
0,03 mol 2 3 0,005 mol
Cu 
Fe (x); Al (y) Muèi
 2
H (0,12); SO 4
 
0,87
56x + 27y + 0,32 = 0,87 x = 0,005
 
   2x + 3y = 0,02*2
BT e
hh  H2SO4 y = 0,01
 Cu 2  + 2e
Cu(0,005)  4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
Fe2  (0,005) 
 Fe3 + 1e 0,02 0,005
 Cu; Fe2  ; H  ; NO3 hÕt 
BT e
 n NO = 0,005 
 VNO = 112 mL
 Muèi Cu2  ; Fe3 ; Al3 ; SO24 ; Na  
 m Muèi = 0,87 + 0,03*96 + 0,005*23 = 3,865
Chọn D.
 HNO3 d
  0,2 mol NO; N 2 O
Câu 21: X Fe; O  H2 SO4 ®Æc, d
  SO2 (V)
Trang 131

PP ®êng chÐo
 n NO = 0,15; n N2 O = 0,05 mol

BT e
 3n Fe = 3n NO + 8n N2O + 2n O(X) = 2n SO2 + 2n O(X)  n SO2 = 0,425 
 VSO2 = 9,52 L
Chọn B.
NO (z)

Fe (x)  Fe3
Câu 22: X  HNO3
     NaOH
Fe(OH)3 (0,2)

O (y) 1,2 mol
 dd Y  H d 
0,7 mol    3
 NO  dd Z Na ; NO3 ; Fe

  3
 n OH ( ) = 3n Fe(OH)3 = 0,6 

 n H (d ) = n OH (pø H  ) = 0,1 mol
56x + 16y = 19,2 x = 0,3

 BT e 
    3x = 2y + 3z  y = 0,15 
 VNO = 4,48 L
  
  n H (pø ) = 2y + 4z = 1,2 - 0,1 z = 0,2
Chọn C.
 HCl d  Cl2
  X FeCl2 ; FeCl3 ; X   FeCl3 (0,06)
Câu 23: 4 gam A Fe; O  HNO3 d
  NO (V)

BT Fe
 n Fe(A) = n FeCl3 = 0,06 
 n O(A) = 0,04 mol

BT e
A  HNO3
 0,06*3 = 0,04*2 + 3n NO  n NO = 0,033 
 VNO = 0,747 L
Chọn A.
 Fe2 O3  HNO3
CO 
m gam
 13,92 gam X Fe (x); O (y) ; X   NO 2 (0,26)
Câu 24:
 
13,92
 56x + 16y = 13,92 x = 0,2
  BT e 
   3x = 2y + 0,26 y = 0,17

BT Fe
 n Fe2 O3 = 0,1 mol 
 m Fe2 O3 = 16 gam
Chọn A.
NO (0,06)

 O2 Fe  HNO3 0,2M  Fe2  (x)
Fe   X ; X    3  NaOH
Fe(OH)2 (x)
O (z) V
 dd Y Fe (y) 
Fe(OH)3 (y)
 NO 
Câu 25:  3
 
14,64
 56(x + y) + 16z = 14,64 x = 0,09
 BT e 
    2x + 3y = 2z + 0,06*3  y = 0,12
 
20,94
 90x + 107y = 20,94 
 z = 0,18
 n H = 4n NO + 2n O = 0,6   VHNO3 = 3 L
Chọn A.
2. DẠNG TOÁN CHUẨN ĐỘ SẮT(II) BẰNG DUNG DỊCH KMnO4/H2SO4
* PTHH
Trang 132
10FeSO4 + 2KMnO4 + 8H2SO4 
 5Fe2 (SO4 )3 + K 2SO4 + 2MnSO4 + 9H2 O
* PP giải toán thƣờng gặp:   n Fe2 = 5n KMnO4
BT e

Câu 1: Để xác định hàm lƣợng của FeCO3 trong quặng xiđerit, ngƣời ta làm nhƣ sau: Cân 0,6 gam
mẫu quặng, chế hóa nó theo một quy trình hợp lí, thu đƣợc dung dịch FeSO4 trong môi trƣờng
H2SO4 loãng. Chuẩn độ dung dịch thu đƣợc bằng dung dịch chuẩn KMnO4 0,025M thì dùng
vừa hết 25,2 ml dung dịch chuẩn thu đƣợc. Phần trăm theo khối lƣợng của FeCO3 trong quặng
là
A. 12,18%. B. 60,9%. C. 24,26%. D. 30,45%.
Câu 2: Cho dung dịch X chứa hỗn hợp FeSO4 và Fe2(SO4)3 trong môi trƣờng H2SO4 loãng. Lấy 25,00
ml X rồi chuẩn độ bằng dung dịch KMnO4 0,025 M thì hết 18,1 ml dung dịch đó. Lại lấy 25,00
ml X nữa rồi thêm vào đó lƣợng dƣ dung dịch NH3, lọc, rửa kết tủa, nung kết tủa trong không
khí ở nhiệt độ cao đến khi khối lƣợng không đổi, cân đƣợc 1,2 gam. Nồng độ mol của muối
sắt(III) trong X là
A. 0,091M. B. 0,255M. C. 0,51M. D. 0,18M.
Câu 3: Hoà tan 10 gam muối sắt(II) không nguyên chất trong nƣớc thành 200 ml dung dịch. Lấy 20 ml
dung dịch đó, axit hoá bằng H2SO4 loãng rồi chuẩn độ bằng dung dịch KMnO4 0,03M. Thể tích
dung dịch KMnO4 đã dùng là 25 ml. Phần trăm khối lƣợng sắt trong muối sắt(II) không nguyên
chất nói trên là
A. 21%. B. 79%. C. 4,2%. D. 57%.
Câu 4: Hòa tan m gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe(OH)2, FeCO3, Fe2O3, Fe3O4 có cùng số mol tác dụng
với dung dịch H2SO4 loãng, dƣ thu đƣợc 1,568 lít khí CO2 (đktc) và dung dịch Y. Dung dịch Y
có thể làm mất màu bao nhiêu ml dung dịch KMnO4 1M?
A. 112 ml. B. 84 ml. C. 42 ml. D. 56 ml.
Câu 5: Hoà tan a gam Fe vào dung dịch HCl thu đƣợc 2,24 lít khí (ở đktc) và dung dịch X. Cô cạn
dung dịch X thu đƣợc m gam muối khan. Cho khối lƣợng muối trên vào 100ml dung dịch
KMnO4 0,25M trong H2SO4, sau phản ứng hoàn toàn thu V lít khí (ở đktc). Giá trị V là
A. 2,24. B. 0,28. C. 1,4. D. 0,336.
Câu 6: Hoà tan một đinh thép có khối lƣợng 1,14 gam bằng dd H2SO4 loãng dƣ, phản ứng xong loại bỏ
kết tủa, đƣợc dd X. Dd X làm mất màu 40 ml dd KMnO4 0,1M. Hàm lƣợng sắt nguyên chất có
trong đinh thép là (cho rằng trong đinh thép, chỉ có Fe tác dụng với H2SO4 loãng)
A. 98,1 %. B. 98,2 %. C. 99,4%. D. 99,5 %.
Câu 7: Hỗn hợp X gồm FeO, Fe2O3, Fe3O4 (trong đó số mol FeO bằng số mol Fe2O3). Hòa tan 4,64
gam X trong dung dịch H2SO4 loãng dƣ đƣợc 200 ml dung dịch Y. Tính thể tích dung dịch
KMnO4 0,1M cần thiết để chuẩn độ hết 100 ml dung dịch Y?
Câu 8: Hòa tan a gam FeSO4.7H2O trong nƣớc, đƣợc 300 ml dung dịch X. Thêm H2SO4 vào 20 ml
dung dịch X, dung dịch hỗn hợp này làm mất màu 30 ml dung dịch KMnO 4 0,1M. Vậy a có giá
trị là
Câu 9: (Đề TSĐH A - 2007) Hoà tan 5,6 gam Fe bằng dung dịch H2SO4 loãng (dƣ), thu đƣợc dung
dịch X. Dung dịch X phản ứng vừa đủ với V ml dung dịch KMnO4 0,5M. Giá trị của V là
Trang 133
A. 80. B. 40. C. 20. D. 60.
Câu 10: (Đề TSĐH B - 2011) Hoà tan 25 gam hỗn hợp X gồm FeSO4 và Fe2(SO4)3 vào nƣớc, thu đƣợc
150 ml dung dịch Y. Thêm H2SO4 (dƣ) vào 20 ml dung dịch Y rồi chuẩn độ toàn bộ dung dịch
này bằng dung dịch KMnO4 0,1M thì dùng hết 30 ml dung dịch chuẩn. Phần trăm khối lƣợng
FeSO4 trong hỗn hợp X là
A. 68,4%. B. 9,12%. C. 31,6%. D. 13,68%.
Câu 11: (Đề TSĐH A - 2011) Hoà tan hỗn hợp bột gồm m gam Cu và 4,64 gam Fe3O4 vào dung dịch
H2SO4 (loãng, rất dƣ), sau khi các phản ứng kết thúc chỉ thu đƣợc dung dịch X. Dung dịch X
làm mất màu vừa đủ 100 ml dung dịch KMnO4 0,1M. Giá trị của m là
A. 0,96. B. 0,64. C. 3,2. D. 1,24.
Câu 12: Cho hỗn hợp gồm m gam bột Cu và 27,84 gam Fe3O4 vào dung dịch H2SO4 loãng dƣ thấy tan
hoàn toàn thu đƣợc dung dịch X. Để oxit hóa hết Fe2+ trong dung dịch X cần dùng 90 ml dung
dịch KMnO4 0,5M. Giá trị của m là
A. 3,36. B. 5,12. C. 2,56. D. 3,20.
Câu 13: Cho m gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 vào dung dịch H2SO4 loãng dƣ, sau khi phản ứng kết
thúc thu đƣợc dung dịch Y. Chia Y thành 2 phần bằng nhau:
- Phần 1: Dung dịch Y phản ứng tối đa với 0,6 mol Ba(OH)2 trong dung dịch thu đƣợc 179,64
gam kết tủa.
- Phần 2: Để oxi hóa hết trong dung dịch Y cần dùng 90 ml dung dịch KMnO4 0,5M.
Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lƣợng Cu có trong hỗn hợp X gần nhất với giá trị
nào sau đây?
A. 6,7. B. 6,4. C. 3,2. D. 3,3.
Câu 14: Hỗn hợp X gồm Fe2O3 và Cu. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu
đƣợc dung dịch chứa 122,76 gam chất tan. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch
H2SO4 loãng vừa đủ thu đƣợc dung dịch Y chứa 3 chất tan với tỉ lệ số mol 1: 2: 3. Dung dịch Y
làm mất màu tối đa bao nhiêu gam KMnO4 trong môi trƣờng axit sunfuric?
A. 6,162. B. 6,004. C. 5,846. D. 5,688.
Câu 15: Cho 9,7 gam hỗn hợp X gồm Cu và Zn vào 0,5 lít dung dịch FeCl3 0,5M. Phản ứng kết thúc thu
đƣợc dung dịch Y và 1,6 gam chất rắn Z. Cho Z vào dung dịch H2SO4 loãng không thấy khí bay
ra. Dung dịch Y phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch KMnO4 aM trong H2SO4. Giá trị của a là
A. 0,250. B. 0,125. C. 0,200. D. 1,0.
Câu 16: (Đề THPT QG - 2019) Trong quá trình bảo quản, một mẩu muối FeSO4.7H2O (có khối lƣợng
m gam) bị oxi hóa bởi oxi không khí tạo thành hỗn hợp X gồm các hợp chất của Fe(II) và
Fe(III). Hòa tan toàn bộ X trong dung dịch loãng chứa 0,035 mol H2SO4, thu đƣợc 100 ml dung
dịch Y. Tiến hành hai thí nghiệm với Y:
Thí nghiệm 1: Cho lƣợng dƣ dung dịch BaCl2 vào 20 ml dung dịch Y, thu đƣợc 2,33 gam kết
tủa.
Thí nghiệm 2: Thêm dung dịch H2SO4 (loãng, dƣ) vào 20 ml dung dịch Y, thu đƣợc dung dịch
Z. Nhỏ từ từ dung dịch KMnO4 0,03M vào Z đến khi phản ứng vừa đủ thì hết 18 ml.
Giá trị của m và phần trăm số mol Fe(II) đã bị oxi hóa trong không khí lần lƣợt là
A. 4,17 và 5%. B. 13,90 và 27%. C. 4,17 và 10%. D. 13,90 và 73%.
Câu 17: (Đề THPT QG - 2019) Trong quá trình bảo quản, một mẫu muối FeSO4.7H2O (có khối lƣợng
m gam) bị oxi hóa bởi oxi không khí tạo thành hỗn hợp X chứa các hợp chất của Fe(II) và
Trang 134
Fe(III). Hòa tan toàn bộ X trong dung dịch loãng chứa 0,02 mol H2SO4, thu đƣợc 100 ml dung
dịch Y. Tiến hành hai thí nghiệm với Y:
Thí nghiệm 1: Cho lƣợng dƣ dung dịch BaCl2 vào 25 ml dung dịch Y, thu đƣợc 2,33 gam kết
tủa.
Thí nghiệm 2: Thêm dung dịch H2SO4 (loãng, dƣ) vào 25 ml dung dịch Y, thu đƣợc dung dịch
Z. Nhỏ từ từ dung dịch KMnO4 0,04M vào Z đến khi phản ứng vừa đủ thì hết 22 ml.
Giá trị của m và phần trăm số mol Fe(II) đã bị oxi hóa trong không khí lần lƣợt là
A. 5,56 và 6%. B. 11,12 và 56%. C. 11,12 và 44%. D. 5,56 và 12%.
Câu 18: (Đề TSĐH B - 2012) Đốt 16,2 gam hỗn hợp X gồm Al và Fe trong khí Cl2 thu đƣợc hỗn hợp
chất rắn Y. Cho Y vào nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch Z và 2,4 gam kim loại. Dung dịch Z tác
dụng đƣợc với tối đa 0,21 mol KMnO4 trong dung dịch H2SO4 (không tạo ra SO2). Phần trăm
khối lƣợng của Fe trong hỗn hợp X là
A. 72,91%. B. 64,00%. C. 66,67%. D. 37,33%.
Câu 19: Đốt 15 gam hỗn hợp bột gồm Al và Fe trong khí Cl2 thu đƣợc hỗn hợp chất rắn X. Cho X vào
nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch Y và 4 gam chất rắn không tan. Lấy ½ dung dịch Y tác dụng đƣợc
với tối đa 0,09 mol KMnO4 trong dung dịch H2SO4 (không tạo ra SO2). Phần trăm khối lƣợng
của Fe trong hỗn hợp X là
A. 72,91%. B. 64,00%. C. 66,67%. D. 37,33%.
Câu 20: Đốt cháy 20 gam hỗn hợp X gồm Mg và Fe trong khí Cl2 thu đƣợc hỗn hợp chất rắn Y. Cho Y
vào nƣớc dƣ, thu đƣợc dung dịch Z và 2 gam kim loại. Dung dịch Z tác dụng đƣợc với tối đa
0,24 mol KMnO4 trong dung dịch H2SO4 (không tạo ra SO2). Phần trăm khối lƣợng của Fe
trong hỗn hợp X là
A. 58,6%. B. 60,4%. C. 62,9%. D. 56,8%.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
B B A D B B C A B A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A A A D D C D C B B
Câu 1: FeCO3 
 X FeSO4 ; H2SO4 ; X + 25,2 mL KMnO4 0,025M
BT e
X  KMnO4
 n Fe2 = 5n KMnO4 = 3,15.103 mol = n FeCO3 
 %m FeCO3 (Q) = 60,9%
Chọn B.
 KMnO4
FeSO4 ; Fe2 (SO4 )3 
4,525.104 mol
 n Fe2 (X) = 5n KMnO4 = 2,2625.103 mol
Câu 2: X
 NH3
 Fe2 O3 (7,5.103 )
0
H 2SO 4   Fe(OH)2 ; Fe(OH)3 
t , O2

BT Fe
 n Fe2 (SO4 )3 = 6,36875.10 3  C M[Fe2 (SO4 )3 ]  0,255M
 n FeSO4 + 2n Fe2 (SO4 )3 = 2n Fe2O3 
Chọn B.
 H2 O
Câu 3: 10 gam Fe(II)   200 mL X; 20 mL X + KMnO4 (7,5.104 )
 BT e
20 mL X  KMnO4
 n Fe(II) = 5n KMnO4 = 3,75.103 mol 
200 mL X
 n Fe(II) = 0,0375 mol

 %mFe(II) = 21%
Chọn A.
Trang 135
FeO (x); Fe(OH)2 (x)  H2SO4
CO2 (0,07)
Câu 4: X   2 3  2
FeCO3 (x); Fe2 O3 (x); Fe3O4 (x) dd Y Fe ; Fe ; H ; SO 4 + KMnO 4 (V)

BT C
 x = n FeCO3 = n CO2 = 0,07; 
BT Fe(II)
 n Fe(IIY) = 0,28 mol
BT e
Y  KMnO4
 n Fe2 = 5n KMnO4  n KMnO4 = 0,056 
 VKMnO4 = 56 mL
Chọn D.
 HCl  KMnO4 /H 2 SO 4
Câu 5: Fe   H 2 (0,1) + dd X FeCl 2 ; X 
0,025mol
 Cl 2 (V)

BT H
BT Cl
 n HCl = 2n H2 = 0,2  n FeCl2 = 0,1 mol
BT e
X  KMnO4
 2n Cl2 + n Fe2 = 5n KMnO4  n Cl2 = 0,0125 
 VCl2 = 0,28 L
Chọn B.
 H2 SO4
Câu 6: 1,14 gam Fe  dd X Fe2  ; H  ; SO24 ; X + KMnO 4 (0,004)
BT e
X  KMnO4
 n Fe2 = 5n KMnO4 = 0,02 
 %m Fe(1,14) = 98,2%
Chọn B.
 H2 SO4
Câu 7: X Fe3O 4 (0,02)  dd Y Fe 2  ; Fe3 ; H  ; SO 24 ; 100 mL Y + KMnO 4 0,1M (V)
2

BT Fe
n Fe2 (200mL Y) = 0,02  n Fe2 (100mL Y) = 0,01 mol
BT e
Y  KMnO 4
 n Fe2 = 5n KMnO4  n KMnO4 = 0,002 
 VKMnO4 = 0,02 L
Chọn B.
Câu 8: BT e
X  KMnO 4
 n Fe2 = 5n KMnO4 = 0,015 
 n Fe2 (300mL) = 0,225 mol = n FeSO4 .7H2O

 a = m FeSO4 .7H2 O = 62,55 gam
Chọn B.
Câu 9: Fe(0,1) 

+ H 2 SO 4 d
X FeSO 4 (0,1); H 2SO 4 d ; X + V mL KMnO 4 0,5M
BT e
X  KMnO4
 n Fe2 = 5n KMnO4  n KMnO4 = 0,02 
 VKMnO4 = 40 mL
Chọn B.
Câu 10: 20 mL Y FeSO 4 ; Fe 2 (SO 4 )3 + KMnO 4 (0,003)  n Fe2 = 5n KMnO4 = 0,015 mol
BTe
 n FeSO4 (150mL Y) = 0,1125 mol  mFeSO4 (X = Y) = 17,1 gam  %FeSO4 (X) = 68,4%
Chọn A.
 H2 SO4
Câu 11: Cu; Fe3O4 (0,02)  X Fe2  ; Fe3 ; Cu2  ; X 
+ KMnO4
0,01
 Fe3 + Mn 2  + ...

BTe
2n Cu + n Fe3O4 = 5n KMnO4  n Cu = 0,015 
 m Cu = 0,96 gam
Chọn A.
 H2 SO4
Câu 12: Cu; Fe3O4 (0,12)  X Fe2  ; Fe3 ; Cu2  ; X 
+ KMnO4
0,045
 Fe3 + Mn 2  + ...

BTe
2n Cu + n Fe3O4 = 5n KMnO4  n Cu = 0,0525 
 m Cu = 3,36 gam
Chọn A.
Trang 136
 Ba(OH)2
BaSO4 (0,6); Fe(OH)2
Cu  H2 SO4 Fe2  ; Fe3 (2x) P1  

0,6 mol
Câu 13: X Y Fe(OH)3 (x); Cu(OH)2 (y)
Fe3O4 Cu2  (2y); H  ; SO24  KMnO4
P2 
0,045 mol

BT e
Y  KMnO4
 n Fe2 (P Y) = 5n KMnO4 = 0,225 mol
1
 2n Cu + n Fe3O4 = 5n KMnO4  2y + (0,225 + x)/3 = 0,225 (1)

BT e
X  KMnO4

179,64
 102x + 98y + 90*0,225 + 0,6*233 = 179,64 (2)

 x = 0,135; y = 0,0525  nCu(X) = 0,105 
 mCu(X) = 6,72 gam
Chọn A.
 HCl
Cu   122,76 gam FeCl 2 ; FeCl 3 ; CuCl 2
Câu 14: X  H 2 SO 4
Fe2 O3  Y FeSO 4 ; Fe 2 (SO 4 )3 ; CuSO 4 ; Y + KMnO 4
TN2 : Fe2 O3 + 3H2SO4 

 Fe2 (SO4 )3 + 3H2 O; Cu + Fe2 (SO4 )3 
 CuSO4 + 2FeSO4
 n CuSO4 = x 
 n FeSO4 = 2x; n Fe2 (SO4 )3 = 3x  n Fe3 = 6x
 TN1: nCuCl2 = x; n FeCl2 = 2x; n FeCl3 = 6x  135x + 127*2x + 162,5*6x = 122,76
 x = 0,09 BT e
Y  KMnO4
 n Fe2 = 5n KMnO4  n KMnO4 = 0,036 
 m KMnO4 = 5,688 gam
Chọn A.
Cu (x) 
Z Cu (0,025)
 FeCl3
Câu 15: 9,7 gam X   2  2 2  KMnO4 aM
  a=?
0,25 mol
Zn (y) 
Y Fe ; Cl ; Zn ; Cu

BT Fe
 n Fe2 (Y) = 0,25; 
BT Cl
 n Cl (Y) = 0,75 mol
BT e
Y  KMnO4
 n Fe2 + n Cl = 5n KMnO4  n KMnO4 = 0,2 
 a = C M(KMnO4 ) = 1M
Chọn A.
 O2
Câu 16: FeSO4 .7H 2 O   X Fe2  ; Fe3 ; SO24 ; X 
+ H2 SO4
0,035
 Y Fe 2  ; Fe3 ; H  ; SO24
100 mL Y 
2

+ BaCl2
BaSO 4 (0,01*5)  BT SO 4
n FeSO4 .7H2O + n H2SO4 = 0,05  n FeSO4 .7H2O = 0,015
 4
100 mL Y + KMnO 4 (5, 4 *10 *5)   n Fe2 (Y) = 5n KMnO4 = 0,0135
BT e

BT Fe
 n FeSO4 .7H2O = n Fe2 (Y) + n Fe3 (Y)   n Fe3 (Y) = 0,0015 = n Fe3 (X)

 m FeSO4 .7H2 O = 4,17 gam  %Fe Fe2 Fe3 = 10%
Chọn C.
 O2
Câu 17: FeSO4 .7H 2 O   X Fe2  ; Fe3 ; SO24 ; X 
+ H2 SO4
0,02 mol
 Y Fe 2  ; Fe3 ; H  ; SO24
100 mL Y 
2

+ BaCl2
BaSO 4 (0,01*4)  BT SO 4
n FeSO4 .7H2O +n H2SO4 = 0,04  n FeSO4 .7H2O = 0,02
 4
100 mL Y + KMnO 4 (8,8*10 *4)  BT e: n Fe2 (Y) = 5n KMnO4 = 0,0176

BT Fe
 n FeSO4 .7H2O = n Fe2 (Y) + n Fe3 (Y)  n Fe3 (Y) = 0,0024 = n Fe3 (X)
 m FeSO4 .7H2 O = 5,56 gam 
 %Fe Fe2 Fe3 = 12%
Chọn D.
Trang 137
Al  H2 O AlCl3 (x)  KMnO4 MnSO4
Câu 18: X  
+ Cl2
 Y   Fe d + Z  ; Z 
0,21 mol
 + Fe 2 (SO 4 )3
Fe FeCl 2 (y) Cl 2 (1,5x + y)
27x + 56y = 16,2 - 2,4 27x + 56y = 13,8 x = 0,2
  

2*n Cl2 + n Fe2 = 5*n KMnO4 2*(1,5x + y) + y = 1,05 y = 0,15
 mFe(X) = 0,15*56 + 2,4 = 10,8 gam 
%Fe(X) = 66,67%
Chọn C.
Al  H2 O AlCl3 (x)  KMnO4 MnSO4

Câu 19: X  
+ Cl2
 Y   Fe d + Z  ; Z 
0,18 mol
 + Fe 2 (SO 4 )3
Fe FeCl 2 (y) Cl 2 (1,5x + y)
27x + 56y = 15 - 4 27x + 56y = 11 x = 0,2
  

2*n Cl2 + n Fe2 = 5*n KMnO4 2*(1,5x + y) + y = 0,9 y = 0,1
 mFe(X) = 0,1*56 + 4 = 9,6 gam 
 %Fe(X) = 64%
Chọn B.
Mg  H2 O MgCl 2 (x)  KMnO4 MnSO 4

Câu 20: X  
+ Cl2
 Y   Fe d + Z  ; Z 
0,21 mol
 + Fe 2 (SO 4 )3
Fe FeCl 2 (y) Cl 2 (x + y)
24x + 56y = 20 - 2 24x + 56y = 18 x = 0,33
  

2*n Cl2 + n Fe2 = 5*n KMnO4 2*(x + y) + y = 1,2 y = 0,18
 mFe(X) = 0,18*56 + 2 = 12,08 gam 
 %Fe(X) = 60,4%
Chọn C.
3. DẠNG TOÁN TÍNH KHỬ Fe(II) VÀ TÍNH OXI HÓA Fe(III)
* PTHH thường gặp
- Do Fe2+ có số oxi hóa trung gian, vì vậy khi tham gia các phản ứng hóa học Fe2+ có thể đóng
vai trò là chất oxi hóa (tác dụng chất khử) hoặc chất khử (tác dụng chất oxi hóa). Ví dụ:
Tính khử (chủ yếu)
+ Fe2 + Ag  
 Fe3 + Ag 
+ 2FeCl2 + Cl2 
 2FeCl3
+ 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 
 4Fe(OH)3 
+ 3Fe2 + 4H  + NO3 
 3Fe3 + NO + 2H 2O
Tính oxi hóa
+ Fe2 + Zn 
 Zn 2 + Fe 
- Do Fe3+ có số oxi hóa cao nhất, vì vậy khi tham gia các phản ứng hóa học Fe3+ có thể đóng
vai trò là chất oxi hóa (tác dụng chất khử). Ví dụ:
+ Fe + 2Fe3 
 3Fe2
+ 2Fe3 + Cu 
 2Fe2 + Cu2
3+
Lƣu ý: Nếu sau phản ứng còn dƣ Fe (Cu) 
 dd sau phản ứng không tồn tại Fe .
* PP giải toán thường gặp
- Bảo toàn số mol electron;
- Bảo toàn điện tích;
- Bảo toàn số mol nguyên tử;
Trang 138
- Bảo toàn khối lƣợng;…
Câu 1: (Đề TSĐH B - 2013) Hòa tan hỗn hợp X gồm 11,2 gam Fe và 2,4 gam Mg bằng dung dịch
H2SO4 loãng (dƣ), thu đƣợc dung dịch Y. Cho dung dịch NaOH dƣ vào Y thu đƣợc kết tủa Z.
Nung Z trong không khí đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc m gam chất rắn. Biết các phản
ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 36. B. 20. C. 18. D. 24.
Câu 2: (Đề TSCĐ - 2011) Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 0,2 mol Fe và 0,2 mol Fe2O3 vào dung
dịch axit H2SO4 loãng (dƣ), thu đƣợc 2,24 lít khí (đktc) và dung dịch Y. Cho lƣợng dƣ dung
dịch NaOH vào dung dịch Y, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc m gam kết tủa. Giá
trị nhỏ nhất của m là
A. 57,4. B. 59,1. C. 60,8. D. 54,0.
Câu 3: (Đề TSCĐ - 2012) Cho 42,4 gam hỗn hợp gồm Cu và Fe3O4 (có tỉ lệ số mol tƣơng ứng là 3: 1)
tác dụng với dung dịch HCl dƣ, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn còn lại m gam chất rắn.
A. 19,2. B. 9,6. C. 12,8. D. 6,4.
Câu 4: (Đề TSĐH B - 2013) Hòa tan hoàn toàn x mol Fe vào dung dịch chứa y mol FeCl3 và z mol
HCl, thu đƣợc dung dịch chỉ chứa một chất tan duy nhất. Biểu thức liên hệ giữa x, y và z là
A. 2x = y + 2z. B. 2x = y + z. C. x = y – 2z. D. y = 2x.
Câu 5: (Đề TSCĐ - 2009) Cho 100 ml dung dịch FeCl2 1,2M tác dụng với 200 ml dung dịch AgNO3
2M, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 30,18. B. 47,4. C. 12,96. D. 34,44.
Câu 6: (Đề TSĐH A - 2012) Cho 100 ml dung dịch AgNO3 2a mol/l vào 100 ml dung dịch Fe(NO3)2 a
mol/l. Sau khi phản ứng kết thúc thu đƣợc 8,64 gam chất rắn và dung dịch X. Cho dung dịch
HCl dƣ vào X thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 22,96. B. 11,48. C. 17,22. D. 14,35.
Câu 7: (Đề TSCĐ - 2013) Hỗn hợp X gồm FeCl2 và NaCl có tỉ lệ mol tƣơng ứng là 1: 2. Hòa tan hoàn
toàn 2,44 gam X vào nƣớc, thu đƣợc dung dịch Y. Cho Y phản ứng hoàn toàn với dung dịch
AgNO3 dƣ, thu đƣợc m gam chất rắn. Giá trị của m là
A. 5,74. B. 2,87. C. 6,82. D. 10,80.
Câu 8: Đốt 6,16 gam Fe trong 2,24 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm Cl2 và O2, thu đƣợc 12,09 gam hỗn
hợp Y chỉ gồm oxit và muối clorua (không còn khí dƣ). Hòa tan Y bằng dung dịch HCl (vừa
đủ), thu đƣợc dung dịch Z. Cho AgNO3 dƣ vào Z, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 27,65. B. 37,31. C. 44,87. D. 36,26.
Câu 9: (Đề TSĐH A - 2010) Cho x mol Fe tan hoàn toàn trong dung dịch chứa y mol H2SO4 (tỉ lệ x: y
= 2: 5), thu đƣợc một sản phẩm khử duy nhất và dung dịch chỉ chứa muối sunfat. Số mol
electron do lƣợng Fe trên nhƣờng khi bị hoà tan là
A. 2x. B. 3x. C. 2y. D. y.
Câu 10: (Đề TSĐH B - 2007) Cho 6,72 gam Fe vào dung dịch chứa 0,3 mol H2SO4 đặc, nóng (giả thiết
SO2 là sản phẩm khử duy nhất). Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc
A. 0,03 mol Fe2(SO4)3 và 0,06 mol FeSO4.
B. 0,05 mol Fe2(SO4)3 và 0,02 mol Fe dƣ.
C. 0,02 mol Fe2(SO4)3 và 0,08 mol FeSO4.
Trang 139
D. 0,12 mol FeSO4.
Câu 11: (Đề TSĐH B - 2008) Thể tích dung dịch HNO3 1M (loãng) ít nhất cần dùng để hoà tan hoàn
toàn một hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe và 0,15 mol Cu là (biết phản ứng tạo chất khử duy nhất là
NO)
Câu 12: (Đề TSĐH A - 2009) Cho 6,72 gam Fe vào 400 ml dung dịch HNO3 1M, đến khi phản ứng xảy
ra hoàn toàn, thu đƣợc khí NO (sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch X. Dung dịch X có thể
hoà tan tối đa m gam Cu. Giá trị của m là
A. 1,92. B. 0,64. C. 3,84. D. 3,20.
Câu 13: Cho 18,5 gam hỗn hợp X gồm Fe và Fe 3O4 tác dụng với 200 ml dung dịch HNO3 loãng, đun
nóng và khuấy đều. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 2,24 lít khí NO (đktc, là sản
phẩm khử duy nhất), dung dịch Y và 1,46 gam kim loại. Nồng độ mol của dung dịch HNO 3 là
A. 2M. B. 2,4M. C. 2,5M. D. 3,2M.
Câu 14: (Đề TSĐH B - 2009) Cho 61,2 gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 tác dụng với dung dịch
HNO3 loãng, đun nóng và khuấy đều. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc 3,36 lít
khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc), dung dịch Y và còn lại 2,4 gam kim loại. Cô cạn dung
dịch Y, thu đƣợc m gam muối khan. Giá trị của m là
A. 151,5. B. 137,1. C. 97,5. D. 108,9.
Câu 15: (Đề TSĐH A - 2011) Đun nóng m gam hỗn hợp Cu và Fe có tỉ lệ khối lƣợng tƣơng ứng 7: 3
với một lƣợng dung dịch HNO3. Khi các phản ứng kết thúc, thu đƣợc 0,75m gam chất rắn,
dung dịch X và 5,6 lít hỗn hợp khí (đktc) gồm NO và NO2 (không có sản phẩm khử khác của
N+5). Biết lƣợng HNO3 đã phản ứng là 44,1 gam. Giá trị của m là
A. 50,4. B. 40,5. C. 33,6. D. 44,8.
Câu 16: (Đề TSĐH B - 2012) Hoà tan hoàn toàn 0,1 mol FeS2 trong 200 ml dung dịch HNO3 4M, sản
phẩm thu đƣợc gồm dung dịch X và một chất khí thoát ra. Dung dịch X có thể hòa tan tối đa m
gam Cu. Biết trong các quá trình trên, sản phẩm khử duy nhất của N+5 đều là NO. Giá trị của m là
A. 12,8. B. 6,4. C. 9,6. D. 3,2.
Câu 17: (Đề THPT QG - 2015) Cho 8,16 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe3O4 và Fe2O3 phản ứng hết
với dung dịch HNO3 loãng (dung dịch Y), thu đƣợc 1,344 lít NO (đktc) và dung dịch Z. Dung
dịch Z hòa tan tối đa 5,04 gam Fe, sinh ra khí NO. Biết trong các phản ứng, NO là sản phẩm
khử duy nhất của N+5. Số mol HNO3 có trong Y là
Câu 18: (Đề THPT QG - 2017) Hòa tan hết 32 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO và Fe2O3 vào 1 lít dung
dịch HNO3 1,7M, thu đƣợc V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5, ở đktc) và dung dịch
Y. Biết Y hòa tan tối đa 12,8 gam Cu và không có khí thoát ra. Giá trị của V là
A. 6,72. B. 9,52. C. 3,92. D. 4,48.
Câu 19: (Đề THPT QG - 2015) Hòa tan 1,12 gam Fe bằng 300 ml dung dịch HCl 0,2M, thu đƣợc dung
dịch X và khí H2. Cho dung dịch AgNO3 dƣ vào X, thu đƣợc khí NO (sản phẩm khử duy nhất
của N+5) và m gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 10,23. B. 8,61. C. 7,36. D. 9,15.
Câu 20: (Đề TSĐH B - 2013) Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 2,8 gam Fe và 1,6 gam Cu trong 500 ml
dung dịch hỗn hợp HNO3 0,1M và HCl 0,4M, thu đƣợc khí NO (khí duy nhất) và dung dịch X.
Cho X vào dung dịch AgNO3 dƣ, thu đƣợc m gam chất rắn. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn
toàn, NO là sản phẩm khử duy nhất của N+5 trong các phản ứng. Giá trị của m là
Trang 140
A. 29,24. B. 30,05. C. 34,10. D. 28,70.
Câu 21: (Đề THPT QG - 2017) Cho 2,49 gam hỗn hợp Al và Fe (có tỉ lệ mol tƣơng ứng 1: 1) vào dung
dịch chứa 0,17 mol HCl, thu đƣợc dung dịch X. Cho 200 ml dung dịch AgNO3 1M vào X, thu
đƣợc khí NO và m gam chất rắn. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, NO là sản phẩm khử duy
nhất của N+5. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 24,5. B. 27,5. C. 25,0. D. 26,0.
Câu 22: (Đề THPT QG - 2017) Hòa tan hết 8,16 gam hỗn hợp E gồm Fe và hai oxit sắt trong dung dịch
HCl dƣ, thu đƣợc dung dịch X. Sục khí Cl2 đến dƣ vào X, thu đƣợc dung dịch Y chứa 19,5 gam
muối. Mặt khác, cho 8,16 gam E tan hết trong 340 ml dung dịch HNO3 1M, thu đƣợc V lít khí
NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5, ở đktc). Giá trị của V là
A. 0,672. B. 0,896. C. 1,792. D. 2,688.
Câu 23: (Đề THPT QG - 2018) Cho 28 gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4, CuO vào dung dịch HCl, thu
đƣợc 3,2 gam một kim loại không tan, dung dịch Y chỉ chứa muối và 1,12 lít khí H2 (đktc). Cho
Y vào dung dịch AgNO3 dƣ, thu đƣợc 132,85 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
Khối lƣợng Fe3O4 trong X là
Câu 24: (Đề MH - 2018) Hỗn hợp X gồm Fe2O3, FeO và Cu (trong đó nguyên tố oxi chiếm 16% theo
khối lƣợng). Cho m gam X tác dụng với 500 ml dung dịch HCl 2M (dƣ), thu đƣợc dung dịch Y
và còn lại 0,27m gam chất rắn không tan. Cho dung dịch AgNO 3 dƣ vào Y, thu đƣợc khí NO
(sản phẩm khử duy nhất của N+5) và 165,1 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
A. 40. B. 48. C. 32. D. 28.
Câu 25: Hỗn hợp X gồm Fe2O3, FeO và Cu (trong đó sắt chiếm 52,5% về khối lƣợng). Cho m gam X
tác dụng với 420 ml dung dịch HCl 2M (dƣ) tới phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch
Y và còn lại 0,2m gam chất rắn không tan. Cho dung dịch AgNO3 dƣ vào Y, thu đƣợc khí NO
và 141,6 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 20. B. 32. C. 36. D. 24.
Câu 26: Hỗn hợp X gồm Fe3O4, FeO và Cu ( trong đó nguyên tố oxi chiếm 20% theo khối lƣợng). Cho
m gam X tác dụng với 700 ml dung dịch HCl 2M (dƣ), thu đƣợc dung dịch Y và còn lại 0,08m
gam chất rắn không tan. Cho dung dịch AgNO3 dƣ vào Y, thu đƣợc khí NO (sản phẩm khử duy
nhất của N+5) và 211,7 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 40. B. 48. C. 32. D. 38.
Câu 27: (Đề TSĐH B - 2012) Đốt cháy hỗn hợp gồm 1,92 gam Mg và 4,48 gam Fe với hỗn hợp khí X
gồm clo và oxi, sau phản ứng chỉ thu đƣợc hỗn hợp Y gồm các oxit và muối clorua (không còn
khí dƣ). Hòa tan Y bằng một lƣợng vừa đủ 120 ml dung dịch HCl 2M, thu đƣợc dung dịch Z.
Cho AgNO3 dƣ vào dung dịch Z, thu đƣợc 56,69 gam kết tủa. Phần trăm thể tích của clo trong
hỗn hợp X là
A. 51,72%. B. 76,70%. C. 53,85%. D. 56,36%.
Câu 28: (Đề TSĐH B - 2014) Đốt cháy 4,16 gam hỗn hợp gồm Mg và Fe trong khí O2, thu đƣợc 5,92
gam hỗn hợp X chỉ gồm các oxit. Hòa tan hoàn toàn X trong dung dịch HCl vừa đủ, thu đƣợc
dung dịch Y. Cho dung dịch NaOH dƣ vào Y, thu đƣợc kết tủa Z. Nung Z trong không khí đến
khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 6 gam chất rắn. Mặt khác cho Y tác dụng với dung dịch
AgNO3 dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 32,65. B. 10,80. C. 32,11. D. 31,57.
Trang 141
Câu 29: (Đề THPT QG - 2018) Cho 4,32 gam hỗn hợp X gồm Mg và Fe tác dụng với V lít (đktc) hỗn
hợp khí Y gồm Cl2 và O2 (có tỉ khối so với H2 bằng 32,25), thu đƣợc hỗn hợp rắn Z. Cho Z vào
dung dịch HCl, thu đƣợc 1,12 gam một kim loại không tan, dung dịch T và 0,224 lít khí H2
(đktc). Cho T vào dung dịch AgNO3 dƣ, thu đƣợc 27,28 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra
hoàn toàn. Giá trị của V là
A. 1,536. B. 1,680. C. 1,344. D. 2,016.
Câu 30: Hỗn hợp X gồm Mg và Fe có tỉ lệ số mol tƣơng ứng 1: 3. Đốt cháy m gam hỗn hợp X bằng hỗn
hợp khí Y gồm Cl2 và O2, sau phản ứng thu đƣợc hỗn hợp Z gồm các oxit và các muối clorua
(không còn khí dƣ). Hòa tan Z bằng một lƣợng vừa đủ 300 ml dung dịch HCl 1M, thu đƣợc
dung dịch T. Cho AgNO3 dƣ vào T thu đƣợc 154,3 gam kết tủa. Cho m gam hỗn hợp X tác
dụng với dung dịch HNO3 dƣ thu đƣợc 0,1 mol NO; dung dịch Q. Cô cạn cẩn thận dung dịch Q
thu đƣợc 95,4 gam chất rắn khan. Số mol của khí Cl2 có trong Y là
A. 0,25. B. 0,30. C. 0,40. D. 0,35.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
B A C B B B C C D A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C A D A A A C A D B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
D B D A B A C A C D
Fe ; Mg
2 2
Fe (0,2)  H 2 SO 4 Fe(OH)2 Fe 2 O3
Câu 1: X   Y   2
; Y 
+ NaOH
Z  ; Z 
t0
 r¾n 
Mg (0,1) H ; SO 4 Mg(OH)2 MgO

BT Fe
 n Fe2 O3 = 0,1;  BT Mg
 n MgO = 0,1  m r¾n = 20 gam
Chọn B.
Fe2  (x)
Fe (0,6) + H2SO4  3 H 2 (0,1)  
BT Fe
 x + y = 0,6
Câu 2: X   Y Fe (y) +    BTDT.Y
O (0,6) SO2  H 2 O (0,6)   2x + 3y = 2n SO2
 4
 4

BT H
 n H2SO4 = n H2 + n H2 O = 0,7  n SO2 = 0,7 
 x = 0,4; y = 0,2
4
Y Fe2  ; Fe3 

+ NaOH
 Fe(OH)2 (0,4); Fe(OH)3 (0,2)  m  = 57,4 gam
Chọn A.
Fe3O4 (x); Cu (3x) 

+ HCl d
 m gam Cu + dd X Fe 2  (3x); Cu2  ; Cl 
Câu 3:
 42,4 = 232*x + 64*3x 
 x = 0,1 mol
 n HCl = 2n O = 0,8 mol 
 n Cl (X) = 0,8; 
BTDT.X
 n Cu2 (X) = 0,1

 n Cu2 (d ) = 0,2 mol 
 m Cu = 12,8 gam
Chọn C.
Fe(x) + FeCl3 (y); HCl(z) 

 FeCl2
Câu 4:

BT Fe
 n FeCl2 = (x + y); 
BT Cl
 3n FeCl3 + n HCl = 2n FeCl2  3y + z = 2(x + y) 
 2x = y + z
Chọn D.
Trang 142
 AgNO3
FeCl 2 (0,12)    AgCl; Ag
Câu 5: 0,4 mol

BT e
 n Ag = n Fe2 = 0,12 mol; 
BT Cl
 n AgCl = n Cl = 0,24 
 m = 47,4 gam
Chọn B.

 Ag  HCl
Fe2  (0,1a) 
0,2a mol
 Ag (0,08) + dd X Ag  d (0,1a); Fe3   AgCl (0,2a - 0,08)
Câu 6:

BT e
 n Ag = n Fe2  0,08 = 0,1a  a = 0,8 
 n AgCl = 0,08  mAgCl = 11,48 gam
Chọn B.

Y FeCl 2 (x); NaCl (2x) 
+ Ag d
 m gam Ag; AgCl
Câu 7:

mX
2,44 = 127*x + 58,5*2x 
 x = 0,01 mol

BT Cl
 n AgCl = 0,04; 
BT e
 n Ag = n Fe2 = 0,01 mol

 m r¾n = mAg + mAgCl = 0,01*108 + 0,04*143,5= 6,82 gam
Chọn C.
O2 (x)   HCl  AgNO3 Ag
Câu 8: Fe (0,11) + 0,1 mol X   
 12,09 gam Y; Y   Z; Z  
Cl 2 (y)  AgCl
x + y = 0,1 x = 0,03
  BTKL  
BT O
 n O(Y) = 0,06
   32x + 71y = 5,93  y = 0,07
Y  HCl
  n HCl = n H = 2n O(Y) = 0,12 mol; 
BT Cl
 n AgCl = n HCl + 2n Cl2 = 0,26 mol

BT e
Fe 
 3n Fe = 4n O2 + 2n Cl2 + n Ag  n Ag = 0,07 
 m  = m Ag + m AgCl = 44,87 gam
Chọn C.
Fe (x) 
+ H 2 SO 4 (y)
 FeSO 4 ; Fe 2 (SO 4 )3 + SO 2
Câu 9:
Chän x = 2; y = 5 
 n H = 4n SO2  n SO2 = 2,5 
 n e = 2n SO2 = 5 = y
Chọn D.
Fe (0,12) 
+ H 2 SO4
0,3 mol
 FeSO 4 (a); Fe 2 (SO 4 )3 (b) + SO 2
Câu 10:
 n H = 4n SO2 
 n SO2 = 0,075 mol
   a + 2b = 0,12 a = 0,06 n FeSO4 = 0,06

BT Fe
  BT S  

   a + 3b + 0,15 = 0,3 b = 0,03 n Fe2 (SO4 )3 = 0,03
Chọn A.
 HNO3 1M
Fe (0,15); Cu (0,15)  V
 Fe2  ; Cu2  ; NO3 + NO
Câu 11:

BT e
 2n Cu + 2n Fe = 3n NO  n NO = 0,2 
 n H = 4n NO = 0,8 
 VHNO3 = 0,8L
Chọn C.
 HNO3  Cu
Fe (0,12) 
0,4 mol
 NO + X   Fe2  ; Cu 2  ; NO3
Câu 12:
 n H = 4nNO 
 nNO = 0,1 mol

BT e
 2n Fe + 2n Cu = 3n NO  n Cu = 0,03 
 m Cu = 1,92 gam
Trang 143
Chọn A.
 HNO3
Fe (x); O (y)  NO (0,1)
Câu 13:
56x + 16y = 18,5 - 1,46 x = 0,27
  BT e 

   2x = 0,1*3 + 2y y = 0,12
 n H = 4n NO + 2n O = 0,64 mol 
 C M(HNO3 ) = 3,2M
Chọn D.
Cu (x) Fe(NO3 )2 (3y)
Câu 14: X  
+ HNO3
2,4 gam Cu d + Y  + NO
 FeO.Fe O
2 3 (y) Cu(NO3 )2 (x)
 
BT e
 2n Cu = 2n Fe2O3 + 3n NO  2x = 2y + 0,45 x = 0,375
 

 
mX
64x + 232y = 61,2 - 2,4 = 58,8 y = 0,15

 m = m Cu(NO3 )2 + m Fe(NO3 )2 = 97,5 gam
Chọn A.
Cu (0,7m) Cu (0,7m) NO (x)
Câu 15: m gam  
+ HNO3
0,7 mol
0,75m gam  + 0,25 mol 
 Fe (0,3m) Fe (0,05m) NO2 (y)

 mFe(pø) = 0,25m gam
 
n 
H
4x + 2y = 0,7 x = 0,1
 
  x + y = 0,25
0,25
y = 0,15

BT e
 2*(0,25m/56) = 3*0,1 + 0,15 
 m = 50,4 gam
Chọn A.
 HNO
Câu 16: FeS 2 
0,8 mol
 dd X; X 
3  Cu
  dd Y Fe2 (0,1); Cu 2 (x); SO24 (0,2); NO3  + NO (y)
 
BT e
 0,1*14 + 2x = 3y x = 0,2
  BTDT.Y  
 m Cu = 12,8 gam
  
 0,1*2 + 2x = 0,2*2 + (0,8 - y)  y = 0,6
Chọn A.
Fe (x) + HNO3 NO (0,05)

Câu 17: 8,16 gam X     Fe
O (y) dd Z 
0,09 mol
 Fe2  ; Cu2  ; NO3 + NO

 
BT e
X  HNO3
 3x = 2y + 0,18 x = 0,12
 
  56x + 16y = 8,16

mX
y = 0,09

BT e (c° QT)
2 n Fe = 2nO + 3 n NO  n NO = 0,08 mol

 n HNO3 = n H = 4n NO + 2n O = 0,5 mol
Chọn C.
 HNO3  Cu
Câu 18: X Fe (x); O (y) 
1,7 mol
 NO + dd Y Fe3 ; Fe2  ; NO3 ; Y 
0,2 mol
 Z Fe2  ; Cu2  ; NO3
 
mX
56x + 16y = 32 x = 0,5
 BT e 
    2x + 0,4 = 2y + 3z  y = 0,25 
 VNO = 6,72 L
 n H z = 0,3
  2y + 4z = 1,7 
Trang 144
Chọn A.
 HCl  AgNO3
Câu 19: Fe (0,02) 
0,06 mol
X Fe2  (0,02); Cl  (0,06); H  ; X   NO + AgCl; Ag

BTDT.X
 n H = 0,02 mol
X  AgNO3
  n H = 4n NO 
 n NO = 0,005 mol
BT e
X  AgNO3
 n Fe2 = n Ag + 3n NO  n Ag = 0,005; 
BT Cl
 n AgCl = 0,06 mol

 m = mAg + mAgCl = 9,15 gam
Chọn D.
Fe (0,05) HNO3 (0,05) NO

Câu 20:  + 
  AgNO3
Cu (0,025) HCl (0,2) X   Fe3 ; Cu2  +  AgCl; Ag

 n H = 4n NO  n NO = 0,0625 mol

BT e
 3nFe + 2nCu = 3nNO + nAg 
 nAg = 0,0125 mol

BT Cl
 n AgCl = 0,2 
 m = mAg + mAgCl = 30,05 gam
Chọn B.
Al3 (0,03)
 2
Al (x) + HCl Fe (0,03)  AgNO3 Ag
Câu 21: 2,49 gam  
0,17 mol
X  X 
0,2 mol

Fe (x) Cl (0,17) AgCl (0,17)
H  (0,02)

 
2,49
 56x + 27x = 2,49 
 x = 0,03 mol
 BT e
X  AgNOl3
 n Fe2 = 3/4n H + n Ag  0,03 = n Ag + 3/4*0,02 
 n Ag = 0,015 mol

 mr¾n = mAg + mAgCl = 108*0,015 + 0,17*143,5 = 26,015 gam
Chọn D.
 HCl  Cl2
Fe   X FeCl 2 ; FeCl 3   FeCl 3 (0,12)
Câu 22: 8,16 gam E   HNO3
O 
0,34 mol
NO (V)

BT Fe
 n Fe(E) = 0,12  mO(E) = 1,44 gam 
 nO(E) = 0,09
nH = 4n NO + 2nO  n NO = 0,04 mol 
 VNO = 0,896 L
Chọn B.
Fe (x) H 2 (0,05) + Cu (0,05)

  HCl 
Câu 23: 28 gam X Cu (y)    FeCl 2 (x)  AgNO3 AgCl (2x + 2y)
O (z)  Y    
  CuCl 2 (y) Ag (x)
 
m X ( pø )
 56x + 64y + 16z = 28 - 3,2 x = 0,3
 132,85 
    143,5(2x + 2y) + 108x = 132,85 
 y = 0,05
  z = 0,3
 X  HCl  2x + 2y = 2z + 0,05*2
BT e


BT Cu
 nCu(X) = nCu(24,8) + nCu(3,2) = 0,1 = nCuO(X)

BT O
 n O(X) = n O(CuO) + 4n Fe3O4  n Fe3O4 = 0,05 
 m Fe3O4 (X) = 11,6 gam
Chọn D.
Trang 145
  Fe2  (x) 
  2 
Fe (x)  Cu (y)  
 AgNO3 AgCl (1)
  HCl Y     
Câu 24: m gam X Cu (y)    Cl (1) Ag
   
1 mol
O (z)
   H (1 - 2x - 2y) 
Cu (0,27m gam) + H O
 2
  56x + 64y + 16z = m - 0,27m


 BT e
  
X  HCl
 2x + 2y = 2z
 mO( X )
 
  m O(X) = 16%m X  16z = 0,16m

165,1
 165,1 = 143,5*1 + 108nAg 
 nAg = 0,2 mol
BT e
Y  AgNO3
 n Fe2 = 3/4n H + n Ag  x = 0,2 + 3/4*(1 - 2x - 2y) (4)
Gi°i hÖ (1)  (4): 

 m = 40 gam
Chọn A.
  Fe2  (x) 
  2 
Fe (x)  Cu (y)  
 AgNO3 AgCl (0,84)
  HCl Y     
Câu 25: m gam X Cu (y)    Cl (0,84) Ag
   
0,84 mol
O (z)
   H (0,84 - 2x - 2y) 
Cu (0,2m gam) + H O
 2
  56x + 64y + 16z = m - 0,2m


 BT e
  
X  HCl
 2x + 2y = 2z
 mO( X )
 
  m Fe(X) = 52,5%m X  56x = 0,525m

141,6
 141,6 = 143,5*0,84 + 108n Ag 
 n Ag = 0,195 mol
BT e
Y  AgNO3
 n Fe2 = 3/4n H + n Ag  x = 0,195 + 3/4*(0,84 - 2x - 2y) (4)
Gi°i hÖ (1)  (4): 

 m = 32 gam
Chọn B.
  Fe2  (x) 
  2 
Fe (x)  Cu (y)  
 AgNO3 AgCl (1,4)
  Y  
 HCl
Câu 26: m gam X Cu (y)    Cl  (1,4) 
Ag
   
1,4 mol
O (z)
   H (1,4 - 2x - 2y) 
Cu (0,08m gam) + H O
 2
  56x + 64y + 16z = m - 0,08m


 BT e
  
X  HCl
 2x + 2y = 2z
 mO( X )
 
  m O(X) = 20%m X  16z = 0,2m

211,7
 211,7 = 143,5*1,4 + 108n Ag 
 n Ag = 0,1 mol
BT e
Y  AgNO3
 n Fe2 = 3/4n H + n Ag  x = 0,1 + 3/4*(1,4 - 2x - 2y) (4)
Gi°i hÖ (1)  (4): 

 m = 40 gam
Trang 146
Chọn A.
Mg (0,08) Cl 2 (x)  HCl  AgNO3 Ag (y)
Câu 27:  + X 
 Y 
0,24 mol
Z  
Fe (0,08) O 2 AgCl (2x + 0,24)
Y  HCl
  n O(Y) = 0,12 
 n O2 (X) = 0,06 mol
 
BT e
 3n Fe + 2n Mg = 2n Cl2 + 4n O2 + n Ag  2x + y + 0,24 = 0,4

   143,5*(2x + 0,24) + 108y = 56,69
56,69
x = 0,07 0,07
   %Cl2 = *100 = 53,85%
y = 0,02 0,07  0,06
Chọn C.
Fe2  (x) Fe(OH)2
 3 
 NaOH Fe O [(x + y)/2]
Mg + O2  HCl Fe (y)  Fe(OH)3 t0
 2 3
Câu 28:    X   Y  2 Mg(OH) MgO (z)
Fe Mg (z)  2
Cl   AgNO3
  Ag; AgCl


BTKL
 m O2 = m Oxit - m KL = 1,76  n O2 = 0,055 mol
 
4,16 gam
 56*(x + y) + 24*z = 4,16 x = 0,01
 BT e 
  
hh  Y
 2x + 3y + 2z = 0,055*4   y = 0,06
 6gam z = 0,01
   160*[(x + y)/2] + 40y = 6 

BTDT.Y
 2x + 3y + 2z = nCl 
 nCl = 0,22 mol

 
BT e
 n Ag = n Fe2 = 0,01
  BT Cl
Y + AgNO3

 m  = 32,65

   n AgCl = n Cl  = 0,22
Chọn A.
H 2 + Fe d (1,12 gam)
Mg (x) O 2  HCl 
Câu 29: X  + Y  Z    MgCl 2 (x)  AgNO3 AgCl (2x + 2y)
Fe (y) Cl 2 T FeCl (y)   27,28 gam 
  2 Ag (y)
24x + 56y = 4,32 - 1,12 x = 0,04
  
143,5*(2x + 2y) + 108*y = 27,28  y = 0,04

PP ®êng chÐo
 n O2 : n Cl2 = 5 : 1 
 chän: n O2 = 5z  n Cl2 = z

BT e
 2n Mg + 2n Fe = 4n O2 + 2n Cl2 + 2n H2  2*0,04 + 2*0,04 = 4z + 2z + 0,01*2
 z = 0,01 
 n Y = n O2 + n Cl2 = 6z = 0,06  V = 1,344 L
Chọn C.
MgCl 2 
O 2  HCl    AgNO3 AgCl
Mg (x) + Y Cl (y) 
 Z 
0,3
 T  FeCl 2  ; T   154,3 gam 
Câu 30: X   2  FeCl3  Ag
Fe (3x)
 HNO3 d
  NO (0,1) + dd Q; Q   95,4 gam Mg(NO 3 )2 ; Fe(NO 3 )3 ; NH 4 NO3
0
t

BT e
X  HNO3
 2x + 3x*3 = 0,1*3 + 8n NH4 NO3 
 n NH4 NO3 = (11x -0,3)/8
Trang 147

95,4
 148x + 242*3x + 80*[(11x - 0,3)/8] = 95,4  x = 0,1 mol
Z  HCl
  n H = 2n O(X)  n O(Z) = 0,15 
 n O2 (Y) = 0,075 mol

BT e
X 
 3n Fe + 2n Mg = 4n O2 + 2n Cl2 + n Ag  n Ag = (0,8 - 2y) mol

BT Cl
 n AgCl = n HCl + 2n Cl2 = (2y + 0,3) mol

154,3
 143,5(2y + 0,3) + 108(0,8 - 2y) = 154,3 
 y = 0,35 mol
Chọn C.
4. CHINH PHỤC CÁC DẠNG TOÁN VẬN DỤNG CAO KIM LOẠI VÀ HỢP CHẤT TÁC DỤNG
VỚI AXIT HNO3 (H2SO4 ĐẶC)
a. Dạng toán thƣờng gặp
 N x Oy
R  
Oxit H 2 O + khÝ Z CO 2
   
Hidroxit  H 2 (NO3 hÕt)

 (H  + NO3 ) 
X 2     R n 
 Muèi CO 3   
NH3  Na

Muèi NO  Muèi Y NH 4   NaOH
 3
    + dd E   ,...
 R(OH)n
d
Muèi S 2
  NO3 
 NO3
  2
SO 4
b. Phƣơng pháp và công thức thƣờng gặp
- Áp dụng một số bảo toàn số mol nguyên tử: BT N; BT H; BT C; BT S; BT O,…
- Bảo toàn điện tích (Y hoặc E):  sè mol*®iÖn tÝch (+) =  sè mol*®iÖn tÝch (-)
- Bảo toàn khối lƣợng: mX + mHNO3 = mH2O + mZ + mY
- Bảo toàn số mol electron:
n.n R + 6n S = 2n O(X) + n NO2 + 3n NO + 8n N 2O + 10n N 2 + 8n NH + 2n H2
4
- Công thức giải nhanh thƣờng vận dụng (không áp dụng với muối S2-):
n H = 2n O(X) + 2n CO2 (X) + n OH (X) + 2n NO2 + 4n NO + 10n N2 O + 12n N2 + 10n NH
3 4
- Lƣu ý, trong trƣờng hợp chỉ có muối nitrat ta thƣờng vận dụng công thức sau:
n NO (Muèi KL) = n e = 2n O(X) + n NO2 + 3n NO + 8n N2O + 10n N2 + 8n NH + 2n H2
3 4
- Một số quá trình thƣờng gặp:

2H  + NO3 + 1e 
 NO 2 + H 2 O
4H  + NO3 + 3e 
 NO + 2H 2 O
 R n  + ne
R  10H  + 2NO3 + 4e*2 
 N 2 O + 5H 2 O
S 2  + 4H 2 O 
 SO 24 + 8H  + 8e 12H  + 2NO3 + 5e*2 
 N 2 + 6H 2 O
10H  + 2NO3 + 8e 
 NH 4 NO3 + 3H 2 O
2H  + O + 2e 
 H2O

Câu 1: (Đề MH – 2021) Hòa tan hết 23,18 gam hỗn hợp X gồm Fe, Mg và Fe(NO3)3 vào dung dịch
chứa 0,46 mol H2SO4 loãng và 0,01 mol NaNO3, thu đƣợc dung dịch Y (chứa 58,45 gam chất
Trang 148
tan gồm hỗn hợp muối trung hòa) và 2,92 gam hỗn hợp khí Z. Cho Y phản ứng vừa đủ với
dung dịch chứa 0,91 mol NaOH, thu đƣợc 29,18 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn
toàn. Phần trăm khối lƣợng Fe(NO3)3 trong X là
A. 46,98%. B. 41,76%. C. 52,20%. D. 38,83%.
Câu 2: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X chứa Cu, Mg, Fe3O4 và Fe(NO3)2 trong dung dịch chứa
0,61 mol HCl thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa (m + 16,195) gam hỗn hợp muối không chứa ion
Fe3+ và 1,904 lít hỗn hợp khí Z (đktc) gồm H2 và NO với tổng khối lƣợng là 1,57 gam. Cho
NaOH dƣ vào thấy xuất hiện 24,44 gam kết tủa. Phần trăm khối lƣợng của Cu có trong X là
A. 22,18%. B. 25,75%. C. 15,92%. D. 26,32%.
Câu 3: (Đề THPT QG - 2017) Cho 9,6 gam Mg tác dụng với dung dịch chứa 1,2 mol HNO3, thu đƣợc
dung dịch X và m gam hỗn hợp khí. Thêm 500 ml dung dịch NaOH 2M vào X, thu đƣợc dung
dịch Y, kết tủa và 1,12 lít khí Z (đktc). Lọc bỏ kết tủa, cô cạn Y thu đƣợc chất rắn T. Nung T
đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 67,55 gam chất rắn. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
A. 5,8. B. 6,8. C. 4,4. D. 7,6.
Câu 4: Hoà tan hoàn toàn 29,12 gam hỗn hợp gồm 0,08 mol Fe(NO3)2, Fe, Fe3O4, Mg, MgO, Cu và
CuO vào 640 ml dung dịch H2SO4 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc dd X
chỉ chứa các muối sunfat trung hòa và hỗn hợp hai khí là 0,14 mol NO và 0,22 mol H2. Cho
dung dịch X tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 dƣ, tạo ra kết tủa Y. Lấy Y nung trong không khí
tới khối lƣợng không đổi thu đƣợc chất rắn có khối lƣợng giảm 10,42 gam so với khối lƣợng
của Y. Nếu làm khô cẩn thận dung dịch X thì thu đƣợc hỗn hợp muối khan Z (giả sử quá trình
làm khô không xảy ra phản ứng hoá học). Phần trăm khối lƣợng FeSO4 trong Z gần nhất với
giá trị nào sau đây?
A. 18. B. 24. C. 22. D. 20.
Câu 5: (Đề MH lần I - 2017) Cho m gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4 và Fe(NO3)2 tan hết trong 320 ml
dd KHSO4 1M. Sau phản ứng, thu đƣợc dd Y chứa 59,04 gam muối trung hòa và 896 ml NO (sản
phẩm khử duy nhất của N+5, ở đktc). Y phản ứng vừa đủ với 0,44 mol NaOH. Biết các phản ứng
xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lƣợng của Fe(NO3)2 trong X có giá trị gần nhất với giá trị nào
sau đây?
A. 63. B. 18. C. 73. D. 20.
Câu 6: Hòa tan hoàn toàn 28,96 gam hỗn hợp E gồm Fe, Cu, Fe3O4 và MgO trong dung dịch chứa
NaNO3 và x mol H2SO4, sau khi kết thúc phản ứng, thu đƣợc dung dịch X chỉ chứa các muối
sunfat của kim loại và 0,2 mol hỗn hợp Y gồm hai khí không màu, trong đó có một khí hóa
nâu. Tỉ khối của Y so với H2 bằng 12,2. Trong điều kiện không có O2, cho Ba(OH)2 dƣ vào X
thu đƣợc 192,64 gam kết tủa. Giá trị của x là
A. 0,64. B. 0,58. C. 0,68. D. 0,54.
Câu 7: (Đề MH - 2018) Hòa tan hoàn toàn 15,6 gam hỗn hợp gồm Fe, Fe3O4, Fe2O3, Mg, MgO và CuO
vào 200 gam dung dịch H2SO4 và NaNO3, thu đƣợc dd X chỉ chứa muối sunfat trung hòa của kim
loại, hỗn hợp khí Y gồm 0,01 mol N2O và 0,02 mol NO. Cho X phản ứng với dung dịch Ba(OH)2
dƣ, thu đƣợc 89,15 gam kết tủa. Lọc kết tủa nung trong không khí đến khối lƣợng không đổi, thu
đƣợc 84,386 gam chất rắn. Nồng độ phần trăm của FeSO4 trong X có giá trị gần nhất với giá trị
nào sau đây?
A. 0,85. B. 1,06. C. 1,45. D. 1,86.
Trang 149
Câu 8: Đốt cháy 16,96 gam hỗn hợp gồm Fe và Mg trong oxi một thời gian thu đƣợc hỗn hợp rắn X.
Hòa tan hết X trong 242 gam dung dịch HNO3 31,5% thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa các muối
có khối lƣợng 82,2 gam và 1,792 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm N2O và NO có tỉ khối so với He
bằng 10,125. Cho NaOH dƣ vào dung dịch Y, lấy kết tủa nung ngoài không khí đến khối lƣợng
không đổi thu đƣợc 25,6 gam rắn khan. Nồng độ C% của Fe(NO3)3 trong Y gần nhất với giá trị
nào sau đây?
A. 15%. B. 13%. C. 12%. D. 14%.
Câu 9: (Đề THTP QG - 2018) Hòa tan hết 28,16 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, Fe3O4 và FeCO3 vào
dung dịch chứa H2SO4 và NaNO3, thu đƣợc 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí Y (gồm CO2, NO, N2,
H2) có khối lƣợng 5,14 gam và dung dịch Z chỉ chứa các muối trung hòa. Dung dịch Z phản
ứng tối đa với 1,285 mol NaOH, thu đƣợc 43,34 gam kết tủa và 0,56 lít khí (đktc). Nếu cho Z
tác dụng với dung dịch BaCl2 dƣ thì thu đƣợc 166,595 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra
hoàn toàn. Phần trăm khối lƣợng Mg trong X là
A. 34,09%. B. 25,57%. C. 38,35%. D. 29,83%.
Câu 10: Cho 41,68 gam hỗn hợp F gồm Fe3O4 và kim loại M vào dung dịch HNO3 50,4% đun nóng
khuấy đều hỗn hợp để phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 4,032 lít khí NO2 (đktc), dung dịch
G và 17,28 gam kim loại M. Cho dung dịch NaOH dƣ vào dung dịch G thu đƣợc kết tủa K.
Nung K trong không khí đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc 24,72 gam chất rắn R. Biết M có
hoá trị không đổi trong các phản ứng trên, khí NO2 là sản phẩm khử duy nhất của N+5. Khối
lƣợng dung dịch HNO3 50,4% tối thiểu để hoà tan hoàn toàn 41,68 gam hỗn hợp F là
Câu 11: (Đề THPT QG - 2018) Hòa tan hết 31,36 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, Fe, Fe3O4 và FeCO3
vào dung dịch chứa H2SO4 và NaNO3, thu đƣợc 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí Y (gồm CO2, NO,
N2, H2) có khối lƣợng 5,14 gam và dung dịch Z chỉ chứa các muối trung hòa. Dung dịch Z phản
ứng tối đa với 1,285 mol NaOH, thu đƣợc 46,54 gam kết tủa và 0,56 lít khí (đktc). Nếu cho Z
tác dụng với dung dịch BaCl2 dƣ thì thu đƣợc 166,595 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra
hoàn toàn. Phần trăm khối lƣợng Fe3O4 trong X là
A. 29,59%. B. 36,99%. C. 44,39%. D. 14,80%.
Câu 12: Cho 19,6 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, Fe3O4 và Fe(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,76 mol HCl đun
nóng sau khi kết thúc phản ứng phản ứng thu đƣợc 0,06 mol khí NO và dung dịch Y chỉ chứa
muối clorua (không có muối Fe2+). Cho NaOH dƣ vào Y thu đƣợc m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 24,66. B. 22,84. C. 26,24. D. 25,42.
Câu 13: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hết 23,18 gam hỗn hợp X gồm Fe, Mg và Fe(NO3)3 vào dung
dịch chứa 0,92 mol HCl và 0,01 mol NaNO3, thu đƣợc dung dịch Y (chất tan chỉ chứa 46,95
gam hỗn hợp muối) và 2,92 gam hỗn hợp Z gồm ba khí không màu (trong đó có hai khí có số
mol bằng nhau). Dung dịch Y phản ứng tối đa với 0,91 mol KOH, thu đƣợc 29,18 gam kết tủa.
Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần trăm thể tích của khí có phân tử khối lớn nhất trong Z
là
A. 58,82%. B. 45,45%. C. 51,37%. D. 75,34%.
Câu 14: Hòa tan hết 0,6 mol hỗn hợp X gồm Mg, Fe(NO3)3 và Fe(NO3)2 trong dung dịch chứa 1,08 mol
HNO3, kết thúc phản ứng thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa các muối có khối lƣợng là 103,3 gam
và 0,1 mol hỗn hợp khí Z gồm NO và N2O. Cô cạn dung dịch Y, lấy muối đem nung đến khối
lƣợng không đổi, thu đƣợc 31,6 gam rắn khan. Nếu cho dung dịch NaOH dƣ vào Y (không có
mặt oxi), thu đƣợc 42,75 gam hỗn hợp các hiđroxit. Phần trăm khối lƣợng của Fe(NO3)3 trong X
là
Trang 150
A. 30,01%. B. 35,01%. C. 43,90%. D. 40,02%.
Câu 15: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hết 21,48 gam hỗn hợp X gồm Fe, Mg và Fe(NO3)2 vào dung
dịch chứa 0,42 mol H2SO4 loãng và 0,02 mol KNO3, thu đƣợc dung dịch Y (chất tan chỉ có
54,08 gam các muối trung hòa) và 3,74 gam hỗn hợp Z gồm ba khí không màu (trong đó hai
khí có số mol bằng nhau). Dung dịch Y phản ứng đƣợc tối đa với 0,82 mol NaOH, thu đƣợc
26,57 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần trăm thể tích của khí có phân tử
khối lớn nhất trong Z là
A. 40,10%. B. 58,82%. C. 41,67%. D. 68,96%.
Câu 16: Cho 14,8 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, Fe3O4 và Fe(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,3 mol H2SO4
đun nóng sau khi kết thúc phản ứng phản ứng thu đƣợc 0,02 mol khí NO và dung dịch Y chỉ
chứa muối sunfat (không có muối Fe2+). Cho Ba(OH)2 dƣ vào Y thu đƣợc m gam kết tủa. Giá
trị của m là
A. 72,18. B. 76,98. C. 92,12. D. 89,52.
Câu 17: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 vào dung
dịch HCl dƣ, thu đƣợc a mol H2 và dung dịch chứa 31,19 gam hỗn hợp muối. Mặt khác, hòa tan
hoàn toàn m gam X trong dung dịch chứa 0,55 mol H2SO4 (đặc) đun nóng, thu đƣợc dung dịch
Y và 0,14 mol SO2 (sản phẩm khử duy nhất của S+6). Cho 400 ml dung dịch NaOH 1M vào Y,
sau khi phản ứng kết thúc thu đƣợc 10,7 gam một chất kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,05. B. 0,06. C. 0,04. D. 0,03.
Câu 18: (Đề THPT QG - 2019) Hòa tan hết m gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 vào dung
dịch HCl dƣ, thu đƣợc 0,04 mol H2 và dung dịch chứa 36,42 gam hỗn hợp muối. Mặt khác, hòa
tan hoàn toàn m gam X trong dung dịch chứa 0,625 mol H2SO4 (đặc), đun nóng, thu đƣợc dung
dịch Y và a mol SO2 (sản phẩm khử duy nhất của S+6). Cho 450 ml dung dịch NaOH 1M vào
Y, sau khi các phản ứng kết thúc, thu đƣợc 10,7 gam kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,125. B. 0,155. C. 0,145. D. 0,105.
Câu 19: Hòa tan hoàn toàn 34,24 gam hỗn hợp X gồm FeCO3, Fe3 O4 và Fe(NO3)2 trong dung dịch
chứa NaNO3 và NaHSO4, kết thúc phản ứng thu đƣợc dung dịch Y (không chứa muối amoni)
và hỗn hợp khí Z gồm CO2 và NO (tỉ lệ mol tƣơng ứng 1: 3). Dung dịch Y hòa tan tối đa 8,4
gam bột Fe (không có khí thoát ra). Nếu cho dung dịch Ba(OH)2 dƣ vào Y, thu đƣợc 209,18
gam kết tủa. Phần trăm khối lƣợng của Fe3O4 trong X là
A. 33,88%. B. 40,65%. C. 27,10%. D. 54,21%.
Câu 20: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe, FeCO3, Cu(NO3)2 vào dung dịch chứa
NaNO3 (0,045 mol) và H2SO4, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa 62,605 gam muối trung hòa
(không có ion Fe3+) và 3,808 lít (đktc) hỗn hợp khí Z (trong đó có 0,02 mol H2). Tỉ khối của Z
so với O2 bằng 19/17. Thêm dung dịch NaOH 1M vào Y đến khi thu đƣợc lƣợng kết tủa lớn
nhất là 31,72 gam thì vừa hết 865 ml. Mặt khác, cho Y tác dụng vừa đủ với BaCl2, sau đó cho
tiếp lƣợng dƣ AgNO3 vào thu đƣợc 256,04 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 34,6. B. 32,8. C. 27,2. D. 28,4.
Câu 21: Hoà tan hết 31,12 gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe, Fe3O4, FeCO3 vào dung dịch hỗn hợp chứa
H2SO4 và KNO3. Sau phản ứng thu đƣợc 4,48 lít hỗn hợp khí Y (đktc) gồm (CO2, NO, NO2,
H2) có tỷ khối hơi so với H2 là 14,6 và dung dịch Z chỉ chứa các muối trung hoà với tổng khối
lƣợng là m gam. Cho BaCl2 dƣ vào Z thấy xuất hiện 140,965 gam kết tủa trắng. Mặt khác cho
NaOH dƣ vào Z thì thấy có 1,085 mol NaOH phản ứng đồng thời xuất hiện 42,9 gam kết tủa và
0,56 lít khí (đktc) thoát ra. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lƣợng FeCO3
trong X gần nhất là
Trang 151
A. 15%. B. 20%. C. 11%. D. 18%.
Câu 22: Hòa tan hết 15,0 gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4, FeCO3 và Fe(NO3)2 trong dung dịch chứa
NaHSO4 và 0,16 mol HNO3, thu đƣợc dung dịch Y và hỗn hợp khí Z gồm CO2 và NO (tỉ lệ
mol tƣơng ứng 1: 4). Dung dịch Y hòa tan tối đa 8,64 gam bột Cu, thấy thoát ra 0,03 mol khí
NO. Nếu cho dung dịch Ba(OH)2 dƣ vào Y, thu đƣợc 154,4 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy
ra hoàn toàn và khí NO là sản phẩm khử duy nhất của cả quá trình. Phần trăm khối lƣợng của
Fe đơn chất trong hỗn hợp X là
A. 48,80%. B. 33,60%. C. 37,33%. D. 29,87%.
Câu 23: Hòa tan 17,32 gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe3O4 và Fe(NO3)2 cần vừa đúng dung dịch hỗn hợp
gồm 1,04 mol HCl và 0,08 mol HNO3, đun nhẹ thu đƣợc dung dịch Y và 2,24 lít hỗn hợp khí Z
(đktc) có tỉ khối hơi đối với H2 là 10,8 gồm hai khí không màu trong đó có một khí hóa nâu
ngoài không khí. Cho dung dịch Y tác dụng với một lƣợng dung dịch AgNO3 vừa đủ thu đƣợc
m gam kết tủa và dung dịch T. Cho dung dịch T tác dụng với một lƣợng dƣ dung dịch NaOH,
lọc kết tủa nung đến đến khối lƣợng không đổi thu đƣợc 20,8 gam chất rắn. Các phản ứng xảy
ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 150,32. B. 151,40. C. 152,48. D. 153,56.
Câu 24: Cho hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4 và Fe(NO3)2 tan hết trong 400 ml dung dịch KHSO4 0,4M. Sau
phản ứng thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa 29,52 gam muối trung hòa và 0,448 lít NO (đktc, sản
phẩm khử duy nhất). Cho dung dịch NaOH dƣ vào Y thì có 8,8 gam NaOH phản ứng. Dung
dịch Y hòa tan tối đa m gam bột Cu. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 0,96. B. 1,92. C. 2,24. D. 2,4.
Câu 25: Trộn m gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe, Fe3O4, Cu và CuO (trong đó nguyên tố oxi chiếm 12,82%
khối lƣợng hỗn hợp X) với 7,05 gam Cu(NO3)2, thu đƣợc hỗn hợp Y. Hòa tan hoàn toàn Y
trong dung dịch chứa đồng thời HCl; 0,05 mol KNO3 và 0,1 mol NaNO3. Sau khi các phản ứng
xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Z chỉ chứa muối clorua và 3,36 lít (đktc) hỗn hợp khí T
gồm N2 và NO có tỉ khối so với H2 là 14,667. Cho Z phản ứng với dung dịch NaOH dƣ, thu
đƣợc 56,375 gam kết tủa. Giá trị gần nhất của m là
A. 31. B. 30. C. 33. D. 32.
Câu 26: Hòa tan hoàn toàn 24,36 gam hỗn hợp X gồm Mg, MgCO3 và FeCO3 trong dung dịch chứa
1,42 mol NaHSO4 và 0,16 mol HNO3 thu đƣợc dung dịch Z (chỉ chứa các muối), hỗn hợp khí
Y gồm CO2, N2 NO, H2 (trong đó có 0,08 mol H 2, số mol NO bằng 2 lần số mol của N2). Tỉ
khối của Y so với He bằng 6,76. Cho dung dịch NaOH đến dƣ vào Z, thu đƣợc kết tủa T. Nung
T trong không khí đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 28,8 gam chất rắn khan. Phần trăm khối
lƣợng của Mg đơn chất trong X là
A. 54,19%. B. 59,11%. C. 49,26%. D. 68,97%.
Câu 27: Cho m gam hỗn hợp X gồm Fe3O4, Fe(OH)2, Fe(OH)3 và Cu (trong đó số mol nguyên tử oxi
trong X gấp 1,625 lần số mol hỗn hợp X) vào 250 ml dung dịch HCl 2M thu đƣợc dung dịch Y
và 1,92 gam rắn không tan. Cho dung dịch AgNO3 dƣ vào Y, thu đƣợc dung dịch Z, 672 ml khí
NO (sản phẩm khử duy nhất N+5, ở đktc) và 78,23 gam kết tủa. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
Phần trăm khối lƣợng của Fe3O4 trong hỗn hợp X là
A. 40,51%. B. 10,9%. C. 67,4%. D. 13,7%.
Câu 28: Hòa tan hoàn toàn 23,76 gam hỗn hợp gồm Cu, FeCl2 và Fe(NO3)2 vào 400 ml dd HCl 1M thu
đƣợc dd X. Cho lƣợng dƣ dung dịch AgNO3 vào X, thấy lƣợng AgNO3 phản ứng là 98,6 gam,
thu đuợc m gam kết tủa và thoát ra 0,448 lít (đktc). Các phản ứng xảy ra hoàn toàn và khí NO là
Trang 152
sản phẩm khử duy nhất của N+5 trong cả quá trình. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau
đây?
A. 82. B. 80. C. 84. D. 86.
Chọn .
Câu 29: Hòa tan hết 24,018 gam hỗn hợp rắn X gồm FeCl3, Fe(NO3)2, Cu(NO3)2 và Fe3O4 trong dung
dịch chứa 0,736 mol HCl, sau phản ứng thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa 3 muối và 0,024 mol
khí NO. Cho dung dịch AgNO3 dƣ vào Y thu đƣợc 115,738 gam kết tủa. Biết NO là sản phẩm
khử duy nhất của N+5. Phần trăm số mol của FeCl3 trong X có giá trị gần nhất với
A. 15. B. 18. C. 22. D. 25.
Câu 30: Hòa tan hoàn toàn 8,66 gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe3O4 và Fe(NO3)2 bằng dung dịch chứa hỗn
hợp gồm 0,52 mol HCl và 0,04 mol HNO3 (vừa đủ), thu đƣợc dung dịch Y và 1,12 lít (đktc)
hỗn hợp khí Z gồm NO và H2 có tỉ khối hơi đối với H2 là 10,8. Cho dd Y tác dụng với một
lƣợng vừa đủ dung dịch AgNO3 thu đƣợc m gam kết tủa và dung dịch T. Cho dung dịch T tác
dụng với một lƣợng dƣ dung dịch NaOH, lọc kết tủa nung đến đến khối lƣợng không đổi thu
đƣợc 10,4 gam chất rắn. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào
sau đây?
A. 75. B. 81. C. 79. D. 64.
Câu 31: Cho 7,488 gam hỗn hợp rắn X gồm Fe, Fe3O4 và Fe(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,3 mol HCl và
0,024 mol HNO3, khuấy đều cho các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc dung dịch Y (không

chứa NH 4 ) và 0,032 mol hỗn hợp khí Z gồm NO và N2O. Cho dung dịch AgNO3 đến dƣ vào
dung dịch Y, sau phản ứng thấy thoát ra 0,009 mol NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5), đồng
thời thu đƣợc 44,022 gam kết tủa. Phần trăm khối lƣợng Fe trong hỗn hợp X có giá trị gần
nhất với giá trị nào sau đây?
A. 46,6%. B. 35,8%. C. 37,4%. D. 49,6%.
Câu 32: (Đề TSĐH B - 2014) Hòa tan hết 10,24 gam hỗn hợp X gồm Fe và Fe3O4 bằng dung dịch chứa
0,1 mol H2SO4 và 0,5 mol HNO3, thu đƣợc dung dịch Y và hỗn hợp gồm 0,1 mol NO và a mol
NO2 (không còn sản phẩm khử nào khác). Chia dung dịch Y thành hai phần bằng nhau:
- Phần một tác dụng với 500 ml dung dịch KOH 0,4M, thu đƣợc 5,35 gam một chất kết tủa.
- Phần hai tác dụng với dung dịch Ba(OH)2 dƣ, thu đƣợc m gam kết tủa.
Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
A. 20,62. B. 31,86. C. 41,24. D. 20,21.
Câu 33: Hòa tan hoàn toàn 13,12 gam hỗn hợp Cu, Fe và Fe2O3 trong 240 gam dung dịch HNO3 7,35%
và H2SO4 6,125% thu đƣợc dung dịch X chứa 37,24 gam chất tan chỉ gồm các muối và thấy
thoát ra khí NO (NO là sản phẩm khử duy nhất). Cho Ba(OH)2 dƣ vào dung dịch X, lấy kết tủa
nung nóng trong không khí đến phản ứng hoàn toàn thu đƣợc 50,95 gam chất rắn. Dung dịch X
hòa tan tối đa m gam Cu, giá trị của m là
A. 2,88. B. 3,52. C. 3,20. D. 2,56.
Câu 34: (Đề THPT QG - 2016) Hòa tan hết 14,8 gam hỗn hợp Fe và Cu trong 126 gam dung dịch
HNO3 48%, thu đƣợc dung dịch X (không chứa muối amoni). Cho X phản ứng với 400 ml
dung dịch hỗn hợp NaOH 1M và KOH 0,5M, thu đƣợc kết tủa Y và dung dịch Z. Nung Y trong
không khí đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 20 gam hỗn hợp Fe2O3 và CuO. Cô cạn Z, thu
đƣợc hỗn hợp chất rắn khan T. Nung T đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 42,86 gam hỗn hợp
chất rắn. Nồng độ phần trăm của Fe(NO3)3 trong X có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 8,2. B. 7,9. C. 7,6. D. 6,9.
Trang 153
Câu 35: Hòa tan hết 11,1 gam hỗn hợp Fe và Cu trong 94,5 gam dung dịch HNO3 48% thu đƣợc dung
dịch X (không chứa muối amoni). Cho X phản ứng với 300 ml dung dịch hỗn hợp NaOH 1M
và KOH 0,5M, thu đƣợc kết tủa Y và dung dịch Z. Nung Y trong không khí đến khối lƣợng
không đổi, thu đƣợc 15 gam hỗn hợp gồm Fe2O3 và CuO. Cô cạn Z thu đƣợc hỗn hợp chất rắn
khan T. Nung T đến khối lƣợng không đổi, thu đƣợc 32,145 gam hỗn hợp chất rắn. Nồng độ
phần trăm của Fe(NO3)3 trong X có giá trị gần nhất với
A. 15,5. B. 8,0. C. 8,5. D. 7,5.
Câu 36: (Đề THPT QG - 2017) Chia hỗn hợp X gồm Fe, Fe3O4, Fe(OH)3 và FeCO3 thành hai phần
bằng nhau. Hòa tan hết phần một trong dung dịch HCl dƣ, thu đƣợc 1,568 lít (đktc) hỗn hợp khí
có tỉ khối so với H2 bằng 10 và dung dịch chứa m gam muối. Hòa tan hoàn toàn phần hai trong
dung dịch chứa 0,57 mol HNO3, tạo ra 41,7 gam hỗn hợp muối (không có muối amoni) và
2,016 lít (đktc) hỗn hợp hai khí (trong đó có khí NO). Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau
đây?
A. 27. B. 29. C. 31. D. 25.
Câu 37: Hỗn hợp X gồm MgO, Al2O3, Mg, Al, hòa tan m gam hỗn hợp X bằng dung dịch HCl vừa đủ
thì thu đƣợc dung dịch chứa (m + 70,295) gam muối. Cho 2m gam hỗn hợp X tác dụng với
dung dịch H2SO4 đặc nóng dƣ thu đƣợc 26,656 lít SO2 (đktc, sản phẩm khử duy nhất). Nếu cho
2m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HNO3 loãng dƣ thu đƣợc 7,616 lít hỗn hợp khí NO
và N2O (đktc) có tỉ khối so với hidro là 318/17, dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu đƣợc
324,3 gam muối khan. Giá trị m gần giá trị nào nhất sau đây?
A. 59,76. B. 29,88. C. 30,99. D. 61,98.
Câu 38: Để hòa tan hết 38,36 gam hỗn hợp R gồm Mg, Fe3 O4, Fe(NO3)2 cần 0,87 mol dung dịch H2SO4
loãng, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đƣợc 111,46 gam sunfat trung hòa và 5,6 lít
(đktc) hỗn hợp khí X gồm hai khí không màu, tỉ khối hơi của X so với H2 là 3,8 (biết có một
khí không màu hóa nâu ngoài không khí). Phần trăm khối lƣợng Mg trong R gần nhất với giá
trị nào sau đây?
A. 28,15%. B. 10,8%. C. 31,28%. D. 25,51%.
Câu 39: Hòa tan hết hỗn hợp X gồm 5,6 gam Fe; 27 gam Fe(NO3)2 và m gam Al trong dung dịch chứa
0,61 mol HCl. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa 47,455
gam muối trung hòa và 2,352 lít (đktc) hỗn hợp khí Z gồm NO và N2O. Tỉ khối của Z so với H2
là 16. Giá trị của m là
A. 1,080. B. 4,185. C. 5,400. D. 2,160.
Câu 40: Cho 66,2 gam hỗn hợp X gồm Fe3O4, Fe(NO3)2, Al tan hoàn toàn trong dung dịch chứa 3,1
mol KHSO4 loãng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa
466,6 gam muối sunfat trung hòa với 10,08 lít (đktc) khí Z gồm 2 khí, trong đó có một khí hóa
nâu ngoài không khí. Biết tỉ khối của Z so với He là 23/18. Phần trăm khối lƣợng của Al trong
hỗn hợp gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 16. B. 20. C. 25. D. 30.
Câu 41: Hỗn hợp X gồm FeO, Fe(NO3)2, Al và Mg (trong đó số mol Mg gấp hai lần số mol Al). Cho
29,64 gam X phản ứng với dung dịch chứa 1,16 mol KHSO4, thu đƣợc dung dịch Y chứa
179,72 gam muối sunfat trung hòa và 6,72 lít hỗn hợp khí Z gồm hai khí (trong đó có một khí
hóa nâu trong không khí). Tỉ khối của Z so với H2 là 3,8. Phần trăm khối lƣợng của Mg trong X
là
A. 13,66%. B. 29,80%. C. 14,58%. D. 17,22%.
Trang 154
Câu 42: Để m gam sắt ngoài không khí, sau một thời gian thu đƣợc hỗn hợp X gồm 4 chất có khối
lƣợng là 20 gam. Hòa tan hết X trong 500 ml dung dịch HCl nồng độ a mol/lít thấy thoát ra
2,24 lít (đktc) H2 và dung dịch Y (không có HCl dƣ). Cho tiếp dung dịch HNO3 tới dƣ vào
dung dịch Y thu đƣợc dung dịch Z (chứa FeCl3, Fe(NO3)3 và HNO3 dƣ) và 2,24 lít (đktc) NO
duy nhất. Giá trị của m và a lần lƣợt là
A. 15,68 và 0,4. B. 15,68 và 1,48. C. 16,8 và 0,4. D. 16,8 và 1,2.
Câu 43: Hỗn hợp X gồm Al, Mg, FeO, Fe3O4 trong đó oxi chiếm 20,22% khối lƣợng hỗn hợp. Cho
25,32 gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HNO3 dƣ thu đƣợc 3,584 lít hỗn hợp khí NO và
N2O (đktc) có tỉ khối so với hiđro là 15,875 và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu đƣợc m
gam muối khan. Nung muối khan này trong không khí đến khối lƣợng không đổi 30,92 gam
chất rắn khan. Giá trị gần nhất của m là
A. 106. B. 103. C. 105. D. 107.
Câu 44: Hòa tan hoàn toàn 16,4 gam hỗn hợp X chứa Mg, MgO và Fe3O4 (trong X oxi chiếm 22,439%
về khối lƣợng) bằng dung dịch chứa HNO3 và 0,835 mol HCl thu đƣợc dd Y chỉ chứa hỗn hợp
3 muối và 0,05 mol khí NO (duy nhất). Phần trăm khối lƣợng của Mg trong X gần nhất với
A. 26 B. 29%. C. 22%. D. 24%.
Câu 45: Cho 8,64 gam Mg vào dung dịch hỗn hợp NaNO3 và H2SO4, đun nhẹ hỗn hợp phản ứng, lúc
đầu tạo ra sản phẩm khử là khí NO, sau đó thấy thoát ra khí không màu X. Sau khi các phản
ứng kết thúc thấy còn lại 4,08 gam chất rắn không tan. Biết rằng tổng thể tích của hai khí NO
và X là 1,792 lít (đktc) và tổng khối lƣợng là 1,84 gam. Cô cạn cẩn thận dung dịch sau phản
ứng thu đƣợc m gam chất muối khan. Giá trị nào sau đây gần với m nhất?
Câu 46: Cho 15,44 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, Fe3O4 và Cu(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,61 mol HCl
và 0,01 mol HNO3, đun nóng sau khi kết thúc phản ứng phản ứng thu đƣợc 0,06 mol hỗn hợp
khí gồm NO và H2 (tỷ lệ mol tƣơng ứng 2: 1) và dung dịch Y chỉ chứa m gam muối (không có
muối Fe2+). Giá trị của m là
A. 34,265. B. 32,235. C. 36,915. D. 31,145.
Câu 47: Hòa tan hoàn toàn 216,55 gam hỗn hợp KHSO4 và Fe(NO3)3 vào nƣớc đƣợc dd X. Cho m gam
hỗn hợp Y gồm Mg, Al, MgO, Al2 O3 (trong đó m O = (64/205)m Y ) tan hết vào X. Sau khi các
phản ứng kết thúc, thu đƣợc dung dịch Z chỉ chứa muối trung hòa và 2,016 lít (ở đktc) hỗn hợp
khí T có tổng khối lƣợng 1,84 gam (trong đó H2 chiếm 4/9 về thể tích và nguyên tố oxi chiếm
8/23 khối lƣợng hỗn hợp). Cho BaCl2 dƣ vào Z thu đƣợc 356,49 gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 20,0. B. 22,0. C. 22,5. D. 20,5.
Câu 48: Cho 30,24 gam hỗn hợp rắn X gồm Mg, MgCO3 và Mg(NO3)2 (trong đó oxi chiếm 28,57% về
khối lƣợng hỗn hợp) vào dung dịch chứa 0,12 mol HNO3 và 1,64 mol NaHSO4, khuấy đều cho
các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc dung dịch Y chỉ chứa các muối trung hòa có khối
lƣợng 215,08 gam và hỗn hợp khí Z gồm N2O, N2, CO2 và H2 (trong đó só mol N2O bằng số
mol của CO2). Tỉ khối hơi của Z so với He bằng x. Giá trị của x gần nhất với giá trị nào sau
đây?
A. 6,8. B. 7,0. C. 7,6. D. 6,9.
Câu 49: (Đề MH lần II - 2017) Nung hỗn hợp X gồm a mol Mg và 0,25 mol Cu(NO3)2, sau một thời
gian, thu đƣợc chất rắn Y và 0,45 mol hỗn hợp khí Z gồm NO2 và O2. Cho Y phản ứng vừa đủ
với dung dịch chứa 1,3 mol HCl, thu đƣợc dung dịch chỉ chứa m gam hỗn hợp muối clorua và
Trang 155
0,05 mol hỗn hợp khí T (gồm N2 và H2 có tỉ khối so với H2 là 11,4). Giá trị của m gần nhất với
giá trị nào sau đây?
A. 82. B. 74. C. 72. D. 80.
Câu 50: (Đề THPT QG - 2016) Nung m gam hỗn hợp X gồm Fe, Fe(NO3)2, Fe(NO3)3 và FeCO3 trong
bình kín (không có không khí). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu đƣợc chất rắn Y và
khí Z có tỉ khối so với H2 là 22,5 (giả sử khí NO2 sinh ra không tham gia phản ứng nào khác).
Cho Y tan hoàn toàn trong dung dịch gồm 0,01 mol KNO3 và 0,15 mol H2SO4 (loãng), thu
đƣợc dung dịch chỉ chứa 21,23 gam muối trung hòa của kim loại và hỗn hợp hai khí có tỉ khối
so với H2 là 8 (trong đó có một khí hóa nâu trong không khí). Giá trị của m là
A. 13,76. B. 11,32. C. 13,92. D. 19,16.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C B D C C A A B A C
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C A B B C D D C B C
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A C A C A A A A B A
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
C D D B B D C A A A
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
B D C C B B D A C A
 Fe n  ; Mg 2 
  Fen  
 
a gam
Fe H 2SO 4  2   (a gam)
 
 0,46 Y  NH 4 (b mol) 
 NaOH
 29,18 gam   Mg 
Câu 1: X Mg +      0,91
 
NO NaNO3  Na (0,01) OH (0,91 - b)
 3  0,01  SO2  (0,46)
  4
Z (2,92 gam)

 n OH = n.n Fen + 2n Mg2 + n NH = 0,91 mol
4
 n.n Fen + 2n Mg2 + n NH + n Na  = n NO (Y) + 2nSO2 

BTDT.Y
 n NO (Y) = 0
4 3 4 3
0,91 mol
m Y = a + 18b + 23*0,01 + 96*0,46 = 58,45 a = 13,88

  
 
m  = a + 17*(0,91 - b) = 29,18 b = 0,01

 m NO (X) = m X - m Fe  Mg = 9,3  n NO (X) = 0,15  n Fe(NO3 )3 (X) = 0,05 mol
3 3

 %Fe(NO3 )3(X) = 52,2%
Chọn C.
Câu 2:
Trang 156
 NO NO (0,05)
H 2 O + 0,085 mol Z  
PP ®êng chÐo
M Z = 314/17
 Z 
 H 2 H 2 (0,035)
Cu (x) 
Mg (y) Fe2  NH 3
  2
  HCl  
X   Mg (y) Fe(OH)2
0,61 mol  Na 
Fe3O 4 (m + 16,195) gam Y Cu 2  (x)   NaOH   
   d  Mg(OH)2 + dd  
Fe(NO3 )2      
Cl
 NH 4  Cu(OH)2
m gam

 Cl (0,61)
 
 24,44 gam
 

BTKL
 m + 0,61*36,5 = m + 16,195 + 1,57 + 18*n H2 O 
 n H2O = 0,25 mol

BT H
 n HCl = 2n H2O + 2n H2 + 4n NH (Y) 
 n NH (Y) = 0,01 mol
4 4

 2n Fe(NO3 )2 (X) = n NO + n NH (Y) 
BT N
 n Fe(NO3 )2 (X) = 0,03 mol
4
n H = 2n O(X) + 4n NO(Z) + 2n H2 (Z) + 10n NH (Y) 

 n O(X) = 0,12  n Fe3O4 (X) = 0,03 mol
4

 n Fe2 (Y) = 0,03*3 + 0,03 = 0,12 mol = n Fe(OH)2
BT Fe
  2x + 2y + 0,12*2 + 0,01 = 0,61 x = 0,08

BT§T.Y
  24,44 gam 
 
   0,12*90 + 58y + 98x = 24,44 y = 0,1

 m X = m Cu + m Mg + m Fe3O4 + m Fe(NO3 )2 = 19,88 gam  %m Cu(X) = 25,75%
Chọn B.
 khÝ Z + H 2 O

 0,05 mol NH3
Mg (0,4)   Mg(NO ) 

   NaOH (x) NaOH
3 2
Câu 3:   NaOH
HNO3 (1,2)  X  NH 4 NO 3 
1 mol  T  
t0
 67,55 gam 
    NaNO3 (y) NaNO2
 
HNO3 d
Mg(OH) 
  2
x + y = 1 x = 0,05
    ; n NH3 = 0,05 
 n NH4 NO3 (X) = 0,05
40x + 69y = 67,55 y = 0,95


BT NO3
nNO (X) = nNO (Y)  2*nMg(NO3 )2 + nNH4NO3 + nHNO3d = nNaNO3  n HNO3d = 0,1 mol
3 3

BT H
 n HNO3 (b®) = n HNO3d + 4*n NH 4 NO3 + 2*n H2 O  n H2 O = 0,45 mol

BTKL
 m Mg + m HNO3 (b®) = m Mg(NO3 )2 + m NH4 NO3 + m HNO3d + m H2 O + m hh khÝ  m hh khÝ = 7,6 gam
Chọn D.
H 2 O + NO (0,14); H 2 (0,22)
Fe 
 Fe
2
 NH 3
Cu   2 
  H 2 SO4  Mg  Fe(OH)2 Fe2 O3
Câu 4: Mg    2  Ba(OH)2   
  
0,64 mol
O X Cu Mg(OH)2 MgO
 Y Cu(OH)  
d t0
  NH  O2
NO3 (0,16)   4   2 CuO
 SO24 (0,64)  BaSO BaSO 4
29,12 gam   4

BT N
 n NO (b®) = n NO + n NH (X) 
 n NH  (X) = 0,02 mol
3 4 4
Trang 157

BT H
 2n H2SO4 = 2n H2 O + 2n H2 + 4n NH (X) 
 n H2 O = 0,38 mol
4

 29,12 + 0,64*98 = 0,38*18 + 0,14*30 + 0,22*2 + mX(Z) 
BTKL
 mZ = 80,36 gam
2

BT SO4
 n BaSO4 = n H2SO4 = 0,64 mol  n Ba(OH)2 = 0,64 
 n OH = 1,28 mol

 n OH ( ) = n OH - n OH (pø NH ) = 1,26; 
BT H
Y + t0
 n OH ( ) = 2n H2O  n H2O = 0,63 mol
4
§Æt n Fe2 (X) = a  n Fe(OH)2 = a; 

BT e
Y + t0
 a = 4n O2 
 n O2 = 0,25a mol

10,42 gam
 m  = m H2 O - m O2  10,42 = 0,63*18 - 0,25a*32 
 a = 0,115 mol

 n FeSO4 (Z) = n Fe2 (X) = 0,115 mol 
 %m FeSO4 (Z) = 21,75%
Chọn C.
 NO (0,04) + H 2 O

 Fe
2
Fe   3 K  (0,32)
  KHSO4  Fe  
Câu 5: X O      NaOH Na (0,44)
Y K (0,32) 
0,32
NO dd  2 
 3
0,44
 NO  SO 4 (0,32)
  3  
 SO24 (0,32) NO3


BT § T.Z
 n Na  + n K  = 2n SO2 + n NO  n NO (Z) = 0,44 + 0,32 - 0,32*2 = 0,12 = n NO (Y)
4 3 3 3

 n NO3 (X) = n NO + n NO (Y) = 0,16  n Fe(NO3 )2 (X) = 0,08 mol
BT N
3

 n KHSO4 = 2n H2 O 
BT H
 n H2 O = 0,16 mol

BTKL
 m X + m KHSO4 = m NO + m H2O + m Muèi  m X = 19,6 gam  %Fe(NO 3 )2 = 73,47%
Chọn C.
 NO NO (0,16)
H 2 O + 0,2 mol Y  
PP ®êng chÐo
 Y
 ? H 2 (0,04)
R 
  R
 NaNO3 n
Câu 6: E 
O (y)
 H2 SO4 (x)
X Na   Ba(OH)2 R(OH)n 
Na

  
  d
+ dd Z  
28,96 gam
  BaSO 4 (x) 
OH
 SO 4 (x)
2
 192,64 gam

BT N
 n NaNO3 = n NO = 0,16 mol = n Na  (X) = n Na  (Z) ; 
BT Ba
 n Ba(OH)2 = n BaSO4 = x mol

BT N
 n NaNO3 = n NO = 0,16 mol = n Na  (X) ; 
BT Ba
 n Ba(OH)2 = n BaSO4 = x mol

BT§T
 n OH (E) = 0,16 mol; 
 n OH ( ) = (2x - 0,16) mol

28,96 gam
 m R + m O = 28,96 
 m R = (28,96 - 16y) gam
n  = 2n O(X) + 4n NO(Y) + 2n H2 (Y)  2x = 2y + 0,16*4 + 0,04*2 x = 0,64
  H192,64 gam  
  (29,96 - 16y) + 17*(2x - 0,16) + 233x = 192,64 y = 0,28
Chọn A.
Trang 158
H 2 O + Y NO (0,02); N 2 O (0,01)

 R n  NaOH
R (x gam) H 2SO 4  
 +       Ba(OH)2  M(OH)n M 2 O n
O (y mol) NaNO3  
X Na     t0
+O2

   H2O
15,6 gam  SO2   BaSO 4 BaSO 4
  4  89,15 gam 84,386 gam
Câu 7:

BT N
 n NaNO3 = n NO + 2n N2O = 0,04 mol  n NaOH = 0,04 mol
n H = 4n NO + 10n N2 O + 2n O = 2y + 0,18 
 n H2SO4 = y + 0,09
2

BT SO4
n BaSO4 = y + 0,09 = n Ba(OH)2  n OH (b®) = 2y + 0,18

 n OH ( ) = 2y + 0,18 - 0,04 = 2y + 0,14

 m  = m M + m OH ( )  89,15 = x + 17*(2y + 0,14) (2)
Tõ (1) v¯ (2): x = 12,4; y = 0,2 mol
§Æt n Fe(OH)2 ( ) = a 
BT e
 n Fe(OH)2 = 4n O2  n O2 = 0,25a; 
BT H
 n H2O = n OH ( ) / 2 = 0,27

BTKL
 89,15 + 32*0,25a = 84,386 + 18*0,27  a = 0,012 = n FeSO4 (X)

BTKL
 m ddX = 214,56 gam  C%(FeSO4 X) = 0,8501%
 15,6 + 200 = m ddX + m NO N2O 
Chọn A.
 NO NO (0,02)
H 2 O + 0,08 mol Z  
PP ®êng chÐo
M Z = 40,5
 Z
 N 2 O N 2 O (0,06)
 Fe2  (z)
Mg (x) 
  HNO3   3 NH 3
Câu 8: X Fe (y)   Fe (t) 
O
1,21 mol
 Y Mg 2   NaOH
Na


 Fe(OH)2 H 2 O
 82,2 gam   dd  +   
NO3  Fe(OH)3   Fe2 O3
d  t0
 NH  (a)   O2
  4  Mg(OH) MgO
NO (b)
   2  

  3
   24x + 56y = 16,96 x = 0,24

16,96 gam
  25,6 gam 
 
   40x + 160*0,5y = 25,6 y = 0,2
   1,21 = 0,02 + 0,06*2 + a + b a = 0,025
BT N
  82,2 gam 
 
   18a + 62b + 19,96 = 82,2 b = 1,045
 
BT Fe
 z + t = 0,2 z = 0,06
  BT§T.Y 
 
  2z + 3t + 2*0,24 + 0,025 = 1,045 t = 0,14
n H = 2n O(X) + 4n NO + 10n N2O + 10n NH  n O(X) = 0,14 
 m X = 19,2 gam
4

 m X + m ddHNO3 = m ddY + m Z  m ddY = 257,96 gam 
BTKL
 C%Fe(NO3 )3 (Y) = 13,13%
Chọn B.
Trang 159
Fe2 
 3 Z   BaSO 4 
BaCl2
Mg CO2 (x)  Fe 0,715 mol

Fe   2
 H 2SO 4 NO (y) Mg NH 3 (0,025)
Câu 9: X + 
 H2O + Y  + Z 
NaNO3

Fe(OH)n 
Na

O N 2 (z) NH 4 Z 
NaOH
  + E  2

CO3 H 2 (t)
 Na  1,285 mol
Mg(OH)2 
SO 4
 
28,16 gam 5,14 gam
 2  43,34 gam
SO 4
2

BT SO4

 nSO2 (Z) = n BaSO4 = nSO2 (E) = n H2SO4 (b®) = 0,715 mol; n NH (Z) = n NH3 = 0,025 mol
4 4 4
 n Na  (E) = 2n SO2 (E) = 1,43 mol

BT§T.E
4

 n Na  (E) = n Na  (Z) + n NaOH 
BT Na
 n Na  (Z) = 0,145 = n NaNO3 (b®)

BT OH
 n NaOH = n OH (pø NH ) + n OH (t³o  )  n OH (t³o  ) = 1,26 mol
4

 m (Mg  Fe) trong  = m  - m OH( ) = 43,34 - 17*1,26 = 21,92 gam = m Mg  Fe(X) = m Mg  Fe(Z)

 m Z = m Mg  Fe + m Na + m NH + m SO2 = 94,345 gam
4 4

 m X + m H2SO4 + m NaNO3 = m Y + m Z + m H2O  m H2O = 11,07 
BTKL
 n H2O = 0,615
m Z = 44x + 30y + 28z + 2t = 5,14 (m Z ) x = 0,04 = n CO32 (X) = n FeCO3 (X)
 
n Z = x + y + z + t = 0,2 y = 0,1
 BT N 
   y + 2z + 0,025 = 0,145 z = 0,01
 
BT H
 2t + 0,025*4 + 0,615*2 = 0,715*2  t = 0,05
 
X: m X = m Mg  Fe + m CO3 + m O  m O(X) = 3,84  n O(X:Fe3O4 ) = 0,24   n Fe3O4 (X) = 0,06
X: m X = m Mg + m FeCO3 + m Fe3O4  m Mg = 9,6 
 %Mg = 34,09%
Chọn A.
H 2 O + 0,18 mol NO 2 + 17,28 gam M

 Fe
n
Fe3O 4
   m Fe(OH)n Fe2 O3
+ HNO3
Câu 10: F   NaOH
 M 50,4%
 G  M  d
K  t0
O2
 R 
 NO3 M(OH)m M 2 O m
 
41,68 gam
24,72 gam
  m Fe3O4  M pø = 24,4 gam

Fe3O4 Fe2 O3 24,72 - 24,4
 §Ó oxi hãa 24,4 gam 
 24,72 gam  nO = = 0,02
M M 2 Om 16
M kh«ng ph°n øng Fe3
MÆt kh²c: n e = n NO2 = 0,18 > 2n O (0,04) 
 
NhiÖt ph©n K  R Fe 2 O3 + M
24,4 gam Fe3O 4 ; M  24,72 gam R Fe 2O 3 ; M  BTe
n Fe3O4 = 2n O = 0,04 mol
 
24,4
 24,4 = m Fe3O4 + m M  m M = 15,12 gam

BT e
 0,04 + m(15,12/M) = 0,18 
 m = 1; M = 108 (Ag) phï hîp

41,68 gam F
 n Fe3O4 = 0,04 mol; n Ag = 0,3 mol
Trang 160

 
BT e
 n NO2 = 0,04 + 0,3 = 0,34 mol
41,68 gam F  
+ HNO3(min)
n HNO3 (pø) = n H = 2n O(F) + 2n NO2 = 1 mol  m ddHNO3 (min) = 125 gam


Chọn C.
Fe2 
 3 Z   BaSO 4 
BaCl2
Mg CO2 (x) Fe 0,715 mol

Fe   2
H 2SO 4 NH 3 (0,025)
Câu 11: X  + 
NO (y)
 H2O + Y 
Mg
+ Z 
NaNO3

Fe(OH)n 
Na

O N 2 (z) NH 4 Z 
NaOH
  + E  2

CO3 H 2 (t)
 Na  1,285 mol
Mg(OH)2 SO 4

 
31,36 gam 5,14 gam
 2  46,54 gam
SO 4
2

BT SO4

 nSO2 (Z) = n BaSO4 = nSO2 (E) = n H2SO4 (b®) = 0,715 mol; n NH (Z) = n NH3 = 0,025 mol
4 4 4

BT§T.E
n Na  (E) = 2n SO2 (E) = 1,43 mol
4

 n Na  (E) = n Na  (Z) + n NaOH 
BT Na
 n Na  (Z) = 0,145 = n NaNO3 (b®)

BT OH
 n NaOH = n OH (pø NH ) + n OH (t³o  )  n OH (t³o  ) = 1,26 mol
4

 m (Mg  Fe) trong  = m  - m OH( ) = 46,54 - 17*1,26 = 25,12 gam = m Mg  Fe(X) = m Mg  Fe(Z)

 m Z = m Mg  Fe + m Na + m NH + m SO2 = 97,545 gam
4 4

 m X + m H2SO4 + m NaNO3 = m Y + m Z + m H2O  m H2O = 11,07  n H2O = 0,615 mol
BTKL
m Z = 44x + 30y + 28z + 2t = 5,14 x = 0,04 = n CO32 (X)

 
n Z = x + y + z + t = 0,2 y = 0,1
 BT N  
   y + 2z + 0,025 = 0,145 z = 0,01
 
BT H
 2t + 0,025*4 + 0,615*2 = 0,715*2 t = 0,05
 
X: m X = m Mg  Fe + m CO3 + m O  m O(X) = 3,84  n O(X:Fe3O4 ) = 0,24  n Fe3O4 (X) = 0,06

 %Fe3O4 (X) = 44,39%
Chọn C.
H 2 O + 0,06 mol NO

 Fe (3b + c)
3
Mg (a)
  HCl   2
Câu 12: X Fe3O 4 (b)   Mg (a)  NaOH Fe(OH)3 (3b + c)
Fe(NO ) (c)
0,76 mol
Y   d
 
 3 2  NH 4 (2c - 0,06) Mg(OH)2 (a)
19,6 gam  Cl  (0,76)

 
19,6 gam
 24a + 232b + 180c = 19,6


 n H = 2n O(X) + 4n NO + 10n NH  0,76 = 4b*2 + 0,06*4 + 10*(2c - 0,06)
 BT§T.Y
4
  3(3b + c) + 2a + (2c - 0,06) = 0,76


 a = 0,13; b = 0,04; c = 0,04 
 m  = m Mg(OH)2 + m Fe(OH)3 = 24,66 gam
Chọn A.
Trang 161
 Fe n  
  2   x gam
 Mg 
Fe  HCl     KOH Fe(OH)n
 0,92 mol Y NH 4 (y mol)  29,18 gam  
Câu 13: X Mg +     0,91 mol
Mg(OH)2
NaNO3 
NO    Na (0,01)
 3  0,01 mol   
23,18 gam  Cl (0,92)
2,92 gam 3 khÝ Z (H 2 + ?) + H 2 O

BTKL
 m X + m HCl  NaNO3 = m Y + m KhÝ + m H2 O  m H2 O = 7,74 
 n H2 O = 0,43 mol
m Y = m Cation + m Cl = x + 18y + 23*0,01 + 35,5*0,92 = 46,95 (1)


BT OH
 n NaOH = n OH ( ) + n OH (pø NH ) = 0,91  n OH ( ) = 0,91 - y
4
m  = m KL + m OH ( ) 
 29,18 = x + 17*(0,91 - y) (2)
Tõ (1) v¯ (2)  x = 13,88 = m(FeMg) trong Y ; y = 0,01 mol

BT H
 n HCl = 4n NH + 2n H2O + 2n H2 (Z)  n H2 (Z) = 0,01 mol
4
m X = m KL(Mg  Fe) + m NO  m NO (X) = 9,3  n NO (X) = 0,15 mol
3 3 3

 n NO (X) + n NaNO3 = n NH + n N(Z)  n N(Z) = 0,15 mol
BT N
3 4

 3n NO (X) + 3n NaNO3 = n O(Z) + n H2O  n O(Z) = 0,05 mol
BT O
3

 n N(Z) : nO(Z) = 3 : 1  2 khÝ cßn l³i l¯: N 2 (0,05 mol) v¯ NO (0,05 mol)

 %NO = [0,05/(0,05 + 0,05 + 0,01)]*100 = 45,45%
Chọn B.
H 2 O + 0,1 mol Z NO; N 2 O

 
  Fe2  Y  Fe O (0,5b)
Mg 
t0
 31,6 gam  2 3
Mg (a)  3 MgO (a)
   HNO3
 Fe
Câu 14: X Fe(NO3 )2  X Fe (b) 
1,08 mol   2 Fe(OH)2
 x mol NO  (c) 103,3 gam Y Mg  NaOH 
  3  NH  Y d Fe(OH)3
Fe(NO3 )3   4 Mg(OH)
 y mol  NO   2
  3
42,75 gam
0,6 mol
a + b = 0,6 a = 0,41
  

40a + 160*0,5b = 31,6 b = 0,19

42,75 gam
 m KL + m OH ( ) = 42,75  m OH (  ) = 22,27 gam 
 n OH  ( ) = 1,31 mol

BT§T
 n NO (Muèi KL.Y) = n OH (  ) = 1,31 mol
3

 m NH4 NO3 (Y) = 103,3 - 131*62 - 0,41*23 - 0,19*56 = 1,6 gam
 n NH4 NO3 (Y) = 0,02 mol; 
BT H
 n HNO3 = 2n H2O + 4n NH  n H2O = 0,5 mol
4

 3n NO (X) + 1,08*3 = n H2 O + n NO + n N2 O + n NO (Y)  n NO (X) = 0,45 mol
BT O
3 3 3
   2x + 3y = 0,45 x = 0,12

BT N
 X  BT Fe  
 %m Fe(NO3 )3 = 35,01%
   x + y = 0,19  y = 0,07
Trang 162
Chọn B.
 Fe n  
  2   x gam
H 2SO 4  Mg 
Fe   Fe(OH)n
  0,42 mol Y NH 4 (y mol) 
  NaOH
26,57 gam  
Câu 15: X Mg +  
  0,82 mol
Mg(OH)2

NO KNO3  K (0,02)
 3  0,02 mol   2
22,48 gam  SO 4 (0,42)
3,74 gam 3 khÝ Z (H + ?) + H O
 2 2

BTKL
 m X + m H2SO4  KNO3 = m Y + m KhÝ + m H2 O  m H2 O = 6,84 
 n H2 O = 0,38 mol
m Y = m Cation + m SO2 = x + 18y + 39*0,02 + 96*0,42 = 54,08 (1)
4

BT OH
 n NaOH = n OH ( ) + n OH (pø NH ) = 0,82  n OH ( ) = 0,82 - y
4
m  = m KL + m OH ( ) 
 26,57 = x + 17*(0,82 - y) (2)
Tõ (1) v¯ (2) 
 x = 12,8 = m(FeMg) trong Y ; y = 0,01 mol

BT H
 2n H2SO4 = 4n NH + 2n H2O + 2n H2 (Z)  n H2 (Z) = 0,02 mol
4
m X = m KL(Mg  Fe) + m NO  m NO (X) = 8,68  n NO (X) = 0,14 mol
3 3 3

 n NO (X) + n KNO3 = n NH  + n N(Z)  n N(Z) = 0,15 mol
BT N
3 4

 3n NO (X) + 3n KNO3 + 4n H2SO4 = 4n SO2 + n O(Z) + n H2O 
BT O
 n O(Z) = 0,1 mol
3 4

 n N(Z) : nO(Z) = 3 : 2  2 khÝ cßn l³i l¯: N2O (0,05) v¯ NO (0,05)

 %N2 O = [0,05/(0,05 + 0,05 + 0,02)]*100 = 41,67%
Chọn C.
H 2 O + 0,02 mol NO

 Mg (a)
2
Mg (a)
  H 2 SO4   3 Mg(OH)2
Câu 16: X Fe3O 4 (b)   Fe (3b + c)  Ba(OH)2 
Y NH  (2c - 0,02)   m gam  Fe(OH)3
0,3 mol
Fe(NO ) (c) d
 3 2   4 BaSO
14,8 gam  SO2  (0,3)  4
  4
 
14,8 gam
 24a + 232b + 180c = 14,8 a = 0,08

 
 n H = 2n O(X) + 4n NO + 10n NH  0,6 = 4b*2 + 4*0,02 + 10(2c - 0,02)  b = 0,04
 BT§T.Y 
4
  2a + 3(3b + c) + (2c - 0,02) = 0,3*2

 c = 0,02

 m  = m Mg(OH)2 + m Fe(OH)3 + m BaSO4 = 0,08*58 + 0,14*107 + 233*0,3 = 89,52 gam
Chọn D.
Trang 163
 HCl d H 2 (a mol) 
Fe
n
X    + 31,19 gam muèi  

H 2 O 
Cl
Fe SO2 (0,14) + H 2 O
Câu 17: X  
 Fe
3
O
X 
H 2 SO 4
  2  NaOH
0,55 mol
 Y SO 4 
0,4 mol
 Fe(OH)3 (0,1 mol)
 H  d
 
 Y gåm: H  (d); Fe 3 ; SO 24 
n OH = n NaOH > 3*n Fe(OH)3 = 0,3 
n OH ( ) = 3n Fe(OH)3 = 0,3 
 n OH (pø H ) = 0,1 = n H (Y) ; 
BT S
 n SO2 (Y) = 0,41 mol
4
 3n Fe3 + n H = 2n SO2 

BT§T.Y
 n Fe3 (Y) = 0,24 mol = n Fe(X)
4

 3n Fe(X) = 2n SO2 + n O(X) 
BT e
 n O(X) = 0,22 mol
31,19 gam = mFe + mCl  mCl = 17,75 

 nCl = 0,5 mol = n HCl(pø)

BT H
 n HCl = 2n H2 O + 2n H2  0,5 = 0,22*2 + 2a 
 a = 0,03 mol
Chọn D.
 HCl d H 2 (0,04 mol)  n

Fe (x mol)
X    + 36,42 gam muèi  
H 2 O (y mol) 
Cl
Fe (x mol) SO2 (a mol) + H 2 O
Câu 18: X  
 Fe
3
O (y mol)
X 
H 2 SO 4
   2  NaOH
0,625 mol
Y SO 4 
0,45 mol
 Fe(OH)3 (0,1 mol)

 H d
 
 Y gåm: H  (d); Fe3 (x); SO24  (0,625 - a)
n OH = n NaOH > 3*n Fe(OH)3 = 0,3 
n OH ( ) = 3n Fe(OH)3 = 0,3 
 n OH (pø H ) = 0,15 = n H (Y)

BT§T.Y
3n Fe3 + n H = 2n SO2  3x + 0,15 = (0,625 - a)* 2 (1)
4

 3n Fe(X) = 2n SO2 + n O(X)  3x = 2a + 2y (2)
BT e

BT H
 n HCl = 2n H2 O + 2n H2 = 2y + 0,08  n Cl (Muèi)

 mMuèi = mKL + mCl  36,42 = 56x + 35,5*(2y + 0,08) (3)
Gi°i hÖ (1); (2); (3) 
 a = 0,145 mol
Chọn C.
 CO 2 
BT C
 n CO2 = a
H 2 O + Z 
  NO (3a)

 Fe
2
FeCO3 (a) NaNO3 Y 
+ Fe
dd E Fe2  ; Na  ; NO3 ; SO24
    0,15 mol
Câu 19: X Fe3O 4 (b) + NaHSO   Fe3
Fe(NO ) (c)  d mol
4
   Fe(OH)2
  Na 
3 2 Y Na Y  Ba(OH)2
  T Fe(OH)3 + dd F 
 NO  
d
34,24 gam
BaSO (d) NO3
  3  4
 SO24 209,18 gam
Trang 164

34,24 gam
 116a + 232b + 180c = 34,24 (1); 
BT e c° QT
 0,15*2 = 3a*3 + 2b (2)
 
BT e(Y + Fe)
 n Fe3 (Y) = 2n Fe = 0,3 mol
n H = 2n CO2 (X) + 2n O(X) + 4n NO  d = 2a + 8b + 12a (3)
3

 n Fe(OH)3 (T) = n Fe3 (Y) = 0,3 mol 
BT Fe
 n Fe(OH)2 (T) = (a + 3b + c) - 0,3

209,18 gam
 233*d + 107*0,3 + 90*(a + 3b + c - 0,3) = 209,18 (4)
Tõ (1) - (4): a = 0,02; b = 0,06; c = 0,1; d = 0,76 
 %m Fe3O4 (X) = 40,65%
Chọn B.
 Mg2  (x) Mg(OH)2 (x) 

  2  
 Fe (y)  NaOH  Fe(OH) 2 (y)  31,72 gam
Mg   2 Y   Cu(OH) (z) 
Y Cu (z) 
0,865 mol
Fe  2
  H 2 SO4   
Câu 20: X  
 NaNO3
  NH 4 (t) Na 2SO 4  n Na2SO4 = 0,455
BT Na
 FeCO 3 0,045 mol   

Cu(NO3 )2  Na (0,045) Y   BaCl2  AgNO3
 SP   BaSO 4 ; Ag; AgCl
 SO24

256,04 gam
0,17 mol Z H 2 (0,02) + ? + H 2O


BT SO 4
n BaSO4 = 0,455; 
BT Ba
 n BaCl2 = 0,455; 
BT Cl
 n AgCl = 0,91
  58x + 90y + 98z = 31,72 (1) ;   2x + 2y + 2z + t = 0,865 (2)

m BTDT
m kÕt tða = 108n Ag + 143,5*0,91 + 233*0,455 = 256,04 gam


 n Ag  0,18 mol 
BT e
 n Fe2 (Y)  n Ag  y  0,18 mol (3)

 m Y  24x  56y  64z  18t  0,045.23  96.0,455  62,605 (4)
Tõ (1), (2), (3) v¯ (4) 
 x  0,2; y  0,18; z  0,04; t  0,025

BT H
 2n H2SO4 = 2n H2 + 4n NH+ + 2n H2O  n H2O = 0,385 mol
4

BTKL
 m + 85*0,045 + 98*0,455 = 66,605 + 0,17*32*(19/17) + 18*0,385  m = 27,2
Chọn C.
 NO; NO 2
0,2 mol Y  + H2O
 CO2 ; H 2
Mg   BaCl2 d
Fe  Fe n  Z    BaSO 4 (0,605 mol)

 H 2SO 4   NH (0,025 mol)
Câu 21: X  +    Mg2 
 3
O KNO3 Z NH   Fe(OH)n 
CO3     NaOH
  
2 4
 K 
Z 1,0855 mol  42,9 gam
31,2 gam
  2   Mg(O H) 2 

 SO 4    2
 dd E K ; Na (1,085); SO 4

BT S
 n H2SO4 = n SO2 (Z) = n SO2 (E) = n BaSO4 = 0,605 mol; n NH  (Z) = n NH3 = 0,025 mol
4 4 4
 n K  = 0,605*2 - 1,085 = 0,125 mol; n OH ( ) = n NaOH - n OH (pø NH ) = 1,06 mol
BT§T.E
4

 m Fe  Mg = m  - m OH (  ) = 42,9 - 17*1,06 = 24,88 gam
Trang 165
 m Z = m Fe  Mg + m K  + m NH + m SO2 = 39.0,125 + 24,88 + 18.0,025 + 96.0,605 = 88,285
4 4

 n KNO3 = n K  (Z) = 0,025 mol
BT K

BTKL
 m H2 O = 31,12 + 98*0,605 + 101*0,125 - 88,285 - 0,2*29,2 = 8,91  n H2 O = 0,495

BT H
 2n H2SO4 = 4n NH + 2n H2 (Y) + 2n H2O 
 n H2 (Y) = 0,06 mol
4

 n NO NO2 (Y) = n KNO3 - n NH = 0,1 mol 
BT N
 n CO2 (Y) = n Y - n H2  NO  NO2 = 0,04 mol
4

 n FeCO3 = n CO2 = n CO2 = 0,04 mol 
BT C
 %m FeCO3 (X) = 14,91%
3
Chọn A.
Z CO2 (a); NO (4a) + H 2 O

 Fe
3
Fe
Fe O NaHSO 4    Y   Cu
 NO (0,03) + Fe2  ; Cu 2 
 3 4    Na 0,135 mol
Câu 22: X  + HNO3 
   2
Fe(OH)3 Na 
FeCO3  0,16 mol Y SO 4  Ba(OH)2
Y     
Fe(NO3 )2 
+ dd
 NO  d
 BaSO 4 NO3

  3
 H  d
15 gam 154,4 gam


BT e(Y + Cu)
 2n Cu = n Fe3 (Y) + 3n NO 
 n Fe3 (Y) = 0,18 mol  n Fe(OH)3 = 0,18 mol

154,4 gam
 0,18*107 + 233*n BaSO4 = 154,4 
 n BaSO4 = 0,58 mol = n SO2 (Y) = n NaHSO4
4
n H (Y) = 4n NO = 0,12 mol;  n Na  (Y) = n NaHSO4 = 0,58 mol

BT Na

BT§T.Y
3n Fe3 + n Na  + n H = 2n SO2 + n NO 
 n NO (Y) = 0,08 mol
4 3 3

 m Y = mCation + m Anion = 84,18 gam

BT H
 n NaHSO4 + n HNO3 = n H (Y) + 2n H2O 
 n H2O = 0,31 mol
BTKL(X Y)
  15 + 0,58*120 + 0,16*63 = 84,18 + (44a + 30*4a) + 18*0,31  a = 0,03 mol
 
BT C
 n FeCO3 (X) = n CO2 = 0,03 mol

 BT N
   2n Fe(NO3 )2 (X) + n HNO3 = n NO (Y) + n NO(Z)  n Fe(NO3 )2 (X) = 0,02 mol

3
 n = 2n O(X) + 2n CO2 (X) + 4n NO(Z)  n O(X) = 0,04   n Fe3O4 (X) = 0,01 mol
 H  (pø ) 3

 m Fe(X) = m X - m FeCO3 - m Fe3O4 - m Fe(NO3 )2 = 5,6 gam  %m Fe(X) = 37,33%
Chọn C.
 NO NO (0,07)

H 2 O + 0,1 mol Z  ; 
PP ®êng chÐo
M Z = 21,6
Z 
 ? H 2 (0,03)
 
  Ag 
Mg (x mol)  HCl     m gam
 Fe
2
    AgCl 

Câu 23: X Fe3O 4 
1,04 mol
+    Fe3 
 Fe
3
HNO3
 y mol  Y Mg 2   AgNO3
    2 Fe2 O3
  0,08 mol    (1,5y + z)
Fe(NO3 )2  NH 4 T 

Mg

1) + NaOH
 
    NH 4 2) t ( )
0

 z mol MgO
 Cl (1,04)     x mol
17,32 gam   Cl (1,04)
 
 20,8 gam
Trang 166

BT N
 n NH+ (Y) = n HNO3 + 2n Fe(NO3 )2 - n NO = 0,08 + 2z - 0,07 = 2z + 0,01
4
n H+ = 2n O(Fe3O4 ) + 4n NO + 10n NH+ + 2n H2

4

 (1,04 + 0,08) = 8y + 4*0,07 + 10(2z + 0,01) + 2*0,03 (1)

17,32 gam
 24x  232y  180z  17,32 (2)

20,8 gam
 40x + 160(1,5y + 0,5z) = 20,8 gam (3)
Tõ (1), (2) v¯ (3) 
 x = 0,4; y = 0,01; z = 0,03
 
BT Fe
 a + b = 3*0,01 + 0,03 a = 0,01
  BT§T.T 
 
  2a + 3b + 2*0,4 + 0,07 = 1,04 b = 0,05
 BT e (Y T)
Ag  n Ag = n Fe2+ = 0,01 mol
 
 m  = m Ag + m AgCl = 150,32 gam

 AgCl BT Cl
 n AgCl = n 
Cl (Y)
= 1,04 mol
Chọn A.
 NO (0,02) + H 2 O

 Fe2  (x)
Fe 
  Fe3 (y)
Câu 24: O + KHSO 4 
 
 NaOH
Y 
0,22 mol
 Fe(OH)2 ; Fe(OH)3
NO  Y NO3 (z)
 3
0,16
 K  (0,16)
Y + m gam Cu

 SO24 (0,16)


BTDT (Y)
 2x + 3y + 0,16 = 2z + 0,16*2 (1)

n NaOH
 2x + 3y = 0,22 (2)
  56(x + y) + 0,16*39 + 62z + 0,16*96 = 29,52 gam (3)
m
M(Y)
Từ (1) – (3): x = 0,005; y = 0,07; z = 0,06


BT e
Y + Cu
 2nCu = n Fe3  nCu = 0,035 
 mCu = 2,24 gam
Chọn C.
 R n  (x + 2,4) gam
  
 K (0,05) K  (0,05)
 Z Na  (0,1)  NaOH  
R (x gam)   
z mol
 R(OH) n + E  Na (0,1 + z)
 
Câu 25: Y O (y mol)  +HCl
  NH 4 Cl 
  
KNO3 (0,05)
Cu(NO ) NaNO3 (0,1)   
 3 2
 Cl
 0,0375 mol 
H 2 O + T  NO (0,1)
PP ®êng chÐo
 T

 N 2 (0,05)
mO = 16y = 12,82%(x + 16y) 
 12,82x - 1394,88y = 0 (1)

BT N
 n NH = 0,025 mol; n H = 3n NO + 12n N2 + 2n O + 8n NH  n H = 2y + 1,25 = n HCl
4 4
 0,05 + (0,1 + z) = 2y + 1,25  z = 2y + 1,1 (2)

BTDT.E
 n OH ( ) = n OH - n NH = 2y + 1,075 

 m  = x + 2,4 + 17*(2y + 1,075) = 56,375 (3)
4
Trang 167
Tõ (1) - (3): x = 27,2; y = 0,25; z = 1,6 
 m = m R + mO = 27,2 + 0,25*16 = 31,2 gam
Chọn A.
 CO2 (b); H 2 (0,08)
H 2 O (c) + Y 
 NO (2a); N 2 (a)
NaHSO 4   2
Mg (x)  Fe (t); dd E Na  ; SO 24

Câu 26: X MgCO3 (y) +  1,42 mol  3
  Fe (z - t) 
FeCO (z) HNO3 
Z Mg 2  ; NH  
 NaOH
 Fe(OH)2

 
 0,16 mol     Fe2 O3
 
3 4 d t0

 Na  (1,42)  T  Fe(OH) 3  O
F 
MgO
24,36 gam

2
  
 
Mg(OH)2
 SO2  (1,42)  28,8 gam
  4
 BT C
 n CO2 (X) = b; 
BT O
 3b + 3*0,16 = 2b + 2a + c
 3 a = 0,02

   n NH = 0,16 - 4a;   1,42 + 0,16 = 4(0,16 - 4a) + 2c + 2*0,08  b = 0,11
BT N BT H
 c = 0,55
4
M Y = 27,4  (44b + 28a + 60a + 0,16) = 27,04(b + 3a + 0,08) 
 
BT C
 y + z = 0,11 x = 0,55
 mX y = 0,05
  24x + 84y + 116z = 24,36 
 BT§T.Z 
 
  2(x + y) + 2t + 3(t - z) + 0,08 + 1,42 = 1,42*2 z = 0,06
 
28,8 gam
 40(x + y) + 160*0,5t + 160*0,5(z - t) = 28,8 t = 0,04


 %mMg = 54,19%
Chọn A.
Cu d (0,03mol)
Fe3O 4 (a) 
 Fe
2

Fe(OH)2 (b)  HCl   Ag
Câu 27: X     Cu 2   AgNO3 
Fe(OH)3 (c)
0,5 mol
Y   d
  AgCl + NO (0,03)
Cu   H d
 0,5 mol
 Cl  (0,5)
 78,23 gam

78,23 gam
 0,5*143,5 + 108n Ag 
 n Ag = 0,06 mol

BT e(Y + AgNO3 )
 n Fe2 (Y) = n Ag = 0,06 mol; n H (Y) = 4n NO = 0,12 mol

BT§T.Y
2n Fe2 + 2n Cu2 + n H = n Cl  n Cu2 (Y) = 0,04 mol 
 n Cu(X) = 0,07 mol
 
BT Fe
 3a + b + c = 0,06 a = 0,03
 BT e(X Y) 
   0,04*2 = 2a + c  b = 0,04  %m Fe3O4 (X) = 40,51%
 nO 1,625nX c = 0,02
  4a + 2b + 3c = 1,625(a + b + c + 0,07) 
Chọn A.
H 2 O + NO (1)

Cu (x)  Fe
n
Cu2 
  HCl   0,02 mol NO (2)
Câu 28: FeCl 2 (y)    Cu2   AgNO3  + dd Y Fe3
X     Ag
0,4 mol
Fe(NO ) 

0,58 mol
m gam   NO3
3 2   H 
AgCl
23,76 gam  Cl  

Trang 168
n H (b®) = 4n NO(1) + 4n NO(2)  n NO(1) = 0,08; 
BT N
 2n Fe(NO3 )2 = n NO(2)  n Fe(NO3 )2 = 0,04

BT N
 n NO (Y) = 0,58 + 0,08 - 0,1 = 0,56; 
BT Cu
 n Cu2 (Y) = x; 
BT Fe
 n Fe3 (Y) = (y + 0,04)
3
   64x + 127y + 180*0,04 = 23,76 x = 0,1

23,76 gam
  BT§T.Y 
 
  2x + 3(y + 0,04) = 0,56 y = 0,08

BT e c° QT
 2n Cu + n FeCl2 + n Fe(NO3 )2 = 3n NO(12) + n Ag  n Ag( ) = 0,02 mol

BT Cl
 n AgCl(  ) = 2n FeCl2 + n HCl = 0,56 mol

 m = mAg + mAgCl = 82,52 gam
Chọn A.
FeCl3 (x) FeCl 2

   AgNO3
Fe(NO3 )2 (y) FeCl3   111,738 gam  Ag + AgCl
Câu 29:  HCl
0,736 mol
 CuCl
 Cu(NO 3 ) 2 (z)  2
Fe O
 3 4 NO (0,024) + H 2 O
n H = 4n NO + 2n O(Fe3O4 )  n O(Fe3O4 ) = 0,32 
 n Fe3O4 = 0,08
m X = 162,5x + 180y + 188z + 232*0,08 = 24,018 (1); 

BT N
 2y + 2z = 0,024 (2)

BT e
 y + 0,08 = 3*0,024 + nAg  nAg = y + 0,008
m = m Ag + m AgCl  108(y + 0,008) + 143,5(3x + 0,736) = 115,738 (3)
Từ (1) – (3): x = 0,02; y = 0,006; z = 0,006 
 %n FeCl3 = 17,86%
Chọn B.
 NO NO (0,035)
H 2 O + 0,05 mol Z  
PP ®êng chÐo
 Z
 H 2 H 2 (0,015)
Mg  Fe2 
a mol  HCl
0,52 mol   Fe3
  3
 Fe2 O3
Câu 30: X Fe3O 4 +   Fe  2
 
HNO3
    Ag  Mg 

 b mol  0,04 mol Y Mg
2

+ AgNO 3
 + T 

1) NaOH
2) t 0 ( )

d
 1,5b + 0,5c
Fe(NO3 )2  NH 4 (d) AgCl NH 4 MgO
 c mol
    NO   a
 

3
8,66 gam   Cl 10,4 gam
 
8,66 gam
 24a + 232b + 180c = 8,66

n H = 2n O(X) + 4n NO + 2n H2 + 10n NH4  0,56 = 2*4b + 4*0,035 + 2*0,015 + 10d
 
   2c + 0,04 = 0,035 + d
BT N
 10,4 gam
   40a + 160*(1,5b + 0,5c) = 10,4

 a = 0,2; b = 0,005; c = 0,015; d = 0,035
n Fe2 = x  

BT Fe
 x + y = 0,03 x = 0,005
dd Y:    BT§T.E 
 
n Fe3 = y   2x + 3y + 0,2*2 + 0,035 = 0,52 y = 0,025

Ag 
BT e
 n Ag = n Fe2 = 0,005
 
 m  = m Ag + m AgCl = 75,16 gam

 AgCl BT Cl
 n AgCl = 0,52
Chọn A.
Trang 169
 NO (a)
H 2 O + 0,032 mol Z 
 N 2 O (b)
Fe  HCl  Fe2 
0,3 mol
Câu 31: X Fe3O 4 + 

   3
HNO3 Ag
Fe(NO )  Y Fe  AgNO3
  
 3 2  0,024 mol  H  d d
+ NO (0,009 mol)
7,488 gam    AgCl (0,3)
   44,022 gam
 Cl (0,3)

44,022 gam
 108*n Ag + 143,5*0,3 = 44,022 
 n Ag = 0,009 mol

BT e(Y + AgNO3 )
 n Fe2 (Y) = 3n NO + n Ag = 0,009*3 + 0,009 = 0,036 mol; n H (Y) = 4n NO = 0,036

BT§T.Y
0,036*2 + 3n Fe3 (Y) + 0,036 = 0,3 
 n Fe3 (Y) = 0,064 mol

 mY = mCation + mCl = 56*(0,036 + 0,064) + 0,036*1 + 35,5*0,3 = 16,286 gam

BT H
 n HCl + n HNO3 = n H (Y) + n H2 O 
 n H2 O = 0,144 mol

BTKL
 mZ = mX + 36,5nHCl + 63n HNO3 - 18nH2O - mY = 1,072 gam
a + b = 0,032 a = 0,024

XÐt Z
  
 
30a + 44b = 1,072 b = 0,008

 
BT N
 2n Fe(NO3 )2 + n HNO3 = n NO + 2n N2O 
 n Fe(NO3 )2 (X) = 0,008 mol
 
 n = 2n O(X) + 4n NO + 10n N2O  n O(X) = 0,056   n Fe3O4 (X) = 0,014 mol
 H ( pø )

 m Fe(X) = m X - (m Fe3O4 + m Fe(NO3 )2 ) = 2,8 gam 
 %m Fe(X) = 37,39%
Chọn C.
Fe3
H 2SO 4  NO   P1 
 KOH
 Fe(OH)3  : 0,05 mol
Fe (x)  H d 
0,2 mol
 0,1 mol 0,1 mol
Câu 32: X  +    +Y  2   Ba(OH)2 d Fe(OH)3 (x/2)
O (y) HNO3  NO2 SO 4 P2   m gam  

 0,5 mol  a mol NO   BaSO 4 (0,1/2)
 3

 n H (d Y) = 2*n KOH - 2*n OH( ) = 0,4 - 2*3*0,05 = 0,1 mol

 m X = 56x + 16y = 10,24 x = 0,16
 BT e 
    3n Fe = 3n NO + n NO2 + 2n O  3x = 0,1*3 + a + 2y  y = 0,08
 n 
 H ( d )
 0,7 - (4n + 2n + 2n ) = 0,1  0,7 - (0,4 + 2a + 2y) = 0,1  z = 0,02
 NO NO 2 O

 m  = m BaSO4 + m Fe(OH)3 = 0,05*233 + 107*0,08 = 20,21 gam
Chọn D.
NO + H 2 O

  CuO (a)
Cu (a) HNO3 
Fe n  
  0,28 mol   2
 Ba(OH)2
X     t0
  Fe2 O3 (0,5b)
Câu 33: Fe (b) +   Cu
d O2
BaSO (0,15)
O H 2SO 4 37,24 gam X NO   4
  0,15 mol   3 50,95 gam
31,12 gam  SO2  (0,15)
  4 X 
+ Cu (c mol)
Fe2  + Cu 2 
m gam
Trang 170

BT H
 n HNO3 + 2n H2SO4 = 2n H2 O 
 n H2 O = 0,29 mol

BTKL
 31,12 + 0,28*63 + 0,15*98 = 37,24 + 0,29*18 + 30*n NO  n NO = 0,1 mol
n H = 2nO(hh) + 4nNO 
 nO(hh) = 0,09 mol
 
31,12 gam
 64a + 56b + 0,09*16 = 31,12 a = 0,06
 50,95 gam 
    80a + 160*0,5b + 233*0,15  b = 0,14 
 m = m Cu = 2,56 gam
 
BT e c° QT
 2(a + c) + 2b = 0,09*2 + 0,1*3 
 c = 0,04
Chọn D.
 Fe(OH)n t0 Fe O (a)

 Fe2   Y    20 gam  2 3
  3  Cu(OH)2 CuO (b)
  Fe   
Fe  HNO3 X  2   NaOH (0,4)  Na Na 
Câu 34:  
0,96   Cu 
 KOH (0,2)
     
Cu    Z K K
14,8 gam   NO 3   

t0
 42,86 gam  
N O + H O (0,48)   NO3 (x) NO2
 x y 2
 OH  (y) OH 

160a + 80b = 20 n Fe(hh) = 2a = 0,15
  
 
2a*56 + 64b = 14,8 n Cu(hh) = b = 0,1
 
BT§T.Z
x + y = 0,4 + 0,2 x = 0,54 = n NO3 (X)
 

m T = 46x + 17y + 0,4*23 + 0,2*39 = 42,86 y = 0,06
 X: Fe 2  (u); Fe3 (v); Cu 2  (0,1); NO3 (0,54)
Do X: 3n Fe + 2n Cu = 0,65 > n NO (Z) 
3
  u + v = 0,15
BT Fe
u = 0,11
  BT§T.X 

  2u + 3v + 0,1*2 = 0,54 v = 0,04 = n Fe(NO3 )3 (X)
 
BT N
 n HNO3 = n NO (X) + n N(khÝ )  n N(khÝ ) = 0,42 mol

 BT O
3
   3n HNO3 = 3n NO (X) + n O(khÝ ) + n H2O 

3
 n O(khÝ ) = 0,78 mol

BTKL
 m Cu  Fe + m ddHNO3 = m ddX + m KhÝ  m ddX = 122,44 
 %Fe(NO3 )3 = 7,9%
Chọn B.
 Fe(OH)n t0 Fe O (a)

 Fe2   Y    15 gam  2 3
  3  Cu(OH)2 CuO (b)
 Fe   
Fe  HNO3 X  2   NaOH (0,3)  Na Na 
Câu 35:  
0,72  Cu 
 KOH (0,15)
    
Cu    Z K K
11,1 gam   3
NO 
 NO  (x) 
t0
 32,145 g am T  
N O + H O (0,36)   3 NO2
 x y 2
 OH  (y) OH 

 
15 gam
 160a + 80b = 15 n Fe(hh) = 2a = 0,1125
  14,8 gam 

   2a*56 + 64b = 11,1 n Cu(hh) = b = 0,075
Trang 171
  x = 0,405 = n NO3 (X)
BT§T.Z
x + y = 0,3 + 0,15
   
m T = 46x + 17y + 0,3*23 + 0,15*39 = 32,145 y = 0,045
 X: Fe2  (u); Fe3 (v); Cu2  (0,075); NO3 (0,405)
Do X: 3n Fe + 2n Cu = 0,4875 > n NO (Z) 
3
 
BT Fe
 u + v = 0,1125 a = 0,0825
  BT§T.X 

  2u + 3v + 0,075*2 = 0,405 b = 0,03 = n Fe(NO3 )3 (X)
 
BT N
 n HNO3 = n NO (X) + n N(khÝ )  n N(khÝ ) = 0,315 mol

 BT O
3
   3n HNO3 = 3n NO (X) + n O(khÝ ) + n H2O 

3
 n O(khÝ ) = 0,585 mol

BTKL
 m Cu  Fe + m ddHNO3 = m ddX + m KhÝ  m ddX = 91,83 gam 
 %m Fe(NO3 )3 = 7,9%
Chọn B.
Fe P  HCl d Fe

n
CO 2 n CO2 = 0,03
 m gam M  + 0,07 mol  
PP ®êng chÐo
 
O 1 
 Cl H 2 n H2 = 0,04
Câu 36: X 
OH  HNO3
Fe n   
BT C
 CO 2 (0,03)
CO3 2
P  41,7 gam M  
+ 0,09 mol 
  NO (0,06)
0,57 mol
NO3

 n H (1) = 2*n H2 + 2n O(X) + n OH(X) + 2*n CO3 (X)

BT N
 n NO (muèi) = 0,57 - 0,06 = 0,51 mol 
 m Fen = 41,7 - 0,51*62 = 10,08 gam
3

 n H (2) = 4*n NO + 2*n O(X) + n OH(X) + 2*n CO3 (X)
n H (2) - n H (1) = 4n NO - 2n H2  0,57 - n H (1) = 4*0,06 - 2*0,04 
 n HCl = n H (1) = 0,41

 mMuèi = m Fe + m Cl = 10,08 + 0,41*35,5 = 24,625 gam
Chọn D.
 HCl
MgCl 2 H2 
BTe
n H2 = (2x + 3y - 2z)/2
X 
 + 
AlCl3 H 2 O (z) 
BT H
 n HCl = 2x + 3y
Mg (x)
  H 2 SO4 2x*2 + 2y*3 = 1,19*2 + 2z*2 (1)
Câu 37: Quy X Al (y) 2m X  SO 2 (1,19 mol) 
BTe

m gam O (z)  4x + 6y - 4z = 2,38

 HNO3 Mg(NO3 )2 ; Al(NO3 )3 NO (0,16)
2m X  Muèi  + 
NH 4 NO3 N 2 O (0,18)
TN1: m M = m KL + m Cl  24x + 27y + 35,5(2x + 3y) = 24x + 27y + 16z + 70,295 (2)
m
TN 3 
BTe
2x*2 + 2y*3 = 3*0,16 + 8*0,18 + 2z*2 + 8*n NH  n NH = 0,0575
4 4
 m M = 148*2x + 213*2y + 0,0575*80 = 324,3 (3)

Từ (1) – (3): x = 0,49; y = 0,41; z = 0,51 
 m = mMg + mAl + mO = 30,99 gam
Chọn C.
Trang 172
Mg Fe n 
Mg   2
 Fe  H 2 SO4 Mg NO
Câu 38: 38,36 gam R Fe3O 4 
  
0,84  
+X  + H 2O
Fe(NO ) O NH 4 H 2
 3 2 NO3 SO2 
 4
d X / H2 = 3,8  M X = 7,6 
 X NO (0,05); H 2 (0,2)

BTKL
 38,36 + 0,87*98 = 111,46 + 0,25*7,6 + m H2 O  m H2 O = 10,26 
 n H2 O = 0,57

BT H
 2n H2SO4 = 4n NH + 2n H2 + 2n H2O  n NH = 0,05 mol
4 4

 n NO (R) = n NO + n NH = 0,1 mol 
BT N
 n Fe(NO3 )2 = 0,05 mol
3 4
n H+ = 4n NO + 2n H2 + 10n NH+ + 2n O  n O = 0,32 mol 

 n Fe3O4 = 0,08 mol
4

 m Mg  m R  m Fe3O4  m Fe NO3   10,8 gam  %Mg  28,15%
2
Chọn A.
 NO NO (0,09)

H 2 O + 0,105 mol Z  
PP ®êng chÐo
Z 
Fe (0,1 + 0,15)   N 2 O N 2 O (0,015)
 

Câu 39: X NO3 (0,3)  HCl
  Fe n  (0,25 mol)
47,455 gam Y Al3 ; NH 
0,61 mol
Al (m gam)
   4
   
 Cl (0,61); NO3
n H = 4n NO + 10n N2O + 10n NH 
 n NH = 0,01 mol
4 4

 n NO (X) = n NO + 2n N2 O + n NH + n NO (Y) 
BT N
 n NO (Y) = 0,17 mol
3 4 3 3
m Y = m Fe + m Al + m NH + m Cl + m NO 

 m Al = 1,08 gam
4 3
Chọn A.
 Fe n  ; Al 3
   
Fe3O 4 466,6 gam Y K (3,1); NH 4
  KHSO 4   2
Câu 40: X Fe(NO3 )2 
3,1 mol
  SO 4 (3,1)
Al 
  NO NO (0,05)
66,2 gam  H 2 O + 0,45 mol Z  ; M Z = 46/9 
PP ®êng chÐo
 Z 
 ? H 2 (0,4)

BTKL
 m X + m KHSO4 = m Y + m Z + m H2 O  m H2 O = 18,9 gam 
 n H2 O = 1,05 mol

BT H
 n KHSO4 = 4n NH + 2n H2 + 2n H2O 
 n NH = 0,05 mol
4 4

 2n Fe(NO3 )2 (X) = n NH + n NO 
BT N
 n Fe(NO3 )2 (X) = 0,05 mol
4
n H = 4n NO + 10n NH + 2n H2 + 2n O(X) 

 n O(X) = 0,8 mol  n Fe3O4 (X) = 0,2 mol
4
m X = m Al + m Fe(NO3 )2 + m Fe3O4 
 m Al = 10,8 gam  %m Al(X) = 16,31%
Chọn A.
Trang 173
 Fe n  ; Al3 ; Mg 2 
FeO    
Fe(NO ) 179,72 gam Y K (1,16); NH 4
  KHSO 4   2
Câu 41: X  3 2

1,16 mol
  SO 4 (1,16)
Al (x) 
Mg (2x)  NO NO (0,06)
H 2 O + 0,3 mol Z ? ; M Z = 7,6   Z
PP ®êng chÐo
29,64 gam   H 2 (0,24)


BTKL
 m X + m KHSO4 = m Y + m Z + m H2 O  m H2 O = 5,4 gam 
 n H2 O = 0,3 mol

BT H
 n KHSO4 = 4n NH + 2n H2 + 2n H2O 
 n NH = 0,02 mol
4 4

 2n Fe(NO3 )2 (X) = n NH + n NO 
BT N
 n Fe(NO3 )2 (X) = 0,04 mol
4
n H = 4n NO + 10n NH + 2n H2 + 2n O(X) 

 n O(X) = 0,12 mol  n FeO(X) = 0,12 mol
4
m X = 27x + 48x + 0,12*72 + 0,04*180 = 29,64  x = 0,184


 mMg = 4,416 gam  %mMg(X) = 29,80%
Chọn B.
  FeCl3
FeO   
Fe O Y FeCl 2 
 HNO3 Z Fe(NO3 )3
 O2  2 3  HCl     + H2O
Câu 42: Fe   X    FeCl3
d
b mol  HNO3 d
a mol Fe3O 4  NO (0,1 mol)
Fe d  
 H 2 (0,1 mol); H 2 O
20 gam 
 
BTKL
 56a + 32b = 20 a = 0,3
 BT e c° QT 
 
  3n Fe = 4n O2 + 3n NO + 2n H2  3a = 4b + 0,5 b = 0,1
BT e(Y  Z)
  n FeCl2 = 3n NO = 0,3 mol  n FeCl3 = 0 
 Y chøa FeCl 2
m Fe = 0,3*56 = 16,8 gam

  BT Cl
   n HCl = 2n FeCl2 = 0,6 mol 
 a = C M(HCl) = 0,6/0,5 = 1,2M
Chọn D.
 NO NO (0,14)

H 2 O + 0,16 mol Z  
PP ®êng chÐo
Z 
 N 2 O N 2 O (0,02)
R (20,2 gam) 
 R
 HNO3 n
Câu 43: X   Al 2 O3
Y NO  
d
 O (0,32 mol) 
 30,92 gam T Fe 2 O 3
0
t
25,32 gam   3 O2
 H  d MgO

 

BTKL
 mKL(T) = mKL(X) = 20,2 gam  mO(T) = 10,72 
 nO(T) = 0,67 mol
BT§T.(Y  T)
  n NO (Muèi Y)
= 2n O2 (T) 
 n NO (Muèi Y)
= 0,67*2 = 1,34 mol
3 3

BT e
 n e = n NO (Muèi Y) = 2n O(X) + 3n NO + 8n N2O + 8n NH 4 NO3 
 n NH 4 NO3 = 0,015 mol
3

 m(Muèi Y) = m R + m NO (Muèi Y) + m NH4 NO3 = 104,48 gam
3
Chọn C.
Trang 174
Câu 44:
H 2 O + 0,05 mol NO
Mg (a) Mg (a + b) 
 R
n
   HCl (0,83)
X MgO (b) 
 X Fe (3c) +  
   
Y NH 4   n NH  = (a - 0,05)
BT N
Fe O (c) O (0,23 mol) HNO3 (x)
 3 4   
4

16,4 gam  Cl (0,835)
n H = 4n NO + 2n O(X) + 10n NH   a + 0,835 = 4*0,05 + 2*0,23 + 10(a - 0,05)  a = 0,075

4
 
BT O
 b + 4c = 0,23 a = 0,15
 16,4 gam 
    24a + 40b + 232c = 16,4 
 b = 0,03
 
BT e
 2(a + b) + 3c*3 = 0,05*3 + 0,23*2 + 0,025*8 c = 0,05
 
 mMg(X) = 0,15*24 = 3,6 gam 
 %mMg(X) = 21,95 gam
Chọn C.
 NO NO (0,06)

H 2 O + 0,08 mol KhÝ  ; 
PP ®êng chÐo
M hh = 23

 X H 2 (0,02)
NaNO3 
Câu 45: 8,64 gam Mg +    Mg 2  (0,19 mol)
H 2SO 4 4,08 gam Mg d + dd Y NH  ; Na 
  4
  2
 SO 4

BT e
 2n Mg(pø) = 3n NO + 2n H2 + 8n NH 
 n NH = 0,02 mol
4 4

 n NaNO3 = n NO + n NH = 0,08 mol; 
BT N
 n Na  (Y) = 0,08
BT Na
4
 2n Mg2 + n Na  + n NH = 2n SO2 

BT§T.Y
 n SO2 = 0,24 mol 
 m Muèi(Y) = 29,8 gam
4 4 4
Chọn B.
 NO (0,04)
H 2 O + 0,06 mol khÝ Z 
Mg (a)  H 2 (0,02)
  HCl (0,61 mol)  Mg2  (a); Cu2  (c); Fe3 (3b)
Câu 46: X Fe3O 4 (b)   
m gam Y NH  
 HNO3 (0,01 mol)
Cu(NO ) (c) BT N
 n NH = (2c + 0,01 - 0,04)
 3 2   4

4
15,44 gam  
 Cl (0,61)
 
15,44 gam
 24a + 232b + 188c = 15,44


 n H = 2n O(X) + 4n NO + 2n H2 + 10n NH  0,62 = 2*4b + 4*0,04 + 2*0,02 + 10(2c - 0,03)
 BT§T.Y
4
  2a + 2c + 3b*3 + (2c - 0,03) = 0,61


 a = 0,1; b = 0,04; c = 0,02 
 mMuèi(Y) = mCation + mCl = 32,235 gam
Chọn B.
Trang 175
 H 2 (0,04)
 n O = 0,04 H 2 (0,04)
H 2 O + T  
m O = (8/23)m T
 T
 N x Oy
 n N = 0,08 N 2 O (0,04)
Mg 
KHSO 4
Câu 47: Y Al + X   1,84 gam

 2 2
O Fe(NO3 )3  Fe ; Mg
 216,55 gam Z Al3 ; NH 4   BaCl2
 BaSO 4  (1,53 mol)
m gam    2
d

 K ; SO 4
2

BT SO4
n KHSO4 (X) = nSO2 (Z) = n BaSO4 = 1,53 mol 
 n Fe(NO3 )3 (X) = 0,035 mol
4

 3n Fe(NO3 )3 (X) = 2n N2O + n NH (Z) 
BT N
 n NH (Z) = 0,025 mol
4 4
n H (X) = 2n O(Y) + 2n H2 + 10n N2O + 10n NH 

 n O(X) = 0,4 mol
4
mO(Y) = (64/205)mY 
 mY = 20,5 gam
Chọn D.
H 2 O + Z N 2 O; CO 2 ; N 2 ; H 2

Mg (a) HNO3  Mg 2  (a mol)
 
 0,12 mol   
Câu 48: X CO32  (x mol) +  
 Na (1,64 mol)
  NaHSO 4 215,08 gam Y  
 NO 3 (y mol) 
 1,64 mol  NH 4 (b mol)
 SO 2  (1,64 mol)
 4
30,24 gam

 
BT§T.Y
2a + 1,64 + b = 1,64*2 a = 0,8
Y m 
 
  24a + 23*1,64 + 18b + 96*1,64 = 215,08 b = 0,04
Y

28,57%
 mO(X) = 8,64 gam 
 nO(X) = 0,54 mol
 
BT O
 3x + 3y = 0,54 x = 0,06
X m 
 
  24*0,8 + 12x + 14y + 8,64 = 30,24 y = 0,12
X

BT C
 n CO2 (X) = n CO2 (X) = 0,06 
 n N2O(Z) = n CO2 = 0,06 mol
3

 n NO (X) + n HNO3 = 2n N2O(Z) + 2n N2 (Z) + n NH (Y) 
BT N
 n N 2 (Z) = 0,04 mol
3 4
n H (pø) = 2n CO2 (X) + 10n N2 O(Z) + 12n N2 (Z) + 2n H2 (Z) + 10n NH (Y) 
 n H2 (Z) = 0,08 mol
3 4
44*0,06 + 44*0,06 + 0,04*28 + 0,08*2


 MZ = = 27,33 
 x = d Z/He = 6,833
0,06 + 0,06 + 0,04 + 0,08
Chọn A.
Mg 2 
Mg  2
 NO2  HCl Cu (0,25) N 2
X Cu(NO3 )2 
t0
 0,45 mol  + Y; Y 
1,3 mol
  
+T  + H2O
 0,25 mol O 2 NH 4 H 2
Cl  (1,3)
Câu 49: 

BT O
 0,25* 6 = n O(Y) + 0,45*2  n O(Y) = 0,6 = n H2O(Y + HCl)

PP ®êng chÐo
 n N2 : n H2 = 4 : 1  n N2 = 0,04; n H2 = 0,01

BT H
 n HCl = 4*n NH + 2*n H2 + 2*n H2O  n NH = 0,02
4 4
Trang 176
Muèi Mg2 ; Cu2 (0,25); Cl  (1,3); NH 4 (0,02) 
BTDT
 n Mg2 = 0,39 mol
Muối:

 mMuèi = mCation + mCl = 0,39*24 + 0,25*64 + 0,02*18 + 1,3*35,5 = 71,87 gam
Chọn C.
Câu 50: d hh/ H2 = 8  M hh = 16 

 hh khÝ NO; H 2   n NO = n H2
PP ®êng chÐo
Z NO2 (x); CO2 (y) 

PP ®êng chÐo.Z
 x=y
Fe 
  Fe n 
X NO3 (x) 
t0
 Fe KNO3 (0,01)  NO
CO (y) Y  +   21,23 gam K  (0,01) + 
 + H 2O
 3  O  2 4
H SO (0,15) SO2  (0,15)  2
H
  4

BT N
 n NO = 0,01 = n H 2 ; 
BT H
 2n H2SO4 = 2n H2 + 2n H2O 
 n H2O = 0,14 mol
m Muèi = m Fe + m K + m SO2  m Fe = 6,44 gam 
 n Fe(Y) = 0,115 mol
4

 m Y + m KNO3 + m H2SO4 = m Muèi + m KhÝ + m H 2 O 
BTKL
 m Y = 8,36 gam
mY = mFe + mO 
 mO(Y) = 1,92 gam  nO(Y) = 0,12 mol

BT O
 3x + 3y = 0,12 + 2x + 2y 
 x = y = 0,06 mol

 m X = m Fe + m NO + m CO2 = 0,115*56 + 62*0,06 + 60*0,06 = 13,76 gam
3 3
Chọn A.
Trang 177
CHUYÊN ĐỀ 4: PHÂN BIỆT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ
Câu 1: Nhỏ từ từ cho đến dƣ dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl3. Hiện tƣợng xảy ra là
A. có kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan. B. chỉ có kết tủa keo trắng.
C. có kết tủa keo trắng và có khí bay lên. D. không có kết tủa, có khí bay lên.
Câu 2: Có thể phân biệt 3 dung dịch: KOH, HCl, H2SO4 (loãng) bằng một thuốc thử là
A. giấy quỳ tím. B. Zn. C. Al. D. BaCO3.
Câu 3: Chất rắn X phản ứng với dung dịch HCl đƣợc dung dịch Y. Cho từ từ dung dịch NH3 đến dƣ
vào dung dịch Y, ban đầu xuất hiện kết tủa xanh, sau đó kết tủa tan, thu đƣợc dung dịch màu
xanh thẫm. Chất X là
A. FeO. B. Cu. C. CuO. D. Fe.
Câu 4: Nhỏ từ từ đến dƣ dung dịch NaOH loãng vào mỗi dung dịch sau: FeCl3, CuCl2, AlCl3, FeSO4.
Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số trƣờng hợp thu đƣợc kết tủa là
A. 1. B. 2. C. 4. D. 3.
Câu 5: Nhận biết khí SO2 ta dùng dung dịch nƣớc brom dƣ hiện tƣợng xảy ra là
A. dung dịch brom mất màu.
B. dung dịch brom chuyển sang màu da cam.
C. dung dịch brom chuyển sang màu xanh.
D. không có hiện tƣợng.
Câu 6: Để phân biệt hai dung dịch Na2CO3 và Na2SO3 có thể chỉ cần dùng
A. dung dịch HCl. B. nƣớc brom.
C. dung dịch Ca(OH)2. D. dung dịch H2SO4.
Câu 7: Có hai dung dịch (NH4)2S và (NH4)2SO4. Dùng dung dịch nào sau đây để nhận biết đƣợc cả hai
dung dịch trên?
A. Dung dịch NaOH. B. Dung dịch Ba(OH) 2.
C. Dung dịch KOH. D. Dung dịch HCl.
Câu 8: Trong tự nhiên thƣờng có lẫn những lƣợng nhỏ các muối: Ca(NO 3)2, Mg(NO3)2, Ba(NO3)2,
Mg(HCO3)2. Hóa chất có thể loại đồng thời các muối trên là:
A. NaOH. B. Na2CO3. C. NaHCO3. D. K2SO4.
Câu 9: Có thể phân biệt muối amoni với các muối khác bằng cách cho tác dụng với kiềm mạnh vì khi
đó ở ống nghiệm đựng muối amoni có hiện tƣợng
A. chuyển thành màu đỏ. B. thoát ra 1 chất khí không màu có mùi khai.
C. thoát ra 1 khí có màu nâu đỏ. D. thoát ra khí không màu không mùi.
Câu 10: Khi cho từ từ dung dịch NH3 vào dung dịch CuSO4 cho đến dƣ thì
A. không thấy xuất hiện kết tủa.
B. có kết tủa màu trắng sau đó tan.
C. sau 1 thời gian mới thấy xuất hiện kết tủa.
Trang 178
D. có kết tủa màu xanh xuất hiện sau đó tan.
Câu 11: Có 5 dung dịch mất nhãn gồm CuCl2, NaNO3, Mg(NO3)2, NH4NO3 và Fe(NO3)3. Có thể dùng
kim loại nào sau đây để phân biệt cả 5 dung dịch?
A. Na. B. Fe. C. Cu. D. Ag.
Câu 12: Khí CO2 có lẫn tạp chất là khí HCl. Để loại tạp chất HCl đó nên cho khí CO 2 đi qua dung dịch
nào sau đây là tốt nhất?
A. Dung dịch NaOH dƣ. B. Dung dịch Na2CO3 dƣ.
C. Dung dịch NaHCO3 dƣ. D. Dung dịch AgNO3 dƣ.
Câu 13: NaHCO3 lẫn tạp chất là Na2CO3. Phƣơng pháp để loại bỏ tạp chất là
A. sục CO2 dƣ. B. cho dung dịch HCl dƣ.
C. cho dung dịch NaOH vừa đủ. D. nung nóng.
Câu 14: Để nhận biết ba axit đặc, nguội: HCl, H2SO4, HNO3 đựng riêng biệt trong ba lọ bị mất nhãn, ta
dùng thuốc thử là
A. Fe. B. CuO. C. Al. D. Cu.
Câu 15: Có 4 dung dịch muối riêng biệt: CuCl2, ZnCl2, FeCl3, AlCl3. Nếu thêm dung dịch KOH (dƣ) rồi
thêm tiếp dung dịch NH3 (dƣ) vào 4 dung dịch trên thì số chất kết tủa thu đƣợc là
A. 4. B. 1. C. 3. D. 2.
Câu 16: Để phân biệt CO2 và SO2 chỉ cần dùng thuốc thử là
A. nƣớc brom. B. dung dịch NaOH.
C. dung dịch Ba(OH)2. D. CaO.
Câu 17: Phƣơng pháp để loại bỏ tạp chất HCl có lẫn trong khí H2S là: Cho hỗn hợp khí lội từ từ qua
một lƣợng dƣ dung dịch
A. Pb(NO3)2. B. NaHS. C. AgNO3. D. NaOH.
Câu 18: Thuốc thử dùng để phân biệt 3 dung dịch riêng biệt: NaCl, NaHSO4, HCl là
A. NH4Cl. B. (NH4)2CO3. C. BaCO3. D. BaCl2.

Câu 19: Để nhận ra ion NO3 trong dung dịch Ba(NO3)2, ngƣời ta đun nóng nhẹ dung dịch đó với
A. kim loại Cu. B. dung dịch H2SO4 loãng.
C. kim loại Cu và dung dịch Na2SO4. D. kim loại Cu và dung dịch H2SO4 loãng.
Câu 20: Thuốc thử nào sau đây dùng để phân biệt khí H2S với khí CO2?
A. Dung dịch HCl. B. Dung dịch Pb(NO3)2.
C. Dung dịch K2SO4. D. Dung dịch NaCl.
Câu 21: Thuốc thử để phân biệt 3 dung dịch: KNO3, Cu(NO3)2, Fe(NO3)3 là
A. NaOH. B. H2SO4. C. AgNO3. D. CO2.
2 2  2 2 
Câu 22: Có 3 lọ dung dịch chứa chác ion sau: Ba , Mg , Na , SO4 , CO3 , NO3 . Biết rằng mỗi dung
dịch chứa một anion và một loại cation không trùng lặp. Ba dung dịch đó là
A. MgCO3, Ba(NO3)2, Na2SO4. B. Mg(NO3)2, BaSO4, Na2CO3.
C. BaCO3, MgSO4, NaNO3. D. Ba(NO3)2, MgSO4, Na2CO3.
Câu 23: Hóa chất nào sau đây có thể nhận biết đƣợc đồng thời các dung dịch mất nhãn riêng biệt gồm:
NaI, KCl, BaBr2?
A. dd AgNO3. B. dd HNO3. C. dd NaOH. D. dd H2SO4.
Trang 179
Câu 24: Có 5 dung dịch, mỗi dung dịch nồng độ khoảng 0,1M của một trong các muối sau: KCl,
Ba(HCO3)2, K2CO3, K2S, K2SO4. Chỉ dùng dung dịch H 2SO4 loãng nhỏ trực tiếp vào từng dung
dịch thì có thể nhận biết đƣợc dung dịch nào?
A. Hai dung dịch: Ba(HCO 3)2, K2S. B. Hai dung dịch: Ba(HCO 3)2, K2CO3.
C. Hai dung dịch: Ba(HCO3)2, K2SO4. D. Ba dung dịch: Ba(HCO3)2, K2CO3, K2S.
Câu 25: Cho 5 lọ mất nhãn đựng các dung dịch: KNO3, Cu(NO3)2, FeCl3 và NH4Cl. Thuốc thử duy nhất
để nhận biết các dung dịch trên là

A. HCl. B. H2SO4. C. NaOH. D. NH 4 .
Câu 26: Dãy dung dịch nào sau đây đều làm quỳ tím chuyển qua màu xanh?
A. NH3 và Na2CO3. B. NaHSO4 và NH4Cl.
C. Ca(OH)2 và H2SO4. D. NaAlO2 và AlCl3.
Câu 27: Để xác định hàm lƣợng FeCO 3 trong quặng xiđerit, ngƣời ta làm nhƣ sau: cân 0,6 gam mẫu
quặng, chế hóa nó theo một quy trình hợp lí, thu đƣợc FeSO4 trong môi trƣờng H 2SO4 loãng.
Chuẩn độ dung dịch thu đƣợc bằng dung dịch chuẩn KMnO 4 0,025M thì dùng vừa hết 25,2 ml.
Phần trăm theo khối lƣợng của FeCO 3 là
A. 12,18%. B. 24,26%. C. 60,9%. D. 30,45%.
Câu 28: Chuẩn độ 20 ml dung dịch HCl chƣa biết nồng độ đã dùng hết 17 ml dung dịch NaOH 0,12M.
Nồng độ mol/L của dung dịch HCl phản ứng là
A. 0,102M. B. 0,24M. C. 0,204M. D. 0,12M.
Câu 29: Chuẩn độ 20 ml dung dịch HCl a mol/l bằng dung dịch NaOH 0,5M cần dùng hết 11 ml. Giá trị
của a là
A. 0,275. B. 0,55. C. 0,11. D. 0,265.
Câu 30: Lấy 25 ml dung dịch A gồm FeSO 4 và Fe2(SO4)3 rồi chuẩn độ bằng dung dịch hỗn hợp
KMnO4 0,025M thì hết 18,10 ml. Mặt khác, thêm lƣợng dƣ dung dịch NH 3 vào 25 ml dung
dịch A thì thu đƣợc kết tủa, lọc kết tủa rồi nung đỏ trong không khí ở nhiệt độ cao đến khối
lƣợng không đổi, cân đƣợc 1,2 gam. Nồng độ mol/l của FeSO 4 và Fe2(SO4)3 lần lƣợt là:
A. 0,0905 và 0,25. B. 0,0905 và 0,265. C. 0,0905 và 0,255. D. 0,087 và 0,255.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
A D C D A B B B B D
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A D A D B A B C D B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A D A B C A C A A C
Trang 180
CHUYÊN ĐỀ 5: HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ HỘI, MÔI TRƢỜNG
Câu 1: (Đề TSCĐ - 2007) Tỉ lệ số ngƣời chết về bệnh phổi do hút thuốc lá gấp hàng chục lần số ngƣời
không hút thuốc lá. Chất gây nghiện và gây ung thƣ có trong thuốc lá là
A. aspirin. B. moocphin. C. nicotin. D. cafein.
Câu 2: (Đề TSĐH A - 2008) Tác nhân chủ yếu gây mƣa axit là
A. CO và CH4. B. CH4 và NH3. C. SO2 và NO2. D. CO và CO2.
Câu 3: (Đề TSĐH A - 2009) Dãy gồm các chất và thuốc đều có thể gây nghiện cho con ngƣời là
A. penixilin, paradol, cocain. B. heroin, seduxen, erythromixin.
C. cocain, seduxen, cafein. D. ampixilin, erythromixin, cafein.
Câu 4: (Đề TSĐH B - 2009) Phân bón nào sau đây làm tăng độ chua của đất?
A. KCl. B. NH4NO3. C. NaNO3. D. K2CO3.
Câu 5: (Đề TSĐH A - 2010) Trong số các nguồn năng lƣợng: (1) thủy điện, (2) gió, (3) mặt trời, (4)
hoá thạch; những nguồn năng lƣợng sạch là:
A. (1), (2), (3). B. (1), (3), (4). C. (1), (2), (4). D. (2), (3), (4).
Câu 6: (Đề TSĐH B - 2010) Để đánh giá sự ô nhiễm kim loại nặng trong nƣớc thải của một nhà máy,
ngƣời ta lấy một ít nƣớc, cô đặc rồi thêm dung dịch Na 2S vào thấy xuất hiện kết tủa màu vàng.
Hiện tƣợng trên chứng tỏ nƣớc thải bị ô nhiễm bởi ion
A. Fe2+. B. Cu2+. C. Pb2+. D. Cd2+.
Câu 7: (Đề TSĐH B - 2010) Cho một số nhận định về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trƣờng không
khí nhƣ sau:
(1) Do hoạt động của núi lửa.
(2) Do khí thải công nghiệp, khí thải sinh hoạt.
(3) Do khí thải từ các phƣơng tiện giao thông.
(4) Do khí sinh ra từ quá trình quang hợp của cây xanh.
(5) Do nồng độ cao của các ion kim loại: Pb2+, Hg2+, Mn2+, Cu2+ trong các nguồn nƣớc.
Những nhận định đúng là:
A. (1), (2), (3). B. (2), (3), (5). C. (1), (2), (4). D. (2), (3), (4).
Câu 8: (Đề TSĐH A - 2011) Nhóm những chất khí (hoặc hơi) nào dƣới đây đều gây hiệu ứng nhà kính
khi nồng độ của chúng trong khí quyển vƣợt quá tiêu chuẩn cho phép?
A. CO2 và CH4. B. N2 và CO. C. CO2 và O2. D. CH4 và H2O.
Câu 9: (Đề TSCĐ - 2011) Dẫn mẫu khí thải của một nhà máy qua dung dịch Pb(NO3)2 dƣ thì thấy
xuất hiện kết tủa màu đen. Hiện tƣợng đó chứng tỏ trong khí thải nhà máy có khí nào sau đây?
A. NH3. B. CO2. C. SO2. D. H2S.
Câu 10: (Đề TSĐH A - 2011) Phèn chua đƣợc dùng trong ngành công nghiệp thuộc da, công nghiệp
giấy, chất cầm màu trong ngành nhuộm vải, chất làm trong nƣớc. Công thức hoá học của phèn
chua là
A. Na2SO4.Al2(SO4)3.24H2O. B. K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O.
C. Li2SO4.Al2(SO4)3.24H2O. D. (NH4)2SO4.Al2(SO4)3.24H2O.
Câu 11: (Đề TSĐH A - 2012) Cho các phát biểu sau:
Trang 181
(a) Khí CO2 gây ra hiện tƣợng hiệu ứng nhà kính.
(b) Khí SO2 gây ra hiện tƣợng mƣa axit.
(c) Khi đƣợc thải ra khí quyển, freon (chủ yếu là CFCl3 và CF2Cl2) phá hủy tầng ozon.
(d) Moocphin và cocain là các chất ma túy.
Số phát biểu đúng là
A. 3. B. 1. C. 2. D. 4.
Câu 12: (Đề TSĐH B - 2012) Một mẫu khí thải đƣợc sục vào dung dịch CuSO4, thấy xuất hiện kết tủa
màu đen. Hiện tƣợng này do chất nào có trong khí thải gây ra?
A. H2S. B. NO2. C. SO2. D. CO2.
Câu 13: (Đề TSĐH A - 2013) Cho các phát biểu sau:
(a) Để xử lí thủy ngân rơi vãi, ngƣời ta có thể dùng bột lƣu huỳnh.
(b) Khi thoát vào khí quyển, freon phá hủy tầng ozon.
(c) Trong khí quyển, nồng độ CO2 vƣợt quá tiêu chuẩn cho phép gây ra hiệu ứng nhà kính.
(d) Trong khí quyển, nồng độ NO2 và SO2 vƣợt quá tiêu chuẩn cho phép gây ra hiện tƣợng
mƣa axit.
Trong các phát biểu trên, số phát biểu đúng là
A. 2. B. 1. C. 4. D. 3.
Câu 14: (Đề TSĐH A - 2014) Chất khí nào sau đây đƣợc tạo ra từ bình chữa cháy và dùng để sản xuất
thuốc giảm đau dạ dày?
A. CO2. B. N2. C. CO. D. CH4.
Câu 15: (Đề TSCĐ - 2014) Để khử chua cho đất ngƣời ta thƣờng sử dụng chất nào sau đây?
A. Phèn chua. B. Thạch cao. C. Vôi sống. D. Muối ăn.
Câu 16: (Đề THPT QG - 2016) Cho các nhóm tác nhân hóa học sau:
(1) Ion kim loại nặng nhƣ Hg2+, Pb2+.
 3 2
(2) Các anion NO3 ; PO4 ; SO4 ở nồng độ cao.
(3) Thuốc bảo vệ thực vật.
(4) CFC (khí thoát ra từ một số thiết bị làm lạnh).
Những nhóm tác nhân đều gây ô nhiễm nguồn nƣớc là:
A. (1), (2), (3). B. (1), (2), (4). C. (1), (3), (4). D. (2), (3), (4).
Câu 17: (Đề THPT QG - 2017) Một mẫu khí thải công nghiệp có chứa các khí: CO2, SO2, NO2, H2S.
Để loại bỏ các khí đó một cách có hiệu quả nhất, có thể dùng dung dịch nào sau đây?
A. NaCl. B. HCl. C. Ca(OH)2. D. CaCl2.
Câu 18: (Đề TSĐH B - 2013) Một mẫu khí thải có chứa CO2, NO2, N2 và SO2 đƣợc sục vào dung dịch
Ca(OH)2 dƣ. Trong bốn khí đó, số khí bị hấp thụ là
A. 3. B. 4. C. 1. D. 2.
Câu 19: (Đề MH lần I - 2017) Để làm sạch lớp cặn trong các dụng cụ đun và chứa nƣớc nóng, ngƣời ta
dùng
A. nƣớc vôi trong. B. giấm ăn. C. ancol etylic. D. dung dịch muối ăn.
Câu 20: (Đề MH lần I - 2017) Nƣớc thải công nghiệp thƣờng chứa các ion kim loại nặng nhƣ Hg2+,
Pb2+, Fe3+,… Để xử lí sơ bộ nƣớc thải trên, làm giảm nồng độ các ion kim loại nặng với chi phí
thấp, ngƣời ta sử dụng chất nào sau đây?
A. NaCl. B. Ca(OH)2. C. HCl. D. KOH.
Câu 21: (Đề THPT QG - 2017) Tác nhân hóa học nào sau đây không gây ô nhiễm môi trƣờng nƣớc?
Trang 182
 3 2
A. Các anion: NO3 ; PO4 ; SO4 . B. Các ion kim loại nặng: Hg2+, Pb2+.
C. Khí O2 hòa tan trong nƣớc. D. Thuốc bảo vệ thực vật, phân bón.
Câu 22: (Đề THPT QG - 2017) Hiện tƣợng “Hiệu ứng nhà kính” làm cho nhiệt độ Trái Đất nóng lên,
làm biến đổi khí hậu, gây hạn hán, lũ lụt,...Tác nhân chủ yếu gây “Hiệu ứng nhà kính” là do sự
tăng nồng độ trong khí quyển của chất nào sau đây?
A. N2. B. CO2. C. O3. D. O2.
Câu 23: (Đề THPT QG - 2018) Một trong những nguyên nhân gây tử vong trong nhiều vụ cháy là do
nhiễm độc khí X. Khi vào cơ thể, khí X kết hợp với hemoglobin, làm giảm khả năng vận
chuyển oxi của máu. Khí X là
A. N2. B. CO. C. He. D. H2.
Câu 24: (Đề THPT QG - 2018) Một số loại khẩu trang y tế chứa chất bột màu đen có khả năng lọc
không khí. Chất đó là
A. đá vôi. B. muối ăn. C. thạch cao. D. than hoạt tính.
Câu 25: (Đề THPT QG - 2018) Vào mùa đông, nhiều gia đình sử dụng bếp than đặt trong phòng kín để
sƣởi ấm gây ngộ độc khí, có thể dẫn tới tử vong. Nguyên nhân gây ngộ độc là do khí nào sau
đây?
A. N2. B. CO. C. He. D. H2.
Câu 26: (Đề THPT QG - 2019) Hiện nay, nhiều nơi ở nông thôn đang sử dụng hầm biogas để xử lí chất
thải trong chăn nuôi gia súc, cung cấp nhiên liệu cho việc đun nấu. Chất dễ cháy trong khí biogas
là
A. CO2. B. CH4. C. N2. D. Cl2.
Câu 27: (Đề THPT QG - 2019) Chất khí X gây ra hiệu ứng nhà kính và tham gia vào quá trình quang
hợp của cây xanh tạo tinh bột. Chất X là
A. N2. B. O2. C. H2. D. CO2.
Câu 28: (Đề THPT QG - 2019) Ở trạng thái rắn, hợp chất X tạo thành một khối trắng gọi là “nƣớc đá
khô”. Nƣớc đá khô không nóng chảy mà thăng hoa, đƣợc dùng để tạo môi trƣờng lạnh không
có hơi ẩm. Chất X là
A. H2O. B. O2. C. N2. D. CO2.
Câu 29: (Đề THPT QG - 2019) Vào mùa lũ, để có nƣớc sử dụng, dân cƣ ở một số vùng thƣờng sử dụng
chất X (Có công thức K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O) để làm trong nƣớc. Chất X đƣợc gọi là
A. phèn chua. B. vôi sống. C. thạch cao. D. muối ăn.
Câu 30: Hiện tƣợng thủng tầng ozon khiến chúng ta lo ngại vì
A. lỗ thủng tầng ozon sẽ làm cho không khí trên thế giới thoát ra.
B. lỗ thủng tầng ozon sẽ làm thất thoát nhiệt trên thế giới.
C. không có ozon ở thƣợng tầng khí quyển, bức xạ tử ngoại gây hại sẽ lọt xuống bề mặt trái
đất.
D. không có ozon thì sẽ không xảy ra quá trình quang hợp cây xanh.
Câu 31: Nhiên liệu nào sau đây thuộc loại nhiên liệu sạch đang đƣợc nghiên cứu sử dụng thay thế một
số nhiên liệu khác gây ô nhiễm môi trƣờng?
A. Than đá. B. Xăng, dầu. C. Khí gas. D. Khí hiđro.
Trang 183
Câu 32: Tại những bãi đào vàng, nƣớc sông đã bị nhiễm 1 loại hóa chất cực độc do thợ vàng sử dụng để
tách vàng ra khỏi cát và tạp chất. Đất ở ven sông cũng bị nhiễm độc này. Chất độc này còn có
nhiều trong vỏ sắn. Chất độc đó là
A. nicotin. B. thủy ngân. C. xianua. D. đioxin.
Câu 33: Ngƣời ta sản xuất khí metan thay thế 1 phần cho nguồn nhiên liệu hóa thạch bằng cách nào
dƣới đây?
A. Lên men các chất thải hữu cơ nhƣ phân gia súc trong lò biogas.
B. Thu khí metan từ khí bùn ao.
C. Lên men ngũ cốc.
D. Cho hơi nƣớc đi qua than nóng đỏ trong lò.
Câu 34: Khí biogas sản xuất từ chất thải chăn nuôi đƣợc sử dụng làm nguồn nhiên liệu trong sinh hoạt ở
nông thôn. Tác dụng của việc sử dụng khí biogas là
A. phát triển chăn nuôi.
B. đốt để lấy nhiệt và giảm thiểu ô nhiễm môi trƣờng.
C. giải quyết công ăn việc làm ở khu vực nông thôn.
D. giảm giá thành sản xuất dầu khí.
Câu 35: Hiện nay, các hợp chất CFC đang đƣợc hạn chế sử dụng và bị cấm sản xuất trên phạm vi toàn
thế giới vì ngoài gây hiệu ứng nhà kính chúng còn gây ra hiện tƣợng
A. ô nhiễm môi trƣờng đất. B. ô nhiễm môi trƣờng nƣớc.
C. thủng tầng ozon. D. mƣa axit.
Câu 36: Ion kim loại X khi vào cơ thể vƣợt mức cho phép sẽ gây nguy hiếm cho sự phát triển cả về trí
tuệ và thể chất con ngƣời. Ở các làng nghề tái chế ác quy cũ, nhiều ngƣời bị ung thƣ, trẻ em
chậm phát triển trí tuệ, còi cọc vì nhiễm độc ion kim loại này. Kim loại X là
A. Cu. B. Mg. C. Pb. D. Fe.
Câu 37: Cho các phát biểu sau:
(a) Hiệu ứng nhà kính gây ra sự bất thƣờng về khí hậu, gây hạn hán, lũ lụt, ảnh hƣởng đến
môi trƣờng sinh thái và cuộc sống con ngƣời.
(b) Một trong những nguyên nhân quan trọng làm suy giảm tầng ozon là do hợp chất CFC
dùng, trong công nghiệp làm lạnh.
(c) Lƣu huỳnh đioxit và các oxit của nitơ có thể gây mƣa axit làm giảm độ pH của đất, phá
hủy các công trình xây dựng.
(d) Sự ô nhiễm nƣớc có nguồn gốc nhân tạo chủ yếu do nƣớc thải từ các vùng dân cƣ, khu
công nghiệp, hoạt động giao thông, phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ trong sản xuất nông
nghiệp vào môi trƣờng nƣớc.
Trong các phát biểu trên số phát biểu đúng là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 38: (Đề TN THPT QG – 2021) Khi đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch (nhƣ than đá, dầu mỏ, khí
đốt) thƣờng sinh ra khí X. Khí X không màu, có mùi hắc, độc, nặng hơn không khí và gây ra
mƣa axit. Khí X là
A. N2. B. SO2. C. O2. D. CH4.
Câu 39: (Đề TN THPT QG – 2021) Chất thải hữu cơ chứa protein khi bị phân hủy thƣờng sinh ra khí
X có mùi trứng thối, nặng hơn không khí, rất độc. Khí X là
A. O2. B. CO2. C. H2S. D. N2.
Trang 184
Câu 40: (Đề TN THPT QG – 2021) Khí X là thành phần chính của khí thiên nhiên. Khí X không màu,
nhẹ hơn không khí và là một trong những khi gây hiệu ứng nhà kính. Khí X là
A. CH4. B. CO2. C. NO2. D. O2.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C C C B A D A A D B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D A C A C A C A B B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
C B B D B B D D A C
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
D C A B C C D B C A
Trang 185
Trang 186

Chuyên Đề Bài Tập 8+ Hóa Học Lớp 12 - VÔ CƠ - Năm 2023 (Bản Word Có Giải)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Chuyên Đề Bài Tập 8+ Hóa Học Lớp 12 - VÔ CƠ - Năm 2023 (Bản Word Có Giải)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuyên Đề Bài Tập 8+ Hóa Học Lớp 12 - VÔ CƠ - Năm 2023 (Bản Word Có Giải)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHUYÊN ĐỀ 1: ĐẠI CƢƠNG KIM LOẠI ..........................................................................................

4Al + 3O2   2Al2 O3 (0,1);   3n Al = 4n O2 

2Fe + 3Cl 2   2FeCl3 (0,04);   n Fe = 0,04  m Fe = 2,24 gam

2Al + 3Cl 2   2AlCl 3 (0,2);   n Al = 0,2  m Al = 5,4 gam

Câu 4: m gam Al; Mg + O2

Câu 5: 11,9 gam Al; Zn 

Câu 8: 7,2 gam M + 0,25 mol Cl 2 (x mol); O2 (y mol) 

2.2. Bài tập vận dụng (20 câu)

Câu 1: TH1: CT oxit: R2 On  R2 On + HCl (0,08)  O(oxit) + 2H(axit) 

Câu 3: n FeO = 0,5 

CuO (x) CuSO4 (x) 80x + 102y = 25,5 x = 0,255

HCl 1M  m gam KL 

HCl 1M  m gam KL 

Câu 12: %O(X) = 28  mO(X) = 0,28m  nO(X) = 0,0175m 

Câu 13: %O(X) = 25  mO(X) = 0,25m  nO(X) = 0,015625m 

Câu 14: %O(X) = 25,714  mO(X) = 0,25714m  n O(X) = 0,016m 

  X: Fe3O4  n Fe3O4 = 0,01

Câu 16: Fe(0,4); Cu(0,2) 

FeO  HCl FeCl 2 (x) P1: m1 = m FeCl2 + m FeCl3

3.2. Bài tập vận dụng (30 câu)

Câu 2: Mg (0,1) + 2HCl 

Câu 4: Fe (0,05) + 2HCl 

Câu 5: Cr (0,03) + H 2SO 4 

Câu 12: Chän m dd(H2SO4 ) = 100 

Câu 13: 2,43 gam Mg; Zn 

Câu 16: 3,22 gam Fe, Mg, Zn 

Câu 17: 13,5 gam Fe, Cr, Al 

Câu 21: 13,8 gam Al (x); Fe (y) 

Câu 22: 11,9 gam Mg, Al 

Câu 23: 3,9 gam Mg, Al 

Câu 24: m gam Zn, Al 

Câu 27: R1 ; R2 

4.2. Bài tập vận dụng (30 câu)

Câu 2: n AgNO3 = 0,05 mol  n Ag(HK ) = 0,05 

Mg (x)  HNO3

   27x + 56y = 11 x = 0,2 m Al = 5,4

Mg (x)  HNO3

   2x + 3y = 0,07*3 + 0,07*8 x = 0,322

Câu 22:   2n Mg > 3n NO  X chøa NH 4 NO3  0,09*2 = 0,04*3 + 8n NH 4 NO3

 n NH4 NO3 = 0,0075 

 n NH4 NO3 = 0,025 

Câu 27: n X = 0,06 mol;   n N2 O = n N2 = 0,03 mol

Câu 28:   3n Al > 8n N2 O 

Mg (0,28) Mg(NO3 )2 (0,3 mol  44,4 gam)

Al(NO3 )3 ((m/27 mol)  (71m/9) gam) N 2

Câu 1: 0,05 mol Cu + 0,08 mol HNO3 v¯ 0,02 mol H2SO4 

TN 2 : n Cu = 0,06; n H = 0,16; n NO = 0,08  NO3 d­

 n NO = (2/3)*n Cu = 0,04 mol (V2 ) 

(2) + (3): n H = 3a; n NO = a  NO3 d­ 

 H  v¯ NO3 d­  X Cu 2  (0,3); H  (1 - 0,8 = 0,2 mol)

Câu 9: a gam Fe + HNO3 (0,08); Cu(NO3 )2 (0,1) 

4H  (0,16) + NO3 (0,04) + 3e 

 n HNO3 = n NO = 0,015 mol  [H  ] = 0,1M 

Câu 15: m gam Fe   0,07 mol NO + Y; Y   Fe2 ; Cu2

* Ý nghĩa dãy điện hóa

C.OXH(m) + C.K(m) 

6.2. Bài tập vận dụng (36 câu)

Câu 3: Fe(6/56) + Cu 2  (0,1) 

Câu 12: §Æt n Fe = 2x  n Al = 3x  27*3x + 56*2x = 4,825 

   2x + 3y = 0,073 + 0,078 x = 0,322

Câu 22:   2n Mg > 3n NO  X chøa NH 4 NO3  0,092 = 0,043 + 8n NH 4 NO3

TN 2 : n Cu = 0,06; n H = 0,16; n NO = 0,08  NO3 d

(2) + (3): n H = 3a; n NO = a  NO3 d 

 H  v¯ NO3 d  X Cu 2  (0,3); H  (1 - 0,8 = 0,2 mol)

Câu 12: §Æt n Fe = 2x  n Al = 3x  273x + 562x = 4,825 

H 2 CuO n O(p ) = n CO  H2

H 2 CuO m r¾n  = m O(p ) = 1,28 gam  n O(p) = 0,08 mol

H 2 CuO n O(p ) = n CO H2

 Y Cu2  d; H  (0,04); K  (0,06); SO 24 + 0,06 mol KOH

  n OH (d ) = 0,01 mol

 m Muèi = m Na  + m K  + m SO2 + m HSO = 0,0623 + 0,0739 + 0,0380 + 0,0781 = 12,18