10/20/2020

Học phần –TE3010

Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

(Structure of internal combustion engines)

Chương III. THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Khối lượng: 3(3-0-1-6)

Lý thuyết: 45 tiết
Thí nghiệm: 15 tiết

Hà Nội: 8/2020

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

 Động cơ có thể chia làm 5 1

phần, và được lắp với nhau
1. n¾p che
bằng bu lông hoặc gugiông.
2. n¾p xy lanh 2
 Nắp che 1: chắn bụi và
ngăn không cho dầu bôi 3. th©n xy lanh, 3
trơn vung ra ngoài. 4. hép trôc khuûu
 Nắp xylanh (2) + xylanh 5. ®Õ m¸y 4
+ piston tạo thành buồng 6. c¸c te dÇu (m¸ng
5
cháy. dÇu)
 Máng dầu (6): chứa và
hứng dầu bôi trơn
6
 Thân xy lanh (3) + hộp
trục khuỷu (4) + đế máy S¬ ®å ph©n chia ®éng c¬
(5) tạo thành thân máy.

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

1

Chương 3- Thân máy và nắp xylanh
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh
10/20/2020
Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH
3.1 Thân máy
3.1.1 Vai trò
 Thân máy cùng với nắp
xylanh là nơi lắp đặt và bố trí
hầu hết các cụm các chi tiết
của động cơ:
 Bố trí xylanh
 Hệ trục khuỷu
 Trục cam
 Bơn nhiên liệu, bơm dầu
, bơm nước, quạt gió...
 Trong ®éng c¬ ®èt trong, th©n m¸y lµ chi tiÕt cã kÝch thíc vµ khèi lîng lín
nhÊt.
 §èi víi ®éng c¬ « t«, m¸y kÐo, m« t« xe m¸y: 30 ®Õn 60%
 Đèi víi ®éng c¬ ®Çu m¸y xe löa, tµu thuû vµ tÜnh t¹i: 50 ®Õn 70%.
3.1.2 Vật liệu
Gang đúc, hợp kim nhôm , đuyara hoặc thép tấm dùng kết cấu hàn (với đc cỡ lớn)
TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines
Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH
TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines
2
 10/20/2020

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

3.1.3 Kết cấu
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh
 Thân máy và xylanh đúc liền (a).
 Xylanh làm riêng thành ống lót rồi lắp vào thân máy (b)
* Khoảng không gian bao quanh xylanh để chứa nước làm mát: gọi là áo nước

1 1

a) b) c)

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Khi thân xy lanh đúc liền với hộp trục khuỷu thì thân máy là loại thân xy lanh-
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

hộp trục khuỷu. Hộp trục khuỷu có thể chia thành hai nửa với ổ trục khuỷu là ổ
trượt hoặc làm liền, khi đó ổ trục phải dùng ổ bi.

4 7
3
3 2

2
5
1
1

6
8

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

3
 10/20/2020

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Th©n m¸y cña ®éng c¬ lµm m¸t b»ng giã thêng lµ th©n m¸y rêi. VÒ mÆt nguyªn t¾c cã
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh
thÓ dïng gugi«ng riªng rÏ (h×nh a) hay mét gugi«ng ®Ó ghÐp n¾p vµ th©n xy lanh víi hép
trôc khuûu (b). Xy lanh cã thÓ lµm liÒn víi th©n hoÆc lµm dêi ë d¹ng èng lãt råi l¾p vµo
th©n.

3 3

2 2 4
4
1 1 5

a) b) c)

Th©n m¸y cña ®éng c¬ lµm m¸t b»ng giã

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

* Phư¬ng ph¸p l¾p ®Æt trôc khuûu trong hép trôc khuûu
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

c)

a) b)

C¸c kiÓu l¾p ®Æt trôc khuûu

a): trôc khuûu treo, b): trôc khuûu ®Æt, c): trôc khuûu luån

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

4
 10/20/2020

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Chương 3- Thân máy và nắp xylanh
* Lãt xy lanh: chia ra thµnh 2 lo¹i
- Lãt xy lanh kh«
- Lãt xy lanh ít

b) c)
a) d)

H×nh 3-6: C¸c lo¹i xy lanh

a) th©n xy lanh, b) vµ c) lãt xy lanh kh«, d) lãt xy lanh ít.

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

3.2. Nắp xylanh (nắp máy)
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

3.2.1 Vai trò

 Cùng với piston và xylanh tạo

thành buồng cháy.
 Là nơi để lắp nhiều bộ phận của
động cơ như: xylanh như bu gi, vòi
phun, cụm xupáp, cơ cấu giảm áp
hỗ trợ khởi động ,…
 Ngoài ra , trên nắp máy còn bố
trí các đường nạp, đường thải,
đường nước làm mát, đường dầu
bôi trơn...

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

5
 10/20/2020

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

3.2.2 Điều kiện làm việc:
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

Điều kiện làm việc của nắp máy rất khắc nghiệt:
 Nhiệt độ rất cao
 Áp suất khí thể rất lớn
 Ăn mòn do các hợp chất hoá học trong
sản phẩm cháy.

3.2.3 Vật liệu:

Tùy theo điều kiện làm mát mà vật liệu chế tạo nắp máy khác nhau:
 Nắp máy động cơ diesel làm mát bằng nước: gang hợp kim, dùng khuôn cát.
 Nắp máy động cơ diesel làm mát bằng gió: hợp kim nhôm, đúc hoặc rèn dập
 Nắp máy động cơ xăng: hợp kim nhôm (nhẹ, tản nhiệt tốt, giảm được khả năng
kích nổ). Tuy nhiên, sức bền cơ và nhiệt thấp hơn so với nắp máy bằng gang.

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

6
 10/20/2020

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

3.2.4 Kết cấu
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

Nói chung nắp xylanh là một chi tiết rất phức tạp nên kết cấu rất đa dạng. Tuy nhiên, tuỳ
theo loại động cơ, nắp xy lanh có một số đặc điểm riêng. 1: đường thải (hoặc nạp)
2: khoang nước làm mát
5
3: lỗ thông nước lên nắp máy
4 4: lỗ gugiông
3 5: khoang lắp đũa đẩy
6: khoang lắp bu gi
7: buồng cháy.

1
6

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines

Chương 3: THÂN MÁY VÀ NẮP XYLANH

Nắp xylanh động cơ xăng và diesel
Chương 3- Thân máy và nắp xylanh

Nắp xy lanh động cơ diesel so với nắp xylanh của động cơ xăng nói chung
phức tạp hơn. Trên nắp xylanh phải bố trí các đường nạp, thải, cụm xu páp
của cơ cấu phối khí xu páp treo và ngoài ra còn rất nhiều chi tiết như vòi
phun, buồng cháy, van khí nén, van giảm áp, bu gi sấy...

TE3010 – Động cơ đốt trong – Structure of internal combustion engines