HỆ THỐNG VBQPPL

VIỆT NAM
ThS. NGUYỄN THÙY DUNG
UEH SCHOOL OF LAW
2021

VBQPPPL: Luật ban hành VBQPPL 2015

 HỆ THỐNG VBQPPL VIỆT NAM (Đ4 LBHVBQPPL 2015)
STT CƠ QUAN THẨM QUYỀN BAN HÀNH TÊN VĂN BẢN
1 Quốc hội Quốc hội Hiến pháp, Bộ luật, Luật,
Nghị quyết
UBTVQH Pháp lệnh, Nghị quyết
2 Chủ tịch nước Chủ tịch nước Lệnh, Quyết định
3 Chính phủ Chính phủ Nghị định
Thủ tướng Quyết định
Bộ trưởng - Thủ trưởng cơ quan Thông tư
ngang Bộ
4 TAND Tối cao Hội đồng thẩm phán Nghị quyết
Chánh án TAND tối cao Thông tư
5 VKSND Tối cao Viện trưởng VKSND tối cao Thông tư
6 Kiểm toán Nhà nước Tổng kiểm toán nhà nước Quyết định

7 HĐND HĐND Nghị quyết

8 UBND UBND Quyết định, chỉ thị
9 Chính quyền đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt VBQPPL
THẨM QUYỀN PHỐI HỢP BAN HÀNH VBQPPL

Nghị quyết Thông tư Thông tư

liên tịch liên tịch liên tịch
Giữa Chánh
Giữa Giữa Chánh án TANDTC/
UBTVQH/CP án TANDTC Viện trưởng
với Đoàn chủ VKSNDTC
với Viện với Bộ
tịch UBTW trưởng
MTTQ VKSNDTC trưởng/Thủ
trưởng CQ
ngang Bộ

Hướng dẫn thi

hành PL có Áp dụng thống Hướng dẫn thi
liên quan nhất PL tố tụng hành PL
 HỆ THỐNG VĂN BẢN QPPL
CỦA VIỆT NAM
CQNN có
thẩm
Quốc quyền
hội ban (không là
hành QH) ban
hành

VĂN BẢN LUẬT VĂN BẢN DƯỚI LUẬT

Hiến pháp Luật (BL)

Nghị quyết
So sánh Tiêu chí Văn bản luật Văn bản dưới luật

Giống - Đều là VBQPPL, chứa đựng những quy tắc xử sự

mang tính bắt buộc chung
- Đều do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành,
theo trình tự luật định.
- Được nhà nước đảm bảo thực hiện.
Khác Chủ thể ban hành Quốc hội – cơ quan Cơ quan quyền lực ở
quyền lực nhà nước cao địa phương, cơ quan
nhất chấp hành, cơ quan
quản lý nhà nước,…
Giá trị pháp lý - Cao hơn (Hiến pháp có - Thấp hơn.
hiệu lực pháp lý cao - Ban hành dựa trên
nhất). văn bản luật
- Là cơ sở để ban hành
văn bản dưới luật.
Bao gồm Hiến pháp, Bộ luật, Pháp lệnh, Quyết
Luật, Nghị quyết của định, Chỉ thị, Thông
Quốc hội tư,…
MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI VBQPPL:

Hiến pháp

Bộ Bộ
luật/Luật Luật/Luật

Nghị Nghị Nghị

định định định

Thông tư Thông tư
 HIẾN PHÁP

Là đạo luật cơ bản,

có giá trị pháp lý cao nhất
- Hình thức, bản chất NN
Quy định những vấn đề - Chế độ CT, KT, VH-XH
- Quyền, nghĩa vụ cơ bản của
cơ bản nhất của NN
HIẾN công dân
- Thẩm quyền CQNN
PHÁP Là đạo luật nền, cơ sở
hình thành hệ thống PL

Thông qua khi được ít nhất

2/3 tổng số ĐBQH tán thành
BỘ LUẬT, LUẬT
QH ban hành nhằm cụ thể hóa Hiến pháp, quy
định những vấn đề cơ bản, quan trọng thuộc
lĩnh vực đối nội, đối ngoại, nhiệm vụ KT–XH,
ANQP, tổ chức BMNN,QHXH và hoạt động của CD
- Lập chương trình xây dựng
- Soạn thảo dự án
- Thẩm tra dự án
Luật Trình tự - Lấy ý kiến UBTVQH, đại
(BL) ban hành biểu quốc hội,công dân
- QH xem xét thông qua
- Công bố Luật

Thông qua khi

được quá nữa tổng
số ĐBQH tán thành
NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI
- KH phát triển KT – XH
- Chính sách tài chính, tiền tệ
- Chính sách dân tộc, tôn giáo
QH ban hành - CS đối ngoại, AN – QP
NQ quyết định - Phê chuẩn ngân sách NN
những vấn đề - Chế độ làm việc QH, UBTVQH
Nghị ĐBQH, HĐDT, các UBQH
- Một số vấn đề khác
Quyết Một số trường hợp,
của NQ có giá trị tương
QH đương Hiến pháp, Luật

Thông qua khi

được quá 1/2 tổng
số ĐBQH tán thành
So sánh Tiêu chí VBQPPL VBADPL
Giống Chủ thể - Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, theo
trình tự luật định.
- Được nhà nước đảm bảo thực hiện.
Khác Cơ sở ban hành Quan hệ xã hội QPPL
Nội dung, Chứa đựng quy tắc xử sự Cụ thể hóa quy tắc xử
phạm vi tác mang tính bắt buộc sự và chỉ áp dụng
chung đối với mọi đối với 1 chủ thể
động người. nhất định.
Hiệu lực Áp dụng nhiều lần, không Áp dụng 1 lần, chấm
làm mất hiệu lực pháp lý dứt hiệu lực pháp lý

Chủ thể thực Không xác định cụ thể Xác định cụ thể
hiện
Trình tự ban Phức tạp hơn (về chủ Đơn giản hơn
hành thể ban hành, trình
tự ban hành,…)
Tên gọi Đa dạng Không đa dạng
VĂN BẢN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT

Ví dụ: Quyết định xử phạt hành chính Nguyễn Văn A

cho hành vi vượt đèn đỏ là VBADPL, không phải
VBQPPL, vì:

Ø VB này chỉ áp dụng cho anh Nguyễn Văn A đối

với hành vi vượt đèn đỏ của anh

Ø VB này dựa trên quy định của Luật giao thông

đường bộ số 23/2008/QH12
 PHÂN LOẠI VBQPPL VÀ VBADPL:
¢ 1.Quyết định của Thủ tướng chính phủ số 21/2011/QĐ-
TTg Về việc gia hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp
của doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm tháo gỡ khó khăn,
góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế năm 2011
¢ 2.Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi
vượt đèn đỏ của Nguyễn Văn A.
¢ 3. Quyết định 653/2010/QĐ-KTNN của Tổng kiểm toán
Nhà nước ban hành Quy chế sử dụng nguồn kinh phí tiết
kiệm được của Kiểm toán Nhà nước
¢ 4.
Nghị quyết về mở rộng địa giới thủ đô Hà Nội của
UBND thành phố Hà Nội
TRÌNH TỰ BAN HÀNH VBQPPL