Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 68

Analiza matematyczna sem.

¢wiczenia 07 - lista 3: 01-04

mgr in». Tomasz Gzella


tomasz.gzella@pg.edu.pl

eNauczanie

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡giem elementów zbioru X nazywamy dowoln¡ funkcj¦

a : N → X.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡giem elementów zbioru X nazywamy dowoln¡ funkcj¦

a : N → X.

B¦dziemy go oznacza¢ symbolem (an )n∈N , (an )∞


n=1
lub po prostu (an ).

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡giem elementów zbioru X nazywamy dowoln¡ funkcj¦

a : N → X.

B¦dziemy go oznacza¢ symbolem (an )n∈N , (an )∞


n=1
lub po prostu (an ).

Uwaga: W tym semestrze b¦dziemy si¦ zajmowa¢ ci¡gami


a : N → R.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 1.
Wyznaczy¢ i narysowa¢ pi¦¢ pierwszych wyrazów ci¡gu danego
wzorem:
a') an = −n + 10
2

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 1.
Wyznaczy¢ i narysowa¢ pi¦¢ pierwszych wyrazów ci¡gu danego
wzorem:
a') an = −n + 10
2

10

0
1 2 3 4 5 n 1 2 3 4 5
an 9 6 1 −6 −15

-10

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Zauwa»my, »e wyrazami ci¡gu s¡ liczby parzyste wi¦ksze ni» 3,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Zauwa»my, »e wyrazami ci¡gu s¡ liczby parzyste wi¦ksze ni» 3,


zatem mo»emy u»y¢ wzoru 2n + k dla k parzystego.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Zauwa»my, »e wyrazami ci¡gu s¡ liczby parzyste wi¦ksze ni» 3,


zatem mo»emy u»y¢ wzoru 2n + k dla k parzystego.
Musi zachodzi¢ a1 = 4,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Zauwa»my, »e wyrazami ci¡gu s¡ liczby parzyste wi¦ksze ni» 3,


zatem mo»emy u»y¢ wzoru 2n + k dla k parzystego.
Musi zachodzi¢ a1 = 4, wi¦c

a1 = 2 + k = 4 ⇒ k = 2.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a') (an ) = (4, 6, 8, ...)

Zauwa»my, »e wyrazami ci¡gu s¡ liczby parzyste wi¦ksze ni» 3,


zatem mo»emy u»y¢ wzoru 2n + k dla k parzystego.
Musi zachodzi¢ a1 = 4, wi¦c

a1 = 2 + k = 4 ⇒ k = 2.

Ostatecznie an = 2n + 2.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
b') (an ) = (4, −7, 10, −13, ...)

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
b') (an ) = (4, −7, 10, −13, ...)

Zauwa»my, »e pomijaj¡c zmienne znaki mamy do czynienia


z ci¡giem arytmetycznym (4, 7, 10, 13, ...) o ró»nicy r = 3,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
b') (an ) = (4, −7, 10, −13, ...)

Zauwa»my, »e pomijaj¡c zmienne znaki mamy do czynienia


z ci¡giem arytmetycznym (4, 7, 10, 13, ...) o ró»nicy r = 3,
wi¦c mo»emy go zapisa¢ wzorem 3(n − 1) + 4 = 3n + 1.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
b') (an ) = (4, −7, 10, −13, ...)

Zauwa»my, »e pomijaj¡c zmienne znaki mamy do czynienia


z ci¡giem arytmetycznym (4, 7, 10, 13, ...) o ró»nicy r = 3,
wi¦c mo»emy go zapisa¢ wzorem 3(n − 1) + 4 = 3n + 1.
Do wyznaczenia wzoru na ci¡g (an ) musimy jeszcze doda¢ zmienny
znak, tzn.
(−1)n lub (−1)n+1 .

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 2.
Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
b') (an ) = (4, −7, 10, −13, ...)

Zauwa»my, »e pomijaj¡c zmienne znaki mamy do czynienia


z ci¡giem arytmetycznym (4, 7, 10, 13, ...) o ró»nicy r = 3,
wi¦c mo»emy go zapisa¢ wzorem 3(n − 1) + 4 = 3n + 1.
Do wyznaczenia wzoru na ci¡g (an ) musimy jeszcze doda¢ zmienny
znak, tzn.
(−1)n lub (−1)n+1 .
Ostatecznie an = (−1)n+1 (3n + 1).

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
rosn¡cym, gdy ∀n∈N an < an+1 ,
niemalej¡cym, gdy ∀n∈N an ≤ an+1 ,
malej¡cym, gdy ∀n∈N an > an+1 ,
nierosn¡cym, gdy ∀n∈N an ≥ an+1 .

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
rosn¡cym, gdy ∀n∈N an < an+1 ,
niemalej¡cym, gdy ∀n∈N an ≤ an+1 ,
malej¡cym, gdy ∀n∈N an > an+1 ,
nierosn¡cym, gdy ∀n∈N an ≥ an+1 .

Uwaga: Monotoniczno±¢ ci¡gu (an ) mo»emy ustali¢ badaj¡c znak


ró»nicy
an+1 − an
lub iloraz
an+1
,
an
o ile ci¡g ma tylko dodatnie wyrazy.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

Sposób 1: an+1 − an =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1)
= (n+1)n! =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1)
= (n+1)n! = (n+1)n! =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1
Sposób 2:
an =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n!
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n! 3n ·3 n!
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n = (n+1)n! 3n =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n! 3n ·3 n! 3
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n = (n+1)n! 3n = (n+1) .

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n! 3n ·3 n! 3
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n = (n+1)n! 3n = (n+1) .
Mamy a2
a1 = 3
2
> 1,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n! 3n ·3 n! 3
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n = (n+1)n! 3n = (n+1) .
Mamy a2
a1 = 3
2
> 1, aa43 = 34 < 1,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
3n
a') an = n!

3n+1 3n 3n ·3 3n
Sposób 1: an+1 − an = (n+1)! − n! = (n+1)n! − n! =
3n ·3−3n (n+1) 3n ·(3−n−1) 3n ·(2−n)
= (n+1)n! = (n+1)n! = (n+1)n! .
Mamy a2 − a1 = 3·1
2·1
= 32 > 0,
33 ·(−1)
a4 − a3 = 4·3·2·1
= − 98 < 0,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.
an+1 3n+1 n! 3n ·3 n! 3
Sposób 2:
an = (n+1)! 3n = (n+1)n! 3n = (n+1) .
Mamy aa21 = 32 > 1, aa43 = 34 < 1,
zatem ci¡g (an ) nie jest monotoniczny.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

n+3 n+2
= − =
n+1 n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

n+3 n+2
= − =
n+1 n
(n + 3)n − (n + 1)(n + 2)
= =
(n + 1)n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

n+3 n+2
= − =
n+1 n
(n + 3)n − (n + 1)(n + 2)
= =
(n + 1)n
n 2 + 3n − n 2 − 3n − 2
= =
(n + 1)n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

n+3 n+2
= − =
n+1 n
(n + 3)n − (n + 1)(n + 2)
= =
(n + 1)n
n 2 + 3n − n 2 − 3n − 2
= =
(n + 1)n
−2
< 0.
(n + 1)n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 3.
Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞
n=1 :
n+2
b') an = n

an+1 − an =

n+3 n+2
= − =
n+1 n
(n + 3)n − (n + 1)(n + 2)
= =
(n + 1)n
n 2 + 3n − n 2 − 3n − 2
= =
(n + 1)n
−2
< 0.
(n + 1)n
Zatem ci¡g (an ) jest malej¡cy.
Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1
Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,
ograniczonym, gdy ∃m,M∈R ∀n∈N m ≤ an ≤ M.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,
ograniczonym, gdy ∃m,M∈R ∀n∈N m ≤ an ≤ M.

Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
a') an = .
1
n

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,
ograniczonym, gdy ∃m,M∈R ∀n∈N m ≤ an ≤ M.

Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
a') an = .
1
n

Zauwa»my, »e ci¡g jest malej¡cy dla n ∈ N,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,
ograniczonym, gdy ∃m,M∈R ∀n∈N m ≤ an ≤ M.

Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
a') an = .
1
n

Zauwa»my, »e ci¡g jest malej¡cy dla n ∈ N,


a tak»e zachodz¡ nierówno±ci

∀n∈N 0 < an ≤ 1,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Denicja
Ci¡g (an ) nazywamy
ograniczonym z góry, gdy ∃M∈R ∀n∈N an ≤ M,
ograniczonym z doªu, gdy ∃m∈R ∀n∈N an ≥ m,
ograniczonym, gdy ∃m,M∈R ∀n∈N m ≤ an ≤ M.

Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
a') an = .
1
n

Zauwa»my, »e ci¡g jest malej¡cy dla n ∈ N,


a tak»e zachodz¡ nierówno±ci

∀n∈N 0 < an ≤ 1,

zatem wyznaczyli±my staªe m = 0, M = 1


i ci¡g (an ) jest ograniczony.
Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1
Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
b') an = n .
3n
3

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
b') an = n .
3n
3

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem

∀n∈N a1 = 1 ≥ an ,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
b') an = n .
3n
3

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem

∀n∈N a1 = 1 ≥ an ,

a tak»e wszystkie wyrazy tego ci¡gu s¡ dodatnie,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
b') an = n .
3n
3

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem

∀n∈N a1 = 1 ≥ an ,

a tak»e wszystkie wyrazy tego ci¡gu s¡ dodatnie, wi¦c ostatecznie


mamy
∀n∈N 0 < an ≤ 1,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
b') an = n .
3n
3

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem

∀n∈N a1 = 1 ≥ an ,

a tak»e wszystkie wyrazy tego ci¡gu s¡ dodatnie, wi¦c ostatecznie


mamy
∀n∈N 0 < an ≤ 1,
czyli ci¡g (an ) jest ograniczony.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone. Szukamy n0 ∈ N speªniaj¡cego
−n02 + 3 < −M

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone. Szukamy n0 ∈ N speªniaj¡cego
−n02 + 3 < −M
− n02 < −M − 3

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone. Szukamy n0 ∈ N speªniaj¡cego
−n02 + 3 < −M
− n02 < −M − 3
n02 > M + 3

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone. Szukamy n0 ∈ N speªniaj¡cego
−n02 + 3 < −M
− n02 < −M − 3
n02 > M + 3

n0 > M + 3

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


Zestaw 3 zadanie 4.
Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
c') an = −n + 3.
2

Šatwo sprawdzi¢, »e ci¡g (an ) jest malej¡cy, a zatem


∀n∈N a1 = 2 ≥ an ,
lecz nie jest ograniczony z doªu.
›eby to udowodni¢ musimy pokaza¢, »e
∀M>0 ∃n0 ∈N an0 < −M.
Niech M > 0 b¦dzie ustalone. Szukamy n0 ∈ N speªniaj¡cego
−n02 + 3 < −M
− n02 < −M − 3
n02 > M + 3

n0 > M + 3
Wystarczy przyj¡¢ n0 = M + 3 + 1.
√ 

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1


1. Wyznaczy¢ i narysowa¢ pi¦¢ pierwszych wyrazów ci¡gu danego wzorem:
a) an = 2n − 3
b) an = n2 + 1
c) an = 2n−1 sin nπ
6
n
d) an = n(−1)
e) ci¡gu Fibonacciego (a1 = 1, a2 = 1, an+2 = an+1 + an ).
2. Znale¹¢ wzór okre±laj¡cy n-ty wyraz ci¡gu:
a) (an ) = (1, 3, 5, 7, ...), d) (an ) = (1, −1, 1, −1, ...),
b) (an ) = (1, 4, 7, 10, ...), e) (an ) = (1, 4, 27, 256, ...),
c) (an ) = (1, 1, 2, 2, 3, 3, ..), f) (an ) = (1, 2, 2, 3, 3, 3, 4, 4, 4, 4...).

3. Zbada¢ monotoniczno±¢ ci¡gu {an }∞


n=1 :
a) an = n
2n
, e) an = n
n+1
, i) an = n2 + 3,
2n an = (−1)n ,
b) an = n!
, f) an = cos( 3πn ), j)
√ √
3 k) π
c) an = n
,n > 1, g) an = n 3 + 2 − n , an = sin( n+ 1
),
n+2
d) n h) l)
an = 3n
, an = 100 − n, an = 2 − cos(nπ).
4. Zbada¢ ograniczono±¢ ci¡gów o wyrazie ogólnym:
√ n
a) an = n
2, e) an = n(−1) , i) an = 3−n ,
n √ √
cos 3πn , f) j)

b) an = an = 2n
, an = n + 8 − n + 3,
c) an = (−2)n , g) an = log3 n, k) an = n2n+1 ,
n
d) h) 2 l)
an = 4 − 3 cos(n), an = 2n −2
, an = 4 − cos n.

Tomasz Gzella, Politechnika Gda«ska Analiza matematyczna sem. 1

You might also like