Gabay Indibidwal: Epekto ng Kalusugang Mental ukol sa Akademya

Paglalahad ng Suliranin:
1. Ano-ano ang mga epekto ng akademya sa kalusugang mental?
2. May posibilad bang maging huwaran sa akademya kung naaalagaan ang iyong mental na
kaisipan?
3. Paano sosolusyunan ng iyong mental na kaisipan ang bawat gawaing pinagagawa ng iba't
ibang asignatura? Sa anong paraan?

Teoretikal na Balangkas/ Konseptuwal na Balangkasan

Ang pananaliksik ay gagamit ng mga teorya at konsepto na magsisilbing batayan upang
matulungan ang mga mananaliksik sa limitasyon ng pag-aaral. Batay sa mga artikulo na
nakalap, hindi naging madali ang kalusugang pangkaisipan ng mga kabataan sa Akademya
habang sa mga pag-aaral na nasuri, ito ay mga ebidensya kung paano naaapektuhan ang
kaisipan at nagkaroon ng pagbabago sa pag-uugali ng mga mag-aaral. Batay sa mga
naunang pagsusuri, ang paksa ng pananaliksik ay may kaugnayan sa environmental factors,
mga gawain sa iskul ng isang indibidwal, at emosyonal na pangkaisipan. Ang pinaka-
epektibong teorya na maikokonek ay ang Social Cognitive Theory ni Albert Bandura. Habang
ang balangkas konseptwal naman ay binubuo ng tatlong pangunahing konsepto na laman ng
pananaliksik. Batay sa mga artikulo na nakalap, hindi naging madali ang hamon sa kalusugang
pangkaisipan ng mga kabataan. Hindi rin maitatanggi na nag-iiwan ito ng negatibong bakas sa
bawat kabataang nakaranas ng nakalulugmok na sitwasyon at alalahaning nauugnay sa iba’t
ibang aspeto ng kanilang buhay, maging sa edukasyon. Habang sa mga pag-aaral na nasuri, ito
ay mga ebidensya kung paano naaapektuhan ang kaisipan at nagkaroon ng pagbabago sa pag-
uugali ng mga mag-aaral..
KAUGNAY NA LITERATURA:
Ayon kay Dr. Banaag (2022), “A lot of people are now experiencing toxic anxiety, marked
by signs such as constant worrying, changes in sleep and eating habits, changes in emotion” [14].
Sa kaniyang pag-aaral, marami siyang nakita na naging epekto ng pandemya sa mga magaaral,
katulad na lamang ng unti-unting paglipat sa new normal. Sinabi niya rito na ang paglipat sa
distance learning mode ay isa sa malaking dahilan kung bakit nakararanas ng stress ang mga
estudyante at ang iba rito ay nahihirapan makisabay sa takbo ng bagong paraan kung paano mag-
aral at matuto.
 Ayon sa World Health Organization WHO (2019) Ang pakikipaghalobilo ng mga mag-aaral sa
kapwa mag-aaral at magandang kumunikasyon sa kanilang mga tagagabay ay magdudulot ng
positibong pakiramdam at matiwasay na pag-iisip sa kapaligirang kanilang kapaligiran subalit
hindi kontrolado ng ating relasyon at pakikitungo sa mga taong nakapaligid sa atin ang ating
indibidwal na pagtugon sa ating akademikong pagganap. Ang pagiging malusog sap ag-iisip at
emosyonal ay makakatulong sa amin bilang mag-aaral sa akademya na makamit ang mas mataas
na pamantayan ng proseso ng pagkatuto
Upang malaman ang negatibong epekto ng pagkakaroon ng Depresyon sa kanilang
akademikong pag-aaral at mahalaga ang pag-aaral na itosa mga kapwa mag-aaral sapagkat
nakakapag-bigay ito ng mga sapat nakaalaman , at kung paano maiiwasan ang pagkakaroon ng
Depresyon. Ayon sa World Health Organization (2018) , may mahigit sa 100 milyong tao ang
may depresyon sa buongmundo, ngunit mas mababa sa 25% sa kanila ang kailanman ay humingi
ngpaggamot. Tinataya na sa taong 2020, magiging pangalawangpinakamahalagang kalagayan sa
kalusugan ang depresyon kasunod ng sakitsa puso sa mundo. Sa kasalukuyan, nakapagtala na ng
mga insidente ng pagpapatiwakal at “suicidal attempt” ng ilan sa mga mag-aaral na nakaranasng
depresyon at pagkabahala.
Ayon sa Fukishima Medical Team (2003) Ang pag-aaral na ito ay sumasaklaw sa mga taong
karaniwang nabibiktima ng depresyon partikular na sa mga mag-aaral sa kolehiyo na may
malaking posibilidad na magkaroon nito. Tatalakayin rin sa pananaliksik na ito ang mga
nagiging sanhi at bunga ng depresyon. Bukod pa rito, magbibigay kaalaman rin ito kung paanong
nagkakaiba ang pagkabahala sa depresyon at kung paanong ang simpleng pagkabahala ay
magsilbing tulay sa pagkakaroon ng depresyon kapag hindi naagapan.
Sinabi sa pag-aaral ni Pietrangelo (2014) na ang paypupuyat ay hadlang sa pag – unladng
katawan at nagreresulta sa hindi maayos na paggana ng utak. Ito rin ay nakapagpapahinang
respiratory at immune system ng isang tao kung saan magreresulta ito sa mga sakit katulad
nglagnat, ubo, sipon at iba pa. Hindi nagtagal ay sinuportahan naman ito ni Miller (2015) at
sinabina ang pagpupuyat ay nagreresulta ng mga suliranin na nakatuon sa emosyon ng isang tao.
Ayon kay Dr. Damour (2022) ang may-akda ng aklat na “Untangled: Paggabay sa Teenage
Girls sa Pitong Pagbabago sa Pagtanda,” kung saan tinutuklasan niya ang mga hamon at yugto
ng pag-unlad na pinagdadaanan ng mga dalagitang babae. Ang kalusugang pangkaisipan, na
mahalaga sa yugtong ito, ay lalong naging sentro ng pag-aalala para sa mga magulang,
tagapagturo, at mga propesyonal sa pangangalagang pangkalusugan. Sa pagtaas ng pagkabalisa,
depresyon, at maraming iba pang mga isyu sa kalusugan ng isip sa mga tinedyer, ang
pangangailangan para sa kamalayan at suporta ay hindi kailanman naging mas malaki.
Ayon sa Stress Management in Children (2019) Ang nakakalason na stress ay maaaring
magkaroon ng nakasisirang epekto sa pag-aaral, pag-uugali at kalusugan sa kabuuang haba ng
buhay. Ang ilang mga pag-aaral ay nagpakita na ang mga musmos na bata na nakakaranas ng
nakakalason na stress ay nasa mataas na panganib para sa mga bilang ng mga kahihinatnan sa
kalusugan sa pagtanda, kasama na ang sakit sa puso, diyabetis, pag-abuso sa droga at depresyon.
Ayon sa NSWOHEALTH (2000) Ang mga minanang katangian (genetic factors) ay
maaaring magdulot ng problema sa kalusugang pangkaisipan at gayundin sa ating mga
kakayahan. Kadalasan, kung ang isa o parehong magulang ay mapagmahal, mapagmalasakit,
mapagkalinga at madalas. Magbigay ng mga positibong karanasan sa kanilang anak lalo na sa
mga unang taon ng kanilang paglaki – ito ay maaaring magsilbing proteksiyon ng mga anak sa
pagkakaroon ng sakit pangkaisipan.
Ayon sa CAMH (2000) Habang ang inyong buhay at ang mga pangyayari ay patuloy na
nagbabago; ganoon din ang inyong kondisyon ng kalooban, pag-iisip, at kapakanan. Mahalaga
ang humanap ng panimbang sa inyong buhay sa pana-panahon at sa iba't ibang sitwasyon.
Natural na maramdamang wala kayo sa tamang panimbang paminsan-minsan: halimbawa,
malungkot, nag-aalaala, natatakot o naghihinala. Ngunit maaaring maging problema ang mga
damdaming ito kung nakasasagabal sa inyong pang-araw-araw na pamumuhay nang mahabang
panahon.
Ayon kay Chua (2017) Ang mga bata ay ipinanganak na may kahalagahang kakayahan at
likas na kakayahan upang matuto, umunlad, at lumaki. Umaasa sila sa kanilang mga magulang at
tagapagalaga upang magbigay ng isang ligtas, malusog, at maalagang kapaligiran para sa kanila
upang lumaki at mabuhay.
Ayon sa Australian Government (2021) Para magkaroon ng malusog na kaisipan ang ating
mga kabataan, kailangan ang mahigpit na pagtutulungan ng eskwelahan, pamilya at simbahan.
Kailangang mamuhunan nang malaki ang gobyerno hindi lamang para sa kaunlaran ng
ekonomiya, kundi sa pangkabuoang kaunlaran ng bawat kabataang Pilipino na siyang pag-asa ng
ating bayan.
Sa pakikipagtulungan sa isang Tagapagsanay sa Kagalingan Welllbeing Coach (2013)
masisiyasat mo kung ano ang nagdudulot sa iyo ng stress o pagkabalisa at makakatulong itong
linawin ang iyong mga saloobin, damdamin at mga karanasan. Ang mga usapan ay magiging
ligtas na lugar para pribado mong mailahad ang iyong mga nararamdamang pagkabahala o
panganib nang walang paghatol
Ayon sa "Mga Alituntunin Para sa Pagpapanatili at Pagtataguyod ng Mental na Kalusugan ng
mga Nagtatrabaho" (2006) mahalaga na mapansin mismo ng nagtatrabaho ang stress, linangin
niya ang kaalaman at paraan para malabanan iyon, at aktuwal na gawin ang mga iyon para
maitaguyod ang pagkakaroon ng mental na kalusugan.
 Ayon naman kay Yuviengco (2017) 96% ng mga mag-aaral ang napag-isipan nang
magpakamatay, at higit kalahati sa mga ito ang nakaramdam na walang nakakaintindi sa kanila.
Isinulong ang mga subsidiya para sa gastos ng pagpapakonsulta at pagbili ng gamot, naglunsad
ng mga programa na nagbibigay-alam tungkol sa mental health gaya ng Mental Health Month ng
mga organisasyon sa Sikolohiya ngayong Oktubre, at pagtatag ng mga programa katulad ng UP
Psychosocial Services (PsycServ).
Ang mga kabataan at mga kabataan ay kabilang sa mga madalas na gumagamit ng Internet, at
ang nag-iipon na ebidensya ay nagmumungkahi na ang kanilang mga pag-uugali sa Internet ay
maaaring makaapekto sa kanilang kalusugan sa kaisipan. Ang paggamit ng Internet ay maaaring
makaapekto sa kalusugan ng kaisipan dahil ang ilang nilalaman na nakabase sa Web ay maaaring
nakababalisa Westerlund (2015).
Ang tao ay may kakaibang kapangyarihang isipin ang hinaharap at mga kaganapan bago pa
sila maganap. Ang maagang pag-iisip tungkol sa hinaharap ay nagbibigay sa atin ng kakayahang
makita ang di-inaasahang mga hadlang at suliranin, at nagbibigay din ng pagkakataong
maghanda ng kalutasan Watson (2022).
Ayon kay Cum (2007) Ang nagpapakita ng mga benepisyong pangkalusugan na nakukuha ng
mga tao sa araw-araw na gawain ay nakasalalay sa kanilang mga iniisip—iyon ay kung
naniniwala
Ayon kay Miss Violet (2018) Sa kabila ng pagkabalisa at takot na nararamdaman ng bawat
nilalang mahalaga na magkaroon ng positibong pananaw sa buhay upang mapagtagumpayan ang
problema sa buhay. Ang pagkakaroon ng tiwala sa magagawa ng Dios ay magbibigay ng lakas ng
loob at katahimikan sa puso at isipan ng bawat isa.
Ayon sa university of Hawai (2014) Nagbibigay ang blog na ito ng pangkalahatang-ideya ng
mga epekto sa kalusugan ng isip ng trabaho sa pangangalaga at probisyon ng serbisyo ng GBV
sa mga tagapagbigay ng kalusugan, mga diskarte upang suportahan ang pangangalaga sa sarili at
pinahusay na mga sistema ng kalusugan, at mga rekomendasyon sa patakaran para sa hinaharap.
Ang layunin ng pananaliksik na ito ay upang mabigyan liwanag o maipakita angkahalagahan
ng mental health sa pag-aaral. Ang pananaliksik na ito ay makakatulong upangmabatid kung
paano nakakaapekto ang mental health sa araw-araw na buhay ng isang mag-aaralat malaman
kung paano ito maalagaan ng mabuti para magkaroon ng balanse na buhay Mcffien (2017).
Ayon sa SEL (2015) Ang layunin Plano ng distrito ay tumutugon sa pagtugon sa panlipunan
at emosyonal na mga pangangailangan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng pagpapatupad ng
mataas na kalidad na mga modelo ng pag-uugali at mga interbensyon upang suportahan ang mga
pangangailangang ito. Ang pangangailangang ito ay malinaw na ipinahayag ng mga kawani sa
yugto ng outreach ng pagbuo ng estratehikong plano.
Sanggunian:
Chakraborty, P., Mittal, P., Gupta, M. S., Yadav, S., at Arora, A. (2020). Ang Epekto ng
Pandemya sa Kalusugang Pangkaisipan ng mga Mag-aaral sa Senior High School sa Isang
Pribadong Unibersidad sa Lungsod ng Maynila. https://research.lpubatangas.edu.ph/wp-
content/uploads/2022/09/13-APJMSD-035-epekto-ng-pandemya-1.pdf
Ares, P., Arroyo, F., Castromayor, J., Debaudin, I., Magallado, M., at Nolon, A. (2022). Epekto
ng Mental at Emosyal na kalusugan sa Akademikong pag-aaral ng mga mag-aaral ng SKSU
Bagumbayan Campus.https://www.studocu.com/ph/document/sultankudaratstateuniversity/bsed-
filipino/epekto-ng-mental-at-emosyal-na-kalusugan-sa-akademikong-pag/42198987
Ryan, J. (2019). Epekto ng Depresyon sa Akademikong Pag-Aaral ng Mga Estudyante sa Unang
Taon ng CICT sa NEUST Kabanata I Ang Suliranin At Kaligiran Nito.
https://www.academia.edu/39042713/EPEKTO_NG_DEPRESYON_SA_AKADEMIKONG_PA
G_AARAL_NG_MGA_ESTUDYANTE_SA_UNANG_TAON_NG_CICT_SA_NEUST_KAB
ANATA_I_ANG_SULIRANIN_AT_KALIGIRAN_NITO
Fukushima Medical University (2004). Pananaliksik sa Pangkaisipang kalusugan ng
Pamumuhay. https://www.fmu.ac.jp/univ/chiiki/health_survey/pdf/mental/16_1.pdf
Crisostomo, M. (2015). Epekto ng Pagpupuyat sa Piskal, Mental at Sikolohikal na Katangian ng
mga Mag-aaral ng Ikalabing-isang Baitang.
https://www.academia.edu/33654772/Epekto_ng_Pagpupuyat_sa_Piskal_Mental_at_Sikolohikal
_na_Katangian_ng_mga_Mag_aaral_ng_Ikalabing_isang_Baitang
Dr. Damour, R. (2022). Teen Mental Health: Pag-unawa at Suporta.
https://mentalhealthgateway.org/tl/Blog/suporta-sa-pag-unawa-sa-kalusugan-ng-isip-ng-
kabataan/
Stress Management in Children, (2019). Pamamahala ng Stress sa Mga Bata.
https://www.chp.gov.hk/files/pdf/stress_management_in_children_tagalog.pdf
NSWOHEALTH, Org. (2000). Ang Kalusugang Pangkaisipan ng mga Bata at Tinedyer
file:///C:/Users/Khian's%20PC/Downloads/Filipino_FHK_T1_ChildandAdolescentMHProblems
%20(1).pdf
Centre for Addiction and Mental Health, Org. (2000). Tungkol sa kalusugan ng kaisipan at mga
problema ukol sa kalusugan ng kaisipan. https://www.camh.ca/-/media/files/mi-index-other-
languages/tagalog-about-mental-health.pdf
American Academy of Pediatrics (2016). Media and Young Minds: Council on Communications
and Media. Retrieved from http://pediatrics.aappublications.org/
Safe Kids Worldwide (2014). Mental Health Guidelines.
https://www.safekids.org/safetytips/field_risks/%20poison?
gclid=CI71mq_P4L0CFY6Rfgode2UAvQ
Australian Government, Org. (2021). Pangangalaga ng iyong kalusugan sa kaisipan at
kapakanan. https://www.health.gov.au/sites/default/files/documents/2021/08/coronavirus-covid-
19-pangangalaga-ng-iyong-kalusugan-sa-kaisipan-at-kapakanan-looking-after-your-mental-
health-and-wellbeing.pdf
Partners in Wellbeing, Org. (2013). Tulong para sa iyong kalusugang pangkaisipan at kagalingan.
https://partnersinwellbeing.org.au/wp-content/uploads/2024/02/Flyer-Partners-in-Wellbeing-2pp-
v2-FA_Tagalog.pdf
Ministry of Health, Labour and Welfare, Japan Org. (2015). Mental na Kalusugan Mga Tips Para
Mapansin ang Stress. https://www.johas.go.jp/Portals/0/data0/sanpo/pdf/tagalog_selfcare.pdf
Venal, V. (2023). Epekto ng Mental Health sa Pag-aaral ng piling SHS ng San Beda College
Alabang. https://www.scribd.com/document/639101523/Untitled
Meszaros G, Sarchiapone M, Värnik A, Varnik P, Westerlund M, Carli V,. (2016). Ang mga
Epekto sa Kalusugan ng Isip ng Paggamit ng Internet ay Maaaring Magkakaugnay sa Nilalaman
ng Web-Batay o Nasusukat na mga Kahihinatnan ng Paggamit? Isang Pag-aaral sa Pag-aaral ng
mga Kabataan sa Europa. https://www.yourbrainonporn.com/tl/relevant-research-and-articles-
about-the-studies/internet-video-game-addiction/are-mental-health-effects-of-internet-use-
attributable-to-the-web-based-content-or-perceived-consequences-of-usage-a-longitudinal-study-
of-european-adolescents-2016/
Anthony, K. (2022). Ang buhay sa panahon ng pag-aalala at pangamba sa gitna ng
pandaigdigang pag-aalinlangan.
https://www.psychologytools.com/assets/covid-19/guide_to_living_with_worry_and_anxiety_am
idst_global_uncertainty_tl.pdf
Balita Online, (2017). Pagpapanatili ng kalusugan, dapat ding samahan ng positibong kaisipan.
https://balita.net.ph/2017/07/26/pagpapanatili-ng-kalusugan-dapat-ding-samahan-ng-positibong-
kaisipan/
Miss Violet, (2018). Ang kahalagahan ng positibong pananaw sa buhay sa gitna ng maraming
problema. https://qa.philstar.com/pang-masa/para-malibang/2018/10/17/1860659/positibong-
pananaw-sa-buhay
Walla Walla Public Schools, (2017). Sosyal at Emosyonal na Tagumpay sa Pag-aaral.
https://www.wwps.org/tl/news/spotlight/6763-social-emotional-learning-success
 Nutrisyong Pangmasa: Benepisyo ng Pagkain ng Almusal sa Larangan ng
Akademya
Paglalahad ng Suliranin:
1. Ano ano ang benepisyo ng pagkain ng almusal sa umaga?
2. Paano makakatulong ang almusal sa pagkondisyon ng kaisipan sa mga talakayan na iyong
gagawin?
3. Bakit mahalaga itong unahin sa pang araw araw nating gawain?
Teoretikal na Balangkas/ Konseptu

Ang pagkain ng almusal ay mabuti para sa kalusugan dahil naibabalik nito ang ating
metabolismo. Bilang bahagi ng pananaliksik na ito ang bawat Benepisyo ng Pagkain ng Almusal
sa Larangan ng Akademya ay isisiwalat sa iba’t ibang aspeto. Sa makatuwid, maraming
benepisyo ang umagahan sa ating pisikal, emosyonal, at mental na kaisipan. Kaya’t hangga’t
maaari ay dapat suportado ng siyensiya ang bawat laman ng ating tiyan. Busog na isip, busog na
kalamnan. Ang pinaka-epektibong teorya na maikokonek ay ang Classical Conditioning Theory
ni Ivan Pavlov. Habang ang balangkas konseptwal naman ay binubuo ng tatlong pangunahing
konsepto na laman ng pananaliksik. Ito ay binubuo ng Before, During, at After Conditioning.

Kaugnay na Literatura:
Ayon kay Bandera (2019) Sinasabing ang pinakamahalagang meal sa isang araw ay ang
almusal. Ang almusal o breakfast ang nagsisilbing “gasolina” ng katawan at utak matapos ang
overnight fast. Kaya nga dito nagmula ang breakfast na ang ibig sabihin ay i-break ang fast. Ang
hindi pagkain ng almusal ay parang isang kotse na gustong tumakbo pero walang gasolina.
Makabubuting kumain ng almusal dalawang oras pagkatapos magising.
Ayon sa Pilipino Mirror (2019), importante kumain ng almusal. Akala ng iba ay okay lang
kapag nilalaktawan ang pagkain ng almusal, pero doon sila nagkakamali. Maraming
masasamang epekto ang pag-iwas o pag-skip ng agahan. Kapag ang mga matatanda ay
kinakailangang kumain ng almusal, ay mas lalo na rin ang mga bata. Kailangan ng sustansiya ng
katawan upang lumaki ng malusog ang mga bata. Mahalaga ang pagkain ng almusal sa mga bata
gayundin sa mga matatanda upang lumakas ang resistensya at pangangatawan.
Ayon kay Doc Ong (2022) “Alam n’yo ba na ang pagkain ng almusal ay nakakatalino (lalo sa
bata sa school), nagbibigay ng enerhiya sa trabaho, may tulong sa pagdiyeta dahil hindi
gugutumin at mapapakain nang marami sa tanghali. Layunin nito ang mga masusustansiyang
almusal at mga dapat gawin paggising sa umaga ng isang indibidwal.”
Ayon sa kasabihan, “Ang almusal ang pinakamahalagang pagkain natin sa buong araw.”
Tama po itong paniniwala. Kahit alam kong marami sa atin ang hindi kumakain sa umaga, dapat
pa rin natin ipaalala ang kahalagahan nito. Ang mga batang kumakain ng almusal ay nakakakuha
ng mas mataas na grado sa eskuwelahan kumpara sa mga batang gutom. Mas alerto, matalino, at
mabilis sumagot ang mga batang busog Doc Ong (2016).

According to American Academy of Pediatrics Committee on Nutrition (2023) Studies

suggest that Children who habitually consume breakfast are more likely to have favorable
nutrient intakes including higher intake of dietary fiber, total carbohydrate and lower total fat and
cholesterol. This implies that a complete and healthy breakfast must be an essential part of one’s
routine. Breakfast is defined as a meal eaten in the morning, the first of the day. This kick-starts
your metabolism, helping you burn calories throughout the day. It also gives you the energy you
need to get things done and helps you focus at work or at school.
Ayon sa DASH (2020) Ang pagkain ng balanse at kumpletong pagkain ay isang mahalagang
paraan ng pagpapanatili ng kalusugan ng katawan. Sa pamamagitan nito, maibibigay ang husto at
tamang nutrisyon na kinakailangan ng katawan upang gumana nang maayos at tumagal sa pang-
araw-araw na hamon ng buhay.
Ayon sa Unicef Ph (2023) Lifetime ang benefits ng tamang nutrisyon para sa ating mga anak
at pamilya. Kung sa simula pa lamang ay masisigurong nakakakuha sila ng sapat na nutrisyon,
nagkakaroon sila ng matibay na pundasyon para lumaking malusog at masigla. Nakakatulong
itong proteksyunan sila laban sa sakit at banta ng obesity. Ang pagturo sa kanila ng healthy diet
sa murang edad ay nakakatulong rin sa kanila na magkaroon ng positive relationship sa
masusustansyang pagkain hanggang kanilang pagtanda.
Ayon kay Villanueva (2024) Sakabuuan, ang pagkain ng masustansyang pagkain ay isang
mahalagang bahagi ng pang-araw-araw na pamumuhay. Ito ay nagbibigay hindi lamang ng
enerhiya at lakas, ngunit pati na rin ng mga sustansya at bitamina na kailangan ng ating katawan
upang manatiling malusog at malakas. Sa pamamagitan ng wastong pagpili at pagkain ng mga
masustansyang pagkain, maaari nating mapanatili ang ating kalusugan at magkaroon ng mas
mahabang at mas masaya na buhay.
Mahirap nga namang kumain ng mga pagkaing hindi mo nakasanayan, ngunit may kasabihan
tayo na lahat ng bagay ay napagaaralan. Bilang isang payo, simulan lamang sa pagkain ng paunti
unti ng mga ganitong pagkain, mahalaga rin na magkaroon ng plano para sa menu araw-araw,
makakatulong ito para hindi ka mahirapan sa pagsunod at makasanayan mo ang pagkain ng
masustansyang pagkain.DOH (2023).
 Ayon kay Cuzon (2012) Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa Guro/ Tagapagdaloy na
naglalaman ng mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-kanilang tahanan. Sa
pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy, umaasa kami na
matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.

Ayon kay Susan (2019) Maraming almusal na maaari nating ihanda araw-araw. Ngunit ang
ilan sa kanila ay hindi malusog gaya ng naiisip natin. Kaya mas maraming tao ang pinipili
magkaroon ng oatmeal para sa almusal. At hindi dahil sila ay nasa isang diyeta, malayo mula
dito, dahil lamang ito ay isang alternatibo na may maraming benepisyo sa kalusugan at dapat
mong isaalang-alang.
Ayon kay Pau 2010) Kung titigil kami upang tanungin kung gaano karaming mga tao ang
lumaktaw ng agahan, magulat ka na malaman na maraming tao ang hindi nagbibigay ng
kahalagahan sa unang pagkain ng araw na ito. Mabilis na binabasag ng agahan ang magdamag at
ang katawan ay nangangailangan ng pagkain upang magising at magkaroon ng sapat na lakas
upang makabuo ng maayos.
Ayon sa Pilipino Mirror (2019), importante kumain ng almusal. Akala ng iba ay okay lang
kapag nilalaktawan ang pagkain ng almusal, pero doon sila nagkakamali. Maraming
masasamang epekto ang pag-iwas o pag-skip ng agahan. Kapag ang mga matatanda ay
kinakailangang kumain ng almusal, ay mas lalo na rin ang mga bata. Kailangan ng sustansiya ng
katawan upang lumaki ng malusog ang mga bata. Mahalaga ang pagkain ng almusal sa mga bata
gayundin sa mga matatanda upang lumakas ang resistensya at pangangatawan.
Ang Pilipinas ay ika-siyam sa mga pinaka-hindi malulusog na bansa sa Asia. Malaking
porsyento ng mga Pilipinong nakiisa sa survey na ito ay nagsabing sila ay siguradong hindi sila
malusog dahil sa kanilang kinakain at sa mga paraan ng pag-kain nila ng mga ito. Sa kabila nito,
masipag na ginagampanan ng iba’t ibang ahensya ng gobyerno ang kanilang tungkulin para
turuan ang mga tao ng wastong paraan ng pag-kain para makatulong sa kabuuang kalusugan.
Ang wastong nutrisyong may kaakibat na wastong paraan ng pag-kain ay isang mahalagang
sangkap para manatiling malusog, malakas, at aktibo ang pangangatawan. Ang poor nutrition
naman ay maaring makaapekto sa pang-araw-araw nating pamumuhay at maaaring magpababa
sa kalidad ng buhay ng tao. Ito ay pwede ring magdulot ng stress, kapaguran, at pagiging hindi
produktibo sa trabaho. Pan Asian (2019).
Sa madaling salita, ang paraan upang maging maganda ang pakiramdam, umangkop sa araw at
madaling mahawakan ang mga gawaing pangkaisipan ay sa pamamagitan ng almusal. Kung
hindi ka nag-aalmusal sa umaga, magkakaroon ng pagbaba sa enerhiya na ginagamit ng utak. Sa
kasong ito, nararanasan ang mga problema tulad ng pagkapagod, sakit ng ulo, kawalan ng
atensyon at pang-unawa. Bumababa ang performance ng mga bata sa paaralan. Ang sapat at
balanseng menu ng almusal ay napakahalaga sa pagsisimula ng araw nang kusa at pagpapanatili
nito sa angkop na paraan Gurel (2022).
Maraming benepisyo ang pag-aalmusal. Una, makapagbibigay ito ng lakas sa ating katawan.
Pangalawa, mas tataas ang grado ng mga bata sa eskuwelahan. Magiging masigla ka rin sa iyong
trabaho. Pangatlo, makaiiwas ka sa sakit, tulad ng ulcer, kung kakain ka sa umaga. Bukod dito,
pampahaba rin ng buhay ang pag-aalmusal. Sabi ni Dr. Roger Henderson (2015), awtor ng
librong 100 Ways To Live To 100: “Ang mga taong umaabot sa edad 100 ay madalas kumain ng
masustansiyang almusal.”

Ayon sa FHS (2020) Karaniwan sa mga sanggol at mga batang nasa preschool ang pagiging
mapili sa pagkain. Tumatanggi ang ilang bata na kumain ng ilang partikular na pagkain o
pumapayag lamang na kumain ng ilang mga pagkain. Gayunman, nalalampasan ng karamihan sa
kanila ang problema at natututo kinalaunan na kumain ng iba’t ibang pagkain.
Ayon kay Bunag (2022), Ang almusal ay ang pinakamahalagang pagkain sa araw.
Nakatutulong ang pagkain ng almusal sa pagpababalik ng iyong metabolismo, Iniiwasan nito ang
pagiging mahina at matamlay, ito ay mainam para sa body mass index, ito ay tumutulong
makaiwas sa nutrient deficiency, binabawasan nito ang panganib sa sakit sa puso at nakatutulong
ito sa pagiwas sa type 2 diabetes
Ayon kay Carillo (2023), ang paglaktaw sa pagkain ay maaaring hindi maiiwasan paminsan-
minsan. Ngunit ang patuloy na paggawa nito ay maaaring negatibong makaapekto sa iyong
kalusugan at humantong sa mga kakulangan sa nutrisyon. Hindi mo rin kayang gawin ang iyong
pinakamahusay dahil ang napagpagtutuunan mo ng pansin ay pagkain. Kung ikaw man ay abala,
natutulog, o naipit sa trapiko, hindi pa rin sapat na dahilan ang mga ito upang kumain sa tamang
oras.
Ayon kay Tugade (2022), ang pagkain na kinakain natin ay nakakaapekto sa kung paano
gumagana ang ating utak. At ito rin ay nakakaapekto sa ating mental health. Sa madaling salita,
ang ating kinakain ay may direktang epekto sa structure at function ng utak, at sa epekto, ang
ating mood at wellbeing. Ang pagkain ng isang balanseng at masustansyang diyeta ay maaaring
makatulong sa iyong magkaroon ng mabuting pakiramdam. Dagdag pa rito ang pagkakaroon ng
mas maraming enerhiya upang makapag-isip nang maayos at tama.
Sanggunian:
Bandera, (2019). 5 Benepisyo ng Pagkain ng Almusal. https://bandera.inquirer.net/210203/5-
benepisyo-ng-pagkain-ng-almusal
Bunag, L., RN. (2022, May 31). Bakit Mabuti Para sa Kalusugan ang Pagkain ng Almusal. Hello
Doctor. https://hellodoctor.com.ph/fil/masustansiyang-pagkain/nutrition-facts-fil/mabuti-para-sa-
kalusugan-ang-pagkain-ng-almusal/
Doc Ong, (2022). Mga benepisyo ng pag-aalmusal; Dapat gawin paggising sa umaga.
https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/opinyon/2022/12/25/2233211/mga-benepisyo-ng-
pag-aalmusal-dapat-gawin-paggising-sa-umaga
Doc Ong, (2016). Mag-almusal para lumakas.
https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/opinyon/2016/04/27/1577475/mag-almusal-para-
lumakas
AAPCN, Org. (2023) Benefit of eating Breakfast of a student.
https://www.healthychildren.org/English/healthy-living/nutrition/Pages/Breakfast-for-
Learning.aspx
Mediko Philippines, (2020). Kahalagahan ng balanseng pagkain. https://mediko.ph/kahalagahan-
ng-balanseng-pagkain/
Learneo, Inc. (2024). Kahalagahan ng Masustansyang Pagkain.
https://www.collegesidekick.com/study-docs/5511443
Unicef Philippines, (2023). Healthier Lifestyle Para sa Anak? Kayang-
kaya!.https://www.unicef.org/philippines/stories/healthier-lifestyle-para-sa-anak-kayang-kaya
Pampapayatinfo, (2023). Masustansyang mga Pagkain na Dapat na Nakahain sa Bawat Mesang
Pinoy. https://pampapayat.info/masustansyang-mga-pagkain/
Del Rosario, E. (2021). Kahalagahan ng Tama at Balanseng Pagkain.
https://www.scribd.com/document/543803382/Health2-q1-mod2-kahalagahan-Ng-Tama-at-
Balanseng-Pagkain-FINAL08082020
Godoy, S. (2019). Pagkain ng oatmeal para sa almusal: Mga benepisyo sa kalusugan at kung
paano ito ihanda. https://www.bezzia.com/tl/pagkain-ng-oatmeal-para-sa-mga-benepisyo-sa-
kalusugan-ng-almusal-at-kung-paano-ito-ihanda/
Heidemer, P. (2011). Ang kahalagahan ng agahan. https://www.bezzia.com/tl/5-natural-na-mga-
remedyo-upang-ihinto-ang-hilik/
Pilipino Mirror (2019). Masustansiyang agahan (Para sa mas malakas na pangangatawan)
https://pilipinomirror.com/masustansiyang-agahan-para-sa-mas-malakas-na-pangangatawan/
Ritemed, (2019). Ano ang Epekto sa Katawan ng Hindi Wastong Pag-kain?.
https://www.ritemed.com.ph/appetite-loss/ano-ang-epekto-sa-katawan-ng-hindi-wastong-pag-
kain-
Rayhaber, Org. (2022). Bakit Mahalaga ang Almusal?. https://tl.rayhaber.com/2022/03/bakit-
mahalagang-mag-almusal/
Doc Ong, W. (2016). Mag-almusal tayong lahat.
https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/opinyon/2016/05/04/1579961/true-confessions/
amp/
Family Health Service, (2020). Ano ang Maaari Kong Gawin sa Aking Anak na Mapili sa
Pagkain?. https://www.fhs.gov.hk/english/other_languages/taga/child_health/nutrition/
20033.html
Bunag, L., RN. (2022, May 31). Bakit Mabuti Para sa Kalusugan ang Pagkain ng Almusal. Hello
Doctor. https://hellodoctor.com.ph/fil/masustansiyang-pagkain/nutrition-facts-fil/mabuti-para-sa-
kalusugan-ang-pagkain-ng-almusal/
Carillo, L. (2023, October 27). Posibleng mga Epekto Kapag Nalipasan ng Gutom. Hello Doctor.
https://hellodoctor.com.ph/fil/kalusugan-sa-digestive/posibleng-mga-epekto-kapag-nalipasan-ng-
gutom/
Tugade, F. (2022, August 29). Pagkain Para sa Mental Health: Anu-ano ang Dapat Mong Kainin?
Hello Doctor. https://hellodoctor.com.ph/fil/masustansiyang-pagkain/pagkain-para-sa-mental-
health/