Banghay Aralin sa Filipino 6

I. Layunin

Sa loob ng limampung minutong talakayan, 85% ng mga mag-aaral ay inaasahang:

A. Natutukoy/naipapaliwanag ang apat na uri ng pangungusap ayon sa gamit.

B. Nakabubuo ng mga pangungusap ayon sa apat na uri ng pangungusap.
C. Naipapakita ang kooperasyon at pagpapahalaga sa pangkatang gawain.

II. Paksang Aralin

A. Paksa: Pagpapahayag ng kaisipan at damdamin na ginagamit ang iba't ibang uri ng

pangungusap
B. Sangunian: F6WG-IVA-J-13
Hiyas sa Filipino 6 Wika p. 11-14
http://www.slideshare.net/JenyHernandez/mga-uri-ng-pangungusap-filipino-i
C. Kagamitan: Laptop, Projector/Manila paper, Construction paper, mga larawan
D. Pagpapahalaga: Ang pagtutulungan at pagkakaisa ay susi sa tagumpay na minimithi.

III. Pamamaraan

1. Panimulang Gawain

Magandang umaga mga bata! Magandang umaga rin po!

Halina at tayo ay tumayo para sa ating (mananalangin)

panimulang panalangin ngayong umaga. ____,
maari mo bang pamunuan ang ating
panimulang panalangin?

1, Bago tayo maupo tignan nyo muna ang (Nagpulot at nag ayos ng nasasakupan ang
inyong nasasakupan kung ito ay malinis at bawat estudyante)
maayos, damputin na rin ninyo ang inyong mga
kalat at itapon sa basurahan.

2. Pag-uulat ng liban

Meron bang lumiban ngayong araw? Wala po.

At dahil walang lumiban sa inyong klase,
bigyan nyo ang ingyong mga sarili ng isang (Ginawa ang fireworks clap)
fireworks clap!

A. Balik-aral

Bago pala tayo mag simula sa ating paksa,

tayo muna ay maglalaro at eto ang aking
panuto. Pipili ako ng sampung bata at
ipapangkat nila ang kanilang sarili ng tig
dadalawa at bubunot ng isang papel sa aking
bunutan. Ang bawat papel ay may nakasulat na
pangungusap. Kanilang tutukuyin kung alin ang
simuno at panaguri sa bawat pangungusap.

Magaling, naunawaan na ninyo ang ating aralin

kahapon. Ngayon, dadako tayo sa ating
susunod na aralin.

B. Pagganyak
Bago tayo mag umpisa, maari ba kayong Maari po. (uupo ng maayos)
maupo nang maayos?

Ngayong umaga meron akong katanungan sa

inyo.
Masisira po ang kanilang mga pananim na
Ano ang karaniwang nangyayari saisang lugar gulay.
na naapektohan ng isang kalamidad, sige nga
___? Mawawalan po ng tahanan.

Maraming masasaktan o kung minasn may

namamatay.

Maaring magkaroon ng pagguho ng lupa.

C. Paglalahad

Ngayon ay magbabasa tayo ng isang kwento.

Bago tayo mag simula, maari nyo bang ibigay
ang mga pamantayan sa pagbasa ng tahimik?

Ano ano ang mga pamantayan sa pagbabasa Ang una ay maupo ng matuwid.
ng tahimik?
Ang pangalawa naman ay hawakan ng
dalawang kamay ang binabasa.

Pangatlo naman po ay gamitin ang mga mata

sa pagbabasa at itikom ang bibig.

Pang-apat naman po ay unawaing mabuti ang

binabasa.

At ang panghuli po ay itabi ng marahan ang

binabasa pagkatapos basahin.

Tama ang inyong ibinigay na mga pamantayan, (Ginawa ang angel clap)
kung gayon ay bigyan ninyo ang inyong sarili
ng isang angel clap!

Mayroon akong ipamimigay na kopya ng

kwento at gawin ninyo ang pagbasa sa loob ng
tatlong minuto.

“Sopas na Bato”
Ito ang Baryo Tahimik. Tahimik dahil walang
pakialaman ang mga tao sa kanilang paligid.
Nakakaranas sila ng tag- gutom dahil sa
bagyong nanira ng kanilang pananim at
kabuhayan.
“Wow! Nanay ang bango ng ulam!” “Shhhh
Huwag kang maingay. Baka marinig ka ng
kapitbahay at humingi pa sila ng pagkain
natin.” Itinatago ng mga tao ang kani-kanilang
pagkain. Natatakot na baka hingan sila ng
pagkain ng mga kapitbahay.
Isang araw may isang matandang
manlalakbay na may bitbit na sako na hugis
bilog. Ang matanda ay pagod na pagod at
gutom na gutom. Kumatok siya sa mga bahay
upang humingi ng pagkain, subalit wala ni isa
ang nagbigay. Sa gitna ng daan inilabas ng
matanda ang kaserola at saka nagwikang “
nais kong ipatikim sa inyo ang pinakamasarap
na Sopas na bato.” Sigurado kayo na sa
batong iyan makagagawa kayo ng masarap na
sabaw? " Mas masarap ito kung lalagyan natin
ito ng karne ng baka. Wala naman siguro
kayong karne ng baka?” “ Ahh, ehh, parang
may natira pa akong karne ng baka sa bahay.”
Tinawag ng ale ang kanyang anak at
nagwikang “ Kunin mo ang karne ng baka sa
mesa.”
At inilagay nga sa sabaw ang karne. “Mas
sasarap ito kung lalagyan natin ito ng gulay at
mais. Wala naman siguro kayong mga gulay at
mais?” “Ahh, ehh parang mayroon pa akong
mais.” Tinawag ang kanyang anak at
nagwikang “Kunin mo ang mais doon sa
lalagyan ng pagkain”. At mayroong nagwika na
“parang may natira pa akong konting gulay at
mais na pandagdag para sa sopas”. Nagwika
din siya na “paki kuha ang ating gulay anak” at
“pakikuha na din ang natitirang mais kuya”.
Lahat ng mga taga-baryo ay nagbigay ng
kanilang sangkap.
“Mmmm! Ang bango naman ng sopas! Luto
napo ba ang sopas? Ang lahat ng mga taga-
baryo ay kumain ng pinakamasarap na sopas
na bato. Panalo!
Simula noon hindi na ganoon katahimik ang
baryo Tahimik, dahil natutunan nila na ang
pagtutulungan ay susi upang sila ay
makabangong muli.

D. Pagtalakay sa mga tanong

Naunawaan ba ang kwentong inyong binasa?

Kung gayon, aking titignan kung tunay na
naintindihan nyo ang sa pamamagitan ng pag
sagot sa mga sumusunod na tanong.
Sopas na Bato po.

1. Ano ang pamagat ng kuwento?

Bagyo po.
2. Ano ang naranasan kalamidad sa baryo
Tahimik? Isang matandang manlalakbay po.

3. Sino ang dumating sa baryo? Wala ni isa ang nagbigay ng pagkain.

4. Ano ang ginawa ng mga tao ng humingi ng
pagkain ang matanda? Ang pagtutulungan po at pagkakaisa ay susi sa
tagumpay na minimithi.
6. Ano naman ang aral na natutunan ninyo sa
kwento, sige nga ____?

E. Paglinang ng kasanayan
(Powerpoint Presentation)

Mga Uri ng Pangungusap

Buhat sa kwentong binasa kanina, tatalakayin

din natin kung paano ipapahayag ang iba’t
ibang uri ng pangungusap.

Narito ang iba’t-ibang uri ng pangungusap mula

sa kwento ng Sopas na Bato. Basahin nga
ninyo ang unang pangungusap. (babasahin ang pangungusap)

Ang matanda ay pagod na pagod at gutom na

gutom. Nagsasaad po ng pangyayari.

Ngayon, ano ang sinasaad ng pangungusap?

Tuldok po.
Magaling! Sa anong bantas naman ito nag
tatapos?

Tama, ang pangungusap na inyong binasa ay

tinatawag na pangungusap na paturol o
pasalaysay.

(ipapakita at ipapabasa ang kahulugan ng

pasalaysay)

1. Paturol o Pasalaysay- ginagamit sa

pagsabi ng pangyayari o katotohanan.
Natatapos din ito sa tuldok. (nagbibigay ng halimbawa)

Ngayon maari ba kayong mag bigay ng sariling

halimbawa? (nagbigay ng halimbawa)

Tama, isa pa ngang halimbawa?

Magaling, ang lahat ng inyong isinagot ay tama.

(babasahin ang pangungusap)
Ngayon, basahin naman ang susunod na
pangungusap.

Wala naman siguro kayong karne ng baka?

Ito po ay nagtatanong.
Ano naman ang masasabi ninyo dito sa
pangungusap?
Sa tandang pananong po.
Magaling! Sa anong bantas naman ito
nagtatapos?

Tama ang pangungusap na inyong binasa ay

tinatawag na pangungusap na patanong.

(ipapakita at ipapabasa ang kahulugan ng

patanong)

2. Ginagamit ito sa pananong at

ginagamitan ito ng tandang pananong
(?) sa hulihan. (nagbigay ng halimbawa)

Sino naman ang makakapagbigay ng

halimbawa? (nagbigay ng halimbawa)
Magaling, isa pang halimbawa. (nagbasa)

Magaling, mga bata. Ngayon naman basahin

ninyo ang pangungusap na ito.

Kunin mo ang mais doon sa lalagyan ng

pagkain. Ang pangungusap po ay nag uutos.

Ngayon mga bata, ano naman ang inyong

masasabi sa pangungusap na inyong binasa? Sa tuldok po.

Tama, ngayon naman anong bantas naman ito

nag tatapos?

Tama nanaman, ngayon naman ay pakibasa

naman ang susunod na pangungusap. (nagbasa)

Pakikuha ang ating gulay anak. Ang pangungusap po ay nakikiusap.

Ano ang inyong masasabi sa pangungusap? Tuldok nanaman po.

Tama, sa anong bantas naman ito nagtatapos?

Tama kayo mga bata, ang tawag naman natin

sa mga dalawang pangungusap na inyong
binasa ay pangungusap na pautos/pakiusap.

(Ipakita ang kahulugan at ipabasa ang

pautos/pakiusap)

3. Pautos/Pakiusap- ginagamit sa pag

uutos o pakikiusap. Nilalagyan ito ng
tuldok sa hulihan. (nagbigay ng halimbawa)

Sino naman ang pwedeng mag bigay ng

halimbawa sa pautos? (nagbigay ng halimbawa)

Tama, sino ang maaring magbigay ng

halimbawa sa pakiusap?

Tama! Ngayon mga bata, basahin ninyo ang

huling pangungusap. (binasa ang pangungusap)

Wow! Nanay ang bango ng ulam! Nagpapakita po ito ng matinding damdamin.

Ano ang ipinapakita ng pangungusap? Nagtatapos po ito sa tandang padamdam po.

Magaling, sa anong bantas naman ito

nagtatapos?

Tama nanaman! Ang tawag nga pala dito sa

pangungusap na ito ay pangungusap na
padamdam.

(ipakita ang kahulugan ng padamdam at

ipabasa)

4. Ginagamit sa pagpapakita ng matinding

damdamin gaya ng tuwa, galit, gulat,
sakit at ibapa. Nagtatapos ito sa tandang
padamdam. (nagbigay ng halimbawa)
Mag bigay nga kayo ng pangungusap na
padamdam? (nagbigay ng halimbawa)

Tama, sino pa?

Tama!

Ayan ang mga apat na uri ng pangungusap.

Ang mga ito ay; paturol o pasalaysay,
patanong, pautos/pakiusap/ at padamdam.

F. Paglalahat Opo.

Naintindihan nyo ba ang ating paksa ngayong

araw?
Kung gayon, ano-ano ang mga uri ng
pangungusap ayon sa gamit, at maari nyo bang
ilahad ang mga ito, sige nga ____?
Opo. Paturol o pasalaysay, patanong/pautos, at
padamdam po.
(pumalakpak ng limang beses)

Tama, bigyan si ____ ng limang palakpak! Naglalahad po ng katotohanan o pangyayari.

Sino naman ang makakapag bigay kung ano

ang paturol o pasalaysay, sige nga____ ? Ginagamit po sa pagtatanong.

Magaling, e sa patanong naman, sige nga

____? Ginagamit po ito sa pag-uutos o pakiusap

Tama, dumako naman tayo sa pautos, sino ang

makakapagsabi kung ano ang pautos at
pakiusap? Ginagamit sa pagpapahayag ng matinding
damdamin.
Magaling, at ang panghuli ay ang padamdam
naman mga bata.

Tama, lahat ng inyong sinabi ay tama. Ngayo’y

tayo naman ay dumako sa ating pangkatang
gawain.

G. Pagsasanay
(pangkatang gawain)

Ngayon naman ay mayroon tayong pangkatang

gawain at making kayo sa ating panuto na
gagamitin dito sa ating pangkatang gawain. Kailangan po ng kooperasyon.

Bago tayo mag magsimula ano muna ang mga Magtrabaho po ng tahimik.
dapat gawin kapag kayo ay nag papangkatang
gawain? Mas maganda po ang resulta ng gawain at
matatapos ito kaagad.
Magaling, ano ang kakalabas ng inyong gawain
kung may kooperasyon ang bawat miyembro
ng pangkat?

Tama! Ngayon ay bibigyan ko kayo ng isang

sobre ang bawat grupo at naka paloob sa sobre
ang mga gagawin ng bawat grupo. Bibigyan
ang bawat grupo ng sampung minuto para
matapos ang bawat aktibidad na naka laan
para sakanila. Pagkatapos ng sampung minuto
ay pipili ng isang kinatawan ang bawat grupo
para ipaliwanag ang kanilang gawa.

Unang grupo: Sumulat ng isang pangungusap

na; pasalaysay, patanong, pautos, pakiusap, at
padamdam.

Ikalawang grupo: Gumawa ng pangungusap

hango sa bawat larawani.

Ikatlong grupo: Isulat kung anong uri ng

pangungusap ang ginamit sa bawat bilang.

Ika-apat na grupo: Lagyan ng bantas ang mga

sumusunod na pangungusap.

Mayroon kayong tig iisang minuto para

ipaliwanag ang inyong mga ginawa. Opo

Naintindihan ba?
Magsimula na! (iuulat ang ginawa sa harapan)

Tapos na ba? Ngayon naman ay iulat sa harap

ang inyong ginawa. (pumalakpak)

Magaling! Ngayon bigyan ninyo ang inyong

sarili ng sampung palakpak.

IV. Pagtataya

Panuto: Isulat sa patlang ang uri ng

pangungusap ayon sa gamit. Gamitin ang
mga sumusunod na titik: PS (pasalaysay),
PT (patanong), PD (padamdam), PU
(pautos) at lagyan nang angkop na bantas.

______1) Aray ang sakit

______2) Kinagat ako ng langgam
kanina
______3) Pakisabi kay Nanay na
dumating na si Tatay
______4) Ipasok mo sa bahay si
bantay
______5) Nasaan na ang pagkain
______6) Paki abot nga ang akin
inumin
______7) Naku mayroong ahas
______8) Nasaan ang aking mga
ipinadala sa iyo
______9) Ako ay labing dalawang
taong gulang
______10) Ano ang pangalan ng iyong
guro

V. Takdang Aralin:

Panuto: Gumawa ng limang

pangungusap para sa paturol o pasalaysay,
lima din para sa patanong, lima din para sa
pautos at pakiusap at ang panghuli limang
pangungusap din para sa padamdam.