Kwasy karboksylowe - doświadczenia laboratoryjne

Lena Malinowska
5 kwietnia 2024

1 Badanie odczynu kwasu octowego

Przebieg
W zlewce z kwasem octowym ( CH3 COOH ) zanurzamy uniwersalny papierek wskaźnikowy.

Obserwacje
Uniwersalny papierek wskaźnikowy zmienił barwę na czerwoną (ciemnopomarańczową).

Wnioski
Kwas octowy ma odczyn kwasowy ( pH ≈ 4, 5 ).

2 Reakcja kwasu octowego z magnezem

Przebieg
1. W probówce z kwasem octowym umieszczamy kilka wiórek magnezowych, po czym
zamykamy otwór probówki.

2. Otwieramy otwór probówki i umieszczamy przy nim zapaloną zapałkę.

Obserwacje
1. Magnezowe wiórki rozpuszczają się w kwasie solnym.

2. Powstają bąbelki i wydziela się bezbarwny gaz.

3. Po zbliżeniu zapałki słychać charakterystyczny trzask.
4. Probówka się ogrzewa.

Wnioski
1. Kwas solny bardzo dobrze reaguje z magnezem.
2. Powstały efekt dźwiękowy wskazuje, że wydzielający się z probówki gaz to wodór.

3. Ogrzewanie się probówki pokazuje, że zachodzi reakcja egzotermiczna.

Równanie reakcji
2CH3 COOH + M g −→ (CH3 COO)2 M g + H2 ↑

Produkt reakcji
Octan magnezu / Etanian magnezu

1
 3 Reakcja kwasu octowego z tlenkiem miedzi (II)
Przebieg
Do probówki z kwasem octowym wsypujemy tlenek miedzi (II) (w postaci czar-
nego proszku).

Obserwacje
1. Tlenek miedzi (II) rozpuszcza się w kwasie octowym.
2. Powstaje niebieski roztwór.

Wnioski
Kwas solny bardzo dobrze reaguje z tlenkiem miedzi (II).

Równanie reakcji
2CH3 COOH + CuO −→ (CH3 COO)2 Cu + H2 O

Produkt reakcji
Octan miedzi (II) / Etanian miedzi (II)

4 Miareczkowanie kwasu octowego zasadą sodo-

wą
Przebieg
1. Do zlewki z kwasem octowym dodajemy fenoloftaleine.
2. Nad zlewką ustawiamy biuretę, którą wkraplamy (do roztworu CH3 COOH) wo-
dorotlenek sodu.

Obserwacje
1. Po dodaniu fenoloftaleiny, roztwór kwasu octowego jest bezbarwny.

2. Wraz ze zwiększającą się ilością wodorotlenku sodu, kolor roztworu staje się coraz
bardziej malinowy.

Wnioski
Mocna zasada ( N aOH ) reaguje ze słabym kwasem ( CH3 COOH ) tworząc sól
o odczynie zasadowym.

Równanie reakcji
CH3 COOH + N aOH −→ CH3 COON a + H2 O

Produkt reakcji
Octan sodu / Etanian sodu

2
4.0.1 Obliczamy stężenie molowe kwasu octowego

VN aOH = 8, 4 cm3 = 8, 4 · 10−3 dm3

VCH3 COOH = 5 cm3 = 5 · 10−3 dm3
CmN aOH = 1 mol/dm3
CmCH3 COOH = ?

n
Cm = n = Cm nCH3 COOH = nN aOH
v

nN aOH
CmCH3 COOH =
VCH3 COOH

VN aOH · CmN aOH

CmCH3 COOH =
VCH3 COOH

8, 4 · 10−3 dm3 · 1 mol/dm3

CmCH3 COOH =
5 · 10−3 dm3

CmCH3 COOH = 1, 68 mol