Professional Documents
Culture Documents
Do Te Vdes I Dashuruar (Gabriel Laloshi)
Do Te Vdes I Dashuruar (Gabriel Laloshi)
Lloji i strofës: Kjo poezia ka 4 strofa dhe secila prej tyre ka 4 vargje.
Lloji i rimes: Rima e parë dhe e katërta janë të njëjta në secilën strofë,
ndërsa rima e dytë dhe e treta janë të njëjta në secilën strofë. Kjo e bën
këtë poezi një shembull i rimes katrorike, me një skemë rimesh ABAB.
Qellimi i autorit
Do të të pres këtu!
Lloji i rimes: Poezia nuk ka një strukturë rimash, ose ka një ritëm të qartë
në vargje.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit në këtë poezi është të shprehë pritjen e tij për dikë të
veçantë. Poezia përshkruan shumë detaje natyrale, si lodhja e hënës në qi-
ell, detit në breg, malet që treten, dhe diellin që ftohet nga akulli, për të
shprehur se koha do të ndalojë për të pritur dikë.
1. Epiteti: "Në pritje" është një epitet që përshkruan situatën e personit që pret
dikë.
4. Hipoteza: "Nga akulli i ashtit tim" është një hipotezë që përshkruan se si di-
elli mund të ftohet nëse qëndron shumë afër ashtit.
1.
Eshtë dashuria dhe pritja e personit të dashur. Poeti është i vetmuar dhe
ëndërron për t'u takuar me personin e dashur. Në këtë poezi, ai përdor
shumë metafora dhe personifikime për të shprehur ndjenjat e tij. Ai
shfrytëzon natyrën dhe elementët e saj si një mjet për të përshkruar ndjenjat
e tij. Në poezinë e tij, ai ndien një mungesë të thellë për personin e dashur
dhe shpreson të takohet me të së shpejti.
Mesazhi i poezisë është se dashuria është një ndjenjë e fortë dhe ndikuese që
mund të bëjë një person të ndjehet të vetmuar dhe të pafuqishëm në pritje të
personit të dashur.
Analize metrike
Lloji i strofes: Strofa e parë është katërvargeshe, strofa e dytë dhe e trete janë dy
vargeshe, ndërsa strofa e katërt është trevargeshe.
Lloji i vargut: Vargjet janë me një numër të ndryshëm të zanoreve dhe nuk
ndjekin një skemë të rregullt.
Lloji i rimes: Në këtë poezi nuk ka rima të rregullta, por disa fjala ndërthurin
njëri-tjetrin nëpërmjet përsëritjes së zanoreve në fund të tyre (p.sh. "ti", "larg",
"ty", "dy"). Kjo krijojë një efekt të harmonisë në poezi.
Qellimi i autorit
Në këtë poezi, qellimi i autorit mund të jetë për të shprehur ndjenjat e
dashurisë dhe mungesën e personit të dashur. Poezia mund të përshkruajë
ndjenjat e vetmisë dhe ankthit të personit që ëndërron për takimin me per-
sonin e dashur dhe për të ndarë me të vargjet që kanë fjalën "larg".
• Rima: Rima përdoret në këtë poezi në mënyrë të qartë dhe të rregullt për të
krijuar një efekt muzikor dhe për të ndihmuar në përqendrimin e lexuesit në
temë. Për shembull, rima në vargjet e para është "ti" dhe "vi", ndërsa në vargjet e
mëvonshme është "larg" dhe "tend".
Tematikat e poezisë është frika dhe ankthi i autorit për jetën dhe vdekjen, si dhe besimi se
gjithçka që ka jetë do të vdesë një ditë.
Mesazhi i poezisë është një fjalë inkurajuese për të fëmijët që të mos frikësohen dhe të
flejnë qetësisht deri në agimin e një dite të re. Autori mundohet të japë një perspektivë
pozitive, duke sugjeruar se kjo frikë mund të tejkalohet duke iu kushtuar vëmendje
ëndrrave dhe duke mos i lejuar të tmerruar nga gjërat e mundshme që mund të ndodhin
në botën e jashtme. Së fundi, poezia përshkruan pamjen e një natyre të shkatërruar dhe të
tmerruar që ndërlidhet me këtë frikë dhe ankth.
Analize metrike
Lloji i strofes: Ka pesë strofa, secila me katër vargje.
Lloji i vargut: Vargjet nuk kanë një skemë të rregullt të rimës. Ndërsa disa
vargje përdorin rima të ngjashme, përgjithësisht ka një shumëllojshmëri të ri-
mave në këtë poezi.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit mund të jetë të shfaqë një ide të caktuar ose të krijojë një at-
mosferë të caktuar. Meqenëse poezia përshkruan një atmosferë të frikshme,
mund të supozojmë se qellimi i autorit është të shfaqë këtë frikë dhe t'i japë
këshillë djalit që të mos u trembë dhe të flejë pa u frikësuar. Ndërkohë, përdo-
rimi i fjalëve si "Zot" në fund të poezisë mund të sugjerojë një ton të lartë moral
ose një drejtim të veçantë që autorit do të donte që dëgjuesi të ndjekte.
Kjo poezi duket të jetë një ninullë e shkruar për t'i kënduar një fëmije për t'a
ndihmuar të flejë në një mënyrë qetësuese. Por ajo nuk është një ninullë e za-
konshme - titulli "Ninulla e tmerruar" na tregon se ajo ka të ngjarë të jetë për
të ndihmuar fëmijën të ndjejë më pak frikë.
Përmbledhja e poezisë është një fjalë e thjeshtë: fle. Ndoshta kjo poezi është
një kujtim për ne të gjithë se sa e rëndësishme është qetësia dhe paqja në
jetën tonë, dhe se në momentet e frikshme, mund të ketë shpëtim në
thjeshtësinë e një gjumi të qetë.
Figurat letrare
1. Simbolizmi: "Ujku i egër" simbolizon frikën dhe ndjenjën e rrezikut.
2. Hiperbola: "Ujqër njëqind here më të tmerrshëm" përshkruan frikën e
pashmangshme që personazhi ndjen.
3. Ironia: "Se ç'është ajo? Ç'e do?" është një ironic tone për të treguar
pamundësinë e arushëve për të dalë nga shtëpia dhe për të shprehur in-
diferencën e qeverisë ndaj tyre.
4. Alliteracioni: "Përgjon çdo çast së largu" është një përsëritje e tingujve të
njëjta, që krijon një efekt ritmik në poezi.
5. Personifikimi: "Po kush na ka mallkuar?" personifikon situatën, duke tre-
guar se personazhi ndjen se diçka e ka mallkuar.
6. Epiteti: "Hijenë e egër" përshkruan qenjen si një hije që ndjehet e egër
dhe e tmerrshme.
7. Rima: Poezia është e shkruar në formën e një ninullë, me rima në fund
të secilit varg.
Fli, bir, fli dhe mos u zgjo, Dhe ujqër të egër që vijnë nga errësira,
Se kjo është një ninullë e tmerruar, Për të marrë diçka që nuk di të jenë.
Që i zë zemrën kujtimet e mia, Fli, bir, fli dhe mos u ngut,
E më bën të ndiej një trishtim të Sepse koha është në anën tënde,
marrë. Dhe nëse vazhdon të flejësh,
Ninulla e kohëve të vjetra, Mund të ndryshojë të gjithë kjo lëndë.
Që flet për ujqërit e egër, Por nuk është lehtë të ndryshojë një
Për arushat që qajnë si fëmijë, ninullë,
Dhe për hijetë që bëhen të Që ka rënë aq thellë në shpirtin tim,
shkretë. Kjo është një kujtim që nuk do të
Fli, bir, fli dhe mos u tremb, zhduket,
Sepse kjo është vetëm një ëndërr, E që më ndjell në çdo natë të
E në ëndrra gjithçka është e zymtë.Fli, bir, fli dhe mos u kthe
mundur, prapa,
Edhe të shndërrohen arusha në Sepse kjo është një ëndërr e tmerrsh-
mëngjes. me,
Por në këtë ninullë të tmerruar, E ti nuk do të jesh kurrë i vetmi,
Nuk ka mëngjes, vetëm hije të zinj, Sepse unë do të jem gjithmonë me ty.
TRAGJIKE
Qellimi i autorit
Kjo është një poezi tragjike e shkruar me qëllim për të treguar mjerimin dhe
dobësinë e njerëzve. Autori dëshiron të theksojë se edhe pse njerëzit janë të
lidhur nga njëri-tjetri, ata janë shumë të prirur për të mos e vlerësuar këtë lidhje
deri në momentin e fundit.
Në këtë poezi, autorit i mungon një përgjigje e qartë për pyetjen "Ku ish armiku
midis nesh?!" dhe kjo tregon se shpeshherë ne nuk e kuptojmë se si dhe kur
problemet shfaqen midis nesh dhe nuk i adresojmë ato në kohë. Poezia tregon
edhe varfërinë dhe mjerimin në të cilin jetojnë njerëzit dhe se, megjithatë, ata
vazhdojnë të jetojnë në heshtje dhe pa i adresuar problemet e tyre.
Qëllimi i autorit është të tregojë se ne duhet të jemi më të ndjeshëm dhe më të
durueshëm me njëri-tjetrin dhe të mbështesim njëri-tjetrin në kohë krize dhe
vështirësish.
Poezia përshkruan një situatë ku armiku i brendshëm, i cili mund të jetë një
person tjetër në komunitet, ka mundur të hyjë dhe të krijojë probleme brenda
grupit pa u zbuluar.
Një histori tragjike e kohës sonë, Ku njerëzit nuk i dëgjonin zërat e shtëpisë,
Armiku ishte midis tyre, pa e ditur, Dhe në heshtje u kthye në gjakprishur.
Ushqimi ishte i pakët, asgjë për të ngrënë, Dhe lepuri u bë shtresa e vetme e
bukës së tyre, Por nga çdo lepur që prej tyre u mor, Një ujk u ngordh në agoninë
e tij.
Dhe në këtë mënyrë, armiku ishte midis tyre, Në këtë tragjedi që nuk mund të
shihnin me sy, Për shkak të mospërfilljes dhe mungesës së dëgjimit, Ata e hum-
bën vetveten në heshtjen e tyre të zgjatur.
Dhe kështu, ky poezi në prozë mbyllet me këtë përsëritje të trishtë, Kush ishte
armiku midis tyre, atë ata nuk e morën kurrë vesh.
ELEGJIA E ZHGENJIMIT
Tema kryesore e kësaj poezie është zhgenjimi dhe humbja. Poezia përshkruan
një pamje të trishtueshme të natyrës dhe jetës njerëzore, e cila është e lodhur
dhe e zemëruar nga vdekja dhe humbja. Vargjet përshkruajnë kohën që shkon
në shkatërrim dhe shpesh herë ndjehet një ndjesi e pafuqishme përballë kësaj
shkatërrimi.
Analize metrike
Lloji i vargut: Kjo poezi përdor vargje me sasi të ndryshme të zanoreve në secilin
varg, ndërsa nuk ka një model të qartë vargjeje.
Lloji i rimes: Poezia nuk përdor një model të rregullt të rimes, megjithatë ka disa
vargje që kanë një rimesë të ngjashme, si në vargun "ngordhin në gëmusha / Me
vulën e skëterrës".
Qellimi i autorit
Qëllimi i autorit në këtë poezi mund të jetë për të shprehur trishtimin dhe
dhimbjen për humbjen e gjërave të çmuara dhe vlerave që janë shkatëruar dhe
shuajtur nga veprimet dhe sjelljet e njerëzve. Autori mund të ketë synuar për të
nxitur lexuesin të reflektojë mbi rolin dhe përgjegjësinë e tij në ruajtjen e
trashëgimisë natyrore dhe kulturore të shoqërisë sonë.
Në fund të fundit, qëllimi i autorit mund të jetë për të nxitur ndërgjegjësimin dhe
ndryshimin e sjelljeve dhe veprimeve tona si individë dhe si shoqëri në përgjithësi.
Në vargjet e para, orët fluturojnë "të lakuriqta", duke treguar një lloj marrëzieje
dhe pasiviteti. Psherëtimat e zezë shfaqen si një shenjë e dobësisë sonë, ndërsa
vargmalet që thyhen "kokëkërrusur" dhe përpjetë e qajnë tokën, përshkruajnë një
pamje tronditëse të humbjes dhe vdekjes.
Në vargjet e mëtejshme, poeti tregon për një stërnipin që vdes pa u lindur, duke
theksuar ndjenjën e frikës së përballjes me thelbin e jetës dhe të vdekjes, duke tre-
guar një pjesë të madhe të papajtueshme me botën dhe me vetveten.
Figurat letrare
• Metafora: "Vargmalet kokëkërrusur u thyen përmbi fusha" - këtu vargmalet janë personi-
fikuar si njerëz të sëmurë që kanë dobësuar dhe u kanë thyer kockat.
• Metafora: "Me vulën e skëterrës" - këtu nënvizohet tronditja dhe dridhja e tokës si një vull-
kan që kërcënon të shpërthejë.
• Personifikimi: "Ninulla të përgjakura nën djepin e përzhitur" - këtu ninullat janë personi-
fikuar si bebe që flenë nën gjoksin e nënës, ndërsa djepi është personifikuar si nëna që i përzi-
het dhe i kujdeset bebes.
• Metafora: "E mallkon veten prapë me bubullima natyra, e gjethen braktis pema" - këtu
ndërlidhet ideja e shkatërrimit të natyrës me shkatërrimin e njeriut dhe njëkohësisht shprehet
që ajo që vdes shkakton edhe vdekjen e tjetrit.
• Personifikimi: "E para nesh vazhdojnë të tunden dhjetëra ngjyra, sikur të ishim dema" -
këtu ideja e demave të paqëndrueshme është personifikuar si njerëzit që kanë ndërhyrje të
shpeshta në jetën e tyre dhe nuk janë në gjendje të vendosin për veten.
• Ironia: "E rrimë e vrasim mendjen e nuk e gjejmë dot se ç'ditë qe më e egër. Sikur t'iu
dhimbset vetja...kujtojani këtë mort edhe shekullit tjetër!" - këtu autorët i kundërvihet mung-
esës së zgjidhjeve për probleme të thella dhe i fton lexuesit që të mos harrojnë pasojat e
pamenduara të sjelljeve dhe vendimeve të tyre.
•
Poezia "Gjurmet" flet për ide të ndryshme, përfshirë dëshirën për të zbuluar
gjurmët e armiqve dhe të vdekurve, kujtimet dhe historitë që na lidhin me të
kaluarën tonë. Nëse e shohim me kujdes, poezia është një përshkrim i
udhëtimit të një personi që ndjek gjurmët e tij dhe vazhdon të kërkojë kuptim
në jetën e tij.
Lloji i rimes: Rima jo-e qartë (nuk ndjek një model të caktuar të rimes)
Qellimi i autorit
Duke u bazuar në këtë poezi të quajtur "Gjurmet", autorit mund t'i interesojë që
të ndihmojë në zbulimin e identitetit të vrasësve të gjyshërve të tij dhe të
ndërtojë një kasolle për nipërit e tij si një lloj hakmarrjeje dhe ndërtimi i
trashëgimisë së tij. Gjithashtu, mund të ketë qenë një qëllim për të reflektuar
mbi ndikimin e gjurmëve të këqija dhe të mira në jetën tonë dhe në
trashëgiminë që lëmë pas.
Kjo poezi e shpreh një ndjenjë dëshpërimi dhe mallkimi ndaj armiqve që kanë
vrarë gjyshërit e tyre. Autori kërkon të gjejë gjurmët e armiqve dhe të ngrejë një
kasolle për nipërit e tyre. Poezia përshkruan një udhëtim nëpër mjegull në
kërkim të këtyre gjurmëve, ndërsa emocionet e autorit shfaqen nëpërmjet
vargjeve të qarës dhe të qeshjes.
Gjurmët me borë të zezë kurriz më kurriz ngjeshur tregojnë një imazh të mbylljes
së ngushtësisë dhe të pakënaqësisë. Megjithatë, poezia përfundon me një notë
shprese, sepse autorët besojnë se një ditë ata do të arrijnë qëllimin e tyre dhe fo-
shnjat e tyre do të jenë të lirë nga mallkimi i tyre.
Figurat letrare
• Metafora: "Gjurmët me borë të zezë kurriz më kurriz ngjeshur" - këtu gjurma me
borë të zezë përdoren për të përshkruar barrën e rëndësi që autorët ndiejnë.
• Epiteti: "qorrazi nëpër mjegull" - qorrazi përshkruan një lloj të ecjes, ndërsa
mjegulli përshkruan kushtet në të cilat po ecet.
• Personifikimi: "Sa shumë borë të zezë paksa ky shekull!" - borës i jepet veti
njerëzore të "zi", dhe ajo po akuzohet si "pakësia" e shekullit.
1.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit në këtë poezi mund të jetë të shprehë ndjenjën e zhgënjimit dhe
tradhëtisë ndaj një grupi njerëzish të cilët u premtuan ndihmë dhe solidaritet në
një moment të vështirë, por në fakt ata i shpërfillën dhe i braktisën atë.
Autori përshkruan ndjesitë e tij të zemëruara dhe zhgënjyese nëpërmjet imazheve
simbolike, si busulla e humbur dhe vërshimet e gjakut në sytë e tij. Në fund të
poezisë, ai dëshmon për besimin e tij në Zot dhe për angazhimin e tij për të
përkujtuar emrat e atyre që kanë humbur jetën.
Ajo përshkruan një grup njerëzish që janë të zënë me detyra të tyre të ndryshme,
por nuk kanë asnjë interes për njerëzit rreth tyre. Në poezinë tuaj, personazhet
bëjnë një ofertë për të punuar së bashku me protagonistët, por ata u refuzojnë
dhe pastaj ndodh një situatë tragjike.
Poezia juaj shpreh një ndjenjë të thellë të zhgënjimit dhe trishtimi, si dhe një
ndjenjë e humbjes së drejtimin. Ajo gjithashtu paraqet idenë e varreve dhe
kujtesës së humbur, si dhe idenë e një shtegu të humbur që nuk do të kthehet
më.
Analize metrike
Lloji i strofes: Strofa e parë është katër vargëshe, ndërsa strofat e tjera janë të
gjashtë vargëshe.
Lloji i rimes: Në strofat e parë dhe të tretë, rima është aabb, ndërsa në strofat
e dyta dhe të katërta, rima është abab.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit në këtë poezi mund të jetë të shprehë ndjenjën e humbjes dhe
zhgënjimit për një situatë në të cilën ata ndihen të tradhtuar nga personat që ki-
shin premtuar t'u ndihmonin dhe u lajmëruan se ata kishin "punë me rrugën".
Poezia tregon sesi ata u ndaluan nga një grup njerëzish dhe u detyruan të ndjekin
një rrugë të vështirë dhe të lodhshme, duke e humbur shpresën në ndihmën e të
tjerëve dhe në ndryshimin e situatës së tyre.
Në pjesën tjetër të poezisë, autorit shpreh dhimbjen e tyre për humbjen e miqve
dhe kujton varrezat që ata kanë mbjellë për ta nderuar ata. Kjo mund të shprehë
një dëshirë për të ndjekur kujtimet e të tjerëve dhe për të ruajtur kujtimin e tyre
Ky poezi paraqet një histori që flet për një grup njerëzish që u larguan nga një
vend dhe u takuan me një grup tjetër që u ofroi të ecin bashkë drejt një fitoreje.
Megjithatë, ndërsa po udhëtonin, ata kuptuan se nuk kishin marrë busullin e
duhur dhe filluan të humbisnin. Në fund, ata ndeshën vdekjen dhe mbetën me
varret e tyre.
• Simbolizmi - përdorimi i një objekti ose një ide për të paraqitur një ide ose
kuptim më të gjerë. Në këtë poezi, "busulla" simbolizon orientimin dhe drejtimin
në jetë, ndërsa "dafina" simbolizon ngrohtësinë dhe kujtimet e këndshme.
• Ironia - përdorimi i fjalëve për të paraqitur një ide në mënyrë e kundërt me atë
që është e vërtetë. Në këtë poezi, ironia shfaqet në pjesën "ne s'kemi punë me ju,
na thanë ata" pasi ata më vonë humbin dhe nuk kanë më kuptim pa ne.
1.
Në fund, ata u larguan dhe ne mbetëm prapa, duke ndjerë dhimbjen e syrit tim të
lodhur dhe gjakun që ishte rërë mbi një gjeth dafine. Shohim mijëra varre hapur
deri larg në horizontin e djegur, me një kryq dhe një varg si një piskamë e çjerrur
mbi secilin prej tyre.Kur unë dhe shokët e mi u kthye në rrugën tonë pa busull,
filluam të mbollim varre në kujtim të njerëzve të cilët ishin rrugët e tyre pa kup-
tim. Ne hodhëm të gjitha busullat që kishim në greminë, sepse ndjehej sikur secila
prej tyre kishte një thikë të fshehur prapa shpine. E ndërsa vazhduam udhëtimin
tonë në rrugën e pa përcaktuar, ne filluam të ndiejmë lirinë dhe mrekullinë e
mundësisë së zgjedhjes sonë të lirë.
Pergjakje
Ja, u shamë mirë ç'kishim për t'u sharë,
Es'lamë gjë pa ia thënë njëri-tjetrit.
E rrimë me njeri-tjetrin buzëvarur,
E grindemi me fëmijët e me të vjetrit.
Lloji i vargut: Vargjet janë të pandara dhe janë të gjatë, disa prej tyre me më
shumë se 10 zanore. Pra, këto janë vargje të gjata.
Qellimi i autorit
Teksti shpreh një kritikë ndaj konfliktit dhe grindjeve në shoqërinë shqiptare.
Autori tregon se njerëzit bien në grindje për çdo gjë dhe nuk komunikojnë dot
me njëri-tjetrin. Kjo sjell tension dhe ndarje në shoqëri, dhe nuk sjell asnjë fitim.
Kjo poezi është një reflektim mbi pasojat e grindjeve dhe mosmarrëveshjeve në
shoqëri. Ndërthurja e fjalëve dhe imazheve në poezi bën të mundur që lexuesi të
ndjehet si pjesë e kësaj situate.
Poezia fillon me përshkrimin e një situate ku njerëzit grinden dhe nxjerrin gjithë
fjalët e fshehura që kishin në mendje, por në fund, ata nuk fitojnë asgjë nga ky
sherri dhe vazhdojnë të vuajnë. Në këtë pjesë, poezia fokusohet në aspektin
negativ të grindjeve dhe mosmarrëveshjeve.
Figurat letrare
• Metafora: "Mulliri ynë fjalë vazhdon të bluajë" - kjo metaforë e përshkruan
fjalën si një mulli që e përzier dhe e bën të bluajë.
• Rrëshqitje: "E kishim turp t'i nxirrnim në pazar, ia hodhëm vëllait të tërbuar
kresë" - kjo rrëshqitje flet për situatën kur në vend që të shprehim mendimet tona
drejtpërdrejt, ne i fshehim ato dhe i hedhim vëllait tonë të tërbuar në kresë, duke
e bërë atë të përpiqet t'i zbulojë ato.
• Kontradiktë: "E buka vjen në sofër e helmuar" - kjo kontradiktë paraqet një
situatë ku edhe pse buka është e nevojshme për të ngrënë dhe të mbijetojmë, ajo
vjen e helmuar, duke e bërë atë të dëmshme për trupin tonë.
• Retorikë: "Por... ç'doli nga e gjithë kjo përgjakje? Ç'fituam ne nga sherri e
mëria?" - këto pyetje janë të shpërndara në këtë poezi dhe përdoren për të
bërë lexuesin të mendojë më thellësisht për pasojat e konfliktit dhe përfitimet e
tij.
1.
Ne u grindëm dhe u sharëm, duke i thënë gjëra njëri-tjetrit që nuk i kishim thënë
më parë. Edhe pse kishim gjëra për të thënë, nuk ishim të gatshëm t'i shprehim
ato, duke i mbajtur ato të fshehura në kujtesën tonë. Por tani iu hodhëm ato në
faqe të hapura, duke shkaktuar dëm në lidhjet tona.
Por në fund, pyetja jonë është: ç'fituam nga ky sherri dhe grindja jonë? A ia vlejti
për të humbur lidhjet tona dhe për të dëmtuar njëri-tjetrin? Tani, pasi që e gjithë
kjo rrëmujë ka kaluar, vijmë përballë një qielli të zi dhe të trishtuar. Ndërsa ne
nuk mund ta kuptojmë nëse jemi ende miq dhe vëllezër, ndoshta ka një mundësi
për t'u ringjallur dielli i një dite të re në të ardhmen.
VJESHTA ‘97
Lloji i rimes: Rima e parë dhe e treta janë të njëjta dhe rima e dytë dhe e katërta
janë të njëjta (rimesa ABAB).
Kjo poezi shpreh melankolinë dhe trishtimin e autorit për kalimin e verës dhe
ardhjen e vjeshtës, ndërsa reflekton mbi përmbushjen e dashurive të humbura
dhe dështimet në jetë. Përshkrimet e natyrës dhe gjendja e brendshme e autorit
shpërfaqen në mënyrë të përsosur në vargun dhe strofën e zgjedhur.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit mund të jetë për të shprehur mendimet dhe ndjenjat e tij lidhur
me stinën e vjeshtës dhe ndikimin që ajo ka në njerëz dhe natyrë. Ai përshkruan
ndryshimet në peizazh dhe klimë dhe nënvizon mungesën e gjelbërimit dhe
ngrohtësisë së verës. Gjithashtu, ai ka një qëndrim kritik ndaj veprimeve dhe sjell-
jeve të njerëzve, që ndikojnë në ndryshimet në natyrë dhe dëmtojnë mjedisin.
Kështu, autori shpreh kujdesin dhe nevojën për të mbrojtur dhe ruajtur mjedisin
tonë natyror.
Kjo poezi tregon një ndjenjë të thellë të humbjes dhe marrëzi, ndoshta për shkak
të vjeshtës së ndryshimit dhe ndarjes nga vera. Poezia përshkruan se si vjeshta
është ardhur e papritur dhe ka sjellë ndryshime drastike në natyrë, duke shkaktuar
një ndjesi të frikshme të paqartësie. Autori pyet veten se si ka ndodhur kjo dhe
kush e ka shkaktuar, ndërsa tregon për një proces të ngadalshëm të ndryshimit dhe
humbjes së dashurisë dhe bukurisë që ishin të pranishme në verë.
Ndoshta ky është një mesazh për të mos u ndalur në kohën e tashme dhe të shi-
joni çdo moment të jetës, sepse koha shkon shumë shpejt dhe gjërat mund të
ndryshojnë pa paralajmërim. Poezia sugjeron se duhet të jemi të kujdesshëm dhe
të përpiqemi të ruajmë atë që kemi në kohën e tashme, sepse mund të mos kemi
mundësi ta kthejmë mbrapsht në të ardhmen.
Figurat letrare
• Metafora: "kufoma e verës" përshkruan vjeshtën si një periudhë e vdekur dhe
të papërshkueshme.
• Retorika: "A kishte vallë gjethe të gjelbërta mbi dru?" pyetje retorike e cila
përdoret për të treguar absurditetin e situatës.
Kjo vjeshtë e çuditshme erdhi me një surprizë të papritur. Akoma nuk kemi var-
rosur kufomën e verës, por vjeshta e egër ka ardhur duke u përhapur shpejt. Në
këtë peizazh, më pyetje na vijnë në mendje: a ka ende gjethe të gjelbërta në dru?
Kush e vrau flladin me kamxhikun e erës?
Nuk kemi as mundësinë të ulim veten për një darkë me detin, pasi njëmijë
dashuri të djegura nxijnë dru më dru dhe dëshmitarë të turpit që shekujve do të
mbesin. Kjo vjeshtë është tmerrshme dhe ka sjellë me vete kaltërsinë banderolat
shumëngjyrëshe, të cilat kanë bërë që të ecim me pllanna gjaku në fytyrë pa ditur
se ku po shkojmë. Me një këmbë në prapësi, pyesim: O Zot! A i pa njeri dal-
lëndyshet e këtij viti?
ZOT I KUJTESËS, MËMËDHE
Mesazhi i poezisë është se jeta është e panjohur dhe e pafundme, dhe qëndrimi i
sigurtë dhe i qëndrueshëm është vetëm në atë kënd të thjeshtë shqiptar, në
vendin ku autorët kanë lindur dhe rritur.
Analize metrike
Lloji i strofes: Kjo poezi është e shkruar në katër strofa me nga katër vargje
secila.
Lloji i vargut: Vargjet e kësaj poezie janë të rregullta dhe me një strukturë të
qëndrueshme. Secili varg ka nga katër zanore.
Lloji i rimes: Kjo poezi ka një skemë rimash të thjeshtë, në vargjet e çifta në stro-
fat 1, 2 dhe 4, rima është "kusar / shqiptar / tremb / kalldrëm"
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit mund të jetë për t'i bërë nderim dhe të shprehë ndjenjat e tij ndaj
vendit të tij të lindjes dhe atdheut. Autorit i kujtohet ngrohtësia dhe thjeshtësia e
vendit të tij të lindjes dhe rrugëve të ngushta me kalldrëm që udhëtonin nëpër to.
Ai gjithashtu shpreh një dëshirë për t'i mbetur besnik këtij vendi edhe pas vdekjes
së tij, duke u shpresuar për një qetësi të veçantë në varrin e tij në tokën e tij të
dashur.
Kur të vdes dhe të vendosen trupi im në varr, do të hedh sytë larg, drejt qiellit.
Atje, do të shoh dhe pyes veten se a qesh ose qan mëmëdheu për fatin tim. Nëse
ajo qan, unë do të flej në qetësi, por nëse nuk qan, nuk do të ketë qetësi për mua.
Edhe në vdekje, kam borxh ndaj vendlindjes sime dhe nuk do të harroj asnjëherë
kujtimet e mrekullueshme dhe krenarinë që më dha. Unë i kushtoj nder dhe re-
spekt Zotit të kujtesës, nënës sime, mëmëdhene.
CREDO
Mesazhi që percjell poezia është se identiteti jonë nuk mund të jetë i përkufizuar
vetëm nga një emër ose një pozicion shoqëror. Ne duhet të kërkojmë për të
vërtetën e vetes sonë dhe të gjejmë kuptimin e jetës në botë.
Analize metrike
Lloji i vargut: Varg i plotë/Ky është një varg i shkruar në formën e kuartetit (4
rreshta) me skemën rimësore ABAB.
Figurat letrare
e ngjashme të fillimit.
Ktheni poezine ne proze
Mos u mundoni të gjeni emrin tim në vendet më të lavdishme dhe të
nderuara, në manastire dhe katedralë. Kërkojeni në një pyll të thellë,
mes drunjve të dendur, në një vend ku qielli ndjehet afër dhe hëna rri
shikim përballë.
Unë vetë do të jepja jetën time për një urrejtje të fortë, një urrejtje që do
të më ndjekte deri në fund të kohës. Por ashtu si kjo urrejtje, do të isha
gati të jepja veten time edhe për një dashuri të pafundme, që do të më
ngrohtësonte në të gjitha momentet e jetës time.
NE QIELL DRIDHEN RETE NGA PRARIMI
Tematika e poezisë "Ne qiell dridhen rete nga prarimi" është natyra dhe
shprehja e bukurisë së saj në mënyra të ndryshme.
Lloji i rimes: Poezia ka një skemë rimese ABAB, duke përfshirë dy rima të
ndryshme në secilën varg. Shembulli i rimes është "dimri/shtrëngojnë/ikin/
lëshojnë".
Qellimi i autorit
Titulli "Ne qiell dridhen rete nga prarimi" sugjeron një atmosferë të trishtueshme
dhe keqanohet se poezia mund të jetë në lidhje me ndonjë humbje apo ndarje.
Në poezi përmenden disa elementë të natyrës si koritë e plagosura nga dimri dhe
rrufetë që ndjekin, si dhe një det filizash që dallohet papritur. Por më shumë
vëmendje i kushtohet figurave të djalit dhe vajzës që dalin në skenë.
Qellimi i autorit është të shpreh një lloj kontrasti midis trishtimit dhe shpresës në
kohët e vështira. Poeti mund të ketë bere që të inkurajojë lexuesin dhe t'ia kujtojë
se në mes të errësirës mund të ketë gjithmonë dritë.
• Personifikim - Koriet dhe rrufetë janë personifikuar dhe u jepen veti njerëzore,
duke i bërë ata të gëmëzojnë dhe të lëshojnë klithma.
• Metafora - Retë në qiell janë krahu i dallëndyshes, dhe rreze dielli janë petale
të gëzimit. Këto janë metafora që përdoren për të përshkruar pamjen e qiellit në
një mënyrë poetike.
• Rima - Poezia ka një skemë të rregullt rimash dhe ka një qasje tradicionale ndaj
strukturës së poezisë.
• Aliteracioni - Fjalitë "plagosura" dhe "fashë" janë të njëjta dhe e bëjnë fjalën të
rëndësishme dhe të theksojë rëndësinë e korit.
• Paralelizmi - Paralelizmi është përdorur në poezi në këtë rresht: "Një djalë rri
pas drurit i mbështetur / Një vajzë del në rrugë e buzëqeshur", ku dy imazhe
ndërveprojnë dhe kontrastojnë me njëra-tjetrën.
1.
Një vajzë del në rrugë, e buzëqeshur dhe e gjithë rruga ndriçon nga
veshja e saj kuqe. Në qiell, retë dridhen nga prarimi dhe dallëndyshet
frushullohen duke krijuar petale të gëzimit. Dielli shkëlqen mbi rrudhat
e gjyshave dhe një det filizash nxjerr papritur nga toka. Kjo është një
këngë e mirë për një tokë të mirë, dhe nuk është aspak për t'u çuditur që
kaq shumë poetë e adhurojnë atë.
SIKUR TE NDODHTE NDRYSHE
Pushuan cicërimat dhe këngët e fëmijëve
Në shkallë, në ballkone, në oborr.
E mbyllën prindërit librin e këshillave
Që, ç'është e drejta, përtypen ca me zor.
Kukullat flenë, rrobat gjithë baltë e pluhur,
Në qoshe banjash dergjen krejt pa turp,
Një dhelpër e re në përralla qenka futur,
Me një lëkurë të re ngjeshur në trup.
Po flenë...por për nesër gjithçka gati,
Gati të zgjohen britmat përsëri,
Me vrap do ikë dhelpra nga krevati,
Pas saj, ngadalë, dhe gjumashi ari.
Nesër...vazhdon atje ku është lënë,
Sapo të dalë dielli në dritare,
Sikur të ndodhte ndryshe, mos qoftë thënë,
Më mirë globi të mos zgjohej fare!
Poezia "Sikur të ndodhte ndryshe" reflekton për jetën e përditshme dhe rutinën
që ne shumë herë e ndjehim. Autori/e e poezisë prezanton një pamje të fëmijëve
dhe prindërve që pushojnë dhe ndalojnë nga puna dhe përkushtimi.
Qellimi i autorit
Qellimi i autorit në këtë poezi mund të jetë të paraqesë një vështrim ironik ndaj
jetës së përditshme, duke sugjeruar se njerëzit mund të jenë më të lumtur nëse ata
nuk zgjojnë dhe nuk përpiqen të përballen me sfidat dhe problemet e tyre.
Kjo poezi shpreh një këndveshtrim mbi jetën dhe kënaqësinë e pushimit,
ndërkohë që tregon edhe se si gjithçka që ndodh në këtë botë ka dy anët e saj.
Në fillim, autori përshkruan një ambient qetësor, ku fëmijët po pushojnë dhe
prindërit po shkojnë në gjumë pasi kanë përtypur librin e këshillave.
Megjithatë, ai gjithashtu tregon se çdo gjë në jetë ka një anë negative dhe në këtë
rast, fëmijët dhe dhelpra që po flejnë do të zgjohen dhe do të fillojnë një ditë të
re. Ndërsa autori tregon se nëse gjërat ndodhnin ndryshe, globi do të ishte më
mirë që të mos zgjohej fare, siç sugjeron edhe titulli "Sikur të ndodhte ndryshe".
Figurat letrare
• Personifikimi: "E mbyllën prindërit librin e këshillave / Që, ç'është e
drejta, përtypen ca me zor." - Libri i këshillave është personifikuar si një
person që mund të përtypet ca me zor.
• Antiteza: "Me vrap do ikë dhelpra nga krevati, / Pas saj, ngadalë, dhe
gjumashi ari." - Këtu janë dy koncepte të kundërta të paraqitura në një
paragraf, duke u përdorur si një antitezë.
• Ironia: "Më mirë globi të mos zgjohej fare!" - Në këtë varg ka një
përdorim të ironisë, pasi nuk është një gjë reale që globi të mos zgjohet.
1.
Mesazhi që percjell poezia është për vlerën e diçkaje që humbet dhe vështirësive
që mund të hasim në përpjekjen për ta kujtuar ose për ta rikrijuar atë.
Analize metrike
Qellimi i autorit
Ne kete poezi autorit mund të mos i kujtohet poezia që kishte ndërmend të
shkruante, por qëllimi i tij është të shprehë ndjenjat e tij për lexuesin. Në fund të
poezisë, ai shpreh qartë se dëshiron të tregojë se e do lexuesin shumë,
duke treguar qëllimin e tij për të shprehur ndjenjat dhe emocionet e tij
nëpërmjet poezisë.
Kjo është një poezi nostalgjike e shkruar nga një person i cili mendon se ka hum-
bur një poezi të bukur që donte të shkruante.
Në një kuptim më të gjerë, poezia përshkruan një ndjesi të humbjes dhe pafuqisë
në të ardhmen, dhe dëshirën për të kapërcyer këtë pafuqi dhe për të krijuar
diçka të bukur dhe të përhershme. Ndjenja e humbjes dhe pafuqisë janë të
njohura për shumë njerëz, dhe kjo poezi mund të ndihmojë të ngjallë ndjesi të
tilla në lexuesin e saj. Poezia gjithashtu transmeton një mesazh të dashurisë dhe
ndjenjave të thella për personin tjetër, gjë që mund të përkthehet në
marrëdhëniet e të gjithë neve në jetën reale.
Ktheni poezine ne proze
Mbrëmja kaloi dhe nuk e mbaj mend, gjithë trupi më dhimbte, isha i
lodhur deri në fund. Dua të shkruaj një poezi, por nuk ngrihem dot,
kujtimi im po humbet, po përpiqem kot.
Dita e djeshme ishte e qetë dhe e bukur, gruaja dhe mbesa ishin të
lumtura dhe të qeta. Por ajo poezi që kisha në mendje, e humba në
kujtesën time, ndoshta ishte më e bukur se ç'mendoj unë. Nuk mund
ta kujtoj dot më, dhe nuk po e vras mendjen kot. Por diçka që nuk do
ta harroj kurrë, është se dua t'ju them, se ju dua fort!