HIZKUNTZA GUTXITUAK ETA

ASTURIERA
Beñat eta Aimar
AURKIBIDEA
1- Zer da hizkuntza gutxitua?

2- Zergatik sortzen dira hizkuntza gutxituak?

3- Zer faktorek eragiten dute?

4- Asturiera buruzko informazioa

5- Literatura eta kulturako adibideak

6- Hizkuntzaren mapa
ZER DA HIZKUNTZA GUTXITUA?
Hizkuntza gutxitua da pertsona talde txiki samar batek hitz egiten duena, eskualde
edo herrialde bateko hizkuntza nagusiarekin edo nagusiarekin alderatuta.
Hizkuntza horiek eremu jakin batekoak izan daitezke, edo migratzaileek sartuak.
Askotan, hizkuntza gutxituak desagertzeko arriskuan daude, hizkuntza
menderatzailearen presioaren ondorioz, eta, ondorioz, hizkuntza horiek zaintzeko
eta biziberritzeko ahaleginak egiten dira.
ZERGATIK SORTZEN DIRA HIZKUNTZA GUTXITUAK?
Hizkuntza txiki horiek sortzen dira pertsona taldeak bananduta bizi direlako,
ohitura desberdinak dituztelako edo hitz egiteko modu bakarrari eutsi nahi
diotelako, baita gehienek beste hizkuntza bat hitz egiten dutenean ere.
ZER FAKTOREAK ERAGITEN DUTE?
Hainbat faktorek eragin dezakete hizkuntza gutxituen garapenean eta
iraunkortasunean; esate baterako, eremu batean jende gehienak nola hitz egiten
duen, leku horretara aldatzen diren pertsonak dauden edo gobernuaren politikek
hizkuntza hori babesten duten ala ez, hizkuntza txiki horiei eragin diezaiekete.
Teknologia nola erabiltzen dugun eta eskoletan nola irakasten dugun ere eragina
izan dezake hizkuntza horiek mantentzen edo desagertzen diren.
ASTURIERA BURUZKO INFORMAZIOA
Asturiera hizkuntza erromantze mintzatua da Asturiasen, Espainian. Bable ere
esaten zaio. Bere estatus ofiziala aldatzen bada ere, badira hura zaintzeko
ahaleginak. Hainbat aldaera ditu, eta haren sustapenari eta babesari buruzko
eztabaiden gaia izan da.
LITERATURA ETA KULTURA ADIBIDEAK
Asturierazko literaturak Anton de Marirreguera eta Xuan Maria Acebalen poesia
barne hartzen du; narratibak, berriz, kultura islatzen du Armando Palacio Valdés
bezalako egileen bitartez. Musika, batez ere asturiarren doinua, eta antzerki-lan
batzuek ere Asturiasen kultura-nortasuna azpimarratzen dute asturieraz.
HIZKUNTZA MAPA
Hemen ikusi ahal dugu Asturian non
hitz egiten den gehiago eta gutxiago
bere hizkuntza.