SELÇUKLUYA KADAR

 Oguş – urug – boy – budun – il

 Kün = millet
 Farabi – muallimi saniyye – pozitif bilimlerin kurucusu – kitabül musiki
 İbn Heysem – optik
 Ömer hayyam – celali takvim – Melikşah
 İbn Rüşd – tehafütü tehafüt – rönesansın öncülerinden sayılır – akık ön planda
 Gevher nesibe şifahanesi – kayseri – Anadolu selçuklu – Gıyaseddin keyhüsrev

OSMANLI

 Mimar sinan – sermimar – 16. Yy. – Kanuni, 2. Selim, 3. Murat

 Mimar Hayreddin – II. Bayezid şifahanesi, edirne – müzik ve su sesi ile tedavi
 18yy
 18. Yy. – lale devri – batı etkisi – askerlik ve teknik alanda yenilikler – kont de boneval
 19yy
 76 anayasası:
o Halk seçimelre katılabilir (4 yılda bir mebus seçimi)
o Ayan meclisi üyelerini padişah seçer
o Çift meclis (ayanlar ve mebuslar)
 1909 yılında yapılan değişiklikler: (ittihatçılar)
o 113. Sürgün maddesi – padişahın meclisi kapatma yetkisi sınırlandı

I. DÜNYA SAVAŞI

KURTULUŞ SAVAŞI

 Kurtuluş savaşında gazeteler

o Anadolu ajansı – mustafa kemalin emri ile yunus nadi ve halide edip tarafından –
ulusal hareketin propaganda aracı
o Yenigün – yunus nadi – ankaranın ilk günlük gazetesi – sonradan cumhuriyet olmuş
o Hakimiyeti milliye – meclisin yarı resmi gazetesi
o Paymanı sabah – kurtuluş savaşına karşıt!
 Kongreler:
o Balıkesir Alaşehir kongreleri ist hükümetini destekliyor.
o Ortak amaç milis güçleri desteklemek
o Sivas, Erzurum, amasya kongreleri sonrasında misakı milli – son osmanlı mebusan
meclisinde.  TBMM’nin açılması
 DOĞU CEPHESİ – Ermenilerle gümrü antlaşması ile kapanmıştır (türkiyeyi tanıyan ilk devlet
Ermenistan – ilk uluslararası antlaşmamız)
o GÜMRÜ BATUM MOSKOVA KARS antlaşmalarıyla doğu sınırı şekillendi
 GÜNEY CEPHESİ – düzenli ordu yok. Sadece kuvayımilliye
o Urfa savunmasında 12’ler – hacı mustafa hacıkamiloğlu önderliğinde
o Antep – gazi 21 // maraş - kahraman 73 // urfa – şanlı 84
o Sakarya meydan muharebesinden sonra imzalanan ankara antlaşması (21, fransa) ile
kapanmıştır.
 BATI CEPHESİ
 o I. İNÖNÜ – düzenli ordunun ilk zaferi
 Rusya ile moskova antlaşması – batum gürcistana bırakıldı
 Teşkilatı esasiye – 21 anayasası
 Londra konferansı
 Afganistan ile dostluk antlaşması
 İstiklal marşının kabulü
o II. İNÖNÜ – siz orada yalnız düşmanı değil milletin makus talihini de yendiniz.
o KÜTAYHA ESKİŞEHİR MUHAREBESİ
 Ordu sakarya ırmağının doğusuna kadar çekildi – meclisin kayseriye
taşınması gündeme geldi
 Başkomutanlık kanunu
 Tekalifi milliye (sakarya ve büyük taarruzda kullanıldı)
o SAKARYA MEYDAN MUHABERESİ – melhame-i kübra, büyük kıyım
 Hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır
 Mustafa kemale mareşallik rütbesi
 İngiltere ile esir mübadelesi
 Ukrayna ile dostluk antlaşması
 Fransa ile ankara antlaşması
 Hatay suriyeye bırakıldı (misakı milliden ikinci taviz)
 Süleyman şahın mezarı ceber kalesi türk mülkü sayılacak
 İtalya tamamen çekildi (ilk çekilen)
 Kars antlaşması
o BÜYÜK TAARRUZ (BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI)
 Başkomutanlık yetkisi süresiz uzatıldı
 Batı Anadolu yunanlardan temizlendi
 Fevzi çakmak’a mareşallik (İngiliz hükümeti istifa edince)
 Ordular ilk hedefiniz akdenizdir ileri.
 Mudanya ateşkes antlaşması

ANTLAŞMALAR

 MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI – yunanlar doğu trakyadan çekilecek

o Refet bele – Trakya yüksek komiseri
o Boğazlar ve İstanbul  TBMM
 Osmanlı hukuken sona ermiştir (Mondros ve sevr ile fiilen sona ermişti)
 Saltanatın kaldırılması. (her iki hükümet de çağırılınca ikilik endişesi ile)
 LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI
o Taviz verilmeyecek konular: ermeni yurdu ve kapitülasyonlar
o Sınırlar:
 Batı  mudanya, İstanbul
 Doğu  kars
 Güney  ankara
 Irak  çözümü sonraya bırakıldı.
o Kapitülasyonlar tamamen kaldırıldı İstanbul boşaltılacak
o Bozcaada Gökçeada türkiye, ege adaları Yunanistan, on iki ada italya, kıbrıs ingiltere
o Savaş tazminatı = bosnaköy ve karaağaç
o Boğazlar komisyonu
o Mübadele;
 Batı trakyadaki türkler ve istanbuldaki rumlar “etabli” diğerleri değiştirilecek
 o Lozan görüşmeleri I. TBMM döneminde başladı, II. TBMM döneminde imzalandı.

ATATÜRK DÖNEMİ İÇ POLİTİKA

 AYAKLANMALAR:
o Nasturi
o şeyh sait
 takriri sükun
 rejimi değiştirmeye yönelik ilk isyan
 ali fethi okyar istifa yerine İnönü geldi.
 Terakkiperver cumhuriyet fırkası kapatıldı.
o İzmir suikasti
 İstiklal mahkemelerinin son görevi
 Benim naçiz vücudum elbet toprak olacaktır
o Kubilay olayı
 Rejimi değiştirmeye yönelik ikinci isyan
o Bursa olayı – ezan : din değil din meselesidir.
o Vagon Li – vatandaş Türkçe konuş
o Razgard : bulgarların türk mezarlarını tahrip etmesi
 KRONOLOJİK SIRALAMA
o SALTANATIN KALDIRILMASI
o ANKARANIN BAŞKENT OLMASI
o CUMHURİYETİN İLANI – hükümet bunalımı nedeniyle ilan edildi.
 İlk CB  mustafa kemal
 İlk başbakan  ismet paşa
 İlk meclis başkanı  ali fethi okyar
o HİLAFETİN KALDIRILMASI + (aynı gün)
 Tevhidi tedrisat kaldırıldı
 Şeriye ve evkaf kaldırıldı
 Erkanı harbiyei umumiye kaldırıldı
 Osmanlı hanedan üyelerinin yurt dışına çıkarılması

ATATÜRK DÖNEMİ DIŞ POLİTİKA

 MUSUL  Ankara antlaşması ile çözüldü

o Musul 25 sene petrolün %10’u türkiyeye verilecek
 MİLLETLER CEMİYETİNE GİRİŞ 1932
 BALKAN ANTANTI 1934
o Tehditler: italya, almanya, Bulgaristan
o II. Dünya savaşı ile önemini yitirdi.
 MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ
o Boğazlardaki komisyon kalktı
o Boğazın her iki tarafına türk askerleri yerleştirilecek
 AKDENİZ PAKTI – italyaya karşı
 SADABAD PAKTI – italya ve almanyaya karşı
 HATAY
o Hatay bağımsız cumhuriyeti (39’da anavatana katıldı)