Professional Documents
Culture Documents
Thapaya 1
Thapaya 1
Thapaya 1
• WIaK;ajñ;sh
• >k m%idrKh
• o%j m%idrKh
• jdhq m%idrKh
• ;dmñ;sh
• ;dm ikakhkh
• ;dm ixjykh
• jdIam iy w¾o%;dñ;sh
• ;dm.;s úoHdj
WIaK;ajñ;sh
fuu tallh hgf;aoS wm jiska hï ia:dkhl WIaK;aj uekSug WIaK;aj uekSug WIaK;ajudk ilid .ekSu
iïNkaOj wOHkh lrkq ,nhs WIaK;ajudkhla ks¾udKh lr .ekSfïoS WIaK;ajh iu. tu ØjH i;= hï
.=Khla jsp,kh jk WIaK;aju;sl ØjHh wjYH jk w;r tu ØjHh i;= WIaK;ajh iu. fjkia jk .=Kh
WIaK;aju;sl .=Kh f,i yeoskafõ
WIaK;ajñ;sl o%jH yd tajdg wod< WIaK;ajñ;sl .=K
ØjHh .=Kh
riosh mrsudj
ksYal%Sh jdhq ksh; mrsudfõoS mSvkh
ksh; mSvkfhaoS mrsudj
ikakdhl m%;sfrdaOh
^ma,eákï, ;U, hlv& fofl<jr js..d.n.
w¾O ikakdhl m%;sfrdaOh
𝜃1 𝜃2 𝜃1 𝜃2
𝜃 𝜃
×
𝜃1 𝜃1 𝜃2
1
WIaK;ajus;sl .=Kh mj;sk WIaK;aju;sl Ø%jHhg my; ,laIK mj;skafka kï jvd;a fydo fõ
01& ;dm ikakdhl;dj by< - blauKska mdGdxl fmkajhs
02& jsYsIG
a ;dm Odrs;djh wvq jsh hq;=h - ksrjoH;djh by< hhs
03& tall WIaK;aj fjkilg WIaK;ajus;sl .=Kh jsp,kh by< jSu - ixfõoS;djh
by< hhs
04& .=Kh WIaK;ajh iu. jsp,kh talldr ùu
.=Kh .=Kh
jvd iqÿqiqh iqÿqiqh
𝜃 𝜃
05& fN!;sl wjia:d jsm¾hdi wju ùu
WIaK;ajudkhl mej;sh hq;= ,laIK
01& Ndõ;h myiq ùu.
02& myiqfjka mdGdxl lshjd .; yels ùu.
03& ksrjoH;dj by< ùu.
ksrjoH;djh by< WIaK;ajudkhla hkq WIaK;ajudkh jsiska WIaK;ajh
ueksh hq;= ia:dkfhka wju ;dm m%udKhla weo .ksuska mdGdxl fmkajk WmlrKhls. fï
wkqj WIaK;aju;sl ØjHfha ;dm Odrs;dhjh wvqjk jg WIaK;ajudkfha
ksrjoH;djh by< fõ
idudkHfhka WIaK;aju;sl Ø%jHh f,i jdhq Ndj; jk WIaK;ajudkj, ksrjoH;djh yd ixfõoS;dj idfmalaIj
by< fõ
fuhg fya;=j jkafka jdhqjla r;a lsÍu ioyd wju ;dmhla wjYH ùu ksid ksrjoH;djh idfmalaIj by< ùu
iy >k Ø%j jdhq jeks mod¾:j,g jvd jdhq ksoyfia mej;Su ksid jdhqj, mrsud m%idrK;djh >k Ø%j j,g
idfmalaIj by< ùfuka jdhq WIaK;ajudkj, ixfõoS;dj by< ùuhs
❖ m%dfhda.slj WIaK;ajudkhla f;dard .ekSfïoS by; ioyka ish¨u ,laIK mj;sk WIaK;ajjudk m%dfhda.slj
fkdmj;sk w;r wjYH;dj wkqj jvd;a .e<fmk ,laIK iys; WIaK;ajudkh f;dard .; hq;=h
WIaK;ajudk j¾.
01& riosh-ùÿre WIaK;ajudkh
fuysoS isÿ lrk l%shdj,sh jkafka wdrïNfhaoS ùÿre n,anhlg riosh wka;¾.; lr bkamiq th wod<
WIaK;ajhlg r;a l< jsg isyska k<hla ;=< riosh by< kexùug ie,eiaùfuka by< k.sk Wi wkqj
mrudKhlska mdGdxl lshjd .ekSuhs
jdis wjdis
➢ Ndjs;hg myiqhs ➢ ksrjoH;dj my<hs
➢ myiqfjka mdGdxl lshjd.; yelsh ➢ ixfõoS;dj my<hs
➢ usf,ka wèl fkdùu ➢ iS>%fhka fjkia jk WIaK;aj ueksh
fkdyelshs
➢ ,laISh WIaK;aj ueksh fkdyelshs
2
02& ksh; mrsud WIaK;ajudkh
fuysoS isÿ lrkq ,nkafka ksYal%Sh jdhqjla wvx.= n,anh jsjsO
WIaK;ajj,g ,lalr jdhqfõ mrsudj ksh;j mj;sk mros wjYH jk
mSvkh uek mSvkh uek mSvkh weiqrska m%ia:drhla Ndjs;fhka
WIaK;ajh lshjd .ekSuhs
ksh; mrsudfõoS jdhqjl mSvkh ksrfmalaI WIaK;ajhg wkqf,dauj
iudkqmd;sl ksid 0℃ yd 100℃ j,oS ksh; mrsudfõoS mSvk uek
fkdokakd WIaK;aj lshjd .kq ,nhs
𝑃 ∝𝑇
mrsudj ksh; 𝑃
0℃ 𝑃1 𝑃2
𝑃0
100℃ 𝑃2
𝑃1
𝑇(𝐾)
0℃ 𝜃1 100℃
jdis wjdis
➢ ksrjoH;dj by<hs ➢ Ndjs;hg wmyiqhs
➢ ixfõoS;dj by<hs ➢ mdGdxl .ekSu wmyiqhs
➢ usf,ka wèlhs
➢ iS>%fhka fjkia jk WIaK;aj ueksh fkdyelshs
➢ ,laISh WIaK;aj ueksh fkdyelshs
fuu WmlrKfha Ndjs;h myiqq lsÍu ioyd my; mrsos wegjqula ks¾udKh lr tu.ska iDcqju mSvkh lshjd
.kq ,nhs
𝑃
𝑃0
𝑃𝐴 𝑃2
mSvk wdudkh
𝑃0
𝑃1
𝜃(℃)
0℃ 𝜃1 100℃
𝜃↑
𝜃↑
3
𝑃0
𝑃 ksh; ksid,
𝑉∝𝑇
𝑉
𝑉100℃
ℎ
𝑃1 = 𝑃0 + ℎ𝜌𝑔 𝑉𝜃
𝑃1 = 𝑃0 + ℎ𝜌𝑔
𝑉0℃
(𝜃 ↑)
𝜃 𝑇(𝐾)
↑ 0℃ 𝜃 100℃
jdis wjdis
➢ ksrjoH;dj by<hs ➢ Ndjs;hg wmyiqhs
➢ ixfõoS;dj by<hs ➢ mdGdxl .ekSu wmyiqhs
➢ iS>%fhka fjkia jk WIaK;aj ueksh fkdyelshs
➢ ,laISh WIaK;aj ueksh fkdyelshs
kj hq.fha WIaK;ajudk
01& Pt - m%;sfrdaO WIaK;ajudk
fuysoS WIaK;ajus;sl Ø%jH f,i Pt - f,dayh Ndjs; lrk w;r WIaK;aju;sl .=Kh jkafka tu Pt f,dayhu f;dard
.ekSug fya;=j jkafka tys WIaK;aj m%;sfrdaë ix.=Klh wks;a f,dayj,g jvd by< w.hl mej;Suhs
fujeks WIaK;ajudkhl 𝜃 WIaK;ajhloS Pt lene,a, i;= m%;sfrdaOh my; iuSlrKh u.ska ,shd oelsjsh yelsh
fï wkqj WIaK;ajh iu. m%;sfrdaOh jsp,kh 𝑦 = 𝑚𝑥 + 𝑐 yevhla ,efnk w;r 0℃ yd 100℃ jeks WIaK;aj
folloS m%;sfrdaO 2la okafka kï m%ia:drh weiqrska fkdokakd WIaK;ajhla .Kkh l< yel
𝑅𝜃
𝜃
0℃ 𝜃 100℃
4
fuu WIaK;ajudkfha w.% fol w;r m%;sfrdaOh uekSug jskaiagka fia;=j Ndjs;d lrkq ,nhss
jdis
➢ 600℃ muK WIaK;ajo ueksh yel.
➢ ksrjoH;dj by<hs
➢ ixfõoS;dj by<hs
fuh iu. ;j;a ndysr Wmdx. iïnkaO lsÍfuka
myiqfjka lshjd .; .ekSu
iS>%fhka fjkiajk mdGdxl WIaK;aj lshùu
hï;dla ÿrlg ,laISh ialkaOj, WIaK;aj lshùu isÿl< yelsh
mV
Fe ØjH - usY% f,day
Fe,Cu
.=Kh - fofl<jr fm%ars; js. .d. n.
Cu
A B
❖ fuys A yd B ikaè fol fjkia WIaK;ajj, mj;sk jsg us,sfjda,aÜ mrsudKfha hï mdGdxlhla lshfõ A,B
w;r WIaK;aj fjki jeä jk jsgoS fjda,aÜ uSgr mdGdxlho wdrïNfhaoS by< hk w;r hï w.hlg
<.d jSfuka miq WIaK;aj fjki iu. fjda,aÜ uSgr mdGdxlh my< hdu isÿ fõ
❖ Ndjs;fha myiq ioyd tla ikaèhlays mj;ajd .;a jsg wks;a ikaêfha WIaK;ajh iu. fjda,aÜ uSgr mdGxl
jsp,kh my; mrsos fõ (fuh f¾Çh fkdfõ)
𝑚𝑉
𝜃
−270℃
❖ fuu WIaK;ajudkfha m%Odk jdis f,i ixfõoS;djh yd ksrjoH;dj by< ùu ,laISh WIaK;aj ueksh yels
ùu yeoskajsh yelsjk w;r ndysr äcsg,a Wmdx. iïnkaO lsÍfuka iS>%fhka fjkiajk WIaK;aj lshùu
myiqqffjka mdGdxl lshjd .; yels ùu jeks jdis o ,efns
03& ;¾usiagrh
fuh w¾O ikakdhlj,ska idod we;s bf,lafg%dksl mrsm: Wmdx.hla jk w;r fuys WIaK;ajh jeä ùfusoS
m%;sfrdaOh wvq fõ
ØjH - w¾O ikakdhl
(𝑅)
.=Kh - m%;sfrdaOh
(𝐶)
fuys uQ,sl jdis f,i ixfõoS;djh ksrjoH;djh by< ùu iy usf,ka wêl fkdùu yeoskajsh yels w;r ndysr
äcsg,a Wmdx. iu. iïnkaO lsÍfuka ish¨u jdis iys; WIaK;ajudkhla ksmojd .ekSfï yelshdjla mj;S
5
WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍu
WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍfï mshj,oS m%:ufhkau WIaK;ajudkh 0℃ oshjk whsia ;=< .s,ajd WIaK;ajus;sl
.=Kh iïnkaO mdGdxlhla ,nd .kakd w;r bkamiq WIaK;ajh100℃ kgk c,h ;=< ;nd WIaK;ajus;sl .=Kh
iïnkaO kej; mdGdxlhla ,nd .kshs bkamiq fuu WIaK;ajus;sl .=Kh WIaK;ajh iu. f¾Çhj jsp,kh jkafka
kï muKla by;oS uek.;a w.hka fol w;r m%udKh iudk fldgia 100 la fyda tjeks m%udKhlg fnod
mrsudKhla ks¾udKh lr .; yel
100℃
100℃ 0℃ 0℃
my< wp, ,laIHh f,i 0℃ ;a by< wp, ,laIHh f,i 100℃ ;a tkï iïu; mSvk ;;aa;aj hgf;aoS c,fha
ysudxlh yd ;dmdxlh ,nd .ekSug fya;=jkafka tu WIaK;aj myiqfjka ,nd .; yels ùu;a wks;a WIaK;ajj,g
jvd fuu WIaK;ajj, mj;sk c, nÿfka idfmalaIj jeâ ld,hla fuu WIaK;ajj, ksh;j mej;Su;ah
01& riosh ùÿre WIaK;ajudkhla 0℃ oS 12𝑚𝑚 Wi riosh lol=;a 100℃ oS 142𝑚𝑚 la Wi riosh lol=;a
fmkajhs 40℃ oS riosh lfoa Wi fidhkak
100℃ 142𝑚𝑚 40 − 0 ℎ − 12
=
100 − 0 142 − 12
4 ℎ − 12
=
40℃ ℎ 10 130
ℎ − 12 = 13 × 4
ℎ = 52 + 12 = 64𝑚𝑚
0℃ 12𝑚𝑚
c,fha ;%sl ,laIH f,i yÿkajkafka whsia Øj c,h yd yqud,h hk ;=ku iu;=,s;;djfha mej;sh yels
WIaK;ajhhs fuh wdikakj 273.16𝐾 fõ (0.01℃)
6
01& ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkhla kgk c,h ;=<§ 900Hgmm fmkajk w;r Èhjk whsia ;=<§ 700Hgmm
fmkakqï lrhs' WIaK;ajudkh ldurhla ;=< ;enQ úg th fmkajkafka 725Hgmm kï ldurh ;=< jd;fha
WIaK;ajh fidhkak'
……………………………………………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………..
02& ksh; mßud WIaK;ajudkhl jdhqfõ mSvkh riÈh lol Wila f,iska ,nd.;a úg§ Èh jk whsia j,§
70'0cm o idudkH mSvkh hgf;a mj;sk yqud,fha§ riÈh 102'2cm o fõ' n,anh WKqiqï o%jhl .s,ajQ úg
oelafjk mSvkh riÈh 82'0cm kï o%jfha WIaK;ajh fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍug hdfï§ isÿjk fodaI fya;=fjka ,efnk jerÈ "ñkqï ksjerÈ lr.ekSu
jdhqf.da,Sh mSvkfha we;s jk fjkia ùï fya;=fjka mrsirfha c,hg wod< Øjdxl ;dmdxl fjkia ùu isÿjsh yel
fï wkqj fï nj fkdokakd uksfila WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍu ioyd oshjk whsia Ndjs; lr 0 f,i
igyka l<;a i;H jYfhkau whsia oshjk WIaK;ajh 0 fkdjsh yels jk w;r ;dmdxlh 100 f,i usksid is;d
isáh;a c,h yqud,h jk WIaK;ajh tu mrsirhg wod<j 100℃ fkdjsh yelsh.
fï wkqj fuf,i ks¾udKh lrk WIaK;ajudkj, mdGdxl ksjeros fkdjk w;r mdGdxlh weiqrska my; mrsos
i;H w.h .Kkh l< yelsh.
^01& ysudxlh −5℃ yd ;dmdxlh 105℃ jk mrsirhl ta nj fkdoek usksfil= l%udxlkh lrk ,o
WIaK;ajudkh 80℃ WIaK;ajhla fmkakï
q lrk w;r jsg mrsirfha i;H WIaK;ajh fidhkak
01& riÈh WIaK;ajudkhla l%udxlkhfh§ ms<sfj<ska 10C yd 990C w.hka c,fha ysudxlh yd yqud, wxlh f,i
jer§ulska Ndú; lrk ,§' fuu idjoH WIaK;ajudkfha ñkqu 300C la f,i lshjk úg ksjerÈ WIaK;ajh
fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
7
02& WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍfï§ jer§ulska )10C WIaK;ajh" c,fha ysudxlh f,i;a 1010C WIaK;ajh"
c,fha ;dmdxlh f,i;a Ndú; lrk ,§' th 600C ñkqula fmkajk úg ksjerÈ WIaK;ajh fldmuKo@
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
0℃ 273𝐾 32℉
02& fl,aúka T WIaK;ajhl§ ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkhla 48000Pa mSvkhla fmkakqï lrhs' c,fha ;%sl
,laIHg wod,j ksh; mSvk jdhq WIaK;ajudkfhka olajk mSvkh 42000Pa fõ kï WIaK;ajh .Kkh
lrkak'
03& S kï tallhla we;s l,ams; WIaK;aj mßudKhla i|yd by< wp, ,laIHh ¤58'5A jk w;r my< wp,
,laIHh )120A kï 346K l WIaK;ajhla fuu mßudKhg wkqj lshjQ úg ,efnk w.h l=ulao@
04& ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkhl n,anh 00C Èhjk whsia ;=, mj;sk úg mSvkudkfha iSre udre lrk
ndyqfõ riÈh uÜgu wks;a ndyqfõ riÈh uÜgu wp, i,l=K iam¾Y lrk úg i,l=Kg 8cm l my<ska
mj;sk w;r n,anh 1000C mj;sk úg tu riÈh uÜgu wp, i,l=Kg 42cm la by,ska msysghs' n,anh
lsishï o%djKhla ;=, mj;sk úg riÈh uÜgu wp, i,l=Kg 30cm la by,ska msysghs kï o%jKfha
WIaK;ajh fidhkak' ldur WIaK;ajh 300C kï túg riÈh uÜgfï msysàu fidhkak'
8
05& ma,eákï m%;sfrdaO WIaK;ajudkhla 00C ys § 12Ω m%;sfrdaOhlao 1000C ys§ 14Ω m%;sfrdaOhlao fmkakqï lrhs'
th 11Ω m%;fs rdaOhla fmkajk WIaK;ajh fidhkak'
06& kgk c,h ;=,§ yd Èhjk whsia ;=,§ ùÿre)riÈh WIaK;ajudkhl riÈh lf|a È. m%udK ms<sfj,ska
10cm yd 2cm fõ' )50C WIaK;ajhl mj;ajdf.k we;s YS; ldurhla ;=, fuu WIaK;ajudkh ;nd we;s úg
tys riÈh lf|a È. fidhkak'
07& hï l%shdj,shl§ WIaK;ajh 500C m%udKhlska fjkia úh' fl,aúka mßudKhg wkqj fuu WIaK;aj fjki
fldmuKo@
08& riÈh WIaK;ajudkhla l%udxlkh lsÍfï§ 00C yd 1000C f,i i,l=Kq lr we;s WIaK;aj j, i;H w.hka
)60C yd 980C fõ' ldur WIaK;ajh 300C kï fuu WIaK;ajudkh fmkajk WIaK;ajh ljf¾o@ lsishï
WIaK;ajhl§ muKla fuu WIaK;ajudkh ksjerÈ WIaK;ajh fmkajhs' tu WIaK;ajh l=ulao@
09) S kï l,ams; WIaK;aj mßudKhlska hq;a WIaK;ajudkhl c,fha ysudxlh igyka lr we;af;a )200S f,i yd
c,fha ;dmdxlh igyka lr we;af;a ¤900S f,ih' fuu WIaK;ajudkfhka ¤500S mdGdxlhla fmkajk
fi,aishia WIaK;ajh fidhkak' fuul,ams; WIaK;aj mßudKh yd fi,aishia WIaK;aj mßudKh iudk mdGdxl
fmkajk WIaK;ajh l=ulao@
10& fodaI iys; WIaK;ajudkhl n,anh whsia ,laIfha yd yqud, ,laIfha ;nd ,l=Kq lr we;af;a i;H jYfhka
ms,sfj,ska 60C "960C WIak;ajhkah' fuu WIaK;ajudkh u.ska 420C l mj;sk o%djKhl WIaK;ajh uekak
úg ,efnk w.h l=ulao@
WIaK;ajñ;sh nyqjrK
(1) ksh; mSvkfha we;s wp, jdhq ialkaOhl mßudj whsia ,laIfha§ 200.0 𝑐𝑚3 o yqud, ,laIfha§ 273.2 𝑐𝑚3 o
tla;rd >k o%jHhl idudkH o%jdxlfha § 525.1 𝑐𝑚3 o fõ' fuu ksh; mSvk WIaK;aj udkh wkqj >kfha
o%jdxlh fldmuKo@
(i) 440.10 °𝐶 (ii) 424.13 °𝐶 (iii) 444.13 °𝐶 (iv) 400.11 °𝐶 (v) 344.13 °𝐶
(Time Target- 2 minutes)
(2) ksh; mSvk jdhq WIaK;ajudkhl lshùu o%j jk whsia j,§ tall 44.5 o kgk o%jhl§ tall 68.4 o fõ'
0 °𝐶= 273.15 K = kï o%jfhys ;dmdxlh fidhkak'
(i) 400.23 K (ii) 423.85 𝐾 (iii) 412.67 K (iv) 450 K (v) 419.85 K
(Time Target- 2 minutes)
(3) S kï l,ams; WIaK;aj mßudKhl c,h ysudxlh igyka lr we;af;a 20 °𝑆 f,i yd c,fha ;dmdxlh igyka
lr we;af;a 150 °𝑆 f,ih' fuu mßudKfhka 60 ℃ WIaK;ajhla ukskq ,nk úg tys fmkakqï lrk w.h
fidhkak'
(4) ùÿre o%j WIaK;ajudkhl o%j mßudj 𝑉𝜃 jdhq WIaK;aj mßudKfhka ukskq ,nk 𝜃 ℃ WIaK;ajh iu. 𝑉𝜃 =
𝑉0 (1 + 𝑎𝜃 + 𝑏𝜃 2 ) wdldrhg úp,kh fõ' fuys a yd b ksh; jk w;r a = 1000b fõ' jdhq mßudKfhys 70 ℃
l lshùulg wkqrEm jk WIaK;ajh, ùÿre-o%j WIaK;ajudkfhys fldmuKo@
(i) 60.09 ℃ (ii) 65.69 ℃ (iii) 78.09 ℃ (iv) 90.21 ℃ (v) 68.09 ℃
(Time Target- 2 minutes)
9
(5) rEmfha oelafjkafka úfYaIs; WIaK;ajudkhls' i¾jiu n,an folla iudk
jdhqj,ska mqrjd c, lgdr foll .s,ajd we;s w;r n,an foflys mSvk
fjki uefkda ógrh u.ska lshjd .; yelsh' c, lgdr fol c,fha ;%sl
,laIhg wkqrEm WIaK;ajfha mj;sk úg n,an foflys mSvk fjkila
fkdue;' tla n,anhla ;%sl ,laIHfha mj;sk úg wfkla n,anh yqud,
wxlhg wkqrEm WIaK;ajhg m;a l< úg mSvk fjki 120 mm Hg ls'
tla n,anhla ;%sl ,laIHfha mj;sk úg wfkl fkdokakd WIaK;ajhl
;sìh§ mSvk fjki 90 mm Hg ls' fkdokakd WIaK;ajh jkafka"
(i) 350 K (ii) 352 K (iii) 358 K (iv) 348 K (v) 360 K
WKqiqï ikaêh Wÿkla ;=< ;enQ úg ikaê fol w;r úoHq;a .dul n,h 4.60 mV fõ kï Wÿfkys WIaK;ajh
jkafka"
(i) 548 ℃ (ii) 538 ℃ (iii) 558 ℃ (iv) 550 ℃ (v) 535 ℃
(Time Target- 2 minutes)
(7) ;dm úoHq;a hq.auhl úoHq;a .dul n,h l=vd WIaK;aj mrdi i|yd ikaêj, WIaK;aj wka;rhg iudkqmd;sl
fõ' tla ikaêhla yeuúgu wp, WIaK;ajhl mj;ajd wfkla ikaêh fjkia WIaK;aj ;=kl§ mj;sk úg Bg
wkqrEm úoHq;a .dul n, uksk ,§' 63℃ ∶ 2 𝑚𝑉 ∶ 𝜃 ∶ 5 𝑚𝑉 ∶ 126℃: 9 𝑚𝑉 kï 𝜃 ys w.h ℃ j,ska jkafka"
(8) ;dm úoHq;a hq.auhl P ixêh 0℃ jQ o%j jk Y=oaO whsia j, o Q ikaêh 100℃ jQ yqud,fha o ;nd we;' túg
úoHq;a .dul n,h 1.0 mV fõ' oeka Q ikaêh ùlrhl jQ o%jhla ;=< ;enQ úg tys úoHq;a .dul n,h 1.2 mV
úh' fi,aishia mßudKfhka uekakúg o%jfha WIaK;ajh jkafka"
(i) 120℃ (ii) 110℃ (iii) 130℃ (iv) 100℃ (v) 90℃
(Time Target- 2 minutes)
(9) ksh; mSvk WIaK;ajudkhla 0℃ we;súg 21 cm mdGdxlhla fmkajhs' th kgk o%jhl .s,ajd we;s úg 36 cm
mdGdxlhla fmkajhs kï o%jfha ;dmdxlh jkafka"
(i) 195 𝐾 (ii) 258 𝐾 (iii) 288 𝐾 (iv) 468 𝐾 (v) 741 𝐾
(Time Target- 2 minutes)
(10) uOHidr ùÿre WIaK;ajudkhl 0℃ § uOHidr lfoa È. 11.82 cm jk w;r 100℃ § th 23.85 cm lS'
uOHidr lf|a È. 16.67 cm w.h .kakd úg wkqrEm WIaK;ajh ljf¾ o@
(i) 40.6℃ (ii) 20.3℃ (iii) 72℃ ( iv) 53.2℃ (v) 45.3℃
(Time Target- 2 minutes)
10
(11) riÈh ùÿre WIaK;ajudk folla È.ska iudk jk w;r iudk riÈh mßudjla we;' tla WIaK;ajudkhl
mrdih 0℃ isg 100℃ olajd jk w;r wfkla mrdih 0℃ isg 10℃ olajd fõ' WIaK;ajudk foflysu by;
mrdihka w;r È.j,a iudk fõ' tfia kï WIaK;ajudk foflys yrialv j¾.M,hka tlsfklg fldmuK
m%udKhlska fjkia fõo@
(i) 0℃ - 10℃ WIaK;ajudkh fuka 1/5 .=Khls
(ii) 0℃ - 10℃ WIaK;ajudkh fuka 10 .=Khls
(iii) 0℃ - 10℃ WIaK;ajudkh fuka 1/3 .=Khls
(iv) 0℃ - 10℃ WIaK;ajudkh fuka 1/2 .=Khls
(v) 0℃ - 10℃ WIaK;ajudkh fuka 1/10 .=Khls
(12) 100℃ § iy 0℃ § ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkhl mSvk ms<sfj,ska jdhqf.da, 0.700 iy jdhqf.da, 0.512
fõ' jdhqfõ mSvkh jhqf.da, 0.040 jk úg wkqrEm WIaK;ajh jkafka"
(i) −360℃ (ii) −260℃ (iii) −130℃ ( iv) −100℃ (v) −251℃
>k m%idrKh
>k jia;=jla hkq wxY= b;d <.ska weisÍfuka ilia jQ jia;=jls. idudkH wjia:dj,oS fuu wxY= lïmkh fjuka
mj;sk w;r jia;=fõ WIaK;ajh by< kexùfïoS wxY=j, lïmk jsia:dr by< hk ksid jia;=j wjldYfha jeä
mrsudjla wh;a lr .kshs. fuh m%idrKh f,i yeoskafõ.
>k m%idrKh wdldr 3lg wOHkh l< yel.
01& f¾Çh m%idrKh
02& j¾.M, m%idrKh
03& mrsud m%idrKh
f¾Åh m%idrKh
fuysoS >k jia;=jla r;a lsÍfïoS osf.ys isÿjk fjki iïnkaOfhka wOHkh lrkq ,nhs.
wdrïNfhaoS 𝑙0 os.la iys; oKavla WIaK;ajh ∆𝜃 m%udKhlska jeä l< jsg m;a jk os. 𝑙𝜃 f,i i,luq. fuysoS
osf.ys isÿjk fjki oKav ,lajk WIaK;aj fjkig;a oKafâ wdrïNl os.g wkqf,dauj iudkqmd;sl nj
yÿkdf.k we;.
(∆𝜃)
① yd ② ka ∆𝑙 ∝ 𝑙0 (∆𝜃)
∆𝑙 = 𝑘𝑙0 (∆𝜃)
∆𝑙 = 𝛼𝑙0 (∆𝜃)
𝑙0 𝑙𝜃
∆𝑙 = 𝑙𝜃 − 𝑙0
𝑙 ∝ (∆𝜃) ①
∆𝑙 ∝ 𝑙0 ②
f¾Åh m%idrK;d ix.=Klh w¾:oelaùu
∆𝑙 = 𝛼𝑙0 (∆𝜃)
𝛼 = …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
11
➢ hï mod¾:hl f¾Çh m%idrK;dj hkq,
tys tAll os.la iys; oKavl WIaK;ajh tAll WIaK;ajhlska by< kexùfïoS osf.ys isÿjk fjkia ùuhs
fuh wod< mod¾: j¾.h u; rod mj;sk w.hla fõ.
𝑚
𝛼 tall = 𝑚℃
(01) 30° ysoS 2m os. oKavla 130° g r;a l< jsg kj os. fidhkak. (𝛼 = 2 × 10−3 ℃−1)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…..
(02) 40° ysoS 2m os. oKavla 140° g r;a l< jsg kj os. 8m fõ. 𝛼 fidhkak.(𝛼 = 2 × 10−3 ℃−1)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(03) 30° ysoS 1m os. oKavla hï WIaK;ajhlg r;a l< jsg kj os. 6m fõ. 𝛼 fidhkak. (𝛼 = 2 × 10−3 ℃−1)
kï kj WIaK;ajh fidhkak.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(04) wdrïNfhaoS tlu WIaK;ajfha mj;sk 1m yd 1.25m j¾. 2l ovq 2la we;. TSkEu WIaK;ajhloS ovq 2ys
os.j,a w;r fjki ksh;j mej;Sug 𝛼1 yd 𝛼2 w;r wkqmd;h fidhkak.
12
(05) È. 4m jk jdfka oKavla 10℃ WIaK;ajhl mj;S' tys WIaK;ajh 260℃ olajd jeäl< úg oKafâ kj
È. fidhkak' jdfkaj, uOHkH f¾Åh m%idrK;dj 1'1×10-℃−1 ls'
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
(06) 8m È. jdfka oKavla 20℃ WIaK;ajfha ;nd we;' tys WIaK;ajh 50℃ olajd /f.k .shfyd;a tys kj
È. fidhkak' ^jdfka j, f¾Åh m%idrK;dj 2×10-5 K)1&
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
(07) È. l1 yd l2 jk ovq folla fYa%Ks.;j ilialr we;' tajdfha f¾Åh ix.=Kl ms<sfj<ska α1 iy α2 fõ' fuu
ixhqla; oKav fjkqjg fhÈh yels ;ks oKafâys f¾Åh m%idrK;d ix.=Klh ioyd m%ldYhla ,nd.kak'
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
100℃ 100℃
0℃ 63℃
0℃
f,day ,S f,day ,S
(∆𝜃)
𝑙0 𝑇𝜃 = 2𝜋 √𝑔0
𝑙
r;a lsÍu 𝑙𝜃
wj,ïNfha wdj¾; ld,h ;ka;=fõ os.u; rod mj;sk ksid WIAK;ajh by< hdfïoS ;ka;=fõ os. by< hdfuka
wdj¾; ld,h fjkia fõ
13
04& WIaK;ajfha isÿjk fjki ioyd mßudKhla Ndú; lsÍu
20℃ WIaK;ajfhaoS ÉkfhaoS ks¾udKh l< f,day wärE,la Ndjs; lr Y%S ,xldfõ 30℃ WIaK;ajfhaoS 8mm
os. jia;=jla uekSu i,luq
ma,diaÜla
0 30℃ oS Sri Lanka ^jeros mrsudKh&
mrsudKh m%idrKh ù we;
Nd.sl jsp,k hkq osf.ys fjki wdrïNl os.g ork wkqmd;h Nd.sl jsp,kh m%;sY;hla f,i oelaùu m%;sY;
jp,kh kï fõ
(∆𝜃) ∆𝑙 = 𝑙0 𝛼(∆𝜃)
lafIa;%M, m%idrKh
f,day jeks mod¾:hlska iEÿKq jia;=jla r;a lsÍfïoS wxY=j, lïmk jsia:dr by< hdfuka mod¾:h mod¾:h
m%idrKh jk w;r tys m%;sM,hla f,i mDIaÀl j¾.M,h by< hdug ,la fõ ∆𝜃
j¾.M,fha isÿjk fjki my; mrsos ,shd oelaõh yelsh
jeä jQ j¾.M,h = ∆𝐴
wjika 𝐴𝜃
= 𝐴𝜃 − 𝐴0 wdrïNl A0
14
∆𝐴 ∝ 𝐴0 − ①
∆𝐴 ∝ (∆𝜃) − ②
𝛽 =j¾.M, m%idrK;djh
= ℃−1 fyda 𝐾 −1
hï mod¾:hlg wod< j¾.M, m%idrK;dj hkq tys tall j¾.M, iys; mDIaGhla 1℃l WIaK;ajhlska by<
kexùfïoS j¾.M,fha isÿjk fjkiaùuhs
lafIa;%M, m%idrK;d ix.=Klfha yd f¾Åh m%idrK;d ix.=Klh w;r iïnkaOh
wdrïNfha me;a;l os. 𝑙0 jk iup;=ri%dldr ;yvqjla i,ld tys m%idrKh wOHkh lsrSfuka my; iïNkaO;djh
,nd .; yelsh
∆𝜃 f¾Çh m%idrK;djhg
𝑙𝜃 = 𝑙0 (1 + 𝛼∆𝜃)
j¾.M, m%idrK;djhg
𝐴𝜃 = 𝐴0 (1 + 𝛽∆𝜃)
𝑙0 𝑙𝜃
isÿrl m%idrK;dj
m%idrKh jk mod¾:hl isÿrla lmd we;s jsgoS mod¾:h r;a lsÍug ,la l< jsg isÿro th ;=< mod¾:h
yels;dla fukau m%idrKh ùug ,lafõ fuhg fya;= jkaafka wod< isÿf¾ m%udKh ;SrKh lrk rduqfõ mj;sk
mod¾: wxY+ka m%idrKh ùuhs
15
𝐴𝜃 = wjika isÿf¾ j¾.M,h
𝐴0 = wdrïNl isÿf¾ j¾.M,h
𝐴𝜃 = 𝐴0 (1 + 𝛽∆𝜃)
𝛽 = f,dayfha mrsudM, m%idrK;djh
𝐴0 ^yssia&
𝐴𝜃 ^ysia&
tlu mod¾:hlska idok ,o my; yev;, 3u iudk ùug r;a l< jsgoS wjidkfhaoS wrhka iudk fõ.
R R R
r;a lsÍu
𝑅𝜃 𝑅𝜃 𝑅𝜃
∆𝜃
∆𝑉 = 𝑉𝜃 − 𝑉0
∆𝑉 ∝ ∆𝜃 ①
∆𝑉 ∝ 𝑉0 ②
𝑉0 𝑉𝜃
(∆𝑉)
∆𝑉 ∝ 𝛾(∆𝜃) 𝛾=
(𝑉0 )(∆𝜃)
𝑉𝜃 − 𝑉0 = 𝛾𝑉0 (∆𝜃)
𝑉𝜃 = 𝑉0 + 𝛾𝑉0 (∆𝜃) 1m3 1℃
𝑚3
𝛾 tall = 𝑚3 ℃
𝑉𝜃 = 𝑉0 (1 + 𝛾∆𝜃)
= ℃−1 fyda 𝐾 −1
16
>k mod¾:hl m%idrK;d ix.=Klh hkq,
mod¾:fha tall mrudjl WIaK;ajh tall WIaK;ajhlska by< kexùfïoS mod¾: mrudfõ isÿjk fjkia ùuhs
𝛾 = 3𝛼
^02& wdrïNl È. l1 yd l2 jk A yd B f,day oඬq folla mj;S' tajdfha f¾Çh m%idrK;djka α1 yd α2 fõ'
wdrïNfha § fuu ovq foflys Èf.ys fjkila mj;S' fofokdu iuj r;a lrk úg fuu Èf.ys fjki
ksh; ùu ioyd ;sìh hq;= wjYH;djka fudkjdo@
^03& f¾Çh m%idrK;dj α jk f,dayhlska ;kd we;s ir, wj,ïNhla T wdj¾; ld,hla fmkajhs' WIaK;ajh θ
m%udKhlska my< nei we;s wjia:djl tys kj wdj¾; ld,h jkafka@
^04& wj,ïNhla iys; Trf,daiqjl ksjerÈ foda,k wdj¾; ld,h 200C § 2s fõ' wj,ïNh n/;s f,day
nÜgl=f.ka yd isyska ms;a;, oKavlska hqla; fõ' WIaK;ajh 300C jQ Èkl Trf,daiqfõ foda,k wdj¾; ld,h
l=ulao@ fuu WIaK;ajfha ;sìh§ tla Èklg Trf,daiqfjka ydksjk fyda thg tl;= jk ld,dka;rh
fldmuKo@ ^ms;a;, j, f¾'m%'i 19x10)6K)1&
^05& 300C l WIaK;ajhl§ l%udxlkh l, weÆñkshï óg¾ fldaÿjla Ndú; lr 250C WIaK;ajhl§ ksjerÈ È.
2'5m jk jdfka j,ska idodk ,o fïihl È.
i) 350C WIaK;ajhl§
ii) 200C WIaK;ajhl§ uekak úg ,efnk mdGdxl fidhkak' jdfka yd
weÆñkshï j, uOHkh f¾Çh m%idrK;d ms,sfj<ska 1'1x10)5 0C)1 yd 2'5x10)5K)1 fõ'
^06& mdohla 20cm jk iup;=ri%dldr ms;a;, ;yvqjl uOHfhys wrh 5cm jk fldgila iuñ;sl f,i lmd
bj;afldg ;sfí' ;yvqfõ WIaK;ajh 1000C lska by< kexjQ úg isÿf¾ kj wrh l=ula fõo@ ms;a;, j,
f¾Çh m%idrK;dj 2x10)5 0C)1 hehs i,lkak'
^07& f¾Çh m%idrK;dj 2'5x10)5 0C)1 f,dayhlska ;kk ,o óg¾ fldaÿ folla 00C ys§ l%udxlkh lr we;' tla
tla óg¾ fldaÿfõ tla fl<jrla isria ì;a;shlg iúlr rEmfha oelafjk mßÈ tll me;af;ka wfkl
msysgk f,ig tajd ;sria f,i ilia lr we;' tla óg¾ fldaÿjla 00C ys mj;ajd .kq ,nk w;r wfkl
100C ys mj;ajd .kq ,efí' fldaÿj, mßudK fofla my; oelafjk l=uk i,l=Kq tlsfkl iumd; fõo@
^2'5cm yd 25'1cm $ 40cm yd 40'1cm $ 39'9cm yd 40'0cm&
^08& ms;a;, wj,ïNhla iys; Trf,daiqjla 150C ys § ksjerÈ ld,h fmkajhs' WIaK;ajh 300C jk Èkhl
Trf,daiqj Ndú;d lrk úg oji wjidkfha Trf,daiqj olajk ld,fha we;sjk fodaIh fldmuKo@ fuu
Trf,daiqj 100C WIaK;ajh we;s mßirhl ;nd we;s úgl i;shl ld,hl§ th fmkajk mdGdxlfhys we;s
jk fodaIh .Kkh lrkak' ms;a;, j, f¾Çh m%idrK;djh 1.9x10-5K-1 fõ'
^09& ldur WIaK;ajfha we;s l È.e;s ;U lïìhl WIaK;ajh T m%udKhlska kexjQ úg tys È. 1% m%udKhlska
by< hhs' ldur WIaK;ajfha we;s 2l x l udk iys; ;U ;yvqjl WIaK;ajh T m%udKhlska by< kexjQ
úg tys j¾.M,h jeäjk m%;sY;h@
^10& 00C WIaK;ajfha§ ksjerÈ jk ms;a;, mßudKhla Ndú;d lr 300C ys§ 100m ksjerÈ È.la ukskq ,enQ úg
mdGdxlh l=ulao@ ^ms;a;, j, f¾Çh m%irK;dj 2x10-5 0C-1&
17
^11& jdfka ñkqï máhla 50C WIaK;ajhl § l%udxlkh lr we;' 400C WIaK;ajhl§ th Ndú;d lrk úg tu.ska
,nd fok mdGdxlfha m%;sY; fodaIh l=ulao@ ^jdfka j, f¾'m%'i 1x10-5 0C-1&
^12& 1m úIalïNhla we;s ,S frdaohlg hlv mÜgula iúl< hq;=j we;' mÜgfï wrh frdaofha wrhg jvd
3mm m%dudKhlska wvqh' hlv j, j¾.M, m%idrK;dj 2.4x10-5 0C-1 kï" fuys§ mÜgfï WIaK;ajh jeäl,
hq;= m%udKh fldmuKo@
^13& rEmfha oelafjkafka úfYaIs; WIaK;ajudkhls' AB oKav ;kd we;af;a f¾Çh m%irK;dj 2x10)5 0C)1 jk
f,dayhlska jk w;r tys A fl,jr wp, f,i iúlr we;' tys B fl,jr p,kh úh yels jk mßÈ
frda,rhla u; ;nd we;s w;r oKav" frda,rh iu. r¿ f,i iam¾Y fõ' tneúka oKav m%idrKh ùfï§
,siaiSulska f;drj frda,rh N%uKh fõ' frda,rfha wrh 0'5mm jk w;r thg 100mm È. o¾Ylhla
iúlr we;' o¾Ylh .uka lrk mßudKh 0'5mm fldgia j,ska l%udxlkh lr we;'WIaK;ajudkfhka 0'10C
WIaK;aj fjkila ksjerÈ f,i lshùu i|yd oKafâ È. fldmuK úh hq;=o@
^14& rEmfha oelafjkafka wp, ia:dkhlg iúlr we;s 50cm ne.ska È. ms;a;, yd
hlv oඬq foll ksoyia fl<jrj,a w;r ;nd we;s wrh 0'5mm jk r¿
is,skavrdldr wlaI oKavls' wlaI oKavg o¾Ylhla iúlr we;s w;r moaO;sfha
WIaK;ajh by< kexjQ úg 100 fldaKhlska o¾Ylh lrlefõ' ms;a;, yd hlv
j, f¾Çh m%idrK;d ms<sfj,ska 1'8x10)5 0C)1 yd 1'2x10)5 0C)1 hhs .ksñka oඬq r;a
lr we;s WIaK;aj mr;rh fidhkak'
^15& 200C ys we;s ;=kS jdfka ;yvqjlg yd 100C ys we;s ;=kS ;U ;yvqjlg iudk j¾.M, we;' jdfka j, yd
;U j, f¾'m%'i' ms<sfj,ska 11x10)6K)1 yd 19x10)6K)1 fõ' ;yvq fofla j¾.M, iudk jk fmdÿ WIaK;ajh
l=ulao@
^16& f,day >klhl WIaK;ajh 200C lska by< kexùfï§ tys mßudj 0.12% lska jeä fõ' f,dayfha f¾Çh
m%idrK;dj jkafka l=ulao@
^17& ABC iuoaúmdo ;%sfldaKdldr rduqfõ AB } AC } b o BC } 2a o fõ' BC j, uOH ,laIHh D,A j,g AD
kï oKavlska iïnkaO lr we;' AB yd AC ovq fol f¾Çh m%idrK;dj α jk f,dayhlska ;kd we;s w;r
BC oKav f¾Çh m%idrK;dj β jk f,dayhlskao AD oKav f¾Çh m%idrK;dj γ jk f,dayhlskao ;kd we;'
moaO;sh r;a l< úg weo fkd.eiS mj;S kï my; i|yka iïnkaO;djh i;H nj fmkajkak'
b2 ^α ) γ& } a2 ^β ) γ& ABC iumdo ;%sfldaKdldr rduqjla kï th r;a l, úg weo fkd.eiS mej;Sug
γ }1$3 x ^4α ) β& úh hq;= nj fmkajkak'
^18& È. 2l jQ f,day oKavla ;kd we;af;a È. l jQ iudk oඬq folla tlg ;eîfuks' fuu oඬq fol
2l ÿßka wp, wdOdrl folla w;r rEmfha mßÈ ;nd we;' WIaK;ajh θ j,ska by< oeuQ úg
oKafâ yß ueo rEmfha mßÈ x Wilg tifõ' l È.l we;sjk m%idrKh Δl b;d l=vd hehs
i,ld x } l ^2αθ&1$2 nj fmkajkak'
^19& 1m È." f¾Çh m%idrK;d a yd b jk f,day j,ska ;ekQ oඬq fol ne.ska f.k iup;=ri%dldr rduqjla ;kd
we;' tys WIaK;ajh 200C m%udKhlska kexùfï § rduqj weo fkdù mj;S kï tys lafIa;%M,fha jeä ùu
wdikak f,i 2^a ¤ b& nj fmkajkak'
18
>k m%idrKh nyqjrK
f¾Çh m%idrKh
(1) ÿïßh ud¾.hl jdfka f¾,a mS,s iúlrk ,oafoa WIaK;ajh 9.5℃ jQ Èklh' túg f¾,a mS,a,l È. 20 m w;r
tajd w;r 1 cm l ysveila ;nk ,§' fuu ysvei iïmQ¾Kfhkau uelS hkafka WIaK;ajh ljrla jQ Èkl§ o @
jdfka i|yd 𝛼 = 1 × 10−5 ℃−1
(i) 57.5℃ (ii) 59.5℃ (iii) 69.5℃ (iv) 63.5℃ (v) 62.0℃
(Time Target- 2 minutes)
(2) tla;rd rgl foaY.=Kfha mj;sk Wmßu WIaK;ajh 20℃ o wju WIaK;ajh −10℃ o fõ' 200 m wE;ska msysá
úÿ,s lïì lKq folla w;r" Wmßu WIaK;ajh we;s Èfkl ;u lïì wÈkq ,efí' ;U lïìhg ;sìh hq;=
wju È. fldmuK o @ ;U j, 𝛼 = 0.000018 𝐾 −1
(i) 200.108 m (ii) 150 m (iii) 167.87 m (iv) 220.18 m (v) 135.98 m
(Time Target- 2 minutes)
(3) È. 𝐿1 jQ oKavla f¾Çh m%idrK;dj 𝛼1 jQ o%jHlska o< È. 𝐿2 jQ ;j;a oKavla f¾Çh m%idrK;dj 𝛼2 jQ
𝐿
o%jHlskao ;kd we;' oඬq fofla È. m%udK w;r fjki, WIaK;ajfhka iajdhla; jkafka 1⁄𝐿 wkqmd;h l=uk
2
w.hla .kakd úgo@
𝛼 𝛼 𝛼2 2 𝛼1 2 𝛼
(i) 1⁄𝛼2 (ii) 2⁄𝛼1 (iii) 𝛼 +𝛼 (iv) 𝛼 +𝛼 (v) 𝛼√+𝛼1
1 2 1 2 2 1
(Time Target- 2 minutes)
(5) rEmfha oelafjk jdfka yd ms;a;, oඬq w;r mr;rh iEu úgu 1 m ùug
0℃ § tajdg úh hq;= È. fidhkak' jdfka j,
𝛼 = 12 × 10−6 ℃−1 ms;a;, j, 𝛼 = 18 × 10−6 ℃−1
(i) 4 m, 5 m (ii) 2m, 6m (iii) 2 m, 3 m
(iv) 1m, 3m (v) 5m, 2m
j¾.M, m%idrKh
(1) 20℃ ys we;s jdfka ;yvqjlg iy 10℃ we;s ;=kS ;U ;yvqjlg iudk j¾.M, we;' jdfka yd ;U j, f¾Çh
m%idrK;d ms<sfj,ska 11 × 10−6 𝐾 −1 iy 19 × 10−6 𝐾 −1 fõ kï, ;yvq fofla j¾.M, iudk jk fmdÿ
WIaK;ajh l=ulao@
(i) -2.75 ℃ (ii) -3.75 ℃ (iii) -5.25 ℃ (iv) -4.5 ℃ (v) -3.0 ℃
(Time Target- 2 minutes)
(2) ldur WIaK;ajfha we;s 𝑙 È.e;s ;U lïìhl WIaK;ajh T m%udKhlska kexjQ úg tys È. 1% m%udKhlska by<
hhs' ldur WIaK;ajfha we;s 2𝑙 × 𝑙 udk iys; ;U ;yvqjl WIaK;ajh T m%udKhlska by< kexjQ úg tys
j¾.M,h jeäjk m%;sY;h jkafka"
(i) 3% (ii) 0.5% (iii) 1.5% (iv) 2% (v) 1%
(Time Target- 2 minutes)
(3) wrh 5 𝑐𝑚 jQ ;U l=yr f.da,h (𝛼 = 16.6 × 10−6 ℃−1) WIaK;ajh 2.5 ℃𝑠 −1 l ksh; YS>%;djhlska jeä lrk
,§' tys mDIaÀl j¾.M,h jeäjk YS>%;djh jkafka"
(i) 2.61 × 10−5 𝑚2 𝑠 −1 (ii) 2.61 × 10−4 𝑚2 𝑠 −1 (iii) 2.61 × 10−3 𝑚2 𝑠 −1
−6 2 −1 −7 2 −1
(iv) 2.61 × 10 𝑚 𝑠 (v) 2.61 × 10 𝑚 𝑠
(Time Target- 2 minutes)
19
mßud m%idrKh
(1) f,day >klhl WIaK;ajh 20℃ lska kexùfï§ tys mßudj 0.12 % m%udKhlska jeä fõ kï, f,dayfha f¾Çh
m%idrK;dj jkafka"
(i) 2 × 10−5 ℃−1 (ii) 1 × 10−6 ℃−1 (iii) 2 × 10−6 ℃−1
−5 −1 −5 −1
(iv) 2.5 × 10 ℃ (v) 3.5 × 10 ℃
(Time Target- 2 minutes)
(2) ms;a;, j,ska iE¥ l=yr is,skavrhl wNHka;r úIalïNh 20℃ § 10.000 cm fõ' 20℃ § ndysr úIalïNh
10.020 cm jk jdfka is,skavrhla l=yrhg we;=¿ lsÍu i|yd ms;a;, is,Þkavrh r;al< hq;= wju WIaK;ajh
jkafka" ms;a;, j, 𝛼 = 2 × 10−5 𝐾 −1
(i) 150℃ (ii) 120℃ (iii) 110℃ (iv) 125℃ (v) 130℃
(Time Target- 2 minutes)
(3) jdfka n÷kla ;=< ms;a;, l=Üáhla ;eîfuka WIaK;ajh iu. fjkia fkdjk wNHka;r mßudjla ,ndf.k we;'
ms;a;, l=Üáh ;eîug fmr jdfka n÷fkys wNHka;r mßudj 0℃ § 2 × 10−4 𝑚3 úh' fuu WIaK;ajfha§
ms;a;, l=Üáfha mßudj jkafka"
ms;a;, yd jdfka j, f¾Çh m%idrK;d ms<sfj,ska 20 × 10−6 𝐾 −1 yd 12 × 10−6 𝐾 −1 fõ'
(4) tla;rd >k o%jHhl V mßudj;a, WIaK;ajh;a w;r we;s iïnkaOh 𝑉𝜃 = 𝑉0 (1 + 𝑎𝜃 + 𝑏𝜃 2 ) hk iólrKfhka
fokq ,efí. fuys 𝑉0 hkq 0℃ § tys mßudj jk w;r a =0.000175 𝐾 −1 yd
b = 0.0000024 𝐾 −2 o fõ' 0℃ yd 100℃ w;r o%jHfha uOHk f¾Çh m%idrK;dj jkafka"
(i) 4.15 × 10−4 𝑚3 (ii) 5.25 × 10−4 𝑚3 (iii) 4.15 × 10−3 𝑚3
(iv) 4.00 × 10−3 𝑚3 (v) 1.2 × 10−4 𝑚3
(Time Target- 2 minutes)
(5) wrh 5 cm jQ ;U l=yr f.da,hl (𝛼 = 16.6 × 10−6 ℃−1 ) WIaK;ajh 2.5 ℃𝑠 −1 l ksh; YS>%;djhlska jeä
lrk ,§' tys mßudj jeäjk YS>%;djh jkafka"
(i) 6.52 × 10−5 𝑚3 𝑠 −1 (ii) 6.52 × 10−4 𝑚3 𝑠 −1 (iii) 6.52 × 10−6 𝑚2 𝑠 −1
−6 3 −1 −6 3 −1
(iv) 6.52 × 10 𝑚 𝑠 (v) 7.5 × 10 𝑚 𝑠
(Time Target- 2 minutes)
o%j m%idrKh
Øjhla r;a lsÍfïoS o Øj wxY+kaj, lïmk jia:dr by< hdfuka Ø%jh wh;a lr .kakd bv m%udKh by< hdu
isÿfõ Ø%jhl m%idrK;dj ms<sno wOHkh lsrSfïoas mrsud m%idrKh b;d jeo.;a jk w;r th >khl mrsud
m%idrKh ioyd f.dv k.d .;a iQ;%fhka u wOHkh l< yel
❖ Øjhl m%idrKh wOHkh lsÍfïoS th wvx.= nÿfka o m%idrK;dj ie,lsh hq;=h
❖ Øjh muKla i,ld my; iuSlrK ,shd oelajsh yel
(∆𝜃) 𝛾 = Øjfha mrsud m%idrK;djh
wjidk Øj mrsudj
𝑉𝜃 = 𝑉0 (1 + 𝛾∆𝜃)
𝑉0 𝑉𝜃
wrïNl Øj mrsudj
20
01& mrsudj 10𝑐𝑚3 jk nÿkl 9𝑐𝑚3 Øj mrsudjla wka;¾.; fõ Øjfha iy nÿfka mrsud m%idrK;dj ms<sfj<ska
4 × 10−3 ℃−1 yd 1 × 10−3 ℃−1 kï moaO;sh 200℃ lska r;a lsÍfïoS msgdr .,k Ø%j mrsudj fidhkak
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
02& c,fha m%idrK;d ix.=Klh 6x10-4 0C-1 jk w;r nÿkla ;=< c,h 10m3 wka;¾.;lr we;' c,fha
WIaK;ajh 200C jeälrhs kï c,fha kj mßudj fidhkak'
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
03& f¾Åh m%idrK;d ix.=Klh 2x10-6 0C-1 jk úÿre nÿkla ;kd we;s w;r nÿfkka hï m%udKhla γ=1x10-5K)1
jk o%jhlska mqrjd we;' l=uk WIaK;ajhlg WIaK;ajh by< oeuqjo nÿfka ysia mßudj fkdfjkiaj mj;S'
o%jfha yd nÿfka wNHka;r mßud w;r wkqmd;h .Kkh lrkak'
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
04& f¾Åh m%idrK;dj 1'2x10-5 0C-1 jk f,dayhlska ;kd we;s mßudj 1000cm3 jk nÿkla uq¿ukskau mßud
m%idrK;dj 1'56x10-4 0C-1 jk o%jhlska mqrjd we;' moaO;sfha WIaK;ajh 500C lska by< oeófï§ W;=rd hk
o%j mßudj fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………….
100℃
wdrïNfhaoS iïmQ¾Kfhkau msÍ mj;sk n,anh
i,ld msgdr mrsudj ioyd m%ldYkhla my;
mrsos ,shd oelajh yel
0℃ 0℃
100℃
21
A wdrïNl mrsudj = 𝑉0 kï
∆𝜃 m%udKhlska WIaK;ajh by< kexjQ jsg
msgdr mrsudj (∆𝑉) = 𝑉0 (∆𝜃)𝛾oDYH
𝐴𝑙 = 𝑉0 (∆𝜃)𝛾oDYH
l l = 𝑉0 𝛾oDYH
(∆𝜃) 𝐴
𝑆= 𝑉0 𝛾oDYH
A= yrialv j¾.M,h
𝐴
msgdr mrsudj = Al
S = ixfõoS;djh
01& riÈh WIaK;ajudkhla )100C isg 1100C olajd WIaK;aj uekSu ioyd l%udxlkh lr we;' flaYsl k<fha
úIalïNh 0'68mm jk w;r )100C yd 1100C i,l=Kq w;r ÿr 30cm ls' úÿre ;=< riÈhj, oDYH mßud
m%idrK;dj 17x10-5K)1 kï 00C § WIaK;ajudkh ;=< wvx.= l<hq;= riÈh mßudj fidhkak
……………………………………………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
02& riÈh)úÿre WIaK;ajudkhl flaYsl isÿf¾ yrialv j¾.M,h A fõ' WIaK;ajh iu. A ksh; f,i
i,lkak' 00C § n,anfha mßudj V jk w;r tu WIaK;ajfh§ n,anh hka;ñka riÈfhka msß mj;S'
WIaK;ajh θ ys§ riÈh lfoa Wi fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
03& tla;rd riÈh WIaK;ajudkhl mßudKfha 0'5cm È.la u.ska wxYlhla fmkajhs' fuu WIaK;ajudkfha
n,anfhys we;s riÈh mßudj fo.=K lr flaYslfha yrialv j¾.M,h yß w¾Ohla l<fyd;a mßudKfha
tla wxYlhla olajk È. wdikak jYfhka fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
22
𝑚
𝑚 𝜌𝜃 =
𝜌0 = 𝑉𝜃
𝑉0
𝑚
𝜌 0
𝜌𝜃 = (1+𝛾∆𝜃) ➂
𝑚 𝑉𝜃 = ②
𝑉0 = 𝜌 ① 𝜌𝜃
0
Eg: 20° Øjhl oS >k;ajh 800𝑘𝑔𝑚−3 fõ. tys mrsud m%idrK;dj 𝛾 = 5 × 10−4 𝐾 −1 kï 60° oS kj >k;ajh
fidhkak.
……………………………………………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
𝜃
𝜃 0℃ → 4℃
0℃
𝜌𝜃
fï wkqj 4℃ oS c,hg
Wmrsu >k;ajhla mj;S
𝜌0
↓ 𝜌𝜃 =
1 + 𝛾(∆𝜃) ↑
𝜃
0℃ 4℃
YS; R;=jl fmdl=Kl whsia mj;sk wjia:djla i,ld tla tla ia:dkj, WIaK;aj my; mrsos ,shd oelajsh yel
−10℃ ^mrsir WIaK;ajh&
← 0℃
← 2℃
← 4℃
23
01& riosh ùÿre WIaK;ajudkhl 0℃ i,l=K iy 100℃ i,l=K w;r A=2𝑚𝑚2
isria k<h Tiafia Wi 40𝑐𝑚 ls tu k<fha yrialv j¾.M,h
2𝑚𝑚2 ls moaO;sh ksjerosj l%shd lrùu ioyd oS we;=<;a l< hq;=
100℃
riosh mrsudj .Kkh lrkak ^0℃ oS n,anh iïmQ¾Kfhkau msÍ
mj;S&
40𝑐𝑚
0℃
riosh j, oDYH m%idrK;dj
𝛾oDYH = 𝛾 i;H −𝛾nÿk 𝑉0
= 8 × 10−4 𝐾 −1 − 1 × 10−4 × 3𝐾 −1
𝛾 oDYH = 5 × 10−4 𝐾 −1
02& riÈh ) ùÿre WIaK;ajudkhlg wrh 5mm jQ n,anhla we;s w;r thg isÿf¾ úIalïNh 0'2mm jQ n|la
we;' )100C ys È n,anh iïmQ¾Kfhkau riÈfhka msß we;akï WIaK;ajudkfhys wp, ,laIH fol w;r
mr;rh fidhkak' riÈfhys i;H m%idrK;dj 1'8x10)4 0C)1 o ùÿre j, f¾Çh m%irK;dj 1x10)5K)1 o fõ'
03& 00C ys È ksjerÈ mSvkhla fmkajk ms;a;, mßudKhla iys; riÈh mSvkudkhla 200C ys § 75'820Hgmm
mdGdxlhla fmkajhs' 00C ys § ksjerÈ mSvkh fidhkak' riÈfhys i;H m%idrK;dj 1'8x10)4 0C)1 o ms;a;,
j, f¾'m%'i 1'9x10)5 0C)1 o fõ'
04& 40cm3 wNHka;r mßudjla iys; n÷kl mßud m%idrK;d ix.=Klh 4x10)4 jk o%jhla iïmq¾Ku
wka;¾.; lr we;' miqj n÷fka WIaK;ajh 300C g jeä lrhs'
i. o%jfha kj mßudj;a "
ii. n÷k idod we;s o%jHfha f¾'m%'i 1x10)5 0C-1 kï fuu WIaK;aj jeäùfuka wk;=rej n÷fka wNHka;r
mßudj;a fidhkak'
iii. fuu WIaK;aj jeäùu fya;=fjka msgdr .e¨ o%j mßudjo .Kkh lrkak'
05& 100cm3 wNHka;r mßudjla iys; n÷kla idod we;af;a f¾'m%'i 4x10)5 0C)1 jk ùÿre úfYaIhlsks' fuu n÷k
;=, mßud m%irK;d ix.=Klh 8x10)4 jk o%jhlska 80cm3 wka;¾.; lr we;' moaO;sfha WIaK;ajh 500C
jeä lsÍfuka wk;=rej n÷fka kj wNHka;r mßudj;a" o%jfha kj mßudj;a" ysia wjldY mßudj;a fidhkak'
06& WIaK;ajh t0C j,§ uOHkH mßud m%idrK;dj aw yd >k;ajh dw jk c,h îlrhl wvx.=fõ' t0C
WIaK;ajfhysu mj;sk >k;ajh dL(>dw jk c,h iu. ñY% fkdjk o%jhlska l=vd m%udKhla îlrhg j;a
lrkq ,efí' o%jfha uOHkh mßud m%irK;dj αL fõ' o%jH" c,h u; mdùug mgka .kakd WIaK;ajh i|yd
m%ldYkhla ,nd .kak'
24
07& 00C ys § uOHkh mßud m%irK;dj γ1 yd >k;ajh ρ1 jk o%jhla n÷kl wvx.= fõ' 00C ys § uOHkh
mßud m%irK;dj α2 yd >k;ajh ρ2 jk m<uq o%jh iu. wñY% o%jhla n÷k ;=,g ouhs' n÷fka WIaK;ajh
jeä lrk úg fojk o%jh" m<uq o%jh u; mdùu wrUk WIaK;ajh i|yd m%ldYkhla ,nd .kak'
08& 280C ys § f¾Çh m%idrK;djh 9x10)6K)1 jk ùÿre ma,dial=jl 50ml i,l=K olajd mßud m%irK;djh
1'8x10)9K)1 jk riÈfhka msÍ we;' moaO;sfha WIaK;ajh 480C olajd kexùfï§ tu i,l=Kg by<ska mj;sk
riÈh mßudj fidhkak'
09& taldldr yrialv j¾.M,hla iys; È. flaYsl k,hl riÈh mgla wka;¾.; jk w;r 00C WIaK;ajfha§
tys È. 100cm o 1000C WIaK;ajfha§ tys È. 101'55cm o fõ' ùÿrej, mßud m%idrK;dj fidhkak'
10& 100cm È. tlalr yrialv j¾.M,hla iys; flaYsl k,hl riÈh mgla wka;¾.; l< hq;= jkafka iEu
WIaK;ajhl§u tys È. ksh;j mj;sk f,I o¾Ykh jk mßÈ h' riÈh mfgys È. .Kkh lrkak'
riÈfhys yd ùÿre j, mßud m%idrK;d ms<sfj,ska 1'82x10)4K)1 yd 2'6x10)5 0C)1 fõ'
11& >k f,day lene,a,la jd;fha§ fmkajk nr 0'1kg fõ' 250C § fuh o%jhl iïmq¾Kfhka .s,ajd we;súg
fmkajk nr 0'09kg o o%jh yd f,day lene,a, 1000C WIaK;ajhg m;ajQ úg fmkajk nr 0'0902kg fõ'
f,dayfha f¾Çh m%idrK;dj 1'2x10)5 0C)1 kï o%jfha mßud m%idrK;djh fidhkak'
12& 200C ys mj;sk ,Sgrhl mßudfjka hq;a f,day n÷kla ;=, ùÿre l=Üáhla ;nd tys ysia mßudj mßud
m%idrK;djh 2x10)4K)1 jk o%jhlska mqrjd we;' f,dayfha yd ùÿre j, f¾Çh m%idrK;d ms<sfj,ska 2x10)5K)1
yd 1x10)5K)1úg ´kEu WIaK;ajhl§ o%jh n÷fkka bj;g fkd.e,Su i|yd 200C ys § l=Üáh mej;sh yels
Wmßu mßudj fidhkak'
13& jd;fha § weÆñkshï l=Üáhl ialkaOh 50g fõ' th 00C ys we;s mßud m%idrK;dj 1'9x10)4 0C)1 o%jhl
.s,ajQ úg oDYH ialkaOh 23g fõ' moaO;sh 500C olajd r;a l<úg weÆñkshï l=Üáfha oDYH ialkaOh
fidhkak' weÆñkshï j, f¾Çh m%idrK;dj 2'4x10)5 0C)1 fõ'
14& uOHidr WIaK;ajudkhla ;kd we;af;a 5cm3 mßudjla we;s ùÿre n,anhla yd 0'1mm2 yrialvla we;s
k,hla fhdod .ksñks' 00C WIaK;ajfha§ n,anh uqÆukskau mßud m%idrK;dj 1'4x10)4K)1 o ;dmdxlh 500C
jk uOHidr j¾.hlska mqrjd we;' ùÿre j, f¾Çh m%idrK;dj 1'33x10)5K)1 úg ueksh yels Wmßu
WIaK;ajh olajd l%udxlkh lsÍug k,hg mej;sh hq;= wju È. fidhkak'
15& 300C WIaK;ajhl mj;sk mßud m%idrK;dj 2'072x10)3K)1 jk o%jhla ;=, f¾Çh m%idrK;dj 2x10)5K)1 jk
f,dayhlska ;ekQ l=yr fnda,hla mßudfjka 40% la .s,S mdfõ' WIaK;ajh 1300C olajd kexjQ úg o%jh ;=,
.s,S mj;sk fldgfia mßudj fnda,fha uq¿ mßudfjka l=uk m%;sY;hlao@
25
(5) f¾Çh m%idrK;dj 1.20 × 10−5 ℃−1 jk f,dayhlska ;kd we;s mßudj 1000 𝑐𝑚3 jk n÷kla uq¿ukskau mßud
m%idrK;dj 1.56 × 10−4 ℃−1 jk o%jHhlska mqrjd we;' moaO;sfha WIaK;ajh 50℃ lska by< kexùfï§ W;=rd
hk o%j mßudj jkafka"
(𝑖) 10 𝑐𝑚3 (𝑖𝑖) 6 𝑐𝑚3 (𝑖𝑖𝑖) 16 𝑐𝑚3 (𝑖𝑣) 15 𝑐𝑚3 (𝑣) 25 𝑐𝑚3
(𝑻𝒊𝒎𝒆 𝑻𝒂𝒓𝒈𝒆𝒕 − 𝟐 𝒎𝒊𝒏𝒖𝒕𝒆𝒔)
−6 −1
(6) 28℃ f¾Çh m%idrK;dj 9 × 10 𝐾 jk ùÿre ma,dial=jl 50 ml i,l=K olajd mßud m%idrK;dj
−4 −1
1. 8 × 10 𝐾 jk riÈfhka mqrjd we;' moaO;sfha WIaK;ajh 48℃ olajd by< kexùfï§ tu i,l=Kg
by<ska mj;sk riÈh mßudj jkafka"
(𝑖)0.153 𝑚𝑙 (𝑖𝑖) 1.15 𝑚𝑙 (𝑖𝑖𝑖)0.75 𝑚𝑙 (𝑖𝑣)1.55 𝑚𝑙 (𝑣) 2.15 𝑚𝑙
(𝑻𝒊𝒎𝒆 𝑻𝒂𝒓𝒈𝒆𝒕 − 𝟐 𝒎𝒊𝒏𝒖𝒕𝒆𝒔)
(7) tla;rd f*daàka jdhq mSvk udkhl iqpl" l| yd mßudK ms;a;, j,ska ;kd we;' 0℃ § th 760 mmHg l
ksjerÈ jdhqf.da,Sh mSvkhla olajhs' jdhqf.da, mSvkh fkdfjkiaj mj;S kï" WIaK;ajh 20℃ f;la jeäjQ úg
tys mdGdxlh jkafka"
riÈfhys mßud m%idrK;dj = 1.8 × 10−4 𝐾 −1 ms;a;, j, f¾Çh m%idrK;dj = 2 × 10−5 𝐾 −1
(𝑖) 662.4 𝑚𝑚𝐻𝑔 (𝑖𝑖) 700 𝑚𝑚𝐻𝑔 (𝑖𝑖𝑖) 792.4 𝑚𝑚𝐻𝑔 (𝑖𝑣) 720.4 𝑚𝑚𝐻𝑔 (𝑣) 762.4 𝑚𝑚𝐻𝑔
jdhq m%idrKh
>k Øj jdhq fuka WIaK;aj yd mrsud muKla i,ld jdhqjl m%idrKh wOHkh lsÍu m%dfhda.slj fkdjk w;r
fuhg fya;=j jkaafka l=uk WIaK;ajfha jqjo jdhqj iEu jsgu th wka;¾.; nÿfka mrsudj wh;a lr .ekSuhs ta
wkqj jdhQka iïnkaOj wOHkh lsÍfïoS my; ufyalaISh .=K yd wkaùlaISh .=K jeo.;a fõ
ufyalaISh .=K wkaùlaISh .=K
• mSvkh • wxY=j, msysàu
• mrsudj • wxY=j, fõ.
• WIaK;ajh
➢ idudkH jdhq f.da,fha yuqjk 02 jeks jdhQka ;d;ajsl jdhQka jk w;r tajdfha jdhQfjka jdhqjg wka;¾
wKql n,j, m%N,;d yd jdhq wxY+ka jsiska wh;a lr .kakd mrsud fjkia ùu isÿfõ
➢ jdhq wKq w;r wka;¾ wKql wdld¾IK n, m%n,;d yd jdhq wxY+ka õiska wh;a lr .kakd mrsud fjkia
ùu isÿfõ
➢ jdhq wKq w;r wka;¾ wKql wdl¾Yk n, fkd.sksh yels jdhq mrmQ¾K jdhq f,i yeoskajsh yels w;r
tajd iïnkaOj my; kshuhka yeoskajsh yel
26
fndhs,a kshuh ^jdhqjl mSvk yd mßud w;r iïnkaOh&
ixjD; jdhq ksheoshl mrsmQ¾K jdhqjl WIaK;ajh ksh;j mj;sk jsgoS mSvkh mrsudjg m%;sf,dauj iudkqmd;sl
fõ
P
ksh; jsg
𝑉↓ → 𝑃↑
𝑉↑ → 𝑃↓
1
𝑃∝𝑉
𝐾
𝑃=
V 𝑉
𝑃𝑉 = 𝐾
𝑃𝑉 = 𝐾
P PV 1
𝑃 = 𝐾( )
𝑉
↑ ↑ ↑
𝑦 𝑚 𝑥
1
𝐼 𝑃∝( )
V 𝑉
𝑉
01& c,dYhl m;=f,ka ksl=;a jk mßudj 1cm3 jk jdhq nqnq<la c, mDIaGh fj;g meñfKk úg 5cm3
mßudjla w;alr .kS' c,dYfha .eUqr fidhkak' jdhqf.da,Sh mSvkh 10m Wie;s c, lolg iudk
hehs i,lkak'
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
02) laú,a k<hla ;=< 20cm È. riÈh lola u.ska jd; ialkaOhla isrlr we;' k<h isria f,I tys újD;
fl<jr by<g mj;sk mßÈ ;enqúg isrù we;s jd; ialkaOfha È. 20cm ls' my; ioyka tla tla
wjia:dfõ tu jd; ialkaOfha È. m%udK .Kkh lrkak'
a) k<fha újD; fl<jr by<g mj;sk mßÈ ;srig 300 la wdk; f,i
b) k<h 30° wdk; f,i
c) k<fha jsjD; fl<jr my<g mj;sk f,i isriaj
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
27
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
𝜃
∆𝑉 = ൫𝑉𝜃 − 𝑉𝑂 ൯
0℃ 𝑉𝜃 − 𝑉𝑂 = 𝛾𝑉𝑂 𝜃
𝜃
∆𝑉 ∝ 𝑉𝑂 − ① 𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 + 𝛾𝑉𝑂 𝜃
∆𝑉 ∝ 𝜃 − ② 𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 (1 + 𝛾𝜃)
① yd ② ∆𝑣 ∝ 𝑉𝑂 𝜃 ↑
𝑉0 𝑉𝜃 0℃ ys mrssudj
∆𝑉 = 𝑘𝑉𝑂 𝜃
^0℃ oS mrsudj&
∆𝑉 = 𝛾𝑉𝑂 𝜃
𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 + 𝑉𝑂 𝛾𝜃 𝑉𝜃
𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 𝛾(𝜃) + 𝑉𝑂
↑ ↑ ↑ ↑
𝑦 =𝑚 𝑥 + 𝑐 Δ𝑦
←𝑚=
Δ𝑥
iuSlrKfhka, 𝑉0
1 𝑚=
𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 (1 + 𝜃) 273
𝑚 = 𝑉𝑂 𝛾 273
𝑉𝑂 1
= 𝑉𝑂 𝛾 𝑉𝜃 = 𝑉𝑂 + 𝑉𝑂 × 𝜃 𝑉0
273 273
𝑉𝜃
1 𝑉𝜃 − 𝑉𝑂 𝑉𝑂
𝛾= ( )=( ) 𝜃℃
273 𝜃 273
−273℃ 0℃
28
𝑉 𝑉
𝑉∝𝑇
𝑦
𝑉 = 𝐾𝑇
= 𝑚𝑥
𝑉
=𝐾
𝑇
℃ 𝑇
−273 0𝐾
𝑃 ksh; 𝑉1
ksksjdfw =𝐾=𝐾
𝑇1
𝑇1 𝑇2
𝑉2
=𝐾=𝐾
𝑇2
𝑉1 𝑉2
𝑉1 𝑉2
=
𝑇1 𝑇2
Eg: 𝑉2 fidhkak.
𝑉 = 2𝑚3 𝑉2
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………
𝑃 ksh;j
(ii) ksksjdfwhf
27℃ 227℃
𝑉1 = 2𝑚3 𝑉2 =?
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
29
01& riÈh mgla Ndú;fhka jdhq lola isrlr we;s k<hla c, ;dmlhl .s,ajd we;af;a k<fha újD; fl<jr
by<g mj;sk mßÈh' c,h 300C ys§ mj;sk úg flaYsl k<h ;=< isrù we;s jdhq lfoa È. 22cm fõ' c,
;dmlfha WIaK;ajh 650C olajd jeäl< úg jdhq lfoa È. fidhkak'
…………………………………………………………………………………………………………………….……
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
…….……………………………………………………………………………………….……..………………………
……………………………………………………………………………………………….…………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………….………………...
∆𝑃 ∝ 𝜃 − ①
∆𝜃 ∝ 𝑃0 − ②
∆𝑃 ∝ 𝑃0 𝜃
∆𝑃 = 𝐾𝑃0 𝜃
∆𝑃 = 𝛾𝑃0 𝜃
𝑃0 − 𝑃0 = 𝛾𝑃0 𝜃
𝑃𝜃 = 𝑃0 (1 + 𝛾𝜃)
𝑃𝜃 = 𝑃0 (1 + 𝛾𝜃)
WIaK;ajh iu. jdhq idïm,fha mSvk jssaps,kh my; mrssos m%ia:dr .; l< yel
𝑚 = 𝑃0 𝛾 − ①
𝑃𝜃 = 𝑃0 ൫1 + 𝛾𝜃൯ 𝑃𝜃
𝑃0
𝑚 = ∆𝑦Τ∆𝑥 = −②
𝑃𝜃 = 𝑃0 + 𝑃0 𝛾𝜃 273
𝑃𝜃 = 𝑃0 𝛾𝜃 + 𝑃0 ①=③
Δ𝑦
←𝑚= 𝑃0
↑ ↑ ↑ ↑ Δ𝑥 𝑃0 𝛾 =
𝑉0 273
𝑦 = 𝑚 𝑥+𝑐 𝑚=
273
𝑃𝜃 = 𝜃°∁ oS mSvkhSS 𝑃𝜃
∆𝑌
𝑃0 = 0°∁ oS mSvkh
𝜃℃
−273℃ 0℃
∆𝑋
30
1 1
𝛾= 𝑃𝜃 = 𝑃0 (1 + 𝜃)
273 273
by; m%ia:drh WIaK;ajh g tosrsj ks¾udKh l< jsg my; iïnkaO;djh ,nd .; yel
𝑉 → 𝑉
𝑃1 𝑃2
𝑃1 = 𝐾𝑇1 𝑃2 = 𝐾𝑇2
𝑃 𝑃2
𝐾 = 1൘𝑇 𝐾= ൘𝑇
1 2
01& WIaK;ajh 270C ys mj;sk c, nÿkl ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkhl n,anh ;nd th ;=< mj;sk jdhq
mßudj ksh; lr.;a miq k< fol ;=< mj;sk riÈh uÜgï w;r fjki 10cm úh' c, nÿk tla;rd
WIaK;ajhlg m;alr n,anh ;=< mj;sk jdhq mßudj ksh; lr.;a miq k< fol ;=< mj;sk riÈh uÜgï
w;r fjki 20cm úh' jdhqf.da,Sh mSvkh 76Hgcm kï c, nÿfka WIaK;ajh .Kkh lrkak'
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
31
01& ú,l m;=f,ys mSvkh jdhqf.da, 5 lao WIaK;ajh 170C o fõ' úf,ys m;=f,a isg by<g jdhq nqnq<la .uka
lrk w;r c, mDIaGhl WIaK;ajh 270C la yd mSvkh jdhqf.da, 1la o fõ' jdhq nqnq< o%j mDIaGhg
wdikak wjia:dfõ§ yd jdhq nqnq< úf,ys m;=f,a mj;sk úg jdhq nqnqf<ys mßud w;r wkqmd;h fldmuKo@
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
.
wej.dâfrda kshuh
iïu; WIaK;ajh yd iïu; mSvk ;;a;aj hgf;a mj;sk ôkEu j¾.hl jdhq idïm, ;=< iudk mrsudfõoS
wka;¾.; jk wKq .Kk iudk fõ
tu.ska wej.dâfrda jiska my; ks.ukh bosrsm;a lr we;
ôkEu jdhq j¾.hl idïm,hl iïu; WIaK;aj yd mSvk hgf;a jdhqfõ 1𝑚𝑜𝑙 u.ska wh;a lr .kakd mrsudj
22.4𝑑𝑚3 fõ
iïu; WIaK;ajh = 0℃ = 278𝐾
iïu; mSvkh = 1 × 105 𝑃𝑎
by; ks.ukhkag wkqj iïu; ;;a;aj hgf;a jdhq i,ld wkqmd;h my; mrsos .Kkh l< yel
𝑃1 𝑉1
= 𝐾1
𝑇1
32
……………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………..……………
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
𝑃𝑉 = 𝑛𝑅𝑇
𝑁
𝑃𝑉 = 𝐿
𝑅𝑇 𝑁 = 𝑛𝐿
𝑅
𝑃𝑉 = 𝑁( 𝐿 )𝑅𝑇 𝑁 = wKq .Kk
𝑃𝑉 = 𝑁𝐾𝑇
mrsmQ¾K jdhq iuSlrKh Ndjs;fhka my; mrsos jsjsO iuSlrK jHq;amkak l< yel
uqq¿ ialkaOh
𝑚 𝑅𝑇
P=
Uq,q ialkaOh 𝑀 𝑉 PM = dRT
𝑚
n= =
>k;ajh 𝑀 𝑚 𝑅𝑇
P=
𝑉 𝑀
M = ujq,sl ialkaOh
d = >k;ajh
33
𝑃𝑉 = 𝑛𝑅𝑇
𝑃𝑜2 𝑃𝑉 = 𝑛𝑅𝑇 𝑃𝑁2
𝑛𝑅𝑇
𝑃𝑁2 =
𝑁2 𝑛𝑅𝑇 𝑉
𝑂2 𝑃𝑜2 =
𝑉 4 × 8 × 300
=
3 × 8 × 300 8𝑚3
=
8𝑚3 𝑃𝑁2 = 1200𝑃𝑎
𝑃𝑜2 = 900𝑃𝑎
jdhq idïm,hl uqˆ mSvkfha;a 𝑂2 j, ujq, Nd.fha;a .=Ks;fhka 𝑂2 j, wdxYsl mSvkh kej; ,efns
01& ,Sgrhl ma,dial=jla ;=< we;s jdhq ñY%Khlska iukaú; jkafka tlsfkl iu. m%;sl%shd fkdlrk A iy B jdhq
follsks' jdhq ñY%Kfha mSvkh 2x105Pa o WIaK;ajh 270C o jk w;r ñY%Kh ;=< A jdhqfjka ujq, 0'05 la
wka;¾.; fõ' ñY%Kh ;=< mj;sk B jdhq ujq, ixLHdj fldmuKo@ ^R } 8'3Jmol-1K-1&
…………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………….
fuu tallh hgf;aoS wm jiska jdhq idïm,hla ;=< mj;sk jdhq wxY=j, p,s;h iy tajdfha pd,l Yla;s wdY%s;
yÿkd.ekSï isÿ lrkq ,nhs
jdhq idïm,hla pd,l wKqljdoh ioyd mrmq¾K f,i ie,lSug kï th my; ;;a;aj hgf;a mej;sh hq;=h
pd,l wKql jdofha Wml,amk
01& idïm,h ;=< jdhq wxY+ka b;d jsYd, m%udKhla mj;S
02& idïm,h ;=< jdhq wxY+ka ir, f¾Çhj wyUq p,s;fha fhfoa
03& wxY=-wxY= w;r wka;¾ wKql wdl¾IK n, fkd.sksh yel
04& wxY=-wxY= w;r .eàï iy wxY=-ì;a;sh w;r .eàï mQ¾K m%;Hia: fõ
05& nÿk iu. ieioSfïoS jdhq wxY=j, mrsudj fkd.eksh yels ;rï l=vd fõ
fuu ,laIK j,ska nyq;rhla mj;sk jdhQka mrmQ¾K;ajhg wdikak fõ
pd,l iólrK
jdhq idïm,hla ;=< jdhq wxY=j, j¾. uOHk fõ.h weiqfrka pd,l iuSlrKh my; mrsos bosrsm;a lrkq ,nhs
𝑚 = jdhq wKqjl ialkaaOh
𝑁 = jdhq wKq .Kk
𝑉 = nÿfka mrsudj
𝑃 = nÿfka mSvkh
34
1 ̅𝐶̅̅2̅ = j¾. uOHkH fõ.h
𝑃𝑉 = 𝑚𝑁 𝐶2
3
2
̅𝐶̅̅̅2 = 𝑉1 +𝑉2 2 +𝑉3 2 +𝑉4 2
= (𝑚2 𝑆 −2 )
4
fuu idïm,fhau j¾. uOHkH uQ, fõ.h my; mrsos ,shd oelajsh yel
𝑉 2 + 𝑉2 2 + 𝑉3 2 + 𝑉4 2
1 ̅𝐶̅̅2̅ ඥ ̅𝐶̅̅2̅ = ඨ 1 = ൫𝑚𝑠 −1 ൯
𝑃𝑉 = 3
𝑚𝑁 4
pd,l iuSlrKh weiqrska j¾. uOHkH uQ, fõ.h ioyd my; m%ldYk f.dv kexjsh yel
1
𝑃𝑉 = 𝑚𝑁𝐶 2 mN = wKqjl ialkaOh × wKq.Kk = uq¨ ialkaOh(𝑚0 )
3
1
𝑃 = 𝑚𝑜 ̅𝐶̅̅2̅
3 𝜌 = >k;ajh
1 𝑚0
𝑃 = ( ) ̅𝐶̅̅2̅
3 𝑉
1
𝑃 = 𝜌 ̅𝐶̅̅2̅
3
̅𝐶̅̅2̅ = 3𝑃
𝜌
3𝑃
ඥ ̅𝐶̅̅2̅ = ඨ
𝜌
𝑅𝑇 𝑃
𝑃𝑀 = 𝜌𝑅𝑇 iuslrKhg wkqj ksh; WIaK;ajfhaoS wkqmd;h ksh;hla ksid wkqmd;h o ksh;hlaj mj;S fus
𝑀 𝜌
𝑃
wkqj hï ixjD; jdhq idïm,hl WIaK;ajh ksh;h ;nd mSvkh wvq$jeä l<o ta iu.u >k;ajh jsp,kh ù 𝜌
wkqmd;h ksh;hlaj mj;sk ksid j¾. uOHkH uQ, fõ.h ksh;j mj;S
̅𝐶̅̅2̅ = √3𝜌
𝜌
↑ 𝑃𝑀 =↑ 𝜌𝑅𝑇 ⇠ ksh;j
𝑃 𝑅𝑇
=
𝜌 𝑀
√ ̅𝐶̅̅2̅ = ඨ3𝑅𝑇
𝑀
35
fï wkqj ixjD; jdhq idïm,hl j¾. uOHkH uQ, fõ.h tys ksrfmalaI WIaK;ajfha j¾.uQ,hg wkqf,dauj
iudkqmd;sl fõ
01& jdhq wKq 6l fõ. my; oelafõ' 1ms-1 2ms-1 3ms-1 4ms-1 5ms-1 6ms-1 ' tajdfha uOHkH fõ.h;a" j¾.
uOHkH uq, fõ.h;a .Kkh lrkak'
…………………………………………………………………………………………………….…………………
……………………………………………………………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
02& 00C WIaK;ajfha§ yd jdhqf.da, 1l msvkfha§ yhsv%cka jdhqfõ j¾. uOHkH uq, fõ.h 1840ms-1 fõ' 1000C
WIaK;ajfha§ yd jdhqf.da, 1l msvkfha§ tys j¾.uOHkH uq, fõ.h fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………
03& 00C WIaK;ajfha§ yd jdhqf.da, 1l msvkhl§ yhsv%cka jdhqfõ j¾.uOHkH uq, fõ.h 1840ms-1 fõ' tu
;;a;aj hgf;a§ Tlaiscka jdhqfõ j¾. uOHkH uq, fõ.h fldmuKo@ ^yhsv%cka yd Tlaiscka jdhqj,
id'w'ialkaO ms<sfj<ska 2 yd 32 fõ&
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………...............
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
36
fï wkqj fmkS hkafka tla wKqjl pd,l Yla;sh jdhq j¾.h jdhqfõ mSvkh jdhqfõ mrsudj >k;ajh jeks rdYska
u; rod fkdmj;sk njhs
uq¨ idïm,fha pd,l Yla;sh my; mrsos .Kkh l< yel wu;r oekqug
𝐸𝑇 = 𝐸 × 𝑁 …………………………………………
…………………………………………
𝐸𝑇 = 3⁄2 𝐾𝑇 × 𝑁 …………………………………………
…………………………………………
3
𝐸𝑇 = 𝑁𝐾𝑇 …………………………………………
2
𝑁 …………………………………………
𝑅 ( = 𝑛)
𝐿 …………………………………………
𝐸𝑇 = 3⁄2 Ⓝ × ×𝑇
Ⓛ …………………………………………
…………………………………………
𝐸𝑇 = 3⁄2 𝑛𝑅𝑇 …………………………………………
…………………………………………
𝑃𝑉 = 𝑛𝑅𝑇
….
𝐸𝑇 = 3⁄2 𝑃𝑉
01& i,lk jdhq moaO;shl 270C § pd,l Yla;sh fuka fo.=Khl pd,l Yla;shla mj;sk WIaK;ajh fidhkak'
…………………………………………………………………………..………….………………………………..
…………………………………………………………………………………….……………………...…………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………..
02& A yd B ixjD; nÿka foll jdhq ujq, n1 yd n2 m%udK T1 iy T2 WIaK;aj hgf;a mj;S' fuu nÿka fofla
jdhq Yla;s ydkshlska f;drj ñY% ùug i,iajk ,§' ñY%Kfha fmdÿ WIaK;ajh fidhkak'
………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………….…
……………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………….…
……………………………………………………………………………………………………………………….
^02& 2m Wi isria is,skavrdldr Ndckhl by, fl<jrg ieye,aÆ >¾IKh iys; ;=kS msiagkhla fh§fuka
1x105Pa mSvkhla hgf;a jdhqjla isrlr we;' oeka msiagkh u;g riÈh j;a lrñka msiagkh my<g .uka
lrùug i,iajkq ,efí' riÈh Ndckfhka bj;g bysÍug m%:ufhka msiagkh fldmuK ÿrla my<g .uka
lrhso@ jdhqfjys WIaK;ajh ksh;j mj;skafka hehs Wml,amkh lrkak' ^riÈfhys >k;ajh 13600kgm)3&
^03& 40m .eUqre jejl m;=f,ys WIaK;ajh 120C jk w;r tys mDIaGfha WIaK;ajh 350C ls' 1cm3 mßudjla
we;s jdhq nqnq,la jej m;=f,ka ksoyia ù by,g .uka lrhs' jdhqf.da,Sh mSvkh 10m Wi c, l|lg
;=,Hh fõ kï jdhq nqnq, jeõ mDIaGhg meñfKk úg tys mßudj fidhkak'
37
^04& lsñÿï l=áhl Wi 2m ls' th c,dYhla ;=, hï .eUqrla olajd .s,ajd we;s úfgl th ;=,g 50cm Wila
olajd c,h we;=,a ù we;' c, mDIaGfha isg lsñÿï l=áfha by< mDIaGhg mj;Sk .eUqr fidhkak'
jdhqf.da,Sh mSvkh" 10m È.e;s cd, l|l Wig iudk hehs Wml,amkh lrkak'
^05& 500cm3 yd 300cm3 l mßud iys; n,an folla mßudj fkd.eksh yels ;rï l=vd k<hlska iïnkaO lr
jdhqjlska mqrjd we;' úYd, n,anh A f,i;a " l=vd n,anh B f,i;a kï lr we;s w;r A n,anh yd B
n,anhka folu ldur WIaK;ajh 270C ys § mj;sk w;r th ;=, mSvkh 2x105Pa fõ' miqj A n,anfha
WIaK;ajh 1270C olajd o" B n,anh ;=, WIaK;ajh 570C olajd;a jeälrhs' túg n,anh ;=< kj mSvkh
fidhkak'
^06& iudk wNHka;r mßud j,ska hq;a ùÿre n,an folla flá isyska k<hlska iïnkaO lr we;' fuu n,an ;=<
270C WIaK;ajfha yd 160Hgmm mSvkfha mj;sk jd;h wvx.= fõ' wk;=rej tla n,anhl WIaK;ajh 730C
olajd jeä lrkq ,efí' n,an ;=<jQ jd;fha mSvkh;a tla n,anhlska wfkl fj; .,d hk Nd.sl jd;
ialkaOh fidhkak'
^07& fodaI iys; riÈh mSvkudkhl riÈh l|g by,ska mj;sk wjldYfha jd;h iaj,amhla /§ we;. tu
wjldYfha È. 25cm jk úg k,fha yd fødaKsldfõ riÈh uÜgï w;r Wi 75cm fõ' k,h hï
m%udKhlska riÈh fødaKsldj ;=, .s,ajQ úg k,fha riÈhg by,ska jQ wjldYfha È. 20cm jk úg k,fha
yd fødaKsldfõ riÈh uÜgï w;r Wi 74'6cm fõ' jdhqf.da,Sh mSvkh .Kkh lrkak'
^08& tlu WIaK;ajfha ;sfnk jdhQ j¾. foll wKqjl ialkaOh m1 yd m2 fõ' tajdfha j¾. uOHkh uQ,
m%fõ.h C1 yd C2 fõ' C1 / C2 wkqmd;h fidhkak'
^09& m%udKfhka iudk n,an folla isyska k<hlska hd lr we;s w;r tajd ;=, mßmQ¾K jdhqjla mj;S' n,an
foflau WIaK;aj 270C ys mj;S' tajd ;=, mSvkh riÈh wdOdrfhka 75cm fõ' oeka tla n,anhl WIaK;ajh
270C u ;ndf.k wfkfla WIaK;ajh 1270C g r;a lrhs' n,an m%idrKh fkdjk f,i i,ld my; i|yka
tajd fidhkak'
a) n,an ;=< kj mSvkh fidhkak'
b) WIaK;ajh jeä n,anfhka wfkla n,anfhka bj;a jQ ujq, ixLHdfõ m%;sY;h fidhkak'
^10& ixjD; n÷kla ;=< Tlaiscka yd khsg%cka jdhQ ñY%Khla mj;S' fïjdfha wdxYsl mSvk w;r wkqmd;h 3:5 fõ'
Tlaiscka yd khsg%cka j, idfmalaI mrudKql ialkaO ms<sfj,ska 32 yd 28 fõ' n÷k ;=< ;sfnk fuu
jdhqj, wKq w;r wkqmd;h yd tu jdhq j, ialkaO w;r wkqmd;h fidhkak'
38
(4) mßmQ¾K jdhqjl wKq 104 ixLHdjla .;a úg j¾. uOHk uQ, m%fõ.h 𝐶0 fõ' wKq 102 ixLHdjla f.k
fl,aúka WIaK;ajh 1⁄100 l< úg kj j¾. uOHk uQ, m%fõ.h"
𝐶 𝐶
(i) 𝐶0 (ii) 100𝐶0 (iii) 0⁄10 ( iv) 0⁄100 (v) 10𝐶0
(Time Target- 2 minutes)
(5) jid we;s ma,dial=jla ;=< 27℃ WIaK;ajh hgf;a mßmQ¾K jdhqjl 13 g wvx.= fõ' tys WIaK;ajh 52℃ olajd
kexjQ úg uq,a mSvkh fkdfjkiaj mej;Sug bj;a l< hq;= jdhq ialkaOh jkafka" (ma,dial=fõ m%idrKh fkdi,ld
yßkak&
(i) 2.5 g (ii) 2.0 g (iii) 1.5 g (iv) 1.0 g (v) 0.5 g
(Time Target- 2 minutes)
(6) mßmQ¾K jdhqjl wdrïNl WIaK;ajh T jk w;r tys mßudj V fõ' ksh; mSvkfha§ jdhqfõ WIaK;ajh ∆𝑇
∆𝑉
m%udKhlska jeä lrk úg mßudj ∆𝑉 m%udKhlska jeä fõ' 𝛿 = kï WIaK;ajh iu. 𝛿 ys úp,kh jvd;a
𝑉.∆𝑇
fyd¢ka ksrEmKh jkafka my; ljr m%ia:drfhka o@
(8) A yd B keue;s n÷ka foll tlalu jdhqjl iudk ialkaO wka;¾.; fõ' A yd B yS
ksrfmalaI WIaK;ajh ms<sfj,ska 𝑇1 yd 𝑇2 yÞ ksh;j ;nd .kq ,efí' tajdfha mSvkh
𝑇
(P) yd 1/ mßudj (1/V) w;r m%ia;drh rEmfha oelafõ' 1⁄𝑇 ys w.h iudk
2
jkafka"
(9) i¾jiu A yd B keue;s n÷ka follg iqug msiaig folla iúlr we;s w;r tla tla n÷k ;=< tlu
WIaK;ajh yd mßudj hgf;a mßmQ¾K jdhqjl fjkia ialkaO folla r|jd ;sfí' oeka n÷ka fol ;=< jdhQkag
ifudaIaK f,i ish mßudj fo.=K lr .ekSug i,iajkq ,efí' A yd B yS isÿjk mSvk fjkia ùï ms<sfj,ska
∆𝑃 yd 1.5 ∆𝑃 fõ' A yd B yS we;s jdhq ialkaO ms<sfj,ska 𝑚𝐴 yd 𝑚𝐵 kï"
(i) 4𝑚𝐴 = 9𝑚𝐵 (ii) 2𝑚𝐴 = 3𝑚𝐵 (iii) 3𝑚𝐴 = 2𝑚𝐵
(iv) 9𝑚𝐴 = 4𝑚𝐵 (v) 3𝑚𝐴 = 4𝑚𝐵
(Time Target- 2 minutes)
(10) iudk mßudjkaf.ka hq;= n÷ka folla ;=< tlu jdhqjla isrlr ;sfí' n÷kaj, mSvk yd ksrfmalaI WIaK;aj
ms<sfj,ska 𝑃1 , 𝑃2 yd 𝑇1 , 𝑇2 fõ' l=vd k<hlska n÷ka fol tlg wEª úg tajdfha fmdÿ mSvkh P yd WIaK;ajh T
fõ' 𝑃⁄𝑇 ys w.h iudk jkafka"
𝑃 𝑃 𝑃1 𝑇2 +𝑃2 𝑇1 𝑃1 𝑇1 +𝑃2 𝑇2 𝑃1 𝑃 𝑃 +𝑃
(i) 𝑇1 + 𝑇2 (ii) (𝑇1 +𝑇2 )2
(iii) (𝑇1 +𝑇2 )2
(iv) 2𝑇1
+ 2𝑇2 (v) 𝑇1 +𝑇2
1 2 2 1 2
(Time Target- 2 minutes)
(11) 27℃ WIaK;ajhl we;s mßmQ¾K jdhqjl WIaK;ajh 127℃ olajd jeä l< úg jdhq wKqjl uOHkH pd,l
Yla;sh jeäjk idOlh jkafka"
(i) 3⁄4 (ii) 4⁄3 (iii) 5⁄2 (iv) 2⁄5 (v) 3⁄2
(Time Target- 2 minutes)
39
(12) ksh; mSvkfha we;s wp, jdhq ialkaOhl mßudj V fõ' fuys mßudj 4V olajd jeäjk f;la ksrfmalaI
WIaK;ajh kxjkq ,efí' túg wKqj, j¾. uOHkH uQ, w.h lS .=Khla olajd jeäjkq we;ao@
(i) ;=fkka tlla fõ' (ii) Nd.hla fõ' (iii) fo.=Khla fõ'
(iv) ;=ka .=Khla fõ' (v) isõ .=Khla fõ'
(Time Target- 2 minutes)
(13) mßudj 10 𝑙 jQ jdhq is,skavrhla ;=< mSvkh 2 atm fõ. jdhq wKqj, pd,l Yla;sh jkafka"
(i) 3 𝑘𝐽 (ii) 5 kJ (iii) 2 kJ (iv) 7 kJ (v) 4 kJ
(Time Target- 2 minutes)
(14) mßudj 30 𝑙 jQ n÷kla ;=< 0℃ WIaK;ajfha§ 1 atm mSvkfhka hq;= jdhqjla isrlr ;sfí' WIaK;ajh ksh;j
;sìh§ jdhqfjka fldgila bj;a l< úg mSvkh 0.78 atm m%udKhlska wvq úh' wdrïNl jdhqfõ >k;ajh
1.3 𝑔𝑙 −1 kï bj;a l< hq;= jdhq ialkaOh jkafka"
(i) 28.45 g (ii) 32.32 g (iii) 40.5 g (iv) 45.5 g (v) 30.42 g
(Time Target- 2 minutes)
(15) 300 K WIaK;ajhl§ yd 1 × 105 𝑁𝑚−2 mSvkhl§ yS,shï jdhqfõ mßudj 0.04 𝑚3 fõ' yS,shï yÞ ialkaOh yd
j¾. uOHkH uQ, m%fõ.h jkafka" ^yS,shï j, id'w'ia' } 4 &
(i) 6.43 g, 1366.6 𝑚𝑠 −1 (ii) 5.43 g, 1933 𝑚𝑠 −1 (iii) 6.43 g, 1393 𝑚𝑠 −1
(iv) 7.43 g, 2933 𝑚𝑠 −1 (v) 8.45 g, 3933 𝑚𝑠 −1
(Time Target- 2 minutes)
(16) Tlaisckays idfmalaI wKql ialkaOh 32 o yhsv%ckays th 2 o fõ' −100℃ WIaK;ajh we;s yhsv%cka ys j¾.
uOHkH uQ, fõ.hg iudk j¾. uOHkH uQ, fõ.hla Tlaiscka ,nd.kafka ljr WIaK;ajhl§o@
(17) fnkaiSka jdIamfha wKqjl ialkaOh 1.29 × 10−25 𝑘𝑔 fõ' 100℃ WIaK;ajfha§ fnkaiSka jdIam wKqjl uOHkH
pd,l Yla;sh o tajdfha j¾. uOHk uQ, fõ.h o jkafka"
(fnkaiSka jdIam wKq mßmQ¾K jdhq wKq f,i yeisfrk nj Wml,amkh lrkak.)
(i) 6.72 × 10−21 𝐽, 346 𝑚𝑠 −1 (ii) 7.72 × 10−21 𝐽, 346 𝑚𝑠 −1 (iii) 5.72 × 10−21 𝐽, 355 𝑚𝑠 −1
(iv) 7.72 × 10−21 𝐽, 346 𝑚𝑠 −1 (v) 7.72 × 10−20 𝐽, 356 𝑚𝑠 −1
(Time Target- 2 minutes)
(18) iudk wNHka;r mßudj,ska hq;a ùÿre n,an folla flá isyska k,hlska iïnkaO lr we;' fï n,an ;=< 27℃
yd 60 cmHg l mSvkhlska hq;= jd;h wvx.= fõ' wk;=rej tla n,anhla −73℃ yS È wfkl 127℃ yS o ;nk
,§' n,an ;=< kj mSvkh;a tla n,anhlska wfklg bj;aj hk Nd.sl jd; m%udKhla jkafka"
(i) 53.33 cmHg, 1⁄6 (ii) 53.33 cmHg, 1⁄3 (iii) 52.33 cmHg, 1⁄7
(iv) 59.33 cmHg, 1⁄3 (v) 63.33 cmHg, 1⁄5
(Time Target- 2 minutes)
(19) tl iudk mßudjla we;s n,an folla isyska k<hlska iïnkaO lr we;' wdrïNfha§ tajd iïu; WIaK;aj
mSvkfhys we;s jdhqjlska mqrjd ;sfí' tla n,anhla ú,hkh jk whsia j,ska o wfkl c, ;dmlhlska o
wdjrKh lr we;s úg kj mSvkh 877.6 mmHg kï c, ;dmlfha WIaK;ajh jkafka"
(i) 99.8℃ (ii) 95.8℃ (iii) 109.8℃ (iv) 89.8℃ (v) 129.8℃
(20) mßudj 0.1 𝑚3 jk gexlshla ;=< 4 × 105 𝑃𝑎 mSvkhla iy 49℃ WIaK;ajhla hgf;a Tlaiscka jdhqj mqrjd
;sfí' gexlsfha mj;sk isÿrlska jdhqj ldkaÿ ùu ksid tys mSvkh 3 × 105 𝑃𝑎 olajd;a" WIaK;ajh 27℃ olajd;a
wvq úh' ldkaÿ jQ jdhq ialkaOh jkafka" (Tlaiscka j, idfmalaI wKql Ndrh 32)
(i) 95.45 g (ii) 93.39 g (iii) 100.5 (iv) 186.5 g (v) 81.42 g
(Time Target- 2 minutes)
40
ms<s;=re - Term Test Questions
WIaK;ajñ;sh
1–3 2–5 3–2 4–5 5–4 6–2
7–5 8–1 9–4 10 – 1 11 – 5 12 - 5
f¾Çh m%idrKh
1–2 2–1 3–2 4–2 5-3
mßud m%idrKh
1–1 2–2 3–1 4–1 5-4
j¾.M, m%idrKh
1–2 2–4 3-4
o%j m%idrKh
1–4 2–2 3–1 4–1 5-2
6–1 7–5 8–2 9–3 10 - 2
jdhq kshu
1-4 2–5 3–3 4–3 5-4
6–3 7–4 8–4 9–3 10 - 4
11 – 2 12 – 3 13 – 1 14 – 5 15 - 1
16 – 3 17 – 4 18 – 2 19 – 1 20 - 2
WIaK;ajñ;sh
(2) P iy Q kï riÈh ùÿre WIaK;ajudk foll mßudKfha ´kEu wkqrEm w.hl i<l=Kq folla w;r ÿr
ms<sfj,ska 1 mm iy 3 mm fõ' WIaK;ajudk ms<snoj lr we;s my; ioyka wfmdayk i,ld n,kak'
(A) Q WIaK;ajudkhg" P WIaK;ajudkhg jvd l=vd flaIsl wrhla we;'
(B) Q WIaK;ajudkhg" P WIaK;ajudkhg jvd úYd, riÈh n,anhla we;'
(C) Q WIaK;ajudkh u.ska ,nd .kakd mdGdxl P WIaK;ajudkh u.ska ,nd .kakd mdGdxl j,g jvd ksrjoH fõ'
by; ioyka m%ldY w;=ßka
(i) A muKla i;H fõ' (ii) B muKla i;H fõ' (iii) C muKla i;H fõ'
(iv) A yd C muKla i;H fõ' (v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fõ'
(1996)
(3) WKqiqï o%jHhl WIaK;ajh uekSu ioyd ùÿre)riÈh WIaK;ajudkhla iy ;dm úoahq;a hq.auhla Ndú;d l< úg"
;dm úoahq;a hq.auh u.ska jeä WIaK;ajhla jd¾;d úh' fï ioyd Èh yels jvd;a WÑ; fya;=j jkafka"
(i) ;dm úoahq;a hq.auh riÈh WIaK;ajudkhg jvd ixfõ§ ùuh'
(ii) ;dm úoahq;a hq.auh riÈh WIaK;ajudkhg jvd blauka m%;spdr oelaùuh'
(iii) lshùula jd¾;d lsÍu ioyd riÈh WIaK;ajudkh Wrd .kakjdg jvd jeä ;dm m%udKhla ;dm úoahq;a hq.auh
Wrd .ekSuh'
(iv) o%j mßudj b;d l=vdùuh'
(v) riÈfhys úYsIaG ;dm Odß;djh" ;dm úoahq;a hq.auh idod we;s f,dayj, úYsIaG ;dm Odß;d w.hkag jvd l=vd
ùuh'
(1997)
41
(4) WIaK;ajh by< hk úg riÈh)ùÿre WIaK;ajudkhl riÈh lo by< k.shs' óg jvd;a WÑ; fya;=j jkafka"
(i) riÈh fydo ;dm ikakdhlhla ùuh'
(ii) ùÿre ÿ¾j, ;dm ikakdhlhla ùuh
(iii) r;a l< úg ùÿre m%idrKh ùuh'
(iv) ùÿre j, m%idrKh riÈfhys m%idrKhg jvd wvq ùuh'
(v) WIaK;ajh jeä ùu;a iu. riÈh m%idrKh taldldr ùuh'
(2001 - 6)
(5) my; ioyka m%ldY m%fõifuka i,ld n,kak'
(A) ksh; mßud jdhq WIaK;ajudkh laIaKslj fjkia jk WIaK;aj uekSu ioyd fhda.H fkdjkafka th
ksrjoH WIaK;ajudkhla fkdjk ksidh'
(B) ;dm úoahq;a hq.auh laIaKslj fjkia jk WIaK;aj uekSu ioyd fhda.H jkafka tys ;dm Odß;dj
úYd, jk ksidh'
(C) ùÿre)riÈh WIaK;ajudkh laIaKslj fjkia jk WIaK;aj uekSu ioyd fhda.H fkdjkafka tys ;dm
Odß;dj b;d l=vd jk ksidh'
by; m%ldY j,ska"
(i) A muKla i;H fõ' (ii) B muKla i;H fõ' (iii) B yd C muKla i;H fõ'
(iv) A yd B muKla i;H fõ' (v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fkdfõ'
(2003 - 38)
(6) tla;rd riÈh)ùÿre WIaK;ajudkhl (P) iy uOHidr)ùÿre WIaK;ajudhl (Q) o%j lokays È. (𝑙) WIaK;ajh (𝜃)
iu. fjkia jk wdldrh m%ia;drfhka olajd we;' fuu m%ia;drh muKla mokï lr .ksñka
YsIHfhla my; ioyka fmdÿ ks.uk j,g t<fUÞ'
(A) riÈh WIaK;ajudk uOHidr WIaK;ajudk j,g jvd ixfõ§ fõ'
(B) riÈh WIaK;ajudk uOHidr WIaK;ajudk j,g jvd È.ska jeä fõ'
(C) riÈfhys mßud m%idrK;dj uOHidrfhys mßud m%idrK;djg jvd jeä fõ'
(7) WIaK;ajudk j,g fydo ixfõ§;djla fukau fydo ksrjoH;djlao ;sìh hq;=h' fï iïnkaOfhka
riÈh WIaK;ajudk ioyd my; l=ula i;H fõo@
(2007 - 57)
(8) wl%uj;a is¥re wrhla iys; flaYsl k,hlska idod we;s riÈh WIaK;ajudkhla
ksjerÈ WIaK;ajudkhlg tfrysj l%udxlkh l< úg rEmfha fmkajd we;s jl%h
,eìKs' fuys 𝜃𝑃 hkq ksjerÈ WIaK;ajudkfha mdGdxlh jk w;r 𝜃𝐹 hkq thg
wod< wl%uj;a WIaK;ajudkfha mdGdxlh fõ' YsIHhska lsysm fofkla by; jl%h
ie,ls,a,g f.k flaIsl k<fhys isÿfrys yevh my; fmfkk wdldrhg
wfmdaykh l<y' my; i|yka rEm w;=frka lskï rEmh yevh i|yd fydou
wdlD;sh olajhs o@
42
(2011 - 24)
(9) WIaK;aj ñkqula i|yd ksjerÈ w.hla ,nd §ug" § we;s WIaK;ajudkhlg we;s yelshdj ms<sn|j lr we;s
my; i|yka m%ldY i,ld n,kak'
(A) ld,hla iu. YS>% f,i fjkia jk WIaK;ajhka ñksh hq;= wjia:dj,§ ta i|yd § we;s WIaK;ajudkh"
WIaK;ajh iu. WIaK;ajó;sl .=Kh úYd, f,i fjkia jk wdldrfha tlla úh hq;=h'
(B) WIaK;ajh ñksh hq;= mßirfha ;dm Odß;dj yd iei§fï§ WIaK;ajudkfha ;dm Odß;dj fkd.sKsh yels
;rfï úh hq;= h'
(C) WIaK;ajñ;sl .=Khg WIaK;ajh iu. f¾Çh úp,khla ;sìh hq;=h'
by; m%ldY w;=ßka
(i) B muKla i;H fõ' (ii) A yd B muKla i;H fõ' (iii) B yd C muKla i;H fõ'
(iv) A yd C muKla i;H fõ' (v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fõ'
(2012 -34)
(10) 30℃ ldur WIaK;ajfha ;nd we;s 0 − 110℃ WIaK;aj mrdihla iys; P,Q iy R kï fjkia j¾. j,
WIaK;ajudk ;=kla 100℃ ys mj;ajdf.k hkq ,nk úYd, f;,a n÷klg ld,h t = 0 § tljru we;=,a
we;=,alr tajdfha mdGdxl (𝜃) ld,h (t) iu. igyka lr.kakd ,§' rEmfha jl%j, fmkajd we;af;a WIaK;ajudk
;=k i|yd t iu. 𝜃 ys úp,khhs' jl% ;=k úYaf,aIKh lsÍfuka miq WIaK;ajudk ms<sn|j lr we;s myl
i|yka ks.uk i,ld n,kak'
(A) P jvd;au ixfõ§ WIaK;ajudkh fõ'
(B) P iy R WIaK;ajudk ksrjoH jk kuq;a Q tfia fkdfõ'
(C) R WIaK;ajudkfha mßudKh f¾Çh fkdfõ'
by; ks.uk w;=frka"
(i) A muKla i;H fõ' (ii) B muKla i;H fõ'
(iii) A yd B muKla i;H fõ' (iv) B yd C muKla i;H fõ'
(v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fõ'
(2014 -31)
(11) tl tflys n,anh ;=< iudk riÈh mßudjla we;s A iy B riÈh ùÿre WIaK;ajudk foll flaYsl k,j,
wrhka ms<sfj<ska r iy 𝑟⁄3 fõ' n,anj, WIaK;aj 1℃ lska jeä l< úg
A ys riosh lfoys os. fjkiaùu
B ys riosh lfoys os. fjkiaùu
A yS riÈh l|ys È. fjkiaùu hk wkqmd;h wdikak jYfhka ^ùÿrej, m%idrKh fkdi,ld yßkak&'
1 1
(i) 9 (ii) 3 (iii) 1 (iv) 3 (v) 9
(2015 -3)
(12) isÿf¾ wrh taldldr jQ tla;rd o%jH úÿre WIaK;ajudkhla l%udxlkh lr we;af;a c,h ;dmdxl iy whsiays
o%jdxl Ndú; lsÍfukah' fuu WIaK;ajudkfha Ndú; lrkq ,nk WIaK;ajudk o%jhlg my; § we;s .=K
w;=frka w;HjYHfhkau ;sìh hq;= .=Kh l=ulao@
(i)by, mßud m%idrK;dj (ii) taldldr mßud m%idrKh (iii) by< ;dm ikakdhl;dj
(iv) wvq úYsIag ;dm Odß;dj (v) wvq jdIam mSvkh'
(2016 -3)
(13) 𝑃 iy 𝑄 hk riÈh - ùÿre WIaK;ajudk folla 𝑃 ys riÈh n,anh 𝑄 ys riÈh n,anhg jvd úYd, jk mßÈ
ks¾udKh lr ta folu 0℃ − 100℃ mrdifha§ l%udxlkh l< hq;=j we;' n,an foflysu ì;a;sj,g tlu
>klu we;s nj Wml,amkh lrkak'
my; m%ldY i,ld n,kak'
iqÿiq taldldr isÿre wrhka iys; flaYsl k, Ndú; lrñka WIaK;ajudk fol"
(A) 0℃ iy 100℃ i,l=Kq w;r tlu flaYsl È. ,efnk mßÈ ks¾udKh l< yelsh'
(𝐵) uksk WIaK;ajfha iS>% fjkiaùï i|yd tlu m%;spdr ld,h ,efnk mßÈ ks¾udKh l<
yelsh'
(𝐶) 𝑃 WIaK;ajudkfha ixfõ§;dj Q WIaK;ajudkfha ixfõ§;djg jvd jeäjk mßÈ ks¾udKh l< yelsh'
43
by; m%ldY j,ska"
(i) A muKla i;H fõ' (ii) B muKla i;H fõ' (iii) B yd C muKla i;H fõ'
(iv) A yd C muKla i;H fõ' (v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fõ'
(2018 -19)
(15) ksrfmalaI YqkH WIaK;ajh ms<sn|j lr we;s my; m%ldY i,ld n,kak'
(A) th jdhqf.da, mSvkfha§ c,h ñfok WIaK;ajh fõ'
(B) th ishÆu jdhq o%j njg m;ajk WIaK;ajh fõ'
(C) th mßmQ¾K jdhqjl uOHhk pd,l Yla;sh YqkH jk WIaK;ajh fõ'
by; m%ldY w;=frka"
(i) A muKla i;H fõ' (ii) C muKla i;H fõ' (iii) A yd C muKla i;H fõ'
(iv) B yd C muKla i;H fõ' (v) A,B iy C hk ish,a,u i;H fõ
(2022(2023) -15)
(1) ldur WIaK;ajfha we;s A yd B f,day ovq folla tlg r;a lr tajdfha m%idrK ∆𝑙, jeäjk
WIaK;ajh ∆𝜃 iu. m%ia;dr .; l< úg tu jl% fol rEmfha fmkajd we;s mßÈ t; u;
tl msysgk nj fmksK'
fuh isÿúh yelafla"
(i) oඬq folu tlu o%jHfhka idod we;skï muKs'
(ii) A ys È. B ys È.g iudk kï muKs'
(iii) A ys f¾LSh m%idrK;dj B ys tu w.hg iudk kï muKs'
(iv) oඬq folu i|yd ‘f¾Çh m%idrk;dj × uq,a È.’ .=Ks;h tl iudk kï muKs'
(v) oඬq fol tlg r;al<fyd;a muKs'
(2014 -13)
(2) 𝑙𝐴𝑙 iy 𝑙𝑐𝑢 ms<sfj,ska" ldur WIaK;ajfha isg 𝜃℃ m%udKhlska WIaK;ajh jeä l< úg weÆñkshï (Al) iy ;U
(Cu) oඬq foll uq,a Èf.ys isÿjQ Nd.sl jeäùu ksrEmKh lrhs' 𝜃℃ iu. 𝑙𝐴𝑙 iy 𝑙𝑐𝑢 ys úp,kh jvd fyd¢ka
olajkq ,nkafka my; l=uk m%ia:drfhkao@
^weÆñkshï iy ;Uj, f¾Çh m%idrK;d ms<sfj,ska 2.3 × 10−5 ℃−1 iy 1.7 × 10−5 ℃−1 fõ&
(3) f,day oKavl WIaK;ajh 100℃ lska jeä lrk úg tys Èf.ys Nd.sl fjkiaùu 2.4 × 10−5 fõ'
oKav idod we;s o%jHfhys f¾Çh m%idrK;dj jkqfha"
(i) 2.4 × 10−3 ℃−1 (ii) 2.4 × 10−4 ℃−1 (iii) 2.4 × 10−5 ℃−1
−6 −1 −7 −1
(iv) 2.4 × 10 ℃ (v) 2.4 × 10 ℃
(2018 -7)
44
j¾.M, m%idrKh
(1) hlfvys f¾Çh m%idrK;dj 1.2 × 10−5 ℃−1 fõ' tys mDIaÀl m%idrK;dj (𝛽) iy mßud m%idrK;dj (𝛾) i|yd
ksjerÈ w.hka fokafka my; i|yka l=uk m%;spdrfhkao @
(i) 𝛽= 2.4 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 4.8 × 10−5 ℃−1
(ii) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 2.4 × 10−5 ℃−1
(iii) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 3.6 × 10−5 ℃−1
(iv) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 1.2 × 10−5 ℃−1
(v) 𝛽= 2.4 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 3.6 × 10−5 ℃−1
(1986 -)
2
(2) úYd, weÆñkshï ;yvqjl j¾.M,h 1 𝑐𝑚 jQ iup;=ri%dldr isÿrla we;' weÆñkshï j, f¾Çh
m%idrK;dj 25 × 10−6 ℃−1 kï, WIaK;ajhlska 20℃ jeä l< úg isÿfrys j¾.M,h"
(𝑖) 1.001 𝑐𝑚2 (𝑖𝑖) 1.0005 𝑐𝑚2 (𝑖𝑖𝑖) 0.999 𝑐𝑚2 (𝑖𝑣) 0.9995 𝑐𝑚2 (𝑣) 1.0 𝑐𝑚2
(𝟏𝟗𝟖𝟕 )
−5 −1
(3) f¾Çh m%idrK;dj 1.2 × 10 ℃ jQ jdfka ;yvqjl jD;a;dldr isÿrla idod we;' ;yvqfõ WIaK;ajh 100℃
lska by< kexjqjfyd;a isÿfrys j¾.M,h
(𝑖) 2.4 × 10−3 Nd.hlska jeä fõ (𝑖𝑖) 2.4 × 10−3 Nd.hlska wvqfõ'
−3
(𝑖𝑖𝑖) 1.2 × 10 Nd.hlska jeä fõ (iv) 1.2 × 10−3 Nd.hlska wvq fõ
(𝑣) fkdfjkiaj mj;S'
(2003)
mßud m%idrKh
(1) hlfvys f¾Çh m%idrK;dj 1.2 × 10−5 ℃−1 fõ' tys mDIaÀl m%idrK;dj (𝛽) iy mßud m%idrK;dj (𝛾) i|yd
ksjerÈ w.hka fokafka my; i|yka l=uk m%;spdrfhkao @
(i) 𝛽= 2.4 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 4.8 × 10−5 ℃−1
(ii) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 2.4 × 10−5 ℃−1
(iii) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 3.6 × 10−5 ℃−1
(iv) 𝛽= 1.2 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 1.2 × 10−5 ℃−1
(v) 𝛽= 2.4 × 10−5 ℃−1 𝛾 = 3.6 × 10−5 ℃−1
(1986 -)
o%j m%idrKh
(1) rEmfha fmkajd we;s mßÈ mßud m%idrK;dj 𝛾 jQ o%jhla f¾Çh m%idrK;dj
𝛼 jQ o%jhlska idod we;s k,hla ;=< 𝑙0 È.e;s o%j flkaola idohs' WIaK;ajh
𝜃 m%udKhlska by< kexjQfha kï flkafoa È. jkqfha"
(1+𝛾𝜃) 𝑙0 (1+𝛾𝜃) (1+𝛾𝜃)
(i) 𝑙0 (ii) 𝑙0 (1+𝛼𝜃) (iii) 𝑙0 (1 + 𝛾𝜃)(1 + 2𝛼𝜃) (iv) (1+2𝛼𝜃) (v) 𝑙0 (1+3𝛼𝜃)
(2006 -)
(2) rEmfha fmkajd we;s mßÈ mgq yrialv j¾.M,hla iys; ùÿre Ndckhl h Wilg o%jhla mqrjd
we;' Ndckfha m%idrKh fkdi,ld yeßh yels kï" WIaK;ajh (𝜃) iu. h fjkiajk YS>%;djh
(R) jvd;au fyd¢ka ksrEmKh lrkq ,nkafka"
(2009 )
45
(3) mßud m%idrK;dj 𝛾1 jQ 0℃ ys mj;sk >K f.da,hla 𝜃℃ ys mj;sk o%jhl rEmfha olajd we;s mßÈ
iïmQ¾Kfhka .s,S mdfjñka mj;S' o%jfha mßud m%idrK;dj 𝛾𝑓 (> 𝛾𝑠 )fjs' iuia; f.da,h iu. o%jh lsishï
WIaK;ajhlg isis,a lrkq ,efí'
my; m%ldY i,ld n,kak'
(A) isis,a lsÍfuka miq f.da,fhka fldgila o%j mDIaGhg by<ska msysghs'
(B) f.da,h u; we;sjk Wvql=re f;rmqfuys úYd,;ajh fjkia fkdfõ'
(C) isis,a lsÍfuka miq f.da,fha >k;ajh o%jfha >k;ajhg jvd jeäfõ'
(4) rEmfha fmkajd we;s isria yria lvlska hq;a úfYaI yevhla iys; ùÿre fnda;,hla
úYd, l=yrhlskao wrh r jQ l=vd f.da,dldr l=yrhlska o l%ufhka wrh l=vd jk È.
𝑙 jQ mgq k,hlska o iukaú; fõ' fmkajd we;s mßÈ úYd, l=yrfha iïmQ¾K mßudj o
l=vd l=yrfha mßudfjka w¾Ohla o wdrïNfha § 0℃ we;s c,fhka mqrjd we;'
fnda;,fha m%idrKh fkd.sKsh yels kï, XY uÜgfï isg c, mDIaGhg uksk ,o Wi
(h) c,fha WIaK;ajh (𝜃) iu. fjkiaùu jvd;au fyd¢ka ksrEmKh lrkq ,nkafka"
(2018 -41)
(5) isria ùÿre k, foll (𝑇1 iy 𝑇2 ) my; fl<jrj,a l=vd ;sria flaYsl k,hlska iïnkaO lr o%jhlska mqrjd
we;' tla k<hla (𝑇1 ) 0℃ we;s whsia iy c, ñY%Khl .s,ajd
we;s w;r wfkla k<h (𝑇2 ) 40℃ ksh; WIaK;ajhl we;s c,fha
.s,ajd we;' rEmfha wdldrhg o%j l|ka fol w;r Wfiys fjki
1.6 cm jk w;r 0℃ we;s o%j lf|a Wi 80 cm fõ' ^rEmh
mßudKhg weo fkdue;& o%jfha i;H mßudm%idrK;djh jkafka
(1) ú,la ;=< isák ud¿fjla mßudj 2.5 × 10−7 𝑚3 jk jdhq nqnq,la uqod yß' bkslaì;sj fuu jdhq nqnq, 10−6 𝑚3
jk jdhq mßudjla jdhqf.da,hg uqod yß' jdhq f.da,Sh mSvkh 105 𝑃𝑎 iy c,fha >k;ajh 103 𝑘𝑔𝑚−3 kï
ud¿jd isák ia:dkhg .eUqr ^mDIaál wd;;s wdjrK fkdi,ld yßkak&
(i) 30 m (ii) 40 m (iii) 50 m (iv) 60 m (v) 80 m
46
(2010 )
(2) r: jdyk tkaðul we;s is,skavr ;=< mj;sk jdhqj (jd;h iy fmg%,a ñY%Kh) tys uq,a mßudfjka 1⁄9 lg
iïmSvkh fõ' wdrïNl mSvkh jdhqf.da, 1.0 jk w;r wdrïNl WIaK;ajh 27℃ la fõ' iïmSvkfhka miq
mSvkh jdhqf.da, 21 kï iïmSvkh jQ jdhqfõ WIaK;ajh jkqfha"
(jdhqj mßmQ¾K f,i yeisfrkafka hehs Wml,amkh lrkak')
(i) 700℃ (ii) 523℃ (iii) 427℃ (iv) 327℃ (v) 227℃
(2011 )
(3) iQ¾h fldfrdakdfõ WIaK;ajh 105 𝐾 kï fldfrdakdfõ mj;sk yhsv%cka whkj, j¾. uOHk uQ, fõ.h jkqfha'
25
(yhsv%cka ujq,hl ialkaOh = 10−3 𝑘𝑔𝑚𝑜𝑙 −1 , R = 3 J𝑚𝑜𝑙 −1 𝐾 −1 f,i .kak)
(i) 5.0 × 109 𝑚𝑠 −1 (ii) 5.0 × 108 𝑚𝑠 −1 (iii) 5.0 × 106 𝑚𝑠 −1
5 −1 4.5 −1
(iv) 5.0 × 10 𝑚𝑠 (v) 5.0 × 10 𝑚𝑠
(2011 )
(4) 27℃ ys mj;sk mßmQ¾K jdhqjla Ndckhla ;=< wvx.= ù we;' jdhqfõ WIaK;ajh 127℃ olajd jeä l<fyd;a,
127℃ ys oS jdhq mrudKqj, uOHkH pd,l Yla;sh
27℃ ys oS jdhq mrudKqj, uOHkH pd,l Yla;sh
wkqmd;h jkqfha"
127 16 4 3 27
(i) 27
(ii) 9
(iii) 3 (iv) 4 (v) 127
(2012 -5)
(5) 10℃ oS mrsmQraK jdhqjl mrudKq j,g tla;rd uOHkH pd,l Yla;shla we;' tajdfha uOHkH pd,l Yla;sh
fo.=Khla jkafka"
(i) 20℃ (ii) 100℃ (iii) 293℃ (iv) 566℃ (v) 600℃
(2013 -13)
(6) isiqfjla ldur WIaK;ajfha mj;sk ksh; ialkaOhla iys; mßmQ¾K jdhqjla Ndú; lr
fndhs,a kshuh i;Hdmkh lsÍu i|yd mÍlaIKhla isÿlr" rEmfha § we;s wdldrfha
m%ia:drhla ,nd .;af;a h' fuys P hkq jdhqfõ mSvkh o V hkq jdhqfõ mßudj o fõ'
Tyq bkamiq mßudfjka lsishï jdhq m%udKhla bj;a lr ldur WIaK;ajhg jvd 100℃
lska jeä WIaK;ajhl§ mÍlaIKh kej;;a isÿ lf<ah' Tyq ,nd.;a kj m%ia:drhg
rEmh fmkajd we;s m%ia:drfha wkql%uKh iudk wkql%uKhla ;snqfKa kï" Tyq úiska
bj;a lrk ,o jdhq m%udKfha ialkaOh jkafka"
27 73 1 1 3
(i) 100 𝑚0 (ii) 100 𝑚0 (iii) 4 𝑚0 (iv) 2 𝑚0 (v) 4 𝑚0
(2016 -42)
(7) ksh; WIaK;ajhl § V mßudjla ;=< we;s mßmQ¾K jdhq ñY%Khl A jdhqfõ ujq, 𝑛𝐴 iy B jdhqfõ ujq,
1
𝑛𝐵 (< 𝑛𝐴 ) wvx.= fõ' by; ksh; WIaK;ajfha § 𝑉 iu., A iy B jdhqj, wdxYsl mSvk ms<sfj,ska 𝑃𝐴 iy 𝑃𝐵
o ñY%Kfha iuia; mSvkh 𝑃𝑀 o fjkia jk wdldrh jvd;a fyd¢ka ksrEmKh lrkq ,nkafka"
(2017 -42)
47
(8) Ndckhla ;=< we;s yhsv%cka jdhqj ksh; WIaK;ajfha (300 K) iy mSvkfha (1 × 105 𝑁𝑚−2 ) mj;ajd .kS'
yhsv%cka wkqj, j¾. uOHkH uQ, fõ.h 2 km 𝑠 −1 fõ kï Ndckh ;=< we;s yhsv%cka j, >k;ajh l=ulao@
(i) 0.038 kg𝑚−3 (ii) 0.075 kg𝑚−3 (iii) 0.150 kg𝑚−3 (iv) 1.225 kg𝑚−3 (v) 2.420 kg𝑚−3
(2019-15 )
WIaK;ajñ;sh
1–3 2–3 3–4 4–4 5–5
6–5 7–3 8–3 9-1 10 - 2
11 – 1 12 – 2 13 – 4 14 – 3 15 - 2
f¾Çh m%idrKh mßud m%idrKh
o%j m%idrKh
1-2 2–4 3–3 4–2 5-4
jdhq kshu
1–1 2–3 3–5 4–3 5–3 6–3 7–3 8-2
48