Professional Documents
Culture Documents
Çevrimiçi Oyunlara Ilişkin Hukuki Uyuşmazlıklar
Çevrimiçi Oyunlara Ilişkin Hukuki Uyuşmazlıklar
net/publication/280231587
CITATIONS READS
0 1,022
2 authors, including:
Utku Köse
T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi
326 PUBLICATIONS 2,872 CITATIONS
SEE PROFILE
All content following this page was uploaded by Utku Köse on 18 July 2016.
Abstract: Objective of this study is to discuss about essential judicial problems of online com-
puter games; in addition to their functions on entertainment, socialization, and education. For this
aim; several problems that have been appeared after the development of computer games were
examined first, and especially judicial problems were discussed. As it is known; more integra-
tion of computer games to the daily life (especially after gaining the online form) causes some
mostly human related contradictions and processes, which may result to judicial problems. Here
this work has been written in the sense of sub-aims, which are taking a rapid look at to the related
judicial problems and even focusing on the future. It is thought that this work will provide an ef-
fective effect to the related literature, in which similar research works are performed.
Keywords: Online Computer Games, Computer Technology, Consoles, Law, Judicial Problems,
Copyright Law, Fraud.
recelendirmesinden, oyun hukuk düzenleme- cılık suçu tanımına uygun olmakla birlikte; suç
lerine, (sayısal) oyun turnuvalarından oyuncu TCK m.158/f.1/b.f uyarınca, bilişim sistemleri
haklarına kadar birçok gündem maddesini çöz- aracılığıyla işlendiği için nitelikli dolandırıcı-
me yönünde çalışmaktadır [2]. lık işlenmiş kabul edilmektedir. Bu suçun so-
ruşturması ve kovuşturulması şikâyete bağlı
4. Bilgisayar Oyunlarının Gelişimi ile değildir. Bu suçu işleyen kişi / kişiler, iki yıl-
Karşılaşılan Hukukî Sorunlara Türk dan yedi yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar
Hukukundaki Yaptırımlar adlî para cezasıyla cezalandırılmaktadır [5].
Öncelikle bilgisayar oyunlarındaki telif hakla- Üçüncü olarak; kullanıcıların İnternet ortamın-
rına yönelik hukukî sorunlara değinmekte fay- da oynadıkları bilgisayar oyunlarında oluştur-
da vardır. Pek çok bilgisayar oyunu günümüz- dukları sayısal varlıkların başkaları tarafından
de hukuka aykırı çoğaltılarak oyun firmalarının çeşitli yollarla çalınması veya değiştirilmesi
telif haklarını ihlal etmektedir. Oyun yapımcı- hâlinde TCK m.158/f.1/b.f ‘ye göre nitelikli
larının telif hakları, 5846 sayılı Fikir ve Sanat dolandırıcılık suçu işlenebileceği gibi; kullanı-
Eserleri Hakkındaki Kanun (FSEK)’unun ilgili cının sayısal varlığının çalınması hâlinde TCK
hükümleriyle korunmaktadır. Buna göre oyun m.142/f.2/b.e ‘ye göre nitelikli hırsızlık suçu
firmasının bilgisayar oyunu eserdir ve oyun fir- işlenebilecektir. Bu suçu işleyen kişi / kişiler,
ması da eser sahibidir. Buna bağlı olarak, oyun üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasıyla ce-
firması oyunu üzerinde çoğaltma ve yayma zalandırılmaktadır. Bu suç, beden veya ruh ba-
hakkına münhasıran sahiptir. Eser sahibi (oyun kımından kendisini savunamayacak durumda
firması) dışında bir üçüncü kişi FSEK’in ilgi- olan kimseye karşı işlenmişse, verilecek ceza
li hükümlerine aykırı olarak eseri (bilgisayar üçte biri oranına kadar artırılmaktadır [5].
oyununu) çoğaltma ve yayma hakkına sahip
değildir. Eser sahibinin telif haklarının ihlâli 5. Bilgisayar Oyunlarına İlişkin Hukukî
hâlinde manevi haklarının tecavüzü söz konu- Sorunların Geleceğine Dair Görüşler
su olduğu için şartlar oluştuğu takdirde FSEK
m.67’ye göre tecavüzün ref’i davasını açabil- İfade edilen temel sorunlar ve yine açıklanan
mektedir [4]. Bunun yanında oyun firmasının geçerli yaptırımlar ele alındığında, bilgisayar
(yani eser sahibinin), şartlar oluştuğu takdirde oyunlarına ilişkin hukukî sorunların geleceğine
manevi haklarına tecavüz söz konusu olduğu dair bazı görüşlerimizi şu şekilde sıralayabiliriz:
için FSEK m.71’e göre fail / failler hakkında
cezaya hükmolunmaktadır. Yine FSEK m.75’e • Her geçen gün kendini yenileyerek geliş-
göre de bu suçların soruşturması şikâyete bağlı- tiren bilgisayar oyunları sektörüne karşı,
dır. FSEK m.71’deki suçu işleyen kişi / kişiler, kendini yenileyebilen bir hukuk sistemi-
iki yıldan dört yıla kadar hapis veya elli milyar nin olması, hukukî sorunların önüne ge-
liradan yüz elli milyar liraya kadar ağır para çilebilmesi bağlamında son derece önemli
cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak bir faktördür. Kendini dinamik bir yapıda
her ikisine birden hükmolunmaktadır [4]. sürdüren ve yenileyebilen bir hukuk siste-
mi olmadığı durumda, geçerli olan ve yine
İkinci olarak; oyun firması tarafından oyuncu- potansiyel yapıdaki hukukî sorunlara kar-
ların İnternet ortamında oynadıkları oyunlarda şı sağlıklı çözümler üretilemeyecek olup;
oyun firmasının oyuncuların haklarını bertaraf yine yargı mercileri de hakkaniyet ve nis-
etmesi ve çeşitli yollarla oyuncuları kandır- pet doğrultusunda karar veremeyecektir.
ması hâlinde kullanıcıların hakları 5237 sayılı • Günümüzde, telif haklarının ihlâli duru-
TCK uyarınca korunacaktır. Oyun firmasının munda; görevli ve yetkili ceza mahke-
bu fiilleri, TCK m.157 hükmündeki dolandırı- melerinde açılan birçok ceza davasında
58
inet-tr’14 - XIX. Türkiye'de İnternet Konferansı Bildirileri
27 - 29 Kasım 2014 Yaşar Üniversitesi, İzmir
–5237 sayılı TCK m.51 ve 5271 sayılı müz popüler dünyası sosyal medyanın top-
CMK m.231 hükümleri uyarınca– hük- lumsal etkilerine kadar birçok farklı konu-
mün açıklanmasının geri bırakılması kara- nun, farklı platformlarda farklı disiplinlerin
rına varılabilmektedir [6]. Kanaatimizce, işbirliği içerisinde incelenmesi gerektiği
telif haklarının ihlâlinde suçun cezasının ortaya çıkmaktadır. Kanaatimizce bilgisa-
ertelenmesi kararları cezaî yaptırımlarının yar oyunlarının hukuksal problemler bağ-
caydırıcılığı özelliğinden yoksun olmak- lamında basit kapsamda ve basit çözümler
tadır. Bu bağlamda düzenlemelere ihtiyaç yönünde incelenmemesi, kaotik unsurlar
duyulmaktadır. Yine konuya paralel ola- sebepli kaotik ilişkilerin de değerlendiril-
rak; –okuyucular tarafından incelenebile- mesi etkin önlemlerin ve çözümlerin üretil-
cek– caydırıcılık yaklaşımına ve etkisine mesi yönünde ivme kazandıracaktır.
genel bir bakış, [7] altında sunulmaktadır.
• Daha önce de ifade edildiği üzere; bilgi- 6. Sonuçlar
sayar oyunlarının telif hakları bağlamın-
da farklı korumalara konu olacak farklı Bu çalışma genel anlamda, günümüz günlük
unsurlar ihtiva etmesi, hukukî bağlamda hayatında önemli yer tutan bilgisayar teknolo-
zaman zaman yanlış veya eksik yargılara jisinin etkin getirilerden birisi olan bilgisayar
varılmasına da yol açacaktır. Bu nedenle oyunlarına değinmiştir. Çalışma bilgisayar
kanaatimizde ilgili mevzuatta güncelleme- oyunlarının özellik ve işlevlerinin ötesinde; in-
lerin yapılması ya da yeni yapılandırmalar san faaliyetlerini kritik ölçüde etkileyen önem-
yönünde hukuksal zeminin sağlamlaştırıl- li bir konu olan; hukukî kapsam üzerine yürü-
ması yoluna gidilmelidir. Bu noktada ko- müştür. Bu noktada çalışmanın; –daha önce de
nuya ilişkin olarak daha etkin fikir vermesi ifade edildiği üzere– hukuk ve bilgisayar tek-
adına [3] önerilmektedir. nolojisi kesişimi noktasındaki literatüre etkin
• Kanaatimizce, bilgisayar oyunlarının dur- katkısı olacağı düşünülmüştür.
mak bilmeyen gelişimi ve insan hayatına
hızlı nüfuz etmesi (hatta bu hayatı birçok Çalışma kapsamında ifade edilen, bilgisayar
farklı açıdan yönlendirme yönündeki et- oyunları kaynaklı temel sorunların yanında,
kinliği), hukuksal düzenlemelerin daha günlük hayata entegrasyon ve sanal dünyaların
hızlı değerlendirilmesi ve revize edilmesi- kapısını açan gelişmelerin sonucunda ortaya çı-
ni gerekli kılmaktadır. Bu kapsamda gerek kabilecek hukukî problemlerin neler olduğu ve
uluslararası, gerekse ulusal çapta hukuksal bu bağlamda Türk Hukuku’nun ne gibi çözüm-
açıklar mevcut olmakla birlikte; gerek ye- ler sunabileceği; önemli tartışma konusu baş-
rel gerekse uluslararası nitelikteki işbirliği- lıkları olarak çeşitli kaynaklarda tartışılmakta-
ne dayalı çalışmalar neticesinde hukuksal dır. Bunun yanında, geçerli duruma bakarak,
zeminin istendik düzeye getirilebileceğini gelecek süreçte ne gibi gelişmelerin yaşana-
ifade etmek mümkündür. cağını öngörmek ve buna göre basit değerlen-
• Bilgisayar oyunları yönündeki hukuksal dirmelerde bulunmak da mümkün olmaktadır.
değerlendirmelerde dikkat edilmesi ge- Kaleme alınan bu çalışmanın söz konusu konu
reken önemli noktalardan birisi de; bu başlığı altındaki sorulara yeter düzeyde cevap-
oyunların bazı suçların işlenmesi yönünde lar verebilmesi son derece önemlidir. Bunun
doğrudan veya dolaylı yönden (özellikle yanında, yine konuyla ilgilenen araştırmacı ve
çevrimiçi işlevlerin artmasıyla doğru oran- akademisyenlerin – bilim adamlarının; gerçek-
tılı bir şekilde) aracı görevi görmesidir. Bu- leştirdiği araştırma çalışmalarını literatüre ka-
rada insan psikolojisinden, yüksek nitelikte zandırması, sürecin olumlu yönde gelişmesi ve
teknolojinin dezavantajlarına kadar; eğitim problemlerin çözümlenebilmesi adına yerinde
süreçlerinin kanayan yaralarından, günü- yaklaşımlar olacaktır.
59
Çevrimiçi Bilgisayar Oyunlarına İlişkin Bazı Hukukî Problemlerin Türk Hukuku Bağlamında Değerlendirilmesi
Umut Köse, Utku Köse
[3] Kaynak Koç, S., Tevetoğlu, M., ‘Bilgisayar [7] Kızmaz, Z., ‘Ceza veya Kriminal Yaptırı-
Oyunlarının Telif Hakkı Korumasından Yarar- mın Suç Oranları Üzerindeki Caydırıcı Etkisi’,
lanması’, Fikri ve Sınai Haklar Dergisi, 2012, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
s. 55. Dergisi, 2006, s. 210-231.
60
View publication stats