Repetytorium Z Geografii

GEOGRAFIA
GEOGRAFIA
- PRZED EGZAMINEM GIMNAZJALNYM
ZAGADNIENIE : SPOŁECZE •STWO
Test A:
1. Zadanie (0–3 pkt)
Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą F zdania fałszywe.
a) Kartogram to metoda przedstawiająca na mapach średnie natężenie danego zjawiska
na określonym obszarze za pomocą skali barw lub odcieni szarości. .......
b) Współczynnik przyrostu naturalnego to różnica między wartościami
współczynnika urodzeń i współczynnika zgonów. .......
c) Przemieszczanie się ludności ze wsi do miasta nazywamy migracją zewnętrzną. .......

Na podstawie modelu rozwoju demograficznego społeczeństw opisz fazę II.
Wymień dwie przyczyny zaistniałej sytuacji.

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, oblicz, jak zmieniała się liczba ludności Polski w
2000 roku. Ile wynosiła ona 31 grudnia tego roku?
Liczba ludno•ci
Rok Urodzenia Zgony Imigranci Emigranci
w Polsce 1 stycznia
Wymień trzy czynniki przyrodnicze, które sprzyjają osiedlaniu się ludzi we wschodniej części Chin.

Wyjaśnij terminy:
a) mniejszość narodowa – b) aglomeracja –

Obok nazwy kraju wpisz główną religię w nim wyznawaną.
a) Hiszpania –
b) Indie –
c) Egipt –

Uzupełnij legendę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy największych aglomeracji świata.
1. ............................................. 2. ............................................. 3. .............................................
4. ............................................. 5. ............................................. 6. .............................................

Test B:
a) Kartodiagram to metoda przedstawiająca na mapach średnie natężenie danego zjawiska
na określonym obszarze za pomocą skali barw lub odcieni szarości. .......
b) Przyrost rzeczywisty liczby mieszkańców na danym obszarze w określonym czasie
to różnica między wartościami współczynnika urodzeń i współczynnika zgonów. .......
c) Eksplozja demograficzna to zjawisko gwałtownego wzrostu liczby ludności
w krótkim okresie czasu. .......

Na podstawie modelu rozwoju demograficznego społeczeństw opisz fazę III.
Wymień dwie przyczyny zaistniałej sytuacji.

W 2000 roku w Polsce urodziło się 378,3 tys. osób, a zmarło 368,0 tys. Liczba mieszkańców Polski
wynosiła wówczas 38 654 tys. osób. Oblicz współczynnik przyrostu naturalnego.
Wymień trzy czynniki przyrodnicze, które ograniczają osiedlanie się ludzi w zachodniej części Chin.

Wyjaśnij terminy:
a) naród – b) konurbacja –

Obok nazwy kraju wpisz główną religię w nim wyznawaną.
a) Izrael –
b) Rosja –
c) Japonia –
Uzupełnij legendę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy największych aglomeracji świata.
1. ............................................. 2. ............................................. 3. .............................................
4. ............................................. 5. ............................................. 6. .............................................
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B - Społeczeństwo
Nr Oczekiwana odpowied•
Kryterium punktowania
zad.
wersja a wersja b
1. a – P, b – P, c – F a – F, b – F, c – P za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt;
razem – 3 pkt
cechy: występuje zjawisko cechy: umiarkowany wzrost za prawidłowo podane cechy – 2 pkt,
eksplozji demograficznej, liczby ludności, maleje za prawidłowo podane przyczyny – 2 pkt;
2. maleje współczynnik zgonów; współczynnik urodzeń; razem – 4 pkt
przyczyny: np. poprawa przyczyny: np. upadek modelu

warunków sanitarnych, rozwój rodziny wielodzietnej, praca
medycyny zawodowa kobiet
31.12.2000 roku liczba Wu = 9,79‰(~ 9,8‰) za poprawne obliczenie – 2 pkt
3.
ludności wynosiła 38 644 600 Wz = 9,52‰(~ 9,5‰)
mieszkańców. Wpn = 0,27‰(~ 0,3‰)
np. żyzne gleby, ciepły np. tereny wyżynne i górskie, za każdy prawidłowy czynnik – 1 pkt;
4. i łagodny klimat, tereny małe zasoby wody słodkiej, razem – 3 pkt
nizinne słabo wykształcone gleby
górskie
a) grupa ludzi o innej a) grupa ludzi posiadająca za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
narodowości niż większość poczucie swej odrębności, – 1 pkt; razem – 2 pkt
5. mieszkańców danego kraju; własną ojczyznę i kulturę;
b) zespół miast składający się b) zespół miejski złożony
z dominującego miasta z kilku miast, z których żadne
i otaczających go wielu nie dominuje
mniejszych
a) katolicyzm, a) judaizm, za każdą poprawną odpowiedź – 1 pkt;
6.
b) hinduizm, b) prawosławie, razem – 3 pkt
c) islam (sunnizm) c) sintoizm
1. Tokio, 1. Delhi, za każdą prawidłową nazwę aglomeracji
2. Los Angeles, 2. Nowy Jork, – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
7. 3. Mumbaj, 3. Dakka,
4. Nowy Jork, 4. Sčo Paulo,
5. Sčo Paulo, 5. Meksyk,
6. Szanghaj. 6. Tokio.
ZAGADNIENIE:
ZRÓ •NICOWANIE SPOŁECZE •STW •WIATA
1. Uzupełnij schemat ukazuj•cy zró•nicowanie ludno•ci •wiata pod wzgl•dem rasowym. (0–4 pkt)
Rasy ludzkie
biała 1 Ŝółta
2 3
2. Na mapie •wiata zaznacz trzema ró•nymi kolorami obszary, na których •yj• Aborygeni, Eskimosi
i Lapo•czycy. (0–3 pkt)
Aborygeni Eskimosi Lapończyc
y
3. Uzupełnij poni•sze zdanie wła•ciw• informacj•. (0–1 pkt)

Najniżsi ludzie świata, czyli Pigmeje, zamieszkują...
a) ... Nizinę Amazonki.
b) ... Kotlinę Konga.
c) ... wyspę Nowa Gwinea.
d) ... Nizinę Gangesu.
4. Na podstawie poni•szego opisu rozpoznaj poszczególne religie. (0–3 pkt)

a) Twórcą tej religii był Mahomet. Jej wyznawców nazywa się muzułmanami.
Zamieszkują oni głównie północną Afrykę i Bliski Wschód.
b) Wyznawcy tej religii żyją głównie w Indiach i Nepalu. Do jej cech charakterystycznych
zalicza się kult „świętej krowy”.
c) Religia ta wyodrębniła się z judaizmu. Jej pierwsi wyznawcy byli prześladowani.

Świętą księgą jest Biblia, która składa się ze Starego i Nowego Testamentu.
5. Poni•ej przedstawiono wyznawców ró•nych religii. Podpisz fotografie

wła•ciwymi nazwami wyzna•. (0–3 pkt)
6.
Poł•cz strzałkami miejsce kultu z odpowiedni• religi•. (0–5 pkt)
Mekka • • hinduizm
Lhasa • • konfucjanizm
Jerozolima • • islam
Waranasi (Benares) • • prawosławie
Grabarka • • buddyzm
• judaizm
7. Liczba ludno•ci •wiata w 2002 roku wynosiła 6,2 mld. W tym samym czasie na Ziemi
mieszkało około 2 mld wyznawców chrze•cija•stwa. Oblicz, jaki procent ludno•ci •wiata
stanowi• chrze•cijanie. (0–2 pkt)
Obliczenia:
8. Oznacz liter• P zdania prawdziwe, a liter• F --- fałszywe. (0–5 pkt)

a) W Szwajcarii językiem narodowym jest język szwajcarski. .......
b) Język polski należy do grupy języków słowiańskich. .......
c) Do języków oficjalnych ONZ należy, między innymi, język portugalski. .......
d) Twórcą języka esperanto był Polak, Ludwik Zamenhoff. .......
e) Najwięcej ludności na świecie posługuje się językiem angielskim. .......
9. Za pomoc• strzałek przyporz•dkuj narodom charakterystyczne dla nich potrawy. (0–6 pkt)
knedle • • Grecy
paella • • Polacy
bigos • • Litwini
kołduny • • Węgrzy
leczo • • Hiszpanie
lasagne • • Czesi
• Włosi
10. Wpisz nazw• kraju, z którego pochodz• ni•ej wymienione ro•liny. (0–3 pkt)
kukurydza – ziemniak – ogórek – .
11. Podkre•l nazw• mi•sa, którego nie spo•ywaj• wyznawcy islamu. (0–1 pkt)
a) baranina b) drób c) wieprzowina d) wołowina
12. Napisz, czym zasłyn•ły wymienione poni•ej postacie historyczne. (0–5 pkt)
a) Michał Anioł – b) Marcin Luter – . c) Mikołaj Kopernik –

b) d) Krzysztof Kolumb e) Johannes Guttenberg –
13. Przyjrzyj si• fotografii, a nast•pnie uzupełnij zdanie. (0–1 pkt)
Fotografia przedstawia .............................................,
znajdujący się w .......................................................
14. Uzupełnij tabel•, dopisuj•c do miasta nazwy obiektów, które si• w nim znajduj•. (0–10 pkt)
Biblioteka Hadriana, Empire State Building, Metropolitan Opera, Partenon,
Plac Czerwony, Plac Tian’anmen, Piramida Mykerinosa,
Tretiakowska Galeria, •wi•tynia Nieba, Sfinks
Miasto Obiekty
Ateny
Giza
Moskwa
Nowy Jork
Pekin
15. Podpisz fotografie nazwami pa•stw, w których znajduj• si• przedstawione obiekty. (0–4 pkt)
16. Podkre•l nazw• kraju o najdłu•szym przeci•tnym czasie trwania •ycia mieszka•ców. (0–1 pkt)
a) Stany Zjednoczone Ameryki
b) Japonia
c) Norwegia
d) Rosja
e) Polska
17. Na mapie konturowej •wiata rozpoznaj 10 pa•stw. Wpisz ich nazwy obok odpowiednich cyfr.
Nast•pnie okre•l wspóln• cech• tych krajów. (0–12 pkt)
1. ........................................... 6. ...........................................
2. ........................................... 7. ...........................................
3. ........................................... 8. ...........................................
4. ........................................... 9. ...........................................
5. ........................................... 10. ...........................................
18. Niegdy• w Chinach problemem był znaczny przyrost naturalny ludno•ci. W celu jego
ograniczenia w latach siedemdziesi•tych XX wieku władze tego kraju wprowadziły
polityk• planowania rodziny. Scharakteryzuj krótko podstawowe zało•enia tej polityki. (0–2 pkt)
19. Ludno•• koncentruje si• w ró•nych zespołach miejskich. Na podstawie opisu

rozpoznaj rodzaj zespołu miejskiego i wpisz jego nazw•. (0–2 pkt)
a) Zespół składający się z dominującego ośrodka i otaczających go mniejszych miejscowości:
b) Zespół miejscowości, wśród których nie ma ośrodka dominującego:
20. Uzupełnij poni•sze zdania. (0–4 pkt)

Ludność na świecie jest rozmieszczona ...................................
Niekontrolowany napływ ludności ze wsi do miast w wielu biednych krajach
spowodował powstanie dzielnic nędzy zwanych .........................
Proces rozwoju miast jest nazywany ...........................................................
Państwem o największej liczbie ludności są ................................................
21. Spo•ród poni•ej podanych pa•stw podkre•l cztery kraje,

w których wska•nik urbanizacji jest wi•kszy ni• 80%. (0–4 pkt)
Polska, Singapur, Etiopia, Belgia, Stany Zjednoczone Ameryki,
Francja, Chiny, Izrael, Argentyna
22. Podkre•l nazwy czterech pa•stw zaliczanych do słabo rozwini•tych gospodarczo. (0–4 pkt)
Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia, Bangladesz, Egipt, Etiopia,
Polska, Brazylia, Nepal, Nowa Zelandia, Czad
23. Na poni•szej mapie Eurazji cyframi 1---4 zaznaczono obszary konfliktów zbrojnych.
Obok cyfr wypisz strony bior•ce udział w tym konflikcie. (0–4 pkt)
24. Uzasadnij twierdzenie, •e bieda jest przyczyn• i zarazem skutkiem wojen. (0–2 pkt)
25. Wyja•nij znaczenie terminu: „apartheid’’. (0–1 pkt)

KARTA ODPOWIEDZI - ZróŜnicowanie społeczeństw świata
Nr
Oczekiwana odpowied• Pkt
pyt.
1.
1 – czarna, 2 – mulat, 3 – zambos, 4 – metys 4
2. Uczeń zaznacza na mapie: Aborygeni – Australia; Eskimosi – pn. wybrzeża Ameryki Północnej, pn.-wsch. skraj
3
Syberii, wsch. i zach. wybrzeża Grenlandii; Lapończycy – pn. Norwegia, Szwecja, Finlandia, Półwysep Kolski.
3.
Kotlinę Konga 1
4.
a) islam, b) hinduizm, c) chrześcijaństwo 3
5.
a) islam, b) judaizm, c) buddyzm 3
6.
Mekka – islam, Lhasa – buddyzm, Jerozolima – judaizm, Waranasi (Benares) – hinduizm, Grabarka – prawosławie 5
7.
32,2% 2
8.
a – F, b – P, c – F, d – P, e – F 5
9.
knedle – Czesi, paella – Hiszpanie, bigos – Polacy, kołduny – Litwini, leczo – Węgrzy, lasagne – Włosi 6
10.
kukurydza – Meksyk, ziemniak – Chile, ogórek – Indie 3
11.
wieprzowina 1
a) renesansowy malarz, architekt i rzeźbiarz; b) zapoczątkował reformację w XVI w.; c) twórca teorii
12.
heliocentrycznej; d) odkrywca Ameryki w 1492 r.; e) wynalazca sposobu drukowania za pomocą ruchomych 5
czcionek
13.
grobowiec Tadż Mahal, w Agrze w Indiach 1
Ateny – Biblioteka Hadriana, Partenon; Giza – Piramida Mykerinosa, Sfinks; Moskwa – Plac Czerwony,
14.
Tretiakowska Galeria; Nowy Jork – Empire State Building, Metropolitan Opera; Pekin – Plac Tian’anmen, 10
Świątynia Nieba
15.
a) Chiny, b) Egipt, c) Brazylia, d) Francja 4
16.
Japonia 1
17. 1 – Chiny, 2 – Indie, 3 – Stany Zjednoczone Ameryki, 4 – Indonezja, 5 – Brazylia, 6 – Pakistan, 7 – Rosja,
12
8 – Bangladesz, 9 – Japonia, 10 – Nigeria. Są to najludniejsze państwa świata.
18.
Małżeństwa, zwłaszcza mieszkające w miastach, powinny mieć tylko jedno dziecko. 2
19.
a) aglomeracja, b) konurbacja 2
20.
nierównomiernie, slumsami, urbanizacją, Chiny 4
21.
Singapur, Belgia, Izrael, Argentyna 4
22.
Bangladesz, Etiopia, Nepal, Czad 4
23. 1 – konflikt między Kurdami a Irakiem, Iranem i Turcją; 2 – konflikt między Indiami a Pakistanem; 3 – konflikt
4
między Irakiem a Stanami Zjednoczonymi Ameryki i wojskami koalicji; 4 – konflikt między Izraelem a Palestyną
24. Wiele konfliktów zbrojnych jest wywołanych dążeniem społeczeństw do poprawy własnego bytu. Jednocześnie
2
ogromne zniszczenia, które są wynikiem działań zbrojnych, przyczyniają się do nasilenia biedy.
25. Doktryna będąca podstawą polityki władz RPA w latach 1948–1991. Jej głównym założeniem była społeczna
1
i polityczna izolacja rasy białej od czarnej.
ZAGADNIENIE :
CI •G DALSZY GEEOGRAFII REGIONALNEJ ( zestaw pytań)
Pytania za 1 punkt
1. Z którym państwem kojarzą Ci się sery: Brie, Camembert?

2. Jakim krajem pod względem narodowościowym jest Polska?
3. Przedstawiciele której mniejszości narodowej są najliczniejsi w Polsce?
4. Jaki ruch pojazdów obowiązuje na Wyspach Brytyjskich?
5. Komu Rosjanie sprzedali Alaskę?
6. Kim jest toreador?
7. Co to jest cerkiew?
8. Do którego państwa należy Korsyka?
9. Z którego kraju pochodzi flamenco?
10. Jaką nazwę nosi londyńska wieża ze słynnym zegarem?
11. Do której grupy państw pod względem poziomu rozwoju gospodarczego należy Francja?
12. Co to jest wyż demograficzny?
13. W którym mieście znajduje się Kreml?
14. Które brytyjskie terytorium zależne jest położone na Półwyspie Iberyjskim?
15. Z jakiego wyrobu spożywczego słyną polscy górale?
16. Czy Rosja sąsiaduje bezpośrednio z Polską?
17. O której godzinie Anglicy tradycyjnie piją herbatę?
18. Która budowla jest symbolem Paryża?
19. Które wyznanie dominuje w Rosji?
20. Z czym kojarzy Ci się miejscowość Ojmiakon?
21. Które miejsce w Europie zajmuje Polska pod względem liczby ludności?
22. Czy język rosyjski jest zaliczany do języków oficjalnych ONZ?
23. Czy słynne „schody hiszpańskie” znajdują się w Madrycie?
24. W którym dziale gospodarki pracuje większość Francuzów?
25. Jakie nazwy noszą dwa znane zespoły pieśni i tańca, które rozsławiają kulturę naszego kraju na
świecie?
Nr
Oczekiwana odpowied•
pyt.
1.
z Francją
2.
jednolitym
3.
Niemcy
4.
lewostronny
5.
Stanom Zjednoczonym Ameryki
6.
Jest to człowiek, który ma za zadanie rozdrażnić byka i w odpowiedniej chwili zadać mu śmiertelny cios.
7.
kościół wyznawców prawosławia
8.
do Francji
9.
z Hiszpanii
10.
Big Ben
11.
Francja należy do krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo.
12.
Jest to gwałtowny wzrost liczby ludności, prowadzący do zwiększenia przyrostu naturalnego.
13.
w Moskwie
14.
Gibraltar
15.
z oscypków
16.
Tak – poprzez Obwód Kaliningradzki.
17.
o 17oo
18.
Wieża Eiffla
19.
prawosławie
20.
Zanotowano tam najniższą temperaturę powietrza w umiarkowanych szerokościach geograficznych.
21.
ósme
22.
tak
23.
Nie – w Rzymie.
24.
w usługach
25.
„Mazowsze”, „Śląsk”
Pytania za 2 punkty
1. Do jakiej rodziny językowej należy język polski?

2. Jakie imię i nazwisko nosił słynny angielski dramaturg, twórca, między innymi, „Hamleta”?
3. Kim był Louis Pasteur?
4. Jak nazywa się najważniejszy w Polsce ośrodek kultu wyznawców prawosławia?
5. Kim są karaimi?
6. Która grupa narodowościowa Hiszpanii dąży do odłączenia się od reszty kraju?
7. Co to jest Tower Bridge?
8. Które dwie miejscowości są centrum religijnym Tatarów w Polsce?
9. W której części Rosji żyją Nieńcy, Ewenkowie, Jakuci?
10. Jaka jest różnica między torami kolejowymi w Polsce i w Rosji?
11. Które krainy geograficzne wchodzą w skład Wielkiej Brytanii?
12. Jaką nazwę nosi stolica kraju Basków?
13. W którym rosyjskim mieście doszło do ataku terrorystycznego na szkołę podstawową 1 września
2004 roku?
14. Co od 1994 roku ułatwia przejazd między Francją a Wielką Brytanią?
15. Który element stroju ludowego Szkotów wyróżnia ich spośród pozostałych mieszkańców Wysp
Brytyjskich?
16. Co to jest IRA?
17. Która z grup etnicznych w Polsce zamieszkuje północne Mazowsze?
18. Czy Wielka Brytania należy do strefy euro?
19. W którym hiszpańskim mieście znajduje się kościół Sagrada Familia?
20. Jaka osoba łączy Wielką Brytanię i Związek Australijski?
21. Czym zasłynął Dmitrij Mendelejew?
22. Gdzie leży Prowansja?
23. W których dwóch województwach w Polsce stopa bezrobocia przekracza 26%?
24. Która religia dominuje w Wielkiej Brytanii?
25. Czym cechuje się mała francuska wyspa Saint Michel na kanale La Manche?
Nr
pyt.
1.
do rodziny indoeuropejskiej
2.
William Szekspir
3.
Był to francuski mikrobiolog i chemik, wynalazca szczepionki przeciwko wściekliźnie.
4.
Grabarka
5.
Jest to mniejszość narodowa pochodzenia tureckiego, mieszkająca w Polsce.
6.
Baskowie
7.
Jest to najsłynniejszy most w Londynie.
8.
Kruszyniany i Bohoniki
9.
w północnej część Syberii
10.
W Rosji tory kolejowe są szersze.
11.
Anglia, Walia, Szkocja, Irlandia Północna
12.
Bilbao
13.
w Biesłanie
14.
„Eurotunnel” – tunel pod kanałem La Manche.
15.
kilty, czyli spódnice w kratę
16.
Irlandzka Armia Republikańska – ugrupowanie walczące o oderwanie Irlandii Północnej od Wielkiej Brytanii.
17.
Kurpie
18.
nie
19.
w Barcelonie
20.
królowa Elżbieta II
21.
Odkrył prawo okresowości i stworzył układ okresowy pierwiastków.
22.
w południowo-wschodniej Francji
23.
w warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim
24.
anglikanizm
25.
Jest ona oddalona od stałego lądu o 1,5 km, drogą lądową można się tam dostać jedynie podczas odpływu.
Pytania za 3 punkty
1. Które miasto uchodzi za religijną stolicę Hiszpanii?

2. Który ze słynnych polskich kompozytorów został pochowany na cmentarzu Père-Lachaise?
3. Które dwa miasta w Afryce są terytoriami zależnymi Hiszpanii?
4. Jaką nazwę nosi najdłuższa linia kolejowa na świecie? Które dwa miasta łączy ta magistrala?
5. Jaki procent ludności Polski stanowią wyznawcy religii rzymskokatolickiej?
6. Do której grupy językowej należy język francuski?
7. W którym francuskim mieście znajduje się katedra Notre Dame?
8. Ile wynosi liczba ludności Rosji?
9. Co to jest kirkut?
10. Kim był Ferdynand Cortez?
11. W którym z paryskich muzeów można podziwiać znany obraz Leonarda da Vinci „Mona Lisa”?
12. Przedstawiciele ilu narodowości zamieszkują Rosję?
13. Co to jest TGV?
14. Jakie są dwa charakterystyczne i rozpoznawane na całym świecie elementy londyńskiego
krajobrazu?
15. Czym jest i w którym mieście znajduje się Ermitaż?
16. Czym zasłużył się dla świata James Watt?
17. Która azjatycka roślina jest uprawiana w delcie Rodanu?
18. Z którym europejskim krajem są związani wielcy artyści: El Greco, Pablo Picasso czy Salvador
Dali?
19. Kto sprowadził do Polski włoszczyznę?
20. Które miejsce na świecie zajmuje Francja w produkcji win?
21. Jakie są trzy główne cechy polskiego rolnictwa?
22. Do jakiej rasy zaliczamy Czukczów?
23. Do której grupy językowej należy język hiszpański?
24. Która grupa etniczna w Polsce wprowadziła do szkół swój własny język?
25. Między którymi krajami toczy się spór o Wyspy Kurylskie?
Nr
pyt.
1.
Toledo
2.
Fryderyk Chopin
3.
Ceuta i Melilla
4.
Kolej Transsyberyjska, łączy Moskwę z Władywostokiem
5.
około 94%
6.
do grupy języków romańskich
7.
w Paryżu
8.
około 145 mln
9.
żydowski cmentarz
10.
Był to hiszpański konkwistador, który podbił Meksyk i nazwał go Nową Hiszpanią.
11.
w Luwrze
12.
ponad 60
13.
szybka kolej we Francji
14.
np. czerwona budka telefoniczna, piętrowy autobus miejski
15.
muzeum sztuki i kultury w Petersburgu
16.
wynalazł maszynę parową
17.
ryż
18.
z Hiszpanią
19.
królowa Bona
20.
drugie
21.
rozdrobnienie gospodarstw rolnych, niski stopień towarowości, duża liczba zatrudnionych w tym dziale gospodarki
22.
do rasy żółtej
23.
do grupy języków romańskich
24.
Kaszubi
25.
między Rosją a Japonią
ZAGADNIENIE : PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. I

Test A:
Przyporządkuj wymienione surowce mineralne odpowiadającej im grupie.
rudy miedzi, marmur, w•giel brunatny, siarka
a) surowce energetyczne –
b) surowce budowlane –
c) surowce metaliczne –
d) surowce chemiczne –

Na podstawie opisu rozpoznaj surowiec mineralny i zapisz jego nazwę.
a) Jest paliwem kopalnym pochodzenia roślinnego. Zawiera do 92% węgla pierwiastkowego.
b) Jest skałą osadową, która tworzy się w warunkach klimatu tropikalnego.

W jego skład wchodzą tlenki glinu oraz żelazo.

Wyjaśnij terminy:
a) okręg przemysłowy –
b) OPEC –

Wymień cztery pozaprzyrodnicze czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych.

Wymień dwa sposoby rozwoju gospodarki w krajach, które nie posiadają
bogatych złóż surowców mineralnych.

Na mapie konturowej świata zamaluj czerwonym kolorem i podpisz poniższe okręgi przemysłowe.
Newcastle, Witwatersrand, Doniecki, Zagł•bie Appalaskie
Na podstawie wykresu przedstawiającego producentów węgla kamiennego
w 2001 roku wykonaj poniższe polecenia.
a) Zaznacz i podpisz we właściwym miejscu
na mapie do zadania 6 czterech największych
producentów węgla kamiennego w 2001 roku.
b) Oblicz łączny udział Chin i Stanów
Zjednoczonych Ameryki w wydobyciu węgla
kamiennego na świecie w 2001 roku.

a) Na obszarze RPA znajdują się bogate złoża surowców mineralnych, m.in. złota, platyny i
diamentów. .......
b) Obecnie w Rosji dynamicznie rozwija się górnictwo i przetwórstwo węgla kamiennego oraz ropy
naftowej. .......
c) „Azjatyckie tygrysy” osiągnęły szybki rozwój gospodarczy dzięki eksploatacji bogatych złóż
surowców mineralnych. .......
d) Największe zasoby ropy naftowej występują w regionie Zatoki Perskiej. .......

PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. I
Test B:
Przyporządkuj wymienione surowce mineralne odpowiadającej im grupie.
boksyty, sól kamienna, rudy uranu, granit
a) surowce energetyczne –
b) surowce budowlane –
c) surowce metaliczne –
d) d) surowce chemiczne –

Na podstawie opisu rozpoznaj surowiec mineralny i zapisz jego nazwę.
a) Jest paliwem kopalnym pochodzenia roślinnego. Zawiera około 70% węgla pierwiastkowego.
b) Jest kryształem węgla zaliczanym do kamieni szlachetnych.

Wyjaśnij terminy:
a) przemysł –
b) kopalina – .

Wymień cztery przyrodnicze czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych.

Wymień dwa sposoby rozwoju gospodarki w krajach, które nie posiadają
bogatych złóż surowców mineralnych.

Na mapie konturowej świata zamaluj czerwonym kolorem i podpisz poniższe okręgi przemysłowe.
Shaba, Damodar, Minas-Gerais, Zagł•bie Ruhry
Na podstawie wykresu przedstawiającego największych producentów rud żelaza w 2001 roku
wykonaj poniższe polecenia.
a) Zaznacz i podpisz we właściwym miejscu
na mapie do zadania 6 czterech największych
producentów rud żelaza w 2001 roku.
b) Oblicz łączny udział Chin, Brazylii i Australii
w wydobyciu rud żelaza na świecie w 2001 roku.

a) Tajwan zaliczany jest do grupy państw zwanych „azjatyckimi tygrysami”. .......
b) OPEC to Organizacja Państw Eksporterów Ropy Naftowej, do której obecnie należy

11 państw, m.in. Arabia Saudyjska, Nigeria i Stany Zjednoczone Ameryki. .......
c) Dochody ze sprzedaży kopalin stanowią 95% ogólnych wpływów

Republiki Południowej Afryki z eksportu. .......
d) Obecnie w Rosji dynamicznie rozwija się górnictwo i przetwórstwo

ropy naftowej oraz gazu ziemnego. .......
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B - Przemysł i usługi cz. I
zad.
wersja a wersja b
a) węgiel brunatny, a) rudy uranu, za każde prawidłowe dopasowanie
1. b) marmur, b) granit, – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
c) rudy miedzi, c) boksyty,
d) siarka d) sól kamienna
2. a) węgiel kamienny, a) węgiel brunatny, za każdy prawidłowo podany surowiec
b) boksyt b) diament mineralny – 1 pkt; razem – 2 pkt
a) obszar przemysłowy, a) jeden z działów gospodarki, za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
na którym znajduje się wiele który zajmuje się – 1 pkt; razem – 2 pkt
powiązanych ze sobą wydobywaniem surowców
gospodarczo zakładów mineralnych i ich
przemysłowych; przetwarzaniem na dobra
3. cechuje się dużym odsetkiem materialne zaspokajające
osób zatrudnionych potrzeby ludzi;
w przemyśle; b) surowiec (minerał, skała)
b) Organizacja Państw znajdujący się w ziemi,
Eksporterów Ropy wydobywany metodą
Naftowej, której celem jest górniczą
kontrolowanie produkcji
i sprzedaży ropy naftowej
np. infrastruktura np. złoża surowców za każdy poprawnie wpisany czynnik
komunikacyjna, rynek zbytu mineralnych, zasoby wody, – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
4. produktów, bliskość zakładów ukształtowanie terenu,
kooperujących, siła robocza naturalne szlaki
komunikacyjne (wybrzeża
morskie, rzeki)
np. import dóbr naturalnych z zagranicy, stosowanie za każdą prawidłową propozycję – 1 pkt;
w produkcji przemysłowej substytutów lub surowców razem – 2 pkt
5.
odnawialnych, rozwój działów gospodarki niewymagających
znaczącej ilości surowców (turystyka, usługi finansowo-
-bankowe)
6. Rozpoznanie i zaznaczenie obiektów na mapie. za każde prawidłowe zaznaczenie
na mapie – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
a) prawidłowe oznaczenie a) prawidłowe oznaczenie za każde prawidłowo wpisane państwo
7.
na mapie na mapie – 0,5 pkt, za prawidłowe obliczenie
b) 56,5% b) 58% – 1 pkt; razem – 3 pkt
8. a – P, b – F, c – F, d – P a – P, b – F, c – F, d – P za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
ZAGADNIENIE: PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. II

Test A:
Spośród podanych poniżej przykładów podkreśl nieodnawialne źródła energii.
ropa naftowa, uran, woda, ciepło z wn•trza Ziemi, gaz ziemny,
wiatr, w•giel brunatny, Sło•ce

Rozpoznaj i zapisz nazwę przedstawionych na zdjęciach typów elektrowni.

Wykresy przedstawiają strukturę produkcji energii elektrycznej.
Podpisz je właściwymi nazwami krajów spośród podanych poniżej.
Norwegia, Egipt, Islandia, Francja
a) ............................................. b) .............................................
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwa argumenty przemawiające za i przeciw budowie elektrowni
atomowych.
Za Przeciw
................................................................................. .................................................................................
................................................................................. .................................................................................

Dopasuj nazwę kraju do odpowiadającego mu opisu.
Szwecja, Egipt, Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia
a) Kraj ten jest największym producentem samochodów osobowych na świecie.
Słynie z szybkich pociągów Shinkansen. ..................................................
b) W 2002 roku kraj ten w celach turystycznych odwiedziło prawie 7 milionów obcokrajowców.
Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest sanktuarium fatimskie. ...................................

Wyjaśnij termin:
przemysł high-tech –

a) Koncentracja ośrodków przemysłu high-tech występuje w Ameryce Północnej,
Europie Środkowo-Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej. .......
b) Silicon Glen to ośrodek high-tech znajdujący się w Wielkiej Brytanii. .......
c) Transport i łączność tworzą razem sektor usług zwany komunikacją. .......
d) Głównymi przyczynami rozwoju turystyki na skalę masową w 2 poł. XX w. był

m.in. wzrost zamożności obywateli niektórych państw, wydłużenie czasu wolnego od pracy
oraz rozwój i upowszechnienie nowoczesnych środków transportu. .......

Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie zalety podanych rodzajów transportu.
Rodzaj transportu Zalety
a) ......................................................................................................................
kolejowy
b) ......................................................................................................................
a) ......................................................................................................................
samochodowy
b) ......................................................................................................................

Podaj cztery przykłady walorów turystycznych, które decydują o atrakcyjności turystycznej regionu.
PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. II

Test B:
Spośród podanych poniżej przykładów podkreśl odnawialne źródła energii.
Sło•ce, w•giel kamienny, woda, uran, wiatr, ropa naftowa,
ciepło z wn•trza Ziemi, gaz ziemny

Rozpoznaj i zapisz nazwę przedstawionych na zdjęciach typów elektrowni.

Wykresy przedstawiają strukturę produkcji energii elektrycznej. Podpisz je właściwymi nazwami
krajów spośród podanych poniżej.
Francja, Norwegia, Egipt, Islandia
a) ............................................. b) ...........................................
Uzupełnij tabelę, wpisując po dwa pozytywne i negatywne skutki powstania zapory rzecznej
i hydroelektrowni w Asuanie w Egipcie.
Za Przeciw
................................................................................. .................................................................................
................................................................................. .................................................................................
5. Zadanie(0–2 pkt)
Dopasuj nazwę kraju do odpowiadającego mu opisu.
Szwecja, Egipt, Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Portugalia
a) W kaju tym znajduje się najstarszy i zarazem największy ośrodek przemysłu high-tech na świecie.
Najważniejsze miasta położone w jego obrębie to San Jose i San Francisco. ..............................
b) Kraj ten jest wysoko rozwinięty gospodarczo, ważną rolę odgrywa w nim nowoczesny transport.
Posiada r173 lotniska. Największe z nich, Haneda, to czwarty pod względem liczby obsłużonych
pasażerów port lotniczy na świecie. ......................................................

Wyjaśnij termin: turysta –

a) Hiszpanie stanowili w 2001 roku najliczniejszą grupę turystów odwiedzających Portugalię. .......
b) Główne czynniki, które decydują o lokalizacji zakładów high-tech na świecie,

to bliskość złóż surowców mineralnych oraz sąsiedztwo wyższych uczelni
i instytucji naukowo-badawczych. .......
c) Silicon Wadi to ośrodek high-tech leżący w Izraelu. .......
d) Pierwszą regularną linię kolejową uruchomiono w 1830 roku w USA. .......

Uzupełnij tabelę, wpisując po dwie wady podanych rodzajów transportu.
Rodzaj transportu Wady
a) ......................................................................................................................
samochodowy
b) ......................................................................................................................
a) ......................................................................................................................
kolejowy
b) ......................................................................................................................
Podaj cztery przykłady infrastruktury turystycznej, które decydują o atrakcyjności turystycznej
regionu.
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B -Przemysł i usługi cz. II
zad.
wersja a wersja b
1. ropa naftowa, uran, Słońce, woda, wiatr, ciepło za każde poprawne podkreślenie
gaz ziemny, węgiel brunatny z wnętrza Ziemi – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
2. a) elektrownia wodna, a) elektrownia słoneczna, za każdy poprawny podpis – 1 pkt;
b) elektrownia wiatrowa b) elektrownia cieplna razem – 2 pkt
3. a) Egipt, a) Francja, za każdy prawidłowo wpisany kraj – 1 pkt;
b) Islandia b) Norwegia razem – 2 pkt
przykładowe argumenty „za”: przykładowe skutki za każdą poprawną propozycję – 0,5 pkt;
nie zanieczyszczają powietrza, pozytywne: dostarcza 20% razem – 2 pkt
zużywają małe ilości paliwa; energii elektrycznej
przykładowe argumenty produkowanej w Egipcie,
„przeciw”: niebezpieczeństwo nastąpił rozwój zakładów
awarii i skażenia przemysłowych na południu
4. radioaktywnego, wysokie kraju;
koszty budowy i utrzymania skutki negatywne: brak
elektrowni atomowej naturalnych wylewów Nilu
spowodował, że pola przestały
być użyźniane w sposób
naturalny, wyginęło wiele
gatunków roślin i zwierząt
żyjących w rzece
a) Japonia, a) Stany Zjednoczone za każdy właściwie wpisany kraj – 1 pkt;
5.
b) Portugalia Ameryki, razem – 2 pkt
b) Japonia
przemysł high-tech to turysta to osoba, która za prawidłowe wyjaśnienie terminu
przemysł wysokiej technologii, z własnej woli opuszcza swoje – 2 pkt
6. do którego zalicza się zakłady miejsce zamieszkania
opierające swoją produkcję i podróżuje w celach
na wynikach najnowszych poznawczych, rekreacyjnych,
badań naukowych religijnych lub leczniczych
7. a – F, b – P, c – P, d – P a – P, b – F, c – P, d – F za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
przykładowe zalety transportu przykładowe wady transportu za każdą prawidłową propozycję
kolejowego: samochodowego: – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
a) niskie koszty przewozów a) duży wpływ na
pasażerskich i towarowych na zanieczyszczenie środowiska
średnich i długich trasach, (spaliny),
b) duża wydajność przy b) duże zagęszczenie ruchu,
transporcie ładunków; zwłaszcza w wielkich
8. przykładowe zalety transportu miastach;
samochodowego: przykładowe wady transportu
a) duży zasięg – wiele kolejowego:
samochodów może a) wysokie koszty budowy
poruszać się po naturalnych nowych linii i utrzymania
szlakach i bezdrożach, użytkowanych,
b) powszechna dostępność b) utrudnione wytyczanie
nowych szlaków na terenach
podmokłych i w górach
np. ciepły klimat, piaszczyste np. wyciągi narciarskie, lokale za każdy prawidłowy przykład – 0,5 pkt;
9. plaże, górski krajobraz, czyste gastronomiczne, pensjonaty, razem – 2 pkt
jeziora wypożyczalnie sprzętu
sportowego
ZAGADNIENIE :
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. I
Test A:
Wyjaśnij terminy:
a) bezrobotny – b) globalizacja – c) eksport –

Wymień trzy przyczyny bezrobocia.

Na podstawie wykresu przedstawiającego udział obszarów zajętych przez powodzie
w Bangladeszu w latach 1960–2001, odpowiedz na poniższe pytania.
a) W którym roku miała miejsce największa powódź
w Bangladeszu? Jaki obszar kraju zajęła?
b) W których latach nie wystąpiły powodzie?

Korzystając z zamieszczonej obok mapy, wymień
cztery państwa leżące w Afryce, charakteryzujące się
niskim stopniem rozwoju społecznego.
Uzupełnij tabelę, wpisując jeden przykład produktu wytwarzanego przez poniższe koncerny.
Nazwa koncernu Produkt
Volkswagen ...........................................................................................................................
Microsoft ...........................................................................................................................

Wyjaśnij różnice w funkcjonowaniu Unii Europejskiej (UE)
i Północnoamerykańskiego Układu Wolnego Handlu (NAFTA).

a) Do państw członkowskich Unii Europejskiej należy obecnie 25 krajów,
m.in. Hiszpania, Rumunia, Węgry i Słowacja. .......
b) Europejski Bank Centralny jest unijną instytucją, która nadzoruje politykę pieniężną,
w szczególności emisję euro. .......
c) Wspólną walutę euro przyjęły m.in. Austria, Niemcy, Hiszpania i Szwecja. .......
d) Część budżetu Unii Europejskiej przeznaczana jest na potrzeby najuboższych regionów Wspólnoty.
.......
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. I

Test B:

Wyjaśnij terminy:
a) stopa bezrobocia – b) handel – c) import –

Wymień trzy skutki bezrobocia.

Na podstawie wykresu przedstawiającego zatrudnienie i wielkość produkcji stali we francuskim
przemyśle hutniczym w latach 1975–2000, odpowiedz na poniższe pytania.
a) Określ zmianę zatrudnienia we francuskim przemyśle hutniczym w latach 1975–2000.
b) Określ zmianę wielkości produkcji stali we francuskim przemyśle hutniczym w latach 1975–2000.

Korzystając z poniższej mapy, wymień cztery państwa leżące
w Ameryce Południowej, charakteryzujące się średnim stopniem
rozwoju społecznego.

Uzupełnij tabelę, wpisując jeden przykład produktu wytwarzanego przez poniższe koncerny.
Nazwa koncernu Produkt
Shell ...........................................................................................................................
Siemens ...........................................................................................................................

Wyjaśnij, dlaczego poziom życia mieszkańców w poszczególnych krajach lepiej
porównywać przy pomocy wskaźnika HDI niż PKB w przeliczeniu na mieszkańca.

a) 1 maja 2004 roku do Unii Europejskiej przystąpiło 10 państw, m.in. Polska, Malta, Bułgaria i
Słowenia. .......
b) Rada Unii Europejskiej wytycza kierunki polityki, podejmuje uchwały

i ustanawia prawo Wspólnoty. .......
c) Wspólną walutę euro przyjęły m.in. Francja, Niemcy, Belgia i Wielka Brytania. .......
d) Celem Unii Europejskiej jest stopniowe znoszenie granic politycznych, społecznych

i ekonomicznych pomiędzy poszczególnymi krajami Europy. .......
KLUCZ ODPOWIEDZI A I B - Problemy współczesnego świata cz. I
zad.
wersja a wersja b
a) osoba niepracująca, a) udział bezrobotnych za każdy prawidłowo wyjaśniony termin
aktywnie poszukująca pracy, w ogólnej liczbie ludności – 1 pkt; razem – 3 pkt
zarejestrowana w urzędzie aktywnej zawodowo,
pracy; wyrażony w procentach;
b) łączenie i przenikanie się b) forma współpracy
1. systemów gospodarczych, polegająca na wymianie dóbr
a także ujednolicanie i usług pomiędzy ich
upodobań i zachowań ludzi na wytwórcami (producentami,
skalę międzynarodową; usługodawcami) a odbiorcami
c) sprzedaż towarów za granicę (konsumentami);
c) sprowadzanie towarów
z zagranicy
np. ubożenie rodzin, wzrost za każdy prawidłowy przykład – 1 pkt;
np. kryzys gospodarczy,
2. przestępczości, zwiększenie razem – 3 pkt
nieodpowiednie wykształcenie,
wydatków budżetowych
postęp technologiczny
na zasiłki dla bezrobotnych
a) 1998 r., 68%; a) spadek zatrudnienia za każdy poprawny podpunkt – 1 pkt;
b) 1979 r., 1981 r., 1994 r., o 119 tys. osób: ze 156 tys. razem – 2 pkt
1997 r. pracowników w 1975 r.
3. do 37 tys. w 2000 r.;
b) nieznaczne zmniejszenie
produkcji stali z 23,5 tys. ton w
1975 r. do 21 tys. ton
w 2000 r.
4. np. Madagaskar, Nigeria, np. Brazylia, Peru, za każdy prawidłowo wymieniony kraj
Tanzania, Mali Wenezuela, Boliwia – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
Volkswagen: samochody; Shell: produkty naftowe za każdy poprawny przykład – 1 pkt;
5.
Microsoft: oprogramowanie – paliwa, oleje, smary; razem – 2 pkt
komputerowe Siemens: telefony komórkowe
Funkcjonowanie UE opiera się Wartość PKB na osobę za prawidłowe wyjaśnienie – 2 pkt
na trzech filarach: wspólnym w różnych państwach może
rynku gospodarczym być podobna. Mimo to,
i walutowym, wspólnej w jednym kraju większość
polityce zagranicznej oraz ludzi może żyć w ubóstwie,
współpracy w dziedzinie spraw a tylko niewielka część
wewnętrznych społeczeństwa być
6. i sprawiedliwości. Natomiast zamożna. Natomiast w innym
NAFTA umożliwia jedynie państwie, o podobnej wartości
swobodny przepływ towarów PKB, poziom życia nie musi
i usług na terenie państw być bardzo zróżnicowany.
członkowskich. Przy obliczaniu HDI bierze się
pod uwagę, oprócz PKB
na mieszkańca, także kilka
innych wskaźników,
m.in. poziom analfabetyzmu
i przeciętną długość życia.
7. a – F, b – P, c – F, d – P a – F, b – P, c – F, d – P za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. II

Test A:
Wymień dwie korzyści płynące ze swobód unijnych, które przysługują mieszkańcom
Unii Europejskiej. Scharakteryzuj jedną ze swobód.

a) Dopłaty z europejskich funduszy strukturalnych przysługują tym regionom
Unii Europejskiej, których PKB wynosi mniej niż 75% średniego PKB Wspólnoty. .......
b) Talibowie, którzy doszli do władzy w 1996 roku, wprowadzili liberalne prawo

i w Afganistanie nastała demokracja. .......
c) Autonomia Palestyńska powstała w 1993 roku dzięki dyplomatycznej

działalności Organizacji Wyzwolenia Palestyny, kierowanej przez Jasira Arafata. .......
d) Najstarszym parkiem narodowym na świecie jest położony w Wielkiej Brytanii

Park Narodowy Yorkshire Dales. .......

Połącz strzałkami walczące strony z przyczynami konfliktu.
Burundyjskie plemiona Tutsi i Hutu • • dostęp do ropy naftowej
Irak – Kuwejt wraz z wojskami koalicji • • polityka
Sudan – Egipt • • konflikt etniczny
Afganistan – Związek Radziecki • • dostęp do wody

Opisz zjawisko efektu cieplarnianego. Podaj jego przyczyny i skutki.
Na konturowej mapie świata wpisz numery odpowiadające podanym obszarom konfliktów zbrojnych.
1. Kaszmir 3. Kurdystan 5. Sudan

2. Irak 4. Kosowo 6. Autonomia Palestyńska

Wyjaśnij pojęcie: dziura ozonowa –

Wyjaśnij, w jaki sposób rozwój turystyki wpływa na zmiany w środowisku przyrodniczym.
PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO •WIATA CZ. II

Test B:
Wymień dwie korzyści płynące ze swobód unijnych, które przysługują mieszkańcom
Unii Europejskiej. Scharakteryzuj jedną ze swobód.

a) W przyszłości gospodarka Unii Europejskiej będzie opierać się na sektorze
wyspecjalizowanych usług oraz na przemyśle przetwórczym. .......
b) Celem interwencji Rosjan w Afganistanie w 1979 roku była pomoc

w ustabilizowaniu sytuacji politycznej w tym kraju. .......
c) W 2000 roku Palestyńczycy ogłosili powstanie przeciwko Izraelowi – Intifadę. .......

d) Najstarszym parkiem narodowym na świecie jest położony
w Stanach Zjednoczonych Ameryki Park Narodowy Yellowstone. .......

Połącz strzałkami walczące strony z przyczynami konfliktu.
Rosja – Czeczenia • • dostęp do wody, religia
Izrael – Syria, Egipt, Jordania • • polityka
Burundyjskie plemiona Tutsi i Hutu • • dostęp do ropy naftowej, polityka
Wietnam Północny – Wietnam • • konflikt etniczny
Południowy i Stany Zjednoczone

Opisz zjawisko dziury ozonowej. Podaj jego przyczyny i skutki.

Na konturowej mapie świata wpisz numery odpowiadające podanym obszarom konfliktów zbrojnych.

Wyjaśnij pojęcie: gazy cieplarniane –

Wyjaśnij, w jaki sposób rozwój przemysłu wydobywczego i energetycznego
wpływa na zmiany w środowisku przyrodniczym.
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B -Problemy współczesnego świata cz. II
zad.
wersja a wersja b
np. swoboda przepływu osób, swoboda przepływu usług, za każdy prawidłowo podany przykład
swoboda przepływu towarów, swoboda przepływu kapitału. – 0,5 pkt, za poprawną charakterystykę
Swoboda przepływu osób: mieszkaniec jednego państwa – 1 pkt; razem – 2 pkt
1. unijnego może osiedlić się i podjąć pracę w innym kraju
członkowskim.
Swoboda przepływu towarów: zniesienie barier celnych
między państwami członkowskimi ułatwiło przepływ
towarów – zlikwidowało na przykład wielogodzinne kolejki
przy odprawie towarów na granicy.
2. za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
a – P, b – F, c – P, d – F a – P, b – F, c – P, d – P
razem – 2 pkt
Burundyjskie plemiona Tutsi i Rosja – Czeczenia: dostęp za każde prawidłowe przyporządkowanie
Hutu: konflikt etniczny; do ropy, polityka; Izrael – – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
Irak – Kuwejt wraz z wojskami Syria, Egipt, Jordania: dostęp
3. koalicji: dostęp do ropy; Sudan do wody, religia; Burundyjskie
– Egipt: dostęp do wody; plemiona Tutsi i Hutu: konflikt
Afganistan – Związek etniczny; Wietnam Północny
Radziecki: polityka – Wietnam Południowy
i Stany Zjednoczone: polityka
Efekt cieplarniany powstaje Przyczyną powstania dziury za prawidłowy opis zjawiska z podaniem
na skutek gromadzenia się ozonowej jest działanie jego przyczyn i skutków – 2 pkt
w atmosferze gazów freonów, stosowanych
cieplarnianych, głównie m.in. do produkcji sprzętu
dwutlenku węgla. Tworzą one AGD i opakowań
powłokę, która przepuszcza aerozolowych. Freony,
promieniowanie słoneczne przedostając się do stratosfery,
docierające do Ziemi, powodują niszczenie
a zatrzymuje ciepło emitowane cząsteczek ozonu, które tworzą
4.
z powierzchni Ziemi. warstwę ozonową na
Nadmierne nagromadzenie wysokości ok. 20 km i chronią
gazów cieplarnianych żywe organizmy przed
spowodowane jest m.in. szkodliwym działaniem
spalaniem węgla promieni ultrafioletowych.
w elektrowniach i kotłowniach
oraz wycinaniem lasów.
Zjawisko to prowadzi do
stopniowego ocieplenia
klimatu.
5. Prawidłowe oznaczenie na mapie obszarów konflitów za każdy poprawnie wpisany numer
zbrojnych. na mapie – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
ubytek naturalnej warstwy gazy, które zatrzymują ciepło za prawidłowe wyjaśnienie pojęcia – 1 pkt
ochronnej Ziemi (ozonu) wypromieniowywane
w atmosferze, powstały z powierzchni Ziemi,
6.
w wyniku działania freonów przyczyniają się do powstania
efektu cieplarnianego; zalicza
się do nich m.in. dwutlenek
węgla, tlenki azotu i metan
Rozbudowa infrastruktury Przemysł wydobywczy za prawidłowe wyjaśnienie – 2 pkt
turystycznej przyczynia się wpływa negatywnie na
do zmian w krajobrazie krajobraz naturalny
naturalnym – powstają nowe – w okolicach kopalń
hotele, restauracje i sklepy. powstają hałdy. Zakłady
7.
Wzmożony ruch turystyczny przemysłu przetwórczego,
wiąże się także z m.in. elektrownie cieplne,
zaśmiecaniem terenu przez w procesie produkcyjnym
turystów. przyczyniają się do
zanieczyszczenia atmosfery
gazami i pyłami.
Klucz odpowiedzi A i B
Rolnictwo
Nr Standard Oczekiwana odpowied•

zad. wymaga•
wersja a wersja b
a) głodem a) niedożywienie za każde prawidłowe dokończenie zdania –
1.
I1 b) terasowanie stoków b) poldery 1 pkt; razem – 3 pkt
c) okres wegetacyjny c) monsunem letnim
2. za każdy prawidłowy przykład – 1 pkt;
III 1 np. susze, powodzie np. wojna, kryzys gospodarczy
razem – 2 pkt
np. używanie środków np. warunki klimatyczne, za każdy prawidłowy czynnik – 1 pkt;
ochrony roślin i nawozów, żyzność gleb, rzeźba terenu razem – 3 pkt
3.
III 1 stosowanie maszyn i urządzeń,
zastosowanie inżynierii
genetycznej
a) Argentyna, a) Bangladesz, a) za prawidłowo podkreślony kraj
4. II 2 b) 63% b) 70% – 1 pkt,
I2 b) za prawidłowe obliczenie – 1 pkt;
razem – 2 pkt
a) okopowe, a) oleiste, za każdą właściwie wpisaną grupę roślin
5.
III 1 b) włókniste, b) używki, – 1 pkt; razem – 3 pkt
c) przyprawy c) zboża
6. a – F, b – F, c – P a – F, b – F, c – P za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt;
II 2
razem – 3 pkt
Zbiory rolnika z Chin wyniosły Zbiory rolnika z Chin wyniosły za poprawne obliczenie – 2 pkt
7. I2
740 dt, a zbiory rolnika z Indii 232,8 dt, a zbiory rolnika
II 1
680 dt. z Indii 249,3 dt.
8. b), d), e) b), c), f) za każde poprawne podkreślenie – 1 pkt;
II 2
razem – 3 pkt
np. wysokie plony i duża np. niskie plony i mała za każdą prawidłową cechę – 1 pkt;
wydajność hodowli zwierząt, wydajność hodowli zwierząt, razem – 3 pkt
9. duże nakłady finansowe, małe nakłady finansowe,
III 1
wysokie nakłady pracy, niskie nakłady pracy,
stosowanie nawozów z reguły brak stosowania
sztucznych nawozów sztucznych
ZAGADNIENIE :
GEOGRAFIA FIZYCZNA I SPOŁECZNO-
EKONOMICZNA PA •STW EUROPEJSKICH
1. Uzupełnij zdania. (0–2 pkt)
a) Najwyższy szczyt Tatr to .............................................................................. .
b) Najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego to ................................................. .
c) Najwyższy szczyt Sudetów to ...................................................................... .
d) Najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich to .................................................. .
2. Poł•cz nazw• jeziora z wła•ciwym typem genetycznym. (0–2 pkt)
Druzno • • morenowe
Gardno • • cyrkowe
Jeziorak • • deltowe
Mamry • • przybrzeżne
• rynnowe
3. Pod ka•dym logo wpisz nazw• wła•ciwego parku narodowego. (0–2 pkt)
A B C D
4. Podkre•l cechy pogody wywołane napływem mas powietrza polarnego kontynentalnego

zim• nad obszar Polski. (0–1 pkt)
a) ocieplenie i opady deszczu;
b) mróz, sucha i słoneczna pogoda;
c) ochłodzenie i przymrozki;
d) ocieplenie i słoneczna pogoda.
5. Podkre•l nazw• mas powietrza, które przynosz• ciepł• słoneczn• pogod•,

kształtuj•c „złot• polsk• jesie•’’. (0–1 pkt)
a) powietrze polarne morskie,
b) powietrze zwrotnikowe kontynentalne,
c) powietrze polarne kontynentalne,
d) powietrze arktyczne.
6. Do podanych regionów geograficznych dopisz nazwy pasów ukształtowania

powierzchni Polski. (0–2 pkt)
a )Nizina Szczecińska –
b) Polesie Lubelskie –
c) Nizina Śląska –
d) Niecka Nidziańska –
7. Uzupełnij zdania. (0–2 pkt)

Większość obszaru Polski leży w dorzeczu ......................................... i .........................................,
w zlewisku Morza Bałtyckiego. Naturalną granicą między Polską a Niemcami są rzeki
............................... i ..............................................................
8. Poł•cz nazw• uzdrowiska z odpowiednim regionem geograficznym. (0–2 pkt)
Polanica Zdrój • • Wyżyna Małopolska

Połczyn Zdrój • • Nizina Mazowiecka
Busko Zdrój • • Karpaty
Krynica • • Pojezierze Pomorskie
• Sudety
9. Na poni•szej mapie zaznaczono mniejszo•ci narodowe mieszkaj•ce w Polsce.

Wpisz nazwy mniejszo•ci narodowych oznaczonych na mapie literami. (0–2,5 pkt)
A. ..........................................
B. ..........................................
C. ..........................................
10. Dopisz po jednym przykładzie waloru przyrodniczego i kulturowego
oraz infrastruktury turystycznej, które znajduj• si• w Twoim powiecie. (0–1,5 pkt)
a) walory przyrodnicze –
b) walory kulturowe –
c) infrastruktura turystyczna –
11. W Polsce 97% energii elektrycznej pochodzi ze spalania w•gla, a 3% z hydroenergetyki.

Wymie• dwie przyczyny takiej struktury produkcji energii elektrycznej. (0–2 pkt)
12. Wpisz nazwy 4 pa•stw zaznaczonych na mapie cyframi. Okre•l, które z tych pa•stw
nie jest członkiem Unii Europejskiej, ale nale•y do NATO. (0–2,5 pkt)
1. .......................................................
2. ........................................................
3. .........................................................
4. ..........................................................
13. Podkre•l nazw• ro•liny uprawnej, której rozmieszczenie przedstawiono na mapie obok. (0–1 pkt)
a) buraki cukrowe,
b) ziemniaki,
c) żyto,
d) pszenica.
14. Uzupełnij zdania. (0–1,5 pkt)
a) Amonity są skamieniałością przewodnią ery ......................................... .
b) Karpaty powstały w orogenezie ............................................................. .
c) Na Pojezierzu Mazurskim występuje rzeźba ......................................... .

15. Oblicz temperatur• powietrza na •nie•ce, gdy w Karpaczu Górnym
na wysoko•ci 880 m n.p.m. temperatura wynosi 7°C. (0–2 pkt)
16. W odpowiednich miejscach na ilustracji wpisz nazwy form akumulacyjnej

działalno•ci l•dolodu i wód polodowcowych. (0–2 pkt)
B. ....................................
A. ....................................
C. ....................................
D. ....................................
17. Wymie• dwie przyczyny małego zasolenia Bałtyku. (0–2 pkt)
18. Rozpoznaj i podpisz formacje ro•linne wyst•puj•ce w Europie. (0–2 pkt)
A .................................................................... B ....................................................................
19. Uzupełnij tabel•. W brakuj•ce miejsca wpisz typ gleby, skał• macierzyst•
oraz charakterystyczny region geograficzny w Polsce. (0–2 pkt)
Typ gleby Skała macierzysta Region geograficzny
less
gleby brunatne
Niecka Nidziańska
20. Od 2002 roku w Polsce odnotowuje si• ujemny przyrost naturalny. Wymie• dwie przyczyny
systematycznego spadku przyrostu naturalnego oraz wyja•nij, jakie mo•e to mie• skutki
społeczno-gospodarcze w przyszło•ci. (0–2 pkt)
a) Przyczyny:
b) Skutki społeczno-gospodarcze:
21. Po II wojnie •wiatowej liczba ludno•ci miejskiej w Polsce wzrosła z 34% w 1946 roku
do 62% w 2003 roku. Wymie• dwie przyczyny tego zjawiska. (0–2 pkt)
22. Do wymienionych pozaprzyrodniczych czynników rozwoju rolnictwa dopisz zmiany,

których nale•y dokona•, aby polskie rolnictwo dostosowa• do poziomu rolnictwa UE. (0–3 pkt)
a) wielkość gospodarstw rolnych –

b) mechanizacja rolnictwa –
c) poziom wykształcenia rolników –
23. Poł•cz nazwy surowców mineralnych z odpowiednimi okr•gami przemysłowymi. (0–2 pkt)
rudy miedzi • • piotrkowsko-bełchatowski
węgiel kamienny • • legnicko-głogowski
węgiel brunatny • • górnośląski
ropa naftowa i gaz ziemny • • opolski
• karpacki
24. Wymie• nazwy pa•stw europejskich powstałych po rozpadzie Jugosławii. (0–2,5 pkt)
25. Podkre•l nazwy pi•ciu krajów europejskich, w których wska•nik urbanizacji

jest wy•szy ni• 85%. (0–2,5 pkt)
Polska, Finlandia, Wielka Brytania, Grecja, Dania, Islandia, Niemcy,
Łotwa, Holandia, Słowenia, Belgia, Czechy, Ukraina, Włochy
26. Poł•cz najwi•ksze aglomeracje miejskie Europy z liczb• ich mieszka•ców. (0–2 pkt)
Londyn • • 9,7 mln
Moskwa • • 4,6 mln
Paryż • • 7,6 mln
Petersburg • • 8,3 mln
• 3,2 mln
KLUCZ ODPOWIEDZI - Geografia fizyczna i społeczno-
ekonomiczna pa•stw europejskich
Nr
pyt.
1.
a) Rysy, b) Babia Góra, c) Śnieżka, d) Łysica 2
2.
Druzno – deltowe, Gardno – przybrzeżne, Jeziorak – rynnowe, Mamry – morenowe 2
3.
A – Wigierski PN, B – Ojcowski PN, C – Tatrzański PN, D – Świętokrzyski PN 2
4.
b) 1
5.
b) 1
6.
a) pas pobrzeży, b) pas nizin, c) pas nizin, d) pas wyżyn 2
7.
Wisły i Odry; Odra i Nysa Łużycka 2
8. Polanica Zdrój – Sudety, Połczyn Zdrój – Pojezierze Pomorskie, Busko Zdrój – Wyżyna Małopolska,
2
Krynica – Karpaty
9.
A – Białorusini, B – Niemcy, C – Litwini, D – Ukraińcy, E – Słowacy 2,5
10.
a) np. czyste rzeki i jeziora, b) np. zabytki, c) np. pensjonaty 1,5
11.
a) np. bogate złoża węgla kamiennego i brunatnego; b) brak dużych rzek o znacznym spadku 2
12.
1. Portugalia, 2. Grecja, 3. Norwegia, 4. Białoruś; Norwegia 2,5
13.
d) 1
14.
a) mezozoicznej, b) alpejskiej, c) młodoglacjalna 1,5
15.
2,7oC 2
16.
A – oz, B – powierzchnia moreny dennej, C – wzgórze moreny czołowej, D – sandr 2
17. a) np. słaba wymiana wód z Oceanem Atlantyckim;

2
b) duża ilość dopływów wód słodkich
18.
A – tundra, B – tajga 2
19. czarnoziemy – less – np. Wyżyna Lubelska; gleby brunatne – glina – np. Pojezierze Pomorskie;
2
rędziny – wapienie, margle, gipsy – np. Niecka Nidziańska
a) np. rodzin nie stać na wychowanie i wykształcenie kolejnego dziecka; upadek modelu rodziny wielodzietnej
20.
b) np. starzenie się społeczeństwa; obniżenie dochodu narodowego w wyniku zmniejszenia się liczby osób w wieku 2
produkcyjnym
21. np. rozwój przemysłu przyczynił się do poszukiwania w mieście pracy; zwiększanie obszaru miast w wyniku zmian
2
granic administracyjnych i przyłączania okolicznych wsi.
a) Zwiększanie powierzchni gospodarstw rolnych oraz scalanie gruntów w celu zwiększenia efektywności
produkcji, np. poprzez mechanizację prac polowych.
22. b) Poprawa stanu technicznego maszyn rolniczych, np. poprzez nisko oprocentowane kredyty dla rolników w celu
3
zakupu nowego sprzętu.
c) Ukończenie wyższej szkoły rolniczej oraz ciągły system dokształcania jest konieczny do prowadzenia
gospodarstwa korzystającego z nowoczesnych rozwiązań technicznych.
23. rudy miedzi – legnicko-głogowski, węgiel kamienny – górnośląski, węgiel brunatny – piotrkowsko-bełchatowski,
2
ropa naftowa i gaz ziemny – karpacki
24.
Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Macedonia, Serbia i Czarnogóra, Słowenia 2,5
25.
Wielka Brytania, Dania, Islandia, Holandia, Belgia 2,5
26.
Paryż – 9,7 mln, Moskwa – 8,3 mln, Londyn – 7,6 mln, Petersburg – 4,6 mln 2
Razem
51
GEOGRAFIA FIZYCZNA I SPOŁECZNO-

EKONOMICZNA
PA •STW EUROPEJSKICH – CI •G DALSZY
Zestaw I
1. W ka•dym z podpunktów wykre•l nazw• niepasuj•c• do pozostałych. (10 pkt)

a) Wiedeń, Zurych, Tirana, Lublana;
b) Gwadalkiwir, Tyber, Oranje, Garonna;
c) Minorka, Ibiza, Majorka, Madera;
d) G. Dynarskie, G. Kantabryjskie, G. Betyckie, G. Iberyjskie;
e) Kołobrzeg, Koszalin, Ustka, Władysławowo.
2. Wymie• nazw• polskiego miasta, które le•y na dwóch wyspach. (2 pkt)
3. Uzupełnij zdanie. (2 pkt)

Podstawą funkcjonowania Unii Europejskiej jest Traktat o Unii Europejskiej,
zwany powszechnie ........................................................................................
4. Oblicz ró•nic• czasu słonecznego mi•dzy wschodnim a zachodnim kra•cem Polski,

znaj•c współrz•dne geograficzne najdalej wysuni•tych punktów Polski. (6 pkt)
• Jastrzębia Góra 54°50’N, 18°18’E
• Zakole Odry koło Cedyni 52°51’N, 14°08’E
• Szczyt Opołonek 49°00’N, 22°51’E
• Zakole Bugu koło Hrubieszowa 50°52’N, 24°09’E
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zestaw I
Nr
pyt.
1. a) Zurych – nie jest stolicą, b) Oranje – nie jest rzeką europejską, c) Madera – nie jest wyspą archipelagu Baleary,
10
d) G. Dynarskie – nie są położone w Hiszpanii, e) Koszalin – nie jest miastem portowym.
2.
Świnoujście 2
3.
traktatem z Maastricht 2
4.
40 min. 4 sek. 6
Razem
20
Zestaw II

a) Grecja, Albania, Węgry, Chorwacja, Macedonia;
b) M. Liguryjskie, M. Jońskie, M. Tyrreńskie, M. Barentsa;
c) Hamburg, Kolonia, Monachium, Berlin;
d) Kattegat, La Manche, Limnos, Dardanele;
e) Zelandia, Nowa Ziemia, Gotlandia, Sarema.
2. Wymie• nazw• miasta, którego jedna cz••• poło•ona jest w Europie, a druga w Azji. (2 pkt)
3. Wymie• nazw• pa•stwa, które wpłaca najwi•cej pieni•dzy do kasy UE. (2 pkt)
4. Oblicz rzeczywist• odległo•• w linii prostej mi•dzy Warszaw• a Wrocławiem,

je•li na mapie w skali 1:4 500 000 odległo•• mi•dzy tymi miastami wynosi 6,7 cm. (6 pkt
KLUCZ ODPOWIEDZI - ZESTAW II
Nr
pyt.
a) Węgry – nie są zaliczane do krajów bałkańskich, b) M. Barentsa – nie wchodzi w skład Morza Śródziemnego,
1.
c) Kolonia – nie jest miastem wielomilionowym, d) Limnos – nie jest cieśniną, e) Nowa Ziemia – nie jest wyspą 10
na Morzu Bałtyckim.
2.
Stambuł 2
3.
Niemcy 2
4.
301,5 km 6
Razem
20
Zestaw III

a) Hekla, Orizaba, Stromboli, Wezuwiusz;
b) Wyżyna Śląska, Polesie Lubelskie, Niecka Nidziańska, Roztocze;
c) Krynica, Muszyna, Szczawnica, Ciechocinek;
d) Pilica, Soła, Skawa, Raba;
e) Ardeny, Ural, Apeniny, Schwarzwald.
2. Wymie• dwa „kolorowe’’ morza oblewaj•ce Europ•. (2 pkt)
3. Wymie• nazw• pa•stwa le••cego w Europie Zachodniej, które nie jest członkiem NATO
ani Unii Europejskiej. (2 pkt)
4. Oblicz temperatur• powietrza na szczycie •winicy (2301 m n.p.m.),

gdy w Zakopanem na wysoko•ci 850 m n.p.m. zanotowano 10°C. (6 pkt)
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zestaw III
Nr
pyt.
a) Orizaba – wulkan nie leży w Europie, b) Polesie Lubelskie – nie jest położone w pasie Wyżyn Polskich,
1. c) Ciechocinek – uzdrowisko nie posiadające wód mineralnych zwanych szczawami, d) Pilica – nie jest rzeką
10
górską,
e) Apeniny – nie wypiętrzyły się w orogenezie hercyńskiej.
2.
Morze Białe, Morze Czarne 2
3.
Szwajcaria 2
4.
1,3oC 6
ZAGADNIENIE :
POŁO •ENIE ORAZ •RODOWISKO PRZYRODNICZE
EUROPY I POLSKI
Test A:
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi.
a) Udział nizin w ogólnej powierzchni Europy wynosi:
A. 25% B. 50% C. 75% D. 90%
b) Średnia roczna suma opadów atmosferycznych w Polsce wynosi:
A. 400 mm B. 600 mm C. 800 mm D. 1000 mm

Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – literę F.
a) Amonity są skamieniałością przewodnią ery proterozoicznej. .......
b) Polska leży na obszarze fałdowań prekambryjskich, paleozoicznych i kenozoicznych. .......
c) Lądolód skandynawski zmniejszał swój zasięg podczas glacjałów. .......

Korzystając z mapy
przedstawiającej maksymalne
zasięgi trzech zlodowaceń
na obszarze Polski, wykonaj
poniższe polecenia.
a) Napisz, jaką literą oznaczono

na mapie zasięg najmłodszego
zlodowacenia.
..............................................
b) Napisz, ile razy lądolód

skandynawski przykrył
obszar Niziny Śląskiej.
..............................................

Poniższe zdania określają cechy klimatu i wód powierzchniowych Polski.
a) Najwyższa roczna amplituda temperatury występuje we wschodniej Polsce. .......
b) Powietrze zwrotnikowe kontynentalne napływa nad obszar Polski przez dwie trzecie roku. .......
c) Występuje 6 klimatycznych pór roku. .......
d) Rzeki charakteryzuje zasilanie śnieżno-deszczowe. .......
e) Główne rzeki charakteryzuje asymetria dorzeczy. .......
f) Najgłębsze jeziora są pochodzenia morenowego. .......

Uzupełnij zdania, wpisując odpowiednie wartości liczbowe dotyczące Morza Bałtyckiego.
a) Średnia głębokość Morza Bałtyckiego wynosi ..........m.
b) Powierzchnia Bałtyku wynosi ............ tys. km2.

Uzupełnij tabelę, wpisując we właściwe pola nazwę strefy klimatycznej,
dwa charakterystyczne gatunki roślin oraz typ gleby.
Strefa klimatyczna Formacja ro•linna Gatunki ro•lin Typ gleby
makia

Wypisz główne cechy czarnoziemu – żyzność i skałę macierzystą.

Wymień nazwy dwóch gleb astrefowych występujących w Polsce.

Wyjaśnij termin: monokultura
Korzystając z danych statystycznych zawartych w tabeli, wypisz nazwy miesięcy,
w czasie których w Łodzi panuje klimatyczna zima.
Łódź
Miesi•ce I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Średnia temperatura
powietrza (w oC) –2,0 –1,0 2,8 7,7 13,4 16,1 17,7 17,6 13,0 8,2 2,8 –0,4
ZAGADNIENIE:
POŁO •ENIE ORAZ •RODOWISKO PRZYRODNICZE

EUROPY I POLSKI
Test B:
Zaznacz prawidłowe odpowiedzi.
a) Średnia wysokość Polski wynosi:
A. 159 m n.p.m. B. 330 m n.p.m. C. 292 m n.p.m. D. 173 m n.p.m.
b) Udział lasów w ogólnej powierzchni Polski wynosi obecnie:
A. 17% B. 29% C. 43% D. 70%

a) Trylobit jest skamieniałością przewodnią ery paleozoicznej. .......
b) Karpaty zostały wypiętrzone w orogenezie alpejskiej. .......
c) W trzeciorzędzie nastąpiły gwałtowne zmiany klimatu, które dały początek epoce lodowcowej. .......

Rozpoznaj i wpisz nazwy dwóch form polodowcowych zaznaczonych na ilustracji.
B. .................................
A. .................................

Poniższe zdania określają cechy klimatu i wód powierzchniowych Polski.
a) Średnia roczna temperatura powietrza wynosi około 7,5°C. .......
b) Powietrze polarne morskie napływa nad obszar Polski niemal przez dwie trzecie roku. .......
c) Klimat Polski charakteryzuje mała zmienność typów pogody. .......
d) Prawie cały obszar Polski leży w zlewisku Morza Bałtyckiego. .......
e) W Polsce nie występują jeziora pochodzenia krasowego. .......
f) Wysokie stany wód w rzekach występują jesienią i zimą. .......

Uzupełnij zdania, wpisując odpowiednie wartości liczbowe dotyczące Morza Bałtyckiego.
a) W najgłębszym miejscu dno Bałtyku sięga .......... m.
b) Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi .......‰.

Uzupełnij tabelę, wpisując we właściwe pola nazwę strefy klimatycznej,
dwa charakterystyczne gatunki roślin oraz typ gleby.
Strefa klimatyczna Formacja ro•linna Gatunki ro•lin Typ gleby
tajga

Wypisz główne cechy gleby bielicowej – żyzność i skałę macierzystą.

Wymień nazwy dwóch gleb strefowych występujących w Polsce.
Wyjaśnij termin: denudacja

Korzystając z danych statystycznych zawartych w tabeli, wypisz nazwy miesięcy,
w czasie których w Łodzi panuje klimatyczne lato.zdania prawdziwe, a literą F zdania fałszywe.
Łódź
powietrza (w oC) –2,0 –1,0 2,8 7,7 13,4 16,1 17,7 17,6 13,0 8,2 2,8 –0,4
KLUCZ ODPOWIEDZI A i B
Poło•enie oraz •rodowisko przyrodnicze Europy i Polski
zad.
wersja a wersja b
1. a) C a) D za każdy prawidłowy wybór – 1 pkt; razem
b) B b) B – 2 pkt
2. za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt; razem
a) – F, b) – P, c) – F a) – P, b) – P, c) – F
– 3 pkt
3. a) literą A A – równina sandrowa za każdą prawidłową odpowiedź – 1 pkt;
b) dwa razy B – pradolina razem – 2 pkt
4. a) – P, b) – F, c) – P, d) – P, a) – P, b) – P, c) – F, d) – P, za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
e) – P, f) – F e) – F, f) – F razem – 3 pkt
5. a) 52 a) 459 za każdą prawidłowo wpisaną
b) 415 b) 7 wartość – 1 pkt; razem – 2 pkt
6. podzwrotnikowa; np. mirty, umiarkowana; np. świerk, za każdą poprawnie wypełnioną rubrykę
olenadry; gleby cynamonowe jodła; gleby bielicowe tabeli – 1 pkt; razem – 3 pkt
7. podłoże lessowe, bardzo żyzne podłoże piaszczysto-żwirowe, za każdą poprawnie wpisaną
mała żyzność cechę – 1 pkt; razem – 2 pkt
8. np. mady, czarne ziemie np. brunatne, bielicowe za każdy prawidłowy przykład
gleby – 1 pkt; razem – 2 pkt
Forma gospodarki rolniczej Ogół procesów polegających za prawidłowo wyjaśnione
9. lub leśnej. Polega na na obniżaniu i wyrównywaniu pojęcie – 1 pkt
długotrwałym uprawianiu na powierzchni Ziemi.
tym samym obszarze jednego
gatunku roślin.
10. grudzień, styczeń, luty czerwiec, lipiec, sierpień za prawidłowe wypisanie wszystkich
nazw miesięcy – 1 pkt
ZAGADNIENIE:
CHARAKTERYSTYKA REGIONÓW
FIZYCZNOGEOGRAFICZNYCH POLSKI
Test A:
Wypisz nazwy pasów rzeźby zaznaczonych na mapie literami.
A. .........................................
B. .........................................

Wymień dwa walory turystyczne, które sprzyjają rozwojowi turystyki na pojezierzach.

Rozpoznaj miasta na podstawie opisów.
a) Największą uczelnią w tym mieście jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Corocznie odbywa
się tu
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Malta”. ..........................................
b) Miasto położone u podnóża Śnieżki. Jedną z atrakcji turystycznych jest drewniany Kościół
Wang. ..........................................

Połącz nazwy parków narodowych z właściwymi pasami rzeźby.
Roztoczański PN • • pobrzeża
Poleski PN • • Niziny Środkowopolskie
Babiogórski PN • • Kotliny Podkarpackie
Słowiński PN • • wyżyny
• góry

Uzupełnij zdania, wpisując informacje dotyczące Tatr Wysokich.
Tatry Wysokie zbudowane są z odpornych na niszczenie skał .............................................................
W górach tych dominuje typowa rzeźba ........................................... Jej charakterystycznymi
elementami są ........................................., ...................................... oraz turnie.

Opisz proces zarastania jezior.

Podkreśl nazwę regionu, na którego obszarze występują poniższe warunki klimatyczne.
Średnia roczna temperatura powietrza przekracza 8°C, a okres wegetacyjny dochodzi do 230 dni i jest
najdłuższy w Polsce.
Pobrze•e Gda•skie, Pojezierze Pomorskie, Nizina •l•ska, Wy•yna Lubelska, Kotlina O•wi•cimska

Uzupełnij zdania.
a) Najwyższym wzniesieniem w pasie Wyżyn jest .........................................
b) Rudy miedzi są wydobywane w pasie ..............................................

Wyjaśnij pojęcie: kryptodepresja

Rozpoznaj i podpisz formy rzeźby terenu przedstawione na poniższych fotografiach.
A ................... B .....
CHARAKTERYSTYKA REGIONÓW
FIZYCZNOGEOGRAFICZNYCH POLSKI
Test B:
Wypisz nazwy pasów rzeźby zaznaczonych na mapie literami.
A. .........................................
B. .........................................

Wymień dwa walory turystyczne, które sprzyjają rozwojowi turystyki w Tatrach.

Rozpoznaj miasta na podstawie opisów.
a) Miasto nazywane „perłą renesansu”. Jego starówka została wpisana na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO. ...............................
b) Miasto stoczniowe. Jednym z jego symboli jest Fontanna Neptuna na Długim Targu.
..............................

Połącz nazwy parków narodowych z właściwymi pasami rzeźby.
Magurski PN • • pobrzeża
Kampinoski PN • • Niziny Środkowopolskie
Woliński PN • • Kotliny Podkarpackie
Świętokrzyski PN • • wyżyny
• góry

Uzupełnij zdania, wpisując informacje dotyczące Tatr Zachodnich.
Tatry Zachodnie zbudowane są głównie ze skał .........................................., takich jak wapienie,
margle
i dolomity. Cechą tych gór jest rzeźba ......................................... . Jej charakterystycznymi elementami
są ........................................., iglice skalne oraz ...................................... .

Opisz proces powstawania węgla kamiennego.

Podkreśl nazwę regionu, na którego obszarze występują poniższe warunki klimatyczne.
Wschodnie fragmenty tego regionu cechują się silnym wpływem klimatu kontynentalnego. Znajduje
się tu polski biegun zimna, gdzie średnia temperatura stycznia wynosi –4,9°C.
Pobrze•e Koszali•skie, Pojezierze Mazurskie, Nizina •l •ska, Wy•yna Małopolska, Kotlina

Sandomierska

Uzupełnij zdania.
a) Najwyższym wzniesieniem w pasie pojezierzy jest .........................................
b) Siarkę wydobywa się w pasie .........................................

Wyjaśnij pojęcie: depresja

Rozpoznaj i podpisz formy rzeźby terenu przedstawione na poniższych fotografiach.
A ..................... B ....................
Charakterystyka regionów fizycznogeograficznych Polski
zad.
wersja a wersja b
A – wyżyny, B – pobrzeża, A – Niziny Środkowopolskie, za każdą prawidłową nazwę – 0,5 pkt;
1.
C – Kotliny Podkarpackie, B – pojezierza, C – góry, razem – 2 pkt
D – Niziny Środkowopolskie D – wyżyny
2. np. liczne jeziora, duże np. rzeźba wysokogórska, za każdy prawidłowy przykład – 1 pkt;
i naturalne kompleksy leśne formy polodowcowe razem – 2 pkt
a) Poznań a) Zamość za każde prawidłowo rozpoznane miasto –
3.
b) Karpacz b) Gdańsk 1 pkt; razem – 2 pkt
Roztoczański PN – wyżyny; Magurski PN – góry; za każdy poprawnie przyporządkowany

Poleski PN – Niziny Kampinoski PN – Niziny park narodowy – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
4. Środkowopolskie; Babiogórski Środkowopolskie;
PN Woliński PN – pobrzeża;
– góry; Słowiński PN Świętokrzyski PN – wyżyny
– pobrzeża
5. granitowych; wysokogórska; osadowych; krasowa; za każdy poprawnie wpisany wyraz
np. granie, żleby np. doliny krasowe; jaskinie – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
Wypełnianie się misy jeziora Obumieranie szczątków bujnej za pełny opis procesu – 2 pkt
przez osady pochodzące roślinności w warunkach
z obumierającej roślinności gorącego i wilgotnego klimatu.
pływającej. Zarastanie Tworzenie się warstwy torfu.
i wypłycanie jeziora. Zapadanie torfowiska
6. Tworzenie się bagna, i pokrywanie go przez piaski,
a następnie torfowiska. żwiry i iły przyniesione przez
Pojawienie się krzewiastych rzeki. Przemiana torfu
zarośli i drzew. w węgiel brunatny, a następnie
kamienny w wyniku nacisku
wyżej leżących warstw oraz
wysokiej temperatury.
7. Nizina Śląska Pojezierze Mazurskie za prawidłowe podkreślenie regionu
geograficznego – 1 pkt
8. a) Łysica, a) Wieżyca, za każdą prawidłową nazwę – 1 pkt; razem
b) Nizin Środkowopolskich b) Kotlin Podkarpackich – 2 pkt
9. Depresja pokryta wodami Teren położony poniżej za prawidłowe wyjaśnienie pojęcia – 1 pkt
jeziora. poziomu morza.
10. a) gołoborze, a) wąwóz lessowy, za prawidłowo rozpoznaną formę rzeźby
b) wydma b) ostaniec krasowy terenu – 1 pkt; razem – 2 pkt
ZAGADNIENIE:
OBSZAR, LUDNO• • I URBANIZACJA W EUROPIE I

POLSCE
Test A:
Wymień 4 kraje europejskie o największej powierzchni.

Podkreśl nazwy państw, które powstały po rozpadzie Jugosławii.
Białoru•, Słowacja, Słowenia, Chorwacja, Mołdawia,
Macedonia, Estonia, Serbia i Czarnogóra, Ukraina

Korzystając z mapy administracyjnej Polski, wykonaj polecenia.
a) Na mapie konturowej Polski zaznacz
i podpisz poniższe miasta wojewódzkie.
Bydgoszcz, Białystok
b) Wpisz nazwy województw oznaczonych

na mapie literami.
A. ................................................................
B. ................................................................

Podkreśl prawidłowe zakończenie zdania.
Największa gęstość zaludnienia w naszym kraju występuje w województwach:
A. łódzkim i mazowieckim.
B. wielkopolskim i podkarpackim.
C. małopolskim i śląskim.
D. lubuskim i podlaskim.
Uzupełnij zdania.
a) Przeciętna długość życia Europejczyków to .......... lat.
b) Średnia gęstość zaludnienia Polski wynosi .......... os./km2.

Wymień dwa skutki bezrobocia w Polsce.

a) Najsilniej zurbanizowanym krajem w Europie jest Belgia. .......
b) Największe miasta Polski to Warszawa, Kielce i Gliwice. .......
c) Liczba Polonii na świecie wynosi 12–16 mln. .......
d) Polska jest krajem jednolitym narodowościowo. .......

Wyjaśnij termin: urbanizacja
W 2004 roku w mieście urodziło się 3580 osób, a zmarło 4110 osób.
W tym samym czasie przyjechało na stałe 715 osób, a wyjechało 760 osób.
Na podstawie powyższych informacji oblicz:
a) przyrost naturalny –
b) saldo migracji –

Wymień dwie najliczniejsze mniejszości narodowe w Polsce.

Poniższy wykres przedstawia saldo migracji w polskich miastach
w latach 1950–2003. Wymień przyczynę nasilenia migracji ze wsi
do miast od początku lat 60. XX wieku.
Test B:
Wymień 4 kraje europejskie o najmniejszej powierzchni.

Podkreśl nazwy państw, które powstały po rozpadzie Związku Socjalistycznych Republik
Radzieckich.
Macedonia, Litwa, Słowenia, Mołdawia, Słowacja, Białoru•,
Czechy, Ukraina, Bo•nia i Hercegowina

Korzystając z mapy administracyjnej Polski, wykonaj polecenia.
a) Na mapie konturowej Polski zaznacz
i podpisz poniższe miasta wojewódzkie.
Gorzów Wielkopolski, Kielce
b) Wpisz nazwy województw oznaczonych

na mapie literami.
A. ................................................................
B. ................................................................

Podkreśl prawidłowe zakończenie zdania.
Największa gęstość zaludnienia na naszym kontynencie występuje w:
A. Belgii i Holandii.
B. Norwegii i Szwecji.
C. Francji i Polsce.
D. Bułgarii i Rumunii.

Uzupełnij zdania.
a) W Europie istnieją .......... państwa.
b) Wskaźnik urbanizacji w Polsce wynosi ..........%.

Wymień dwa skutki bezrobocia w Polsce.
a) Ludność Europy stanowi 33% ludności świata. .......
b) Największe aglomeracje Europy to Paryż, Moskwa i Londyn. .......
c) Liczba ludności Polski wynosi 38,2 mln osób. .......
d) Około 1/5 ludności aktywnej zawodowo stanowią w Polsce bezrobotni. .......

Wyjaśnij termin: stopa bezrobocia
W 2004 roku w mieście urodziło się 2470 osób, a zmarło 2185 osób.
W tym samym czasie przyjechało na stałe 316 osób, a wyjechało 676 osób.
Na podstawie powyższych informacji oblicz:
a) przyrost naturalny –
b) saldo migracji –

Wymień dwa najliczniejsze wyznania narodowe w Polsce.

Poniższy wykres przedstawia saldo migracji w polskich miastach
w latach 1950–2003. Wymień przyczynę ujemnego salda migracji
w ostatnich latach.
Obszar, ludno•• i urbanizacja w Europie i Polsce
zad.
wersja a wersja b
1. Rosja, Ukraina, Francja, Watykan, Monako, San za każdy prawidłowo wymieniony kraj
Hiszpania Marino, Liechtenstein – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
Słowenia, Chorwacja, każdy prawidłowo podkreślony kraj
2. Litwa, Mołdawia, Białoruś,
Macedonia, Serbia i – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
Ukraina
Czarnogóra
a) prawidłowe zaznaczenie a) prawidłowe zaznaczenie za każde prawidłowe zaznaczenie
3. na mapie na mapie na mapie – 0,5 pkt;
b) A – woj. opolskie, b) A – woj. podlaskie, za każdą prawidłową nazwę województwa
B – woj. podkarpackie B – woj. łódzkie – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
4. C A za prawidłowe podkreślenie – 1 pkt
5. a) 75 a) 43 za każdą prawidłową wartość – 1 pkt;

b) 122 b) 62 razem – 2 pkt
6. np. wzrost przestępczości, alkoholizm, obniżenie poziomu za każdy prawidłowy skutek – 1 pkt; razem
życia, rozpad rodziny, emigracja zarobkowa – 2 pkt
7. a) – P, b) – F, c) – P, d) – P a) – F, b) – P, c) – P, d) – P za każdą prawidłową ocenę – 0,5 pkt;
razem – 2 pkt
Proces obejmujący rozwój Wskaźnik przedstawiający za prawidłowo wyjaśnione pojęcie – 1 pkt
istniejących miast oraz procentowy udział
powstawanie nowych. zarejestrowanych
8.
Przejawia się, m.in. wzrostem bezrobotnych w ogólnej liczbie
liczby mieszkańców oraz ludności aktywnej zawodowo.
zwiększeniem powierzchni
miasta.
9. a) –530 osób a) 285 osób za każde poprawne obliczenie – 1 pkt;
b) –45 osób b) –360 osób razem – 2 pkt
10. Niemcy, Białorusini katolicyzm, prawosławie za każdą prawidłową odpowiedź – 1 pkt;
razem 2 pkt
np. rozwój przemysłu np. chęć zamieszkania za prawidłową przyczynę – 1 pkt
11.
w miastach – powstanie w spokojniejszej strefie
nowych miejsc pracy. podmiejskiej.
ZAGADNIENIE:
ROLNICTWO W EUROPIE I POLSCE
Test A:
Wymień 4 pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa.

Wyjaśnij termin: okres wegetacyjny

a) Większość polskich gospodarstw rolnych ma powierzchnię mniejszą niż 5 ha. .......
b) Wśród użytków rolnych największą powierzchnię zajmują grunty orne. .......
c) Uprawy ziemniaków koncentrują się w zachodniej Polsce. .......

Korzystając z mapy przedstawiającej wielkość gospodarstw
rolnych w Polsce, wymień nazwy czterech województw,
gdzie gospodarstwa rolne mają najmniejszą powierzchnię.

Wymień przyczynę dużego rozdrobnienia gospodarstw w województwach wymienionych w zadaniu
4.
Wymień 3 pozytywne cechy polskiego rolnictwa.

Na podstawie mapy wymień po dwa obszary
o największym i najmniejszym pogłowiu trzody chlewnej.
a) Obszary o największym pogłowiu trzody chlewnej.
b) Obszary o najmniejszym pogłowiu trzody chlewnej.

Poniższy wykres przedstawia pogłowie zwierząt gospodarskich w Polsce w latach 1950–2003.
Opisz dynamikę zmian pogłowia zwierząt po 1990 roku.

Opisz przyrodnicze warunki (klimat, rzeźba terenu, gleby), rozwoju rolnictwa na Pojezierzu
Mazurskim.
ROLNICTWO W EUROPIE I POLSCE
Test B:
Wymień 4 przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa.

Wyjaśnij termin: chemizacja

a) W Polsce na 1 ciągnik przypada około 65 ha użytków rolnych. .......
b) Użytki rolne stanowią 58,7% powierzchni Polski. .......
c) Pogłowie bydła w Polsce w ostatnich trzydziestu latach systematycznie rośnie. .......
Korzystając z mapy przedstawiającej wielkość gospodarstw
rolnych w Polsce, wymień nazwy czterech województw,
gdzie gospodarstwa rolne mają największą powierzchnię
5. Zadanie (0–1 pkt

Wymień przyczynę dużego rozdrobnienia gospodarstw w województwach południowo-wschodniej
Polski.

Wymień 3 negatywne cechy polskiego rolnictwa.

Na podstawie mapy wymień po dwa obszary
o największym i najmniejszym pogłowiu bydła.
a) Obszary o największym pogłowiu bydła.
b) Obszary o najmniejszym pogłowiu bydła.

Poniższy wykres przedstawia udział upraw wybranych roślin w ogólnej powierzchni zasiewów
w Polsce w latach 1950–2003. Opisz dynamikę zmian powierzchni upraw tych roślin po 1990 roku.
Opisz przyrodnicze warunki (klimat, rzeźba terenu, gleby), rozwoju rolnictwa na Nizinie Śląskiej.
Rolnictwo w Europie i Polsce
zad.
wersja a wersja b
np. polityka rolna, np. gleby, rzeźba terenu, za każdy prawidłowy czynnik – 0,5 pkt;
wykształcenie rolników, wody, klimat razem – 2 pkt
1.
poziom mechanizacji i
chemizacji, wielkość
gospodarstw rolnych
Okres, w którym średnia Nawożenie oraz stosowanie za prawidłowo wyjaśnione pojęcie – 1 pkt
2.
dobowa temperatura powietrza chemicznych środków
stale przekracza 5OC. ochrony roślin.
3. a) – P, b) – P, c) – F a) – F, b) – P, c) – F za każdą prawidłową ocenę – 1 pkt;
razem – 3 pkt
śląskie, małopolskie, np. zachodniopomorskie, za każde prawidłowe województwo
4. podkarpackie, świętokrzyskie pomorskie, kujawsko- – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
pomorskie, warmińsko-
mazurskie
5. do rozdrobnienia doprowadził tradycyjny podział gospodarstwa za poprawnie sformułowaną przyczynę
pomiędzy dzieci właściciela. – 1 pkt
np. np. za każdą prawidłową cechę – 1 pkt;
a) duży udział użytków a) nadmiar pracujących razem – 3 pkt
6. rolnych, w rolnictwie,
b) niskie koszty pracy, b) przewaga gospodarstw
c) wysoka jakość produktów rolnych o małej powierzchni,
c) niska wydajność
gospodarstw rolnych
a) np. woj. wielkopolskie, a) np. Pojezierze Mazurskie, za każdy prawidłowo wpisany
7. woj. kujawsko-pomorskie; Nizina Wielkopolska; obszar – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
b) np. Pojezierze Mazurskie, b) np. woj. lubuskie,
Karpaty woj. zachodniopomorskie
np. spadek pogłowia bydła np. spadek powierzchni upraw za prawidłowy opis – 2 pkt
8. do 5,4 mln sztuk. Gwałtowny ziemniaków. Systematyczny
spadek pogłowia owiec z 4 mln wzrost powierzchni upraw
do 0,3 mln sztuk. pszenicy.
Występuje krótki okres Występuje długi okres za prawidłowy opis – 3 pkt
wegetacyjny, słabe gleby wegetacyjny i równinna rzeźba
9. bielicowe i średnio żyzne terenu. W niektórych rejonach
gleby brunatne oraz liczne występują żyzne czarne
wzgórza ziemie.
i pagórki.
ZAGADNIENIE:
PRZEMYSŁ W EUROPIE I POLSCE
Test A:
Połącz nazwy okręgów przemysłowych z nazwami krajów, w których się znajdują.
Midlands • • Niemcy
Region Lotaryngii • • Wielka Brytania
Zagłębie Ruhry • • Francja
Górnośląski Okręg Przemysłowy • • Polska
• Włochy

Podkreśl działy przetwórstwa przemysłowego.
górnictwo i kopalnictwo rud metali; pobór i rozprowadzanie gazu; produkcja maszyn i urz•dze•;
produkcja energii elektrycznej i jej dystrybucja; produkcja •rodków transportu

Wykres przedstawia udział poszczególnych rodzajów elektrowni w produkcji energii elektrycznej
w jednym z państw Europy. Podkreśl nazwę kraju, dla którego sporządzono ten wykres.
Francja, Szwecja, Norwegia, Polska

Na mapie Polski zaznaczono złoża trzech surowców mineralnych.
a) Wymień nazwy surowców mineralnych
oznaczonych na mapie cyframi.
1. .........................................................................
2. .........................................................................
3. .........................................................................

Do poszczególnych typów dopasuj podane niżej elektrownie.
P•tnów, Nowe Czarnowo, •arnowiec, Kozienice, Bogatynia, Por•bka- •ar
a) elektrownie cieplne opalane węglem kamiennym –

b) elektrownie cieplne opalane węglem brunatnym – .
c) elektrownie wodne –

Wymień przykład elektrowni niekonwencjonalnej.

Na mapie Polski zaznaczono okręgi przemysłowe.
We właściwych miejscach wpisz cyfry
odpowiadające podanym okręgom.
1. Warszawski
2. Legnicko-Głogowski
3. Sudecki
4. Karpacki

Wymień dwie gałęzie przemysłu przetwórczego, które rozwinęły się na obszarze
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Wykres przedstawia strukturę przeładunków
w morskich portach handlowych w Polsce w 2003 roku.
Wymień grupę towarów przeładowywanych w Gdańsku,
które nie są przeładowywane w portach Szczecin-Świnoujście
i Gdynia.

Zaznacz prawidłową odpowiedź.
Duży zakład przemysłu chemicznego produkujący nawozy azotowe znajduje się w:
A. Gliwicach, B. Puławach, C. Sanoku, D. Oświęcimiu.
PRZEMYSŁ W EUROPIE I POLSCE

Test B:
Połącz nazwy okręgów przemysłowych z nazwami krajów, w których się znajdują.
Górnośląski Okręg Przemysłowy • • Niemcy
Zagłębie Ruhry • • Polska
Midlands • • Włochy
Region Lotaryngii • • Francja
• Wielka Brytania
Podkreśl działy przetwórstwa przemysłowego.
pobór, uzdatnianie i rozprowadzanie wody; produkcja wyrobów chemicznych; produkcja artykułów

spo•ywczych; produkcja energii elektrycznej i jej dystrybucja; górnictwo i kopalnictwo rud uranu i
toru

Wykres przedstawia udział poszczególnych rodzajów elektrowni w produkcji energii elektrycznej
w jednym z państw Europy. Podkreśl nazwę kraju, dla którego sporządzono ten wykres.
Francja, Szwecja, Norwegia, Polska

Na mapie Polski zaznaczono złoża trzech surowców mineralnych.
a) Wymień nazwy surowców mineralnych
oznaczonych na mapie cyframi.
1. .........................................................................
2. .........................................................................
3. .........................................................................

Do poszczególnych typów dopasuj podane niżej elektrownie.
Solina, Bełchatów, Rybnik, Połaniec, Konin, Włocławek
a) elektrownie cieplne opalane węglem kamiennym -

b) elektrownie cieplne opalane węglem brunatnym –
c) elektrownie wodne –

Wymień przykład elektrowni niekonwencjonalnej.
Na mapie Polski zaznaczono okręgi przemysłowe.
We właściwych miejscach wpisz cyfry
odpowiadające podanym okręgom.
1. Górnośląski
2. Staropolski
3. Gdański
4. Rzeszowski
5.

Wymień dwie gałęzie przemysłu przetwórczego, które rozwinęły się na obszarze
Warszawskiego Okręgu Przemysłowego.

Wykres przedstawia strukturę przeładunków
w morskich portach handlowych w Polsce w 2003 roku.
Wymień grupę towarów przeładowywanych w porcie
Szczecin-Świnoujście, które nie są przeładowywane
w portach w Gdańsku i Gdyni.

Jedyna w Polsce huta aluminium znajduje się w:
A. Krakowie, B. Skawinie, C. Koninie, D. Stalowej Woli.
KLUCZ A i B
Przemysł w Europie i Polsce
zad.
wersja a wersja b
Midlands – Wielka Brytania; Region Lotaryngii – Francja; za każde prawidłowe połączenie – 0,5 pkt;
1.
Zagłębie Ruhry – Niemcy; Górnośląski Okręg Przemysłowy – razem – 2 pkt
Polska
produkcja wyrobów za każde prawidłowe podkreślenie
2. produkcja maszyn i urządzeń,
chemicznych, produkcja – 1 pkt; razem – 2 pkt
produkcja środków transportu
artykułów spożywczych
3. Norwegia Francja za prawidłowe podkreślenie – 1 pkt
a) 1 – węgiel kamienny, 2 – a) 1 – węgiel brunatny, 2 – sól za każdą prawidłową nazwę surowca

4. rudy cynku i ołowiu, 3 – siarka kamienna, 3 – rudy miedzi – 0,5 pkt, za każdy prawidłowy przykład
b) 1 – np. Bogdanka, b) np. 1 – Bełchatów, ośrodka – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
2 – Bukowno koło Olkusza, 2 – Kłodawa, 3 – Polkowice
3 – Osiek koło Tarnobrzega
a) Nowe Czarnowo, Kozienice a) Rybnik, Połaniec za każde prawidłowe dopasowanie
5.
b) Pątnów, Bogatynia b) Bełchatów, Konin – 0,5 pkt; razem – 3 pkt
c) Żarnowiec, Porąbka-Żar c) Solina, Włocławek
6. np. elektrownia wiatrowa np. elektrownia pływowa za prawidłowy przykład – 1 pkt
7. rozpoznanie i zaznaczenie obiektów na mapie za każdy poprawnie podpisany okręg

przemysłowy – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
8. np. przemysł metalurgiczny, np. przemysł chemiczny, za każdy prawidłowy przykład – 1 pkt;
przemysł elektromaszynowy przemysł wysokiej technologii razem – 2 pkt
9. ropa i przetwory naftowe rudy metali za prawidłowo wpisaną grupę
towarów – 1 pkt
10. B C za prawidłowy wybór – 1 pkt
ZAGADNIENIE:
USŁUGI W EUROPIE I POLSCE
Test A:
a) Transport dzieli się na komunikację i łączność. .......
b) Największa gęstość sieci autostrad występuje w krajach Europy Zachodniej. .......
c) Największe lotniska w Europie to Heathrow, Frankfurt nad Menem i lotnisko Charles’a de Gaulle’a.
.......
Wymień dwie przyczyny małej roli żeglugi śródlądowej w Polsce.

Poniższa mapa przedstawia zatrudnienie w turystyce i bazę noclegową w Europie.
Wymień nazwy czterech krajów europejskich, w których udział pracujących w turystyce
jest najwyższy w ogóle zatrudnionych.
• ......................................
• ......................................

Podkreśl nazwy dwóch miejscowości, w których znajdują się obiekty wpisane na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO.
Wrocław, Zamo••, Lublin, Malbork, Sandomierz, Zakopane
Podkreśl dwa główne towary importowane do Polski.
mied•, samochody, statki, w•giel kamienny, sprz•t elektroniczny

Wykres przedstawia bilans handlu zagranicznego w Polsce w wybranych latach.
Porównaj bilans handlu zagranicznego w 1990 i 2003 roku.

Połącz nazwy firm zagranicznych z nazwami miast, w których zainwestowały swój kapitał.
Carlsberg • • Dębica
Philips • • Gliwice
Goodyear • • Piła
Opel • • Okocim
• Białystok

Głównymi partnerami handlowymi Polski są:
A. Niemcy, Włochy, Francja;
B. Rosja, USA, Słowacja;
C. Szwecja, Niemcy, Rosja;
D. Kanada, Wielka Brytania, Francja.

Wymień po dwa ważne ośrodki turystyczne oraz walory turystyczne polskiego
wybrzeża Morza Bałtyckiego.
a) ośrodki turystyczne:
b) walory turystyczne:
USŁUGI W EUROPIE I POLSCE
Test B:
a) Największym polskim portem lotniczym jest lotnisko w Krakowie. .......
b) Francuskie pociągi TGV należą do najszybszych na kontynencie europejskim. .......
c) Długość linii kolejowych w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat systematycznie wzrasta. .......

Wymień dwa powody szybkiego wzrostu liczby telefonów komórkowych w Polsce.

Poniższa mapa przedstawia zatrudnienie w turystyce i bazę noclegową w Europie.
Wymień nazwy czterech krajów europejskich, w których liczba miejsc noclegowych
w hotelach, motelach i pensjonatach jest największa.
• ......................................
• ......................................

Podkreśl nazwy dwóch miejscowości, w których znajdują się obiekty wpisane na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO.
Wieliczka, Grabarka, Toru•, Biskupin, Kalisz, Karpacz

Podkreśl dwa główne towary eksportowane z Polski.
mied•, samochody, statki, sprz•t elektroniczny, ropa naftowa

Wykres przedstawia bilans handlu zagranicznego w Polsce w wybranych latach.
Porównaj bilans handlu zagranicznego w 1994 i 2003 roku.

Połącz nazwy firm zagranicznych z nazwami miast, w których zainwestowały swój kapitał.
Michelin • • Gliwice
Philips • • Białystok
Opel • • Olsztyn
Carlsberg • • Okocim
• Piła

Głównymi partnerami handlowymi Polski są:
A. Szwecja, Niemcy, Belgia;
B. Rosja, USA, Chiny;
C. Niemcy, Francja, Włochy;
D. Kanada, Wielka Brytania, Brazylia.

Wymień po dwa ważne ośrodki turystyczne oraz walory turystyczne Sudetów.
a) ośrodki turystyczne:
b) walory turystyczne:
Usługi w Europie i Polsce
zad.
wersja a wersja b
1. a) – F, b) – P, c) – P a) – F, b) – P, c) – F za każdy prawidłowy wybór – 1 pkt;
razem – 3 pkt
np. niewielka długość za każdą prawidłową przyczynę – 1 pkt;
np. coraz tańsze połączenia,
żeglownych odcinków rzek, razem – 2 pkt
2. możliwość telefonowania w
mała
różnych miejscach
liczba kanałów łączących
m.in. w lesie, w górach
największe polskie rzeki
3. np. Hiszpania, Portugalia, np. Hiszpania, Francja, za każdą prawidłową nazwę kraju
Szwajcaria, Chorwacja Włochy, Niemcy – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
4. Zamość, Malbork Wieliczka, Toruń za każde prawidłowe podkreślenie
– 1 pkt; razem – 2 pkt
5. samochody, sprzęt miedź, statki za każde prawidłowe podkreślenie
elektroniczny – 1 pkt; razem – 2 pkt
np. saldo bilansu handlu np. zarówno w 1994 i 2003 za prawidłowy opis – 2 pkt
zagranicznego w 1990 roku roku wartość importu była
6. było dodatnie, natomiast w większa od eksportu.
2003 roku wyniosło – 14,4 mld W powyższym okresie ujemna
USD. W tym samym czasie wartość salda bilansu handlu
wartość eksportu wzrosła z 14 zagranicznego wzrosła do
mld USD do 54 mld USD. – 14,4 mld USD.
Carlsberg – Okocim, Philips – Michelin – Olsztyn, Philips – za każde prawidłowe połączenie
7.
Piła, Goodyear – Dębica, Opel Piła, Opel – Gliwice, – 0,5 pkt; razem – 2 pkt
– Gliwice Carlsberg – Okocim
8. A C za prawidłowy wybór – 1 pkt
a) np. Sopot, Międzyzdroje a) np. Karpacz, Szklarska za każdy prawidłowy przykład – 0,5 pkt;
9. b) np. szerokie piaszczyste Poręba razem 2 pkt
plaże, Wydmy Łebskie b) uzdrowiska, trasy
narciarskie
Z A D AN IA E GZAMI NA CYJNE
*Test wyboru
1. Zadanie
Zaznacz parę, w której prawidłowo połączono skałę magmową lub osadową
i powstającą z niej skałą przeobrażoną.
A. piaskowiec – kwarcyt, C. wapień – gnejs,
B. piasek – piaskowiec, D. torf – węgiel kamienny.
2. Zadanie
Podkreśl czas, w jakim Ziemia obróci się wokół własnej osi o kąt 24°.
A. 1 h 26 min. B. 1 h 36 min. C. 6 min. D. 24 min.
3. Zadanie
Podkreśl nazwę ciała niebieskiego, które krąży wokół planety.
A. planetoida, B. satelita, C. gwiazda, D. kometa.
4. Zadanie
Zaznacz państwa, które w 2004 roku zostały przyjęte do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
A. Hiszpania i Portugalia, C. Łotwa i Estonia,
B. Polska i Węgry, D. Rumunia i Turcja.
5. Zadanie
Zaznacz cel, na który z budżetu Unii Europejskiej przeznaczane są obecnie największe środki
finansowe.
A. wspólna polityka rolna, C. wspólna polityka zagraniczna,
B. fundusze strukturalne, D. administracja.
6. Zadanie
Podkreśl krainy geograficzne charakteryzujące się dużą gęstością zaludnienia.
A. Nizina Atlantycka i Kotlina Konga, C. Borneo i Jawa,
B. Nizina La Platy i Nizina Wschodnioeuropejska, D. Nizina Chińska i delta Nilu.
7. Zadanie
Podkreśl nazwę okresu geologicznego, w czasie którego na obszarze Niziny Śląskiej
utworzyły się rudy miedzi, a na Kujawach sól kamienna.
A. perm, B. jura, C. trzeciorzęd, D. karbon.
8. Zadanie
Zaznacz nazwy szczytów znajdujących się w pasie gór.
A. Kobyla Góra i Łysa Góra, C. Góra św. Anny i Wielki Dział,
B. Babia Góra i Tarnica, D. Wieżyca i Dylewska Góra.
9. Zadanie
Zaznacz nazwę dorzecza, na którego obszarze nie leży Polska.
A. dorzecze Dunaju, B. dorzecze Niemna, C. dorzecze Łaby, D. dorzecze Dniepru.
10. Zadanie
Podkreśl nazwę jeziora, które powstało w wyniku erozyjnej działalności wód płynących pod
lądolodem.
A. Gardno, B. Druzno, C. Morskie Oko, D. Gopło.
KLUCZ ODPOWIEDZI - Test wyboru
Nr Oczekiwana
zad. odpowied•
1. A
2. B
3. B
4. C
5. A
6. D
7. A
8. B
9. D
10. D
*Zadania z map•
Mapa poziomicowa do zada• 1---4

1. Zadanie
Zaznacz rzeczywistą odległość w linii prostej z leśniczówki do najbliższego źródła.
A. 330 m, B. 210 m, C. 420 m, D. 630 m.
2. Zadanie
Podkreśl wysokość bezwzględną, na której leży leśniczówka.
A. 930 m n.p.m. B. 1030 m n.p.m. C. 980 m n.p.m. D. 960 m n.p.m.
3. Zadanie
Podkreśl wysokość względną pomiędzy leśniczówką a najwyżej położonym punktem na mapie.
A. 403,0 m, B. 375,0 m, C. 409,2 m, D. 365,6 m.
4. Zadanie
Zaznacz profil terenu, który ilustruje ukształtowanie powierzchni wzdłuż linii A–B.
A. profil I, B. profil II, C. profil III, D. profil IV.
profil I profil II
profil III profil IV
Mapa do zada• 5---6

Megalopolis Boston – Waszyngton na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.
5. Zadanie
Wypisz nazwy dwóch największych miast
megalopolis Boston – Waszyngton.
• .................................................................
• .................................................................
Mapa fizyczna Australii do zada• 7---9
7. Zadanie
Podkreśl nazwę gór, które oznaczono na mapie literą Y.
A. Musgrave, B. Wielkie Góry Wododziałowe, C. Góry Macdonnella, D. Góry
Flindersa.
8. Zadanie
Podkreśl nazwę morza, które oznaczono na mapie literą X.
A. Morze Koralowe, B. Morze Tasmana, C. Morze Timor, D. Morze Arafura.
9. Zadanie
Zaznacz współrzędne geograficzne Melbourne i Brisbane.
A. Melbourne – 27°30’S, 153°00’E; Brisbane – 37°51’S, 144°56’E
B. Melbourne – 37°51’N, 144°56’E; Brisbane – 27°30’N, 153°00’E
C. Melbourne – 37°51’S, 144°56’E; Brisbane – 27°30’S, 153°00’E
D. Melbourne – 37°51’S, 144°56’W; Brisbane – 27°30’S, 153°00’W
10. Zadanie
Zaznacz, która godzina czasu słonecznego jest w Melbourne, jeśli w Brisbane jest 15.00.
A. 15.32, B. 14.28, C. 14.20, D. 15.40.
KLUCZ ODPOWIEDZI - Zadania z map•
Nr Oczekiwana
zad. odpowied•
1. D
2. A
3. C
4. C
5. Nowy Jork, Filadelfia
6. B
7. B
8. B
9. C
10. B
*Graficzne przedstawienie danych
1. Zadanie
Wykonaj wykres słupkowy przedstawiający najdłuższe rzeki w Europie.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Wołga – 3531 km, Dunaj – 2850 km, Ural – 2428 km, Dniepr – 2201 km.
2. Zadanie
Sporządź wykres kołowy przedstawiający procentowy udział lądów
w ogólnej powierzchni Ziemi. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Ziemia ogółem – 510,2 mln km2
Oceany – 361,1 mln km2
Lądy – 149,1 mln km2
.....................................
.....................................
3. Zadanie
Wykresy przedstawiają przyjazdy turystów w wybranych krajach świata w 1998 i 2003 roku.
Podkreśl państwo, w którym nastąpił największy wzrost liczby turystów w latach 1998–2003.
A. Francja, B. Hiszpania, C. USA, D. Włochy.
4. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź klimatogram dla Warszawy.
Warszawa (52°N 21°E, 106 m n.p.m.)

powietrza (w oC) –3,8 –2,5 1,0 7,2 13,4 17,0 18,5 17,7 13,4 7,9 2,1 –1,9
Suma opadów
(mm) 28,1 25,7 30,9 36,9 50,1 65,5 77,0 71,7 46,5 40,6 37,5 35,3
5. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź wykres liniowy
przedstawiający wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach 1946–2003.
Miesi•ce 1946 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2003

Węgiel kamienny
(mln t) 47 78 104 140 193 147 102 100
6. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w tabeli wykonaj kartogram przedstawiający
gęstość dróg kołowych w poszczególnych województwach.
G•sto•• dróg
Województwo kolowych
(km/100 km2)
dolnośląskie 90,7
kujawsko-pomorskie 75,7
lubelskie 71,2
lubuskie 56,3
łódzkie 89,0
małopolskie 141,7
mazowieckie 78,5
opolskie 90,4
podkarpackie 77,6
podlaskie 52,9
pomorskie 61,9
śląskie 161,9
świętokrzyskie 100,1
warmińsko-mazurskie 50,5
wielkopolskie 81,8
zachodniopomorskie 56,9
Tabela do zada• 7 i 8
Produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
Pa•stwo PKB (USD/mieszk. Pa•stwo PKB (USD/mieszk.
Austria 31 200 Luksemburg 57 400

Belgia 29 300 Łotwa 4 500
Cypr 16 000 Malta 11 800
Czechy 8 800 Niemcy 29 100
Dania 39 500 Polska 5 400
Estonia 6 200 Portugalia 14 600
Finlandia 31 100 Słowacja 6 000
Francja 29 200 Słowenia 13 800
Grecja 15 700 Szwecja 33 900
Hiszpania 20 400 Węgry 8 400
Holandia 31 800 Wielka Brytania 30 400
Irlandia 38 900 Włochy 25 500
Litwa 5 200 x x
7. Zadanie
Wykonaj kartogram przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
8. Zadanie
Sporządź wykres słupkowy przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach,
które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku.
9. Zadanie
Na poniższej ilustracji wpisz nazwy pięter roślinnych występujących w Tatrach.
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
10. Zadanie
Przedstaw w postaci diagramu ilość chrześcijan żyjących na poszczególnych kontynentach.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Kontynenty Chrze•cijanie (mln)
Afryka 368
Ameryka Północna 262
Ameryka Środkowa i Południowa 487
Azja 318
Europa 560
Australia i Oceania 25
KLUCZ ODPOWIEDZI - Graficzne przedstawienie danych

Nr
zad.
Prawidłowe wykonanie wykresu
1. słupkowego

2. kołowego
3. B
4. Prawidłowo wykonany klimatogram

5. liniowego
6. Prawidłowo wykonany kartogram
7. Prawidłowo wykonany kartogram

8. supkowego
piętro pogórskie: poniŜej 650 m n.p.m.
regiel dolny: 650m n.p.m.
regiel górny: 1050m n.p.m.

9.
kosodrzewina: 1450m n.p.m.
hale: 1850m n.p.m.
turnie: powyŜej 2250 m n.p.m.

10. Prawidłowo wykonany diagram
* Analizowanie danych
Mapa do zada• 1---3

Obszary chronione w Polsce.
1. Zadanie
Wymień nazwy województw, w których obszary chronione zajmują
mniej niż 22% powierzchni w ogólnej powierzchni województwa.
2. Zadanie
Wymień województwo, na którego obszarze znajduje się najwięcej parków narodowych.
3. Zadanie
Wymień liczbę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO utworzonych w Polsce.
4. Zadanie
Obok zdań prawdziwych wpisz literę P, a obok fałszywych – literę F.
Prawdziwość zdań oceń na podstawie informacji zawartych w tabeli.
Pa•stwo Powierzchnia (mln km2) Ludno•• (mln)
Sudan 2,51 40,2

Algieria 2,38 32,5
RPA 1,22 44,3
Libia 1,76 5,8
a) Najmniej ludzi mieszka w kraju o najmnieszej powierzchni. .......

b) Największa gęstość zaludnienia występuje w Republice Południowej Afryki. .......
c) Powierzchnia żadnego kraju nie przekracza 2,5 mln km2. .......
Pa•stwo Bydło (mln sztuk)
Indie 222,0
Brazylia 176,0
Chiny 106,2
USA 97,0
Świat 1 366,7
•rednia miesi•czna temperatura powietrza (oC)

Miejscowo••
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Szczecin –1,3 –0,4 2,5 7,3 12,4 16,4 17,7 17,4 13,8 9,2 3,8 0,6
Białystok –4,3 –3,8 0,1 6,6 12,6 16,2 17,4 16,5 12,1 7,2 2,0 –1,7
5. Zadanie
6. Zadanie
PoniŜsza tabela przedstawia państwa o
W tabeli przedstawiono
największym średnie
pogłowiu temperatury
bydła w 2002 powietrza
roku. w Szczecinie i Białymstoku.
Podkreśl wartość przedstawiającą

procentowy udział powyŜszych państw w
a) Oblicz średnie roczne temperatury powietrza dla Szczecina i Białegostoku.
światowym pogłowiu bydła.
b) Oblicz roczne amplitudy temperatury dla powyższych miejscowości.
c) Wymień główny czynnik klimatotwórczy, który wpływa na zróżnicowanie temperatury w

powyższych miejscowościach.
7. Zadanie
Korzystając z tabeli przedstawiającej liczbę cudzoziemców odwiedzających Polskę w latach 1995–
2003, wykonaj poniższe polecenia.
Rok Przyjazdy cudzoziemców (tys.)

Indie 222,0
Brazylia 176,0
Chiny 106,2
a) Opisz zmiany liczby cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–2003.
b) Wymień dwie przyczyny dużej ilości cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–
2000.
8. Zadanie
Tabela przedstawia stan czystości polskich rzek według kryterium bakteriologicznego w 1995 i 2003
roku.
Woda o klasie czysto•ci Wody
Rok nadmiernie
I II III
zanieczyszczone
% długo•ci kontrolowanych rzek
1995 0,0 3,1 11,8 85,1
2003 0,0 8,3 50,1 41,6
a) Określ zmiany stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
b) Wymień dwie przyczyny zmian stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
9. Zadanie
Korzystając z wykresu przedstawiającego strukturę zużycia różnych źródeł energii
w latach 1950–2000, wykonaj poniższe polecenia.
a) Wymień nazwę surowca, który dostarczył najwięcej energii w 1950 roku, a który w roku 2000.
b) Napisz, które źródła energii systematycznie zwiększały swój udział w produkcji energii w latach 1950–2000.
c) Wymień trzy przyczyny zmniejszenia udziału węgla, drewna i torfu w produkcji energii w latach 1950–2000.
10. Zadanie
Najwyższy wskaźnik urbanizacji w Polsce występuje w województwie śląskim (78,9%),
a najniższy w województwie podkarpackim (40,5%). Wymień główną przyczynę wysokiego
odsetka ludności miejskiej w województwie śląskim.
KLUCZ ODPOWIEDZI - Analizowanie danych

Nr
zad.
1. zachodniopomorskie, dolnośląskie, śląskie, łódzkie
2. małopolskie
3. 9
4. a) – F, b) – P, c) – F
5. A
Szczecin: 8,3 C; Białystok: 6,7oC
o
6. Szczecin: 19,0oC; Białystok: 21,7oC

Odległość od mórz i oceanów
a) W latach 1955–2000 nastąpił niewielki wzrost liczby cudzoziemców odwiedzających Polskę,
jednak po 2000 roku ich liczba wyraźnie się zmniejszyła.
7. b) np. Zdecydowaną większość przyjeżdżających stanowili handlowcy odwiedzający Polskę na krótko,
czasami przekraczający granicę naszego kraju każdego dnia. W grupie przyjeżdżających byli również
turyści, którzy chcieli poznać ojczyznę Lecha Wałęsy i Jana Pawła II. Dodatkowym atutem były
również niskie ceny usług turystycznych i artykułów w kraju.
a) o ponad połowę zmniejszył się udział wód nadmiernie zanieczyszczonych.
Poprawił się stan czystości rzek w Polsce.
8. b) np. upadek zakładów przemysłowych będących największymi trucicielami; wprowadzanie
nowoczesnych, „czystych” technologii; kary finansowe dla zakładów odprowadzających nieoczyszczone
wody do rzek; budowa komunalnych i przemysłowych oczyszczalni ścieków.
a) 1950 r. – węgiel, 2000 r. – ropa naftowa
b) gaz ziemny, woda i inne źródła odnawialne
9. c) np. zmniejszenie zasobów drewna, wprowadzanie ochrony obszarów leśnych, zmniejszanie wydobycia
węgla z przyczyn ekonomicznych, wyczerpywanie pokładów węgla i zamykanie kopalń, korzystanie z
czystych źródeł energii, rozwój energetyki atomowej
10. np. rozwój konurbacji górnośląskiej spowodowany został eksploatacją węgla kamiennego
i rozwojem przemysłu przetwórczego.

Repetytorium Z Geografii

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Repetytorium Z Geografii

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GEOGRAFIA

ZAGADNIENIE : SPOŁECZE •STWO

2. Zadanie (0–4 pkt)

3. Zadanie (0–2 pkt)

5. Zadanie (0–2 pkt)

a) mniejszość narodowa – b) aglomeracja –

6. Zadanie (0–3 pkt)

7. Zadanie (0–3 pkt)

1. ............................................. 2. ............................................. 3. .............................................

4. ............................................. 5. ............................................. 6. .............................................

2. Zadanie (0–4 pkt)

3. Zadanie (0–2 pkt)

5. Zadanie (0–2 pkt)

6. Zadanie (0–3 pkt)

4. ............................................. 5. ............................................. 6. .............................................

KLUCZ ODPOWIEDZI A i B - Społeczeństwo

przyczyny: np. poprawa przyczyny: np. upadek modelu

3. Uzupełnij poni•sze zdanie wła•ciw• informacj•. (0–1 pkt)

4. Na podstawie poni•szego opisu rozpoznaj poszczególne religie. (0–3 pkt)

c) Religia ta wyodrębniła się z judaizmu. Jej pierwsi wyznawcy byli prześladowani.

5. Poni•ej przedstawiono wyznawców ró•nych religii. Podpisz fotografie

Poł•cz strzałkami miejsce kultu z odpowiedni• religi•. (0–5 pkt)

8. Oznacz liter• P zdania prawdziwe, a liter• F --- fałszywe. (0–5 pkt)

kukurydza – ziemniak – ogórek – .

a) Michał Anioł – b) Marcin Luter – . c) Mikołaj Kopernik –

Fotografia przedstawia .............................................,

znajdujący się w .......................................................

5. ........................................... 10. ...........................................

19. Ludno•• koncentruje si• w ró•nych zespołach miejskich. Na podstawie opisu

b) Zespół miejscowości, wśród których nie ma ośrodka dominującego:

20. Uzupełnij poni•sze zdania. (0–4 pkt)

Niekontrolowany napływ ludności ze wsi do miast w wielu biednych krajach

spowodował powstanie dzielnic nędzy zwanych .........................

Proces rozwoju miast jest nazywany ...........................................................

Państwem o największej liczbie ludności są ................................................

21. Spo•ród poni•ej podanych pa•stw podkre•l cztery kraje,

25. Wyja•nij znaczenie terminu: „apartheid’’. (0–1 pkt)

1. Z którym państwem kojarzą Ci się sery: Brie, Camembert?

1. Do jakiej rodziny językowej należy język polski?

1. Które miasto uchodzi za religijną stolicę Hiszpanii?

ZAGADNIENIE : PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. I

2. Zadanie (0–2 pkt)

b) Jest skałą osadową, która tworzy się w warunkach klimatu tropikalnego.

3. Zadanie (0–2 pkt)

4. Zadanie (0–2 pkt)

5. Zadanie (0–2 pkt)

6. Zadanie (0–2 pkt)

8. Zadanie (0–2 pkt)

d) Największe zasoby ropy naftowej występują w regionie Zatoki Perskiej. .......

2. Zadanie (0–2 pkt)

3. Zadanie (0–2 pkt)

4. Zadanie (0–2 pkt)

5. Zadanie (0–2 pkt)

6. Zadanie (0–2 pkt)

8. Zadanie (0–2 pkt)

b) OPEC to Organizacja Państw Eksporterów Ropy Naftowej, do której obecnie należy

c) Dochody ze sprzedaży kopalin stanowią 95% ogólnych wpływów

d) Obecnie w Rosji dynamicznie rozwija się górnictwo i przetwórstwo

ZAGADNIENIE: PRZEMYSŁ I USŁUGI CZ. II

2. Zadanie (0–2 pkt)

3. Zadanie (0–2 pkt)

5. Zadanie (0–2 pkt)

Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest sanktuarium fatimskie. ...................................