๒๐

ตอนที่ ๒
รูปแบบแนวทางขั้นตอนการเตรียมความพร้อม
และพัฒนาอย่างเข้ม ตาแหน่งครูผู้ช่วย

เพื่อให้การเตรี ยมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ตาแหน่งครูผู้ ช่วย เป็นเวลา 2 ปีก่อน

แต่งตั้งให้ดารงตาแหน่งครู เป็นไปอย่างมีระบบ เป็นมาตรฐาน บรรลุตามความมุ่งหมาย เพื่อพัฒนาให้
ครุผู้ช่วยมีความรู้ ความประพฤติ คุณลักษณะอันเหมาะสม และมีคุณภาพส่งผลต่อผู้เรียน
อาศัยอานาจตามมาตรา 19(4) และมาตรา 56 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครู
และบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2557 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ก.ค.ศ. จึงกาหนดหลักเกณฑ์และวิธีการ
เตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ตาแหน่งครูผู้ช่วย ดังนี้
หลักเกณฑ์
1) การเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ตาแหน่งครูผู้ช่วย มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาให้
ครูผู้ช่วยมีความรู้ ความประพฤติ และคุณลั กษณะเหมาะสมในหน้าที่ความรับผิดชอบตามมาตรฐาน
ตาแหน่ งที่ ก.ค.ศ.กาหนด และสามารถนาไปประยุกต์ใ ช้ในการปฏิบัติงานเพื่อยกระดับคุณภาพ
การศึกษาและการเป็นครูที่ดี
2) ให้ส่วนราชการมีหน้าที่ส่งเสริม สนับสนุนทรัพยากรการเตรียมความพร้อมและพัฒ นา
อย่างเข้มได้แก่ งบประมาณ บุคลากร เอกสาร สื่อและอื่นๆ ให้แก่สถานศึกษาทุกด้าน
3) ให้สถานศึกษาและหน่วยงานต้นสังกัดดาเนินงานเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม
สาหรับผู้ที่ได้รับการบรรจุแต่งตั้งเข้ารับราชการครูและบุคลากรทางการศึ กษา ตาแหน่งครูผู้ช่วยเป็น
เวลา สองปี ในสถานศึกษาที่ได้รับการบรรจุ แต่งตั้ง นับแต่วันเข้ารับการปฏิบัติหน้าที่ราชการ ก่อน
แต่งตั้งให้ดารงตาแหน่งครู
กรณีครูผู้ช่วยใดลาคลอดบุตร ลาป่วยจาเป็นต้องรักษาตัวเป็นเวลานาน ลาป่วยเพราะประสบ
อันตรายในขณะปฎิบัติหน้าที่ราชการตามหน้าที่ หรือขณะเดินทางไปหรือกลับจากการปฏิบัติหน้าที่
ราชการตามหน้าที่หรือลาเข้ารับการตรวจเลือก หรือเข้ารับการเตรียมพล ให้นับวันลาดังกล่าว รวม
ระยะเวลาการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มได้ไม่เกินเก้ าสิบวัน หากลาเกินเก้าสิบวัน ผู้นั้น
ต้องเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มตามจานวนวันลาที่เกินให้ครบสองปี
4) ให้การเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม เป็นไปตามหลักสูตรที่ กาหนดแนบท้าย
หลักเกณฑ์นี้ เพื่ อให้ครู ผู้ช่วยมีคุณลักษณะและสมรรถนะในการปฏิบัติงานที่ส่งผลต่อคุณ ภาพของ
ผู้เรียน ดังต่อไปนี้
4.1) การมีวินัย คุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพ
4.2) การมีส่วนร่วมการพัฒนาในสถานศึกษาและชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ
4.3) การพัฒนาวิชาชีพตามลักษณะงานที่ปฏิบัติในด้านการจัดการเรียนการสอน
และด้านการบริหารจัดการชั้นเรียน ตามมาตรฐานตาแหน่งครูผู้ช่วย ที่ ก.ค.ศ. กาหนด
 ๒๑

4.4) ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและเทคโนโลยีการสื่อสาร เพื่อพัฒนาการ

เรียนรู้ให้ผู้เรียน
5) ให้ผู้มีอานาจตามมาตรา 53 แต่งตั้งคณะกรรมการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม
จานวน 3 คน โดยมีองค์ประกอบตามลาดับ ดังนี้
5.1) ผู้อานวยการสถานศึกษา ประธานกรรมการ
5.2) ผู้ดารงตาแหน่งครูในสถานศึกษา กรรมการ
5.3) ผู้ทรงคุณวุฒิอื่นจากภายนอกสถานศึกษา กรรมการ
ทั้งนี้ ให้คณะกรรมการทาหน้าที่เป็นพี่เลี้ยง โดยให้คาปรึกษา สอนงาน ช่วยเหลือ
แนะนาการปฏิบั ติ ตนและการปฏิบัติงานให้มีคุณลักษณะในหน้าที่ความรับผิดชอบตามมาตรฐาน
ตาแหน่งที่ ก.ค.ศ.กาหนด
กรณีที่ไม่มีผู้ดารงตาแหน่งข้อ 5.1 หรือข้อ 5.2 ในสถานศึกษาที่ครูผู้ช่วยได้รับการ
บรรจุแต่งตั้ง แล้วแต่กรณี ให้แต่งตั้งจากสถานศึกษาอื่นที่อยู่ใกล้เคียงกัน เป็นคณะกรรมการเตรียม
ความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มตามองค์ประกอบได้ตามความเหมาะสม
6) ให้คณะกรรมการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มมีหน้าที่พัฒนาและประเมินผล
การปฏิบัติตนและการปฏิบัติงานควบคู่กันเป็นระยะๆอย่างต่อเนื่องทุกหกเดือน รวมสี่ครั้งในเวลาสอง
ปีตามแบบประเมินที่ ก.ค.ศ. กาหนด
7) ผู้ที่ผ่านการประเมินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มต้องมี ผลการประเมินจาก
คณะกรรมการทุกคนเฉลี่ยในแต่ละครั้ง ดังนี้
ครั้งที่1 ต้องมีคะแนนในแต่ละด้านไม่ต่ากว่าร้อยละ 60
ครั้งที่2 ต้องมีคะแนนในแต่ละด้านไม่ต่ากว่าร้อยละ 60
ครั้งที่3 ต้องมีคะแนนในแต่ละด้านไม่ต่ากว่าร้อยละ 70
ครั้งที่4 ต้องมีคะแนนในแต่ละด้านไม่ต่ากว่าร้อยละ 70
กรณีที่ครูผู้ช่วยผู้ใด มีผลการประเมินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มในแต่ละครั้ง
ต่ากว่าเกณฑ์การประเมินที่ ก.ค.ศ. กาหนด หากผู้มีอานาจตามมาตรา 53 เห็นว่าควรทบทวนการ
ประเมินการเตรียมความพร้อมและการพัฒนาอย่างเข้ม ก็อาจให้คณะกรรมการการเตรียมความพร้อม
และพัฒนาอย่างเข้มพิจารณาทบทวนอีกครั้ง และหากผลการประเมินยั งต่ากว่าเกณฑ์การประเมินที่
ก.ค.ศ. กาหนด โดยไม่สมควรให้รับราชการต่อไปไม่ว่าจะครบกาหนดเวลาเตรียมความพร้อมและ
พัฒนาอย่างเข้มหรือไม่ก็ตาม ให้มีอานาจตามมาตรา 53 ดาเนินการเพื่อสั่งให้ผู้นั้นออกจากราชการ
ไป
8) เมื่อครูผู้ช่วยเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มครบสองปีแล้ว ผลการประเมินผ่าน
ตามเกณฑ์การประเมินที่ ก.ค.ศ. กาหนด ให้สถานศึกษาเสนอผลการประเมินให้สานักงานเขตพื้นที่
การศึกษา หรือส่วนราชการต้นสังกัดเพื่อเสนอต่อ กศจ. หรือ อ.ก.ค.ศ. ที่ก.ค.ศ. ตั้ง แล้วแต่กรณี
พิจารณาอนุมัติและให้ผู้มีอานาจตามมาตรา 53 ออกคาสั่งแต่ง ตั้งครูผู้ช่วยให้ดารงตาแหน่งครูต่อไป
แล้วแจ้งให้ผู้นั้นทราบ
 ๒๒

วิธีการ
1. ให้หน่วยงานต้นสังกัดจัดให้มีการปฐมนิเทศครูผู้ช่วยภายในสามสิบวัน นับแต่วันเข้ารับ
ปฏิบัติหน้าที่ราชการ
2. การตั้งคณะกรรมการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ตามหลักเกณฑ์ข้อ5 ให้
ดาเนินการดังต่อไปนี้
2.1 กรณีหน่วยงานการศึกษาที่สังกัดเขตพื้นที่การศึกษา ดาเนินการดังนี้
2.1.1 ให้สถานศึกษาเสนอรายชื่อผู้ดารงตาแหน่งครูในสถานศึกษานั้นไป
ยั งส านั กงานเขตพื้น ที่การศึกษา แล้ ว ให้ ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาจัด ส่ งรายชื่อดังกล่ าวไปยั ง
สานักงานศึกษาธิการจังหวัดเพื่อดาเนินการดังต่อไป
2.1.2 ให้สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาเสนอบัญชีรายชื่อผู้ทรงคุณวุฒิอื่น
จากภายนอกสถานศึ กษา ไปยั ง ส านัก งานศึ กษาธิก ารจัง หวั ดเพื่อ เสนอ กศจ. พิจ ารณาให้ ความ
เห็นชอบ
2.2 กรณีหน่วยงานการศึกษาที่มิได้สังกัดเขตพื้นที่การศึกษา ดาเนินการดังนี้
2.2.1 ให้สถานศึกษาเสนอราชื่อผู้ดารงตาแหน่งครูในสถานศึกษานั้น ไปยัง
ส่วนราชการต้นสังกัดเพื่อดาเนินการต่อไป
2.2.2 ให้สถานศึกษาเสนอรายชื่อผู้ทรงคุณวุฒิอื่นจากภายนอกสถานศึกษา
ไปยังส่วนราชการต้นสังกัดเพื่อเสนอ อ.ก.ค.ศ. ที่ ก.ค.ศ. ตั้ง พิจารณาให้ความเห็นชอบ
3. ให้ผู้มีอานาจตามมาตรา 5แต่งตั้งคณะกรรมการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มให้
เป็นไปตามหลักเกณฑ์ ข้อ 5 แล้วแจ้ง สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาหรือหน่วยงานการศึกษาที่มีได้
สังกัดเขตพื้นที่การศึกษา แล้วแต่กรณี โดยเร็ว
4. ให้คณะกรรมการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ดาเนินการดังนี้
4.1 วางแผนและดาเนินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มร่วมกับครูผู้ช่วย
ด้วยรูปแบบและวิธีการที่หลากหลาย
4.2 ส่งเสริม สนับสนุน ให้คาปรึกษา สอนงาน ช่วยเหลือ และแนะนาการปฏิบัติ
หน้าที่เพื่อให้ครุผู้ช่วยมีคุณลักษณะและสมรรถนะในการปฏิบัติตนและการปฎิบัติงานที่ส่งต่อคุณภาพ
ของผู้เรียนตามหลักเกณฑ์ข้อ4
4.3 มอบหมายให้คณะกรรมการตามหลักเกณฑ์ ข้อ 4.2 ทาหน้าที่เป็นครูพี่เลี้ยง
แนะนาการปฏิบัติตนและการปฏิบัติงาน
4.4 ประเมินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มเป็นระยะๆอย่างต่อเนื่อง
และสรุปผลการประเมินทุกหกเดือน โดยมุ่งเน้นการประเมินเพื่อพัฒนา รวมที่ครั้งในเวลาสองปีตาม
แบบประเมินที่ ก.ค.ศ.กาหนด
กรณีไม่สามารถประเมินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มด้วยเหตุใดๆให้
ผู้อานวยการสถานศึกษารายงานต่อผู้มีอานาจตามมาตรา 53 ทราบโดยเร็ว
4.5 แจ้งผลการประเมินโดยมีข้อเสนอแนะ จุดเด่น จุดที่ควรพัฒนา และข้อสังเกต
จากการประเมินในแต่ละครั้งให้ครูผู้ช่วยทราบภายในสิบห้าวัน นับแต่ที่ครบรอบการประเมิน แล้วให้
ผู้อานวยการสถานศึกษา รายงานผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา หรือหัวหน้าส่วนราชการ
แล้วแต่กรณี เพื่อนาเสนอผู้มีอานาจตามมาตรา 53 ทราบ
 ๒๓

4.6. สรุปผลการประเมินการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ภายในสามสิบ

วันนับแต่ครบสองปี แล้วให้รายงานสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา หรือหัวหน้าส่วนราชการ แล้วแต่
กรณีเพื่อเสนอผู้มีอานาจตามมาตรา 53 พิจารณา
5.ให้ผู้มีอานาจตามมาตรา 53 ดาเนินการดังนี้
5.1 กรณีที่ครูผู้ช่วยผู้ใดเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้มครบสองปีแล้วผล
การประเมินผ่านเกณฑ์การประเมินที่ ก.ค.ศ. กาหนด และผู้มีอานาจตามมาตรา 53 พิจารณาแล้ว
เห็ น ว่า ควรให้ ผู้ นั้ น รั บ ราชการต่อไป ให้ นาเสนอ กศจ. หรื อ อ.ก.ค.ศ. ที่ ก.ค.ศ. ตั้ งแล้ ว แต่กรณี
พิจารณาอนุมัติ และให้ผู้มีอานาจตามมาตรา 53 ออกคาสั่งแต่งตั้งครุผู้ช่วยผู้นั้นให้ดารงตาแหน่งครู
ในวันถัดไปจากวันครบกาหนดการเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม แล้วแจ้งให้ผู้นั้นทราบ
5.2 กรณีครูผู้ช่วยผู้ใดมีผลการประเมินเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ต่า
กว่าเกณฑ์ที่ ก.ค.ศ. กาหนด และผู้ มีอานาจตามมาตรา 53 พิจารณาเห็ นว่าไม่สมควรให้ผู้ นั้นรับ
ราชการต่ อ ไป ให้ แ จ้ ง ผลการประเมิ น และความเห็ น ให้ ผู้ นั้ น ทราบ และให้ โ อกาสโต้ แ ย้ ง แสดง
พยานหลักฐานภายในห้าวันทาการ นับแต่วันที่ได้รับแจ้งผลการประเมิน และหากพิจารณาแล้วยังเห็น
ว่าไม่สมควรให้ผู้นั้นรับราชการต่อไปก็ให้สั่งให้ผู้นั้นออกจากราชการและแจ้งคาสั่งให้ผู้นั้นทราบ
6. สาหรับ ผู้ได้รับการบรรจุแต่งตั้งเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการ
ศึกษาตาแหน่งครูผู้ช่วย อยู่ก่อนวันที่ 1 ตุลาคม 2561 ให้เตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม
ตามหนังสือสานักงาน ก.ค.ศ. ที่ ศธ 0206.2/ว 20 ลงวันที่ 10 พฤศจิกายน 2548 ต่อไปจนกว่า
จะแล้วเสร็จ
7. กรณีที่ไม่เป็นเป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการนี้ให้เสนอ ก.ค.ศ. พิจารณา