GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

Bài 1: Xác định các loại số đo DTH phù hợp trong các trường hợp sau và
giải thích:

1.1. Trong 1 đợt khám sức khoẻ đầu vào tại trường THPT B, tỷ lệ học
sinh bị cận thị là 30%
à Số đo phù hợp là Tỷ lệ hiện mắc P

1.2. Tỷ lệ 1000 nữ giới từ 40 tuổi trở lên ban đầu khoẻ mạnh, sau 1 thời
gian nhất định được chẩn đoán là mắc bệnh ung thư buồng trứng
à Số đo phù hợp là tỷ lệ mới mắc tích luỹ (CI)

1.3. Cứ 1000 người dân tại tỉnh X trong năm 2020 sẽ có 8 người tử vong
à Số đo phù hợp là tỷ suất tử vong thô ( CDR)

1.4 Số trường hợp bị ung thư cổ tử cung quan sát trên 1000 người – năm
à Số đo phù hợp là tỷ suất mới mắc (IR)

1.5. Cứ 1000 người tại quốc gia X trong năm 2021, có 30 người tử vong
vì bệnh covid 19
à Số đo phù hợp là tỷ suất tử vong theo nguyên nhân

1.6. Trong số 12000 trường hợp mới mắc bệnh covid-19 có 500 trường
hợp tử vong vì biến chứng của bệnh trong 6 tháng
à Số đo phù hợp là tỷ suất chết mắc ( CFR)

1.7. Trong năm 2020 có 200 trường hợp mới mắc HIV. Cũng trong năm
nay thống kê có 10 trường hợp tử vong liên quan đến HIV/AIDS
à Sử dụng Tỷ số tử vong trên trường hợp bệnh ( DCR) , vì 10 trường hợp
này chưa chắc nằm trong 200 trường hợp mới mắc

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 1

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

1.8. Cứ theo dõi 10000 người khoẻ mạnh trong vòng 1 năm thì có 1000
người mới mắc bệnh đái tháo đường
à Tỷ suất mới mắc

1.9 Trong vòng 3 năm, có 300 người mới mắc bệnh thoái hoá đốt sống cổ
trong 2000 người khoẻ mạnh ban đầu tại huyện A
à Tỷ lệ mới mắc tích luỹ

1.10. Có 10 người tử vong trong 5000 người mới mắc tăng huyết áp trong
năm 2020 tại huyện C
à Tỷ suất chết mắc ( CFR)

BÀI 2: Xu hướng của tỷ lệ hiện mắc của 1 bệnh X tại vùng A sẽ thay đổi
như thế nào trong những tình huống sau ? Tại sao ?

Công thức P ( tỷ lệ hiện mắc) = Số trường hợp bệnh / Số người trong

quần thể

2.1. Tỷ lệ mới mắc của bệnh X trong vùng A tăng lên

à P hiện mắc sẽ tăng lên

2.2. Một phương pháp điều trị mới được áp dụng và góp phần giảm đáng
kể thời gian kéo dài của bệnh X
à P hiện mắc giảm

2.3 Có 20 người khoẻ mạnh tử vong tại vùng A

à P hiện mắc tăng do mẫu số giảm

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 2

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

2.4. Người có bệnh Y di chuyển đến vùng A vì điền kiện ở đây có thể cải
thiện được sức khoẻ của họ
à P hiện mắc giảm do mẫu số tăng

2.5. Số người mắc bệnh X tại vùng A đi đến vùng B sinh sống vì ở đó có
bệnh viện hiện đại hơn
à P hiện mắc giảm do tử số hiện mắc giảm

2.6. Một phương pháp điều trị mới được áp dụng và góp phần kéo dài thời
gian sống của bệnh nhân mắc bệnh X đang điều trị
à P hiện mắc tăng do thời gian kéo dài sống của bệnh nhân mắc bệnh X
kéo dài

2.7. Số người mắc bệnh Y tại vùng A đi đến vùng B sinh sống vì ở đó có
bệnh viện hiện đại hơn
à P tăng vì mẫu số số người quần thể giảm xuống

BÀI 3: Đầu năm 2015, 3000 người dân tại xã X được sàng lọc về tình
hình mắc THA, kết quả có 300 người bị tăng THA. Đầu năm 2017, sàng lọc
lần 2 trên nhóm đối tượng này đã phát hiện thêm 100 trường hợp mới
mắc bệnh THA và có 20 người trong số những người bị THA đầu năm 2015
bị tử vong do biến chứng của bệnh. Đầu năm 2018, có 10 nguời trong số
những người khoẻ mạnh bị tử vong do tai nạn giao thông. Đầu năm 2019,
sàng lọc đợt cuối cùng trên nhóm đối tượng này phát hiện thêm 50 người
mắc bệnh. Hãy tính
3.1 Tỷ lệ hiện mắc THA đầu năm 2015, đầu năm 2017 và đầu năm 2019
3.2. Tỷ suất mới mắc THA tại xã X trong cả giai đoạn và lý giải
3.3 Tỷ lệ mới mắc tích luỹ THA tại xã X trong cả giai đoạn
3.4 Tỷ suất tử vong thô tại xã X trong cả giai đoạn

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 3

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC
3.5 Tỷ số tử vong trên trường hợp bệnh THA tại xã X trong cả giai đoạn
và lý giải

BÀI LÀM
3.1. Công thức P ( tỷ lệ hiện mắc ) = Số người mắc bệnh / tổng số
người trong quần thể

P (2015) = ( 300/3000 ) x 100% = 10%

P ( 2017) = ( 300+ 100 - 20 / 3000-20 ) x 100% = 12,8%
P ( 2019) = ( 300 + 100 – 20 + 50 / 3000-20-10 ) x 100% = 14,5 %

3.2.

Trong đó :
Tử số = Số ca mới mắc bệnh = 100 + 50
Mẫu số = Tổng đơn vị người – thời gian có nguy cơ mắc bệnh
Phiên giải: Cứ theo dõi 1000 người khoẻ mạnh trong vòng 1 năm thì sẽ có
15 người mắc bệnh THA

# Vẽ sơ đồ thời gian sẽ dễ dàng hơn trong việc tính toán

3.3.

Phiên giải: Cứ 100 người khoẻ mạnh ban đầu thì sau 4 năm sẽ có 6 người
mắc THA

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 4

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

3.4

Phiên giải: Cứ 1000 người trong vòng 4 năm thì sẽ có 10 người tử vong

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 5

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC
3.5 .
DCR ( tỷ số tử vong trên trường hợp bệnh) = số tử vong do bệnh / số mới
mắc

Cứ 100 người mới mắc bệnh THA trong vòng 4 năm thì trong giai đoạn
này sẽ có 13 nguời tử vong liên quan đến THA

Bài 4: Tính chỉ số RR, AR trong các TH sau và lý giải :

4.1. a=300, b=900, c=100, d=700 ( bệnh: ung thư hầu họng, tiếp xúc:
nhiễm EBV )
4.2 CIe =16%, CI0= 4% ( bệnh: Bệnh mạch vành, tiếp xúc: rối loạn lipid
máu)
4.3. IRe=40%/người-năm, IR0 = 10%/người-năm ( bệnh: ung thư gan, tiếp
xúc: nhiễm HBV)
Bài làm
4.1

Lý giải: Những người nhiễm EBV có nguy cơ mắc bệnh ung thư hầu họng
cao gấp 2 lần so với những người không nhiễm EBV

Lý giải: trong 100 người nhiễm EBV thì có 13 người mắc ung thư hầu
họng do chính EBV gây ra, hoặc có 12,5% ung thư hầu họng trong nhóm
người nhiễm EBV thực sự là do nhiễm EBV gây ra

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 6

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

4.2

4.3

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 7

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC
Bài 5: Tính chỉ số đo lượng kết hợp nhân quả hoặc đo lường tác động phù
hợp trong các tình huống sau:
5.1. Tỷ lệ mới mắc tích luỹ bệnh THA lần lượt trong 400 người ăn mặn và
800 người không ăn mặn là 60% và 40%
5.2. Tỷ lệ hiện mắc bệnh ĐTĐ trong quần thể 3000 người là 10%. Kết quả
nghiên cứu có 80% bệnh nhân ĐTĐ có rối loạn lipid máu và 45% người
không bị ĐTĐ có rối loạn lipid máu ( bệnh: ĐTĐ, tiếp xúc: rối loạn lipid
máu)
5.3. Nếu kiểm soát thành công 100.000 người hút thuốc lá bỏ thuốc thì
sẽ giúp phòng được bao nhiêu trường hợp mắc bệnh ung thư phổi. Biết
rằng tỷ lệ mới mắc bệnh ung thư phổi trong nhóm người hút thuốc lá và
không hút thuốc lá lần lượt là 30% và 6%
Bài làm
5.1
Đây là thiết kế nghiên cứu đoàn hệ vì đã tính được tỷ lệ mới mắc tích luỹ
CI nên sẽ tính RR,AR, OR

RR =

à Phiên giải: tỷ lệ mắc THA ở người ăn mặn gấp 1,5 lần so với người
không ăn mặn

AR=

à Phiên giải: trong 100 người ăn mặn, thì có 20 người mắc THA thật sự
do ăn mặn gây ra

OR=

à Phiên giải: Odds ăn mặn trong những người THA cao gấp 4,5 lần Odds
ăn mặn trong những người không THA

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 8

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC
5.2
Đây là nghiên cứu cắt ngang vì đã tính được tỷ lệ hiện mắc thế nên sẽ
tính PR và OR

Số người hiện mắc ĐTĐ = 3000 x 10% = 300 người

Số người RLLM không bị ĐTĐ = 2700 x 45% = 1215 người

ĐTĐ Không ĐTĐ

Rối loạn lipid máu 240 1215
Không rối loạn lipid 60 1485
máu

5.3.

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 9

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC

Bài 6: Một nghiên cứu đoàn hệ tiến hành trên 2000 người khoẻ mạnh.
Các đối tượng ở trên được hỏi về tình hình vận động thể lực và được chia
thành hai nhóm: vận động thể lực đủ và vận động thể lực chưa đủ. Sau
đó được theo dõi trong vòng 5 năm với kết quả như sau: trong 1000 người
vận động thể lực đủ có 100 người bị đái tháo đường, trong nhóm người
còn lại có 300 người bị đái tháo đường. Hãy lập bảng 2x2 và tính
6.1. Tỷ lệ mới mắc tích luỹ đái tháo đường trong nhóm vận động thể lực
chưa đủ
6.2. Tỷ lệ mới mắc tích luỹ ĐTĐ trong nhóm vận động thể lực đủ
6.3 Tỷ lệ mới mắc tích luỹ ĐTĐ trong quần thể
6.4 Số đo kết hợp nhân quả phù hợp với loại thiết kế nghiên cứu ở trên

ĐTĐ KHÔNG ĐTĐ Tổng

Không Vận động 300 700 1000
thể lực đủ
vận động thể lực 100 900 1000
đủ
Tổng 400 1600 2000

6.1.
Cle= a/ a+b = 300/1000 = 30%

6.2
Clo= c/ c+d = 100/1000 = 10%

6.3.
Cl = a+c / a+b+c+d = 400/2000 = 20%

6.4.
RR = Cle / Cl0 = 30 / 10 = 3

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 10

GIẢI BÀI TẬP SỐ ĐO DỊCH TỄ HỌC
à Nguy cơ mắc ĐTĐ khi không vận động thể lực đủ cao gấp 3 lần khi vận
động thể lực đủ

VÕ HOÀNG NGUYÊN YK44- HỌC CÙNG IKMN44 | 11