SCHIZOFRENIA

25 pytań i odpowiedzi

mgr KATARZYNA KOWARKSA

mgr inż. JACEK KARPOL-NAWROCKI
10.2023, SZCZECIN
 SCHIZOFRENIA

01. WSTĘP

Schizofrenia, choć szeroko badane

zaburzenie psychiczne, często jest
niewłaściwie rozumiana, budząc w
społeczeństwie niepokój i
nieporozumienia. Niniejszy
poradnik ma na celu przybliżenie
tematu, demistyfikację schizofrenii
oraz wsparcie osób zmagających
się z tym zaburzeniem i ich
bliskich.

Zawarte tutaj informacje i

wskazówki mają służyć jako
solidne podstawy wiedzy oraz
pomoc w nawigacji przez
wyzwania, które stawia przed
nami życie z zaburzeniem.

Cenimy Twoją chęć zrozumienia

i wsparcia; niech ta wiedza stanie
się mostem do lepszego
zrozumienia
i akceptacji osób dotkniętych
schizofrenią i innych zaburzeń
psychicznych.

STRONA 2
 SCHIZOFRENIA

pytań
i odpowiedzi

Schizofrenia
STRONA 3
 SCHIZOFRENIA
“Zawsze powtarzałam sobie, że wszystko jest możliwe, było to wtedy
boskie, a teraz potrzebuję wiary, że normalne życie jest możliwe”
Barbara Rosiek, Byłam schizofreniczką

01. Czym jest schizofrenia?

Schizofrenia jest związana z nieprawidłowym rozwojem mózgu.

 Schizofrenia to poważne zaburzenie psychiczne, które wpływa na sposób, w

jaki osoba myśli, czuje i zachowuje się. Osoby cierpiące na schizofrenię mogą
wydawać się stracić kontakt z rzeczywistością i często borykają się z
nieprawidłowościami w strukturze i funkcjonowaniu swojego mózgu.

02. Kiedy pojawiają się pierwsze objawy?

Pierwsze zachorowania na schizofrenię najczęściej mają miejsce w okresie dorastania i
wczesnej dorosłości.

 Młode osoby, zwłaszcza w okresie przejściowym pomiędzy adolescencją a

dorosłością, są najbardziej narażone na rozwój pierwszych objawów
schizofrenii, które mogą obejmować wycofanie społeczne, trudności w
koncentracji, czy paranoiczne myśli.

03. Czym charakteryzuje się psychoza?

Psychoza to stan, w którym osoba traci kontakt z rzeczywistością.

 Psychoza, często występująca w przebiegu schizofrenii, może prowadzić do

poważnych problemów w funkcjonowaniu, ponieważ osoba doświadcza
omamów i/lub urojeń, które zakłócają jej zdolność do prowadzenia
normalnego życia.

04. Czy schizofrenia dotyczy konkretnych

grup płciowych?
Schizofrenia częściej dotyka mężczyzn niż kobiet.

 Chociaż schizofrenia może wpływać na każdą osobę, badania wskazują, że

mężczyźni są częściej diagnozowani i mogą doświadczać bardziej nasilonych
objawów.

05. Jakie są główne objawy schizofrenii?

Objawy pozytywne schizofrenii oznaczają, że osobie doskwierają omamy i urojenia.

STRONA 4
 SCHIZOFRENIA
 Pojęcia "pozytywne" i "negatywne" w kontekście schizofrenii nie oznaczają
"dobrych" i "złych" objawów, ale "dodane" (pozytywne - np. halucynacje) lub
"odebrane" (negatywne - np. brak motywacji) doświadczenia.

06. Czy istnieją różne formy schizofrenii?

Schizofrenia paranoidalna jest jedną z kilku postaci schizofrenii.

 Istnieje kilka typów schizofrenii, w tym schizofrenia paranoidalna, która

charakteryzuje się obecnością silnych urojeń i omamów.

07. Jaki wpływ na schizofrenię mają

substancje psychoaktywne?
Substancje psychoaktywne, takie jak narkotyki czy alkohol, mogą wpływać na pojawienie się
pierwszego stanu psychotycznego.

 Użycie substancji psychoaktywnych, zwłaszcza w młodości, może zwiększać

ryzyko rozwoju schizofrenii i powiązanych z nią zaburzeń.

08. Jaki jest wpływ schizofrenii na otoczenie

i samego chorego?
Objawy schizofrenii mogą być uciążliwe zarówno dla otoczenia, jak i dla samego chorego.

 Osoby dotknięte schizofrenią mogą doświadczać trudności w nawiązywaniu i

utrzymywaniu relacji oraz w wykonywaniu codziennych czynności, co może
być wyzwaniem nie tylko dla nich, ale i dla ich rodzin oraz bliskich.

09. Czy schizofrenia ma podłoże

genetyczne?
Schizofrenia może mieć podłoże genetyczne.

 Chociaż dokładne przyczyny schizofrenii nie są znane, istnieją dowody

wskazujące, że genetyka może odgrywać kluczową rolę w predyspozycji do
rozwoju tego zaburzenia.

10. Czy schizofrenia wpływa na życie

emocjonalne?
Objaw negatywny schizofrenii oznacza obniżenie, spłycenie aktywacji, motywacji i emocji.

STRONA 5
 SCHIZOFRENIA
 Osoby cierpiące na schizofrenię mogą wydawać się emocjonalnie
„spłaszczone” lub niezdolne do odczuwania radości, co może wpływać na ich
zdolność do nawiązywania relacji i cieszenia się życiem.

11. Jak schizofrenia wpływa na percepcję

rzeczywistości?
Halucynacje to doświadczenie spostrzegania nieistniejących w rzeczywistości przedmiotów i
zdarzeń.

 Halucynacje mogą być jednym z najbardziej niepokojących objawów

schizofrenii, prowadząc do fałszywego przekonania o tym, co jest prawdą a co
jest fikcją.

12. Jakie wyzwania społeczne stawia przed

osobami z schizofrenią?
Osoby cierpiące na schizofrenię mogą doświadczać dyskryminacji, co może prowadzić do
chronicznego stresu i wycofania społecznego.

 Brak świadomości i stygmatyzacja związana z zaburzeniami psychicznymi

często sprawiają, że osoby cierpiące na schizofrenię mogą być społecznie
wyizolowane i doświadczać dyskryminacji.

13. Jakie role odgrywają wsparcie i terapia

w procesie zdrowienia?
Wsparcie społeczne jest ważnym elementem procesu zdrowienia u osoby z zaburzeniem
schizofrenicznym. Wsparcie psychologiczne i farmakologiczne może pomóc pacjentowi
wrócić do rzeczywistości.

 Indywidualnie dostosowane plany leczenia, które obejmują wsparcie

medyczne, terapeutyczne oraz ze strony społeczności, są kluczowe dla
poprawy jakości życia osób dotkniętych schizofrenią.

14. Jakie inne zaburzenia mogą towarzyszyć

schizofrenii?
Większość osób chorujących na schizofrenię cierpi na depresję, w której smutek łączy się z
pustką.

 Depresja jest często współwystępującym zaburzeniem u osób ze schizofrenią i

może dodatkowo komplikować proces leczenia i codzienne funkcjonowanie.

STRONA 6
 SCHIZOFRENIA

15. Czy osoby z schizofrenią mogą

wykazywać pewne cechy zachowania?
Osoby z wysokim ryzykiem zachorowania na schizofrenię często wykazują obniżoną
aktywność życiową i postawę wycofującą, bierną, lękową.

 Wczesne interwencje mogą być kluczowe w identyfikowaniu i wsparciu osób

z wysokim ryzykiem schizofrenii, nawet jeśli początkowe objawy nie są
jednoznaczne.

16. Czy istnieją różne formy schizofrenii?

Schizofrenia paranoidalna jest jedną z kilku postaci schizofrenii.

 Istnieją różne postaci schizofrenii, a schizofrenia paranoidalna,

charakteryzująca się często urojeniami prześladowczymi lub urojeniami
wielkości, jest jedną z nich. Zrozumienie różnic między różnymi typami może
pomóc w dostosowaniu podejścia terapeutycznego.

17. Czy substancje psychoaktywne mogą

wpływać na schizofrenię?
Substancje psychoaktywne, takie jak narkotyki czy alkohol, mogą wpływać na pojawienie się
pierwszego stanu psychotycznego.

 Użycie substancji psychoaktywnych może wpływać na ryzyko wystąpienia

epizodów psychotycznych, a także na przebieg istniejącej już schizofrenii.

18. Czy trudność z koncentracją uwagi jest

charakterystyczna dla schizofrenii?
Trudność z koncentracją uwagi jest jednym z aspektów zaburzeń schizofrenicznych.

 Osoby cierpiące na schizofrenię mogą doświadczać problemów z koncentracją

i skupieniem uwagi, co wpływa na ich funkcjonowanie w codziennych
aktywnościach.

19. Czy schizofrenia zawsze wiąże się z

ekstremalnym wyglądem?
STRONA 7
 SCHIZOFRENIA
Ekstremalny wygląd nie jest koniecznością dla diagnozy schizofrenii.

 Mit, że schizofrenia jest zawsze widoczna zewnętrznie, jest nieprawdziwy.

Osoba może być dotknięta tym zaburzeniem bez wykazywania
"ekstremalnego" wyglądu czy zachowań.

20. Czy schizofrenia wpływa na rozwój

mózgu?
Schizofrenia jest związana z nieprawidłowym rozwojem mózgu.

 Badania wykazały różnice w strukturze i funkcjonowaniu mózgu osób z

schizofrenią, co wskazuje, że może to być związane z biologią tego
zaburzenia.

21. Czy schizofrenia wpływa na myślenie i

racjonalność?
W schizofrenii występują zaburzenia myślenia, w tym myśli fałszywe i sprzeczne z racjonalną
argumentacją i faktami rzeczywistości.

 Schizofrenia może wpływać na zdolność do logicznego myślenia i oceny, co

przekłada się na trudności w podejmowaniu decyzji i rozumieniu
rzeczywistości.

22. Czy osoby cierpiące na schizofrenię

doświadczają osłupienia
katatonicznego?
Osłupienie katatoniczne, obejmujące znieruchomienie i ogólną sztywność ruchową, może
wystąpić u osoby cierpiącej na schizofrenię.

Stan katatonii, chociaż rzadki, może wystąpić w schizofrenii i wiąże się z utratą ruchową oraz
reaktywnością na środowisko.

23. Czy schizofrenia może prowadzić do

uczucia samotności?
Poczucie osamotnienia może być istotnym doświadczeniem dla osoby cierpiącej na
schizofrenię.

 Z powodu wyzwań, takich jak trudności w komunikacji czy stygmatyzacja,

osoby z schizofrenią mogą doświadczać głębokiego poczucia samotności i
izolacji.

STRONA 8
 SCHIZOFRENIA

24. Czy psychoza jest związana z utratą

kontaktu z rzeczywistością?
Psychoza to stan, w którym osoba traci kontakt z rzeczywistością.

 Psychoza, która może wystąpić również w schizofrenii, obejmuje szereg

objawów, takich jak omamy i urojenia, które wpływają na percepcję osoby
dotyczącą tego, co jest rzeczywiste.

25. Czy wsparcie jest istotne w procesie

leczenia schizofrenii?
Wsparcie psychologiczne i farmakologiczne może pomóc pacjentowi wrócić do
rzeczywistości. Wsparcie społeczne jest ważnym elementem procesu zdrowienia u osoby z
zaburzeniem schizofrenicznym.

 Terapia farmakologiczna, wsparcie psychologiczne oraz sieć wsparcia

społecznego są kluczowe dla osiągnięcia najlepszych możliwych wyników w
leczeniu i pomocy osobom z schizofrenią.

STRONA 9