AΘΗΝΑ: H ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

1)Ποια κοινωνικά προβλήματα οδήγησαν στη νομοθεσία του Σόλωνα;

Η καταγραφή των νόμων με τη νομοθεσία του Δράκοντα ικανοποίησε ένα μέρος των
πολιτών. Όμως, κάποιοι συνέχιζαν να έχουν μεγάλο οικονομικό πρόβλημα και να γίνονται
δούλοι για τα χρέη τους. Επίσης, οι άλλες κοινωνικές τάξεις εκτός των ευγενών δεν είχαν
δικαίωμα να πάρουν μέρος σε κανένα αξίωμα της πολιτείας. Όλα αυτά προξενούσαν μεγάλες
κοινωνικές αναταραχές. Έτσι, το 594 π.Χ., οι Αθηναίοι επέλεξαν τον Σόλωνα, ποιητή και
έναν από τους επτά σοφούς, να δώσει λύση στα δύσκολα προβλήματα της πόλης.
2)Τι γνωρίζετε για τη σειρά νόμων του Σόλωνα που είναι γνωστοί ως σεισάχθεια;

Mε τους νόμους αυτούς ο Σόλωνας

 κατάργησε τα χρέη,
 επέστρεψε στους μικρούς γεωργούς όσα χωράφια τους ήταν υποθηκευμένα για
χρέη
 απελευθέρωσε αυτούς που είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών,
 και απαγόρευσε στο εξής να δανείζεται κάποιος με εγγύηση την προσωπική του
ελευθερία . Έτσι λυτρώθηκε η αγροτική τάξη.

3)Με ποια νομοθετικά μέτρα ο Σόλωνας αποδυνάμωσε το αριστοκρατικό πολίτευμα κι έδωσε

εξουσία και σε άλλες κοινωνικές τάξεις;
 . Ένα μέτρο ήταν η διαίρεση των πολιτών σε τέσσερις τάξεις ανάλογα με το εισόδημα
. Οι πιο υψηλές τάξεις (που είχαν δηλαδή μεγαλύτερο εισόδημα ) καταλάμβαναν και
διαφορετικές περιοχές της Αττικής. Άρα, σε κάθε φυλή ανήκαν άτομα από διαφορετικές
κοινωνικές τάξεις (ευγενείς, έμποροι, βιοτέχνες, φτωχοί μικροκαλλιεργητές, ακτήμονες ).
Με βάση τη διάκριση σε φυλές συγκροτούνταν τα διάφορα πολιτειακά σώματα και ο
στρατός.
Έτσι έπαψαν η συγγένεια και η καταγωγή να παίζουν ρόλο στην πολιτική ζωή της Αθήνας.
Με το μέτρο αυτό ο Κλεισθένης «έδωσε την πολιτεία στον λαό», όπως έγραψε αργότερα ο
Αριστοτέλης.
 Ένα άλλο μέτρο ήταν η αύξηση της βουλής κατά 100 μέλη (Βουλή των
Πεντακοσίων). Αποτελούνταν από 50 βουλευτές από καθεμιά από τις 10 φυλές.
Παρουσίαζε στην Εκκλησία του Δήμου τα θέματα που έπρεπε να συζητηθούν, αλλά
είχε και άλλες αρμοδιότητες (δικαστικές, οικονομικές, εξωτερικής πολιτικής).
 Για να προστατεύσει τους πολίτες από τον κίνδυνο αύξησης της δύναμης του
πολέμαρχου στρατηγού, αύξησε τον αριθμό των στρατηγών σε δέκα , έναν από
κάθε φυλή. Επικεφαλής ήταν ο πολέμαρχος. Αντίστοιχα ο στρατός χωρίστηκε σε 10
μεγάλες μονάδες, που η καθεμιά τους αντιστοιχούσε σε μια φυλή.
 Κυρίαρχο σώμα έγινε πλέον η Εκκλησία του Δήμου (η συνέλευση του λαού), στην
οποία λαμβάνονταν οι πιο σοβαρές αποφάσεις και ήταν και το ανώτατο νομοθετικό
1
όργανο.
8)Τι γνωρίζετε για το μέτρο του οστρακισμού στην Αθήνα της εποχής του Κλεισθένη;
Για να προστατέψει το κράτος από τον κίνδυνο της τυραννίας, ο Κλεισθένης
καθιέρωσε το μέτρο του οστρακισμού. Κάθε πολίτης έγραφε πάνω σε όστρακο, δηλ. κομμάτι