Tradycje staropolskie w "Panu Tadeuszu"

1
osoby siadały do stołu zgodnie
z ustaloną kolejnością,
najpierw zasiadały najstarsze
Siadanie do osoby i te najwyższe urzędem

stolu Nie należało przerywać nikomu w

wedlug wiek 2 wypowiedzi, należało odnosić się z

szacunkiem do osób doświadczonych
życiowo, mężczyźni przy stole
u i urzedu usługiwali kobietom (zabawiali je,
podawali jedzenie oraz nalewali wino).

Przy stole spożywali tradycyjne

3 potrawy np. bigos.
 Czarna
Polewka
Czarna polewka oznaczała odmowę
oświadczyn, podawano na życzenie ojca
dziewczyny, któremu to zazwyczaj
propozycję składał kandydat. I taką to
zupę właśnie dostał od Stolnika Jacek
Soplica.
 Polska Nieodłącznym akcentem dworu Sopliców była
staropolska gościnność.

goscinnosc
Gospodarze przestrzegali zasadę "gość w dom,
Bóg w dom". Służba zajmowała się nie tylko
gościem, ale także jego bagażem i powozem.
Wszyscy członkowie rodziny ubierali się w
uroczyste stroje, aby chwile powitania miały
podniosły nastrój. O gościnności gospodarzy
świadczyła szeroko otwarta brama.
Zajazdy
Następnym nieodłącznym elementem
świata szlacheckiego były zajazdy,
wynikające ze skłonności do samosądów i
kłótliwości. Szlachta zbierała wojsko i sama
wydawała wyrok. Ważną osobą był Woźny,
który zanosił zapowiedź zajazdu i ogłaszał
zajęcie ziemi przez organizatora zajazdu.
 Zabawy I rozrywki
Zabawy i rozrywki szlachty były ściśle związane z
jej kulturą i wartościami. Szlachta ceniła sobie
honor, odwagę i gościnność, co wyrażało się w
sposobie, w jaki spędzała wolny czas.
Bale: Bale były organizowane
w dworach i pałacach, a
szlachta chętnie brała w nich
udział, aby móc potańczyć,
posłuchać muzyki i spotkać
się z innymi szlachcicami.
• "Bal w Soplicowie" - w księdze IV
"Pana Tadeusza" odbywa się bal w
Soplicowie. Jest to okazja do zabawy,
tańca i flirtu.
• "Polonez" - polonez jest narodowym
tańcem Polaków i często jest tańczony
na balach szlacheckich.
• "Koncert Jankiela" - w księdze XII
"Pana Tadeusza" Jankiel gra na
cymbałach dla szlachty. Jest to
wzruszające wydarzenie, które
jednoczy szlachtę.
Koncerty: Szlachta ceniła
sobie muzykę i często
organizowała koncerty w
swoich dworach.

• "Gra w karty" - w księdze VI "Pana
Tadeusza" szlachta gra w karty.
Jest to sposób na spędzenie czasu
i wygranie pieniędzy.
Bale: Bale były organizowane
w dworach i pałacach, a
szlachta chętnie brała w nich
udział, aby móc potańczyć,
posłuchać muzyki i spotkać
się z innymi szlachcicami.
Gry hazardowe: Gry
hazardowe, takie jak karty i
kości, były popularną
rozrywką wśród szlachty,
zwłaszcza mężczyzn.
•"Turniej rycerski" - w księdze VI
"Pana Tadeusza" odbywa się turniej
rycerski. Jest to okazja do
zademonstrowania swoich
umiejętności walki.
•"Wyścigi konne" - wyścigi konne są
popularną rozrywką wśród szlachty.
Koncerty: Szlachta ceniła
sobie muzykę i często
organizowała koncerty w
swoich dworach.
Zawody sportowe: Szlachta
brała udział w zawodach
sportowych, takich jak
turnieje rycerskie i wyścigi
konne.
 Koncerty: Szlachta ceniła sobie muzykę i
często organizowała koncerty w swoich
dworach.

• Spotkania towarzyskie -
Szlachta często spotykała się w
swoich dworach lub pałacach,
aby wymieniać się plotkami,
Zawody sportowe: Szlachta brała udział w
zawodach sportowych, takich jak turnieje nowościami ze świata polityki
rycerskie i wyścigi konne.
czy też po prostu spędzać czas
na rozmowach i relaksie w
towarzystwie znajomych. Takie
Spotkania towarzyskie - Szlachta często
spotkania mogły trwać
spotykała się w swoich dworach lub
pałacach, aby wymieniać się plotkami,
godzinami, a nawet całe
nowościami ze świata polityki czy też po
prostu spędzać czas na rozmowach i
wieczory.
relaksie w towarzystwie znajomych. Takie
spotkania mogły trwać godzinami, a
nawet całe wieczory.
 polowania
Kolejnym zwyczajem było wielkie
zamiłowanie szlachty do polowań, które
wynikało z przywiązania do ziemi, lasów i
przygody. Polowania były wielkim
wydarzeniem a przygotowania broni i koni
trwały już od dnia poprzedniego. Samo
polowanie zaczynało się o wschodzie słońca
a kończyło się o zachodzie. Najdoskonalszym
polowaniem było polowanie na grubego
zwierza, jelenia lub niedźwiedzia, gdyż
szlachtę interesowały tylko zwierzęta
posiadające kły lub poroże, na resztę zwierząt
mogła polować służba. Polowania kończyły
się ucztą przy ognisku.
 Dbałość o
gospodarstwo
W "Panu Tadeuszu", dbanie o gospodarstwo
to regularne prace polowe, pielęgnowanie
zwierząt i utrzymanie porządku na terenie
gospodarstwa. Istotne są także tradycyjne
obyczaje związane z pracą rolniczą i wspólne
wsparcie sąsiedzkie w trudnych momentach.
Liberum weto
W "Panu Tadeuszu", liberum veto było
staropolskim prawem, które umożliwiało
każdemu posłowi jednoosobowe
zawetowanie decyzji Sejmu. W księdze XI
"Napad" występuje ono w postaci
nieprzemyślanej decyzji Asesora Soplicy,
który używa tego prawa, powstrzymując
Sejm przed podejmowaniem działań
obronnych. Liberum veto było wyrazem
zastoju politycznego i dezorganizacji,
przyczyniając się do osłabienia państwa.
 kawa
Wyjątkowym rytuałem było parzenie kawy. Za
czynność tę odpowiadała kawiarka. Ona to
miała obowiązek chodzenia do mleczarni, by
codziennie przynosić świeżą śmietankę. Dbała
także o odpowiedni czas zaparzania, jak
również o właściwe podanie kawy. Do tego
napoju sprowadzano cieniutką, wenecką
porcelanę, która znakomicie chroniła ciepłu
płynu, a także pozwalała ulatniać się
wspaniałemu aromatowi. Zapach ten skutecznie
budził domowników. Po śniadaniu i
przyswojeniu słusznej dawki kofeiny, wszyscy
byli gotowi na jedną z wielu szlacheckich
rozrywek. Na przykład na polowanie.
Dziękuje za obejrzenie prezentacji
Wykonał Adam Budzyńśki