Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 35

Tabele przestawne: grupowanie danych w arkuszu

kalkulacyjnym

Wprowadzenie
Przeczytaj
Prezentacja mul medialna
Sprawdź się
Dla nauczyciela
Tabele przestawne: grupowanie danych w arkuszu
kalkulacyjnym

Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Wiemy już, jak skutecznie tworzyć i modyfikować tabele przestawne. Teraz poznamy
proces grupowania danych oraz zmiany nazwy grup danych. Wiedza ta pozwoli nam
efektywniej korzystać z tabel przestawnych.

Więcej informacji o tabelach i wykresach przestawnych znajdziesz w e‐materiałach:

Tabele przestawne w arkuszu kalkulacyjnym,


Wykresy przestawne w arkuszu kalkulacyjnym,
Analiza dużych zbiorów danych w arkuszu kalkulacyjnym.

Więcej zadań? Tabele przestawne w arkuszu kalkulacyjnym – zadania maturalne.


Twoje cele

Przeanalizujesz zaawansowane metody grupowania danych w tabeli przestawnej.


Wyjaśnisz, kiedy warto grupować ręcznie, a kiedy automatycznie.
Zastosujesz grupowanie danych do rozwiązania prostych zadań.
Przeczytaj

Grupowanie danych
Nie zawsze dane, które chcemy przeanalizować, otrzymamy w formie najkorzystniejszej do
przeprowadzenia tego procesu. Na przykład, może się zdarzyć, że osobno przedstawione są
dni, miesiące i lata, według których dane zostały podzielone.

Jak pamiętamy z pierwszego e‐materiału o tabelach przestawnych, serie danych


umieszczamy na odpowiednich polach. Wiele etykiet opisujących tę samą rzecz – czas –
nieestetycznie zaprezentuje się na wykresie. Można to zaobserwować na ilustracji poniżej.
Wykres ten przedstawia stan konta w poszczególnych dniach 2022 roku.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Problem ten możemy rozwiązać poprzez wykorzystanie opcji grupowania danych.


Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Rozróżniamy dwa sposoby grupowania danych: automatyczny oraz ręczny.

Ręczne grupowanie danych


Załóżmy, że mamy dane dotyczące sprzedaży dwóch modeli rowerów w 2019 roku, które
przeanalizujemy.
Plik o rozmiarze 31.18 KB w języku polskim

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Microso Excel

Sprawdźmy, ile wynosiła łączna kwota, za którą sprzedano rowery w styczniu. Na karcie
Tabela przestawna zaznaczmy więc zakres komórek, które chcemy grupować. U nas
będą to komórki od B2 do E2. Następnie przejdźmy do zakładki Dane na wstążce i z pola
Konspekt wybierzmy Grupuj.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.


Tym sposobem dane tworzą teraz grupę, którą możemy analizować jako jedną całość.
Wszystkie wartości pogrupowanych komórek zostały zsumowane w jedną wartość,
opisującą całą grupę. Mamy oczywiście możliwość zobaczenia części składowych grupy
poprzez naciśnięcie znaku plus po lewej stronie nazwy grupy.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W menu Pola tabeli przestawnej pojawiła się również nazwa nowo utworzonej
grupy.

LibreOffice Calc

Sprawdźmy, ile wynosiła łączna kwota, za którą sprzedano rowery w styczniu. Zaznaczamy
więc zakres komórek, które chcemy grupować. U nas będą to komórki od C2 do F2.
Następnie z menu głównego wybieramy Dane, następnie Grupa i konspekt i klikamy
opcję Grupuj...
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Tym sposobem dane stworzyły grupę wyświetlającą się na końcu naszej tabeli. Możemy ją
teraz analizować jako jedną całość. Dodajmy więc sumowanie naszej grupy.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Teraz w tabeli musimy wyświetlić interesującą nas grupę. Zaznaczmy którąś z komórek
wchodzących w skład naszej tabeli, może być to komórka A1. Wybierzmy z menu
głównego Dane, następnie Tabela przestawna i opcję Wstaw lub edytuj...
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Otworzy nam się okno edytowania istniejącej tabeli. Z pola Pola kolumn usuńmy element
Data.

Pozostała kolumna Grupuj1 wyświetla nam sumę dla utworzonej przez nas grupy.
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zmiana nazwy grupy danych

Po zebraniu danych w grupę, otrzymają one domyślnie nazwę porządkową – przykładowo


Grupuj1. Podczas gdy przy jednej grupie jest możliwe domyślenie się, co się w niej
znajduje, przy większej ich liczbie zadanie to byłoby utrudnione. Z tego powodu warto
nadać każdej grupie danych nazwę, która będzie ją dobrze charakteryzować.

Microso Excel

Jeżeli chcemy zmienić nazwę grupy, którą udało nam się utworzyć, naciśniemy na
komórkę, w której się ona znajduje, w naszym przykładzie jest to komórka B2. Następnie
w pasku formuły zmienimy jej zawartość na dogodną nazwę np. „Styczeń”.
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W przypadku jednak, gdy chcemy zmienić nazwę, pod którą grupa jest znana w menu
Pola tabeli przestawnej, po naciśnięciu lewym przyciskiem myszy na komórkę,
w której dana nazwa się znajduje, przejdziemy do zakładki
Analiza tabeli przestawnej. Znajdziemy ją na wstążce.

Tam w zakładce Aktywne pole wybierzemy opcję Ustawienia pola. Wyświetli się
wówczas okno pokazane poniżej.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W polu Nazwa niestandardowa możemy nadać polu określoną przez nas nazwę.

LibreOffice Calc
Jeżeli chcemy zmienić nazwę grupy, naciśniemy na komórkę, w której się ona znajduje,
w naszym przykładzie jest to komórka T2. Następnie zmienimy jej zawartość na dogodną
nazwę np. „Styczeń”.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Co w przypadku, gdy chcemy zmienić nazwę, pod którą grupa jest znana w menu
Układ tabeli przestawnej? Zaznaczmy komórkę obok nazwy, którą chcemy zmienić,
w naszym przypadku jest to B1. Następnie strzałkami na klawiaturze przejdźmy do komórki
z nazwą, którą chcemy edytować, w tym przykładzie jest to C1. Teraz w polu
Wiersz wprowadzania wpiszmy określoną przez nas nazwę.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Automatyczne grupowanie danych


Przyjmijmy, że raz jeszcze chcemy pogrupować dane na poszczególne okresy, np. miesiące.
W tym przypadku ręczne grupowanie zajęłoby nam dużo czasu. Bylibyśmy zmuszeni do
zaznaczenia wszystkich komórek z danego miesiąca i zgrupowania ich, po czym czynność
tę musielibyśmy powtórzyć jeszcze 11 razy, zakładając, że badamy dane z całego roku.

W takich przypadkach niezwykle pomocna jest opcja grupowania automatycznego.

Microso Excel
Aby jej użyć, wybieramy komórkę, w której znajduje się jedna z dat okresu, który chcemy
pogrupować, na przykład B2, a następnie naciśniemy na nią prawym przyciskiem myszy
oraz wybierzemy opcję Grupuj.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Otworzy się okno grupowania, umożliwiające wybranie początku i końca zakresu, w którym
dane mają zostać pogrupowane oraz kryterium, w oparciu o które tworzone będą wszystkie
grupy.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

LibreOffice Calc

Aby jej użyć, naciśniemy na komórkę, w której znajduje się jedna z dat okresu, który chcemy
pogrupować, na przykład C2. Z menu głównego wybierzmy Dane, następnie
Grupa i konspekt i kliknijmy na opcję Grupuj...
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Otworzy się okno Grupowanie, umożliwiające wybranie początku i końca zakresu,


w którym dane mają zostać pogrupowane oraz kryterium, w oparciu o które tworzone będą
wszystkie grupy.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Słownik
automatyczne grupowanie danych

polega na określeniu zakresu i kryterium, według którego dane mają być pogrupowane
grupowanie

dzielenie danych na grupy wyróżniające się określoną cechą


ręczne grupowanie danych

polega na ręcznym zaznaczeniu danych, które mają zostać pogrupowane


tabela przestawna

zaawansowane narzędzie do tworzenia podsumowań, pozwalające wyświetlać


porównania, wzorce i trendy wynikające z danych
Prezentacja mul medialna

Polecenie 1

Pobierz pliki i wykonaj polecenia zawarte w poszczególnych krokach, które zostały


przedstawione w poniższej prezentacji.

Przykładowe dane do prezentacji.


Plik o rozmiarze 62.05 KB w języku polskim

Materiał audio dostępny pod adresem: 1

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Agnieszka razem ze znajomymi zbiera pieniądze


na wycieczkę. Chcą wiedzieć ile dokładnie
udało im się oszczędzić, dlatego do arkusza
kalkulacyjnego wpisują kwoty zarobione przy
pewnych pracach.

2
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Oto nasze dane.

Materiał audio dostępny pod adresem: 3

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Z danych tworzymy, widoczną na kolejnych


slajdach, tabelę przestawną.

Jak możemy zauważyć, każda osoba zajmowała


się różną ilością prac.

Przyjmijmy, że chcemy dokładniej


przeanalizować zaoszczędzone pieniądze
z podziałem na prace w ogrodzie, prace w domu
i pozostałe źródła oszczędności. W tym celu
będziemy musieli użyć odpowiednich
właściwości tablicy przestawnej, które
pozwalają na zebranie poszczególnych danych
w jedną całość. Oznacza to użycie opcji
grupowania danych.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.


Microso Excel

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

LibreOffice Calc

6 Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Microso Excel

W celu pogrupowania prac zaznaczmy etykiety


wierszy, zawierające ich nazwy. Stwórzmy
najpierw grupę, zawierającą prace wykonywane
w ogrodzie. Zaznaczmy więc trzy etykiety
wierszy: Grabienie liści, Koszenie
i Odśnieżanie. Następnie naciśniemy na
zaznaczony zakres prawym przyciskiem myszy
i wybierzemy opcję Grupuj.
7

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Microso Excel

8 Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

LibreOffice Calc

W celu pogrupowania prac zaznaczmy etykiety


wierszy, zawierające ich nazwy. Stwórzmy
najpierw grupę, zawierającą prace wykonywane
w ogrodzie. Zaznaczmy więc trzy etykiety
wierszy: Grabienie liści, Koszenie
i Odśnieżanie. Następnie naciśnij F12 lub
z menu głównego wybierz kolejno Dane,
Grupa i konspekt... i Grupuj. Jeśli
wyskoczy okienko Potwierdzenie
wybierzmy opcję Tak.
9

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

LibreOffice Calc

10

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym nasze prace zostaną pogrupowane.


Operację z poprzedniego slajdu powtórzymy
również dla prac wykonywanych w domu
i pozostałych źródeł oszczędności. Do grupy
z pracą wykonywaną w domu wybierzmy
etykiety: Opieka nad dzieckiem i Pomoc
domowa, a dla grupy pozostałych źródeł
dochodu etykiety: Kieszonkowe i Inne.

Nasza tabela wygląda teraz tak jak na zdjęciu


powyżej.

11

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym nasze prace zostaną pogrupowane.

Operację z poprzedniego slajdu powtórzymy


również dla prac wykonywanych w domu
i pozostałych źródeł oszczędności. W nowo
powstałej kolumnie Źródło2 zaznaczmy
etykiety: Inne, Kieszonkowe i utwórzmy
z nich grupę. Następnie w kolejnej, nowej
kolumnie Źródło3 zaznaczmy etykiety
Źródło3 i utwórzmy z niej grupę. Teraz
kliknijmy na dowolną komórkę tabeli prawym
przyciskiem myszy i wybierzmy opcję
Właściwości.... Elementy Źródło2
i Źródło3 przeciągnijmy z Pola wierszy:
do Pola dostępne. Teraz w polu Pola
wierszy przeciągnijmy elementy tak, aby
znajdowały się w odpowiedniej kolejności, u nas
będzie to koeljno Imię, Źródło4 i Źródło.
Nasza tabela wygląda teraz tak jak na zdjęciu
powyżej.

12

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

W związku z tym, że domyślne nazwy grup nie


obrazują, jakie dane te grupy zawierają,
zmienimy ich wyświetlane nazwy. Uczynimy to
zaznaczając poszczególne komórki, a następnie
wpisując odpowiednie nazwy w pasku formuły.
13

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

W związku z tym, że domyślne nazwy grup nie


obrazują, jakie dane te grupy zawierają,
zmienimy ich wyświetlane nazwy. Uczynimy to
zaznaczając poszczególne komórki, a następnie
wpisując odpowiednie nazwy w wierszy
wprowadzania.
14

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Widzimy, że nasza grupa Prace w domu


znajduje się na samym dole. Tabela będzie
wyglądać lepiej, jeśli zamienimy miejscami tę
grupę z grupą Pozostałe. Aby to zrobić,
kliknijmy prawym przyciskiem myszy na grupę
Pozostałe, następnie wybierzmy opcję
Przenieś i Przenieś Pozostałe na
koniec.
15

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Widzimy, że nasza grupa Pozostałe znajduje


się na samej górze. Tabela będzie lepiej się
prezentować, jeśli przesuniemy ją na sam dół.
Aby to zrobić, kliknijmy na strzałkę przy
Źródło4 i wybierzmy opcję Sortuj
malejąco.
16

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Mimo że nasze grupy w tabeli posiadają już


odpowiednie nazwy, w menu Pola tabeli
przestawnej ich nazwy się nie zmieniły.

Raz jeszcze zaznaczymy więc nazwę grupy prac


w ogrodzie, a następnie na wstążce, w zakładce
Analiza tabeli przestawnej
wybierzemy opcję Ustawienia pola.

17
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Mimo że nasze grupy na w tabeli posiadają już


odpowiednie nazwy, w menu Układ tabeli
przestawnej ich nazwy się nie zmieniły.

18

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Teraz zobaczymy powyższe okno.

W polu Nazwa niestandardowa wpiszemy


odpowiednią nazwę.

Operację tę powtórzymy dla kategorii


z nazwami źródeł oszczędności.

19

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.


Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Kliknijmy więc prawym przyciskiem myszy na


pole z nazwą, którą chcemy zmienić. Następnie
w wierszu wprowadzania wpiszmy odpowiednią
nazwę.

20

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym udało nam się zmienić nazwy


w menu Pola tabeli przestawnej.

Teraz pozostaje jeszcze odpowiednio


pogrupować daty.
21

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym udało nam się zmienić nazwy


w menu Układ tabeli przestawnej.

Teraz pozostaje jeszcze odpowiednio


pogrupować daty.

22

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

W tym celu użyjemy grupowania


automatycznego.
Naciśniemy prawym przyciskiem myszy na jedną
z dat, a następnie wybierzemy opcję Grupuj.

Zobaczymy wtedy powyższe okienko, w którym


wybierzemy odpowiedni zakres oraz ustawimy
grupowanie według miesięcy.

23

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

W tym celu użyjemy grupowania


automatycznego.

Naciśniemy prawym przyciskiem myszy na jedną


z dat, a następnie wciśnijmy F12.

Zobaczymy wtedy powyższe okienko, w którym


wybierzemy odpowiedni zakres oraz ustawimy
grupowanie według miesięcy.
24

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym nasza tabela przestawna jest


gotowa i pogrupowana.

Teraz wykonaj polecenie do prezentacji.

25

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0.

Materiał audio dostępny pod adresem:

h ps://zpe.gov.pl/b/P1GgxHHjs

Tym samym nasza tabela przestawna jest


gotowa i pogrupowana.

Teraz wykonaj polecenie do prezentacji.

Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.


Polecenie 2

W pliku arkusza kalkulacyjnego znajduje się skoroszyt o nazwie Problem. Wykonaj


zastawienie w formie tabeli prezentujące następujące dane (w rozwiązaniu możesz skorzystać
z tabeli przestawnych):

jaką kwotę udało się zebrać dzięki każdemu z uczestników zbiórki;

jaką kwotę udało im się zebrać z poszczególnego źródła.


Sprawdź się

Pobierz skoroszyt, a następnie użyj arkusza 1 aby wykonać ćwiczenia 1-4 i arkusza 2 do wykonania
ćwiczeń 5-8.
Plik o rozmiarze 26.87 KB w języku polskim

Pokaż ćwiczenia: 輸醙難


W arkuszu 1 w kolejnych wierszach przedstawiona jest sprzedaż poszczególnych
owoców w wybrane dni roku 2019. W arkuszu 2 w kolejnych wierszach przedstawiona
jest sprzedaż poszczególnych zabawek w wybrane dni roku 2019.

Ćwiczenie 1 輸

Pogrupuj warzywa i owoce.

Ćwiczenie 2 醙

Nadaj nazwy utworzonym grupom.

Ćwiczenie 3 難

Pogrupuj daty miesiącami.

Ćwiczenie 4 難

Pogrupuj miesiące kwartałami.

Ćwiczenie 5 輸

Pogrupuj zabawki dla dziewczyn i chłopców.

Ćwiczenie 6 醙

Nadaj nazwy utworzonym grupom.


Ćwiczenie 7 難

Pogrupuj daty miesiącami.

Ćwiczenie 8 難

Pogrupuj miesiące kwartałami.


Dla nauczyciela

Autor: Maurycy Gast


Przedmiot: Informatyka

Temat: Tabele przestawne: grupowanie danych w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy


i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych


urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie,
wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych


urządzeń cyfrowych.

Zakres podstawowy. Uczeń:

3) przygotowuje opracowania rozwiązań problemów, posługując się wybranymi


aplikacjami:

c) gromadzi dane pochodzące z różnych źródeł w tabeli arkusza kalkulacyjnego,


korzysta z różnorodnych funkcji arkusza w zależności od rodzaju danych, filtruje
dane według kilku kryteriów, dobiera odpowiednie wykresy do zaprezentowania
danych, analizuje dane, korzystając z dodatkowych narzędzi, w tym z tabel
i wykresów przestawnych,

Zakres rozszerzony. Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego,


a ponadto:

4) przygotowując opracowania rozwiązań złożonych problemów, posługuje się


wybranymi aplikacjami w stopniu zaawansowanym:

c) stosuje zaawansowane funkcje arkusza kalkulacyjnego w zależności od rodzaju


danych, definiuje makropolecenia, zna możliwości wbudowanego języka
programowania,
Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych,
technologii i inżynierii.

Cele operacyjne ( językiem ucznia):

Przeanalizujesz zaawansowane metody grupowania danych w tabeli przestawnej.


Wyjaśnisz, kiedy warto grupować ręcznie, a kiedy automatycznie.
Zastosujesz grupowanie danych do rozwiązania prostych zadań.

Strategie nauczania:

konstruktywizm;
konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych;
ćwiczenia praktyczne;
metoda kosza i walizki.

Formy pracy:

praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;


zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
oprogramowanie Microsoft Excel 2003 lub wyższe, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany
odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie przed zajęciami mają za zadanie zastanowić się, w jakich sytuacjach


przydaje się grupowanie danych w arkuszu kalkulacyjnym.
Faza wstępna:

1. Dyskusja.
Lekcja zaczyna się dyskusją na temat podany w ramach przygotowania do lekcji.
Uczniowie podają przykłady sytuacji, w których warto korzystać z grupowania danych.
Nauczyciel czuwa nad porządkiem dyskusji.
2. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treściami w sekcji „Wprowadzenie” oraz
„Przeczytaj”.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie pobierają załącznik zamieszczony w sekcji „Przeczytaj”. Krok


po kroku przechodzą wszystkie czynności opisane w tej części lekcji. W ten sposób
utrwalają przyswajaną wiedzę.
2. Praca z multimedium. Nauczyciel na dużym ekranie odtwarza prezentację i wspólnie
z uczniami ją analizuje. Odpowiada również na ewentualne pytania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Dzieli uczniów na 3 grupy (lub więcej,
w zależności od czasu, który pozostał na pracę z ćwiczeniami). Przydziela uczniom
zadania i wyznacza czas na ich realizację. Po zakończeniu pracy weryfikuje
poprawność odpowiedzi.
2. Nauczyciel przeprowadza podsumowanie metodą kosza i walizki. Rozdaje uczniom
kartki w dwóch kolorach (np. zielony i żółty). Na zielonych kartkach uczniowie zapisują
informacje i umiejętności, które uznali podczas lekcji za cenne, przydatne. Na żółtych –
zbędne. Nauczyciel odczytuje refleksje uczniów.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują polecenie zamieszczone w sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Materiały pomocnicze:

Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub


nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

Treści w sekcji „Przeczytaj” można wykorzystać jako podsumowanie i utrwalenie


wiedzy uczniów.

You might also like