Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5

I. LAYUNIN
A. Pamantayan sa Pangnilalaman
B. Pamantayan sa Pagganap
C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto/Most
Essential Learning Competencies
(MELCs)
Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa
bahaging ginampanan ng kolonyalismong
Espanyol at pandaigdigang koteksto ng
reporma sa pagusbong ng kamalayang
pambansa attungo sa pagkabuo ng Pilipinas
bilang isang nasyon.
Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa
pagpupunyagi ng mga makabayang Pilipino sa
gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa
mahalagang papel na ginagampanan nito sa
pag- usbong ng kamalayang pambansa tungo
sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon
Naipaliliwanag ang mga salik na nagbigay
daan sa pagusbong ng nasyonalismong Pilipino

D. Paksang Layunin Nauunawaan ang mga salik na nagbigay

daan sa pag-usbong ng mga
nasyonalismong Pilipino
II. NILALAMAN Mga Salik na Nagbigay daan sa Pag-usbong
ng Nasyonalismong Pilipino
KAGAMITANG PANTURO
a. Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Kagamitang
Pang-mag-aaral
3. Mga pahina sa Teksbuk
4. Karagdagang Kagamitan mula
sa portal ng Learning
Resource/SLMs/LASs
b. Iba pang kagamitang panturo
PowerPoint Presentation, laptop,Learning
Activity Sheets, Visual aid
 III. PAMAMARAAN
GURO MAG-AARAL
A. Balik-Aral sa nakaraang aralin
at/o pagsisimula ng bagong
aralin.
Magandang umaga mga bata! Magandang umaga din po Sir Don!
Maligayang pagbabalik. Kumusta ang naging
bakasyon ninyo? Mabuti naman po sir.

Tayo ngayon ay nasa Ika-apat na quarter nan g

inyong taon bilang grade 5. Sisimulan natin an
gating aralin ngayon ng pagbabalik tanaw sa
ating aralin noon Ika-Tatlong quarter.
Magkakaroon tayo ng paunang gawain. Handa Opo.
na ba ang lahat?

Panuto: Ipaliwag kung ano ang

nasyonalismo?

NASYONALISMO

B. Paghahabi sa layunin ng aralin

Tuwing nakikita mo ang ating Pambansang

Watawat, ano ang unang salita na pumapasok
sa iyong isipan?
 C. Pag-uugnay ng mga halimbawa
sa bagong aralin.

Ano ang Nasyonalismo?

Nasyonalismo ang tawag sa

maalab na pagmamahal at pag-
aalaga sa lupaing sinilangan.
Mula ditto, naghanggad ang mga
Pilipino na makalaya sa mapang-
abusing kamay ng mga Espanyol.
D. Pagtalakay ng bagong konsepto
at paglalahad ng bagong
kasanayan #1

Sa loob ng mahabang panahon na

pamamalagi ng mga Espanyol sa
Pilipinas, maraming panukala ang
kanilang inilunsad. Mayroon para
sa paggawa, agrikultura, relihiyon
at maging pangangalakal.
E. Pagtalakay ng bagong konsepto
at paglalahad ng bagong
kasanayan #2

Mga Salik na Nagbigay daan sa Pag-usbong

ng Nasyonalismong Pilipino

1. Ang pagbubukas ng Pilipinas sa

pandaigdigang kalakalan(1836)
Noong 1834, iniutos ng hari ng Espanya ang
lubos na pagbubukas sa daungan ng Maynila
para sa pandaigdigang kalakalan. Nanguna ang
mga Ingles sa kalakalan sa Pilipinas at ito ay
sinundan ng mga Amerikano at Pranses.
Naging mataas ang halaga ng mga produkto
tulad ng asukal, tabako at abaka. Umunlad ang
produksyon sa bansa nang magbukas ang mga
daungan para sa pandaigdigang kalakalan sa
iba’t-ibang panig ng Pilipinas tulad ng daungan
sa Sual (Pangasinan), Iloilo, Zamboanga,
Cebu, Tacloban at Legaspi. Sa paglago ng
kalakalan, lumago rin ang salapi at kapital ng
mga tao. Maraming bangko ang binuksan.
Nagkaroon din ng maunlad na sistema ang
komunikasyon at transportasyon dahil sa pag-
unlad ng komersyo. Sa pagkakaroon ng
maayos at matitibay na daan at tulay, naging
mabilis ang komunikasyon at ugnayan ng mga
tao. Nagsimula na rin ang pag-unlad ng
kaisipan ng mga tao at ang kamalayan sa
kanilang kapaligiran.

2. Pagbubukas ng Suez Canal

Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang
Suez Canal na matatagpuan sa Egypt noong
ika-17 ng Nobyembre 1869. Nang mabuksan
ito para sa sasakyang pandagat, naging maikli
ang paglalakbay at napadali ang komunikasyon
mula sa Maynila patungong Espanya. Naging
madali at mabilis din ang pagpasok ng mga
dayuhang may dala-dalang iba’t ibang ideya at
kaisipang liberal na gumising at nagmulat sa
isipan ng mga Pilipino.

3. Pagdating ng Kaisipang Liberal

May mga kaisipang liberal mula sa Europa at
Amerika ang nakarating sa ating bansa. Ang
mga malayang kaisipan ng makabagong
daigdig na nakasulat sa mga aklat at mga
impluwensiyang “La Ilustracion” o
pagkamulat. Namulat ang mga tao sa kanilang
mga karapatan tulad ng: karapatang dapat
maging malaya ang lahat ng taong isinilang,
karapatang mabuhay, magkaroon ng mga ari-
arian at makapamili ng relihiyon.
4. Liberal na Pamumuno Carlos Maria dela
Torre. Nakilala siya sa kanyang liberal na
pamumuno. Nakuha niya ang pagtitiwala ng
mga Pilipino. Nakinig siya sa mga suliranin ng
mga mamamayan at nakihalubilo sa mga tao.
Pinahintulutan niya ang malayang pag-uusap
sa mga bagay na nauukol sa politika. Hindi
nagtagal ang liberal na pamamahala ni dela
Torre. Natapos ito nang pinalitan siya bilang
Gobernador-Heneral ni Rafael de Izquierdo
matapos ang dalawang taong panunungkulan.
Siya’y nakilala bilang isa sa mga malulupit na
namuno sa Pilipinas.
 F. Paglinang sa Kabihasaan
(Tungo sa Formative Assessment)

Mga Pangkatang Gawain:

Group 1
Panuto: Ibigay ang mga salik na nagbigay daan
sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.
1.
2.
3.
4.

Group 2:
Panuto: Sa loob ng puso magbigay ng isang
sitwasyon o isyu na kinakaharap ng bansa
at ipaliwanag kung paano mo maipapakita
ang pagiging Nasyonalista o pagmamahal sa
bayan.

Group 3:
Gumuhit ng isang simbolo na nagpapakita
ng pagiging Nasyonalismo

Group 4:
Gumawa ng Slogan tungkol sa pagiging
Nasyonalismo o pagmamahal sa bayan.

Group 5:
Gumawa ng Tula tungkol sa pagiging
Nasyonalismo o pagmamahal sa bayan.

G. Paglalapat ng Aralin sa pang-

araw-araw na buhay

Paano namulat ang mga Pilipino sa

maunlad na kaisipan?
 H. Paglalahat ng Aralin

Ano-ano ang mga ginawa ng mga

Espanyol na gumising sa diwang
makabayan ng mga Pilipino?
I. Pagtataya ng Aralin

Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Dito matatagpuan ang Suez Canal.
a.) Africa
b.) Egypt
c.) India
d.) Amerika

2. Sila ang mga Pilipino mula sa pang gitnang

uri na nakakamit ng edukasyong kanluranin. a.)
Tsino
b.) Mestiso
c.) Illustrado
d.) Amerikano

3. Siya ay nakilala sa kanyang liberal na

pamumuno.
a.) Rafael de Ezquierdo y Gutierrez
b.) Jose Basco
c.) Carlos Maria de la Torre
d.) Simon de Anda

4. Isa siyang malupit na gobernador na pumalit

kay Jose Basco.
a.) William Drapper
b.) Simon de Anda
c.) Samuel Cornish
d.) Rafael de Ezquierdo y Gutierrez
5. Ito ay ang mga malayang kaisipan na
nakasulat sa mga aklat at pahayagan.
a.) Kaisipang Liberal
b.) Kaisipang Kolonyal
c.) Mga Pahayagan
d.) Mga Kasulatan
 J. Karagdagang Gawain para sa
takdang-aralin at remediation
IV. PAGNINILAY

Prepared by:
JOHN RICO E. MALASAGA
Pre-Service Teacher
Tabontabon Elementary School
Checked by:

ROLANDO L. PINTOR Jr.

Cooperating Teacher
Tabontabon Elementary School