Leer by Die Natuur Reeks 2 Van 2024

2
INLEIDING
God lewe in en deur Sy skepping. Alles makro wêrelde is kompleks, raaiselagtig
wat Hy gemaak het, skreeu van Sy en menigmaal verwarrend. Geen skepsel
intelligente, permanente en almagtige kan wag dat Hy na die aarde sal
teenwoordigheid. Die see borrel en bruis terugkeer om ons van verganklikheid te
onstuimig binne die perke wat Hy gestel red en te neem na die plek wat Hy
het en die donderweer bulder Sy voorberei het nie. Die dood is oorwin!
grootheid uit. Berge laat my besef hoe
“Daarby het Hy die belofte van hoop
klein ek eintlik voor Sy almagtige, heilige
gegee: die skepping sal self ook bevry
vorm staan en blomme spreek van die
word van sy verslawing aan die
kreatiewe en kunstige aanvoeling
verganklikheid, om so tot die vryheid te
waarmee Hy alles so wonderbaarlik
kom van die heerlikheid waaraan die
mooi en ordelik geskep het.
kinders van God deel sal hê. Ons weet
“Die hemel getuig van die mag van God, dat die hele skepping tot nou toe sug in
die uitspansel maak die werk van Sy die pyne van verwagting.”2
hande bekend. Die een dag gee die berig
Ek kan nie anders as om voor Sy heilige
deur na die ander en die een nag deel die
wonderbaarlikheid neer te val en met
kennis aan die volgende mee. Sonder
my gesig na onder my hande uit te steek
spraak en sonder woorde, onhoorbaar is
met die hoop dat ek maar net die soom
hulle stem, tog gaan daarvan ŉ
van Sy kleed kan aanraak nie.
boodskap uit vir die hele wêreld en hulle
taal bereik die uithoeke van die aarde. “As ek die hemel aanskou, die werk van
Vir die son is daar in die hemel ŉ tent U vingers, die maan en die sterre
opgeslaan. As hy stralend begin om sy waaraan U ŉ plek gegee het, wat is die
baan te volg, is hy soos ŉ bruidegom wat mens dan dat U aan hom dink, die
uit sy slaapkamer kom. Aan die een kan mensekind dat U na hom omsien?”3
van die hemel kom hy op en aan die Geen mens is waardig nie. Tog het Hy
ander kant gaan hy onder, en niks my maar net ŉ bietjie minder as ŉ engel
ontkom aan sy gloed nie.”1 gemaak en my met aansien en eer
Die natuur, die skepping spreek van Sy gekroon. Hy het alles aan my onderwerp
kragtige teenwoordigheid en elke en laat my heers oor die wonderlike
skepsel roep Sy Naam in verwondering werk van Sy hande.
uit. Die diversiteit, vorms, kleure en As ek in ons pragtige Laeveldse tuin loop
teksture is verbysterend ingewikkeld en en dink oor die lewe, kan ek nie anders
die balans tussen die onsienbare en
1
Psalm 19. 3
Psalm 8:4-5.
2
Romeine 8:20-22.
3
as om Sy skepsels te bewonder nie: sal word om die storie en die lering agter
plante, spinnekoppe, vlieë, die organisme te verstaan.
koggelmanders, swamme en soms selfs
“Van die skepping van die wêreld af kan
ŉ slang. Hoeveel het ek nie te leer by die
ŉ mens uit die werke van God duidelik
skepping nie? Nie net oor myself nie,
aflei dat Sy krag ewigdurend is en dat Hy
maar ook oor die Skepper, wat die heelal
waarlik God is, hoewel dit dinge is wat ŉ
geskep het.
mens nie met die oog kan sien nie.”4
Hierdie boek is nie net ŉ ode aan die
HOE OM DIE BOEKIE TE GEBRUIK
Skepper nie, maar ook ŉ soeke na die
elemente in die natuur waarby ek kan Die studie strek oor ses weke en die
leer – die skepping is immers vol boekie bestaan uit die volgende:
metafore en vergelykings. Dit het ons by • Ses weke met verskillende temas.
Jesus Christus self geleer!
• Vyf dagstukkies per week.
Elke sin in die boekie weerspieël maar
net my eie opinies, idees en begrip van • Daaglikse vrae vir
die Bybel en in sommige gevalle gaan jy gesinsbesprekings, wat gegrond is
moontlik nie met my saamstem nie. op die dagstukkie en as
Konstruktiewe debat is baie welkom en voorbereiding deur ouers en groter
moet aangemoedig word. kinders gelees kan word. Hou altyd
in gedagte dat kinders veel meer
Van die temas en dinge wat ek sê, het begrip en wysheid het as wat ouers
ook ten doel om denkprosesse aan die besef!
gang te sit – ek het die gewoonte om
altyd ŉ ander hoek te soek waaruit iets • Besprekingsvrae vir omgeegroepe
bekyk kan word en ek worstel dikwels wat by die dagstukkies aansluit.
met moeilike vrae. Die besprekings vir Elke vraag is gegrond op een
omgeegroepe bestaan dan ook uit vrae dagstukkie en dit word aanbeveel
wat nie noodwendig maklike antwoorde dat die dagstukkies as
het nie en waaroor ŉ groep lekker kan voorbereiding vir die
gesels. omgeebyeenkoms gelees word.
Indien daar +/- 12 minute aan elke
Ek hoop dat jy iets konstruktief en vraag spandeer word, behoort die
positief sal saamneem. Verder wens ek groep ŉ uur lank besig te wees. Die
dat jy voortaan met ander, nuwe oë na besprekingsvrae vir die
die wonderbaarlikheid van die skepping omgeegroepe kan ook gebruik word
sal kyk en met insig en wysheid geseën in persoonlike stiltetyd of die
4
Romeine 1:20
4
gesinsbespreking in die geval waar Die ander doel van die dagstukkies en
daar ouer kinders in die huis is. die gesprekke wat daarop volg is om te
illustreer dat ons nie alleen met sekere
Elke dagstukkie lys spesifieke
onderwerpe worstel nie. Ons almal is
skrifgedeeltes wat aangewend is om
mense en elke Christen stoei met
antwoorde op vrae rondom die
dieselfde dinge en soortgelyke
onderwerp te ondersoek. Daar was nie
negatiewe emosies en onsekerhede.
spasie om hele skrifgedeeltes aan te haal
Selfs belangrike figure in die Bybel het
nie en dit is nodig dat jy jou Bybel
met dieselfde probleme gespook.
byderhand hou om wyer te lees as die
aangehaalde Bybelverse. Die selektiewe Geniet dit!
lees van teksgedeeltes is ŉ groot
Groete
probleem in die lees van die Woord en
dit kan net reggestel word as die Bybel Liezel Lüneburg
bestudeer word met die heilige boek in Liezel.luneburg@gmail.com
die hand. Die dagstukkies moet dus
gesien word as ŉ hulpmiddel om die
Woord te verstaan en nie andersom nie.
5
MOONTLIKE HULPBRONNE:
• Ek kan nie my Bybel sonder Die Bybel in Praktyk byderhand lees nie.
• YouVersion is ŉ handige toep om af te laai en is te kry by bible.com. Daar is

menige vertaling in verskillende tale beskikbaar
• Kyk uit vir ŉ Bybel wat vir kinders geskryf is, byvoorbeeld Die Radikale Jeug-
Boodskap deur Jan van der Watt en Stephan Joubert.
BRONNE
Behalwe vir ŉ magdom webwerwe, het ek ook die volgende bronne geraadpleeg:
Alberts L Geloof versus Wetenskap CUM.

Anderson K Waar Staan dit in die Bybel? Struik Christelike Boeke.
Collins M (red) The Illustrated Bible Retold and Explained Dorling Kindersley.
Hennessy K (red) The Nature History Book: The Ultimate Visual Guide to Everything
on Earth Dorling Kindersley.
Joubert G Die Groot Gedagte Tafelberg.
Peterson HP The Message NavPress.
Strobel L Die Saak vir ŉ Skepper Zondervan.
Van As J, Du Preez J, Brown L & Smit N Lewe en die Omgewing Struik Nature.
Yancey P Fearfully and Wonderfully Made Zondervan.
Yancey P The Jesus I Never Knew Zondervan.
Young WP The Shack Windblown Media.

6
WEEK 1 – DIE SKEPPER

Dag 1: Magsvertoon wolke hoorbaar maak of weerligstrale
Die magtige Skepper het miljoene jare uitstuur nie. En die wind? Net Hy
gelede die aarde se kragtige fondamente verstaan presies wat die wind wakker
gelê, sy ingewikkelde afmetings maak, waar dit vandaan kom en waar dit
wiskundig bepaal en die ewenaar oor sy heengaan.
breedte gespan. Terwyl die sterre Die Skepper het verstand aan ibisse
saamsing en die hemelliggame jubel, het gegee en insig aan ŉ haan om te weet
God die wêreld, soos ons dit ken, wanneer die dag breek. Hy voorsien kos
aanmekaargesit en die see opgedam toe aan die ganse skepping en bepaal
die water woedend begin uitborrel het. wanneer die bokke lam.
Hy alleen weet waar die oorsprong van God het ook aan die wildedonkie sy
die oseane is en wandel gemaklik in die vryheid gegee en aan die volstruis die
wonderbaarlike tuine wat Hyself op die onvermoë om te vlieg. Tog is sy met
seebodem uitgelê het. wysheid geseën en wanneer sy met
Die Skepper het die nag van die dag vlerke omhoog hardloop, skop sy stof in
geskei. Hy beveel die môre om wakker te die oë van die ruiter en perd.
word en in die daglig word die aarde se Daar is dinge wat ons nooit sal verstaan
sferiese vorm sigbaar, soos klere wat nie: Hoe ŉ aasvoël in die lug bly, hoe ŉ
aangetrek word. In die vroegaand steek slang teen ŉ rots opseil. Hoe ŉ skip op
die donker kop uit, ontwaak die nag. die diepsee vaar en hoe die liefde tussen
Die aarde is magtig en tog het die ŉ man en vrou werk.
Skepper perke aan hom gestel: “Tot Die skepping is ŉ vertoon van God se
hiertoe mag jy kom, nie verder nie; hier grootheid en almag en die mens is maar
is die grens van jou magtige golwe.” net ŉ spikkel op die aarde. Tog is ons die
Hoe kan ons ooit ŉ gedetailleerde beeld kroon van die skepping: “Wat is die
van die wye wêreld vorm? En tog is die mens dat U aan hom dink, ŉ mensekind
aarde maar ŉ mikroskopiese kolletjie in dat U na hom omsien? U het hom ŉ kort
die groter heelal, wat steeds groei en tydjie minder as die engele gemaak; U
gedy en waarvan ons nooit die einde sal het hom met heerlikheid en eer gekroon;
ken of begryp nie. Kan jy die U het alles aan hom onderwerp.”
konstellasies van die hemelliggame LEESWERK: Job 38 & 39; Psalm 8;
vasknoop of losmaak? Bepaal ons Spreuke 30:18; Hebreërs 2:6-8
wanneer die sterre, presies op die regte
tyd, verskyn en weer verdwyn? Gesinsbespreking: Bespreek die
volgende woorde: “Die skepping is ŉ
Die reën, hael en sneeu sak oor die vertoon van God se grootheid en mag.”
aarde uit en net God verstaan die fases Watter rol speel die mens in die
van water – vastestof, vloeistof en gas. skepping?
Ons kan nie eens ons stemme tot by die
7
Dag 2: Fibonacci Wese voortgebring is nie. Dit is eintlik

Because of the “divine” properties attributed verbasend aangesien die wetenskap
to the Golden Ratio, mathematician Clifford A. steeds nie kan verduidelik wat lewe is en
Pickover suggested that we should refer to hoe dit ontstaan het nie. Daar staan in
that point as “the Eye of God”. die voorwoord van Die Saak vir ŉ
- Mario Livio Skepper: “Hoe het bewussyn ontstaan?
Hoe kan dooie materie bewussyn
Leonardo Fibonacci het meer as 800 jaar
voortbring? Hoe ontstaan bewuste,
gelede vir die eerste maal na ŉ ry getalle,
denkende wesens met oortuigings,
wat nou die Fibonacci-reeks genoem
gedagtes en gevoelens uit lewelose
word, verwys. Die Fibonacci-reeks is ŉ
materie? Ons weet nog so min. Dit sal
ry groeiende getalle waar elke getal die
die mens baat om meer beskeie te wees.
som van die twee vorige getalle is. Die
God openbaar Homself en sy skepping
goue verhouding is die ratio tussen die
geleidelik, soos die mens ryp word om
getalle in die Fibonacci-reeks en die
dit te begryp en te hanteer. Elke nuwe
goue spiraal is ŉ logaritmiese spiraal
ontdekking bring meer bewyse dat die
waarvan die groeifaktor die goue
grote kosmos, die wonder van lewe, die
verhouding is. Die spiraal lyk so:
veelheid van lewensvorms en die
onverklaarbare wonder van bewussyn,
nie toevallig ontstaan het nie. Dit is deur
ŉ Intelligente Wese beplan en tot stand
gebring. Wie dit nie wil aanvaar nie, is
geen realis nie.”
Lyk dit bekend? Hierdie is ŉ Die Fibonacci-reeks, goue verhouding,
vereenvoudiging van ŉ ingewikkelde goue spiraal en ander Goddelike patrone
konsep. Waarby ek eintlik wil uitkom, is leer ons dat die totale heelal deur ŉ
die feit dat die voorkoms van die goue almagtige, intelligente en kreatiewe
verhouding en spiraal in die natuur Skepper beplan en voortgebring is.
verstommend is en maar een van menige Hierdie patrone is duidelik in die natuur
bewys dat ŉ Intelligente Wese die heelal sigbaar en maak Hom ook merkbaar in
tot in die fynste detail beplan en geskep die wonder van die skepping.
het. Dink maar aan die opvallende LEESWERK: Jesaja 40:12-31
spiraal in die formasie van
Gesinsbespreking: Die Fibonacci-reeks
sonneblomsade, gravitasiekolke (“black
is te moeilik om aan kleiner kinders te
holes”), die nautilusskulp, varingblare
verduidelik. Tog kan ons steeds die
en orkane van bo gefotografeer. Daar is
Skepper in die detail van die skepping
oral in die natuur intelligente patrone,
identifiseer. Gesels hieroor. Daar is
balans, struktuur, beplanning en
menige video op die internet beskikbaar
ontwerp sigbaar. Tog is daar steeds
wat die wonder van die spiraal aan ouer
menige wetenskaplike wat nie kan of wil
kinders kan verduidelik.
erken dat die heelal deur ŉ Intelligente
8
Dag 3: Kreatiewe God weet dit: “God het die mens geskep as sy
Die algemene idee is dat kreatiwiteit die verteenwoordiger, as beeld van God het
talent is om iets kunstig te skep, Hy die mens geskep, man en vrou het Hy
byvoorbeeld ŉ kunswerk, skryfstuk of hulle geskep.”
musiekkomposisie. Dit is dus logies dat elkeen van ons tog
As ŉ mens egter oor kreatiwiteit begin ook kreatief is aangesien die Skepper
nalees, is dit opmerklik dat dit ŉ veel kreatief is. Mary Daly glo dit: “It is the
komplekser onderwerp is. Die definisie creative potential itself in human beings
is ook nie eenvoudig nie en daar is reeds that is the image of God” en Joseph
baie daaroor geskryf. Chilton Pearce bevestig dit: “We must
accept that this creative pulse within us
Dit is doodeenvoudig nie moontlik om is God’s creative pulse itself.”
die wyer betekenis van kreatiwiteit te
bespreek nie. Die oogmerk van die Tog glo min gelowiges dit.
dagstukkie is bloot om te bevestig dat Pablo Picasso het gesê dat alle kinders
die totale skepping deur ŉ kreatiewe kreatiewe kunstenaars is, maar dat hulle
Skepper geskape is en dat elkeen van as volwassenes die vermoë verloor om
ons na Sy beeld gemaak is. kunstig te skep. Dit maak sin. Alle ouers
En God is verseker kreatief! Gedurende bêre met groot trots hul kinders se
die skepping het Hy splinternuwe idees kunswerke wat hulle as kleuters geskep
gegenereer en op ŉ vernuftige, kreatiewe het. Tog groei dieselfde kinders later op
manier in fantastiese beeldhouwerke met die idee dat die gawes of talente van
verewig. Die innoverende Skepper het kreatiwiteit en kunssinnigheid net vir ŉ
buite die boks gedink, oënskynlik paar uitgesoektes beskore is.
onverwante konsepte verbind en Herbevestig aan jouself dat jy na die
betekenisvolle en oorspronklike dinge beeld van die Vader van kreatiwiteit
geproduseer. God was bereid om geskape is en onderneem om weer jou
risiko’s te neem en onkonvensionele kreatiwiteit wat jy as kleuter gehad het,
benaderings te verken. Elke aspek van te ontgin en ontwikkel. Druk dit ook op
die skepping, hoe groot of klein en of dit jou kinders se harte.
nou dood of lewendig is, is ŉ LEESWERK: Genesis 1&2
weldeurdagte, meesterlike kunswerk.
Gesinsbespreking: Neem ŉ stuk papier
Genesis 2:19 bevestig dit: “Die Here God en gekleurde penne en teken, as gesin, ŉ
het toe uit die grond al die wilde diere prentjie. Stuur die papier om en elkeen
en voëls gevorm” – God is ŉ beeldhouer! teken iets by totdat die papier tjok en
As gelowiges, stem ons saam dat die blok vol is. Bewonder nou julle kunswerk
almagtige God die Vader van kuns en en elkeen se kreatiewe bydrae. Gesels
kreatiwiteit is. ook oor die feit dat elkeen van ons
Ons glo verder dat almal na Sy beeld kreatief is omdat ons na die kreatiewe
geskep is. Ons glo dit nie net nie, ons Skepper se beeld geskape is.
9
Dag 4: Irritasies besef: Hy wat die berge vorm en die wind

Ons word vinnig geïrriteer deur skep. Hy wat sy gedagtes aan die mens
kokkerotte, muskiete, vlieë, vlermuise, bekend maak, Hy wat die dagbreek
spinnekoppe en ander haatlike donker maak, Hy wat oor die hoogtes
irritasies. Daar is selfs mense wat fobies van die aarde gaan, sy Naam is Here,
ontwikkel: katsaridafobie (ŉ vrees vir almagtige God!”
kokkerotte), pteronarcofobie (vlieë) en Ons glo tog dat God die enigste Skepper
chiroptofobie (vlermuise), om maar is en dat Hy, dus, alle lewe geskep het.
enkeles te noem. Paulus bevestig dit in Kolossense 1.
Tog het God alle lewende wesens Ons moet poog om deur ŉ ander bril na
geskape en is daar nie ŉ enkele skepsel die hele skepping te kyk, selfs die
wat nie ŉ doel dien en ŉ rol in die skepsels wat ons irriteer en wat ons as
ekosisteem speel nie. Neem nou maar onnuttig beskou. Dit is op die ou einde
muskiete as voorbeeld. Hulle irriteer die mens wat ekostelsels omkrap en dan
ons nie net nie, maar versprei ook ontstaan daar gevalle waar die
malaria, om maar een van die gevreesde sensitiewe balanse versteur word. Dit lei
siektes wat hulle oordra, te noem. Tog daartoe dat sekere skepsels ŉ verpesting
speel hierdie insekte ook ŉ raak en uitgeroei word.
betekenisvolle rol in die ekosisteem. As ons kokkerotte, muskiete, vlieë en
Hulle bestuif, verbasend genoeg, ander irritasies van naderby beskou en
duisende plantspesies. Verder is leer ken, kan ons nie anders as om te
muskiete ŉ belangrike voedselbron vir, erken dat alles wat die kreatiewe Here
onder andere, visse, paddas, vlermuise, geskep het, wonderbaarlik en doelmatig
voëls en spinnekoppe. is nie. Alles is in balans en deel van Sy
Kokkerotte, weer, dien ook as voedsel groter plan. Alles op hierdie aarde is ŉ
vir verskeie diere. Verder verteer hulle lewende, sprekende bewys dat Hy
dooie plantmateriaal en plaas, op majestueus, groot en almagtig is.
hierdie manier, voedingstowwe, veral LEESWERK: Jeremia 10:12-16; Amos
stikstof, terug in die grond. Hulle ruim 4:13; Kolossense 1:15-16
ook gemors in ons huise op.
Gesinsbespreking: Noem insekte wat
Selfs al volstaan ons met die uitkyk dat julle irriteer. Gaan soek nou ŉ prentjie
sekere dinge op aarde geen ekologiese op die internet wat die spesifieke insek
doel dien nie, is daar ŉ enkele funksie van naderby wys en gesels oor hoe
wat nooit ontken kan word nie: Die hele wonderlik God alles geskep het.
skepping is ŉ magsvertoon van God se
wysheid, grootheid, krag en kreatiwiteit.
Jeremia 10 beskryf hoe Hy die natuur
beheer en hoe elke persoon wat dit
aanskou, besef hoe “dom, hoe sonder
kennis, hy is”. Amos skryf: “Jy moet
10
Dag 5: Naturalistiese intelligensie natuur as voorbeeld gebruik om Sy

Volgens 1 Konings 4 het Salomo “meer leringe te illustreer. Neem nou maar Job
wysheid gehad as enigiemand anders”. se raad in hoofstuk 12: “Miskien moet jy
Dit is interessant dat die skrywer gekies die diere vra om jou te leer, die voëls
het om in die daaropvolgende verse te daarbo om jou te vertel, of praat met die
beskryf hoe die wyse koning gedig het aarde dat dit jou leer en met die visse in
oor bome, plante, die seders op die die see dat hulle dit vir jou sê. Wie van
Libanon, die hisop wat uit die mure hulle weet nie almal dat die hand van die
groei en die diere, voëls, reptiele en Here alles gemaak het nie?”
visse. Salomo was duidelik, in sy Verder word God se almag, wysheid,
wysheid, naturalisties intelligent en het kreatiwiteit en krag dikwels in die Bybel
groot belangstelling en insig in die met verwysing na die skepping
werking en misterie van die skepping verduidelik. Dink maar aan die kragtige
getoon. beskrywing in Jeremia 10:12-15 en
“Naturalistiese intelligensie” is een van Paulus skryf verder in Romeine 1:20 dat
die nege tipes intelligensie wat deur die die mens uit die natuur en God se werke
sielkundige Howard Gardner in sy teorie kan aflei dat Sy krag ewigdurend en
van meervoudige intelligensie tipes absoluut is en dat Hy waarlik God is.
beskryf word. Hy is van mening dat Dit is ook handig om te onthou dat die
intelligensie nie net aan intellektuele mens die kroon van die skepping is en
vermoëns gemeet moet word nie, maar dat ons as rentmeesters oor die natuur
dat verskillende mense op verskillende aangestel is. Ons kan doodeenvoudig nie
vlakke intelligent is. anders as om die natuur te bestudeer, te
Mense wat naturalisties intelligent is, waardeer en op te pas nie.
beskik oor die vermoë om die natuurlike Die hele skepping sien immers saam met
wêreld te ondersoek, verstaan en ons in gespanne afwagting uit na die
waardeer. ŉ Goeie voorbeeld is die wederkoms, en met goeie rede: God het
Duitse bioloog, kunstenaar en filosoof ŉ belofte van hoop gegee en dit is nie net
Ernst Haeckel (1834-1919), wat bekend die mens se verganklikheid wat tot ŉ
staan vir die duisende spesies wat hy einde sal kom nie, maar ook dié van die
ontdek, beskryf, benoem en geïllustreer res van die skepping.
het. Sy sketse is beeldskoon en kan op “Marana ta – kom, Here!”
die internet bekyk word.
LEESWERK: 1 Konings 4:29-34; Job
ŉ Christen hoef egter nie naturalisties 12:7-11; Jeremia 10:12-15; Romeine
intelligent te wees om die skepping te 1:18-23 en 8:18-23
waardeer nie en ons moet die natuur as
een van ons leermeesters sien. Daar is Gesinsbespreking: Waarom moet
soveel te leer by die verskillende Christene waardering vir die natuur hê?
skepsels en ook by die Skepper! Jesus Noem dinge in die natuur wat ŉ teken is
Christus self het verskeie male die van God se almag.
11
WEEK 1: DIE SKEPPER

Besprekingsvrae vir persoonlike stiltetyd en omgeegroepe
Die vrae is opgestel na aanleiding van die inhoud van die vorige week se
dagstukkies. Die vrae is lywig en, afhangende van die beskikbare tyd, mag dit
moontlik nodig wees om vooraf vrae te kies om te bespreek.
1. Die skepping kon nie stil-stil en sonder mag, krag, lawaai en geweldige
spanning en “geweld” plaasgevind het nie. Lees Jesaja 51:15-16 en gesels oor
hoe julle dink dit gelyk en geklink het toe die Skepper die heelal geskep het.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. “Die Fibonacci-reeks, goue verhouding, goue spiraal en ander Goddelike
patrone leer ons dat die totale heelal deur ŉ almagtige, intelligente en
kreatiewe Skepper beplan en voortgebring is. Hierdie patrone is duidelik in die
natuur sigbaar en maak Hom ook merkbaar in die wonder van die skepping.”
Daar is soveel tekens in die natuur van die wonder waarmee die intelligente
Skepper die heelal geskep het. Die Fibonacci-reeks is maar een van die
deurlopende patrone. Jesaja 40:12-17 verduidelik hoe alles volgens maat
afgemeet is. Noem nog ander tekens in die natuur dat die heelal wonderbaarlik
en ordelik deur ŉ almagtige Skepper geskep is.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Hoe verstaan julle “kreatiwiteit”? Gesels nou oor die stellings hieronder. Wat
sê dit van elke liewe mens se vermoë om kreatief te wees?
“It is the creative potential itself in human beings that is the image of God”
(Mary Daly).
“We must accept that this creative pulse within us is God’s creative pulse
itself” (Joseph Chilton Pearce).
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
12
4. Daar is vele peste op aarde en ook spesifieke fobies vir ongediertes. Noem
peste op en gesels oor wat julle dink die doel met hulle skepping was. Is daar
enigsins ŉ doel? En wie was verantwoordelik vir die voorkoms van peste? Lees
Kolossense 1:15-17.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5. Wat is “naturalistiese intelligensie” (sien dag 5 van die dagstukkies). Kan ons
wegkruip agter die feit dat ons nie naturalisties intelligent is nie en dus nie die
natuur hoef te ondersoek, te verstaan en te waardeer nie? Lees en bespreek
Job 12:7-11. Hoe kan ons naturalisties intelligent lewe?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
13
WEEK 2 – GESKEP OM SAAM TE WERK

Dag 6: Op ŉ wonderbaarlike wyse beteken nie dat ons vir die Skepper bang
geskep moet wees nie, maar dat ons in Sy
“U het my gevorm, my aanmekaargeweef heilige teenwoordigheid geskep is.
in die skoot van my moeder. Ek wil U As ouers vir die eerste maal hul baba
loof, want U het my op ŉ vashou, word hulle in ŉ “heilige”
wonderbaarlike wyse geskep. Wat U oomblik met eerbied en ontsag gevul.
gedoen het, vervul my met verwondering. Dan begryp hulle dat nuwe lewe
Dit weet ek seker: geen been van my was wonderbaarlik en kosbaar is. Hierdie
vir U verborge toe ek gevorm is waar oorweldigende gevoelens is sekerlik in
niemand dit kon sien nie, toe ek baie opsigte vreesaanjaend! Maar op ŉ
aanmekaargeweef is diep in die positiewe manier.
moederskoot. U het my al gesien toe ek Daar kan geen geldwaarde op die
nog ongebore was.” wonderbaarlikheid van ŉ menslike lewe
Elke Bybelvertaling verduidelik in geplaas word nie en om hierdie rede
unieke woorde dat God die mens op ŉ moet menslike lewes, vanaf konsepsie
wonderbaarlike wyse geskep het. tot en met die dood, gekoester en
Eugene H. Peterson skryf in The beskerm word. Jesus Christus self het
Message: gesê: “Van julle is selfs die hare op julle
“Oh yes, You shaped met first inside, kop almal getel” (Matteus 10:30).
then out; You formed me in my mother’s God ag elke persoon wat Hy geskep het
womb. I thank you, High God – You’re as waardevol. Alhoewel Hy deur die
breathtaking! Body and soul, I am verloop van tyd reeds biljoene mense
marvellously made! I worship in geskep het, word ons nie in massas
adoration – what a creation! You know geproduseer nie. Elkeen word uniek,
me inside out, You know every bone in afsonderlik en met die hand pasgemaak
my body; You know exactly how I was en die Skepper ken elkeen intiem. Hy het
made, bit by bit, how I was sculpted from my na Sy beeld geskep, ken my van
nothing into something. Like an open binne en buite, soek ŉ verhouding met
book, You watched me grow from my en ken die diepste geheime en
conception to birth.” versugtinge van my siel, liggaam en
Daar staan in die King James: “… I am verstand.
fearfully and wonderfully made: Ek moet altyd die bogenoemde onthou
marvellous are thy works.” as ek saam met ander mense werk!
“Fearfully and wonderfully made.” Ons LEESWERK: Psalm 139; Matteus 10:29-
is geneig om “fear” as “vrees” te vertaal, 31
maar dit is nie heeltemal wat hier bedoel Gesinsbespreking: Lees Psalm 139 saam
word nie. Die Hebreeuse woord wat hier deur en gesels daaroor op so ŉ manier
as “fearfully” vertaal word, is yārē’. Dit dat almal dit begryp.
14
Dag 7: Biodiversiteit Dink jou ŉ wêreld in waar alle Christene

“Our blue planet, spinning in the oor presies dieselfde persoonlikheid of
vastness of space, is the only proven gawe beskik. Dit is ondenkbaar. 1
home of living things. Over nearly four Korintiërs 12 verduidelik dat die Gees ŉ
billion years, life has evolved from the verskeidenheid van genadegawes,
simplest of beginnings. Many species bedienings en vaardighede aan elkeen
have become extinct, but life itself has toeken. Dit moet gebruik word in diens
flourished and endlessly diversified. The van God en tot voordeel van sy
result is an extraordinary variety of koninkryk en ander mense (vers 7).
living things, which scientists continue Die Bybel verwys reeds in Eksodus na
to study as they piece together the story gawes en talente wat deur die Gees van
of life on Earth” (The Natural History God geïnspireer is. Die Gees het
Book). Besaleël en Oholiab toegerus met
Verder staan daar dat slegs om en by 1,4 spesiale vaardighede, kreatiwiteit,
miljoen spesies tot op datum beskryf is verstand en insigte om die tent van
terwyl daar vermoedelik tussen twee en ontmoeting en ark te ontwerp en bou.
honderd-en-veertig miljoen spesies Eksodus 35 vertel hoe ander Israeliete
bestaan! Die diversiteit is verstommend! toe ook volgens vermoë en gawe bygedra
het om die ark en tent te help bou en
Alle lewe op aarde word deur sisteme in versier.
stand gehou en hierdie sisteme is
afhanklik van biodiversiteit, wat verwys Jy is pragtig en kreatief geskape en die
na die verskeidenheid van lewe op aarde Heilige Gees het jou toegerus om ŉ
op alle vlakke – van gene tot ekosisteme, spesifieke doel in God se koninkryk te
ingesluit die evolusionêre, ekologiese en dien. Geen Christen is sonder unieke
kulturele prosesse – wat lewe gawes en talente geskep nie. God is ŉ
ondersteun. Elke skepsel beskik oor God van diversiteit en verskeidenheid en
unieke eienskappe, wat daartoe bydra elkeen is deel van die sisteem wat Sy
dat lewe op aarde enigsins moontlik is. aardse werk moet bevorder. Gryp
diversiteit en jou eie en ander se
Diversiteit is baie belangrik om die uniekheid aan en loof die Here daarvoor.
ideale omstandighede te skep
waarbinne God se aardse koninkryk kan LEESWERK: Eksodus 31:1-11 & 35:30-
lewe en groei. Die kerk is gebou op 36:1; 1 Korintiërs 12
verskillende mense met uiteenlopende Gesinsbespreking: Gesels oor die doel en
persoonlikhede, gawes, agtergronde, betekenis van “diversiteit”. Elke
tale, kulture en geslagte. Jesus Christus gesinslid kry ŉ beurt waar die ander lede
gebruik Christene, wat bereid is om hul sy of haar unieke gawes uitwys. Gesels
andersheid aan te wend lig en hoop na ŉ oor hoe julle mekaar aanvul.
gebroke wêreld te bring.
15
Dag 8: Watermassas liggaam van Christus uniek geskep is en

Elke watermolekule bestaan uit een oor buitengewone eienskappe beskik.
suurstofatoom en twee waterstofatome. Elkeen verrig ook ŉ ander funksie:
As gevolg van die aantrekkingskrag “Maar nou het God die lede, elkeen van
tussen die molekules, versamel massas hulle afsonderlik, in die liggaam gevoeg
watermolekules om ŉ waterdruppel te soos Hy dit wou hê. As almal saam net
vorm. een lid was, hoe sou daar ŉ liggaam kon
wees? Nou is daar wel baie lede, maar
Die waterdruppels kom weer bymekaar net een liggaam” (1 Korintiërs 12:19-20).
om ŉ watermassa te vorm. Op sy eie,
beteken ŉ druppel water nie veel nie, Die liggaam van Christus behoort só
maar saam kan baie druppels ŉ groot goed saam te werk, dat al die lede saam
verskil maak. ly as een lid ly en almal saam bly is as
een lid geëer word (vers 26). Die beeld
Die see is ŉ voorbeeld van druppels wat van die liggaam was belangrik vir Paulus
ŉ massiewe, sterk massa vorm. Elkeen – hy het ook in Romeine 12 en Efesiërs 4
wat al by die see was, kan getuig van die daaroor geskryf.
geweldige krag wat in die branders en
getye lê. Verder kan ŉ rivier, wat afkom Watermassas leer ons dat die kerk van
na die reën, kolossale woudreuse, Christus, wat uit baie lede bestaan, as ŉ
wortels en al, meesleur en kilometers geheel moet saamwerk om God se
verder in die oseaan uitspoeg. koninkryk op aarde te bevorder.
Net so kan baie Christene, wat in ŉ As jy weer na ŉ watermassa kyk, dink

groep of gemeente saamwerk, ook veel oor die liggaam van Christus en wat sal
meer vermag as wat ŉ enkele persoon gebeur as ons almal saamwerk om ŉ
kan uitrig. goed funksionerende, kragtige geheel te
vorm!
Die filosoof skryf in Prediker 4:9-12 dat
selfs net twee beter vaar as een persoon LEESWERK: Prediker 4:9-12; Romeine
alleen: “Hulle inspanning kom tot iets, as 12:3-8; 1 Korintiërs 12:12-31; Efesiërs
die een val, kan die ander hom ophelp. 4:1-16
Maar as een val wat alleen is, is daar Gesinsbespreking: Dink bietjie oor hoe
niemand om hom op te help nie.” die see ons leer om saam te werk as die
Die Bybel neem hierdie idee dat liggaam van Christus.
Christene moet saamwerk om ŉ geheel
te vorm, ŉ stap verder. Die kerk word in
1 Korintiërs 12 vergelyk met ŉ liggaam,
wat nie net uit een lid bestaan nie, maar
uit baie.
Die liggaam verskil van die see in ŉ
belangrike opsig: Watermolekules is
almal dieselfde terwyl elke lid van die
16
Dag 9: Die klein dingetjies Dit is lekker om te glo dat ek die hart of
Die makrowêreld is maklik verstaanbaar long is. Dit is minder aangenaam om te
aangesien dit uit sigbare dinge bestaan. besef dat ek moontlik eerder ŉ rol op
Mikroskopiese organismes kan ook mikroskopiese of kwantumvlak speel.
ondersoek en verduidelik word deur ŉ En tog is daardie dele net so belangrik,
mikroskoop te gebruik. indien nie belangriker nie.
Kwantumfisika, -teorie, -meganika en Paulus skryf in 1 Korintiërs 12 dat een

enigiets anders wat met “kwantum” lid nie belangriker is as die ander nie:
begin, is egter ŉ ander speelveld en “Inteendeel, die lede van die liggaam wat
bykans onmoontlik om te begryp. Gaan as die swakste voorkom, is juis
lees gerus na oor Schrödinger se kat en noodsaaklik… God het die liggaam so
jy sal verstaan wat ek bedoel… saamgestel dat Hy groter eer gegee het
aan die lid wat eer kortkom, sodat daar
Gideon Joubert verduidelik in Die Groot nie verdeeldheid in die liggaam sou wees
Gedagte dat kwantummeganika die nie, maar dat die lede gelyke sorg vir
grondslag vorm “van al ons kennis van mekaar dra.”
die molekuul, die atoom, die atoomkern,
sowel as van die klein wêreldjies binne Paulus verwys in 1 Korintiërs 12 na die
die atoomkern.” Hy beskryf dit ook as “ŉ sigbare dele van die liggaam maar ons
spookagtige landskap waar onaardse kan sekerlik aanneem dat hy, as die
dinge gebeur. Alles is onwerklik.” mense van daardie tyd die
mikroskopiese en kwantumwêreld
Kwantumteorie vorm dus, in ŉ verstaan het, waarskynlik na atome en
neutedop, die teoretiese basis vir die mikro-organismes ook sou verwys het.
verduideliking van die aard en gedrag
van materie en energie op atoom- en Dink jou ŉ liggaam sonder ŉ
subatomiese vlak. Met ander woorde, waterstofatoom in! ŉ Waterstofatoom
daardie dinge wat ons nie kan sien nie. kan glad nie deur die oog waargeneem
Kwantumdeeltjies vorm die basis van word nie en tog is dit essensieel vir die
alles in die heelal en, dus, ook op Aarde. werking van die liggaam. Dit verbind,
onder ander, met suurstof om water te
Wat is die doel van die bogenoemde vorm en die rol wat water in ons liggame
verduideliking? Gister se gedeelte het speel, is geen geheim nie.
geleer dat ons moet saamwerk om as ŉ
funksionele Liggaam van Christus op te LEESWERK: 1 Korintiërs 12:12-31
tree. Vandag se stuk illustreer dat elkeen Gesinsbespreking: Gesels daaroor dat
van ons ŉ rol speel in hierdie liggaam, al elkeen van ons, al is ons hoe klein, ŉ rol
is dit ook hoe klein. ŉ Liggaam bestaan speel in die liggaam van Christus en dat
tog uit sigbare en mikroskopiese dit nie kan funksioneer sonder elkeen se
deeltjies en al hierdie dele bestaan uit bydrae nie.
kwantumdeeltjies.
17
Dag 10: Simbiose van die kerk in mutualisme saamwoon,

“Simbiose” verwys na die biologiese groei die koninkryk van krag tot krag. Dit
interaksie tussen twee organismes wat klink dalk ongesond om nie sonder
in noue fisieke assosiasie leef. Dit kan ander Christene te kan lewe nie, maar in
verskeie vorms aanneem: die kerk is dit van kardinale belang dat
ons mekaar ondersteun en bemoedig.
As twee organismes in kommensalisme Dit word oraloor in die Bybel bevestig,
lewe, word die een bevoordeel en die byvoorbeeld in Prediker 4: “As twee
ander nie beïnvloed nie, byvoorbeeld langs mekaar slaap, word hulle warm,
eendmossels wat op walvisse vasheg. maar hoe sal een wat alleen is, warm
Die walvis word nie beïnvloed nie terwyl word? Een alleen kan oorweldig word,
dit voordelig is vir die eendmossels. twee saam kan weerstand bied. ŉ
Kommensalisme is oral in die kerk Driedubbele tou breek nie maklik nie.”
sigbaar. Dit is ongelukkig ŉ feit dat Mutualisme is maar net die ideaal en ons
sommige Christene die gratis rit in die weet dat dit nie altyd so werk nie. Paulus
kerkbus geniet maar nie aanbied om te skryf in Romeine 15:1-3: “Op ons wat
bestuur, brandstof in te gooi of tolgeld te sterk is in die geloof, rus die verpligting
betaal nie. Die res van ons ly nie skade om die swakhede te verdra van dié wat
nie, maar word ook nie bevoordeel nie. nie sterk is nie… [E]lkeen van ons moet
Parasitisme is nog ŉ voorbeeld van aan ons naaste dink en aan wat vir hom
simbiose. Dit het nie ’n verduideliking goed is en wat hom in die geloof kan
nodig nie. ŉ Parasiet teer op die goeie opbou. Christus het immers ook nie aan
wat ŉ ander organisme bied en takel Homself gedink nie, inteendeel.”
stelselmatig die gasheer in so ŉ mate af Ons moet strewe na mutualisme deur
dat ŉ goeie kwaliteit lewe onmoontlik is. dié wat sukkel, te bemoedig, te versterk
Parasitisme kom ongelukkig ook in die en in so ŉ mate op te hef dat hulle nie
kerk voor en dit is pynlik om daaraan te anders kan as om ook tot voordeel van
dink. Paulus maan in Filippense 2:4 ander gelowiges te wil lewe nie. Ons
daarteen: “Julle moet nie net elkeen aan moet ander deel maak van die vreugde
sy eie belange dink nie, maar ook aan dié van gemeensaamheid. Dit is tog wat ons,
van ander.” So ook in 1 Korintiërs 10:24. as ŉ eenheid, sterk maak!
Mutualisme is waar twee organismes in LEESWERK: Filippense 2:3-4;
ŉ simbiotiese verhouding, waar beide 1 Korintiërs 10:24; Prediker 4:9-12;
bevoordeel word, lewe. In baie gevalle is Romeine 15:1-6
die twee só afhanklik van mekaar dat Gesinsbespreking: Verduidelik die
hulle nie meer afsonderlik kan bestaan verskillende tipes simbiotiese
nie. ŉ Voorbeeld hiervan is die verhoudings en waarom mutualisme die
verhouding tussen blomme en bye. ideale manier is om met ander Christene
Mutualisme is die ideale vorm van saam te lewe.
simbiose in die kerk. Solank as wat lede
18
WEEK 2: GESKEP OM SAAM TE WERK

1. Die mens is wonderbaarlik geskep. Gesels oor die volgende stelling: “Men go
abroad to wonder at the height of mountains, at the huge waves of the sea, at
the long courses of the rivers, at the vast compass of the ocean, at the circular
motion of the stars; and they pass by themselves without wondering” (St.
Augustine). As julle tyd het, lees Psalm 139:1-18. Dit is een van die mooiste
gedeeltes in die Bybel!
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. Die hele skepping, ook die mensdom, is met diversiteit geskep. Lees
1 Korintiërs 12:4-7 en gesels oor diversiteit in die Liggaam van Christus.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Alhoewel elkeen afsonderlik met unieke gawes en sterk punte geskape is, is dit
ook baie belangrik dat ons as ŉ eenheid moet funksioneer. Waarom is die
belangrik vir die koninkryk van God?
Wat sal in die moderne wêreld gebeur as Christene vir ŉ slag besluit om op te
hou kibbel en saam te werk? Of as ons, eerder as om voortdurend oor swak
omstandighede en politieke leiers te kla, ons gawes gebruik om die wêreld te
verander?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
19
4. Bespreek Paulus se woorde in 1 Korintiërs 12:21-25 na aanleiding van die

volgende stelling: “The Church is not a human society of people united by their
natural affinities, but the Body of Christ, in which all members, however
different, must share the common life, complementing and helping one another
precisely by their differences” (CS Lewis).
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5. “Simbiose” verwys na die biologiese interaksie tussen twee organismes wat in

noue fisieke assosiasie leef. Bespreek die verskillende vorms van simbiose en
hoe dit ook dikwels in die Liggaam van Christus voorkom:
• Kommensalisme – as twee organismes in kommensalisme lewe, word die een
bevoordeel en die ander nie beïnvloed nie.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
• Parasitisme – ŉ parasiet teer op die goeie wat ŉ ander organisme bied en takel
stelselmatig die gasheer in so ŉ mate af, dat dit onmoontlik is om ŉ kwaliteit
lewe te lei.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
• Mutualisme – waar twee organismes in ŉ simbiotiese verhouding, waar beide
bevoordeel word, lewe.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
20
WEEK 3 – GROEI, ONTWIKKELING EN SIKLUSSE

Dag 11: Metamorfose geslag vlinders sal bloot stop. Wat ŉ
Metamorfose is ŉ verstommende, verlies!
merkwaardige proses wat begin by ŉ Kyk die kort National Geographic video
larwe, wat uit ŉ eier breek, en eindig by getiteld “Butterfly: A Life” op YouTube.
ŉ delikate skoenlapper. In hierdie geval Die proses van metamorfose blyk amper
beteken “eindig” nie “stop” nie! Die pynlik en verseker ongemaklik te wees.
voortbestaan van die spesie hang van Elkeen wat tot bekering gekom het, kan
metamorfose af en die lewensiklus moet daarvan getuig dat dit moeilik vir die ou
nimmereindigend voortgesit word. Eier, mens is om in die nuwe te verander.
ruspe, papie, vlinder, eier, ruspe… Paulus beaam dit in Romeine 5 (The
Die kunstenaar Maurits Cornelis Escher Message): “We continue to shout our
het iets van komplekse metamorfiese praise even when we’re hemmed in with
prosesse begryp. “Metamorphosis II” is troubles, because we know how troubles
ŉ voorbeeld van sy geniale artistieke can develop passionate patience in us,
vermoëns om metamorfose met and how that patience in turn forges the
houtgravures uit te beeld. Hierdie tempered steel of virtue, keeping us alert
kunswerk vertoon ŉ reeks van 22 figure, for whatever God will do next. In alert
wat van een na die volgende ontwikkel, expectancy such as this, we’re never left
en lewer kommentaar op lewensiklusse. feeling short-changed. Quite the
Bekyk gerus die kunswerk. contrary – we can’t round up enough
Metamorfose speel nie net ŉ rol in die containers to hold everything God
voortbestaan van sekere spesies in die generously pours into our lives through
natuur nie, maar ook in ŉ Christen se the Holy Spirit!”
lewe. Christenskap beteken nie veel as Die skoenlapper wys dat ek deur die
die persoon nie groei nie en dit beteken proses moet beur sodat die lewensiklus
nie net dat geloof groter moet word nie, in Christus nooit stop nie. Dit word
maar dat dit moet verander en immers van geslag tot geslag oorgedra
ontwikkel. Paulus skryf in Efesiërs 4:22: en is afhanklik van my bereidheid om te
“Hou dan op om te lewe soos julle vroeër metamorfoseer. Die proses sal eers by
gelewe het; breek met die ou, sondige die wederkoms voltooi word.
mens in julle wat deur sondige begeertes LEESWERK: Romeine 5:3-5 en 12:2;
verteer word. Julle gees en gedagtes Efesiërs 4:22-24
moet nuut word; lewe as nuwe mense
wat as die beeld van God geskep is.” Gesinsbespreking: Gaan kyk die
bogenoemde video op YouTube. Gesels
Wat sal gebeur as die ruspe weier om uit nou oor die feit dat Christene, net soos
die eier te klim of die skoenlapper te die skoenlapper, ook moet groei en
gemaklik in haar papie-vorm raak? Die ontwikkel. Waarom is dit belangrik vir
lewensiklus van daardie spesifieke die koninkryk van God?
21
Dag 12: Skud daardie ou vel af! geprys, ek het Hom wat ewig leef, geloof
Mense het gemengde gevoelens oor en geëer.”
slange. Die slang en die mens het van die Wedergeboorte moet altyd hand aan
vroegste tye af ŉ problematiese hand met bekering loop. Bekering is die
verhouding en sommiges haat selfs mens self se besluit om weg te draai van
slange. Die wat dapper is, vang en die sonde en die ou, sondige persoon
hervestig slange en het ŉ liefde vir agter te laat. Die Heilige Gees bring dan
hierdie besonderse reptiele ontwikkel. wedergeboorte.
Slange is unieke skepsels wat ook deur Bekering is nie ŉ eenmalige gebeurtenis,
die Skepper gemaak is en Hy het hulle soos wedergeboorte, nie, maar ŉ
met besonderse eienskappe geskep. Een lewenswyse en groeiproses. Uit die aard
van hierdie eienskappe is die vermoë om van ons natuur, verval almal van ons oor
hulle velle in een stuk af te gooi. en oor in die sonde. Lees maar Johannes
Slange vervel gereeld omdat hulle velle se woorde in 1 Johannes 1:8-10.
nie saam met die res van hul lywe groei Elke groeiende Christen kom op ŉ punt
nie en ook om van parasiete, wat op die waar sy vel dof en lelik raak en die sonde
vel saampak, ontslae te raak. soos parasiete aan hom vasklou. Dan
Voordat die slang vervel, raak die ou vel moet ek, net soos die slang, my ou,
dof en lelik en die oë raak melkerig blou. sondige vel maar nog ŉ maal afskud en
Sodra hy gereed is om te vervel, skuur agterlaat om nuwe groei in Christus
hy met sy neus teen klippe om die ou vel moontlik te maak. Dit is ŉ proses wat
los te maak en seil dan uit die res van die maar oor en oor plaasvind. Paulus
vel uit. Die nuwe vel is sag en die kleure vergelyk nie verniet die lewe in Christus
en skubbe is weer helder sigbaar. met ŉ wedloop nie (1 Korintiërs 9:24-27).
Dit is deurlopende harde werk!
Wedergeboorte kan sekerlik met ŉ
slang, wat vervel, vergelyk word. Die Ons kan nie anders as om met Thomas
lelike, ou self word agtergelaat en die Merton saam te stem nie: “We are not
persoon word deur die werking van die converted only once in our lives, but
Heilige Gees in Jesus Christus many times and this endless series of
wedergebore. Die nuwe mens skitter en conversions and inner revolutions leads
die verandering is duidelik sigbaar in to our transformation.”
haar gedrag en optrede. Dit is ŉ LEESWERK: Daniël 4:31-37; 1 Johannes
beeldskone proses van vernuwing en 1:8-10; 1 Korintiërs 9:24-27
verlossing! Daniël 4 vertel die verhaal Gesinsbespreking: Kyk ŉ kort video oor ŉ
van Nebukadnesar se wedergeboorte: slang wat vervel op YouTube. Gesels nou
“Toe die vasgestelde tyd verby was, het oor die feit dat iemand wat tot bekering
ek, Nebukadnesar, na die hemel opgekyk kom die “ou vel” moet afskud en
om hulp en het ek my verstand agterlaat. Christene moet ook gereeld
teruggekry. Ek het die Allerhoogste hul “ou velle” afskud. Hoe werk dit?
22
Dag 13: Sprei jou vlerke! om te gebeur en geleenthede om na my

Jong voëltjies probeer om so lank as kant toe te kom. Die nes raak ŉ tronk!
moontlik in die gerieflike, veilige nes te Elkeen van ons het Godgegewe vlerke.
bly. ŉ Nes is knus en hulle hoef maar net Ons word nou wel nie van die begin af
hulle bekkies oop te maak en aan die met sterk, wye, goed ontwikkelde vlerke
skreeu te gaan om kos te kry. Die ouers toebedeel nie. Die vlerke moet ontwikkel
moet behoorlik bontstaan om die en sterk gemaak word. Ons moet ure in
skreeubekkies tevrede te hou! die lug spandeer en leer om die vleuels
Sommiges verlaat die nes te vroeg – met maksimaal te benut voordat ons, soos
katastrofiese nagevolge – terwyl ander arende, akrobaties kan sweef.
letterlik uitgeskop word omdat hulle te Gelukkig het ons hulp en die meester
gemaklik geraak het en nie wil roer nie. vlieginstrukteur om ons touwys te maak.
Die kunstenaar, Frida Kahlo, het aan God belowe in Deuteronomium 32:
spina bifida gely en het, as kind, polio “Soos die arend wat sy kleintjies uit die
opgedoen. Boonop was sy op 18-jarige nes uitskop, oor hulle fladder en hulle
ouderdom in ŉ afgryslike ongeluk. Sy het vang op sy vlerke wat hy oopsprei, soos ŉ
beserings aan haar werwels opgedoen, arend wat sy kuikens op sy vlerke dra, so
haar voet en been sleg gebreek en haar het die Here, net Hy alleen, sy volk
pelvis so erg beskadig dat sy nooit gelei.”
kinders kon hê nie. Sy het vele Ja, soms raak ons moeg en afgemat en
kunswerke plat op haar rug geskilder. voel ons vlerke pap en nutteloos. Ons
Frida het tot en met haar dood, op 47- voel dat God nie raaksien wat van ons
jarige ouderdom, ŉ lewe van pyn en word nie en ons verloor insig. Maar ook
lyding gelei en dit word in verskeie van hier lê die antwoord by die Leermeester
haar kunswerke uitgebeeld. Tog het sy (Jesaja 40): “Hy gee die vermoeides krag,
die volgende woorde gesê: “Feet, what Hy versterk die wat nie meer kan nie.
do I need you for when I have wings to Selfs jongmanne word moeg en raak
fly?” afgemat, selfs manne in hulle fleur
struikel en val, maar die wat op die Here
Aan die een kant kry ons die voëltjie wat vertrou, kry nuwe krag. Hulle vlieg met
nie kans sien om die wêreld binne te arendsvlerke, hulle hardloop en word
vlieg en te verken nie. Aan die ander nie moeg nie, hulle loop en raak nie
kant, vind ons die Fridas van hierdie afgemat nie.”
wêreld wat, ten spyte van terugslae, pyn
en lyding geensins teruggehou word LEESWERK: Deuteronomium 32:10-12;
deur ŉ gebrek aan beweeglikheid nie. Jesaja 40:27-31
Ons raak soms net so gemaksugtig soos Gesinsbespreking: Bespreek die feit dat
jong voëltjies in die nes. Dit is baie alle Christene, maak nie saak hoe groot
geriefliker om in my eie boksie, in my eie of klein, vlerke gekry het en moet vlieg tot
veilige omgewing te sit en wag vir dinge eer van die Here.
23
Dag 14: Soms eb- en soms springgety van Klaagliedere 3. My lewe en gemoed
Soms is die gety laag en later hoog. word beheer deur die donker prentjie
Partykeer stoot die water tydens wat die digter skets: ellende, donkerte,
springgety hoog teen die duine op en verwerping, gif, gal, ontbering en dood.
soms trek dit met ebgety so ver terug dat Ek voel of God ligjare ver is en glad nie
die versteekte seelewe ontbloot word. bewus is van my ellende nie. Dalk steur
Hy Hom net nie meer aan my nie of laat
Getye is grootliks afhanklik van die Hý al hierdie ondenkbare dinge met my
maan en son se swaartekraginvloed. Die gebeur: “Hy het my bitter dinge laat sluk.
hele proses is wonderlik en ingewikkeld Die lewe vir my galbitter gemaak. Hy het
en sonder twyfel wiskundig deur die my gruisklip laat kou, my in die grond
Skepper beplan en in plek geplaas. getrap. Hy het my rus van my af
Die getye en oseane is fassinerend en wegneem; ek het al vergeet van
soms vreesaanjaend – die see is dikwels voorspoed.”
ŉ magsvertoon van die Skepper: “Hy wat Maar dan volg daar hoop in die volgende
die see onstuimig laat word, wat sy verse en die mooiste, mooiste belofte in
golwe laat druis, wie se Naam Here die vers 33: “… dit is teen Sy sin dat Hy
Almagtige is” (Jeremia 31:35). mense in ellende en beproewing bring.”
Die kuslewe word in siklusse deur water Ja, laagwater voel dikwels soos ŉ plek
bedek en ontbloot en is goed aangepas sonder hoop, waar die lewe onseker is
om in én buite soutwater te lewe. en die toekoms dof. Dit voel of dinge nie
Hierdie organismes kan ook die magtige wil reg loop nie en alles is uit ritme.
branders weerstaan.
En tog is daar ook skoonheid in die
Die lewe is nooit maar net gematig en laaggety. Die rotse spoel oop en as ek uit
gelyk nie. Tensy dit met ŉ swembad die modder verrys en tussen die poele
vergelyk word, maar dít is, soos my gaan rondkyk, sien ek wonderbaarlike
tieners sou sê, “plain sad”… Soms is dit seediere en -plante. Dit is beeldskoon
hoogwater of selfs springgety en dan tussen die rotse! Die seewier, seesterre
gaan dit voor die wind. Daar is geen en skulpe klou met mening aan die rotse
dreigende krisisse of probleme nie. Ek is vas en kort voor lank stoot die gety weer
presies waar ek wil wees: Veilig onder uit om nog ŉ siklus te voltooi.
die water, weg van die son wat brand.
Geldsake lyk nie te sleg nie en die hele Dalk moet ons die donker ken om die lig
gesin is gesond en aan die gang met te waardeer…
lekker, opwindende dinge. Ek voel LEESWERK: Jeremia 31:35;
opgewek van gemoed en my verhouding Klaagliedere 3:1-13 en 31-33
met God is op ŉ goeie plek. Gesinsbespreking: Gesels oor hoe die
Dan, as die gety terugtrek, soos die lewe getye by die see werk en hoe ons lewens
werk, bevind ek my skielik pens en met die hoog- en laagwater vergelyk kan
pootjies in die warm son, in die middel word.
24
Dag 15: Aanpasbaarheid bevestig dit: “Daar is ŉ tyd om gebore te

Daar is menige voorbeeld in die natuur word, ŉ tyd om te sterf…” Die filosoof
van organismes wat aangepas het by verwys ook na breek en bou, huil en lag,
uiterste omstandighede. Meerkatte, tye van rou en blydskap, liefde en haat
byvoorbeeld, het aangepas in die warm, en stilte en gesprek. Volgens die Bybel in
droë savanna. Hulle kan, ten spyte van Praktyk beweeg die mens “tussen twee
die son se sterk weerkaatsing, ŉ roofdier pole: die pool van lewe en behoud en die
van baie ver af sien aankom. Die donker pool van dood en verlies”. Al hierdie tye
pels om hulle oë verminder die lei nuwe fases in en ons het eintlik nie ŉ
verblindende ligglans. keuse tussen aangaan en opgee nie.
Seekatte kan weer binne sekondes van Die mens wat sekerlik die mees
kleur verander om perfek by hulle ingrypende verandering in die
onmiddellike omgewing in te pas en so geskiedenis moes hanteer, was Jesus
ook verkleurmannetjies. Kaliforniese Christus, wat mens geword het. Sy
rotsslange, wat self onskadelik is, het ŉ omstandighede het in ŉ oogwink van
weerstand teen slanggif opgebou omdat heerskappy na slawerny verander.
ratelslange deel van hulle dieet vorm. Paulus beskryf Sy reis van God na Mens
in Filippense 2: “Dieselfde gesindheid
Woudpaddas is die enigste paddas wat moet in julle wees wat daar ook in
Noord van die Arktiese sirkel voorkom. Christus Jesus was: Hy wat in die
Hulle oorleef in die winter deur te vries gestalte van God was, het Sy bestaan op
en wanneer die padda bevrore is, klop Godgelyke wyse nie beskou as iets
sy hart glad nie. Selfs hulle oë vries! Die waaraan Hy Hom moes vasklem nie,
voorbeelde is legio en weereens ŉ bewys maar Hy het Homself verneder deur die
dat die heelal deur ŉ intelligente, gestalte van ŉ slaaf aan te neem en aan
almagtige Skepper gemaak is. mense gelyk te word. En toe Hy as mens
Mense vind dit egter baie moeilik om by verskyn het, het Hy Homself verder
verandering aan te pas en selfs die verneder. Hy was gehoorsaam tot in die
moontlikheid is genoeg om spanning te dood, ja, die dood aan die kruis.”
veroorsaak. Stres is die liggaam se Ja, verandering is moeilik, maar as
reaksie op verandering en dit word Christene het ons al die hulp en raad
gekenmerk deur ŉ magdom ongemaklike wat ons moontlik mag nodig kry in een
simptome, byvoorbeeld, hoofpyn, Woord saamgevat op ons bedkassies.
slapeloosheid, hoë bloeddruk, Gebruik dit!
verswakte immuniteit en depressie.
LEESWERK: Prediker 3:1-8; Filippense
Tog is verandering deel van ons lewes. 2:5-11; Romeine 8:26-30
Ons reis tog van die een lewensfase na
die ander en elke fase bring nuwe Gesinsbespreking: Noem gevalle waar
uitdagings, realiteite en omstandighede. julle as gesin aanpassings moes maak.
Die bekende gedeelte in Prediker 3 Wat leer Romeine 8:26-30 ons?
25
WEEK 3: GROEI, ONTWIKKELING EN SIKLUSSE

1. Dink aan die lewensiklus van ŉ skoenlapper: vlinder – eier – ruspe – papie –
vlinder. Gesels nou oor die idee dat ŉ Christen, van die oomblik van bekering
af, ook deur ŉ proses van metamorfose gaan. Is dit gemaklik en lekker?
Waarom doen ons dit dan as dit soms swaar en moeilik is?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. Lees Daniël 4:31-37 en gesels oor die groot veranderinge wat in Nebukadnesar
se lewe plaasgevind het eers toe hy sy straf moes uitdien en later, toe hy besluit
het om die ou lewe agter te laat en ŉ nuwe lewe te begin.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Ons raak soms net so gemaksugtig soos jong voëltjies in die nes. Dit is baie
geriefliker om in my eie boksie, in my eie veilige omgewing te sit en wag vir
dinge om te gebeur en geleenthede om na my kant toe te kom. Die nes raak ŉ
tronk! Bespreek die woorde van die kunstenaar Frida Kahlo:
“Feet, what do I need you for when I have wings to fly?”
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
26
4. Die lewe loop in siklusse van swaarkry, pyn en lyding, gevolg deur goeie,
opwindende tye. As dit voor die wind gaan, loof en prys ons God. As dit sleg
gaan, het ons die geneigdheid om moedeloos te raak, vrae te vra en met die
Here te stoei. Lees Klaagliedere 3:1-9 en dink terug aan tye wat julle so gevoel
het oor die lewe.
Lees en bespreek nou verse 31-33.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5. Om aan te pas by nuwe omstandighede is nie altyd maklik en lekker nie.
Volgens die “Life Change Index Scale (The Stress Test)”, val die dood van ŉ
geliefde, egskeiding, siekte, afdanking en aftrede onder die 10 veranderinge wat
die meeste spanning veroorsaak. Daar is meer as 40 situasies wat gelys word.
Tog is aanpassing deel van die lewe en word Christene ook met krisisse en
veranderinge gekonfronteer.
Lees Filippense 2:5-11 en gesels oor groot veranderinge en hoe ons by Jesus
Christus moet leer hoe om dit te hanteer.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
27
WEEK 4 – AS ONS SWAARKRY

Dag 16: Vetplante Aan die einde van sy lewe skryf hy in 2
Die verskillende vorms, kleure, teksture Timoteus 4: “Ek het die goeie wedloop
en groottes van vetplante en die feit dat afgelê; ek het die wenstreep bereik; ek
daar meer as tienduisend tipes in het gelowig end-uit volgehou.”
uiteenlopende habitats regoor die aarde Vroeër, in 2 Timoteus 3, beskryf hy die
voorkom, gaan die verstand te bowe. mens se verdorwenheid – sonde
Hulle is droogtebestand, tevrede in selfs verander die samelewing in ŉ plek waar
die moeilikste omstandighede en plant dit moeilik is om ŉ Christen te wees. Dit
maklik voort deur steggies. Selfs ŉ blaar is maklik om moed op te gee! Die brief is
wat op die grond val, skiet kort voor lank geskryf om Timoteus aan te moedig om
wortel om ŉ nuwe plant te vorm. te volhard: “Verkondig die woord; hou
daarmee vol, tydig en ontydig; weerlê,
Vetplante simboliseer ŉ lewe in bestraf, bemoedig deur met alle geduld
oorvloed, hoop in die toekoms en onderrig te gee… bly jy in alle
uithouvermoë. Hierdie is karaktertrekke omstandighede nugter, verdra lyding,
wat ons, as Christene, nodig het om in doen jou werk as verkondiger van die
die moderne wêreld te oorleef. evangelie, voer al die pligte van jou
Paulus het ons geleer dat dit wel bediening uit” (2 Timoteus 4:1-5).
moontlik is om in onuithoudbare Paulus se volharding was nie verniet
omstandighede aan ons geloof en missie nie. Behalwe vir die feit dat hy die ewige
getrou te bly. Hy beskryf in 2 Korintiërs lewe verdien het, het die stukkies blare
11 sy ontberings as apostel: “Vyf maal wat hy oraloor agtergelaat het, wortel
het ek van die Jode die gebruiklike straf geskiet en nuwe plantjies gevorm. Sy
van nege en dertig houe gekry, drie maal werk het ŉ reuserol in die geboorte van
het ek lyfstraf gekry, en een maal is ek die Christendom gespeel. Verder is
met klippe gegooi. Drie maal het ek miljoene Christene deur die eeue deur
skipbreuk gely en een maal het ek ’n dag sy woorde en dade bemoedig.
en ’n nag in die oop see deurgebring.”
Dan vertel hy hoe hy dikwels in gevaar LEESWERK: 2 Korintiërs 11:16-32;
verkeer het terwyl hy op reis was. Handelinge 13:50-51, 14:1-7 & 14:19-20;
2 Timoteus 3:1-9 & 4:1-8
Tog het Paulus volhard! Handelinge 13
vertel hoe hy en Barnabas uit Pisidië Gesinsbespreking: Pluk en bekyk ŉ
verjaag is en daarna, in Ikonium, bykans vetplant. Breek stukkies van die blare en
gestenig is. Hulle moes na Listra vlug en stingels af en gesels oor die water wat in
daar is hulle wel met klippe gegooi en uit die vlesige dele gestoor word. Gesels oor
die stad gesleep. Wat doen Paulus? “… die feit dat Jesus die lewende water
hy het opgestaan en weer die stad bring om ons te help om as Christene te
ingegaan.” volhard.
28
Dag 17: Chaos na die chaos wat in die begin geheers

Die woord “chaos” het nie eintlik ŉ het, verwys. Die aarde was woes, leeg,
positiewe konnotasie nie. Ons gebruik verlate, donker en onbewoonbaar
dit om toestande van wanorde, (Genesis 1).
verwarring en die versteuring van die Tog het God se Gees oor die waters
natuurlike, ordelike verloop van dinge te gesweef, reeds besig om die chaos te
beskryf. As iets chaoties is, is dit ŉ orden. Dit leer ons dat Hy selfs in chaos
algehele deurmekaarspul en ontbreek teenwoordig is, al voel dit nie so nie, en
orde en netheid. Niemand van ons is dit is net Hy wat orde uit algehele
onbekend met chaos nie. Ons voel soms wanorde kan skep. Dit bevestig ook
dat daar meer wanorde as orde heers en Paulus se woorde in 1 Korintiërs 14:33:
dat die hele wêreld deurmekaar is. “God is tog nie ŉ God van wanorde nie,
Chaos is egter nie ŉ nuwe ding nie! maar van orde en vrede.” Chaos bring
Job het geglo dat die doderyk ŉ plek van angstigheid terwyl orde vrede bring en
chaos is, ŉ “stikdonker land… die land daar staan oral in die Woord dat God ŉ
van die donker nag met sy diep God van vrede is.
duisternis waar niks georden is nie, As ons mooi daaroor dink, is dit mense
waar die lig self donker is”. Chaos is ŉ wat van die vroegste tye af wanorde in
plek waar niks sin maak nie. die wêreld ingebring het as gevolg van
Die heelal is uit chaos, wat geen sonde. Sonde is die gevolg van ŉ tekort
onbekende verskynsel in die skepping is aan selfbeheersing en as ons nie
nie, gebore nie. Gideon Joubert selfdissipline het nie, is ons weerloos
verduidelik in Die Groot Gedagte dat die (Spreuke 25:28).
vorming van die heelal ŉ gewelddadige, Die God van orde belowe in Jesaja 32:
chaotiese gebeurtenis was en, te danke “Wie reg doen, sal vrede hê; wie volhard
aan die wetenskap, weet ons dat dit wel in regdoen, sal vir altyd rus en sekerheid
so was. Hy skryf: “Sonder geweld en geniet.”
oënskynlike chaos kan geen orde, lewe Ja, chaos is ŉ deel van ons wêreld, maar
en intelligensie in die Skepping tot stand dit is tog binne elke Christen se bereik
kom nie. Die Skepping self is deur ŉ om sy eie lewe te orden en in vrede te
oerontploffing se onbeteuelde geweld lewe en vrede is aansteeklik!
ingelui… Soms lyk dit of dinge handuit
geruk het, of ŉ ontsaglike ongeluk LEESWERK: Job 10:20-22; Genesis 1; 1
gebeur het. Uit elke katastrofiese ramp Korintiërs 14:33; Spreuke 25:28; Jesaja
volg ŉ nuwe geboorte en ŉ nuwe 32:17-20
ordelikheid. Die Wet wat oor alles heers, Gesinsbespreking: Gesels oor chaos en
is magtiger as die grootste kosmiese wat dit beteken. Noem voorbeelde van
Armageddon.” dinge wat vandag chaos in ons wêreld
Die Bybel is nie ŉ handboek vir die veroorsaak. Hoe kan ons orde bring?
wetenskap nie en daar word net vlugtig
29
Dag 18: Die nag is nodig sodat ons die God het swak geword ter wille van ŉ
dag kan waardeer mens, net soos wat Hy gedoen het toe
Sommige nagte lê ek wakker in die Hy aarde toe gekom het. Hy het Homself
stikdonkerte van die vroeë oggendure. verneder, gely en gesterwe “sodat ŉ
Iets pla of ek dink aan goed waarby ek mens kan opstaan, geheel kan word, ŉ
nie uitgekom het nie. Partykeer is ek nuwe status kan ontvang en versterk
bekommerd oor omstandighede of ŉ kan word vir die spanninge, uitdagings
kind en ander kere rol ek sommer net en verantwoordelikhede van hierdie
ongemaklik en sweterig rond. lewe, en boonop die lewe hierna”.
Dit is soveel makliker om in die donkerte God het Jakob geseën voordat Hy in die
bekommerd, angstig, moedeloos en oggendskemerte verdwyn het en, ten
stoksielalleen te voel. Dit is makliker om spyte van Jakob se heup wat beskadig
in die afwesigheid van lig te treur, hoop was, het hy as ŉ splinternuwe mens die
te verloor, moed op te gee en onder die daglig ingestap.
besembos in te kruip. Soms worstel ons in die nag en lyk die
Ek stoei ook gewoonlik in die donkerte donker swarter as pik. Dit hang soos ŉ
met God, geloof, vrae waarop daar nie dik mis om my en ek voel of ek versmoor
antwoorde is nie en die idee dat daar onder die pyn, angs en bekommernis
meer sleg as goed in hierdie wêreld is. wat swaar op my druk.
Dit herinner, in ŉ sekere mate, aan die Dan dink ek aan ŉ ander ontmoeting
worsteling tussen God en Jakob een tussen Jakob en God. Jakob het by Bet-
donker nag by die Jabbokrivier. El ŉ wonderbaarlike droom gedroom.
Miskien is daar iets te leer by daardie God het by hom kom staan en gesê: “Ek
misterieuse ontmoeting tussen God en is by jou en Ek sal jou beskerm waar jy
Jakob. Hy het waarskynlik senuweeagtig ook al gaan. Ek sal jou na hierdie land
wakker gelê voor sy ontmoeting met toe terugbring. Ek sal jou nie in die steek
Esau. Jakob het sy ouer broer immers laat nie. Ek sal doen wat ek jou beloof
ingedoen en moes daarna vir sy lewe het.”
vlug. Esau het sekerlik genoeg rede Sodra die vrugtevlermuise stil raak en
gehad om hom dood te maak. Boonop die Heuglinse Janfredik vrolik ontwaak,
lyk dit asof hy eers “verby” God moes verstaan ek dat ek die nag nodig het om
kom voordat hy die reis na versoening die wonder van die dag te verstaan en
met Esau suksesvol kon voltooi. waardeer.
Waarom het God nie vir Jakob oorweldig LEESWERK: Genesis 28:10-17 en 32:24-
nie? ŉ Mens is tog nie met God meeding 30
nie! Volgens die Bybel in Praktyk, my Gesinsbespreking: Lees die verhaal van
getroue studiegenoot, is die verhaal van Jakob se worsteling met God. Gesels oor
Jakob en God by Jabbok ŉ die Bybel in Praktyk se verduideliking
evangelieboodskap: waarna hierbo verwys word.
30
Dag 19: Die wind waai waar hy wil onder ŉ besembos gaan lê. Die Here het
Laevelders ken die gevoel van ongemak hom versterk en hy het 40 dae en nagte
as die humiditeit die aanvoelbare lank geloop tot by Horeb. Die
temperatuur met ŉ paar grade laat styg aangrypende ontmoeting het hier
en daar nie eens ŉ ligte briesie trek om plaasgevind: God was nie in die sterk
die sweterige swarigheid te verlig nie. wind, die aardbewing of die vuur
teenwoordig nie maar in die “fluistering
Die inwoners van die Tuinroete ken nou van die windstilte”. Elia het eers toe die
weer die warm wind wat van die berge stilte kom die teenwoordigheid van die
se kant af waai. Dit herinner aan Jona se Here ervaar en sy gesig bedek.
beproewing net buite Nineve: “God [het]
ŉ skroeiende sterk wind uit die Ooste Al drie hierdie windtoestande waarna
laat waai. Die son het Jona op sy kop die Bybel verwys, word deur ŉ
gesteek, en hy het baie swak geword en ontmoeting met God gevolg. Gaan lees in
gewens om maar liewer te sterf.” Psalm 107 hoe Hy die storm laat bedaar
het. God bring ook vir Elia uitkoms in die
Dan is daar kragtige stormwinde wat al verse wat op die ontmoeting volg. En ek
menige skip op die oop see laat vergaan wonder altyd wat met Jona gebeur het
het. Ons almal het al tye in ons lewes nadat God sy kop gewas het…
ervaar waar ons kan vereenselwig met
die seevaarders waarna die digter in Net soos wat die mens nie die wind kan
Psalm 107 verwys: “… ŉ stormwind beheer nie, kan wedergebore Christene
[het] opgesteek en die golwe opgejaag. nie die werk van God die Gees in hulle
Die skepe het hemelhoog gestyg en na lewens beheer nie! Jesus sê in Johannes
die dieptes afgeduik. Die bemanning was 3: “Die wind waai waar hy wil, jy hoor sy
radeloos van angs en het soos dronk geluid, maar jy weet nie waar hy
mense gesteier en gewaggel.” vandaan kom en waar hy heengaan nie.”
Windstiltes en warm winde veroorsaak Dit herinner aan die naam van die
uiterste ongemak op die aarde en Heilige Gees in The Shack. Mack vra vir
stormwinde bring angstigheid. Tog word Jesus waarom die Heilige Gees se naam
God se teenwoordigheid in die Bybel met Sarayu is en Hy antwoord: “It means
verwysing na die wind verduidelik. ‘Wind’.” Ook genoem “Ruach” – die
asem van God.
Al kan ons Hom nie sien nie, is God
teenwoordigheid so opvallend soos LEESWERK: Jona 4:7-11; Psalm 107:23-
takke wat in die wind beweeg. Hy is ook 32; Johannes 3:5-8; 1 Konings 19
in die stiltes teenwoordig al is daar geen Gesinsbespreking: Gaan buitentoe en
tekens nie en dalk kan ons Hom selfs gesels oor hoe die wind op daardie
beter hoor as die wind stil is! oomblik voel en waai. Dink nou saam oor
In 1 Konings 19 het God en Elia in die hoe God se teenwoordigheid soos die
windstilte ontmoet. Elia het vir Isebel wind in ons lewens sigbaar is.
gevlug en moedeloos in die woestyn
31
Dag 20: Die storms van die lewe dus, ŉ tyd van selfontdekking en ŉ
Orkane, siklone en ander woeste storms geleentheid om swak gedrag reg te stel.
saai verwoesting: modderstortings, As dit goed gaan, het ons God minder
huise en bome spoel weg, riviere kom af, nodig as wat ons Hom in slegte tye het.
mense en diere sterf en vleilande word Dit is ŉ feit dat ek dikwels ons
beskadig. Tog hou storms ook voordele verhouding afskeep as ek die wind van
vir die omgewing in: agter kry. Lewenstorms maak ons intens
Stortreëns voed droë gedeeltes, ontwrig bewus van ons afhanklikheid van God.
en vernietig skadelike bakterieë wat in Swaarkry kweek volharding en
stagnante water saamdrom en plaas volharding kweek egtheid van geloof en
suurstof terug in die water. hoop (Romeine 5).
Een van die grootste voordele van Die dissipels was in ŉ skuit op ŉ
woeste storms is dat dit die temperatuur onstuimige see toe Jesus oor die water
tussen die pole en ewenaar balanseer. aangeloop kom. Petrus het, op daardie
Indien dit nie gebeur nie, sal die pole oomblik sterk van geloof, uit die skuit
heelwat kouer wees en die ewenaar baie geklim om na Jesus te loop. Sy vrees vir
warmer. die hoë branders het hom egter
Storms maak die natuur skoon. Welige ondergekry en hy het sy oë vir ŉ oomblik
ondergroei word uitgedun en riviere van Christus afgehaal en begin sink.
spoel skoon. Dit voed ook die grond “Dadelik het Jesus sy hand uitgesteek
langs die oewer, soos wat jaarliks langs [en] hom gegryp.”
die Nylrivier gebeur. Ons aanbid ŉ God wat “hoog bo die
Geen Christen is onbekend met storms geraas van baie waters, hoog bo die
nie. Daar woed soms storms en ons het golwe van die see” troon in sy koninklike
geen ander keuse as om sterk te staan mag. Geen storm is vir Hom te fel nie en
nie. Lewenstorms het ook positiewe wie wil ek dan eerder langs my hê as
gevolge, net soos natuurlike storms. daar ellende oor my pad kom?
Moeilike tye dwing ons om sekere dinge Ja, storms is deel van die lewe, maar
vierkantig in die oë te kyk, al wil ons nie. God voorsien alles wat ons nodig het om
Ons word gekonfronteer met angs, haat, deur die storms van die lewe te volhard.
onvergewensgesindheid, ongeloof en LEESWERK: Romeine 5:1-11; Matteus
ander negatiewe emosies. Hierdie 14:22-32; Psalm 93:1-4
konfrontasies kan net opgelos word as Gesinsbespreking: Gesels oor die storms
ons dit in die gesig staar. van die lewe en hoe ons daardeur kan
Die storms van die lewe bring ook kom. Lees Matteus 14:22-32 en gesels
gewoonlik die slegste in ons na vore, oor wat Petrus in die storm van
daardie dinge wat ons maklik kan verdrinking gered het.
wegsteek as dit goed gaan. Dit bring,
32
WEEK 4: AS ONS SWAARKRY

1. Lees eers 2 Korintiërs 11:24-29 en dan Handelinge 13:50-51, 14:5-7 & 14:19-20.
Fokus op 14:20. Bespreek die ontberinge wat Paulus as gevolg van sy geloof
moes deurstaan en wat ons by hom kan leer oor hoe om dit te hanteer.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. Chaos is deel van ons wêreld – op persoonlike en globale vlak. Bespreek
Gideon Joubert se woorde in Die Groot Gedagte:
“Sonder geweld en oënskynlike chaos kan geen orde, lewe en intelligensie in
die Skepping tot stand kom nie. Die Skepping self is deur ŉ oerontploffing se
onbeteuelde geweld ingelui… Soms lyk dit of dinge handuit geruk het, of ŉ
ontsaglike ongeluk gebeur het. Uit elke katastrofiese ramp volg ŉ nuwe
geboorte en ŉ nuwe ordelikheid. Die Wet wat oor alles heers, is magtiger as die
grootste kosmiese Armageddon.”
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Gesels oor mense se gewoonte om in die nag wakker te lê en bekommerd en
angstig in die donker rond te rol. Almal weet hoe dit voel! Almal ken die verhaal
van Jakob wat in die nag met God geworstel het (Genesis 32).
Genesis 28:10-17 vertel van nog ŉ ontmoeting wat Jakob met God gehad het.
Gesels oor die omstandighede waaronder hy moes vlug en die uitkoms wat God
gebied het.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
33
4. Noem Bybelse voorbeelde waar God die wind gebruik het. Dink aan Elia (1
Konings 19:11-13), Jona (Jona 4:7-11) en die storm waarin die dissipels beland
het (Matteus 8:23-27). Bespreek die volgende stelling: “Oral waar God in die
Bybel sy Stem deur wind laat hoor het, het daar ŉ spesiale ontmoeting met
Hom plaasgevind en het mense in verwondering gestaan.”
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5. Storms is deel van die lewe, wat nie bedoel is om maanskyn en rose te wees
nie. Bespreek die volgende woorde van Matshona Dhliwayo: “It is only during a
storm that a tree knows how strong it is.”
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
34
WEEK 5 – DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

Dag 21: Jesus Christus en die natuur aanvaar nie. As Hy dit in hierdie woorde
Jesus het ŉ spesiale verhouding met die probeer verduidelik het, sou baie dit nie
natuur gehad. Hy is immers die Skepper begryp het nie, maar Sy verduideliking
en het al die verskillende skepsels met deur verwysing na diere het dit makliker
groot kreatiwiteit, diversiteit en liefde gemaak om te verstaan: “Moenie wat
geskep. Daar word reeds in Markus 1 heilig is, vir die honde gooi nie: hulle sal
geskryf dat Jesus, tydens Sy versoeking omspring en julle verskeur; en moenie
in die woestyn, saam met die wilde diere julle pêrels voor die varke gooi nie: hulle
gewoon het en deur engele versorg is. sal dit met hulle pote vertrap.”
Hy het ook sy dissipels eerder in die veld In dieselfde hoofstuk waarsku Hy teen
as in die tempel geleer en dikwels na die vals profete deur hulle met wolwe in
natuur in Sy gelykenisse verwys. Mense skaapklere te vergelyk en in Matteus
verstaan tog dikwels ŉ boodskap, wat ŉ 10:16 leer Hy dat Christene “versigtig
vreemde konsep oordra, beter as dit met soos slange en opreg soos duiwe” moet
ŉ bekende idee vergelyk word. Jesus se wees as ons met die wêreld omgaan.
gelykenisse is nie maar net stories om Daar is nog baie voorbeelde van Jesus
boodskappe oor te dra nie, maar lei ook wat verwysings na die natuur gebruik
die luisteraar tot ŉ gevolgtrekking. het om die koninkryk en ander konsepte
Neem die gelykenisse in Matteus 13: Die te verduidelik, te waarsku teen
gelykenis van die saaier en dié van die geestelike leiers en raad te gee oor die
onkruid tussen die koring gebruik die Christelike lewenswyse. Hy het ook die
vergelyking met saad wat groei – natuur gebruik om te illustreer dat die
sommige val in die regte plek en ander Vader na ons omsien, net soos wat Hy
op minder gunstige plekke en onkruid, die voëls en blomme versorg.
wat tussen koring groei, veroorsaak Om na die natuur te kyk en die
moeilikheid. Hy gebruik ook pêrels, Christelike lewenswyse na aanleiding
mosterdsaadjies en suurdeeg. daarvan te verduidelik, is dus nie
Elders in die Evangelies gebruik Hy ŉ vreemd nie. Dit is eintlik baie
verlore skaap, die verlore seun wat interessant om natuurverskynsels te
tussen die varke gewoon het, ŉ vyeboom ondersoek en dan na vergelykings met
wat vrug dra al dan nie en lig wat in die jou eie lewe in Christus te soek.
donker skyn. Jesus het ook toegang tot LEESWERK: Markus 1:12-13; Matteus
die koninkryk verduidelik deur na skape 13; Matteus 7:6,15-20; Matteus 10:16,
en bokke te verwys en na ŉ kameel wat 29-31; Lukas 12:22-31
deur ŉ naald se oog moet kom. Gesinsbespreking: Lees Lukas 12:22-31
Jesus waarsku in Matteus 7:6 dat dit nie en gesels oor die verwysings na die
help om die evangelie te bly verkondig natuur en wat Jesus daardeur wou
aan mense wat dit nie wil hoor of verduidelik.
35
Dag 22: Christene swem stroomop against the authority of Jerusalem or of

Salms broei in riviere uit en swem dan Rome. Nevertheless, his messianic
na die see waar hulle woon totdat hulle program included the downfall of both of
gereed is om te gaan broei by die plek them and the establishment in their
waar hulle gebore is. Sommiges swem place of a new social order and authority
tot 3000 kilometer stroomop in riviere en – that of the Kingdom of God. He did not,
ander migreer na plekke wat tot 2100 therefore, recognize the authority of
meter bo seespieël lê. either Jerusalem or Rome. He was no
‘good citizen’ in the modem sense. To
So is dit ook met Christene. Ons swem God and that new order his whole
konstant stroomop in ŉ wêreld waar ons loyalty was given. Other things in
waardes nie geakkommodeer word nie. comparison were matters of
Ons lewe die vrugte van die Gees terwyl indifference. He might appear a fanatic
die Bose meestal hoogty vier. Christene or a rebel and die in consequence on the
gebruik sagte woorde in ŉ wêreld waar cross – he would be loyal still – through
dit makliker as ooit is, om haat te his very suffering the Kingdom would
spreek. surely come.”
Ons lewe in ŉ konvensionele wêreld “Ek het gekom om vuur op die aarde aan
waar mense grootliks volgens die te steek, en hoe wens Ek dat dit al aan
huidige mode optree. Die wêreld is ŉ die gang is… Dink julle dat Ek gekom het
sekulêre boks waar almal moet inpas en om vrede op die aarde te bring? Nee, sê
as Christene dit waag om buite die boks Ek vir julle, eerder verdeeldheid, want
op te tree, word hulle verguis. van nou af sal daar vier mense in een
Jesus was ŉ uitgesproke nonkonformis huis onderling verdeeld wees, drie teen
en het nie geskroom om teen die stroom twee en twee teen drie. Hulle sal
van die tyd op te swem nie. Hy het Hom verdeeld wees…” (Lukas 12:51-53).
geensins by die gebruike, voorskrifte en Om Jesus te volg, is moeiliker as om in
norms van Sy tyd aangepas nie en het stilstaande water te swem. Dit beteken
nie met enige bestaande orde nie dat ons soms stroomaf kan swem
geïdentifiseer nie. Jesus het ŉ nuwe era nie. Daar is geen middeweg nie!
van aanbidding ingelei en die Stroomop is die enigste pad en daar is
godsdienstige leiers was woedend. geen spasie vir konformiteit nie.
Sy optrede was revolusionêr en tog was LEESWERK: Lukas 12:49-53
Hy nie ŉ revolusionis of rebel in die
wêreldse sin van die woord nie. Die Gesinsbespreking: Noem voorbeelde van
teoloog Samuel Dickey (1872-1944) het waar ons teen die wêreldse stroom moet
Jesus se optrede as volg beskryf: opswem en gesels oor hoe moeilik dit is
om nie maar net om te draai en saam
“We may conclude then that Jesus was met die stroom te drywe nie. Hoe help
consciously revolutionary, but not a God ons in hierdie omstandighede?
revolutionist. He did not draw the sword
36
Dag 23: Die skilpad se dop Net so is dit ook met Christene. By
wedergeboorte word ons een met Jesus,
net soos wat Hy en die Vader een is.
Jesus het ŉ aangrypende gebed vir Sy
dissipels in Johannes 17 gebid. Hy vra in
verse 20 tot 23 dat hulle ŉ eenheid met
Hom én met mekaar sal vorm: Ek bid dat
hulle almal een mag wees, net soos U,
Vader, in My is en Ek in U, dat hulle ook
in Ons mag wees, sodat die wêreld kan
Ons almal ken die storie van die skilpad glo dat U My gestuur het. Die heerlikheid
wat bedroef was omdat hy nie vinnig kon wat U My gegee het, het Ek ook aan hulle
beweeg nie. Al die ander diere om hom gegee, sodat hulle een kan wees net soos
kon hardloop, maar sy dop was te Ons een is: Ek in hulle en U in My, sodat
swaar. hulle volkome een kan wees, sodat die
Eendag op ŉ reëndag besluit hy om sy wêreld kan weet dat U My gestuur het en
dop agter te laat. Dit was fantasties! Hy hulle liefhet net soos U My liefhet.
het van die een sappige graspol na die Een van die redes waarom hierdie
volgende gedans en in die proses ook eenheid so belangrik is, is omdat ons net
sommer ŉ paar maal in die rondte getol. soos Jesus kan lewe as ons een is met
Sy vreugde was egter van korte duur. Hom. ŉ Ander rede is dat ons Sy
Eers loop hy ŉ honger leeu raak en, beskerming geniet so lank as wat ons ŉ
natuurlik, probeer hy in sy dop verdwyn. eenheid met Hom vorm.
Sy dop is egter nie meer met hom nie. Hy Die belangrikste rede word twee maal in
skuil beangs agter ŉ klip totdat die leeu die bogenoemde gedeelte genoem: Sodat
die pad vat. die wêreld kan glo en weet dat Jesus
Sekondes later duik ŉ arend op hom af Christus deur God gestuur is om ons van
en hy kruip net betyds in ŉ gat weg. sonde te verlos en dat Hy ons liefhet.
Nodeloos om te sê, het hy maar weer Ander se geloof hang dikwels van my af!
met sy swaar dop herenig en ŉ lang,
LEESWERK: Johannes 17
gelukkige, stadige lewe verder gelei.
Gesinsbespreking: Lees die storie hierbo
Natuurlik is die feite verkeerd en vertel
oor die skilpad en sy dop. Wat leer ons
ons die storie bloot om kinders te leer
hieruit? Bespreek nou ook die feit dat ŉ
dat ons somtyds beter af is in ons
skilpad inderdaad een is met sy dop en
huidige omstandighede, al lyk ŉ ander
hom nie kan agterlaat nie. Gesels oor die
wêreld beter.
feit dat wedergebore Christene hulle nie
Die waarheid is egter dat ŉ skilpad en sy van Christus kan losmaak nie.
dop ŉ eenheid is. Die skilpad kan nie uit
sy dop klim nie, al wil hy ook.
37
Dag 24: Ken jou omgewing! doen as ons nie ons omgewing op die
Harriet Tubman (1922-1913) was ŉ punte van ons vingers ken nie.
Amerikaanse kampvegter vir die Dit sluit elke aspek van my bestaan in –
afskaffing van slawerny en ŉ aktivis vir my onmiddellike omgewing, familie en
menseregte. Sy is in slawerny in die VSA vriende, die buurt waar ek woon en die
gebore en vir jare lank erg aangerand en wêreld wat verder as dit strek.
misbruik deur slawedrywers. Later het Hoe kan ek ŉ rol in die gemeenskap
sy ontsnap en menige slaaf gehelp om speel, aktuele sake aanspreek en ander
deur die bekende “Underground se wêreldbeskouing verander as ek nie
Railroad”, ŉ geheime netwerk van roetes weet wat in die wêreld aangaan nie? Om
en plekke van veiligheid, te ontsnap. ingelig te wees, stel my in staat om my
Min mense weet egter dat sy ŉ kranige geloof op ŉ konstruktiewe wyse in
naturalis was. Haar sukses word werklike situasies en in geval van
toegeskrywe aan haar ongelooflike uitdagings of struikelblokke te beoefen
kennis van die natuurlike omgewing. Sy en toe te pas. Bewustheid van my
het die fauna en flora goed geken, omgewing bied ook geleenthede om my
geweet wat geëet kan word, wat geloof met ander te deel en ŉ positiewe
medisinale waarde het en waar om te bydrae te lewer tot oplossings vir
skuil. Sy kon verskeie voëls namaak en krisisse en brandpunte. Boonop moet
het presies geweet hoe om koers te hou ons bewus wees van wêreldse gebruike
in die moerasagtige omgewing wat oor en sienings om versoekings,
kilometers gestrek het. ongeregtighede en onregverdighede te
Plant- en dierkunde, geografie, herken en te beveg.
sterrekunde en kennis van kruie het Geloof in Jesus Christus geskied tog nie
haar in staat gestel om te oorleef en onder die radar nie! Jesus self het gesê
ander tot vryheid te lei. Daar is vier kort dat ons die sout van die aarde is en dat
films, elkeen tussen vier en sewe minute sout weggegooi word indien dit verslaan
lank, op rootedwisdom.org beskikbaar het – as ek nie ŉ invloed op die wêreld
wat handel oor die rol wat die natuur in om my uitoefen nie, is ek nutteloos vir
die sukses van die Underground God. En om ’n konstruktiewe invloed te
Railroad gespeel het. Dit materiaal is hê, moet ek tog weet wat om my
visueel beeldskoon en insiggewend. aangaan.
Maar wat het Harriet Tubman en die LEESWERK: Lukas 14:34-35
Underground Railroad met moderne Gesinsbespreking: Gesels oor wat in die
Christene uit te waai? wêreld om julle aangaan en waarom dit
Harriet sou nie kon doen wat sy gedoen belangrik is om bewus te wees van
het nie as sy nie haar omgewing soos die gebeurtenisse, selfs by die skool en in die
palm van haar hand geken het nie. Net huis.
so kan ons nie God se werk op aarde
38
Dag 25: Kruidjie-roer-my-nie nie: dalk leer jy sy maniere aan en

Mimosa pudica is ’n interessante beland jy in lewensgevaar.”
plantspesie. ’n Kruidjie-roer-my-nie, Spreuke 29:22: “’n Opvlieënde mens
soos wat dit in Afrikaans genoem word, veroorsaak rusie; iemand wat kort van
het die vermoë om sy blare toe te vou by draad is, doen sonde op sonde.”
aanraking, trillings of hitte. Die hele ’n Opvlieënde persoon is ’n dwaas wat
takkie kom verwelk voor, maar herstel met ander skoor soek en kan ook dié wat
weer binne ’n paar minute. Die met hom meng se lewens in gevaar stel.
inheemse Karoo-kruidjie-roer-my-nie
(Melianthus-spesies) skei nou weer ’n Wat is die teenoorgestelde van ŉ
onaangename reuk af as die blare Kruidjie-roer-my-nie? Daar staan in
gekneus word. Efesiërs 4: “Moet nooit verbitterd of
opvlieënd wees of woedend word nie;
Ons verwys na ’n kortgebonde persoon moenie vloek of skel nie; moet niks doen
as ’n regte kruidjie-roer-my-nie. ’n wat sleg is nie. Wees goedgesind en
Kruidjie-roer-my-nie is ’n onaangename hartlik teenoor mekaar, en vergewe
mens wat haar by die geringste mekaar soos God julle ook in Christus
“aanraking” wip en aanstoot neem. Hy is vergewe het.”
prikkelbaar, liggeraak, onverdraagsaam
en opvlieënd. Daar is ’n uitdrukking wat Die teenoorgestelde van opvlieëndheid
lui: Kruidjie-roer-my-nie, raak jy my aan, is geduld en verdraagsaamheid. Paulus
dan stink ek. vra dat ons mekaar in liefde sal verdra
en altyd beskeie, vriendelik en geduldig
Almal van ons ken ’n kruidjie-roer-my- teenoor ander optree.
nie of twee en kan saamstem dat ons
eerder wye draaie om hulle loop. Volgens wetenskaplikes steel die proses
Spreuke verwys in verskeie verse na van toevouing die kruidjie-roer-my-nie
mense wat kort van draad is en waarsku se energie. Om permanent liggeraak, en
selfs dat ons nie met sulke persone opvlieënd te wees, steel vreugde en die
vriende moet maak nie: vrug is Christen wrokkige, moeë,
eensame mens wat nie meer weet hoe
Spreuke 12:16: “’n Dwaas wys dadelik om gelukkig te wees en te glimlag nie.
dat hy beledig voel; ’n verstandige mens
laat nie blyk dat hy gekrenk is nie.” Dit is mos nie die lewe wat God vir ons
bedoel nie!
Spreuke 14:17: “Wie kort van draad is,
begaan dwaashede.” LEESWERK: Spreuke 14:17 & 29, 12:16,
22:24, 29:22; Efesiërs 4:1-2 & 25-32
Spreuke 14:29: “’n Geduldige mens is
baie verstandig; een wat kort van draad Gesinsbespreking: Soek vir ŉ “GIF”-
is, stel sy dwaasheid ten toon.” beeld van ŉ “touch-me-not” plant op die
internet en bespreek wat julle sien.
Spreuke 22:24: “Moenie maats maak Waarom is dit belangrik dat ons nie
met ’n opvlieënde mens nie, moenie liggeraak en wipperig sal wees nie?
saamgaan met een wat kort van draad is
39
WEEK 5: DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

1. Gesels oor die volgende stelling: “Jesus het ŉ baie spesiale verhouding met die
natuur gehad en ook verwysings na die natuur in sy leringe gebruik.” Noem
voorbeelde.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. Jesus Christus het stroomop geswem! Hy was ŉ uitgesproke non-konformis.
Gesels nou oor Sy woorde in Lukas 12:49-53.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. ŉ Skilpad kan nie uit sy dop klim nie. Hy vorm ŉ eenheid met sy dop. Wat is die
voordele wat die dop vir die skilpad inhou? Wat leer dit oor ons verhouding
met God?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
4. Waarom is dit makliker om met “blinde oë” deur die lewe te gaan? Waarom is
dit ŉ verkeerde houding om te hê?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
40
5. “Kruidjie-roer-my-nie” is ŉ raak beskrywing van ŉ sekere tipe persoon.

Bespreek die volgende verse in Spreuke en wat dit sê oor hoe Christene
behoort op te tree:
• Spreuke 14:17
• Spreuke 14:29
• Spreuke 12:16
• Spreuke 22:24
• Spreuke 29:22
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
41
WEEK 6 – DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

Dag 26: Plate goudgeel affodille And then my heart with pleasure fills,
William Wordsworth en sy suster, And dances with the daffodils.
Dorothy, het in 1802 op plate affodille Die eerste woorde suggereer dat
afgekom. Dorothy het later geskryf: “I Wordsworth op daardie oomblik
never saw daffodils so beautiful they eensaam (“lonely”) en depressief (“as a
grew among the mossy stones about and cloud”) gevoel het. Ek kan my maar net
about them, some rested their heads die vertoning indink toe hy op die plate
upon these stones as on a pillow for goudgeel affodille, wat vrolik en geduldig
weariness and the rest tossed and wag om iemand se gemoed met
reeled and danced and seemed as if they skoonheid en kleur op te helder, afkom.
verily laughed with the wind that blew Later in die gedig skryf hy ook dat hy
upon them over the Lake, they looked so menige maal, in oomblikke van
gay ever glancing ever changing.” bedruktheid, weer teruggedink het aan
Na die ondervinding, het William ŉ die skouspel: “And then my heart with
gedig, “Daffodils”, geskryf: pleasure fills, [a]nd dances with the
I wandered lonely as a cloud daffodils.”
That floats on high o'er vales and hills, Soms is ek die affodil en soms is ek die
When all at once I saw a crowd, moedelose, depressiewe reisiger wat op
A host, of golden daffodils; daardie tydstip pyn, lyding en swaarkry
Beside the lake, beneath the trees, ervaar.
Fluttering and dancing in the breeze. Die affodil bring vreugde in ander se
Continuous as the stars that shine lewens en die moeë reisiger moet bly
And twinkle on the milky way, uitkyk vir iets of iemand wat oor sy pad
They stretched in never-ending line kom om hom op te vrolik en die las ligter
Along the margin of a bay: te maak. Die geheim is om sensitief te
Ten thousand saw I at a glance, wees vir ander se behoefte aan
Tossing their heads in sprightly dance. vriendelikheid en vreugde en om self te
The waves beside them danced; but they glo dat God in tye van swaarkry mense
Out-did the sparkling waves in glee: en selfs natuurtonele stuur om ons
A poet could not but be gay, lewens beter te maak en op te vrolik.
In such a jocund company: LEESWERK: Galasiërs 5:22
I gazed—and gazed—but little thought Gesinsbespreking: Lees Galasiërs 5:22
What wealth the show to me had en gesels oor hoe die vrugte van Heilige
brought: Gees ons lewens beter kan maak – nie
For oft, when on my couch I lie net as ons dit beoefen nie, maar ook as ŉ
In vacant or in pensive mood, ander persoon met die vrugte van die
They flash upon that inward eye Gees in sy of haar hart teenoor ons
Which is the bliss of solitude; optree.
42
Dag 27: Brandlelie betree, in moedeloosheid op die grond

Brandlelies verrys nege dae na ŉ gaan lê en nooit weer opstaan nie. Ek
veldbrand uit die verskroeide aarde en kan ook langs die toneel staan en die
kleur die asvaal veld met helderkleurige vernietiging met afgryse, trane en
blomme in. Dit is dikwels die eerste angstigheid bekyk – dit is immers
teken van lewe na ŉ vernietigende brand moeilik om my oë weg te skeur van die
en die plante staan uit as bakens van totale verwoesting. En boonop is die
lewe in die oënskynlik dooie omgewing. kantlyn die gemaklikste plek om te sit en
die krisis gade te slaan. Verder kan ek
Brandlelies verskyn by “ground zero”. besluit om Gods water maar oor Gods
“Ground zero” of, in Afrikaans, die akker te laat loop: Die situasie is sonder
oppervlaknulpunt is die presiese punt hoop en ek kies om eerder om te draai
op die aarde se oppervlak waar ŉ en weg te loop, onwillig om deel van die
kernontploffing, ander ontploffing in die oplossing te wees. Die situasie is nie my
lug of ŉ aardbewing plaasgevind het. sirkus of my apies nie en dit is ander se
Die plek waar die World Trade Centers verantwoordelikheid om op te ruim…
in New York inmekaar gestort het, staan Geeneen van die boonste opsies is
as Ground Zero bekend. Die term word beskikbaar vir ŉ Christen nie! Ons
ook gebruik om die punt aan te dui waar enigste opsie is om soos ŉ brandlelie uit
ŉ erge ramp, byvoorbeeld ŉ pandemie of die as op te staan en ground zero te sien
oorlog, die grootste skade aangerig het. as die ideale geleentheid om ŉ positiewe
Ons bevind ons dikwels in die middel verskil te maak. Ons moet as bakens van
van ground zero. Ek ervaar ŉ hoop, geloof, liefde en genade uitstaan in
persoonlike krisis, deel in kollektiewe die donkerste tye. Dit is nie aanvaarbaar
pyn en lyding of sien hoe ander om my om op die rand van die vernietiging te
swaarkry. Miskien is ek by ŉ punt waar staan en die werkers aan te moedig om
my onmiddellike omgewing of Suid- moed te hou en te volhard nie! En dit
Afrika soos ground zero lyk en ek net nie alles moet tot eer van God gedoen word.
meer kans sien vir die agteruitgang nie. “Julle is die lig vir die wêreld. ŉ Stad wat
Daar is egter ŉ vierde gebruik vir die op ŉ berg lê, kan nie weggesteek word
term: Ground zero beskryf ook ŉ plek nie… Laat julle lig so voor die mense
waar ŉ belangrike gebeurtenis plaasvind skyn, dat hulle julle goeie werke kan sien
of wag om te gebeur. As omstandighede en julle Vader wat in die hemel is,
die allerlaagste punt van ellende bereik, verheerlik.”
kan die situasie nie juis versleg nie, LEESWERK: Matteus 5:13-16
maar net verbeter. Dit skep die ideale
geleentheid om in te spring en te help Gesinsbespreking: Doen navorsing oor
met die opruiming en skadebeperking! die gebeure op 11 September 2001 en
gesels oor hoe Christene die wêreld ŉ
Elkeen van ons het ŉ keuse oor hoe ons beter plek kon maak na die totale
by ground zero optree: Ek kan die toneel verwoesting.
43
Dag 28: Die epifiet en gasheerboom Korintiërs 1: “Hy is die Vader wat
ŉ Epifiet is ŉ lugplant wat op ander Hom ontferm en die God wat in elke
plante, meestal bome, groei. Hulle is nie omstandigheid moed gee. In elke
parasiete nie aangesien hulle moeilikheid bemoedig Hy ons,
voedingstowwe en vog uit die lug trek en daarom kan ons weer ander
nie op die gasheer teer nie. Lugplante bemoedig wat in allerlei
het nie grond nodig nie en die wortels moeilikhede verkeer. Ons kan
anker bloot die plante. Mos, orgideë, hulle bemoedig met dieselfde
bromelias en sommige varings is, onder bemoediging waarmee God ons
andere, voorbeelde van epifiete. Die bemoedig, want net soos daar vir
majestueuse takbokvaring is ook ŉ ons ŉ oorvloed van lyding is ter wille
lugplant. van Christus, is daar ook vir ons ŉ
oorvloed van bemoediging deur
Die manier hoe epifiete van bome Christus.”
afhanklik is om te groei, laat my dink aan (4) God stuur ook soms ander om my
die laste wat ons almal soms dra en vier laste te help dra. Net soos wat ander
dinge staan uit: soms van my afhanklik is vir
(1) God is die stewige bosreus en ek is ondersteuning en hulp in moeilike
die plant wat op Hom groei. Ek het tye, so het ek ook partykeer
Hom intens nodig om te oorleef in versorging nodig.
hierdie harde wêreld en Hy is my Ons weet en waardeer met ontsag en
skuiling en toevlug. Die digter skryf intense liefde dat God ons nooit verlaat
in Psalm 46: “God is vir ons ŉ toevlug nie en altyd help dra aan ons seerkry,
en ŉ beskerming; Hy was nog altyd pyn en lyding.
bereid om te help in nood. Daarom is
ons nie bang nie, al gee die aarde Wat ons egter nooit moet vergeet nie, is
pad…” Waar sal my hulp vandaan dat God van ons verwag om te help dra
kom, as dit nie van Hom af kom nie? aan ander se laste. Niemand van ons kan
(2) Ja, soms val ek uit die boom. Dit is alleen deur die hartseer en swaarkry
amper onafwendbaar. Maar Hy staan van die lewe ploeter nie. Ons het mekaar
altyd gereed om my te vang. Van die nodig! En God gebruik tog mense om Sy
mooiste beloftes is in Sefanja 3 werk op aarde te doen. As iemand Sy
aangeteken: “Die Here jou God is by bystand nodig het, stuur Hy dikwels ons
jou, Hy, die krygsman wat red. Hy is medemens as Sy hande en voete.
vol vreugde oor jou, Hy is stil-tevrede LEESWERK: Psalm 46:1-4; Galasiërs
in Sy liefde. Hy jubel en juig oor jou. 6:1-10; Sefanja 3:17; 2 Korintiërs 1:3-7
Hy maak dié bymekaar wat treur…” Gesinsbespreking: Verduidelik vir die
(3) Soms is ek swak en het ek God nodig kinders wat ŉ epifiet is. Gesels dan oor
om te oorleef en ander kere is ek die vier punte hierbo. Plaas klem op die
sterk en kan ander by my kom feit dat ons ander se laste moet dra net
skuiling vind. Paulus skryf in 2 soos wat God ons laste ook dra.
44
Dag 29: Miselium goeie werke kan sien en julle Vader wat
Sampioene, paddastoele en ander fungi in die hemel is, verheerlik.”
is beeldskoon, interessant en divers. Dit Die verskil in die twee opdragte lê in die
is merkwaardig dat die deel wat ons gesindheid waarmee ons goeie dade
bokant die grond waarneem, maar net doen: Jesus praat in hoofstuk 6 met
die voortplantingsorgane van ŉ veel diegene wat goeie dade doen bloot om
groter organisme is. Die paddastoel stel raakgesien en geëer te word. Dit
mikroskopiese spore vry en as dit in die herinner aan Sy omstrede uitsprake oor
grond val, vorm ŉ massiewe, digte en die godsdienstige leiers in Matteus 23.
ingewikkelde netwerk van dun drade Hoofstuk 6 en 23 verwys dus na eie-eer
(hifes), wat die miselium genoem word, terwyl hoofstuk 5 oor dade tot eer van
onder die grond. God se koninkryk praat.
Die miselium is verantwoordelik vir die Christus is nie sigbaar net in goeie dade
opname van voedingstowwe en water. nie! Ateïste doen tog ook goed aan ander.
Dit hou ook voordele vir die omgewing Die soeke na erkenning van die self deur
in: Miselium bind die grond saam, goed te doen, verskans Christus in my.
verbind bome en ander plante in ŉ woud Dan is ek nie meer Sy hande en voete
en verwerk dooie plantmateriaal tot nie, maar bloot ŉ persoon wat
kompos. Hierdie merkwaardige netwerk raakgesien word vir goeie dade.
breek ook gifstowwe in die grond af. Christus is sigbaar in die gesindheid
ŉ Mens sou seker kon sê dat miselium waarmee sy dissipels deur die lewe
“onder die radar” funksioneer. gaan. Ek moet, soos gesonde miselium,
Dit herinner aan Jesus Christus se met liefde en toewyding onder die
opdrag in Matteus 6: “Moenie julle oppervlak groei en dien. Pragtige,
godsdienstige pligte in die openbaar kleurvolle, gesonde vrugte sal dan in
nakom om deur mense gesien te word oorvloed bo die grond verskyn en spore
nie, want dan kry julle geen beloning van vrystel wat deur die Gees na ander
julle Vader wat in die hemel is nie… Nee, plekke gewaai word om weer dáár te
as jy iets vir die armes gee, moet jou groei en netwerke van ondersteuning te
linkerhand nie weet wat jou regterhand vorm. So word God se koninkryk regoor
doen nie, sodat jou goeie daad verborge die aarde versprei.
kan bly. Jou Vader wat sien wat verborge LEESWERK: Matteus 6:1-4, 5:13-16,
is, sal jou beloon.” 23:1-11
In hierdie gedeelte maan Jesus dat goeie Gesinsbespreking: Bespreek Jesus se
dade, soos miselium, verborge moet bly. verskillende opdragte met betrekking tot
Op die oog af, staan dit lynreg met Sy die sigbaarheid van my dade. Wanneer
opdrag in Matteus 5:13-16, wat ons moet my dade “onder die radar”
reeds vroeër bespreek het: “Laat julle lig plaasvind en wanneer moet dit sigbaar
so voor die mense skyn, dat hulle julle vir ander wees?
45
Dag 30: Raak stil Be praised, my Lord, through those who

Nou is dit tyd om stil te raak. forgive for love of you; through those who
endure sickness and trial. Happy those
Gaan sit op ŉ rustige plek en bid saam who endure in peace, for by you, Most
met Franciscus van Assisi hierdie High, they will be crowned.
aangrypende gebed, getiteld “The
Canticle of the Creatures” (geskryf in Be praised, my Lord, through our Sister
1224): Bodily Death, from whose embrace no
living person can escape. Woe to those
“Most high, all powerful, all good Lord! who die in mortal sin! Happy those she
All praise is yours, all glory, all honor, finds doing your most holy will. The
and all blessing. To you, alone, Most second death can do no harm to them.
High, do they belong. No mortal lips are
worthy to pronounce your name. Praise and bless my Lord, and give
thanks, and serve him with great
Be praised, my Lord, through all your humility.”
creatures, especially through my lord
Brother Sun, who brings the day; and you
give light through him. And he is
beautiful and radiant in all his splendor!
Of you, Most High, he bears the likeness.
Be praised, my Lord, through Sister
Moon and the stars; in the heavens you
have made them, precious and beautiful.
Be praised, my Lord, through Brothers
Wind and Air, and clouds and storms,
and all the weather, through which you
give your creatures sustenance.
Be praised, My Lord, through Sister
Water; she is very useful, and humble,
and precious, and pure.
Be praised, my Lord, through Brother
Fire, through whom you brighten the
night. He is beautiful and cheerful, and
powerful and strong.
Be praised, my Lord, through our sister
Mother Earth, who feeds us and rules us,
and produces various fruits with colored
flowers and herbs.
46
WEEK 6: DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

1. Lees Galasiërs 5:22 en gesels oor hoe die vrugte van Heilige Gees ons lewens
beter kan maak – nie net as ons dit beoefen nie, maar ook as ŉ ander persoon
met die vrugte van die Gees in sy of haar hart teenoor ons optree.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2. “Ground zero” het vier algemene betekenisse:
• Die presiese punt op die aarde se oppervlak waar ŉ kernontploffing, ander
ontploffing in die lug of ŉ aarbewing plaasgevind het;
• Die plek waar die World Trade Centers” in New York inmekaar gestort het;
• Die punt waar ŉ erge ramp, byvoorbeeld ŉ pandemie of oorlog, die grootste
skade aangerig het;
• ŉ Plek waar ŉ belangrike gebeurtenis plaasvind of wag om te gebeur.
Bespreek die verskillende betekenisse en hoe ons onsself dikwels in ons lewe
by “ground zero” bevind.
Wat moet ŉ Christen se reaksie wees by die verskillende “ground zeros”?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3. Lees 2 Korintiërs 1:3-7. Gesels oor die volgende stelling: “Net soos wat God ons
laste dra, moet ons ook beskikbaar wees om ander te help dra aan hul laste.”
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
47
4. Jesus se woorde in die volgende gedeeltes verskil hemelsbreed. Waarom,

dink julle, is dit so?
• Matteus 6:1-4
• Matteus 5:13-16
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
48

Leer by Die Natuur Reeks 2 Van 2024

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Leer by Die Natuur Reeks 2 Van 2024

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2

• YouVersion is ŉ handige toep om af te laai en is te kry by bible.com. Daar is

Alberts L Geloof versus Wetenskap CUM.

Joubert G Die Groot Gedagte Tafelberg.

Peterson HP The Message NavPress.

Strobel L Die Saak vir ŉ Skepper Zondervan.

Yancey P Fearfully and Wonderfully Made Zondervan.

Yancey P The Jesus I Never Knew Zondervan.

Young WP The Shack Windblown Media.

WEEK 1 – DIE SKEPPER

Dag 2: Fibonacci Wese voortgebring is nie. Dit is eintlik

Dag 4: Irritasies besef: Hy wat die berge vorm en die wind

Dag 5: Naturalistiese intelligensie natuur as voorbeeld gebruik om Sy

WEEK 1: DIE SKEPPER

WEEK 2 – GESKEP OM SAAM TE WERK

Dag 7: Biodiversiteit Dink jou ŉ wêreld in waar alle Christene

Dag 8: Watermassas liggaam van Christus uniek geskep is en

Net so kan baie Christene, wat in ŉ As jy weer na ŉ watermassa kyk, dink

Kwantumfisika, -teorie, -meganika en Paulus skryf in 1 Korintiërs 12 dat een

Dag 10: Simbiose van die kerk in mutualisme saamwoon,

WEEK 2: GESKEP OM SAAM TE WERK

4. Bespreek Paulus se woorde in 1 Korintiërs 12:21-25 na aanleiding van die

5. “Simbiose” verwys na die biologiese interaksie tussen twee organismes wat in

WEEK 3 – GROEI, ONTWIKKELING EN SIKLUSSE

Dag 13: Sprei jou vlerke! om te gebeur en geleenthede om na my

Dag 15: Aanpasbaarheid bevestig dit: “Daar is ŉ tyd om gebore te

WEEK 3: GROEI, ONTWIKKELING EN SIKLUSSE

WEEK 4 – AS ONS SWAARKRY

Dag 17: Chaos na die chaos wat in die begin geheers

WEEK 4: AS ONS SWAARKRY

WEEK 5 – DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

Dag 22: Christene swem stroomop against the authority of Jerusalem or of

Dag 25: Kruidjie-roer-my-nie nie: dalk leer jy sy maniere aan en

WEEK 5: DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

5. “Kruidjie-roer-my-nie” is ŉ raak beskrywing van ŉ sekere tipe persoon.

WEEK 6 – DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

Dag 27: Brandlelie betree, in moedeloosheid op die grond

Dag 30: Raak stil Be praised, my Lord, through those who

WEEK 6: DIE CHRISTELIKE LEWENSWYSE

4. Jesus se woorde in die volgende gedeeltes verskil hemelsbreed. Waarom,

You might also like