Praca Kontrolna 3 2 1 1

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 95

Przedmiot: Metody analityczne jednostek samorządu terytorialnego

Kierunek: Finanse i rachunkowość w biznesie


Studia: stacjonarne/niestacjonarne I stopnia, sem. 5, rok 3
Grupa: 2

Praca kontrolna na temat:


„Analiza i ocena kondycji finansowej JST na przykładzie Gminy Koniecpol i
Gminy Kłobuck w latach 2019-2021”

Opracowanie przygotowały:
Patrycja Mędrek
Karolina Woszczyna
Alicja Ciszewska
Anastasiia Ovcharuk

Częstochowa 2022
2

Spis treści
1. Cela, zakres i przedmiot badań oraz tezy badawcze………………………….. 3
2. Ogólna charakterystyka jednostek samorządu terytorialnego…………… 4

3. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetowych………………………... 8


4. Analiza pionowa i pozioma wydatków budżetowych………………………….40
5. Analiza wyniku finansowego budżetu………………………………………………..68
6. Analiza wskaźnikowa gospodarki budżetowej……………………………………80
7. Wnioski……………………………………………………………………………………………..92
3

1. Cel, zakres, przedmiot badań oraz tezy badawcze


Celem niniejszego opracowania jest ocena gospodarki budżetowej dwóch
wybranych jednostek samorządu terytorialnego na tle JST ogółem w Polsce.
Aby zweryfikować przedstawiony cel opracowania do badań wybrano dwie
gminy: Koniecpol usytuowana w województwie Śląskim, w powiecie
częstochowskim i Kłobuck usytuowana w województwie Śląskim, w
powiecie kłobuckim. Badania przeprowadzone zostaną w oparciu o
sprawozdania budżetowe, w szczególności sprawozdanie z wykonania
budżetu, Rb-27S, Rb-28S, Rb-NDS, bilans z wykonania budżetu, oraz raporty
zbiorcze RIO i MF. Przyjęto na potrzeby niniejszej pracy, iż okres badawczy
obejmuje lata 2019-2021. Głównym narzędziem badawczym, który pozwoli
dokonać oceny gospodarki budżetowej badanych gmin jest szeroko pojęta
analiza finansowa, w szczególności analiza wskaźnikowa oraz benchmarking.
4

2. Charakterystyka wybranych JST


Gmina Koniecpol jest gminą miejsko-wiejską położoną w województwie Śląskim we
wschodniej części powiatu częstochowskiego, nad rzeką Pilicą sąsiaduje z sześcioma
gminami. Gmina jest obszarowo bardzo rozległa, powierzchnia wynosi 147 km2. W jej
obrębie znajduje się miasto Koniecpol, zajmujące powierzchnię 3692 ha, co stanowi 25,18%
obszaru całej gminy. W skład gminy wchodzą również 24 sołectwa tj. Koniecpol (miasto),
Aleksadrów-Michałów, Dąbrowa, Kuźnica Grodziska, Kuźnica Wąsowska, Luborcza, Łabędź,
Łysaków, Łysiny, Oblasy, Okołowice, Piaski-Pękowiec, Radoszewnica, Rudniki, Rudniki
Kolonia, Stanisławice, Stary Koniecpol, Teodorów, Teresów, Wąsosz, Wólka, Zagacie, Załęże,
Zaróg.
Gmina Kłobuck jest gminą miejsko-wiejską położoną w województwie Śląskim, w
powiecie kłobuckim. W latach 1975-1998 gmina położona była w powiecie częstochowskim.
Powierzchnia gminy wynosi 130,4 km2. W jej obrębie znajduje się miasto Kłobuck, zajmujące
powierzchnię 4753 ha. W skład Gminy wchodzi również 10 sołectw tj. Biała, Borowianka,
Gruszewnia, Kamyk, Kopiec, Lgota, Libidza, Łobodno, Nowa Wieś, Rybno.

LUDNOŚC GMINY KONIECPOL I GMINY KŁOBUCK


W LATACH 2019-2021
14000

12000 12862 12756 12709

10000
9408 9283 9184
8000

6000

4000

2000

0
2019 2020 2021

Koniecpol Kłobuck

Wykres 1. Ludność Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na stronie www.polskawliczbach.pl.
5

LICZBA I PŁEĆ MIESZKAŃCÓW GMINY


KONIECPOL I GMINY KŁOBUCK W LATACH 2019-
2021
7000
6664 6608 6589
6000 6198 6148 6120
5000
4732 4652 4614 4676 4631 4570
4000

3000

2000

1000

0
Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni
Koniecpol Kłobuck

2019 2020 2021


Wykres 2. Liczba i płeć mieszkańców Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na stronie www.polskawliczbach.pl.

Największą liczbę mieszkańców Gmina Koniecpol miała w roku 2019 i wynosiła ona
9 408, z czego 4732 to liczba kobiety – stanowią 50,3%, a 4676 to liczba mężczyzn – stanowią
49,7%. W latach 2019-2021 liczba mieszkańców zmalała o 2,34%. Średni wiek mieszkańców
wynosi 44 lata i jest porównywalny do średniego wieku mieszkańców województwa
śląskiego oraz nieznacznie większy od średniego wieku mieszkańców całej Polski. 60,3%
mieszkańców gminy Koniecpol jest w wieku produkcyjnym, 14,4% w wieku
przedprodukcyjnym, a 25,4% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym.
Największą liczbę mieszkańców Gmina Kłobuck miała w roku 2019 i wyniosła ona
12 862 z czego 6664 to liczba kobiet – stanowią 51,8%, a 6198 to liczba mężczyzn – stanowią
48,2%. W latach 2019-2020 liczba mieszkańców zmalała o 1,78%. Średni wiek mieszkańców
wynosi 44,1 lat i jest porównywalny do średniego wieku mieszkańców województwa
śląskiego oraz nieznacznie większy od średniego wieku mieszkańców całej Polski. 57,8%
mieszkańców Kłobucka jest w wieku produkcyjnym, 16,4% w wieku przedprodukcyjnym, a
25,8% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym.
Podsumowując Gmina Kłobuck w latach badawczych 2019-2021 miała więcej
mieszkańców niż Gmina Koniecpol. W roku 2019 o 3454 mieszkańców, w roku 2020 o 3473
mieszkańców, a w roku 2021 o 3525 mieszkańców. W obydwóch Gminach w każdym roku
przeważała liczba kobiet. W Gminie Koniecpol jest o 2,5% więcej mieszkańców w wieku
6

produkcyjnym, o 2% mniej mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym i o 0,4% mniej


mieszkańców w wieku poprodukcyjnym niż w Gminie Kłobuck.

STOPA BEZROBOCIA GMINY KONIECPOL I


GMINY KŁOBUCK W LATACH 2019-2021

20.00%
18.00% 19%
16.00% 17%
16%
14.00%
12.00%
10.00%
8.00% 8.50% 7.90%
6.00% 6.90%
4.00%
2.00%
0.00%
2019 2020 2021

Koniecpol Kłobuck

Wykres 3. Stopa bezrobocia Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na stronie www.polskawliczbach.pl.

STOPA BEZROBOCIA KOBIET I MĘŻCZYZN GMINY


KONIECPOL I GMINY KŁOBUCK W LATACH 2019-
2021
25%

20% 22.20%
21.00%
19.70%
15% 16.50%
14.30%
13.40%
10%
8.00% 8.80% 8.10% 8.30% 7.70%
5% 6.00%

0%
Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni
Koniecpol Kłobuck

2019 2020 2021

Wykres 4.Stopa bezrobocia kobiet i mężczyzn Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych na stronie www.polskawliczbach.pl.
7

Na przestrzeni badanych lat stopa bezrobocia Gminy Koniecpol oscyluje w przedziale


16,2-19%. Najwyższą stopę bezrobocia gmina miała w roku 2020 i wyniosła ona 19% z czego
22,2% stanowią kobiety, a 16,5% stanowią mężczyźni. Natomiast najniższą stopę bezrobocia
Gmina Koniecpol miała w roku 2021 i wyniosła ona 16,2% z czego 19,7% stanowią kobiety, a
13,4% stanowią mężczyźni. W roku 2019 stopa bezrobocia wynosiła 17,3% z czego 21%
stanowią kobiety, a 14,3% stanowią mężczyźni.
W Gminie Koniecpol na 1000 mieszkańców pracuje 159 osób . 48,6% wszystkich
pracujących ogółem stanowią kobiety, a 51,4% mężczyźni.
W 2021 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gminie Koniecpol wynosiło
5 015,76 PLN, co odpowiada 83.60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w
Polsce.
Wśród aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Koniecpol 634 osób wyjeżdża do pracy
do innych gmin, a 378 pracujących przyjeżdża do pracy spoza gminy - tak więc saldo
przyjazdów i wyjazdów do pracy wynosi -256.
40,3% aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Koniecpol pracuje w sektorze
rolniczym (rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), 27,8% w przemyśle i budownictwie,
a 13,9% w sektorze usługowym (handel, naprawa pojazdów, transport, zakwaterowanie i
gastronomia, informacja i komunikacja) oraz 0,7% pracuje w sektorze finansowym
(działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości).

Na przestrzeni badanych lat stopa bezrobocia Gminy Kłobuck oscyluje w przedziale


6,9-8,5%. Najwyższą stopę bezrobocia gmina miała w roku 2020 i wyniosła ona 8,5% z czego
8,8% stanowią kobiety, a 8,3% stanowią mężczyźni. Natomiast najniższą stopę bezrobocia
gmina miała w roku 2019 i wyniosła ona 6,9% z czego 8% stanowią kobiety, a 6% stanowią
mężczyźni. W roku 2021 stopa bezrobocia wyniosła 7,9%, z czego 8,1% stanowią kobiety, a
7,7% stanowią mężczyźni.
W Gminie Kłobuck na 1000 mieszkańców pracuje 272osób . 52,2% wszystkich
pracujących ogółem stanowią kobiety, a 47,8% mężczyźni.
W 2021 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gminie Kłobuck wynosiło 4
435,67 PLN, co odpowiada 73.90% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w
Polsce.
8

Wśród aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Kłobuck 1 636 osób wyjeżdża do pracy
do innych gmin, a 2 369 pracujących przyjeżdża do pracy spoza gminy - tak więc saldo
przyjazdów i wyjazdów do pracy wynosi 733.
39,1% aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Kłobuck pracuje w sektorze rolniczym
(rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), 31,6% w przemyśle i budownictwie, a 12,0% w
sektorze usługowym (handel, naprawa pojazdów, transport, zakwaterowanie i gastronomia,
informacja i komunikacja) oraz 0,6% pracuje w sektorze finansowym (działalność finansowa i
ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości).
Gmina Koniecpol, w porównaniu do Gminy Kłobuck, w latach 2019-2021 miała wyższą
stopę bezrobocia. W roku 2019 stopa bezrobocia Gminy Koniecpol była wyższa o 10,4%, w
roku 2020 o 10,5%, natomiast w roku 2021 8,3%.

3. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetowych

W niniejszej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny dochodów budżetowych


ogółem z wyszczególnieniem dochodów własnych oraz transferowych i ich elementów
składowych w Gminie Koniecpol i Gminie Kłobuck. Analizę przeprowadzono w oparciu o
informacje ze sprawozdań z wykonania budżetów w latach 2019-2021, które pozwalają na
ocenę sytuacji finansowej tych podmiotów. We wstępnej analizie, dokonując analizy
pionowej dochodów budżetowych ogółem, określono udział procentowy dochodów
własnych i transferowych w dochodach budżetowych ogółem. Szczegółowe dane dotyczące
Gmin przedstawiono w tabelach 1 i 2, natomiast w tabeli 3 i 4 zostało przedstawione
porównanie tempa zmian dochodów budżetowych oraz zmiany bezwzględnej i
współczynnika zmienności w układzie rodzajowym Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w
latach 2019-2021.
9

Tabela 1. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetów według klasyfikacji rodzajowej


Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Dynamika %
(w tys. zł) Struktura % Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
20 20 201 202 202 2020 2021 2020 2021
2021
19 20 9 0 1 /2019 /2019 /2019 /2020
I.
Dochod 31 30 310 69, 67, 54, 102
y
96% 97% 96%
837 508 07,32 20% 84% 15% %
własne
1.
48 44 469 10, 9,9 8,1 104
Podatki 93% 97% 93%
lokalne 44 93 0,19 53% 9% 9% %
2.
0,1 0,1 0,1 100 100 100 100
Opłaty 63 63 63
lokalne 4% 4% 1% % % % %
3.
65 69 965 14, 15, 16, 106 148 106 140
Udział
w PIT 25 04 6,86 18% 35% 86% % % % %
4.
24 26 195, 0,7 0,5 0,3 106 106
Udział 79% 74%
w CIT 9 4 91 8% 9% 4% % %
5.
Pozosta
łe 20 18 164 43, 41, 28,
dochod
93% 81% 93% 87%
157 783 01,36 81% 77% 64%
y
własne
II.
Dochod
14 14 262 30, 32, 45, 102 185 102 182
y
transfe 170 465 54,27 80% 16% 85% % % % %
rowe
1.
Subwe 10 10 128 23, 23, 22, 118 120
ncja
99% 99%
861 705 25,44 61% 80% 40% % %
ogólna
2,
33 37 134 7,1 8,3 23, 114 406 114 357
Dotacje
celowe 09 60 28,83 9% 6% 45% % % % %
III.
Dochod
y 46 44 572 10 10 10 124 127
budżet
98% 98%
008 973 61,59 0% 0% 0% % %
owe
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.

W tabeli 1 przedstawione zostały dane dotyczące dochodów budżetowych według


klasyfikacji rodzajowej Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. Na podstawie tych danych
można wskazać, że dochody własne, w każdym z badanych okresów, dominują nad
10

dochodami transferowymi i wynoszą kolejno w roku 2019 – 31837 tys. zł, 2020 – 30508 tys.
zł, 2021 -31007 tys. zł. Świadczy to o wysokim stopniu samodzielności finansowej gminy.
Natomiast dochody transferowe oscylowały w kwocie 14170 – 26254 tys. zł i stanowiły
mniejszy udział w dochodach budżetowych ogółem. Rosnące dochody transferowe gminy są
wynikiem większych wpływów z tytułu subwencji, głównie części oświatowej oraz dotacji
celowych.
W 2019 roku dochody budżetowe ogółem wyniosły 46008 tys. zł. Dochody własne
wyniosły 31837 tys. zł, stanowiły 69% dochodu ogółem.
W 2020 roku dochody budżetowe ogółem wyniosły 44973 tys. zł. Dochody własne
wyniosły 30508 tys. zł stanowiły 68% dochodu ogółem. W porównaniu do roku 2019 zmalały
o 1%.
W 2021 roku dochody budżetowe ogółem wyniosły 57261 tys. zł. Dochody własne
wyniosły 31007 tys. zł stanowiły 54,15% dochodów ogółem i w porównaniu do roku 2020
zmalały o 13%.

STRUKTURA PROCENTOWA DOCHODÓW


WŁASNYCH I TRANSFEROWYCH GMINY
KONIECPOL W LATACH 2019-2021

100.00%
90.00% 30.80%
80.00% 32.16%
70.00% 45.85%
60.00%
50.00%
40.00% 69.20%
30.00% 67.84%
20.00%
54.15%
10.00%
0.00%
2019
2020
2021
Dochody własne Dochody transferowe

Wykres 5. Struktura procentowa dochodów własnych i transferowych Gminy Koniecpol w latach 2019-
2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 1.
11

STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH


GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021

7.19% 8.36%
100% 23.45%
23.61% 23.80%
90%
80% 22.40%
70%
60% 43.81% 41.77%
28.64%
50%
40% 0.54% 0.59% 0.34%
30% 14.18% 15.35% 16.86%
0.14% 0.14% 0.11%
20% 10.53% 9.99% 8.19%
10%
0%
2019 2020 2021

1. Podatki lokalne 2. Opłaty lokalne 3. Udział w PIT


4. Udział w CIT 5. Pozostałe dochody własne 1. Subwencja ogólna
2, Dotacje celowe

Wykres 6. Struktura dochodów budżetowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 1.

Dane zilustrowane na wykresie 5 charakteryzują strukturę procentową podziału


dochodów własnych i transferowych w latach 2019-2021 Dochody własne stanowiły ponad
połowę dochodów transferowych, ich udział procentowy oscylował w przedziale 54-69%. Od
2020 roku odnotowano powolny trend malejący tego rodzaju dochodów.

Dane zilustrowane na wykresie 6 przedstawiają strukturę dochodów budżetowych Gminy


Koniecpol w latach 2019-2021.
W 2019 roku w strukturze dochodów własnych przeważały pozostałe dochody własne –
44%, udział podatku dochodowego od osób fizycznych – 14,18%, podatki lokalne – 10,53%.
Dochody te stanowiły łącznie %. Pozostała część to opłaty lokalne – 0,14% oraz udział w
podatku dochodowym od osób prawnych – 0,54%. W strukturze dochodów transferowych
większy udział miał rodzaj subwencja ogólna – 23,61%, a dotacje celowe miały w 3 razy
mniejszy udział niż subwencje, wyniosły w 2019 roku 7,19%.
12

W 2020 roku w strukturze dochodów własnych Gminy Koniecpol największy udział


stanowiły pozostałe dochody własne – 41,77%, udział podatku dochodowego od osób
fizycznych – 15,35%, podatki lokalne – 9,99%. Dochody te stanowiły łącznie 67,11%.
Pozostała część to opłaty lokalne – 0,14% oraz udział w podatku dochodowym od osób
prawnych – 0,59%. W dochodach transferowych większy udział miała subwencja ogólna –
23,80%, a dotacje celowe prawie w 3 razy mniejszy udział – 8,36%.
W 2021 roku w strukturze dochodów własnych Gminy Koniecpol największy udział
stanowiły pozostałe dochody własne – 28,64%, udział podatku dochodowego od osób
fizycznych – 16,86%, podatki lokalne – 23,45%. Dochody te stanowiły łącznie %. Pozostała
część to opłaty lokalne – 0,11% oraz udział w podatku dochodowym od osób prawnych –
0,34%. W dochodach transferowych większy udział miały dotacje celowe – 23,45%,
natomiast subwencja ogólna wynosiła – 22,40%.

Tabela 2. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetów według klasyfikacji rodzajowej Gminy
Kłobuck w latach 2019-2021
Dynamika %
Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
(w tys. zł) Struktura %
2020/ 2021/ 2020/ 2021/
2019 2020 2021 2019 2020 2021 2019 2019 2019 2020
I. Dochody własne 45 999,05 48 482,78 58 548,19 50% 47% 54% 105% 127% 105% 121%

1. Podatki lokalne 16 084,60 16 771,32 15 462,69 17% 16% 14% 104% 96% 104% 92%

2. Opłaty lokalne 822,34 857,10 425,39 1% 1% 0% 104% 52% 104% 50%

3. Udział w PIT 21 933,17 20 620,77 22 749,61 24% 20% 21% 94% 104% 94% 110%

4. Udział w CIT 304,17 443,53 885,11 0% 0% 1% 146% 291% 146% 200%


5. Pozostałe dochody 143% 278% 143% 194%
własne 6 854,78 9 790,05 19 025,40 7% 10% 18%
II. Dochody 117% 107% 117% 92%
transferowe 46 305,00 54 126,55 49 689,72 50% 53% 46%
1. Subwencja ogólna 17 024,88 17 105,60 17 938,07 18% 17% 17% 100% 105% 100% 105%
2, Dotacje celowe 29 280,12 37 020,94 31 751,65 32% 36% 29% 126% 108% 126% 86%
III. Dochody 100% 100% 111% 117% 111% 105%
budżetowe ogółem 92 304,05 102 609,33 108 237,91 100%
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

Analizując strukturę dochodów budżetowych ogółem Gminy Kłobuck możemy


zaobserwować iż w roku 2019 i 2020 dochody transferowe dominują nad dochodami
własnymi, lecz nie jest to drastyczna dominacja. Wyższy udział dochodów transferowych nad
własnymi świadczy o niskiej samodzielności finansowej Gminy Kłobuck. Tylko w roku 2021
sytuacja ta się odwraca, a więc następuje progresja dochodów własnych nad transferowymi.
13

Obrazuje to, że na przestrzeni analizowanych lat samodzielność finansowa wzrasta.


Najbardziej ustabilizowanym rokiem pod względem samodzielności finansowej wykazuje się
rok 2019, ponieważ dochody własne stanowią 50% dochodów budżetowych ogółem, a więc
jednostka realizuje swoje wydatki i sama decyduje na co je przeznacza.

STRUKTURA PROCENTOWA DOCHODÓW WŁASNYCH I


TRANSTEROWYCH 2019-2021

100%
90% 50% 53% 46%
80%
70%
60%
50%
40% 50% 47% 54%
30%
20%
10%
0%
2019 2020 2021

I. Dochody własne II. Dochody transferowe

Wykres 7. Struktura procentowa dochodów własnych i transferowych w latach 2019-2021


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 2

Analizując dynamikę dochodów budżetowych możemy zauważyć, że tylko udział w PIT


charakteryzuje się indeksem poniżej 100%, a więc mamy do czynienia z ujemną dynamika,
lecz z rosnącym trendem ponieważ wartości z roku na rok są wyższe. Poszczególne sekcje
dochodów budżetowych charakteryzują się dodatnim tempem zmian w ciągu trzech
badanych okresów. W większości wartości nie wykazywały bardzo drastycznych zmian oraz
nie wyróżniały się na tle innych. W sekcji udział w CIT w roku 2021/2019 następuje
apogeum wzrostu. Największym udziałem w dochodach własnych Gminy Kłobuck wykazuje
się w każdym roku udział w PIT. W dochodach transferowych natomiast przeważają dotacje
celowe, których w każdym z analizowanych okresów jest o około 20% więcej od subwencji
ogólnej. Oznacza to, że jednostka otrzymuje więcej środków, które muszą zostać
przeznaczone na konkretny cel. Procentowy udział poszczególnych składowych dochodów
budżetowych ogółem został zilustrowany na poniższym wykresie.
14

STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH, SUBWENCJI OGÓŁEM


ORAZ DOTACJI CELOWCH GMINY KŁOBUCK

100% 29%
32% 36%
90%
80%
18% 17%
70% 17%
60%
50%
40% 50% 54%
47%
30%
20%
10%
0%
2019 2020 2021

I. Dochody własne 1. Subwencja ogólna 2, Dotacje celowe

Wykres 8. Struktura dochodów własnych, subwencji ogółem oraz dotacji celowych Gminy Kłobuck w latach
2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 2

STRUKTURA DOCHODÓW W GMINIE KŁOBUCK W


LATACH 2019-2021

100%
32% 29%
90% 36%

80%
70% 17%
18%
17%
60%
7% 18%
0% 10%
50% 0% 1%
40% 24%
20% 21%
30% 1% 1% 0%
20% 17% 16% 14%
10%
0%
2019 2020 2021
1. Podatki lokalne 2. Opłaty lokalne 3. Udział w PIT 4. Udział w CIT
5. Pozostałe dochody własne 1. Subwencja ogólna 2, Dotacje celowe
Wykres 9. Struktura dochodów w Gminie Kłobuck w latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 2
STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH, STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH, DOTACJI STRUKTURA DOCHODÓW WŁASNYCH,
SUBWENCJI OGÓLNEJ I DOTACJI CELOWYCH CELOWYCH I SUBWENCJI OGÓLNEJ GMIN SUBWENCJI OGÓŁEM ORAZ DOTACJI CELOWCH
GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021 OGÓŁEM W LATACH 2019-2021 GMINY KŁOBUCK w latach 2019-2021
43% 44% 45%
80.00% 69.20% 70.65% 45.00% 60% 54%
67.84% 50%
40.00% 34.20% 34.80% 47%
70.00%
30.50% 50%
60.00% 35.00%
36%
30.00% 25.00% 40% 32%
50.00% 22.50% 21.20% 29%
25.00%
40.00% 30%
23.61% 23.80% 22.40% 20.00% 18%
30.00% 17% 17%
15.00% 20%
20.00% 7.19% 8.36% 10.00%
6.95%
10%
10.00% 5.00%
0.00% 0.00% 0%
2019 2020 2021 2019 2020 2021 2019 2020 2021

Dochody własne 1. Subwencja ogólna 2, Dotacje celowe Dochody własne Dotacje celowe Subwencja ogólna I. Dochody własne 1. Subwencja ogólna 2, Dotacje celowe

Wykres 10. Struktura dochodów własnych, subwencji ogólnych Wykres 11. Struktura dochodów własnych, subwencji ogólnych Wykres 12. Struktura dochodów własnych, subwencji ogółem i
dotacji

i dotacji celowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. i dotacji celowych Gmin ogółem w latach 2019-2021. celowych Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli .. Źródło: https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli…
16

Dane zilustrowane na wykresach 10 i 11 charakteryzują strukturę procentową podziału dochodów własnych, subwencji ogólnych i
dotacji celowych w latach 2019-2021. W Gminie Koniecpol dochody własne stanowiły ponad połowę dochodów transferowych, ich udział
procentowy oscylował w przedziale 69,2 – 70,65%. W dochodach transferowych Gminy Koniecpol dominowała subwencja ogólna i w roku 2019
stanowiła 23,61%, w roku 2020 - 23,80% natomiast w 2021 – 22,40% dochodu ogółem.
W Gminie Kłobuck dochody własne i transferowe były niemalże równe. W dochodach transferowych dominowały dotacje celowe i w
roku 2019 stanowiły - 32%, w roku 2020 – 36%, a w roku 2021 - 29% dochodu ogółem.
Dane zilustrowane na wykresie 11 charakteryzują strukturę dochodów własnych, dotacji i subwencji ogólnej Gmin ogółem w latach 2019-
2021. Dochody transferowe dominowały w badanym okresie, ich udział procentowy oscylowały w przedziale 55-56,7%. Natomiast udział
dochodów własnych był znacznie niższy i oscylował w przedziale 43,4 – 44,5%. W dochodach transferowych gmin ogółem dominowały dotacje
celowe w roku 2019 stanowiły 34,2%, w roku 2020 – 34,8%, a w roku 2021 były najwyższe i stanowiły 44,5%.
Na podstawie przedstawionych wykresów można zatem wywnioskować, iż Gmina Koniecpol w porównaniu do gmin ogółem w badanym
okresie charakteryzują się wysokim stopniem samodzielności dochodowej.
17
Tabela 3. Porównanie tempa zmian dochodów budżetowych w układzie rodzajowym Gminy
Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
Gmina Koniecpol- Tempo zmian % Gmina Kłobuck- Tempo zmian %
Indeksy Indeksy Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe jednopodstawowe łańcuchowe
2020 2021 2001 2021/ 2020 2021/2 2020/2 2021
/2019 /2019 /2019 2020 /2019 019 019 /2020
I. Dochody -4% +27% -4% +33% +5% +27% +5% +21%
własne
1. Podatki -7% +103 -7% +119% +4% -4% +4% -8%
lokalne %
2. Opłaty 0% 0% 0% 0% +4% -48% +4% -50%
lokalne
3. Udział w +6% +48% +6% +40% -6% +4% -6% +10%
PIT
4. Udział w +6% -22% +6% 74% +46% +191% +46% +100
CIT %
5. Pozostałe -7% +3% -7% +10% +43% +178% +43% +94%
dochody własne
II. Dochody +2% +19% +2% +16% +17% +7% +17% -8%
transferowe
1. Subwencja -1% +18% -1% +20% 0% +5% 0% +5%
ogólna
2. Dotacje celowe +14% +20% +14% +6% +26% +8% +26% -14%
III. Dochody -2% +24% -2% +27% +11% +17% +11% +5%
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.

Na podstawie Tabeli 3 była dokonana szczegółowa analiza obliczonych wskaźników


dochodów budżetowych i porównanie otrzymanych wyników dla Gmin Koniecpol i Kłobuck.
Największy wzrost tempa zmian w Gminie Koniecpol widzimy w dochodach własnych – dział
Podatki lokalne: w 2021 roku do 2019 r. wzrost o 103% oraz wzrost o 119 % w 2021 roku w
porównaniu do roku 2020. Natomiast największy spadek tempa zmian widzimy też w
dochodach własnych – dział Udział w CIT: w 2021 roku w porównaniu do 2019 roku spadek
wyniósł 22%. Pozostałe działy nie wykazywały dużych zmian albo tempo zmian wynosiło 0%
na przykład w dziale Opłaty lokalne. W Gminie Kłobuck jest podobna sytuacja do Gminy
Koniecpol. Największy wzrost tempo zmian jest widzialny w dochodach własnych – dział
Udział w CIT: w 2021 roku w porównaniu 2019 roku wzrost wyniósł 191%. Również duże
wzrosty tempo zmian wykazywał dział Pozostałe dochody własne: w 2021 roku w
porównaniu do roku 2019 wzrost wykazywał 178%. Natomiast największy spadek widzimy w
dziale Opłaty lokalne: w 2021 roku w porównaniu do roku 2020 spadek wyniósł 50%, w roku
2021 do 2019r. spadek wykazywał się na poziomie 48%.
19

Tabela 4. Porównanie zmiany bezwzględnej i współczynnika zmienności dochodów budżetowych w


układzie rodzajowym Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
Śre Odc Ws Śred Odc
Gmina Gmina
dnia hylenie półczynn nia hylenie
Koniecpol – zmiana Kłobuck – zmiana Wsp
arytmety standard ik arytmetyc standard
bezwzględna bezwzględna ółczynnik
czna owe zmienno zna owe
zmiennoś
Gmi Gmi ści
Gmi ci Gmina
na na Gmina Gmin
(w zł) (w zł) na Kłobuck
Koniecp Koniecpo Koniecp a Kłobuck
Kłobuck
ol l ol
20
202 202 20
20- 2019-2021 2018-2020
0-2019 1-2020 21-2020
2019
I. 24 10
Dochod - 499 311 548, 1,7 5101 664 13,03
y
83729 06540 17,44 12 6% 0008,09 5326,42 %
1329 ,32
własne ,3 7,6
II.
Dochod 78 -
117 182 562 30, 5004 392 7,84
y 295 21549 44368 96,42 8,34 76% 0421,59 2550,56 %
transfe 89,27
,4 28,3
rowe
III.
Dochod 10 56
y - 122 494 556 11, 1010 808
budżet
30527 28579 14,20 5,01 26% 50429,7 0506,42
8%
1035 88,59
owe 9 ,27
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.

W kolejnej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny dochodów budżetowych


ogółem z podziałem na dochody bieżące i majątkowe w Gminie Koniecpol oraz Gminie
Kłobuck. Analizę przeprowadzono w oparciu o informacje ze sprawozdań z wykonania
budżetów w latach 2019-2021, które pozwalają na ocenę sytuacji finansowej tych
podmiotów. We wstępnej analizie, dokonując analizy pionowej dochodów budżetowych
ogółem, określono udział procentowy dochodów bieżących i majątkowych w dochodach
budżetowych ogółem. Szczegółowe dane dotyczące Gmin przedstawiono w tabeli 5 oraz 6.
Kolejne dwie tabele dotyczą porównania analizowanych Gmin.
Tabela 5. Analiza pionowa i pozioma dochodów bieżących i majątkowych Gminy Koniecpol w
latach 2019-2021
Dynamika %
(w tys. zł) Struktura % Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
202 202
0/ 1/ 202 20
2019 2020 2021 2019 2020 2021
201 201 0/2019 21/2020
9 9
I. 3876 402 465 8 8 8 104 120 10 11
Dochody bieżące 5 28 04 4% 9% 1% % % 4% 6%
20

II. Dochody 474 107 1 1 1 149 66 22


7243 66%
majątkowe 5 58 6% 1% 9% % % 7%
III. Dochody 4600 449 572 1 1 1 124 98 12
98%
budżetowe ogółem 8 73 62 00% 00% 00% % % 7%
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych G miny Koniecpol.

W tabeli 5 przedstawione zostały dane dotyczące dochodów bieżących i majątkowych


Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. W poziomie dochodów Gminy Koniecpol obserwuje
się tendencję wzrostową w roku 2020 w porównaniu do 2019 roku i spadek w roku 2021 w
porównaniu do 2020 roku.

Dochody budżetu w Gminie Koniecpol w 2019 roku zostały wykonane w kwocie 46 008
tys. zł, co daje 99,15%, a w 2020 roku – 44 973 tys. zł, czyli w 98,80% planowanych
dochodów., natomiast w 2021 roku zostały wykonane w kwocie 57 262 tys. zł, czyli w 98,27%
planowanych dochodów.

Dochody wykonane z podziałem na bieżące i majątkowe przedstawiają się następująco:


2019 rok: dochody bieżące 38 765 tys. zł, co stanowi 100,98% planu dochodów bieżących,
dochody majątkowe 7 243 tys. zł, co stanowi 90,39% planu dochodów majątkowych, rok
2020: dochody bieżące 40 228 tys. zł, co stanowi 99,05% planu dochodów bieżących,
dochody majątkowe 4 745 tys. zł, co stanowi 96,70 % planu dochodów majątkowych, rok
2021: dochody bieżące 46 504 tys. zł, co stanowi 101,29% planu dochodów bieżących,
dochody majątkowe 10 758 tys. zł, co stanowi 87,06% planu dochodów majątkowych.

STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH


GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021
100%
16% 11%
90% 19%
80%
70%
60%
50%
84% 89%
40% 81%
30%
20%
10%
0%
2019 2020 2021

I. Dochody bieżące II. Dochody majątkowe


21

Wykres 13. Struktura dochodów budżetowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 5

Udział dochodów bieżących względem dochodów ogółem dominował w porównaniu do


dochodów majątkowych w strukturze dochodów budżetowych. Z każdym rokiem dochody te
wzrastały, w roku 2019r. – 38 765 tys. zł, w 2020 r. – 40 228 tys. zł natomiast w 2021 – 46
504 tys. zł. W 2021 roku w stosunku do 2020 roku dochody bieżąc wzrosły o 16%, natomiast
w stosunku do roku 2019 wzrosły o 20%. W badanym okresie dynamika dochodów bieżących
odnotowała dynamiczny wzrost.
Dochody majątkowe kształtują się w przedziale 11-19% Jest to niewielka część dochodów
budżetowych ogółem. Dochody majątkowe w roku 2021 w stosunku do 2020 roku wzrosły o
127%, jak i również w stosunku do roku 2019 odnotowano wzrost o 49%. W każdym z
badanych okresów dynamika dochodów majątkowych odnotowała wzrost.

Tabela 6. Analiza pionowa i pozioma dochodów bieżących i majątkowych Gminy Kłobuck w latach
2019-2021
Dynamika %
Indeksy
Indeksy łańcuchowe
jednopodstawowe
20
2021/ 2020/ 2021/
2019 2020 2021 2019 2020 2021 20/201
2019 2019 2020
9
I. 8 9 1
Dochod 8 6 05 96 94 10
98% 119% 109% 110%
y 675, 648,4 849,3 % % 9%
bieżące 87 7 2
II.
Dochod 3 5 2
16
y 628, 960,8 388,5 4% 6% 2%
4%
66% 164% 40%
majątko 18 6 9
we
III. 10 10
Dochod 9 1 1 0% 0%
y 11
budżeto
2 02 08 100%
1%
117% 111% 105%
we 304, 609,3 237,9
ogółem 05 3 1
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

Struktura dochodów bieżących nad dochodami majątkowymi w Gminie Kłobuck wykazuje


diametralne zmiany. Amplituda pomiędzy tymi dwoma rodzajami dochodów jest wysoka. .
W ciągu badanych lat najniższą wartość dotyczącą dochodów majątkowych obserwuje się w
22

roku 2021-2%. Dochody bieżące nie wykazują drastycznych zmian w ujęciu dynamicznym.
Indeksy te są dodatnie z trendem rosnącym. Natomiast przy dochodach majątkowych, gdzie
jednocześnie występuje apogeum wzrostu w badanych latach 2020/2019 zarówno przy
indeksach jednopodstawowych jak i łańcuchowych można również dostrzec drastyczny
spadek dynamiki poniżej 100%, a nawet 50%. Procentowy udział dochodów bieżących oraz
majątkowych w stosunku do dochodów budżetowych ogółem został zilustrowany na
poniższym wykresie.

UDZIAŁ DOCHODÓW BIEŻĄCYCH I DOCHODÓW


MAJĄTKOWYCH W BUDŻECIE OGÓŁEM W GMINIE KŁOBUCK

4% 6% 2%
100%
90%
80%
70%
60% 96% 94% 98%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2019 2020 2021

I. Dochody bieżące II. Dochody majątkowe

Wykres 14. Udział dochodów bieżących i majątkowych w budżecie ogółem.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 6.
STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH
STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH STRUKTURA DOCHODÓW BUDŻETOWYCH GMIN GMINY KŁOBUCK W LATACH 2019-2021
GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021 OGÓŁEM W LATACH 2019-2021
100% 100% 120%
89% 92% 90% 89%
90% 84% 90%
81% 100%
80% 80%
70% 70%
80%
60% 60%
50% 50% 60%
40% 40% 96% 94% 98%
40%
30% 30%
19%
20% 16% 20%
11% 10% 20%11%
8%
10% 10%
0% Wykres 14. Struktura dochodów budżetowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. 0%
Wykres 15. Struktura dochodów budżetowych Gmin ogółem w latach 2019-2021 0% 4% 6% 2%
Wykres 16. Struktura dochodów budżetowych Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
2019 własne na podstawie 2020
Źródło: Opracowanie Tabeli 5 2021 2019 2020
Źródło: https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf 2021 2019
Źródło: 2020Tabeli 6
Opracowanie własne na podstawie 2021

I. Dochody bieżące II. Dochody majątkowe I. Dochody bieżące II. Dochody majątkowe I. Dochody bieżące II. Dochody majątkowe

Wykres 14 przestawia strukturę dochodów w podziale na bieżące i majątkowe Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. Na przestrzeni
wszystkich trzech lat badawczych można stwierdzić, iż w znacznym stopniu dominują dochody bieżące. Struktura dochodów bieżących miała
24

trend rosnący z roku 2019 do roku 2020 wzrosła o 5%, natomiast z roku 2020 do roku 2021 spadły o 8%. Dochody majątkowe były niższe i
stanowiły kolejno 16%, 11% i 19% w dochodach budżetowych.

Wykres 15 przestawia strukturę dochodów w podziale na bieżące i majątkowe Gminy Kłobuck w latach 2019-2021. Również w Gminie
Kłobuck dominowały dochody bieżące, ich struktura kształtowała się w roku 2019 na poziomie 96%, w roku 2020 – 94%, natomiast w 2021 była
najwyższa i wyniosła 98%. Struktura dochodów majątkowych stanowiła zaledwie 4% w roku 2019, w roku 2020 – 8%, natomiast w roku 2021
była najniższa i wyniosła 2%.

Wykres 16 przestawia strukturę dochodów w podziale na bieżące i majątkowe gmin ogółem w latach 2019-2021. Na przestrzeni wszystkich
trzech badanych lat znacznie dominują dochody bieżące. Ich udział w dochodach budżetowych ogółem wyniósł kolejno 92%, 90%, 89.%.
Dochody majątkowe stanowią zaledwie 8% dochodów budżetowych ogółem w 2019 roku. W kolejnym roku zauważamy tendencję wzrostową
i wskaźnik na poziomie 10%. Natomiast w roku 2021 jest najwyższy i wynosi 11%.
Tabela 7. Porównanie tempa zmian dochodów bieżących i majątkowych Gminy Koniecpol i
Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
Gmina X - Tempo zmian % Gmina Y - Tempo zmian %
Indeksy Indeksy łańcuchowe Indeksy Indeksy łańcuchowe
jednopodstawowe jednopodstawowe
2020/2 2021/2 2020/2 2021/2 2020/2 2021/2 2020/2 2021/2
019 019 019 020 019 019 019 020
I. +4% +20% +4% +16%
Dochody +9% +19% +9% +10%
bieżące
II. -34% +49% -34% +127%
Dochody
+64% -34% +64% -60%
majątko
we
III. -2% +24% -2% +27%
Dochody
budżeto +11% +17% +11% +5%
we
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.

Tabela 7 przedstawia, iż w obydwóch gminach dochody bieżące w każdym z badanych lat


były na plusie. Świadczy to o tym, że dochody bieżące wzrastały i były coraz większe za
równo w gminie Kłobuck jak i w Koniecpolu. W gminie Koniecpol dochody bieżące były aż o
20% większe w roku 2021 porównując do 2019 roku. W Kłobucku przedstawia się do bardzo
podobnie bo wzrost wynosi 19%. Struktura dochodów majątkowych prezentuję się inaczej.
Porównując w gminie Koniecpol rok 2020 do roku 2019 mamy spadek dochodów o 34%
oznacza to, że były o wiele mniejsze przypływy funduszy majątkowych. Natomiast gdy
spojrzymy na przyrównanie roku 2021 do 2020 widzimy ogromny przyrost dochodów
majątkowych bo jest to aż 127%. Więc gdy patrzymy na porównanie badanych 3lat to
widzimy wzrost o 49%. Dochody majątkowe w Kłobuck prezentują się następująco. Rok 2020
do 2019 był na plusie i wynosił 64%, natomiast rok 2021 do 2020 był już ujemny i wynosił
60%. Gdy patrzmy na rok 2021 z porównaniem do 2019 to dochody majątkowe niestety były
ujemne. Dochody budżetowe ogółem na przestrzeni badanych 3 lat prezentowały się lepiej
w gminie Kłobuck i były one zawsze plusie. Natomiast w gminie Koniecpol porównując rok
2020 do 2019 mogliśmy zauważyć ujemny tempo zmian.

Gmina Gmina Kłobuck – Średnia Odchylenie Współczynnik Średnia Odchylenie Współczynnik


Koniecpol – zmiana bezwzględna arytmetyczn standardowe zmienności arytmetyczna standardowe zmienności
26

zmiana
a
bezwzględna Gmina Gmina
Gmina Gmina Koniecpol Gmina Gmina Kłobuck
(w zł) (w zł)
Koniecpol Koniecpol Kłobuck Kłobuck
2020- 2021- 2021-
2020-2019 2019-2021 2019-2021
2019 2020 2020
I. Dochody 1463 6276 7972601 9200844 41832,34 3356,93 8,02% 97057886 8594040 0,0885455
bieżące
II. - 6013 2332677 -
Dochody 2498 3572265 7581,86 2466,29 32,53% 3992543,8 1813791,5 0,4542947
majątkowe
III. - 12289 10305279 5628579
Dochody 1035 49414,20 5565,01 11,26% 101050430 8080506,4 0,0799651
budżetowe
ogółem

Tabela 8. Porównanie zmiany bezwzględnej i współczynnika zmienności dochodów budżetowych Gminy


Koniecpol i Gminy Kłobuck w podziale na bieżące i majątkowe w latach 2019-2021
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.

Za równo w gminie Koniecpol jak i w gminie Kłobuck współczynnik zmienności przy


dochodach bieżących wynosi tylko 8% oznacza to, że zmienność jest bardzo niska. Dzięki
temu możemy stwierdzić, że zróżnicowanie wartość dochodów bieżących niebyło zbyt duże.
Współczynnik zmienności dochodów majątkowych w Koniecpolu wynosi prawie 33%,
natomiast w Kłobucku 45%. Oby dwie gminy miały silną zmienność natomiast jest ona
większa w gminie Kłobuck. Świadczy to o tym, że zróżnicowanie wartość dochodów
majątkowych na przestrzenni badanych lat było większe w Kłobucku niż Koniecpolu. Gdy,
spojrzymy na dochody ogółem w obu gminach ten procent jest nie wielki czyli zmienność
była niewielka i nieznaczna.

W poniższej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny poszczególnych


działów klasyfikacji budżetowej dochodów budżetowych w Gminie Koniecpol i Gminie
Kłobuck. Analizę przeprowadzono w oparciu o informacje ze sprawozdań z wykonania
budżetów w latach 2019-2021, które pozwalają na ocenę sytuacji finansowej tych
podmiotów w pojedynczych działach. We wstępnej analizie, dokonując analizy pionowej
określono udział procentowy poszczególnych działów w dochodach budżetowych ogółem.
Szczegółowe dane przedstawiono w tabeli 9 i 10.
Tabela 9. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetowych według głównych działów klasyfikacji budżetowej Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Dynamika %
Nazwa i numer (w tys. zł) Struktura %
Indeksy jednopodstawowe Indeksy jednopodstawowe
działu
2019 2020 2021 2019 2020 2021 2020/2019 2021/2019 2020/2019 2021/2020
010 – Rolnictwo i
łowiectwo
370,51671 385,77177 371,29662 0,81% 0,86% 0,65% 104% 100% 104% 96%
600 - Transport i
łączność
1417,06591 950,50843 20 3,08% 2,11% 0,03% 67% 1% 67% 2%
630 - Turystyka 70,2 - - 0,15% - - - - - -
700 -
Gospodarka 469,67748 190,83307 3903,41328 1,02% 0,42% 6,82% 41% 831% 41% 2045%
mieszkaniowa
710 - Działalność
usługowa
2 2 2 0,00% 0,00% 0,00% 100% 100% 100% 100%
750 -
Administracja 202,10758 135,27823 381,09055 0,44% 0,30% 0,67% 67% 189% 67% 282%
publiczna
751 - Urzędy
naczelnych organów 74,01407 71,28799 2,073 0,16% 0,16% 0,00% 96% 3% 96% 3%
władzy
państwowej,
kontroli i ochrony
prawa oraz
sądownictwa

752 - Obrona
narodowa
0,3 0,8 0,4 0,00% 0,00% 0,00% 267% 133% 267% 50%

754 -
Bezpieczeństwo
publiczne i ochrona
44,35173 300 3,06624 0,10% 0,67% 0,01% 676% 7% 676% 1%
przeciwpożarowa
756 - Dochody od
11986,4689 14960,5861
osób prawnych, od 12025,24835 26,05% 26,74% 26,13% 100% 125% 100% 124%
osób 4 3
fizycznych i od
innych jednostek
nieposiadających
28

osobowości prawnej
oraz
wydatki
związane z ich
poborem
758 - Różne 12238,1890 20235,6805
rozliczenia
12734,98271 26,60% 28,32% 35,34% 104% 165% 104% 159%
5 3
801 - Oświata i
wychowanie
1677,90794 1355,29417 1394,24801 3,65% 3,01% 2,43% 81% 83% 81% 103%
851 - Ochrona
zdrowia
0,97774 3,71186 43,6753 0,00% 0,01% 0,08% 380% 4467% 380% 1177%
852 - Pomoc
społeczna
699,00276 776,01083 1410,834 1,52% 1,73% 2,46% 111% 202% 111% 182%
853 - Pozostałe
zadania w zakresie 18,525 322,5991 102,40997 0,04% 0,72% 0,18% 1741% 553% 1741% 32%
polityki społecznej
854 - Edukacyjna
opieka wychowawcza
104,94 79,681 75,81525 0,23% 0,18% 0,13% 76% 72% 76% 95%
11784,1110 12608,8692
855 - Rodzina 12779,25116 25,61% 28,42% 22,02% 108% 107% 108% 99%
4 3
900 -
Gospodarka
komunalna i ochrona
3743,36503 2824,08805 1808,86609 8,14% 6,28% 3,16% 75% 48% 75% 64%
środowiska
921 - Kultura i
ochrona dziedzictwa 1081,79477 6,20133 970,94379 2,35% 0,01% 1,70% 1% 90% 1% 15657%
narodowego
926 - Kultura
fizyczna
22,17426 29,17053 25,97373 0,05% 0,06% 0,05% 132% 117% 132% 89%
III. Dochody 46007,6900 57261,5952
budżetowe ogółem
44972,17858 100,00% 100,00% 100,00% 98% 124% 98% 127%
1 6
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.
29

W tabeli 9 zostały przedstawione dane dotyczące dochodów budżetowych według głównych działów klasyfikacji budżetowej Gminy
Koniecpol w latach 2019-2021.
Dochody działu 010 - „Rolnictwo i łowiectwo” wyniosły w 2019 roku – 370,51671 tys. zł, w 2020 roku 385,77177 tys. zł, natomiast w 2021
roku – 371,29662 tyś.zł. Udział tych dochodów w dochodach ogółem jest niewielki i w roku 2019 roku wynosił 0,81%, w 2020 roku 0,86%, a w
2021 roku spadł do 0,65%. O dynamice zmian można powiedzieć, że nastąpił dynamiczny wzrost w 2020 roku o 4,12% w stosunku do roku
2019, natomiast w 2021 roku w porównaniu do 2020 roku nastąpił spadek o 2,75%.
Dochody działu 600 – „Transport i łączność” wyniosły w 2019 roku – 1417,06591 tys. zł, w roku 2020 – 950,50843 tys. zł, a w roku 2021 roku
dochody tego działa wyniosła 20 tyś. zł. Udział tych dochodów w dochodach ogółem był niski i w 2019 roku wyniósł 3,08%, w roku 2020 -
2,11%, natomiast w 2021 roku nastąpił spadek i udział wyniósł – 0,03%. Jeśli chodzi o dynamikę zmian to w roku 2020 w stosunku do roku 2019
nastąpił spadek o 32,2%, a w 2021 roku w stosunku do roku 2020 spadek o 97,90%. W latach 2019 -2020 obserwuje się wysoki poziom
dochodów z tytułu dochodów w tym dziale ze względu na otrzymane dotacje sfinansowane realizacji zadań inwestycyjnych na drogach.
W dziale 630 – „Turystyka” w 2019 roku dochody wyniosły 70,2 tys. zł, w 2020 i 2021 roku dochodów tego działu Gmina nie miała. Struktura
dochodów w dochodów ogółem wynosi w 2019 roku 0,15%. W 2019 roku Gmina dostała dotacje ze środków UE i z budżetu państwa na
projekty przy zbiorku wodnym.
W dziale 700 – „Gospodarka mieszkaniowa” w 2019 roku uzyskano dochody w kwocie 469,67748 tys. zł, w 2020 roku 190,83307 tys. zł,
natomiast w 2021 roku ta kwota wyniosła 3903,41328 tyś. zł. Udział tych dochodów w dochodach ogółem w poszczególnych latach był
znacząco różny i w 2019 roku wyniósł 1,02%, w 2020 roku 0,42%, natomiast w 2021 roku – 6,82%. Jeśli chodzi o dynamikę zmian to w każdym
okresie była ona wcale różna. Prezentuje się ona następująco: w 2021 roku w stosunku do 2020 roku nastąpił wzrost wynoszący 1945,46%, w
roku 2020 w stosunku do 2019 roku spadek wyniósł 59,37%.
30

W dziale 710 – „Działalność usługowa” dochody w roku 2019 wyniosły 2 tys. zł, w 2020 roku – 2 tys. zł, w roku 2021 – 2 tys. zł. Udział w
poszczególnych latach prezentuje się następująco w 2019 roku – 0,0043%, w 2020 roku – 0,0044%, w 2021 roku – 0,0035%. Tak niewielki udział
działalności usługowej w dochodach ogółem świadczy o tym, że gmina nie prowadzi działalności w tym kierunku. Dochody w tym dziale były
otrzymane z dotacji w wysokości 2 000 zł i w całości przeznaczona na utrzymanie grobów wojennych.
Dział 750 – „Administracja publiczna” w 2019 roku uzyskano dochody w wysokości 202,10758 tys. zł, w 2020 roku – 135,27823 tys. zł, a w
roku 2021 – 381,09055 tyś. zł. Struktura w poszczególnych latach była prawie na jednym poziomie i w 2019 roku udział dochodów tego działu w
dochodach ogółem wyniósł 0,44%, w 2020 roku nastąpił spadek ich udziału i wynosiły one 0,30%, w 2021 roku odnotowano wzrost i udział
wyniósł 0,67%. Dynamika dochodów tego działu przedstawia się następująco: w 2020 roku w stosunku do roku odnotowano spadek o 33,07%,
w 2021 roku w porównaniu do 2020 roku był wzrost o 181,71%.
Dochody działu 751 – „Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony praw oraz sądownictwa” w badanych latach
2019-2021 były na różnym poziomie i w poszczególnych latach kształtowały się na takim poziomie: 2019r. – 74,01407 tyś. zł, 2020r. – 71,28799
tyś. zł, 2021r. – 2,073 tyś. zł. Udział tych dochodów w dochodów ogółem w tych latach wyniósł odpowiednio: 0,16%, 0,16% i 0,0036%. Można
zauważyć spadkową tendencję dynamiki tych dochodów. Większy udział w tych dochodach mają dotacje przeznaczone na wybory w Gminie.
Dział 752 – „Obrona narodowa” przyniósł dochody w 2019 roku w wysokości 0,3 tys. zł, w 2020 roku - 0,8 tys. zł, w 2021r. – 0,4 tyś. zł.
Udział tych dochodów jest niewielki w strukturze ogólnej i wynosi kolejno: w 2019 i 2021 roku – 0,0007%, w roku 2020 – 0,0018%. Tempo
zmian w roku 2020/2019 wykazało wzrost o 166,67% natomiast w roku 2021/2020 był spadek o 50%. Wyższe dochody w 2020 roku związane z
większą kwotą dotacji przeznaczoną na organizację szkoleń obronnych.
Dział 754 – „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa” w 2019 r. opiewał na dochody w wysokości 44,35173 tys. zł, w roku
2020 wyniosły 300 tys. zł, natomiast w roku 2021 – 3,06624 tyś. zł. Można zauważyć, że udział tych dochodów w dochodach ogółem
kształtował się na różnym poziomie i w 2019 r. 0,10%, w 2020 r. 0,67%, a w 2021r. – 0,01%. Jeśli chodzi o dynamikę to w 2020 r. w stosunku do
31

2019 nastąpił dynamiczny wzrost o 576,41%, w 2021 roku w porównaniu do 2019r. spadek równał się 93,09%, a w roku 2021/2020 tez był
spadek, który wyniósł 98,98%.
Dział 756 - „Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki
związane z ich poborem” przyniósł dochody w 2019 r. w kwocie 11986,46894 tys. zł, w roku 2020 w kwocie 12025,24835 tys. zł, a w roku 2021
– 14960,5861 tyś. zł. Udział dochodów tego działu utrzymywał się na podobnym poziomie. Struktura prezentuje się następująco: rok 2019-
26,05%, rok 2020- 26,74%, a rok 2021 – 26,13%. Jeśli chodzi o dynamikę to w 2020 r. w stosunku do roku 2019 nastąpił wzrost o 0,32%, w roku
2021-2020 wzrost wyniósł 24,41%, w roku 2021 w porównaniu do 2019 wzrost równał się 24,81%. Największy udział w dochodach tego działu
mają dochody powiązane z udziałem Gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dział 758- „Różne rozliczenia” w 2019 r. zrealizowano je w kwocie 12 238,1891 tys. zł, w roku 2020 w kwocie 12 734,9827 tys. zł, a w roku
2021 – 20235,6805 tyś. zł. Udział dochodów z tego działu w poszczególnych latach miał trend rosnący i wyniósł kolejno w 2019 r.- 26,60%, w
2020r. – 28,32%, a w roku 2021 – 35,34%. Można zauważyć, że dochody tego działu, zaraz po dochodach z działu „756 Dochody od osób
prawnych, od osób fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem”, stanowią
większy udział, jeśli chodzi o udział w strukturze dochodów ogółem. Dynamika prezentowała się następująco w roku 2020/2019- nastąpił
wzrost o 4,06%, w roku 2021/2020 również wystąpił wzrost, który wyniósł 58,90%, a w stosunku 2021/2019 wzrost oscylował na poziomie
65,35%. Największe wpływy w latach 2019-2021 tym dziale stanowią wpływy z subwencji ogólnej części oświatowej i wyrównawczej i w roku
2019 również części równoważącej.
Dochody działu 801 – „Oświata i wychowanie” zostały w 2019 r. zrealizowane w kwocie 1 677,90794 tys. zł, w 2020 r. w kwocie 1 355,29417
tys. zł, a w 2021r. w kwocie 1394,24801 tyś. zł. Struktura tych dochodów w każdym z okresów była prawie na tym samym poziomie i w 2019 r.
udział tych dochodów w ogólnych dochodach wyniósł 3,65%, w roku 2020 - 3,01%, a w roku 2021 – 2,43%. Ogólny udział tych dochodów jest
niewielki i nie wykazywał jednostronnej tendencji. Jeśli chodzi o tempo zmian to w roku 2020 do 2019 odnotowano spadek w wysokości
32

19,23%, a w roku 2021-2020 nastąpił wzrost wynoszący 2,87%. Wysoka kwota dochodów danego działu w 2019 roku była spowodowana
wpływem dofinansowania na „Termomodernizację ZS” w wysokości 933 473,95 zł.
Dochody działu 851 – „Ochrona zdrowia” zostały w 2019 r. zrealizowane w kwocie 0,97774 tys. zł, w 2020 r. – 3,71186 tys. zł, natomiast w
roku 2021 – 43,6753. Jeśli chodzi o strukturę to wygląda ona następująco: w 2019 r.-0,0021%, rok 2020-0,0100%, rok 2021 -0,0763%. Można
zauważyć, że udział dochodów z tego tytułu jest niewielki. Jeśli analizować dynamikę to w roku 2020-2019 nastąpił wzrost dochodów z tego
tytułu o 279,64%, w roku 2021-2020 wzrost wyniósł 1076,64%.
Dział 852 – „Pomoc społeczna” to dochody budżetu pochodzące głównie z dotacji, i w 2019r. zrealizowano je w kwocie ogólnej 699,00276
tys. zł, w roku 2020 w kwocie 776,01083 tys. zł, a roku 2021 – 1410,834 tyś. zł. Dynamika prezentowała się następująco w roku 2020/2019
nastąpił wzrost o 11,02%, w roku 2021/2020 nastąpił wzrost i wyniósł on 81,81 %, w stosunku 2021/2019 wzrost oscylował na poziomie
101,84%, co na przestrzeni lat pozwala stwierdzić, że nastąpił wzrost dochodów z tego tytułu. Udział dochodów z tego działu w poszczególnych
latach wyniósł kolejno w 2019 r.- 1,52%; w 2020r. - 1,73%, a w roku 2021 – 2,46%. Największe wpływy w tym dziale były otrzymane z dotacji na
zasiłki stałe w latach 2019-2021.
Dział 853 - „Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej”. Do Gminy wpłynęły dochody o takich kwotach: w roku 2019 – 18,525 tyś zł, w
roku 2020 – 322,5991 tyś zł, w roku 2021 – 102,40997. Udział tych dochodów w dochodach ogółem wygląda następująco: w 2019r. – 0,04%, w
2020r. – 0,72%, a w 2021r. – 0,18%. Dynamika w tym dziale wykazała wzrost w 2020 roku w porównaniu do 2019 roku o 1641,43%, w 2021
roku w porównaniu do 2020r. odbył się spadek o 68,25%.
Dział 854 – „Edukacyjna opieka wychowawcza” w 2018 r. wykazał dochody w kwocie 104,94 tys. zł, w roku 2020 wyniosły 79,691 tys. zł, a w
roku 2021 – 75,81525. W poszczególnych latach widzimy spadek wpływów dochodów tego działu do dochodów ogółem. Ich udział w strukturze
dochodów ogółem prezentuje się następująco: 2019 r.-0,23%, 2020 r.-0,18%, 2021r. – 0,13%. Jeśli chodzi o dynamikę, to w roku 2020 w
stosunku do roku 2019 nastąpił spadek dochodów z tego tytułu o 24,07%, w roku 2021 w stosunku do roku 2020 odnotowano spadek o 4,85%.
33

Spadki dochodów z tego działu były spowodowane tym, że z roku na rok zmniejszały się dotację na zadania własne gminy, zgodnie z nazwą
rozdziału, na pomoc materialną dla uczniów.
Dział 855 – „Rodzina” w 2018 r. prezentuje dochody budżetu w kwocie ogólnej 11 784,111 tys. zł, a w roku 2020 w kwocie 12 779,2512 tys.
zł, a w 2021r. w kwocie 12608,8692 tyś. zł. Ich struktura wyniosła kolejno: 2019 r.- 25,61% ;2020 r. -28,42%; 2021r. – 22,02%, a więc
utrzymywała się na relatywnie podobnym poziomie. Dynamika odznaczała się wzrostami i spadkami w różnych latach: w roku 2020/2019
wzrost wyniósł on 8,44%, w roku 2021/2020 spadek wyniósł 1,33%, a w latach 2021-2019 wzrost wynosił 7%. Na wzrosty te miały rosnące
wpływy m.in. z wprowadzenia świadczenie wychowawczego, rządowego programu „Rodzina 500+” oraz z tytułu zwrotów nienależnie
pobranych świadczeń wychowawczych i odsetek od tych zwrotów. Mniejsze dochody uzyskano na „Kartę Dużej Rodziny”, a jeśli chodzi o
Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia
społecznego to w badanych okresach nie ulegały zmianom i oscylowały na podobnym poziomie. Jest do dział trzeci po wielkości udziału
dochodów zasilających budżet Gminy.
W dziale 900 – „Gospodarka komunalna i ochrona środowiska” w 2019 r. dochody zostały zrealizowany w kwocie 3 743,36503 tys. zł, w
roku 2020 w kwocie 2 824,08805 tys. zł, a w 2021r. – 1808,86609 tyś. zł. Udział tych dochodów w poszczególnych latach miał tendencję
spadkową. Struktura tych dochodów w latach 2019-2021 wygląda tak: w 2019r. - 8,14%, w 2020r. – 6,28%, w 2021r. – 3,16%. Jeśli chodzi
natomiast o dynamikę zmian to prezentuje się ona następująco: 2020/2019 r. spadek o 24,55%, w roku 2021/2020 spadek o 35,95%.
Największe wpływy w tym dziale dochodów były ze środków UE przeznaczone na budowę kanalizacji w Gminie Koniecpol.
Dział 921 – „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” prezentuje dochody w takich kwotach: w 2019r. – 1 081,79477 tyś. zł, w 2020 rok
na poziomie tylko 6,20133 tyś. zł, natomiast w 2021r. – 970,94379 tyś. zł. Struktura tych dochodów wykazała takie udziały w poszczególnych
latach: 2,35%, 0,01% i 1,70%.
34

W dziale 926 - „Kultura fizyczna” w 2019 r. uzyskano dochody w wysokości 22,17426 tys. zł, w roku 2020 w wysokości 29,17053 tys. zł, a w
roku 2021 w wysokości 25,97373 tyś. zł. Jeśli chodzi o strukturę to prezentuje się ona następująco: 2019r.-0,05%, 2020r.-0,06%, 2021r. – 0,05%.
Dynamika natomiast wynosiła: w roku 2020/2019 wzrost o 31,55%, a w roku 2021-2020 spadek wyniósł 10,96%, zaś w roku 2021- 2019 r.
odnotowano wzrost wynoszący 17,13%. Dochody tego działu składają się w większy stopniu z refundacji wynagrodzeń z Powiatowego Urzędu
Pracy i dochodów od dzirżawy.
35

STRUKTURA DOCHODÓW 1% Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE KONIECPOL 2019R.
0% 0% 0%
1%2%3%
8%
0%
26%
0%
26% 0%
0%

0%
26%
0%
2%
010 – Rolnictwo i łowiectwo 4% 600 - Transport i łączność
630 - Turystyka 700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalność usługowa 750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz
sądownictwa 752 - Obrona narodowa
754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 756 - Dochody od osób prawnych, od osób
fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz
wydatki związane z ich poborem 758 - Różne rozliczenia
801 - Oświata i wychowanie 851 - Ochrona zdrowia
852 - Pomoc społeczna 853 - Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej

Wykres 17.Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2019r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 9.
36

STRUKTURA DOCHODÓW Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE
0% 0%
6%
KONIECPOL
1% 0% 0% 1% 2020R.
0% 0%2%
27%
28%

0%
1%
28%
2%
0%
010 – Rolnictwo i łowiectwo 600 - Transport i łączność
630 - Turystyka 3% 700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalność usługowa 750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz
sądownictwa 752 - Obrona narodowa
754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 756 - Dochody od osób prawnych, od osób
fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz
wydatki związane z ich poborem 758 - Różne rozliczenia
801 - Oświata i wychowanie 851 - Ochrona zdrowia

Wykres 18. Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2020r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 9.
37

STRUKTURA DOCHODÓW Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE
22%
3% 2% 0% KONIECPOL
1% 0% 7%
1%
2021R.
0%
26%
0%
0% 2%
0%
2% 35%

010 – Rolnictwo i łowiectwo 600 - Transport i łączność


630 - Turystyka 700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalność usługowa 750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz
sądownictwa 752 - Obrona narodowa
754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 756 - Dochody od osób prawnych, od osób
fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz
wydatki związane z ich poborem 758 - Różne rozliczenia
801 - Oświata i wychowanie 851 - Ochrona zdrowia
852 - Pomoc społeczna 853 - Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej

Wykres 19. Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2021r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 9.
Tabela 10. Analiza pionowa i pozioma dochodów budżetowych według głównych działów
klasyfikacji budżetowej Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
stru
(w tys.z) Dynamika %
ktura %
Indeksy Indeksy
Nazwa i numer jednopodstawowe jednopodstawowe
działu 202
202 20 2 0/ 2021/ 2020/ 2021/
2019 2020 2019
1 20 021 201 2019 2019 2020
9
010 – rolnictwo i 2 256 3 0 953 94% 953% 10%
łowiectwo
272,85 0%
599,14 ,65 % % %
600- transport i 978 1 1 416 427% 416% 103%
łączność
229,01 953,74 0%
,67 % % %
700- gospodarka 1 1 2 2 2 117 121% 117% 104%
mieszkaniowa
2%
695,48 982,68 059,31 % % %
710- działalność 0,5 0 0 694 46% 694% 7%
usługowa
1,08 7,50 0%
0 % % %
750-administracja 261, 0 0 132 85% 132% 64%
publiczna
308,79 407,15
12
0%
% % %
751- Urzędy 99 3% 99% 3%
naczelnych organów %
władzy państwowej, 0 0
kontroli i ochrony
136,76 135,07 4,27 0%
% %
prawa oraz
sądownictwa
752-Obrona 0 0 171 105% 171% 61%
Narodowa
0,30 0,51 0,32 0%
% % %
754- 346 215% 346% 62%
Bezpieczeństwo 0 0 %
publiczne i ochrona
0,70 2,42 1,51 0%
% %
przeciwpożarowa
756- Dochody od 99 110% 99% 111%
osób prawnych, osób %
fizycznych i od innych
39 38 43 3 4
jednostek nie
722,45 145,69
42%
posiadających 169,69 8% 0%
osobowości
prawnej
758- Różne 17 18 21 1 2 109 127% 109% 117%
rozliczenia 697,90 801,06
19%
113,44 8% 0% %
801- Oświata i 2 3 2 3 85 108% 85% 127%
wychowanie
2 383,06
031,18
3%
799,18 % % %
851- Ochrona 21,8 0 0 361 2241 361% 620%
zdrowia
0,97 3,52
3
0%
% % % %
852- Pomoc 2 1 2 2 99 73% 99% 74%
społeczna
2 296,28
689,59
3%
314,96 % % %
854- Edukacyjna 80,0 0 0 85 66% 85% 77%
Opieka Wychowawcza
121,50 103,79
0
0%
% % %
22 27 26 2 2 123 120% 123% 97%
855- Rodzina
351,95 623,07
24%
212,93 7% 5% %
900- Gospodarka 120 135% 120% 113%
4 6 6 6
komunalna i ochrona 5 789,83
525,31
5% %
środowiska 836,17 % %
39

921- Kultura i 103 103% 103% 101%


40,3 0 0
ochrona dziedzictwa 39,00 40,00
0
0% %
narodowego % %
926- Kultura 1 1 1 2 62 163% 62% 263%
fizyczna
652,20
717,52
1%
051,22 % % %
pozostałe działy - 480,14 _ - - -
III. Dochody 92 102 108 100% 1 1 111 117% 111% 105%
budżetowe ogółem 304,05 609,33 237,91 00% 00% %
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

Dane przedstawiające strukturę dochodów budżetowych pokazują, iż czynnikiem


stanowiącym największy procent z uzyskiwanych dochodów przez jednostkę są dochody od
osób prawnych, osób fizycznych i od innych jednostek nie posiadających osobowości
prawnej i wynoszą w każdym roku około 40%. Pozostały znaczący udział w dochodach
budżetowych wykazywały działy takie jak: różne rozliczenia (około 20%) oraz dział
rodzina(około 25%). Pozostałe działy klasyfikacji budżetowej nie stanowiły dla gminy
Kłobuck większego znaczenia.

2019
0%1% 0%0% 0%
0%0%2%0% 0%
5%
24%

42%
010 – rolnictwo i łowiectwo
600- transport i łączność
700- gospodarka mieszkaniowa
710- działalność usługowa
750-administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752-Obrona Narodowa
3%
754-0%Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
756-Dochody
0% od3%os. Prawnych, fizycznych
758- Różne rozliczenia 19%
801- Oświata i wychowanie
851- Ochrona zdrowia
852- Pomoc społeczna
854- Edukacyjna Opieka Wychowawcza
855- Rodzina
900- Gospodarka komunalna i ochrona środowiska

Wykres 20. Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Kłobuck 2019r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 10.
40

2020 0%
0%
0%1% 3% 1% 2%
6% 0%
0%
27%
0%

010 – rolnictwo i łowiectwo 38%


600- transport i łączność
700- gospodarka mieszkaniowa
710- działalność usługowa
750-administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752-Obrona Narodowa
754- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
756-Dochody
0% od2% os. Prawnych, fizycznych
758- Różne
0%rozliczenia2% 18%
801- Oświata i wychowanie
851- Ochrona zdrowia
852- Pomoc społeczna
854- Edukacyjna Opieka Wychowawcza
855- Rodzina
900- Gospodarka komunalna i ochrona środowiska
Wykres 21. Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Kłobuck 2020r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 10.

2021
2% 0%
0% 2% 0%1%0% 0% 0% 0%
6%

25%

40%
010 – rolnictwo i łowiectwo
600- transport i łączność
700- gospodarka mieszkaniowa
710- działalność usługowa
750-administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752-Obrona
0% Narodowa
754- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
2% od os. Prawnych, fizycznych
756-Dochody 3% 20%
758- Różne
0%rozliczenia
801- Oświata i wychowanie
851- Ochrona zdrowia
852- Pomoc społeczna
854- Edukacyjna Opieka Wychowawcza

Wykres 22. Struktura dochodów z podziałem na działy w Gminie Kłobuck 2021r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 10
41

4. Analiza pionowa i pozioma wydatków budżetowych


W tej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny wydatków budżetowych ogółem
z podziałem na wydatki bieżące i majątkowe w Gminach Koniecpol i Kłobuck. Analizę
przeprowadzono w oparciu o informacje ze sprawozdań z wykonania budżetów w latach
2019-2021. które pozwalają na ocenę sytuacji finansowej tych podmiotów. We wstępnej
analizie, dokonując analizy pionowej wydatków budżetowych ogółem, określono udział
procentowy wydatków bieżących i majątkowych w wydatkach budżetowych ogółem.
Szczegółowe dane przedstawiono w tabeli 11 i 12. W kolejnych zostały omówione obydwie
Gminy razem.

Tabela 11. Analiza pionowa i pozioma wydatków bieżących i majątkowych Gminy Koniecpol w
latach 2019-2021
Dynamika %
Indeksy
(w tys. zł) Struktura % Indeksy
jednopodstawo
łańcuchowe
we
2020/2 2021/2 2020/2 2021/2
2019 2020 2021 2019 2020 2021
019 019 019 020
I. 39 1 1 1 1
34 35 8 8 8
Wydatki 350,9 03,42 13,32 03,42 09,57
bieżące 725,27 912,48 0,14% 2,82% 0,57%
6 % % % %
1.
Wynagr
13 1 1 1 1
odzenia 11 11 2 2 2
892,0 01,26 18,31 01,26 16,84
i 742,18 889,57 7,10% 7,42% 8,44%
pochod 2 % % % %
ne
2.
Wydatk 1 1
7 6 78 1 1 1 8 8
i 00,70 15,21
rzeczo
810,51 826,71 64,81 8,02% 5,74% 6,10% 7,40% 7,40%
% %
we
3.
Wydatk
31 22 13 0, 0, 0, 7 4 7 5
i na
obsługę
2,62 8,41 3,23 72% 53% 27% 3,06% 2,62% 3,06% 8,33%
długu
4.
Wydatk 1 1
1 1 21 3, 3, 4, 9 9
i 36,06 37,31
socjaln
547,30 533,27 05,26 57% 54% 31% 9,09% 9,09%
% %
e
5. 13 15 15 3 3 3 1 1 1 9
Pozosta 312,65 434,53 355,6 0,72% 5,60% 1,44% 15,94 15,35 15,94 9,49%
łe 4 % % %
wydatk
i
42

bieżące
II. 1 1
Wydatki 8 7 95 1 1 1 8 8
majątko
10,76 27,99
607,26 448,52 33,19 9,86% 7,18% 9,52% 6,54% 6,54%
we % %
1. 1 1
Wydatki 8 7 95 1 1 1 8 8
inwesty
10,76 27,99
607,26 448,52 33,19 9,86% 7,18% 9,52% 6,54% 6,54%
cyjne % %
2.
Pozostał - - - - - - - -
e - -
III.
Wydatki 48 1 1 1 1 1 1 1
43 43
budżeto 841,5 00,00 00,00 00,00 00,07 12,71 00,07 12,64
we 332,53 361,00
9 % % % % % % %
ogółem
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.

W tabeli 11 przedstawione zostały dane dotyczące wydatków bieżących i


majątkowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. Na podstawie tych danych można
wskazać, że wydatki bieżące z roku na rok rosły i oscylowały w kwocie 34 725,27-39 350,96
tys. zł i stanowiły większy udział w wydatkach budżetowych ogółem. Natomiast wydatki
majątkowe oscylowały w kwocie 8 607,26-9 533,19tys. zł i stanowiły mniejszy udział w
wydatkach budżetowych ogółem. Rosnące wydatki bieżące gminy są wynikiem większych
wpływów wynagrodzeń i pochodnych oraz pozostałych wydatków bieżących.
W 2019 roku wydatki budżetowe ogółem wyniosły 43 332,53 tys. zł w stosunku do roku
2018 zmalały 4,15% . Wydatki bieżące w kwocie 34 725,27 tys. zł stanowiły 80,14% dochodu
ogółem. W porównaniu do roku 2018 wzrosły o 14,53%.
W 2020 roku wydatki budżetowe ogółem wyniosły 43 361 tys. zł w stosunku do roku
2019 wzrosły o 0,07%, a w porównaniu z rokiem 2018 zmalały o 4,08%. Wydatki bieżące
wyniosły 35 912,48 tys. zł stanowiły 82,82% wydatków ogółem w porównaniu z rokiem
poprzednim wzrosły o 3,42%, a z rokiem 2018 wzrosły o 18,45%.
W 2021 roku wydatki budżetowe ogółem wyniosły 48 841,59 tys. zł. W stosunku do roku
2020 wzrosły o 12,64% jak i również w porównaniu do roku 2019 wzrosły o 12,71%. Wydatki
bieżące wniosły 39 350,96 tys. zł, stanowiły 80,57% wydatków ogółem. W porównaniu z
rokiem poprzednim wzrosły o 9,57% i w porównaniu z rokiem 2019 również wzrosły o
13,32%.
43

STRUKTURA WYDATKÓW BUDŻETOWYCH


GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021

0.00% 0.00%
19.86% 17.18% 19.52%
100%
90%
80% 30.72% 35.60% 31.44%
70%
60% 3.57%
0.72% 3.54%
0.53% 4.31%
0.27%
50% 18.02% 15.74% 16.10%
40%
30% 27.10% 27.42% 28.44%
20%
10%
0%
2019 2020 2021

1. Wynagrodzenia i pochodne 2. Wydatki rzeczowe 3. Wydatki na obsługę długu


4. Wydatki socjalne 5. Pozostałe wydatki bieżące 1. Wydatki inwestycyjne
2. Pozostałe
Wykres 23. Struktura wydatków budżetowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 11.

Dane zilustrowane na wykresie przedstawiają strukturę wydatków budżetowych


Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.
W 2019 roku w strukturze wydatków budżetowych Gminy Koniecpol przeważały
pozostałe wydatki bieżące – 30,72%, wydatki inwestycyjne – 19,86%, wynagrodzenia i
pochodne – 24,22%, wydatki rzeczywiste – 18,02%. Wydatki te stanowiły łącznie 92,82%.
Pozostała część to wydatki na obsługę długu – 0,72% oraz wydatki socjalne – 3,57%.
W 2020 roku w strukturze wydatków budżetowych Gminy Koniecpol przeważały
pozostałe wydatki bieżące – 25,60%, wydatki inwestycyjne – 17,18%, wynagrodzenia i
pochodne – 27,42%, wydatki rzeczywiste – 15,74%. Wydatki te stanowiły łącznie 85,94%.
Pozostała część to wydatki na obsługę długu – 0,53% oraz wydatki socjalne – 3,54%.
W 2020 roku w strukturze wydatków budżetowych Gminy Koniecpol przeważały,
pozostałe wydatki bieżące– 31,44%, wydatki inwestycyjne – 19,52%, wynagrodzenia i
44

pochodne – 28,44%, wydatki rzeczowe – 16,1%. Wydatki te stanowiły łącznie %. Pozostała


część to wydatki na obsługę długu – 0,27% oraz wydatki socjalne – 4,31%.

STRUKTURA WYDATKÓW BUDŻETOWYCH


GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021

80% 83% 81%


90.00%
80.00%
70.00%
60.00%
50.00%
40.00%
30.00% 20% 17% 20%
20.00%
10.00%
0.00%
2019 2020 2021

Wydatki bieżące Wydatki majątkowe


Wykres 24. Struktura wydatków budżetowych Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 11.

Dane zilustrowane na wykresie przedstawiają strukturę wydatków budżetowych


Gminy Koniecpol w latach 2019-2021. Na przestrzeni wszystkich trzech lat badawczych
można stwierdzić, iż w znacznym stopniu dominują wydatki bieżące. Struktura wydatków
bieżących w badanym okresie ma trend rosnący. Ich udział w wydatkach ogółem wyniósł
kolejno: 80,14%, 82,82%, 80,57%.
Wydatki majątkowe stanowią 19,86% wydatków budżetowych ogółem w 2019 roku. W
kolejnych latach zauważamy tendencję wzrostową i w 2020 roku wydatki te stanowiły
17,18% wydatków budżetowych ogółem natomiast w 2021 roku znów wzrosły i wyniosły
19,52%.
45

Tabela 12. Analiza pionowa i pozioma wydatków bieżących i majątkowych Gminy Kłobuck w latach 2019-
2021
Dynamika %
Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
201 202 202 20 20 20 2020 2021 2020 2021
9 0 1 19 20 21 /2019 /2019 /2019 /2020
I.
82 90 96 90 91 93
Wydatki 110% 117% 110% 106%
457,92 741,27 073,45 % % %
bieżące
1.
Wynagro 33 33 38 37 34 37
99% 114% 99% 115%
dzenia i 996,23 730,81 821,66 % % %
pochodne
2.
7 7 8 8 7 8
Wydatki 97% 109% 97% 112%
657,87 431,31 334,74 % % %
rzeczowe
3.
Wydatki
38 23 13 0 0 0
na 61% 35% 61% 58%
2,31 1,74 4,65 % % %
obsługę
długu
4.
28 32 26 31 32 26
Wydatki 112% 93% 112% 83%
708,28 157,63 587,91 % % %
socjalne
5.
Pozostałe 11 17 22 13 17 21
147% 189% 147% 129%
wydatki 713,22 189,78 194,48 % % %
bieżące
II.
8 8 7 1 9 7
Wydatki 98% 86% 98% 88%
majątkowe 857,85 691,76 648,31 0% % %
1.
Wydatki 8 8 7 1 9 7
98% 86% 98% 88%
inwestycyj 857,85 691,76 648,31 0% % %
ne
2. 0,0 0,0 0,0 0 0 0
0% 0% 0% 0%
Pozostałe 0 0 0 % % %
III. 1 1 1
Wydatki
10
91 99 3 00% 00% 00% 109% 114% 109% 104%
budżetowe
ogółem 315,77 433,03 721,76
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

W strukturze wydatków budżetowych ogółem wyszczególnione zostały dwa rodzaje


wydatków realizowane w Gminie Kłobuck. Są to wydatki bieżące oraz wydatki majątkowe.
Zarówno w dochodach budżetowych analizowanych we wcześniejszej części opracowania,
gdzie dochody bieżące stanowiły większość nad dochodami majątkowymi jak i wydatkach
zdecydowaną częścią dominującą są wydatki bieżące. Wydatki inwestycyjne, których
46

źródłem finansowania były zarówno środki własne, europejskie i zagraniczne stanowiły 100%
wydatków majątkowych, lecz z roku na rok był to mniejszy odnotowywany procent. Wydatki
bieżące natomiast wykazywane były w stabilnym zakresie około 90%. Największą część
wydatków bieżących stanowiły wynagrodzenia i pochodne. Gmina Kłobuck z żadnych z
analizowanych okresów nie posiadała zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek, a tym
samym nie wydatkowała żadnych środków na obsługę długu o czym mówi zerowy procent w
strukturze tej sekcji. Analizując dynamikę wydatków budżetowych ujemną i stabilną
dynamikę obserwujemy przy wydatkach majątkowych. Apogeum wzrostu obserwuje się przy
pozostałych wydatkach bieżących, gdzie indeksy zbliżają się do 200%. Omówione informacje
zostały przedstawione na wykresie.

STRUKTURA WYDATKÓW W GMINIE KŁOBUCK W LATACH


2019-2021

10% 9% 7%
100% 13% 17% 21%

80% 31% 32% 26%


60% 0% 0%
8% 0%
7% 8%
40%
37% 34% 37%
20%

0%
2019 2020 2021

1. Wynagrodzenia i pochodne 2. Wydatki rzeczowe 3. Wydatki na obsługę długu


4. Wydatki socjalne 5. Pozostałe wydatki bieżące 1. Wydatki inwestycyjne
2. Pozostałe
Wykres 25. Struktura wydatków w Gminie Kłobuck w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 12
STRUKTURA WYDATKÓW BUDŻETOWYCH STRUKTURA WYDATKÓW BUDŻETOWYCH GMIN STRUKTURA WYDATKÓW GMINY KŁOBUCK
GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021 OGÓŁEM W LATACH 2019-2021 100%
90% 91% 93%
90.00% 90% 90%
83% 81%
80%
80.00% 80% 83% 85% 85% 80%
70.00% 70% 70%
60.00% 60% 60%
50.00% 50% 50%
40.00% 40% 40%
30.00% 30% 30%
20% 20%
20.00% 17% 20% 20%
17% 15% 15% 10% 9% 7%
10.00% 10% 10%
0.00% 0% 0%
2019
Wykres 26. Struktura 2020
wydatków budżetowych Gminy2021 2019
Koniecpol w latach 2019-2021. 2020
Wykres 27. Struktura 2021
wydatków budżetowych Gmin ogółem w2019
latach 2019-2021. Wykres
2020 28. Struktura wydatków
2021 budże
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 11. Źródło: https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf Źródło: opracowanie własne na podsta
Wydatki bieżące Wydatki majątkowe Wydatki bieżące Wydatki majątkowe I. Wydatki bieżące II. Wydatki majątkowe
48

Dane zilustrowane na wykresach 26 i 28 charakteryzują strukturę procentową podziału wydatków na bieżące i majątkowe w latach
2019-2021. W Gminie Koniecpol wydatki bieżące w każdym z analizowanych lat dominowały nad majątkowymi o około 60%. Podobna sytuacja
kształtowała się w Gminie Kłobuck, z tym, że jednostka ta realizowała więcej wydatków bieżących niż Gmina Koniecpol oraz mniej wydatków
majątkowych. W Gminie Kłobuck wydatki majątkowe z żadnych z okresów nie przekraczały 10%, natomiast wydatki bieżące z roku na rok
wzrastały co jest wynikiem większych wpływów wynagrodzeń i pochodnych.
Dane zilustrowane na wykresie 27 charakteryzują strukturę procentową podziału wydatków na bieżące i majątkowe gmin ogółem w latach
2019-2021. Tutaj podobnie jak w odniesieniu do poszczególnych gmin, wydatki bieżące w dużym stopniu dominują nad majątkowymi.
Porównując to do Gminy Kłobuck i Koniecpol można zatem stwierdzić, iż w obydwóch gminach wydatki kształtują się na podobnym poziomie do
gmin ogółem, a więc w granicach od 80-90%. Podobnie jak z wydatkami majątkowymi, które na żadnym z wykresów nie przekraczają 20%.
49
Tabela 13. Porównanie tempa zmian wydatków bieżących i majątkowych Gminy Koniecpol i Gminy
Kłobuck w latach 2019-2021

Gmina Koniecpol - Tempo zmian % Gmina Kłobuck - Tempo zmian %


Indeksy Indeksy łańcuchowe Indeksy Indeksy łańcuchowe
jednopodstawowe jednopodstawowe
2020/2 2021/2 2020/2 2021/2 2020/2 2021/2 2020/2 2021/2
019 019 019 020 019 019 019 020
I. +3% +13% +3% +10%
Wydatki +10% +17% +10% +6%
bieżące
II. -13% +11% -13% +28%
Wydatki
-2% -14% -2% -2%
majątko
we
III. 0% +13% 0% +13%
Wydatki
budżeto +9% +14% +9% +4%
we
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.

Tabela 13 przedstawia porównanie tempa zmian gmin. W obydwóch gminach wydatki


bieżące w każdym z badanych lat były na plusie. Świadczy to o tym, że wydatki bieżące
wzrastały i były coraz większe za równo w gminie Kłobuck jak i w Koniecpolu. W Gminie
Kłobuck wydatki bieżące były aż o 17% większe w roku 2021 porównując do 2019. W gminie
Koniecpol przedstawia się to bardzo podobnie, wzrost wynosi 13%.
Struktura wydatków majątkowych prezentuję się inaczej. Porównując w Gminie
Koniecpol rok 2020 do roku 2019 mamy spadek wydatków o 13%. Natomiast gdy spojrzymy
na przyrównanie roku 2021 do 2020 widzimy minimalny przyrost wydatków majątkowych
wynosi on 11%. Wydatki majątkowe w Gminie Kłobuck we wszystkich badanych okresach są
ujemne. Rok 2020 do 2019 był na minusie 2%, tak jak i rok 2021 do 2020. Gdy patrzmy na
rok 2021 z porównaniem do 2019 to wydatki majątkowe były najniższe i wyniosło to -14%.
Wydatki budżetowe ogółem na przestrzeni badanych 3 lat prezentowały się lepiej w gminie
Kłobuck i były one zawsze plusie. Natomiast w gminie Koniecpol porównując rok 2020 do
2019 mogliśmy zauważyć, że były one równe 0%.
51

Tabela 14. Porównanie zmiany bezwzględnej i współczynnika zmienności wydatków budżetowych Gminy
Koniecpol i Gminy Kłobuck w podziale na bieżące i majątkowe w latach 2019-2021
Gmina Koniecpol –
Gmina Kłobuck – Średnia Odchylenie Współczynni Średnia Odchylenie Współczynnik
zmiana
zmiana bezwzględna arytmetyczna standardowe k zmienności arytmetyczna standardowe zmienności
bezwzględna
Gmina Gmina
Gmina Koniecpol Gmina Gmina Kłobuck
(w zł) (w zł) Gmina Koniecpol
Koniecpol Kłobuck Kłobuck
2020- 2021-
2020-2019 2021-2020 2019-2021 2019-2021
2019 2020
I. Wydatki 1 3 8283350 5332178
36662,90 1961,56 5,35% 89757544 6860862,7 7,64%
bieżące 187,21 438,48
II. Wydatki -1 2 -166084 -
8529,66 852,83 10,00% 8399308,3 655660,64 7,81%
majątkowe 158,74 084,67 1043450
III. 28,47 5 8117266 4288728
Wydatki 480,59 45178,37 2590,31 5,73% 98156852 6300686,3 6,42%
budżetowe
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck.
W następnej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny poszczególnych działów klasyfikacji budżetowej wydatków
budżetowych w Gminach Koniecpol oraz Kłobuck. Analizę przeprowadzono w oparciu o informacje ze sprawozdań z wykonania budżetów w
latach 2019-2021, które pozwalają na ocenę sytuacji finansowej tych podmiotów w pojedynczych działach. We wstępnej analizie, dokonując
analizy pionowej określono udział procentowy poszczególnych działów w wydatkach budżetowych ogółem. Szczegółowe dane przedstawiono w
tabelach 15 i 16.

Tabela 15. Analiza pionowa i pozioma wydatków budżetowych według głównych działów klasyfikacji budżetowej Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Dynamika %
(w tys. zł) Struktura %
Nazwa i Indeksy jednopodstawowe Indeksy łańcuchowe
numer działu
2021/202
2019 2020 2021 2019 2020 2021 2020/2019 2021/2019 2020/2019
0
010 –
416,8 392,9
Rolnictwo i 374,64568 0,96% 0,91% 0,77% 94,27% 89,88% 94,27% 95,34%
łowiectwo
2 5

400 -
Wytwarzanie i
zaopatrywanie w
energię
- 10,2 2130,998 - 0,02% 4,36% - - - 20892%
elektryczną, gaz i
wodę

500 - Handel - - 5,412 - - 0,01% - -


600 -
3 2
Transport i 3 747,41 7,46% 6,17% 7,67% 82,78% 115,94% 82,78% 140,05%
łączność
232,27 675,78
630 -
Turystyka
2 - - 0,00% - - - - - -
53

700 -
184,3 172,7
Gospodarka 222,30859 0,43% 0,40% 0,45% 93,71% 120,56% 93,71% 128,66%
mieszkaniowa
9 9

710 -
Działalnośc 34,69 42,53 16,42 0,08% 0,10% 0,03% 122,60% 47,33% 122,60% 38,61%
usługowa
750 -
4 3
Administracja 4 687,57 9,61% 8,98% 9,59% 93,56% 112,60% 93,56% 120,35%
publiczna
163,15 894,95

751 - Urzędy
naczelnych 74,01 0,17%
organów władzy

państwowej, 71,29 2,073 0,16% 0,00% 96,32% 2,80% 96,32% 2,91%


kontroli i
ochrony prawa
oraz
sądownictw
a
752 -
Obrona 0,3 2,14 0,48667 0,00% 0,00% 0,00% 713,33% 162,22% 713,33% 22,74%
narodowa

754 -
Bezpieczeństwo
260,4 837,2
publiczne i 301,91293 0,60% 1,93% 0,62% 321,49% 115,93% 321,49% 36,06%
ochrona
3 5
przeciwpożarowa

757 -
312,6 228,4
Obsługa długu 133,23566 0,72% 0,53% 0,27% 73,06% 42,62% 73,06% 58,33%
publicznego
2 1

801 -
11 11
Oświata i 13 225,14 27,18% 26,68% 27,05% 98,23% 112,30% 98,23% 114,32%
wychowanie
776,73 568,50
54

851 - 242,8
Ochrona zdrowia
156 233,4205 0,56% 0,36% 0,48% 64,25% 96,13% 64,25% 149,63%
1
852 - Pomoc 1 1
społeczna
2 105,26 3,57% 3,54% 4,31% 99,09% 136,06% 99,09% 137,31%
547,30 533,27
853 -
Pozostałe
193,6 2102,61 1961,32 2102,61
zadania w 9,21 180,63746 0,02% 0,45% 0,37% 93,28%
zakresie polityki
5 % % %
społecznej
854 -
Edukacyjna 485,6
opieka
434 500,99844 1,00% 1,12% 1,02% 111,91% 115,44% 111,91% 103,16%
7
wychowawcza
855 - 12 13
Rodzina
13 081,80 28,28% 30,30% 26,76% 107,23% 106,77% 107,23% 99,57%
252,29 138,03
900 -
Gospodarka
6
komunalna i 6 569 6 391 15,91% 15,15% 13,07% 95,29% 92,71% 95,29% 97,29%
ochrona
893,75
środowiska

921 - Kultura
i ochrona 1 878,5 1052,0317
dziedzictwa
2,48% 2,03% 2,15% 81,72% 97,86% 81,72% 119,75%
075,01 2 6
narodowego

926 - Kultura 421,1


fizyczna
510,8 491,17137 0,97% 1,18% 1,00% 121,28% 116,62% 121,28% 96,16%
8
III. Wydatki
43 43 100,00 100,00 100,00
budżetowe 48 884,16 100,07% 112,81% 100,07% 112,74%
ogółem
332,53 361,00 % % %

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.


55

Przedstawione powyżej wykresy obrazują wielkości wydatków w podziale na poszczególne działy gospodarki narodowej w latach 2019-
2021.
Wiodącym działem, który jest finansowany z budżetu gminy i generuje najwyższy udział procentowy w planach wydatków budżetu gminy,
to dział 801 „Oświata i wychowanie” (utrzymanie przedszkoli, szkół podstawowych oraz gimnazjów). Udział tych wydatków w wydatkach
ogółem w kolejnych latach prezentuje się następująco: 2019 r-27,18%; 2020 r.-26,68%, 2021r. – 27,05%. Jeśli chodzi o dynamikę to w 2020 r. w
stosunku do roku 2019 odnotowano spadek o 1,77%, w roku 2021-2020 nastąpił wzrost o 14,32%, a w stosunku 2021-2019 roku odnotowano
wzrost na poziomie 12,30%. Największą pozycję wydatków działu 801 „Oświata i wychowanie” w każdym z badanych okresów stanowiła
Dotacja podmiotowa dla publicznej jednostki systemu oświaty. Ponoszenie tego typu wydatków jest dla gminy korzystne, gdyż w ten sposób
inwestuje w przyszłe pokolenie-kapitał ludzki, wykształcenie młodych itp.

Następnym, co do wielkości wydatków jest dział 855 „Rodzina”. Udział tych wydatków w wydatkach ogółem wygląda następująco: w 2019
r.-28,28%, w 2020r.-30,30%, a w roku 2021 – 26,76%. Dział ten obejmuje m.in. zwrot niezależnie pobranych świadczeń. W 2019 roku było
dokonano wydatków majątkowych – wydatki inwestycyjne na adaptację pomieszczeń na potrzeby żłobka oraz pierwsze wyposażenie, część
tych wydatków była pokryta dotacją z budżetu państwa. Plan na realizację zadań pomocy społecznej w roku 2019 wykonano w wysokości 12
252,29 tyś. zł (99,06% od wydatków planowanych), w roku 2020 – 13 138,03 tyś. zł (97,82% od wydatków planowanych), a w 2021r. – 13081,80
tyś. zł (98,24% od wydatków planowanych). Można zauważyć, że wydatki w tym zakresie w latach 2019-2021 kształtują się na jednym poziomie.
Dynamika zmian w roku 2020 w stosunku do roku 2019 przyniosła wzrost o 7,23%, w roku 2021-2020 spadek wyniósł 0,43%, a w stosunku 2021
r. do roku 2019 odnotowano wzrost w wysokości 6,77%.
56

Kolejnym działem jest 900 „Gospodarka komunalna i ochrona środowiska”, gdzie wydatkowano w 2019 r.- 6 893,75 tyś. zł, w roku 2020 -
6 569 tyś. zł, a w 2021 r. – 6391 tys. zł. Struktura natomiast prezentuje się następująco: w 2019 r. wydatki tego działu stanowiły 15,91%
wszystkich wydatków, w 2020 r. – 15,15%, a w roku 2021 – 13,07%. Większy udział w wydatkach bieżących mają wydatki które Gmina
wydatkuje na oświetlenie ulic. A w wydatkach majątkowych działu 900 większy udział mają wydatki poniesione w związku z budową kanalizacji
w Koniecpolu. Wydatki tego działu wykonane w 2019 roku w 94,11% wydatków planowanych, w 2020 roku – 95,16%, a w roku 2021 roku w
92,42%. Jeśli chodzi o dynamikę zmian to w roku 2020-2019 wynosiła ona spadek o 4,71%, w roku 2021-2020 odnotowano spadek o 2,71%, a w
roku 2021-2019 spadek wyniósł 7,29%.

Omówione powyżej działy stanowią największy udział w planowanych wydatkach budżetu Gminy Koniecpol w latach 2019 – 2021.

W Dziale 010 „Rolnictwo i łowiectwo” w 2019 roku odnotowano wydatki na poziomie 416,82 tyś. zł, w roku 2020 wyniosły 392,95 tyś. zł, a
w roku 2021 – 374,65 tyś. zł. Jeśli chodzi o strukturę tych wydatków, to udział ich w ogólnej sumie wydatków gminy prezentuje się następująco:
w roku 2019 – 0,96%, w roku 2020 - 0,91%, a w roku 2021 – 0,77%. Jak widać udział ich jest niewielki. Dynamika zmian w roku 2020-2019
charakteryzowała się spadkiem o 5,73%, w 2021 r. w porównaniu do 2020 spadek o 4,66%, a w 2021r. w stosunku do roku 2019 spadek
kształtował się na poziomie 10,12%. Największy udział w wydatkach działu 010 „Rolnictwo i łowiectwo” w badanych latach 2019-2021 ma
Zwrot części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystanego do produkcji rolnej.

Dział 400 „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i wodę” występuje tylko w 2020 i 2021 roku i wydatki w 2020roku były
przeznaczone na opracowanie dokumentacji projektowo – kosztorysowej dla budowy sieci wodociągowej w Koniecpolu, a w 2021 roku na
wynagrodzenie terenu studni przy ulicy Szkolnej. Wydatki tego działu w 2020 roku poniesiono w kwocie 10,2 tyś zł (wykonane zostały w 28,98
57

% od wydatków planowanych), a w 2021 r. – 2130,998 tyś. zł (wykonane zostały w 28,98 % od wydatków planowanych 98,96%) Udział
wydatków tego działu w wydatkach ogółem w 2020 roku wyniosły 0,02%, w 2021 roku – 4,36%. Dynamika zmian w 2021 roku w porównaniu do
2020 roku wykazała wzrost o 20792%.

W 2021 roku były poniesione wydatki z Działu 500 „Handel” w wysokości 5,412 tyś. zł. Procentowo udział tych wydatków w wydatkach
ogółem wyniósł 0,01% i były one przeznaczone na zakup usług pozostałych (administrowanie targowiskiem miejskim).

W Dziale 600 „Transport i łączność” w roku 2019 poniesiono wydatki na kwotę 3 232,27 tyś. zł, w roku 2020 na kwotę 2 675,78 tyś. zł, a w
roku 2021 w wysokości 3 747,41 tyś. zł. Ponadto udział w ogólnej strukturze wydatków tego działu prezentuje się następująco: w 2019 r. –
7,46%; w roku 2020 – 6,17%, a w roku 2021 – 7,67%. Tempo zmian przyjmowało wykazało w roku 2020 w stosunku do roku 2019 spadek o
17,22%, w 2021 roku w stosunku do roku 2019 wzrost o 15,94%, a w 2021 roku w porównaniu do 2021r. wzrost wyniósł 40,05%. Duży udział w
wydatkach działu 600 są wydatki przeznaczone na bieżące utrzymanie dróg gminnych.

Dział 630 „Turystyka” w Gminie Koniecpol występuje tylko w 2019 roku. W 2019 roku odnotowano wydatki na poziomie tylko 2 tyś. zł.
Wydatki tego działu w 2019 roku powstały w całości wydatkami bieżącymi i były przeznaczone na zakup wyposażenia do altany przy zalewie w
Koniecpolu. Struktura tych wydatków w wydatkach ogółem w 2019 roku wyniosła 0,004% i były wykonane te wydatki tylko w 20,90% od
wydatków planowanych przeznaczonych na te dział.

W Dziale 700 „Gospodarka mieszkaniowa” w roku 2019 wydatkowano środki w wysokości 184,39 tyś. zł, w roku 2020 w wysokości 172,79
tyś. zł a w 2021 w wysokości 222,31 tyś. zł. Jeśli chodzi o dynamikę w roku 2020 w stosunku do roku 2019 był spadek wyniósł 6,29%, a w 2021
58

roku w porównaniu do 2020r. było odnotowano wzrost o 28,66%. Udział tych wydatków w wydatkach ogółem prezentuje się kolejno: w roku
2019-0,43%; w 2020 r.-0,40%, a w 2021r. – 0,45%, a więc można zauważyć, że udział wydatków z tytułu gospodarki mieszkaniowej w gminie
jest na tym samym poziomie. Największy udział w tych wydatkach stanowi zakup usług pozostałych (m.in. ogłoszenia w prasie, wywóz ścieków,
przeglądy okresowe budynków komunalnych, rozgraniczenia, podziały, operaty szacunkowe, wykonanie dokumentacji).

W Dziale 710 „Działalność usługowa” zostały poniesione niewielki wydatki, przeznaczone głównie na dokonywanie zmian w planie
zagospodarowania przestrzennego gminy we wszystkich badanych okresach. W 2019 r. wydatki te wyniosły 34,69 tyś. zł, mając tym samym
udział w strukturze wydatków na poziomie 0,08%; w 2020 r. wydatki wyniosły 42,53 tyś. zł a ich udział wynosił w strukturze 0,10%, natomiast w
2021r. poniesiono wydatki w kwocie 16,42 tyś. zł a ich udział w wydatkach ogółem wyniósł tylko 0,03%. Dynamika zmian wyglądała na
przestrzeni badanych lat następująco: 2021/2020 r. odnotowano spadek o 61,39%, w roku 2020/ 2019 nastąpił wzrost o 22,61%, a w 2021 roku
w stosunku do roku 2019 spadek wyniósł 52,67%. W tym dziale jest widoczny spadek wydatków przeznaczone na działalność usługową.

W Dziale 750 „administracja publiczna” w 2019 r. wydatki wynosiły 4 163,15 tyś. zł, w roku 2020 wyniosły 3 894,95 tyś. zł, a w 2021 r.
4 687,57 tyś. zł, a więc wydatki na przestrzeni tych lat sytuowały się na podobnym poziomie. Udział w strukturze wydatków ogółem też był
podobny i wyniósł w kolejnych latach: 9,61%-2019r.; 8,98%-2020r. i w 2021 r. 9,59%. Dynamika zmian również przebiegała podobnie, nie
odnotowano większych wzrostów. W roku 2021/ 2020 wydatki wzrosły o 20,35%, w roku 2020/ 2019 spadek wyniósł 6,44%, a w 2021 roku w
stosunku do roku 2019 był odnotowany wzrost o 12,60%. Można więc stwierdzić, że ponoszone na administrację wydatki rok w rok są na
podobnym poziomie i nie ma nieplanowanych wydatków związanych z tym działem, które by powodowały jakieś znaczące zmiany.
59

W Dziale 751 „Urzędy naczelne organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa” wydatki w roku 2019 wyniosły
74,01 tyś. zł, mając tym samym udział w strukturze w wysokości 0,17%, w roku 2020 ich udział był mniejszy i wyniósł 0,16%, gdyż zostały
wydatkowane środki w kwocie 71,29 tyś. zł, a w roku 2021 wydatkowano było tylko 2,073 tyś. zł, udział w strukturze wydatków usytuował się
na poziomie 0,004%. Można stwierdzić jednoznacznie, że wydatki tego działy nie mają większego wpływu na sytuację budżetową jednostki.
Dynamika z każdym rokiem spada. W roku 2021/2020 wskaźnik dynamiki spadł o 7,09%, w roku 2021/2019 spadek oscylował na poziomie
7,20%, jednak w roku 2020 w stosunku do roku 2019 odnotowano spadek o 3,68%. W ramkach wydatków Gminy Koniecpol w latach 2019 i
2020 wydawano środki z dotacji otrzymanej na zadania zlecone z Delegatury Wojewódzkiego Krajowego Biura Wyborczego.

W Dziale 752 „Obrona narodowa” wystąpiły w poszczególnych latach wydatki w kwotach: 2019r.- 0,3 tyś. zł; w 2020 r.- 2,14 tyś. zł, a w 2021
r.- 0,49 tyś. zł. Ich udział w strukturze wydatków był niewielki w latach 2019-2021 i wyniósł w 2019r.-0,0007%, w 2020r.-0,0049%, a w roku
2021 - 0,0010%. Jeśli chodzi o tempo zmian to w roku 2021 w stosunku do roku 2020 nastąpił spadek o 77,26%, w roku 2020 w stosunku do
roku 2019 nastąpił wzrost wydatków o 613,33%, w 2021 roku w porównaniu do 2019r. wzrost wyniósł 62,22%. Największą kwotę było
wydatkowano w 2020 roku w związku z wyposażeniem magazynu obrony cywilnej (COVID-19).

W Dziale 754 „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa” wystąpiły w poszczególnych latach wydatki w kwotach: 2019 r.-
260,43 tyś. zł; w 2020 r. 837,25 tyś. zł, a w 2021r.- 301,91 tyś. zł. Udział tych wydatków w wydatkach ogółem wyniósł kolejno: 2019 r -0,60%;
20120 r.–1,93% i w 2021 r.-0,62%. Jeśli chodzi o dynamikę zmian jaka wystąpiła w wydatkowanych środkach to w roku 2021 w stosunku do
2020 nastąpił spadek wydatków o 63,94%, w roku 2021 w stosunku do roku 2019 wzrost wyniósł 15,93% a w 2020 roku w stosunku do roku
2019 – 221,49%. Największy udział w tych wydatkach stanowią wydatki przeznaczone na inwestycji na rzecz Ochotnicze straże pożarne, większa
kwota w 2020 roku była spowodowana zakupem 2 samochodów pożarniczych dla OSP.
60

W Dziale 757 „Obsługa długu publicznego” wystąpiły w poszczególnych latach wydatki w kwotach: 2019 r.- 312,62 tyś. zł, w 2020 r.- 228,41
tyś. zł, a w roku 2021 – 133,24 tyś. zł. Udział tych wydatkach w wydatkach ogółem był niewielki i wyniósł kolejno w 2019 r.-0,72%, w 2020 r.-
0,53%, a w 2021r.-0,27%. Widoczny jest spadek udziałów tego działu w całości. Dynamika zmian przedstawia się następująco: w roku 2021 w
stosunku do roku 2020 nastąpił spadek wydatków o 41,67%, w roku 2021 w stosunku do 2019 spadek odnotowano na poziomie 57,38%, a w
2020 roku w stosunku do roku 2019 spadek ten wyniósł 26,94%. Wydatki w tym dziale w większości przeznaczone są na zapłatę odsetek od
zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emisji obligacji, koszty emisji obligacji i koszty uzyskania kodu LEI.

W Dziale 851 „Ochrona zdrowia” wydatkowano środki w 2019 r. w kwocie- 241,81 tyś. zł; w roku 2020 – 156 tyś. zł, a w 2021r. – 233,42 tyś.
zł. Udział wydatków działu w poszczególnych latach prezentował się następująco: w 2019r. - 0,56%, w 2020r.- 0,36% a w 2021r. - 0,48%.
Dynamika natomiast prezentuje się następująco: w roku 2021 w stosunku do roku 2020 nastąpił wzrost wydatków o 49,63%, w roku 2021 w
stosunku do 2019 wykazano spadek wydatków o 3,87%, a w 2020 roku w stosunku do roku 2019 spadek wykazano w wysokości 35,75%.
Największy udział wydatków tego działu w latach 2019-2020 były przeznaczone na przeciwdziałanie alkoholizmowi.

W Dziale 852 „Pomoc społeczna” w 2019 r. wydatkowano środki w kwocie – 1 547б30 tyś. zł; w roku 2020 – 1 533б27 tyś. zł, a w 2021 –
2 105,26 tyś. zł. Udział wydatków działu w poszczególnych latach prezentował się następująco: w 2019r. – 3,57%, w 2020r. – 3,54%, a w 2021r.
– 4,31%, a więc widać wyraźnie, że ich struktura w badanym okresie w każdym roku, była podobna, więc nie notowano zbytnich zmian w
wydatkach ponoszonych w dziale. Patrząc jednak na tempo tych zmian to w roku 2021 w stosunku do roku 2020 odnotowano wzrost o 37,31%,
w roku 2020 w stosunku do roku 2019 spadek wyniósł 0,01%, a 2021 r. w stosunku do roku 2019 nastąpił wzrost na poziomie 36,06%. W tym
61

dziale wydatki są bieżące i majątkowe, w większości wydatków majątkowych są przeznaczone na wydatki inwestycyjne powiązane z klubem
SENIOR+.

W Dziale 853 „Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej” wydatki zostały poniesione w 2019 roku w kwocie 9,21 tyś. zł i stanowiły
0,02% udział w strukturze wydatków ogółem i w 2020 roku w kwocie 193,65 tyś. zł i udział ich wyniósł 0,45%, a w 2021 roku – 180,63 tys. zł i
stanowiły 0,37% wydatków ogółem. Wydatki w tym dziale realizowane były poprzez Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i dotyczą
one realizacji projektów pn. „Rewitalizacja społeczna poprzez aktywizację zawodową mieszkańców gminy Koniecpol”, „Aktywni – Samodzielni –
Kreatywni w Gminie Koniecpol”.

W Dziale 854 „Edukacyjna opieka wychowawcza” wydatkowano w roku 2019 środki w kwocie - 434 tyś. zł; w roku 2020 – 485,67 tyś. zł, a w
2021r. – 501 tyś. zł. Takie wyniki pozwalają na określenie ich udziału w poszczególnych latach w wydatkach ogółem na poziomie 1,00% w roku
2019, w roku 2020 – 1,12%, a w roku 2021 - 1,02%. Można więc zauważyć, że ich udział wydatków tego działu w latach 2019-2021 w wydatkach
ogółem szacował się na podobnym poziomie. Dynamika zmian tego działu pokazywała rok do roku wzrost: w roku 2021 - 2020 wzrost o 3,16%,
w roku 2021 w stosunku do roku 2019 wzrost wyniósł 15,44%, a w 2020 roku w stosunku do roku 2019 - 11,91%. Wydatki w tym dziale w latach
2019-2021 w większej części były przeznaczone na wynagrodzenia osobowe pracowników i wypłatę stypendia uczniowskie, a w 2020 roku
takoż dokonano wydatków powiązanych z dofinansowaniem zakupu podręczników,

W Dziale 921 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” w roku 2019 poniesiono wydatki na kwotę 1 075,01 tyś. zł, w roku 2020 na
kwotę 878,52 tyś. zł, a w roku 2021 w wysokości 1 052,03 tyś. zł. Ponadto udział w ogólnej strukturze wydatków tego działu prezentuje się
następująco: w 2019r. – 2,48%; w 2020r. – 2,03%, a w roku 2021 – 2,15%. Tempo zmian przyjmowało wykazało w roku 2021 w stosunku do
62

roku 2020 wzrost o 19,75%, w roku 2021 w stosunku do roku 2019 wykazano spadek, który wyniósł 2,14% a w 2020r. w stosunku do roku 2019
spadek był – 18,28%. Niższa wartość wydatków w 2020 roku spowodowanych tylko wydatkami bieżącymi. Największymi wydatkami w latach
2018-2020 w tym dziale są spowodowane wykorzystaniem dotacji podmiotowej dla Domu Kultury.

W Dziale 926 „Kultura fizyczna i sport” w roku 2019 poniesiono wydatki na kwotę 421,18 tyś. zł, w roku 2020 na kwotę 510,8 tyś. zł, a w
roku 2021 w wysokości 491,17 tyś. zł. Ponadto udział w ogólnej strukturze wydatków tego działu jest niewielki, zwiększa się z każdym rokiem i
prezentuje się następująco: w 2019r. – 0,97%; w 2020r. – 1,18%, a w roku 2021 – 1,00%. Tempo zmian wykazało w roku 2020 w stosunku do
roku 2019 wzrost o 21,28%, w roku 2021 w stosunku do roku 2020 spadek wyniósł 3,84% a w stosunku do roku 2019 wzrost wykazał 16,62%.
Największe wydatki tego działu są to wynagrodzenie za krzewienie kultury fizycznej. W 2019 roku były poniesione wydatki majątkowe, był to
zakup wykładziny obronnej do budynku hali sportowej.
63

STRUKTURA WYDATKÓW0%Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE
16%
KONIECPOL
2% 1% 1% 7%
0%
0% 2019R.
0%
10%
1%
1%

28% 27%

1% 0% 4% 1%

010 – Rolnictwo i łowiectwo


400 - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
500 - Handel
600 - Transport i łączność
630 - Turystyka
700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalnośc usługowa
750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy
państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz
sądownictwa

Wykres 29. Struktura wydatków z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2019r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 15.
64

STRUKTURA WYDATKÓW Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE KONIECPOL
2% 1% 1% 0% 6% 0% 0% 2020R.
15% 0% 0%
9% 2%
1%

30% 27%

1% 0% 4% 0%
010 – Rolnictwo i łowiectwo
400 - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
500 - Handel
600 - Transport i łączność
630 - Turystyka
700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalnośc usługowa
750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy
państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz

Wykres 30. Struktura wydatków z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2020r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 15.
65

STRUKTURA WYDATKÓW Z PODZIAŁEM NA


DZIAŁY W GMINIE KONIECPOL
2% 1% 1% 4% 0% 2021R.
13% 0% 0% 0%
8% 10% 0%
1%
0%
27%

27%
1%
0% 4% 0%

010 – Rolnictwo i łowiectwo


400 - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
500 - Handel
600 - Transport i łączność
630 - Turystyka
700 - Gospodarka mieszkaniowa
710 - Działalnośc usługowa
750 - Administracja publiczna
751 - Urzędy naczelnych organów władzy

Wykres 31. Struktura wydatków z podziałem na działy w Gminie Koniecpol 2021r.


Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 15
Tabela 16. Analiza pionowa i pozioma wydatków budżetowych według głównych działów
klasyfikacji budżetowej Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
stru
Dynamika %
ktura %
(tys. zł)
Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
Nazwa i numer działu
202 20 20
2 202 20 0/ 21/ 20/ 21/
2019 2020 2021
019 0 21 201 20 20
9 19 19 20
2 1 344, 3 2% 0 68 1 6
010 – rolnictwo i łowiectwo
704,62 837,81 20 % % % 3% 8% 9
259, 79,7 0 0% 0 0% 3 0
500- Handel 0,00
97 4 % % 1% % %
6 7 7 7 7% 7 111 1 1
600-Transport i łączność
586,18 284,59 363,23 % % % 12% 11% 01
700-Gospodarka 1 1 1 1 1% 1 109 1 1
mieszkaniowa 189,92 292,42 400,53 % % % 18% 09% 08
166,6 137,0 0 0% 0 56 8 5
710- działalność usługowa 92,60
5 7 % % % 2% 6% 48
6 6 7 8 7% 7 97 1 9
750-Administracja publiczna
947,89 751,22 105,26 % % % 02% 7% 05
751- Urzędy naczelnych 0 0% 0 99 3 9
organów władzy państwowej, 136,7 135,0 % % % % 9%
4,27
kontroli i ochrony prawa oraz 6 7
sądownictwa
0 0% 0 171 1 1
752- Obrona Narodowa 0,30 0,51 0,32
% % % 05% 71% 1
754- Bezpieczeństwo 0 0% 0 81 1 8
301,6 245,0 315,8
publiczne i ochrona % % % 05% 1% 29
9 8 7
przeciwpożarowa
757- Obsługa długu 382,3 236,2 134,6 0 0% 0 62 3 6
publicznego 1 4 5 % % % 5% 2% 7
0 0% 0 0% 0 0
758- różne rozliczenia 0,00 0,00 0,00
% % % %
32 33 38 3 33 3 101 1 1
801- Oświata i wychowanie
870,92 171,73 645,91 6% % 7% % 18% 01% 17
347,6 369,0 494,0 0 0% 0 106 1 1
851- Ochrona zdrowia
4 9 0 % % % 42% 06% 34
5 4 4 6 5% 4 76 7 7
852-Pomoc społeczna
878,80 480,37 598,49 % % % 8% 6% 03
22 27 27 2 28 2 121 1 1
855- Rodzina
829,48 677,26 246,70 5% % 6% % 19% 21% 8
854-Edukacyjna Opieka 1 1 1 2 2% 2 110 1 1
Wychowawcza 518,61 665,95 710,37 % % % 13% 10% 03
900- Gospodarka komunalna 4 9 9 5 10 9 216 2 2
i ochrona środowiska 388,12 495,63 267,05 % % % % 11% 16% 8
921- Kultura i ochrona 1 1 2 2 2% 2 92 1 9
dziedzictwa narodowego 739,30 591,63 019,39 % % % 16% 2% 27
3 3 2 3 3% 3 101 9 1
926- Kultura fizyczna
066,61 105,82 853,81 % % % 3% 01% 2
67

III. Wydatki budżetowe 1 100 1 109 1 1


91 99 103
ogółem 00% % 00% % 14% 09% 04
315,77 433,03 720,85
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

Dane przedstawiające strukturę wydatków budżetowych w Gminie Kłobuck pokazują, iż


czynnikiem stanowiącym największy procent jest oświata i wychowanie i wynosi on około
35% w każdym z badanych lat. Również duży udział w wydatkach stanowią transport i
łączność ( około 8%), Administracja publiczna (8%) oraz rodzina ( około 23%). Czynnikami
które prawie nie mają wpływu na wydatki kształtujące się w gminie Kłobuck są na przykład
obrona narodowa, ochrona zdrowia czy działalność usługowa. Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego, Edukacyjna opieka wychowawcza, kultura fizyczna oraz gospodarka
mieszkaniowa na przestrzeni analizowanych lat utrzymywała się na takim samym poziomie
co świadczy iż w strukturze procentowej wydatki budżetu państwa na dane dziedziny są
niezmienne.
Analizując dynamikę wydatków budżetowych można stwierdzić, że wszystkie działy
wykazywały się różnorodnością dynamiki. Od ujemnej po rosnącą z dodatniej lecz malejącej
po stabilną. Największą wartością dynamiki w każdym z badanych lat cechowała się sekcja
gospodarka komunalna i ochrona środowiska, która była na poziomie ponad 200%.
Stanowiło to jednocześnie apogeum wzrostu badanej dynamiki wydatków z podziałem na
działy klasyfikacji budżetowej. Sekcje różne rozliczenia oraz handel, które na przestrzeni
analizowanych lat nie miały żadnego wpływu na udział wydatków w budżecie również ich
dynamika wynosiła 0 %. Największą dynamikę zmian możemy dostrzec w rolnictwie gdyż
wydatki w roku 2019 poszły kilkuset krotnie w górę z porównaniem do roku 2018.
68

2019
2% 3% 3% 0% 1%
7% 0%
2% 5%
8% 0%
0%
0%
25% 0%
010 – rolnictwo i łowiectwo
500- Handel
600-Transport i łączność
700-Gospodarka mieszkaniowa
710- działalność usługowa
750-Administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752- Obrona Narodowa
754- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
757- Obsługa długu publicznego6% 36%
758- różne rozliczenia
801- Oświata i wychowanie
0%
851- Ochrona zdrowia
852-Pomoc społeczna

Wykres 32. Struktura wydatków z podziałem na poszczególne klasyfikacje w Gminie Kłobuck


2019r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie tabeli 16
69

2020
10% 2% 3% 2% 1%
7% 0%
0%
7%
2% 0%
0%
0%
010 – rolnictwo i łowiectwo
500- Handel
600-Transport i łączność
700-Gospodarka mieszkaniowa
710- działalność
28% usługowa
750-Administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752- Obrona Narodowa 33%
754- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
5%
757- Obsługa długu publicznego
758- różne rozliczenia
801- Oświata i wychowanie
851- Ochrona zdrowia 0%
852-Pomoc społeczna

Wykres 33. Struktura wydatków z podziałem na poszczególne klasyfikacje w Gminie Kłobuck


2020r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie tabeli 16
70

2021
1%
9% 2% 3% 0% 0% 0%
7% 0%
7%
2% 0%
0%
0%

010 – rolnictwo i łowiectwo


500- Handel
600-Transport i łączność
26% mieszkaniowa
700-Gospodarka
710- działalność usługowa
750-Administracja publiczna
751- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa
752- Obrona Narodowa 37%
754- Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
757- Obsługa długu publicznego 4%
758- różne rozliczenia
801- Oświata i wychowanie
851- Ochrona zdrowia 0%
852-Pomoc społeczna

Wykres 34. Struktura wydatków z podziałem na poszczególne klasyfikacje w Gminie Kłobuck 2021r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie tabeli 16
71

Analiza wyniku finansowego budżetu

W ostatniej części opracowania podjęto próbę analizy i oceny wyniku


finansowego budżetu ogółem w 3 podejściach: operacyjnym, majątkowym i
finansowym na podstawie dochodów budżetowych i wydatków budżetowych i ich
elementów składowych przeprowadzonych w poprzednich częściach analizy z
wykonania budżetu w latach 2019-2021 w Gminie Koniecpol oraz Gminie Kłobuck. W
tabeli 17 zostały przedstawione dane Gminy Koniecpol natomiast w tabeli 18 dane
Gminy Kłobuck. Poniższe dane pomogą ustalić czy Gminy te na przestrzeni badanych
lat osiągnęły nadwyżki budżetowe czy deficyt.

Tabela 17. Analiza wyniku finansowego budżetu Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Dynamika %
(w tys. zł) Struktura % Indeksy Indeksy
jednopodstawowe łańcuchowe
201 202 202 20 20 20 2020 202 2020/ 202
9 0 1 19 20 21 /2019 1/2019 2019 1/2020
I.
Dochod
y 46 44 57 10 10 10 0,97 1,2 0,97 1,2
budżeto 008 973 262 0,00% 0,00% 0,00% 750391 4461 7503912 73253
we
ogółem
1.1.
Dochod 38 40 46 84 89 81 1,03 1,1 1,03 1,1
y 765 228 504 ,26% ,45% ,21% 774023 99639 774023 56011
bieżące
1.2.
Dochod
72 47 10 15 10 18 0,65 1,4 0,65 2,2
y
majątko
43 45 758 ,74% ,55% ,79% 511528 85296 5115284 67229
we
II.
Wydatki
43 43 48 10 10 10 1,00 1,1 1,00 1,1
budżeto
we
322,53 361 841,59 0,00% 0,00% 0,00% 088799 27395 0887991 26394
ogółem
2.1.
34 35 39 80 82 80 1,03 1,1 1,03 1,0
Wydatki
bieżące
725,27 912,48 350,96 ,16% ,82% ,57% 418865 33208 4188647 95746
2.2
Wydatki 86 74 95 19 17 19 0,86 1,1 0,86 1,2
majątko 07,26 48,52 33,19 ,87% ,18% ,52% 537644 07575 5376438 79877
we
III. 26 16 84
Wynik 75,16 11,72 20,41
finanso
wy
ogółem
72

budżetu
3.1.
Wynik
40 4,3 71
operacyj
ny
39,87 15,59 53,04
budżetu
3.2.
Wynik - -
12
majątko 1364,7 2703,8
wy
24,81
1 7
budżetu

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.

DOCHODY, WYDATKI I WYNIK FINANSOWY


OGÓŁEM GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-
2021.
57262
60000
48841.59
46008 44973 43361
50000 43322.53

40000

30000

20000
8420.41
10000 2675.16 1611.72

0
2019 2020 2021

I. Dochody budżetowe ogółem II. Wydatki budżetowe ogółem III. Wynik finansowy ogółem budżetu
Wykres 35. Dochody, wydatki i wynik finansowy ogółem Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 17.

Korzystając z danych z wykresu 35 Dochody, wydatki i wynik ogółem Gminy Koniecpol


w latach 2019-2021. Można wywnioskować, iż w Gminie Koniecpol w 2019 roku dochody
ogółem wyniosły 46 008 tys. zł, natomiast wydatki ogółem 43322,53 tys. zł. Nie wystąpił
deficyt budżetu i wypracowano nadwyżkę budżetową w kwocie 2 675,16 tys. zł. Wydatki
bieżące znalazły swoje pokrycie w dochodach bieżących.
73

W 2020 roku dochody ogółem wyniosły 44 973 tys. zł, natomiast wydatki ogółem 43 361
tys. zł. Deficyt budżetu nie wystąpił. Wypracowano nadwyżkę budżetową w kwocie 1 611,72
tys. zł. Wydatki bieżące znalazły swoje pokrycie w dochodach bieżących.
W 2021 roku dochody ogółem wyniosły 57 262 tys. zł, natomiast wydatki ogółem
48 841,59 tys. zł. Deficyt budżetu nie wystąpił. Wypracowano nadwyżkę budżetową w
kwocie 8 420,41 tys. zł. Wydatki bieżące znalazły swoje pokrycie w dochodach bieżących.

Budżet bieżący Gminy Koniecpol w latach 2018-2020 generuje w roku każdym roku
nadwyżkę, co oznacza, iż w ramach budżetu bieżącego można pokryć część wydatków
związanych z obsługą zadłużenia np. zapłata odsetek od zaciągniętych kredytów.

DOCHODY, WYDATKI I WYNIK BIEŻĄCY GMINY


KONIECPOL W LATACH 2019-2021
50000 46504
45000
40228 39350.96
40000 38765
34725.27 35912.48
35000
30000
25000
20000
15000
10000 7153.04
4039.87 4315.59
5000
0
2019 2020 2021

1.1 Dochody bieżące 2.1 Wydatki bieżące 3.1 Wynik operacyjny budżetu

Wykres 36. Dochody, wydatki i wynik bieżący Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 17

Korzystając z danych z wykresu 36 można zauważyć, iż dochody bieżące z roku na rok w


Gminie Koniecpol sukcesywnie rosły, z 38765 tys. zł w 2019 roku do 46504 tys. zł w 2021
roku. W 2019 roku stanowiły one 84,26%, w 2020 roku stanowiły 89,46%, a w 2021 roku –
81,21% dochodów budżetowych ogółem.
Wydatki bieżące w Gminie Koniecpol kształtowały się następująco, w roku 2019 –
34725,27 tys. zł, w rok 2020 – 35912,48 tys. zł, a w 2021 roku – 39350,96 tys. zł. W roku
74

2019 wydatki bieżące stanowiły 80,16%, w roku 2020 – 82,82%, a w 2021 roku 80,57%
wydatków budżetowych ogółem.
Wynik operacyjny w Gminie Koniecpol w roku 2019 wyniósł 4039,87 tys. zł, w roku 2020
wyniósł 4315,59 tys. zł, natomiast w roku 2021 wyniósł 7153,04 tys. zł. W Gminie Koniecpol
we wszystkich badanych okresach wynik był dodatni, a więc można stwierdzić, że jednostka
ta oszczędzała na poziomie bieżącym i generowała wówczas wolne środki na inwestycje.

DOCHODY, WYDATKI I WYNIK MAJĄTKOWY


GMINY KONIECPOL W LATACH 2019-2021
12000

10000 10758
9533.19
8000 8607.26
7243 7448.52
6000

4000 4745

2000
1224.81
0
2019 -1364.71 2020 2021
-2000 -2703.87

-4000

1.2. Dochody majątkowe 2.2Wydatki majątkowe 3.2. Wynik majątkowy budżetu

Wykres 37. Dochody, wydatki i wynik majątkowy Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 17

Korzystając z danych z wykresu 37 można zauważyć, że dochody majątkowe w Gminie


Koniecpol w roku 2019 wyniosły 7243 tys. zł i spadły do 4745 tys. zł w roku 2020. Wzrosły
one natomiast w roku 2021 i wyniosły 10758 tys. zł.
W badanych okresach w Gminie Koniecpol wydatki majątkowe zawsze przewyższały dochody
majątkowe, ale z roku na rok malały i z kwoty 8607,26 tys. zł w 2019 roku spadły do kwoty
7448,52 tys. zł w roku 2020. W 2021 roku były one najwyższe i wyniosły 9533,19 tys. zł

Wynik majątkowy w Gminie Koniecpol w badanym okresie był ujemny i w roku 2019
wyniósł -1 364,71 tys. zł, w roku 2020 -2 703,87 tys. zł, a w roku 2021 wyniósł 1224,81 tys. zł.
O ujemnym wyniku, świadczyły podjęte przez jednostkę inwestycje, które bezpośrednio
przyczyniły się na obraz tego wyniku. Nastąpiło więc ożywienie i stymulacja działalności
inwestycyjnej.
75

Tabela 18. Analiza wyniku finansowego budżetu Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
Dynamika %
struktura
(w tys.zł) Indeksy Indeksy
%
jednopodstawowe łańcuchowe
20 20 20
20 20 20 2020/ 21/ 20/ 21/
2019 2020 2021
19 20 21 2019 20 20 20
19 19 20
I. 1 1 1 111% 1 1 10
Dochody 00% 00% 00% 17% 11% 5%
budżetowe 92 102 108
ogółem 304,05 609,33 237,91
1.1. 109% 1 1 11
88 105 96 94 98
Dochody 96 648,47 % % % 19% 09% 0%
bieżące
675,87 849,32
1.2. 164% 6 1 40
3 4 6 2
Dochody 5 960,86 2 388,59 6% 64% %
majątkowe
628,18 % % %
II. 109% 1 1 10
Wydatki 1 1 1 14% 09% 4%
budżetowe 91 103 00% 00% 00%
ogółem 315,77 99 433,03 721,76
2.1. 110% 1 1 10
82 9 9 9
Wydatki 90 741,27 96 073,45 17% 10% 6%
457,92 0% 1% 3%
bieżące
2.2Wyd 98% 8 9 88
8 1 9 7
atki 8 691,76 7 648,31 6% 8% %
majątkowe
857,85 0% % %
III. 3 176
Wynik
988 4 516
finansowy 297,83
ogółem
285,54 149,54
budżetu
3.1. 5 907
Wynik 6 217 9 775
203,77
operacyjny 952,60 870,08
budżetu
3.2. -2 730 -5 259
-5
Wynik
229 905,94 720,54
majątkowy
budżetu 667,06
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania z wykonania budżetu Gminy Kłobuck w latach
2019-2021

Dane przedstawione w tabeli wyniku finansowego Gminy Kłobuck pokazują nam iż


dochody ogółem na przestrzeni badanych lat stale wzrastają. Mają na to wpływ dochody
bieżące gdyż one stanowią ponad 90% dochodów w gminie Kłobuck. Dochody majątkowe
natomiast w roku 2021 miały najwyższą wartość a ich udział w strukturze waha się około 2%.
Gdy spojrzymy na wydatki możemy analogicznie dostrzec iż najniższe były w roku 2019
natomiast najwyższe w roku 2021. Mają na to wpływ wydatki bieżące które z roku na rok
76

wzrastają. Dynamika wydatków majątkowych nie przekracza ani razu 100% natomiast
wydatków bieżących jest zawsze powyżej 100% lecz nie wykazuje drastycznych zmian.
Analizując wynik finansowy gminy Kłobuck na przestrzeni lat 2019-2021, możemy zauważyć,
że jednostka w żadnym a badanych lat nie ponosiła więcej wydatków niż osiągała dochodów,
a co za tym idzie nie korzystała z obcych zasobów finansowych. Dodatni wynik finansowy, a
więc nadwyżka budżetowa mogła zostać spowodowana ostrożnością działania ze względu
na występującą w tym okresie pandemie COVID-19, a zarazem być kosztem spowolnienia
działalności inwestycyjnej. Wynik operacyjny budżetu na przestrzeni badanych lat wyróżniał
się drastycznie tylko w roku 2021, natomiast majątkowy był zawsze ujemny, lecz najniższą
wartość osiągnął w roku 2020 , na co mają wpływ malejące wydatki majątkowe.

WYNIK OPERACYJNY BUDŻETU


105849 315.81

82457 917.61 96073 445.73


120000 000.00 90741 267.84
88675 870.21 96648 471.61

100000 000.00

80000 000.00

60000 000.00

40000 000.00

20000 000.00

0.00
2019 6,217,952.60 2020 5,907,203.77 2021 9,775,870.08

1.1. Dochody bieżące 2.1. Wydatki bieżące 3.1. Wynik operacyjny budżetu

Wykres 38. Dochody, wydatki i wynik operacyjny Gminy Kłobuck latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 18.
77

WYNIK MAJĄTKOWY BUDŻETU


8857 847.63 8691 763.82 7648 313.49

10000 000.00

8000 000.00 5960 857.88

6000 000.00
3628 180.57
4000 000.00 2388 592.95

2000 000.00

0.00
1 2 3
-2000 000.00 -2,730,905.94

-4000 000.00
-5,259,720.54
-6000 000.00 -5,229,667.06

1.2. Dochody majątkowe 2.2Wydatki majątkowe 3.2. Wynik majątkowy budżetu

Wykres 39. Dochody, wydatki i wynik majątkowy Gminy Kłobuck latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 18.

WYNIK FINANSOWY BUDŻETU OGÓŁEM


6,217,952.60
9,775,870.08
5,907,203.77

10,000,000.00
8,000,000.00 4,516,149.54
3,176,297.83
6,000,000.00
988,285.54
4,000,000.00
2,000,000.00
2019 2020 2021
0.00
-2,730,905.94
-2,000,000.00
-4,000,000.00
-5,229,667.06
-6,000,000.00 -5,259,720.54

3.1. Wynik operacyjny budżetu 3.2. Wynik majątkowy budżetu


III. Wynik finansowy ogółem budżetu

Wykres 40. Dochody, wydatki i wynik finansowy Gminy Kłobuck latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 18.
78

WYNIK FINANSOWY BUDŻETU OGÓŁEM


6,217,952.60 9,775,870.08

5,907,203.77

10,000,000.00
8,000,000.00 -2,730,905.94
6,000,000.00 -5,259,720.54
4,000,000.00 -5,229,667.06
2019 2020 2021
2,000,000.00
0.00
-2,000,000.00
-4,000,000.00
-6,000,000.00

3.1. Wynik operacyjny budżetu 3.2. Wynik majątkowy budżetu


Wykres 41. Wynik finansowy ogółem Gminy Kłobuck latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 18
79

6. Analiza wskaźnikowa gospodarki budżetowej


6.1. Analiza płynności finansowej i poziomu zadłużenia
Wprowadzenie do
analizy…………………………………………………………………………………...............

Źródło: Raport Centralnej Izby Obrachunkowej


https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf

..
Źródło: Raport Centralnej Izby Obrachunkowej
https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf
80

Tabela 19. Przychody i rozchody Gminy Koniecpol w latach 2019-2021.

Przychod
Wolne środ
art..217
Przychody z za
finansowanie
udziałem śro
budżetu
Niewykorzyst
których mow
WYKONANIE PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW ustawy o fi
Prz
GMINY KONIECPOL A ZMIANA KWOTY DŁUGU niewykor
W LATACH 2019-2021 pieniężnych
budżetu, wyn
docho
10000
Rozchod
9000
8000
7000
6000
Wykup innych
5000
4000 Spłaty otrz
3000 pożyc
2000 Spłaty poży
1000 finansowanie
0 udziałem śro
2019 2020 2021 budżetu
Przychody ogółem, w tym: Rozchody ogółem, w tym: Zmiana kwoty długu

Wykres 41. Wykonanie przychodów i rozchodów Gminy Koniecpol a zmiana kwoty długu w latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 19

Tabela 20. Wykonanie przychodów i rozchodów Gminy Koniecpol a zmiana kwoty długu w latach
2019-2021.

Gmina Koniecpol ( w tyś. zł)


81

WYKONANIE PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW GMINY


KŁOBUCK A ZMIANA KWOTY DŁUGU W LATACH 2019-
2021
8000 000.00
7000 000.00
6000 000.00
5000 000.00
4000 000.00
3000 000.00
2000 000.00
1000 000.00
0.00
2019 2020 2021

Przychody Rozchody Zmiana kwoty długu

2019 2020 2021

Przychody ogółem 6762,79505 8167,686 8689,04345

Rozchody ogółem 1270,27 1090,36 1115,69857

Zmiana kwoty długu 5492,52505 7077,326 7573,34488


Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania z wykonania budżetu Gminy Koniecpol w latach 2019-
2021

Wykres 42. Wykonanie przychodów i rozchodów Gminy Kłobuck a zmiana kwoty długu w latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 21

Tabela 21. Wykonanie przychodów i rozchodów Gminy Kłobuck a zmiana kwoty długu w latach
2019-2021.

Gmina Kłobuck 2019 2020 2021

Przychody 4 875,54 5 433,83 7 291,56

Rozchody 1 930,00 2 818,56 2 816,09

Zmiana kwoty długu 2 945,54 2 615,26 4 475,47


82

Źródło. Opracowanie własne na podstawie sprawozdania Rb-Nds gminy Kłobuck w latach 2019-2021

Źródło: Raport Centralnej Izby Obrachunkowej


https://rio.gov.pl/download/attachment/109/sprawozdanie_za_2021_r.pdf
83

6. Analiza wskaźnikowa gospodarki budżetowej


6.1. Analiza płynności finansowej i poziomu zadłużenia
Niniejsza część pracy dotyczy analizy wskaźnikowej gospodarki budżetowej Gminy
Koniecpol i Gminy Kłobuck. Analizę przeprowadzono w następujących obszarach: analiza
płynności finansowej, samodzielności finansowej, stopnia zadłużenia, potencjału
rozwojowego i atrakcyjności inwestycyjnej.
Tabela 1. Płynność finansowa Gminy Koniecpol w latach 2019-2021

w tys. zł
Gmina Koniecpol
2019 2020 2021
Dochody 46007,69 44972,72 57261,6
Wydatki 43332,53 43361 48884,16
Przychody 6762,8 8167,69 8689,04
Rozchody 1270,27 1090,36 1115,7
Należności 2227,59 2511,56 1512,05
Zobowiązania 922,69 1046,56 1161,98
WPK 1,18 1,20 1,32
WPF 1,21 1,22 1,32
WPWO 1,22 1,23 1,35
WPDO 0,97 0,99 0,87
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gminy Koniecpol.

PŁYNNOŚĆ FINA NSOW A W U JĘ C IU


KA SOW YM I ME MOR IA ŁOW YM
GMINA KONIE C POL W LA TA C H 2019-
2021
Płynność finansowa w ujęciu kasowym Płynność finansowa w ujęciu memoriałowym
1.35
1.32
1.30

1.25
1.22
1.21
1.20
1.20
1.15 1.18

1.10
2019 2020 2021

Wykres 1. Płynność finansowa w ujęciu kasowym i memoriałowym Gminy Koniecpol w latach 2019-2021
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 1.
84

Tabela 2. Płynność finansowa Gminy Kłobuck w latach 2019-2021


KŁOBUCK 2019 2020 2021
Dochody ogółem 92304050,8 102609329,5 108237908,8
Wydatki ogółem 91315765,2 99433031,7 103721759,8
Rozchody ogółem 1930000 2818564,84 2816087,16
Przychody ogółem 4884030,7 5442508,48 7291558,08
Należności budżetowe 12931014,3 13603148,95 14519937,89
Zobowiązania wymagalne 4778551,66 4725233,3 4264199,87
WPK 1,04 1,06 1,08
WPF 1,12 1,14 1,17
WPWO 1,06 1,09 1,11
WPDO 1,01 1,00 0,98
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck.

P O R Ó W N A N IE P Ł YN N O Ś CI FIN A N S O W E J W UJĘ CIU


K A S O W YM I M E M O R IA Ł O W YM W GM IN IE K Ł O B UCK W
L A T A CH 2019- 2021

Płynność finansowa w ujęciu kasowym Płynność finansowa w ujęciu memoriałowym


1.20

1.15

1.10

1.05

1.00

0.95
2019 2020 2021

Wykres 2. Płynność finansowa w ujęciu kasowym i memoriałowym Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli 2.

Tabela 3. Płynność finansowa w ujęciu kasowym i memoriałowym Gminy Kłobuck i


Koniecpol w latach 2019-2021.
Wyszczególnienie 2019 2020 2021 2019 2020 2021
Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck
Płynność 1,18 1,20 1,32 1,04 1,06 1,08
finansowa w ujęciu
kasowym
Płynność 1,21 1,22 1,32 1,12 1,14 1,17
finansowa w ujęciu
memoriałowym
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych w tabelach 1 i 2.
85

Płynność finansowa w ujęciu kasowym Gminy Koniecpol z roku na rok rosną i oscylują
pomiędzy 1,18-1,32. Świadczy to o pełnym pokryciu przez dochody i rozchody budżetowe
gminy. Badane jednostki nie wykazywały problemów ze spłatą bieżących zobowiązań, nie
grozi im również nadpłynność finansowa.
Płynność finansowa w ujęciu memoriałowym Gminy Koniecpol, podobnie jak w ujęciu
kasowym, z roku na rok rośnie i oscylują pomiędzy 1,21-1,32. Świadczy to o pełnym
pokryciu przez dochody, przychody i należności budżetowe.
Gmina Koniecpol na przestrzeni badanych okresów nie miała problemu ze spłatą
bieżących zobowiązań.

W latach 2019- 2021 płynność w ujęciu kasowym gminy Kłobuck stanowiła wartość
1,04. Wartość ta świadczy o pełnym pokryciu przez dochody i rozchody budżetowe w
realizowanych przez gminę wydatków i rozchodów budżetowych. Wartość oscyluje bardzo
blisko 1, a zatem Kłobuck po pierwsze nie wykazywał problemów ze spłatą bieżących
zobowiązań, nie groziła mu także nadpłynność finansowa. Wartość w ujęciu memoriałowym
prezentują się podobnie.
Analizując płynność finansową gmina Kłobuck na przestrzeni badanych lat nie miała
problemów ze spłatą bieżących zobowiązań. W przypadku ujęcia kasowego wskaźnik z
poziomu 1,04 przez 3 lata wzrósł do 1,08, natomiast w ujęciu memoriałowym z 1,12 do 1,17.

Tabela 4. Wskaźniki zadłużenia


20 20 20 20 20 20 20 20 20
Sym Wyszczegól 19 20 21 19 20 21 19 20 21
bol nienie średnia arytmetyczna dla Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck
gmin (np. wiejskich) w % W% W%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Udział 26,
zobowiązań ogółem 24, 22, 22, 20, 14, 19, 15, 13,
WZ1 w dochodach
3%
6% 4% 3% 4% 1% 5% 5% 5%
ogółem
Obciążenie
dochodów ogółem 4,5 3,9 33, 3,4 2,9 2,2 2,5 2,7
WZ3 wydatkami na % % 3% % % % %
3%
%
obsługę zadłużenia
Udział
zobowiązań
0,7 0,4 0,2
WZ7 wymagalnych w
% % %
0% 0% 0% 0% 0% 0%
zobowiązaniach
ogółem
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Gminy Kłobuck i Koniecpol.

Na podstawie danych z tabeli 4 można wskazać, że w Gminie Koniecpol jak i w Gminie


Kłobuck wskaźnik Wz1 z roku na rok malał co oznacza, że zmniejszał się poziom zadłużenia
86

gmin. W każdym z analizowanych lat Gmina Koniecpol wykazywała się większym


zadłużeniem niż Gmina Kłobuck.
Wskaźnik Wz3 w Gminie Koniecpol z roku na rok malał. W roku 2019 gmina
przeznaczyła 3,4% dochodów na spłatę zadłużenia, w roku 2020 – 2,2%, natomiast w 2021 –
2,5%. W Gminie Kłobuck wskaźnik ten wahał się blisko 3. W roku 2019 gmina przeznaczyła
2,5% dochodów na spłatę zadłużenia, w roku 2020 – 3%, a w roku 2021 – 2,7%.
Podsumowując, Gmina Kłobuck spłaciła więcej zadłużenia niż Gmina Koniecpol.
Wskaźnik Wz7 w Gminie Koniecpol jak i w Gminie Kłobuck w każdym z badanych lat
wyniósł 0%, oznacza to, iż Gminy nie wykazywały problemów ze spłatą zadłużenia.
Tabela 5. Indywidualny wskaźnik zadłużenia Gminy Kłobuck i Koniecpol w latach 2019-
2020 na podstawie WB6.
WB6- 2017 2018 2019 2020 IWZ IWZ IWZ
2016 (%) (%) (%) (%) (%) 2019 % 2020 % 2021 %
Gmina 10,7 9,9 9,4 8,4 9,7 8,8 10,2 10,80
Koniecpol
Gmina 9,6 8,1 7,8 7,00 6,2 7,1 6,8 7,00
Kłobuck
Źródło: opracowanie własne na podstawie WB6 Gminy Kłobuck i Koniecpol.

Na podstawie danych z tabeli 5 można wskazać, że wykorzystując wskaźnik ministerialny


WB6 do obliczenia indywidualnego wskaźnika zadłużenia dla roku 2019 Gmina Kłobuck
zgodnie z ustawowymi regulacjami mogła przeznaczyć na spłatę zadłużenia 7,1% dochodów
ogółem, a Gmina Koniecpol 8,8%. W roku 2020 Gmina Kłobuck przeznaczyła na ten fakt
6,8% dochodów, a Gmina Koniecpol 10,2%. Natomiast w roku 2021 Gmina Kłobuck 7%, a
Koniecpol 10,8%. W każdym z analizowanych lat Gmina Koniecpol przeznaczała więcej
swoich dochodów na spłatę zadłużenia niż Gmina Kłobuck.

6.2. Analiza samodzielności finansowej


W zależności od charakteru gminy różnią się one stopniem samodzielności finansowej,
najniższym stopniem wyróżniają się gminy wiejskie, których samodzielność oscyluje na
przestrzeni ostatnich lat powyżej 30%. Z kolei najwyższym stopniem samodzielności
finansowej wyróżniają się gminy miejskie, wskaźnik powyżej 50%, ale z widocznym trendem
malejącym zwłaszcza w okresie pandemii Covid.
87

STOPIEŃ SAMODZIELNOŚCI FINANSOWEJ


DLA GMINY KŁOBUCK, KONIECPOL I
GMIN OGÓŁEM W LATACH 2019-2021
Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck Gminy ogółem
80.00%
70.00%
60.00%
50.00%
40.00%
30.00%
20.00%
10.00%
0.00%
2019 2020 2021

Wykres 3. Stopień samodzielności finansowej dla Gminy Kłobuck, Koniecpol i gmin ogółem w latach 2019-
2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych gminy Koniecpol i Kłobuck

W gminach ogółem średnio w latach 2019-2021 samodzielność finansowa oscylowała


między 43%, a 44,5%. Gmina Koniecpol i Gmina Kłobuck charakteryzowały się podobnym
stopniem samodzielności finansowej oraz były dużo wyższe od gmin ogółem. W Gminie
Koniecpol stopień samodzielności finansowej oscylowała w przedziale 54% do 69%.
Natomiast w Gminie Kłobuck stopień ten oscylował w przedziale od 47% do 54%.
Tabela 1. Stopień samodzielności finansowej gmin X i Y w latach 2019-2021(%)

Wyszczególnienie Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck


2019 2020 2021 2019 2020 2021
x3 69,20 67,84 54,15 50,00 47,00 54,00
x4 80,61 79,15 83,09 184,90 167,20 166,30
x5 25,49 25,93 25,39 41,00 36,00 36,00
x6 25,63 26,07 25,50 42,00 37,00 36,00
x7 16,00 11,00 19,00 4,00 6,00 2,00
x8 19,86 17,17 19,52 10,00 9,00 7,00
Wariant 3 32,41 29,69 32,03 29,33 28,75 23,37
Wariant 4 27,84 25,17 28,84 26,36 26,06 19,77
Wariant 5 31,98 30,96 32,01 42,24 37,63 35,05
88

Źródło: Opracowanie własna na podstawie …..

Stopień samodzielności fi nansowej Gminy


Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021
35

30

25

20

15

10

0
2019 2020 2021 2019 2020 2021
Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck

Wariant 3 Wariant 4 Wariant 5

Wykres 3. Stopień samodzielności finansowej Gminy Koniecpol i Gminy Kłobuck w latach 2019-2021.

Gmina Koniecpol wykazywała wzrost samodzielności finansowej w latach 2019-2021. Przy


czym najmniejsze wartości odnotowano w przypadku Wariantu 4, wynosi on 25,17 – 28,84%.
Natomiast największą wartość w gminie ma Wariant 3 i wynosi on 29,69 – 32,41%.
Powyższy wykres przedstawia zobrazowanie samodzielności finansowej dwóch
analizowanych Gmin. Na pierwszy rzut oka można dostrzec, iż w każdym z badanych lat
Gmina Koniecpol cechuje się wyższymi wartościami wskazującymi na stopień
samodzielności finansowej. Gmina Kłobuck wykazuje największe punkty wzrostu w
wariancie 5, a Gmina Koniecpol w wariancie 3 oraz w jednym roku w wariancie 5.
Natomiast najmniejsze wartości osiągają w wariancie 4.
6.3 Analiza atrakcyjności inwestycyjnej i zdolności do rozwoju
Tabela 1. Operacyjna i całkowita zdolność do rozwoju
Atrakcyjność inwestycyjna można interpretować jako zdolność skłonienia do inwestycji
poprzez oferowane korzyści lokalizacji możliwych do osiągnięcia . Jesteśmy w stanie określić
czy gmina ma perspektywy do rozwoju i jak kształtuje się na tle innych.
89

2 2 2 2 2 2
019 020 021 019 020 021
Wyszczegól
Gmina
nienie Gmina Kłobuck
Koniecpol
W%
W%
Operacyjna
1 1 1 6, 9,
zdolność do 7
0,4 0,7 5,4 1 2
rozwoju
Całkowita
1 1 1 2 2 3
zdolność do
0,7 1,6 1,2 4,5 0,2 1,3
rozwoju

Operacyjna zdolność do rozwoju w Gminie Koniecpol z roku na rok wzrastała. W roku


2019 gmina w ramach potencjału wygenerowała 10,4%, w roku 2020 – 10,7%, a w roku 2021
– 15,4% dochodów bieżących, które może przeznaczyć na działalność rozwojową. W Gminie
Kłobuck wskaźnik ten wahał się i w roku 2019 gmina w ramach potencjału wygenerowała
7%, w roku 2020 – 6,1%, a w roku 2021 – 9,2% dochodów bieżących, które może
przeznaczyć na działalność rozwojową.
W Gminie Koniecpol w roku 2019 wolne środki stanowiły 10,7%, w roku 2020 – 11,6%,
a w roku 2021 – 11,2% dochodów ogółem. W Gminie Kłobuck wolne środki stanowiły
znacznie więcej dochodów ogółem niż w Gminie Koniecpol. Wynosiły one kolejno 24,5%,
20,2% i 31,3%. Gmina Kłobuck przeznaczyła większą część na finansowanie zadań
operacyjnych niż Gmina Koniecpol.

Tabela 2. Wskaźniki atrakcyjności inwestycyjnej


2019 2020 2021 2019 2020 2021
Wyszczególnieni
Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck
e
Zł/mieszkańca Zł/mieszkańca
Wydatki
inwestycyjne na 911,7 789,0 1009,8 2278,0 2707,3 2499,4
mieszkańca
Dochody ogółem
4873,2 4763,6 6065,2 4541,0 5132,3 5444,3
na mieszkańca
Wydatki ogółem
4589,8 4592,8 5173,3 4492,3 4973,4 5217,1
na mieszkańca

Analiza danych w tabeli 2. Wskaźniki atrakcyjności inwestycyjnej przedstawia, ile


wydatków inwestycyjnych, dochodów ogółem i wydatki ogółem były przeznaczone na
jednego mieszkańca w gminach Koniecpol i Kłobuck w latach 2019-2021. W Gminie
90

Koniecpol największe wydatki inwestycyjne na mieszkańca wynosiły 1009,8 zł na


mieszkańca w 2021 roku. Dochody ogółem spada z roku 2019 do roku 2020 i wzrasta w 2021
roku i szacowały się na poziomie 6065,2 zł na mieszkańca. Wydatki ogółem na mieszkańca w
gminie Koniecpol wzrastają z roku na rok, w 2019 roku wynosiły one 4589,8; w 2020 roku –
4592,8 i w 2021 roku – 5173,3. W gminie Kłobuck wydatki inwestycyjne na mieszkańca
największe wynosiły w roku 2020, a najniższe w 2019. Dochody ogółem natomiast z roku na
rok wzrastają w roku 2019 wynosiły 4541 natomiast w roku 2021 już aż 5444. Wydatki tak
samo z roku na rok stale wzrastają, ale co roku niższe od dochodów na mieszkańca.
6.3. Analiza wskaźników gospodarki budżetowej gminy Koniecpol i
gminy Kłobuck na tle wskaźników gmin ogółem w Polsce.
W poniższej tabeli mamy porównanie gminy Koniecpol oraz Kłobuck na podstawie
wskaźników gospodarki budżetowej. Dzięki nim jesteśmy w stanie porównać która z gmin
lepiej kształtuję się na tle gmin miejsko- wiejskich .
Tabela 1. Wskaźniki budżetowe
20
2019 2020 2021 2019 2020 2021 2020 2021
Symbol Wyszczególnienie
19
średnia arytmetyczna dla Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck
gmin miejsko-wiejskich w % W% W%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Udział dochodów bieżących w
WB1 91,89 89,88 88,86 84,26 89,45 81,21 96,07 94,19 97,79
dochodach ogółem
Udział dochodów własnych w
WB2 59,49 61,06 59,88 61,07 64,00 61,47 48,41 50,13 49,16
dochodach ogółem
Udział nadwyżki operacyjnej w
WB3 8,48 8,06 10,26 10,42 10,73 15,38 7,01 6,11 9,24
dochodach ogółem
Udział wydatków majątkowych
WB4 15,45 13,57 14,82 19,86 17,18 19,50 9,7 8,74 7,37
w wydatkach ogółem
Obciążenie wydatków
WB5 bieżących wydatkami na 36,99 35,92 36,91 33,45 33,11 35,30 41,23 38,27 40,41
wynagrodzenia i pochodne
Udział nadwyżki operacyjnej i
dochodów ze sprzedaży
WB6 8,84 8,43 10,79 8,83 9,70 13,78 7,01 6,22 9,46
majątku
w dochodach ogółem
"Wskaźnik samofinansowania"
WB7 Udział nadwyżki operacyjnej i 123,36 177,00 173,69 131,08 121,64 187,88 111,16 136,54 159,05
dochodów majątkowych w
wydatkach majątkowych

Odsetek dochodów ogółem


WB8 pozostający po zakończeniu 6,55 10,62 15,59 17,75 19,32 27,86 4,26 5,64 8,31
roku budżetowego
91

Potencjał rodzajowy w relacji


WB9 do wydatków majątkowych i 123,12 160,61 204,65 180,19 201,76 249,79 116,54 137,28 171,59
spłat kapitału

Potencjał inwestycyjny do
WB10 121,93 194,25 235,52 192,03 216,65 267,32 120,14 149,37 197,95
wydatków majątkowych

Wykorzystanie potencjału
WB11 95,53 65,67 50,20 52,08 46,16 37,41 83,24 66,95 50,52
inwestycyjnego

WB12 14,38 14,46 18,07 16,24 16,88 24,85 10,76 9,37 14,12
Wskaźnik jednoroczny średniej

W gminie Koniecpol na przestrzeni 3 badanych lat udział dochodów bieżących na

dochodów ogółem oscylował średnio około 85% natomiast w gminie Kłobuck ten wskaźnik

był wyższy w wynosił średnio 95% co oznacza, że był zawsze wyższy od średniej gmin

wiejsko miejskich. Dochody własne tymczasem przedstawiają się odwrotnie i wyższe są w

gminie Koniecpol niż w gminie Kłobuck. W pierwszej gminie wynoszą około 62% natomiast

w drugiej około 49%. Gdy spojrzymy na udział nadwyżki operacyjnej w dochodach ogółem

najwyższy procent jest w gminie Koniecpol i z roku na rok wzrastał i w okresie tych 3 lat był

wyższy od średniej gmin miejsko- wiejskich. Udział wydatków majątkowych w wydatkach

ogółem najniższy przez badany okres był w gminie Kłobuck wynosił średnio 8% i był niższy

od gmin ogółem o około 5%. Potencjał rozwoju w relacji do wydatków majątkowych i spłat

kapitału ma lepsze perspektywy w gminie Koniecpol i kształtuje się lepiej niż gminy ogółem.

Tak samo jest z potencjałem inwestycyjnym do wydatków majątkowych. Wykorzystanie

potencjału inwestycyjnego natomiast pokazuje, iż wskaźnik lepiej przedstawia się w gminie

Kłobuck i wygląda podobnie jak gminy miejsko- wiejskie w Polsce.

Tabela 2. Wskaźniki na mieszkańca


Tabela 2 przedstawia poszczególne wskaźniki przeliczone na mieszkańca w Gminie Kłobuck
oraz Gminie Koniecpol w latach 2019-2021 oraz zawiera odniesienie do średniej
arytmetycznej gmin miejsko-wiejskich.
92

średnia arytmetyczna- gminy miejsko-wiejskie Gmina Koniecpol Gmina Kłobuck


Wskaźnik
2019 2020 2021 (3:2) (4:3) (4:2) 2019 2020 2021 2019 2020 2021

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 14 15 16
zł %% zł zł

WL1 2 776,3 3 076,1 3 274,3 110,8 106,4 117,9 2 507,42 2 751,37 3 110,61 2 102,9 2 386,9 2 584,6
WL2 408,4 418,1 579,9 102,4 138,7 142,0 427,91 461,17 778,35 304,62 291,04 485,52

WL3 1 359,8 1 408,0 1 419,5 103,5 100,8 104,4 1 088,34 981,48 878,02 880,02 783,49 725,28

WL4 1 118,1 1 373,1 1 949,0 122,8 141,9 174,3 1 885,25 1 840,98 2 894,41 615,90 778,53 891,78

6.4 Benchmarking
WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WB6 WB7
20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21
Konie
cpol 2 3 3 1 1 1 2 2 2 2 1 1 2 1 1 3 2 2 2 3 1
Blach
ownia 3 2 1 2 2 2 3 3 3 1 3 3 3 3 3 2 3 3 3 2 2
Olszty
n 1 1 2 3 3 3 1 1 1 3 2 2 1 2 2 1 1 1 1 1 3
warto
ść
średni
a 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
93

Tabela 3. Benchmarking Gminy Koniecpol


Źródło: Opracowanie własne na podstawie

Tabela 4. Benchamrking Gminy Kłobuck


WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WB6 WB7
20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21 19 20 21
Kłobuck 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 1 2 1
Krzepice 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2
wartość 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1,
średnia 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 1 5 5 5 5 5

Źródło: Opracowanie własne na podstawie

Wykres 4. Zestawienie benchmarkingu Gminy Kłobuck i Koniecpol w latach 2019-2021


Źródło: Opracowanie własne na podstawie tabeli 3 i 4.
Tabela 3 przedstawia benchmarking Gminy Koniecpol w latach 2019-2021 na
podstawie wskaźników budżetowych na tle Gminy Blachownia i Gminy Olsztyn. Wskaźnik
udziału dochodów bieżących w dochodach ogółem w latach 2019-2021 najlepszy był dla
Gminy Olsztyn i wynosił kolejno 1,1 i 2. Gmina Koniecpol wypadła najgorzej i wyniosły
kolejno 2,3 i 3. Wskaźnik udziału transferów bieżących w dochodach bieżących wypadł
najlepiej w Gminie Koniecpol, zajmowała pierwsze miejsca w rankingu. Wskaźnik udziału
nadwyżki operacyjnej w dochodach bieżących najlepiej wypadł w Gminie Olsztyn,
zajmowała pierwsze miejsce. Gmina Koniecpol natomiast zajęła drugie miejsce w rankingach
w każdym z badanych lat. Wskaźnik udziału wydatków majątkowych w wydatkach bieżących
najlepiej wypadł w Gminie Koniecpol. Wskaźnik obciążenia wydatków bieżących wydatkami

Zestawienie benchmarkingu Gminy Kłobuck i


Koniecpol w latach 2019-2021
Kłobuck
4.000
1.714

1.238
1.714 2.000
Olsztyn Krzepice

0.000

2.476
1.810

Blachownia Koniecpol

średnia pozycja konkretnej gminy średnia wartość

na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń najlepiej wypadły w Gminie Koniecpol rangi


wynosiły kolejno 2,1 i 1. Wskaźnik udziału nadwyżki operacyjnej i dochodów ze sprzedaży
94

majątku w dochodach ogółem najlepiej wypadł w Gminie Olsztyn. Ranking Gminy


Koniecpol wynosił kolejno 3, 2 i 2. Wskaźnik udziału nadwyżki operacyjnej i dochodów
majątkowych w wydatkach majątkowych najlepiej wypadł w Gminie Olsztyn w roku 2019 i
2020. Natomiast w roku 2021 najlepszą rangę miała Gmina Koniecpol.
Bechmarking w Gminie Kłobuck na tle gminy Krzepice przedstawia, iż wskaźnik
udziału dochodów bieżących w dochodach ogółem w badanych latach lepiej przedstawiał się
w gminie Kłobuck ponieważ wynosił 1.Natomiast na odwrót było w przypadku wskaźnika
udziału transferów bieżących w dochodach bieżących ponieważ to Krzepice lepiej wypadł w
rankingu. Kłobuck gorzej przedstawiał się w rankingu także przy wskaźniku nadwyżki
operacyjnej w dochodach bieżących i wynosił 2 we wszystkich latach. Tak samo było w
przypadku wskaźnika udziału wydatków majątkowych w wydatkach bieżących oraz
wskaźnika obciążenia wydatków bieżących wydatkami za wynagrodzenia i pochodne od
wynagrodzeń. Wskaźnik udziału nadwyżki operacyjnej i dochodów ze sprzedaży majątku w
dochodach ogółem przedstawiał iż Krzepice oraz Kłobuck miały ten sam wynik w roku 2019
natomiast w pozostałych 2 latach lepiej przedstawiał on się w gminie Krzepice. Wskaźnik
udziału nadwyżki operacyjnej i dochodów majątkowych w wydatkach majątkowych w roku
2019 i 2021 lepiej wypadł w gminie Kłobuck natomiast w roku 2020 lepiej przedstawiał się w
gminie Krzepice.
95

5. Wnioski
W powyższym opracowaniu podjęto próbę analizy i oceny w układzie pionowym i
poziomym dochodów oraz wydatków Gminy Kłobuck oraz Gminy Koniecpol w latach 2019-
2021. W pierwszej kolejności przedstawiona została krótka charakterystyka dotycząca każdej
z badanych gmin. Następnie zbadano udział dochodów własnych i transferowych w
dochodach budżetowych ogółem. W Gminie Koniecpol dochody własne stanowiły większość
bo ok. 70%, natomiast w Gminie Kłobuck zobrazowano podobny i równomierny podział tego
rodzaju dochodów, wykazując przy tym poziom samodzielności finansowej każdej z gmin. W
kolejnej części analizy przeprowadzona została ocena kolejnych dwóch rodzajów dochodów a
mianowicie dochodów bieżących i majątkowych, gdzie w znaczącym stopniu dominowały te
pierwsze. Ostatnim badanym elementem z grupy dochodowej jednostki został podział na
poszczególne działy klasyfikacji budżetowej aby zobrazować z czego jednostka osiągała
największą część dochodów. W dalszej analizie analogicznie do wyżej wymienionych
składników z wykonania budżetu została przeprowadzona ocena wydatków budżetowych, aby
ostatecznie móc określić i zinterpretować wynik finansowy Gminy Kłobuck i Koniecpol. Ten
zaś w obydwóch gminach stanowił ostatecznie nadwyżkę budżetową w każdym z badanych
lat, co oznacza, że jednostki osiągały więcej dochodów niż ponosiły wydatków. Druga część
pracy odnosi się do analizy wskaźników gospodarki budżetowej, którą przedstawiono za
pomocą analizy płynności finansowej, samodzielności finansowej, stopnia zadłużenia,
potencjału rozwojowego i atrakcyjności inwestycyjnej. Przeliczone zostały również
poszczególne wskaźniki na jednego mieszkańca. Wszystkie badania i przeprowadzone analizy
podparto o porównanie wyżej wymienionych gmin do gmin ogółem, aby lepiej zobrazować
uzyskane wyniki. Natomiast w analizie wskaźników gospodarki budżetowej dane z Gminy
Kłobuck i Koniecpol odnosiły się do typu gmin jaką reprezentują, a więc gmin miejsko-
wiejskich. W końcowym etapie pracy ze wskaźników budżetowych uzyskanych w analizie
zestawiono ranking badanej gminy Kłobuck i gminy Koniecpol na tle gmin w powiecie do
którego przynależą i dokonano oceny w zakresie benchmarkingu analizowanych podmiotów.

You might also like