‫)‪PDF.Tarikhema.

ir (Historical e-Books‬‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬ ‫اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺧﻨﺠﻲ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ) ‪( 6‬‬

‫اردﺷﻴﺮاول )اردﺷﻴﺮدرازدﺳﺖ(‬

‫ﭼﻮن ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ در ﺳﺎل ‪ 465‬پم درﮔﺬﺷﺖ ﻓﺮزﻧﺪش ارﺗﻪﺧﺸﺘﺮه ﺑﺮﺟﺎﻳﺶ ﺑﻪﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﺸﺴﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻫﻤﺎن اردﺷﻴﺮ درازدﺳﺖ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ 41‬ﺳﺎل ﺑﺎ ﺷﺎن و ﺷﻮﻛﺖ در اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻪﺳﺒﺐ آﻧﻜﻪ درزﻣﺎن اردﺷﻴﺮ اول واﺑﺴﺘﮕﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﺑﻪاﻳﺮان ﺑﻴﺶ ازﻫﺮزﻣﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ دارﻳﻮش و ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ درﺗﺎرﻳﺦِ ﻳﻮﻧﺎن ﺟﺎي وﻳﮋهﺋﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﺎز ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺰ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ او‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺣﻜﺎمِ ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ رواﺑﻂ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﻜﻮ ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﻛﺮده ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻫﺪاﻳﺎي ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻣﻴﻔﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ اﻃﺎﻋﺖ و ﻣﺤﺒﺘﺸﺎن را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪدرﺑﺎر اﻳﺮان ﺑﺮدوام‬
‫ﺑﺪارد‪ .‬ﻫﺮودوت در ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﺪدي از ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺪاﻳﺎي ﺑﺰرگ اردﺷﻴﺮ اول را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‬
‫وﮔﻮش ﺑﻪﻓﺮﻣﺎﻧﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﺎم ﺑﺮده اﺳﺖ؛ و اﻳﻦ ﮔﻮاﻫﻲ ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻣﺮدمداري اﻳﻦ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه ﺑﺰرگ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻫﻤﻪﺟﺎ اﻋﻤﺎل ﻣﻴﺸﺪه و آراﻣﺶ و اﻣﻨﻴﺖ را در ﺳﺮاﺳﺮ ﻛﺸﻮر ﭘﻬﻨﺎور ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻴﺪاﺷﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺮودوت ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ از اردﺷﻴﺮ اول ﻳﺎد ﻛﺮده ﺿﻤﻦ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻳﺴﺔ ﺷﺘﺎبآﻟﻮده‬
‫ﺑﻴﻦ دارﻳﻮش و ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ و اردﺷﻴﺮ اول ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ »دارﻳﻮش ﻧﻤﻮﻧﺔ ﻳﻚ ﺗﻼﺷﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ ﻧﻤﻮﻧﺔ‬
‫ﻳﻚ ﺟﻨﮕﺠﻮ‪ ،‬و اردﺷﻴﺮ ﻧﻤﻮﻧﺔ ﻳﻚ ﺟﻨﮕﺎور ﺑﺰرگ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﻴﻦﺳﺒﺐ ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ازاﻳﻦ ﻣﺮدان ﻧﺎم‬
‫ﻣﻲﺑﺮﻳﻢ ﺑﺎﻳﺪ ازآﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻳﺎد ﻛﻨﻴﻢ«‪ 1.‬ﭘﻠﻮﺗﺎرك ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ اردﺷﻴﺮ اول ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﺰرﮔﻤﻨﺸﻲ و روﺣﻴﺔ واﻻﻳﺶ درﻣﻴﺎن ﻫﻤﺔ ﺷﺎﻫﺎن اﻳﺮان ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ ﺧﺎﺻﻲ دارد‪.‬‬
‫اردﺷﻴﺮ اول ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺑﺎﺗﺪﺑﻴﺮ ﺑﻮد و وﻓﺎداري ﻣﻠﺘﻬﺎي ﺗﺎﺑﻌﻪ و ﺷﻮﻛﺖ اﻳﺮان را ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎي‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ و ﺑﺨﺮداﻧﻪ و ﺑﺎ ﮔﺸﺎدهدﺳﺘﻲ و ﺳﺨﺎوﺗﻤﻨﺪي ﺑﻲﻣﺎﻧﻨﺪي درﺟﻬﺎن ﺣﻔﻆ ﻛﺮد‪ .‬درﺳﺎل ‪460‬‬
‫پم آﺷﻔﺘﮕﻴﻬﺎﺋﻲ در ﻣﺼﺮ ﺑﺮوز ﻛﺮد‪ ،‬و ﻳﻜﻲ از ﺑﻘﺎﻳﺎي ﺧﺎﻧﺪان ﻓﺮﻋﻮﻧﺎن ﺑﻪﻧﺎم اِنﺣﻮروس )ﺑﻪ‬
‫ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ‪ :‬اﻳﻨﺎروس( ﭘﺴﺮ ﭘﺴﺎﻣﺘﻴﻚ ﻛﻪ در ﻧﻘﻄﻪﺋﻲ از ﻟﻴﺒﻴﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ داﺷﺖ ﺑﺎ ﺳﭙﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﺮﺑﺎزاﻧﺶ‬

‫‪ -1‬ﻫﺮودوت‪.139 / 6 :‬‬
‫‪ -2‬ﭘﻠﻮﺗﺎرك‪ :‬ﻛﺘﺎب اردﺷﻴﺮ‪.1 /‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪268‬‬
‫ﻟﻴﺒﻴﺎﺋﻲﻫﺎ و ﻣﺰدوران ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪﻣِﻤﻔﻴﺲ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮده ﻫﺨﺎﻣﻨﺶ‪ -‬ﺷﻬﺮﻳﺎرِ )ﺧﺸَﺘﺮهﭘﺎو( ﭘﺎرﺳﻲ را‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮادر ﺷﺎه ﺑﻮد‪ -‬ﻣﻐﻠﻮب و ﻣﻘﺘﻮل ﻛﺮد و ﻣِﻤﻔﻴﺲ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪاﺣﻴﺎي ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﺼﺮ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬او ﺑﺎ‬
‫آﺗﻦ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ دﻳﺮزﻣﺎﻧﻲ ﻳﺶ ازآن ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺼﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻴﺸﺪ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺳﺮان آﺗﻦ را ﺗﺤﺮﻳﻚ‬
‫ﺑﻪﺷﻮراﻧﺪن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﺮﺿﺪ ﺳﻠﻄﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻛﺮد‪.‬‬
‫اردﺷﻴﺮ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﺛﺮﮔﺬاري اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ انﺣﻮروس در ﺷﺎم و ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ اﻧﺠﺎم داد ﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﺋﻲ ازآن را در ﺗﻮرات )ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻋﺰرا و ﻧﺤﻤﻴﺎ( ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ‪ ،‬او ﺑﻪﻳﻜﻲ از ﺳﺮان اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﺑﻪﻧﺎم ﻋِﺰرا ﻛﻪ در ﺗﻴﺴﭙﻮن ﻣﻴﺰﻳﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎن داد ﺑﻪﻓﻠﺴﻄﻴﻦ رﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﻌﺒﺪ اﺳﺮاﺋﻴﻞ را ﺑﻪﻫﺰﻳﻨﺔ درﺑﺎر اﻳﺮان ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻬﻦِ ﻗﻮم ﻳﻬﻮد را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﺮده ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬و اﻣﻨﻴﺖ و آراﻣﺶ را در اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﺑﺪارد‪ .‬او در ﻓﺮﻣﺎنﻧﺎﻣﻪﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﻪدﺳﺖ ﻋﺰرا داد ﻛﺎﻫﻨﺎن و ﻻوﻳﺎن و رﻫﺒﺮان دﻳﻨﻲ اﺳﺮاﺋﻴﻠﻲ را از‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﻣﺎﻟﻴﺎت و ﺣﺘﻲ ﺑﺎج راﻫﺪاري )ﻋﻮارض ﮔﻤﺮﻛﻲ( ﻣﻌﺎف اﻋﻼم داﺷﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪﻋﺰرا‬
‫دﺳﺘﻮر داد ﻛﻪ ﻫﺮﻛﻪ از ﻗﺎﻧﻮن ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ و ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ او ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﭘﻴﺮوي ﻧﻜﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﺎ‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﻳﺎ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﮔﺮدد‪ 1.‬اﻗﺪاﻣﺎت ﻋﺰرا در ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺗﻮرات ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬در دﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﺷﺎم ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻫﻤﺴﻮﺋﻲ ﺑﺎ انﺣﻮروس ﻧﺸﺎن داده ﻧﺸﺪ؛ و ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ در اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر ﺛﻤﺮﺑﺨﺶ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اردﺷﻴﺮ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻫﻤﺴﻮﺋﻲ آﺗﻦ و ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎ اِنﺣﻮروس‪ -‬ﻛﻪ ﻗﻮل وﻓﺎداري و‬
‫ﻛﻤﻚ از آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ -‬ﻧﻴﺰ اﻓﺴﺮي ﭘﺎرﺳﻲ ﺑﻪﻧﺎم ﻣﮕﺎﺑﺎزوس ﺑﺎ اﺧﺘﻴﺎرات وﻳﮋه ﺑﻪاﺳﭙﺎرت ﻓﺮﺳﺘﺎد؛ و‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﺗﻨﻲﻫﺎ درﺻﺪد اﻧﺠﺎﻣﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎ و رﺷﻮهﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻣﮕﺎﺑﺎزوس ﺑﻪﺳﺮان آﺗﻦ‬
‫داد ﻓﺮوﺧﻮاﺑﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬اردﺷﻴﺮ ﭘﺲ از اﻳﻦ اﻗﺪاﻣﺎت‪ ،‬ﺳﭙﺎه ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﺳﻮرﻳﻪ ﺑﻪﻣﺼﺮ‬
‫ﮔﺴﻴﻞ ﻛﺮد )‪ 456‬پم(‪ .‬انﺣﻮروس در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﺳﭙﺎه ﺑﻪﺳﺨﺘﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮرد؛ ﻣﺰدوران ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺶ‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ؛ انﺣﻮروس ﻧﻴﺰ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪ و ﺷﻮرش ﻓﺮوﺧﻮاﺑﻴﺪ‪ .‬ازﻣﻴﺎن ﺗﻤﺎم ﻣﺰدوران ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻓﻘﻂ‬
‫ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻔﺮ زﻧﺪه دررﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪﻫﻤﺮاه انﺣﻮروس ﺑﻪﺷﻮش ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪدﺳﺘﻮر ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﺑﻪزﻧﺪان اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬انﺣﻮروس ﭘﻨﺞ ﺳﺎل دﻳﮕﺮ زﻧﺪه ﺑﻮد؛ و ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎ ﻧﻴﺰ درآﻳﻨﺪه آزاد ﺷﺪه ﺑﻪﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ‬
‫ﺑﻪﻧﺎم ﺗﺎﻧﻴﺮاس ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﻨﺠﺎه ﻛﺸﺘﻲ از ﺟﻨﮕﻨﺪﮔﺎن ﻣﺰدور آﺗﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ انﺣﻮروس‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪﺳﺎﺣﻞ ﻣﺼﺮ رﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻮرش ﻓﺮوﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻮد؛ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﺸﺎن اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻧﺎﺑﻮدي ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ازآن ﺑﻪدﺳﺘﻮر اردﺷﻴﺮ در ﻣﺼﺮ اﺻﻼﺣﺎﺗﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻛﺸﻮر از ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬

‫‪ -1‬ﺗﻮرات‪ :‬ﻛﺘﺎب ﻋﺰرا‪ ،‬ﺑﺎﺑﻬﺎي ‪. 8 -7‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪269‬‬
‫رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ از اﺳﻨﺎد ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه از ﻛﺎﻫﻨﺎن ﻣﺼﺮي ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺼﺮ‬
‫اردﺷﻴﺮدوم را ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﻋﻮﻧﺎن ﻣﺼﺮ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲآوردﻧﺪ و اورا ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اردﺷﻴﺮ در ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﺰاﻳﺮ ﻳﻮﻧﺎن دﺳﺖ ﺑﻪاﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﺑﺨﺮداﻧﻪ زد و اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﺿﺪ اﻳﺮاﻧﻲ را ﻛﻪ آﺗﻨﻲﻫﺎ ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲﺑﺮدﻧﺪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮد‪ .‬ﺑﻪدﻧﺒﺎل اﻳﻦ اﻗﺪاﻣﺎت‪ ،‬ﺳﺮان ﺗﺤﺮﻳﻚ‬
‫ﺿﺪ اﻳﺮاﻧﻲ در آﺗﻦ ﻛﻪ از ﺧﺸﻢ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه درﺑﻴﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻴﺌﺘﻲ را ﺑﻪﺷﻮش ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﻤﺎن دوﺳﺘﻲ‬
‫زﻣﺎن ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ را ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖ ﺑﺎ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪآﺗﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ؛ زﻳﺮا درﺑﺎر اﻳﺮان اﺳﺘﻘﻼل آﺗﻦ‬
‫را ﺑﻪرﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد )‪ 449‬پم(؛ و آﺗﻦ ﻧﻴﺰ ﻗﻮل داده ﺑﻮد ﻛﻪ درآﻳﻨﺪه از ﻳﺎري ﺑﻪﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﺷﻮرﺷﻲ در ﻣﺼﺮ و ﻟﻴﺒﻴﺎ ﺧﻮدداري ورزد‪ .‬ﭼﻬﺎرﺳﺎل ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﭘﺮﻳﻜﻠﺲ‪ -‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي آﺗﻦ‪-‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺎه اﺳﭙﺎرت وارد ﻳﻚ ﭘﻴﻤﺎن ﺻﻠﺢ ﺳﻲﺳﺎﻟﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﺎﻃﺮ آﺳﻮده ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻧﺸﻴﻦ درون‬
‫ﻗﻠﻤﺮو ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ را ﺑﺮﺿﺪ اﻳﺮان ﺑﺸﻮراﻧﺪ و ﺑﺮداﻣﻨﺔ ﻗﻠﻤﺮو ﺧﻮﻳﺶ اﻓﺰوده ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ آﺗﻨﻲ‬
‫ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺟﺎﺳﻮﺳﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ اردﺷﻴﺮ ﺑﺎ ﭘﻮﻟﻬﺎي اﻧﺒﻮﻫﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻨﺪ دﺳﺘﺸﺎن در ﭘﺮداﺧﺘﻦ‬
‫رﺷﻮهﻫﺎي ﻛﻼن ﺑﻪﻣﺘﻨﻔﺬان ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﺑﺎز ﺑﻮد‪ ،‬و ﭼﻨﺎن در اﻳﻦ اﺗﺤﺎد ﺧﻠﻞ اﻓﻜﻨﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ازآﻧﻜﻪ‬
‫ﭘﺮﻳﻜﻠﺲ اﻗﺪام ﻣﺆﺛﺮي ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﺶ آﻏﺎز ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﺟﻨﮕﻬﺎي درازﻣﺪت ﭘﻠﻮﭘﻮﻧﻴﺲ‬
‫آﻏﺎز ﮔﺮدﻳﺪ و ﺧﺎﻃﺮ درﺑﺎر اﻳﺮان از ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت آﺗﻦ آﺳﻮده ﺷﺪ‪.‬‬
‫دردورانِ ‪ 41‬ﺳﺎﻟﺔ ﺳﻠﻄﻨﺖ اردﺷﻴﺮ اول )‪ 424 -465‬پم( اﻳﺮان ﻣﺜﻞ دورانِ دارﻳﻮش و‬
‫ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﻮﻛﺖ وﻗﺪرﺗﺶ را درﺟﻬﺎن ﺣﻔﻆ ﻛﺮد و ازﺗﻤﺪن ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮي‬
‫ﭘﺎﺳﺪاري ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم و دارﻳﻮش دوم‬

‫ﭘﺲ از درﮔﺬﺷﺖِ اردﺷﻴﺮ اول ﭘﺴﺮش ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم ﻛﻪ از ﻫﻤﺴﺮ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ او ﺑﻮد ﻃﺒﻖ‬
‫وﺻﻴﺖ او ﺑﻪﺳﻠﻄﻨﺖ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎز‪ ،‬ﻣﺎ در داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس‪ -‬ﻛﻪ ﺑﻪﻫﻴﭽﻮﺟﻪ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪآﻧﻬﺎ اﻋﺘﻤﺎد‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ -‬ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ اردﺷﻴﺮ اول از اﻗﻮام ﺗﺤﺖ ﺳﻠﻄﺔ اﻳﺮان ﺗﻌﺪادي زن ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ازآﻧﻬﺎ از‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﻗﻮم ﺳﺎﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻛﺘﻴﺴﺎس ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ روي ﻛﺎر آﻣﺪنِ ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم‬
‫درﮔﻴﺮﻳﻬﺎي ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ ﺑﺮﺳﺮ ﺗﺨﺖ و ﺗﺎج ﺑﺎ او آﻏﺎز ﻣﻴﮕﺮدد و ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮزﻧﺪان اردﺷﻴﺮ اول ﺑﻪدﺳﺖ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم ﺷﺎﻧﺰده ﺑﺮادر داﺷﺖ ﻛﻪ از زﻧﺎن ﭘﺪرش‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪﺻﺪد دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﭘﺪرﺷﺎن ﺑﺮآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺛﺮ رﻗﺎﺑﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻗﺪرت ﻛﻪ ﺑﺎ روي ﻛﺎر‬
‫آﻣﺪن ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم در ﻣﻴﺎن ﻓﺮزﻧﺪان اردﺷﻴﺮ درازدﺳﺖ ﺑﺮوز ﻛﺮد ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم ﭼﻨﺪان‬
‫دواﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬و ﺑﺮادرش ﺳ‪‬ﻐﺪﻳﺎن ﻛﻪ از ﻣﺎدري ﺳﺎﻣﻲﻧﮋاد ﺑﻮد اورا ﺑﺎ دﺳﻴﺴﻪ ﻛﺸﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ را‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪270‬‬
‫ﺑﻪدﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ ﺑﺮادر دﻳﮕﺮش و‪‬ﻫﻮﻛﻪ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﺑﺎﺧﺘﺮﻳﻪ‪ -‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻴﺰ از زﻧﻲ ﺳﺎﻣﻲ‬
‫ﺑﻮد‪ -‬ﺑﺮﺿﺪ ﺳﻐﺪﻳﺎن ﺗﻮﻃﺌﻪ ﭼﻴﺪه ويرا ﮔﺮﻓﺘﻪ در اﻧﺒﺎر ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ اﻓﻜﻨﺪ و ﺧﻔﻪ ﻛﺮد و ﺧﻮد ﺑﺎ ﻟﻘﺐ‬
‫دارﻳﻮش دوم ﺑﻪﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬دارﻳﻮش دوم ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺮادر دﻳﮕﺮش ارﺷﻴﺘﺶ ﺷﻬﺮﻳﺎر‬
‫ﺳﻮرﻳﻪ روﺑﺮو ﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺮ او ﭘﻴﺮوز ﮔﺮدﻳﺪ و اورا ازﻣﻴﺎن ﺑﺮداﺷﺖ وآﻧﮕﺎه ﻫﻤﺔ ﺑﺮادران ﻧﺎﻣﺎدرﻳﺶ را‬
‫ﺑﻪﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺮ ﺑﻪﻧﻴﺴﺖ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪﻫﺎي ﺑﺎﺑﻠﻲ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪاﻳﻦزﻣﺎن ﻧﺎﻣﻲ از ﺳﻐﺪﻳﺎن و ﺳﻠﻄﻨﺖ او ﺑﻪﻣﻴﺎن ﻧﻴﺎورده‪،‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس را در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﮕﺮﻳﺴﺖ و ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﻮادﺛﻲ را ﻛﻪ درﻣﺤﻞ‬
‫ﺳﻜﻮﻧﺘﺶ در ﺳﻮرﻳﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮده را ﺑﻪﻋﻨﻮان رﺧﺪادﻫﺎي درﺑﺎر اﻳﺮان وارد ﻛﺘﺎﺑﺶ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ از اﺳﻨﺎد ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ آﻧﻜﻪ ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ دوم در ﺳﻨﻴﻦ ﭘﻴﺮي ﺑﻪﺳﻠﻄﻨﺖ رﺳﻴﺪ و ﭘﺲ از‬
‫ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﻪﻣﺮگ ﻃﺒﻴﻌﻲ درﮔﺬﺷﺖ و ﺟﺎﻳﺶ را ﺑﻪﺑﺮادرش دارﻳﻮش دوم داد‪ .‬دوران ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫دارﻳﻮش دوم را ﻧﻴﺰ ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ دوران ﭘﺮ از ﺗﻮﻃﺌﻪ و دﺳﻴﺴﻪ ﺑﻪﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ‬
‫اﻃﻼع ﺧﻮدش از ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ او در اﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻧﻘﻞ‬
‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺷﻜﻞ دﻳﮕﺮي ازآن را ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﺗﻮرات ﻧﻴﺰ‪ -‬ﻛﻪ ﭘﺎﺋﻴﻨﺘﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪-‬‬
‫ذﻛﺮ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در ﺟﺎﺋﻲ از ﺳﻮرﻳﻪ ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ در درﺑﺎر اﻳﺮان‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎﺋﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس در داﺳﺘﺎﻧﺶ آورده ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪﺧﺎﻧﺪان ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬او‬
‫رﺧﺪادﻫﺎي ﻋﻬﺪ دارﻳﻮش دوم را ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﮔﺰﻳﻨﻮﻓﻮن ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪﻋﺎدﺗﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻪ‬
‫داﺳﺘﺎﻧﻬﺎﺋﻲ ازﭘﻴﺶ ﺧﻮدش ﺑﻪآﻧﻬﺎ اﻓﺰوده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس‪ ،‬دارﻳﻮش دوم از ﻳﻚ ﻣﺎدر‬
‫ﺑﺎﺑﻠﻲ از ﻗﻮم ﺳﺎﻣﻲ ﺑﻮد‪ ،‬و ﻫﻤﺴﺮي ﻧﻴﺰ داﺷﺖ از ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻮم ﺳﺎﻣﻲ و از ﺑﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﺎﻟﺔ دارﻳﻮش دوم‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﻧﺎم ﻫﻤﺴﺮ دارﻳﻮش دوم را ﭘﺮوﺷﺎت ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎم را ﮔﺰﻳﻨﻮﻓﻮن ﺑﻪﺻﻮرت‬
‫ﭘﺮﻳﺰاﺗﻴﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس در داﺳﺘﺎﻧﺶ ﭘﺮوﺷﺎت را ﻣﺤﻮر ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎ دردرﺑﺎر ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده‬
‫اﺳﺖ و ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ زن ﺑﺮ ﺷﺎه ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺷﺪﻳﺪي داﺷﺖ و ﺷﺎه ﺑﻪﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎي او ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻴﻜﺮد و‬
‫دﺳﺖ اورا در درﺑﺎرش ﺑﺎزﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬او ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﭘﺮوﺷﺎت در اﺛﺮ ﺣﺴﺎدﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪزن ﻳﻜﻲ از‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن درﺑﺎر ﺑﻨﺎم اردﺷﻴﺮ داﺷﺖ‪ ،‬ﻧﺰد ﺷﺎه ﺳﻌﺎﻳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ اردﺷﻴﺮ ﻫﻮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ و ﺗﺎج را‬
‫در ﺳﺮ ﻣﻲﭘﺮوراﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻪاﻳﻦوﺳﻴﻠﻪ ﺷﺎه را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﻪﻛﺸﺘﻦ وي ﻛﺮد و ﺧﻮدش دﺳﺖ ﺑﻪﻗﺘﻞ اﻳﻦ ﻣﺮد‬
‫زد‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ دﺧﺘﺮ ﺷﺎه و ﭘﺮوﺷﺎت ﻫﻤﺴﺮ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﺪان ﻫﺨﺎﻣﻨﺶ ﺑﻪﻧﺎم ﺗﺮيﺗَﺨﻤﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﺮيﺗﺨﻤﻪ ﺧﻮاﻫﺮ ﺧﻮﻳﺶ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪزﻧﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪﭘﺮوﺷﺎت رﺳﻴﺪ‪ ،‬وﺳﺎﺋﻠﻲ‬
‫اﻧﮕﻴﺨﺖ و اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺗﺮيﺗﺨﻤﻪ را ﺑﺮﺿﺪ او ﺑﻪﺷﻮرش درآورد و اورا ﺑﻪﻛﺸﺘﻦ داد‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻣﺎدر و‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪271‬‬
‫دو ﺑﺮادر و دوﺧﻮاﻫﺮ اورا ﺑﻪﺑﺎﺑﻞ آورده ﻫﻤﻪ را زﻧﺪه ﺑﻪﮔﻮر ﻛﺮد و ﺑﺮآن ﺷﺪ ﻛﻪ زن ﭘﺴﺮ ﺧﻮدش ﻛﻪ‬
‫دﺧﺘﺮ ﺗﺮيﺗﺨﻤﻪ ﺑﻮد را ﻧﻴﺰ زﻧﺪه ﺑﻪﮔﻮرﻛﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ در اﺛﺮ ﮔﺮﻳﻪ و زاري ﭘﺴﺮش از او درﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺎز ﻧﻮﺷﺘﻢ وﻟﻲ ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس‪‬‬
‫دروﻏﻴﻦ و داﺳﺘﺎنﭘﺮدازي ﺑﻲﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪاﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻧﻤﻴﺘﻮان اﻋﺘﻤﺎد ﻛﺮد و آنرا از‬
‫رﺧﺪادﻫﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻋﻬﺪ دارﻳﻮش دوم ﻋﻬﺪ اﺳﺘﻤﺮار ﺛﺒﺎت و آراﻣﺶ در درﺑﺎر و ﺳﺮاﺳﺮ‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﺋﻲ ازﻛﺸﻮر ﭘﻬﻨﺎور ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﺮوز ﻛﺮد ﻣﺼﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫آن ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر زودﮔﺬر ﺑﻮد‪ .‬در ﺳﺎل‪ 410‬پم ﻳﻚ ﻣﺪﻋﻲ ﻓﺮﻋﻮﻧﻲ در ﻣﺼﺮ ﺑﻪﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪﻛﻤﻚ‬
‫ﻣﺰدوران ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺼﺮ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ داد؛‬
‫وﻟﻲ ﺑﻪﺳﺒﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم ﻣﺼﺮ از اﻳﻦ ﻣﺪﻋﻲ ﻓﺮﻋﻮﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﻴﻜﺮدﻧﺪ و اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﺑﺮدﻳﮕﺮان‬
‫ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪادﻧﺪ و از ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﻣﺎﻟﻴﺎت ﺑﻪاو ﺧﻮدداري ﻣﻴﻮرزﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬او ﻗﺎدر ﻧﺒﻮد ﻫﺰﻳﻨﺔ ﻧﮕﻬﺪاري‬
‫ﺳﺮﺑﺎزان ﻣﺰدورش را ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ و ﻟﻴﺒﻴﺎﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﺪ‪ ،‬و دوﻟﺖ ﻛﻮﭼﻜﺶ ﺧﻮد ﺑﻪﺧﻮد‬
‫ﻣﺘﻼﺷﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﺳﻨﺎدي ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪاﻳﻦ دوران از ﻣﺼﺮ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻮرﺷﻲ در‬
‫ﻣﺼﺮ ﭘﺸﺘﻮاﻧﺔ ﻣﺮدﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻣﺮدم ﻣﺼﺮ ﻓﺮﻋﻮن راﺳﺘﻴﻦ را ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه اﻳﺮان ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ اﺳﻨﺎد‬
‫از دارﻳﻮش دوم ﺑﺎ ﻧﺎم »ﻣﺮي آﻣﻮن رع اﻧﺘﺎرﻳﻮش«‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ دارﻳﻮش ﻛﻪ ﻫﻢ آﻣﻮن اﺳﺖ و ﻫﻢ رع‪ -‬ﻳﺎد‬
‫ﺷﺪه و اورا ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺪاي زﻣﺎﻧﻪ ﻣﻴﺸﻨﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫درزﻣﺎن دارﻳﻮش دوم ﻧﻔﻮذ اﻳﺮان در ﻳﻮﻧﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ دارﻳﻮش دوم‬
‫ﺑﻪﺳﻠﻄﻨﺖ رﺳﻴﺪ ﺟﻨﮕﻬﺎي ﭘﻠﻮﭘﻮﻧﻴﺲ ﺑﺎ دﺳﺘﺎوردﻫﺎﺋﻲ ﺑﺮاي آﺗﻦ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه و ﺷﻤﺎري از ﺟﺰاﻳﺮ‬
‫درﻳﺎي اﻳﮋه ﺿﻤﻴﻤﺔ ﻗﻠﻤﺮو آﺗﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬درﺑﺎر اﻳﺮان ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺎن دادن ﺑﻪدﺳﺘﺎوردﻫﺎي آﺗﻦ‪ ،‬ﺷﺎه و‬
‫درﺑﺎرﻳﺎن اﺳﭙﺎرت را ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﺳﻮﺳﺎن اﻋﺰاﻣﻲ و وﻋﺪة ﻛﻤﻚ ﺑﺮﺿﺪ آﺗﻦ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺖ‪ .‬ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻓﻌﺎل‬
‫دراﻳﻦراه‪ ،‬ﺗﻴﺴﺎﻓﺮﻧﻪ‪ -‬ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻟﻴﺪﻳﺎ‪ -‬ﺑﻮد‪ .‬ﺟﻨﮓ داﺧﻠﻲ ﻳﻮﻧﺎن دوﺑﺎره آﻏﺎز ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺟﺎﻣﺶ ﭘﻴﺮوزي‬
‫اﺳﭙﺎرت ﺑﺮ آﺗﻦ ﺑﻮد )ﺳﺎل ‪ 404‬پم(‪ .‬اﻛﻨﻮن اﺳﭙﺎرت آﺷﻜﺎرا واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪاﻳﺮان ﺑﻮد و اﺳﺘﻘﻼل آﺗﻦ را‬
‫ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻴﻜﺮد‪ .‬در ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ دﻳﺪه ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ آﺗﻨﻲﻫﺎ دراﺛﺮ اﻳﻦ رﺧﺪاد از دارﻳﻮش دوم‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫درﺧﺸﻢاﻧﺪ و ﻫﻤﻪﺟﺎ ازاو ﺑﺪﮔﻮﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻪاو ﻟﻘﺐ »ﺣﺮاﻣﺰاده« دادهاﻧﺪ‪.‬‬

‫داﺳﺘﺎن اِﺳﺘَﺮ و ﻣ‪‬ﺮد‪‬ﺧﺎي‬

‫داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ در ﻳﻚ دﻓﺘﺮ ﺗﻮرات ﺑﻪﻧﺎم ﻛﺘﺎب اِﺳﺘَﺮ )ﺳﺘﺎره( آﻣﺪه‪ ،‬و ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ در زﻣﺎن‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ اﺣﺸﻮﻳﺮوش )ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ( اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎﻗﻼن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن اﻧﺒﻴﺎي ﻳﻬﻮد ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ در‬
‫زﻣﺎﻧﻲ از ﻗﺮﻧﻬﺎي ﺳﻮم ﻳﺎ دوم پم ﺑﺮاﺳﺎس ﺷﻨﻴﺪهﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ در ﺻﺪد وارد ﻛﺮدن آن ﺑﻪﻣﺘﻦ‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪272‬‬
‫ﺗﻮرات ﺑﺮآﻣﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ داﺳﺘﺎن ﺗﺎرﻳﺨﻲدﻳﻨﻲِ ﻗﻮم ﻳﻬﻮد ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪواﻗﻌﺔ ﻓﻮرﻳﻢ را ﺟﺎوداﻧﻪ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻲاﻧﺪازد ﻛﻪ داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻜﻠﻲ دﻳﮕﺮ از داﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس درﻛﺘﺎﺑﺶ آورده اﺳﺖ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺎﻣﻬﺎي و‪‬ﺷﺘﻲ ﻣﻠﻜﻪ و اِﺳﺘَﺮ در ﺗﻮرات اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ‬
‫ﭘﺮوﺷﺎت و دﻳﮕﺮي اﺳﺘﺎﺗﻴﺮا در داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﺗﻮرات را از ﻫﺮﺳﻮ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻴﺎن‬
‫آن و رواﻳﺖ ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻤﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ‪ ،‬و ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﻤﺎن ﻣﻴﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺒﻊ آن ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮدم‬
‫ﺷﺎم ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺷﺎت ﻛﻪ در داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﻧﺎم ﻣﺎدر ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﺖ در ﺗﻮرات ﺑﻪ‬
‫و‪‬ﺷﺘﻲ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﺎﺗﻴﺮا ﻛﻪ در داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس درزﻣﺎن ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎ ﻫﻤﺴﺮ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﺖ در ﺗﻮرات ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺗﻮﻃﺌﻪﮔﺮ در داﺳﺘﺎن ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﭘﺮوﺷﺎت اﺳﺖ و‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺶ اﺳﺘﺎﺗﻴﺮا؛ وﻟﻲ در داﺳﺘﺎن ﺗﻮرات‪ ،‬ﺗﻮﻃﺌﻪﮔﺮ ﻫﻢ وﺷﺘﻲ اﺳﺖ و ﻫﻢ اﺳﺘﺎﺗﻴﺮا؛ و اﻳﻦ وﺷﺘﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﻲ ﻧﺎﻣﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﻛﻪ ﺧﺎﺧﺎﻣﻬﺎي ﻳﻬﻮد‬
‫ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ از ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس آن داﺳﺘﺎن را ﺷﻨﻴﺪه و وارد ﻛﺘﺎﺑﺸﺎن ﻛﺮده ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻫﺪف آﻧﻬﺎ از وارد ﺗﻮرات‬
‫ﻛﺮدن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻧﻴﺰ آن ﺑﻮده ﻛﻪ واﻗﻌﺔ دﻳﻨﻲِ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪﻓﻮرﻳﻢ را ﺑﺎ درﺑﺎر اﻳﺮان ﭘﻴﻮﻧﺪ دﻫﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺜﻞ‬
‫دﻳﮕﺮ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺟﺎي دﻳﮕﺮِ ﺗﻮرات ﻧﻴﺰ درﺑﺎرة ﺧﻮدﺷﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﺧﻮدﺷﺎن را‬
‫ﻗﻮم ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه و ﻣﻤﺘﺎزي ﺟﻠﻮهﮔﺮ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ از ﻳﻚ ﻏﻼم ﺑﻲﺷﺎن و ﻣﺮﺗﺒﺖِ‬
‫ﻳﻬﻮد ﺑﻪﻧﺎم ﻳﻮﺳﻒ ﻛﻪ ﺑﺮدة زرﺧﺮﻳﺪِ ﻳﻚ ﺣﺎﻛﻢِ ﻣﺤﻠﻲ در ﺟﺎﺋﻲ از ﻣﺼﺮ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻳﻚ رواﻳﺖ‬
‫زﻳﺒﺎي داﺳﺘﺎﻧﻲ ﭼﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮدﺷﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ و ﭼﻪﮔﻮﻧﻪ اورا وارد ﻛﺎخ ﻓﺮﻋﻮن ﻛﺮده ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻓﺮﻋﻮن ﮔﻤﺎﺷﺘﻪاﻧﺪ؟ داﺳﺘﺎنِ دﺧﺘﺮي ﺑﻪﻧﺎم اِﺳﺘَﺮ )ﺳﺘﺎره( ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ داﺳﺘﺎن‬
‫ﻳﻮﺳﻒ ﺑﺎ ﺷﺎخ و ﺑﺎﻟﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺮﺗﺠﻤﻠﻲ آراﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻗﻮام دﻳﮕﺮي ﺟﺰ ﻳﻬﻮدان ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻛﺎرﻫﺎﺋﻲ اﻧﺠﺎم دادهاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺧﻮدﺷﺎن را ﺑﻴﺶ ازآﻧﭽﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺑﺰرگ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬
‫ﻣﺎ داﺳﺘﺎن ﺟﺴﺘﺠﻮي اﺳﻜﻨﺪر از آب ﺣﻴﺎت را ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪﺗﻜﺮار ﺷﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻴﻢ؛ و ﻫﻴﭻ ﭘﻴﺮزن ﻳﺎ ﭘﻴﺮﻣﺮدِ‬
‫روﺳﺘﺎﺋﻲ در ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﻘﻴﺪه ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﺳﻜﻨﺪر ﺑﻪﺟﺴﺘﺠﻮي آب ﺣﻴﺎت رﻓﺘﻪ ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﺻﻞ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪﺑﺎﺑﻞ ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ و ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﻮاح ﻣﻌﺮوف‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﮔﻴﻠﮕﺎﻣﻴﺶ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ در ﻛﺎوﺷﻬﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﺸﻨﺎﺳﻲ ﻛﺸﻒ و ﺑﻪﻫﻤﺖ ﺑﺰرﮔﺎﻧﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه‬
‫و اﻳﻨﻚ در دﺳﺘﺮس ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﺟﺴﺘﺠﻮي آب ﺣﻴﺎت ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻜﻤﺎي ﺑﺎﺑﻞ ﺑﺮاي اﻟﻘﺎي اﻳﻦ‬
‫ﻋﻘﻴﺪه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮده ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺟﺎوﻳﺪان ﻧﻤﻴﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ اﻳﻦ اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺑﺰرﮔﻲ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ﮔﻴﻠﮕﺎﻣﻴﺶ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪاﻳﻦ داﺳﺘﺎن اﺷﺎرهﺋﻲ داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻨﻚ داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻗﻮم ﻳﻬﻮد ﺑﺎ واﻗﻌﻪﺋﻲ ﺑﻪﻧﺎم »ﻓﻮرﻳﻢ« ﮔﺮه ﺧﻮرده و ازآن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از وﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎرﻳﺦ ﻳﻬﻮد ﻳﺎد‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪273‬‬
‫ﻣﻴﺸﻮد و ﻫﻤﻪﺳﺎﻟﻪ ﻳﻬﻮدان درﺳﺮاﺳﺮ ﮔﻴﺘﻲ آنروز را ﮔﺮاﻣﻲ ﻣﻴﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎم »اِﺳﺘَﺮ« ﻳﺎد آورِ »ﻋِﺸﺘﺎر« و »ﺳﺘﺎره« اﺳﺖ؛ ﻛﻪ اوﻟﻲ آﺷﻮري و دوﻣﻲ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ‬
‫ﻧﺎﻣﻲ در داﺳﺘﺎنِ اﺳﺘﺮ ﻛﻪ در ﺗﻮرات آﻣﺪه اﺳﺖ وﺟﻮ دارد ﻛﻪ ﻣﺎ را ﻣﺘﻴﻘﻦ ﻣﻴﺴﺎزد اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫ﺟﺎﺋﻲ از ﺳﻮرﻳﻪ ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ؛ و آن ﻧﺎمِ »ﻫﺎﻣﺎن ﭘﺴﺮ ﻫﻤﺪاﺗﺎ اﺟﺎﺟﻲ« اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺎﻣﺎن و ﻫﻤﺪاﺗﺎ ﻫﺮدو ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺷﻜﻠﻲ از ﻧﺎﻣﻬﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻤﻴﻨﻜﻪ ﻫﺎﻣﺎن از ﺧﺎﻧﺪان‬
‫اﺟﺎج اﺳﺖ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻣﻲ ﺑﻮدن ويرا ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﻏﻴﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫درﺧﺪﻣﺖ دوﻟﺖ اﻳﺮان ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻧﺎﻣﻬﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻴﻨﻬﺎدهاﻧﺪ‪ ،‬در اﺳﻨﺎدي ﻛﻪ در ﻣﻴﺎﻧﺮودان‬
‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺮات دﻳﺪه ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺮدم ﺷﺎم ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ از ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﻫﻤﺪاﺗﺎي اﺟﺎﺟﻲ داراي ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﺷﮕﻔﺖاﻧﮕﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﺟﺎج در ﺗﻮرات )ﻛﺘﺎب‬
‫ﺳﻤﻮﺋﻴﻞ‪ (8 / 15 ،‬ﻧﺎم ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻫﺎن ﻛﻬﻦ از ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻋ‪‬ﻤﺎﻟﻴﻖ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ داﺳﺘﺎن ﻳﻬﻮديﺳﺘﻴﺰي‬
‫اﻳﻦ ﻫﺎﻣﺎنِ ﻫﻤﺪاﺗﺎي اﺟﺎﺟﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻣﻼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ ﺧﺎﻧﺪان اﺟﺎﺟﻲ‪ -‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪداﺳﺘﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﺗﻮرات‪ -‬از ﻗﺪﻳﻢ ﺑﺎ اﺳﺮاﺋﻴﻠﻲﻫﺎ دﺷﻤﻦ ﺑﻮده و ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ﻛﻪ اﺻﻞ‬
‫داﺳﺘﺎن ﻓﻮرﻳﻢ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ داﺳﺘﺎن را ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻼﺻﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﺣﻜﺎم‬
‫ﻣﺤﻠﻲ ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺷﺎم ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ درﺻﺪد ﻧﺎﺑﻮدﺳﺎزي ﻳﻬﻮدﻳﺎن ﺑﺮآﻣﺪه ﺑﻮده و ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪدرﺑﺎر‬
‫اﻳﺮان ﮔﺰارش ﺷﺪه و ﻣﺴﺒﺒﺎن ﺗﻮﻃﺌﻪ ﭘﻴﺶ از اﺟﺮاي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻨﺒﻴﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻬﻮدان ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ از ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬
‫ﺑﺮﻫﻨﺪ‪ .‬ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﺧﺎﺧﺎﻣﻬﺎ ﺑﺮاي ﺑﺰرگ ﻛﺮدن ﻗﻀﻴﻪ و ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﺋﻲ ﺧﻮدﺷﺎن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻈﻠﻮمﻧﻤﺎﺋﻲ‬
‫ﻗﻮم ﻳﻬﻮد و ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن دادن زﻳﺮﻛﻲ ﻳﻬﻮدﻳﺎن در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺮﻫﺎ‪ ،‬آنرا ﺑﺎ درﺑﺎر اﻳﺮان ارﺗﺒﺎط دادهاﻧﺪ‬
‫و داﺳﺘﺎن را ﺑﻪﻧﺤﻮي ﻛﻪ درﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﭘﻴﺶ ازآﻧﻜﻪ داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ را از روي ﺗﻮرات ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦرا ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﮕﺬرم ﻛﻪ ﻳﻚ واﻗﻌﺔ‬
‫ﻳﻬﻮديﻛﺸﻲ در دﻫﺔ آﺧﺮ ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ در ﻛﺸﻮر ﻣﺼﺮ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬در ﻣﺼﺮ ﻳﻚ ﺟﺰﻳﺮة ﻳﻬﻮديﻧﺸﻴﻦ‬
‫وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺰرگ ﻳﻬﻮدي از دﻳﺮﺑﺎز‪ -‬از زﻣﺎن ﻓﺮﻋﻮﻧﺎن‪ -‬درآن ﺟﺎﮔﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺟﺰﻳﺮه را ﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎم »اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ« )ﻓﻴﻠﻬﺎ( ﻣﻴﺸﻨﺎﺳﻴﻢ‪ .‬ﻳﻬﻮدﻳﺎن اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻞ دﻳﮕﺮ ﻫﻢﻧﮋاداﻧﺸﺎن‪،‬‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫وﻓﺎداران ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺮاي اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺮداﻧﺸﺎن در ارﺗﺶ اﻳﺮان در ﻣﺼﺮ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫دارﻳﻮش دوم ﺿﻤﻦ ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠﻪ اﺻﻼﺣﺎت ﻛﻪ در ﺧﺎك ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ اﻧﺠﺎم داد‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ 419‬پم‬
‫ﺿﻤﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪﻛﺎﻫﻦ ﻳﻬﻮدﻳﺎن اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﺳﺘﺎد ﻛﻪ ﻣﺠﻮﻋﺔ ﻗﻮاﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻋﺰرا در اﺳﺮاﺋﻴﻞ وﺿﻊ‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ 1‬را درﻣﻴﺎن ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﺠﺮا ﺑﺪارﻧﺪ و ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻴﺪ ﻓﺼﺢ را ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺰرا اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬درﺑﺎرة ﻋﺰرا و ﻓﺮﻣﺎنﻧﺎﻣﺔ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‪ ،‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺳﺨﻨﻲ داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪274‬‬
‫اﺟﺎزة ﻧﻮﺳﺎزي ﻣﻌﺒﺪ ﻳﻬﻮدي اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮاه اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ درﻣﻴﺎن ﻳﻬﻮدان اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ و ﺷﻮر و اﺷﺘﻴﺎﻗﻲ درآﻧﻬﺎ ﭘﺪﻳﺪ آورد‪ 1.‬وﻟﻲ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎده از‬
‫آزاديﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﭼﺘﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ادﻳﺎن و ﻋﻘﺎﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮد دﺳﺖ ﺑﻪاﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ‬
‫ازﻗﺒﻴﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮدن ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ در ﻣﻌﺒﺪﺷﺎن زدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪﻣﻘﺪﺳﺎت ﻣﺼﺮﻳﺎن ﺑﻪﺷﻤﺎر‬
‫ﻣﻴﺮﻓﺖ‪ ،‬وﻛﺎﻫﻨﺎن ﻣﺼﺮي را ﺑﺮﺿﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺖ‪ .‬در اﻳﻦزﻣﺎن ﻳﻚ آراﻣﻲﺗﺒﺎر ﺑﻪﻧﺎم ويدرﻧﮓ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﺑﺨﺶ درآن ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻮد‪ .‬درﺳﺎل ‪ 410‬پم ﺷﻬﺮﻳﺎر ﭘﺎرﺳﻲ ﻣﺼﺮ‪ -‬ارﺷﺎم‪ -‬ﺑﻪﺷﻮش ﺳﻔﺮ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ويدرﻧﮓ ﺑﻪﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﺎﻫﻨﺎن ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮاي ﭼﺸﻢزﻫﺮ دادن ﺑﻪﻳﻬﻮدﻳﺎن اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ دﺳﺖ ﺑﻪﻛﺎر ﺷﺪ‪ ،‬و‬
‫ﺳﺮﺑﺎزان ﻣﺼﺮي را ﻛﻪ زﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺴﺮش ﺑﻮدﻧﺪ رواﻧﺔ اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ ﻛﺮد‪ ،‬و آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺒﺪ ﻳﻬﻮديﻫﺎ را ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪﻃﺮز ﺑﺎﺷﻜﻮﻫﻲ ﺑﺎزﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪﻛﻠﻲ وﻳﺮان ﻛﺮدﻧﺪ و آوﻧﺪﻫﺎ و زﻳﻮرﻫﺎي زرﻳﻦ و ﺳﻴﻤﻴﻨﺶ را‬
‫ﺑﻪﺗﺎراج ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻬﻮدﻳﺎن ﺑﺎ زﻧﺎن و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن ﭘﻼس ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬روزه ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺑﻴﺮون آﻣﺪن از‬
‫اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺧﻄﺮﻧﺎك دﺳﺖ ﺑﻪداﻣﻦ ﺧﺪاﻳﺸﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬دﻋﺎﻳﺸﺎن ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻛﺎرﮔﺮ اﻓﺘﺎد‪ ،‬و ويدرﻧﮓ‬
‫‪2‬‬
‫و ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲﻛﻪ در وﻳﺮان و ﺗﺎراج ﻛﺮدن ﻣﻌﺒﺪ ﺷﺮﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪﻗﺘﻞ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻳﻬﻮدﻳﺎن اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ ﺑﺎ ﻳﻬﻮدﻳﺎن ﺧﺎك اﺻﻠﻲ اﺳﺮاﺋﻴﻞ رواﺑﻂ ﻧﻴﻜﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ واﻗﻌﻪ‬
‫در ﺗﻮرات ﺑﺎزﺗﺎب ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻲ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻛﻪ ﺧﻤﻴﺮﻣﺎﻳﺔ اﺻﻠﻲ داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ ﻫﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﻴﺴﻴﺎس ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮده ﺑﻪ آن ﺷﺎخ و ﺑﺎل داده ﺷﺪه اﺳﺖ؛ و ﻣﻨﻈﻮر از‬
‫رﺳﺘﻦ ﻳﻬﻮدان از ﻛﺸﺘﺎر ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮا ﻫﻤﻴﻨﻜﻪ ﺧﺒﺮش ﺑﻪﺷﺎﻫﻨﺸﺎه رﺳﻴﺪه‬
‫دﺳﺘﻮر ﺑﺮرﺳﻲ واﻗﻌﻪ را داده و ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻛﻪ ﻣﺴﺒﺒﺎن واﻗﻌﻪ ﺑﺎزداﺷﺖ و اﻋﺪام ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻇﺎﻫﺮا‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎزﺳﺎزي ﻣﻌﺒﺪ را درﺑﺎر اﻳﺮان ﺑﻪﺻﻼح ﺳﻴﺎﺳﺖ دوﻟﺖ در ﻣﺼﺮ ﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﻳﻬﻮديﻫﺎي‬
‫اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ دراﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﭼﻬﺎرﺳﺎل ﭘﻴﺎﭘﻲ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺎﺋﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪ‪ 3.‬ﺑﻌﺪ ازآن ﻫﻢ ﺷﻮرش‬
‫اﺳﺘﻘﻼلﻃﻠﺒﺎﻧﻪ در ﻣﺼﺮ ﺑﻪراه اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ درﺑﺎرهاش ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻴﻢ؛ وﻟﻲ ﻧﻤﻴﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻬﻮديﻫﺎي‬
‫اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ دراﻳﻦ ﺷﻮرش ﻛﻪ ﺑﻪ اﺣﻴﺎي ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻓﺮﻋﻮﻧﻲ ﻣﺼﺮ اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﭼﻪ وﺿﻌﻲ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫داﺳﺘﺎن اﺳﺘﺮ در ﺗﻮرات ﭼﻨﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫درزﻣﺎن اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش‪ ،‬ﻫﻤﺎن اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﻛﻪ از ﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺒﺶ ﺑﺮ ﺻﺪ و ﺑﻴﺴﺖ و ﻫﻔﺖ‬

‫وﻻﻳﺖ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻴﻜﺮد‪ ،‬در آن اﻳﺎم در ﺣﻴﻨﻲ ﻛﻪ اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮﻛﺮﺳﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬

‫‪ -1‬اوﻣﺴﺘﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن‪.484 :‬‬

‫‪ -2‬ﻫﻤﺎن‪.496 -494 :‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﺎن‪.499 -498 :‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪275‬‬
‫ﺧﻮﻳﺶ در داراﻟﺴﻠﻄﻨﺔ ﺷﻮش ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺳﺎل ﺳﻮم از ﺳﻠﻄﻨﺘﺶ ﺿﻴﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮاي ﺟﻤﻴﻊ‬
‫ﺳﺮوران و ﺧﺎدﻣﺎن ﺧﻮد ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﻮد و ﺑﺰرﮔﺎن ﭘﺎرس و ﻣﺎد از اﻣﺮا و ﺳﺮورانِ وﻻﻳﺘﻬﺎ‬
‫ﺑﻪﺣﻀﻮر او ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺪت ﻣﺪﻳﺪ ﺻﺪ و ﻫﺸﺘﺎد روز ﺗﻮاﻧﮕﺮي ﺟﻼل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮﻳﺶ و‬
‫ﻣﺠﺪ و ﻋﻈﻤﺖ ﺧﻮد را ﺟﻠﻮه ﻣﻴﺪاد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻀﺎي آن روزﻫﺎ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲﻛﻪ‬
‫در داراﻟﺴﻠﻄﻨﺔ ﺷﻮش از ﻛﻬﺘﺮ و ﻣﻬﺘﺮ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪﻧﺪ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﻫﻔﺖ روزه در ﻋﻤﺎرت ﺑﺎغ ﻗﺼﺮ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﭘﺮدهﻫﺎ از ﻛﺘﺎن ﺳﻔﻴﺪ و ﻻﺟﻮرد ﺑﺎ رﻳﺴﻤﺎﻧﻬﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ارﻏﻮان در‬
‫ﺣﻠﻪﻫﺎي ﻧﻘﺮه ﺑﺮ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻣﺮﻣﺮِ ﺳﻔﻴﺪ آوﻳﺨﺘﻪ و ﺗﺨﺘﻬﺎي ﻃﻼ و ﻧﻘﺮه ﺑﺮ ﺳﻨﮕﻔﺮﺷﻲ از ﺳﻨﮓ‬
‫ﺳﻤﺎق و ﻣﺮﻣﺮ ﺳﻔﻴﺪ و ﻣﺮﻣﺮ ﺳﻴﺎه ﺑﻮد‪ .‬و آﺷﺎﻣﻴﺪن از ﻇﺮﻓﻬﺎي ﻃﻼ ﺑﻮد و ﻇﺮﻓﻬﺎ را اﺷﻜﺎل‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮد و ﺷﺮاﺑﻬﺎي ﻣﻠﻮﻛﺎﻧﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻛﺮم ﭘﺎدﺷﺎه ﻓﺮاوان ﺑﻮد‪ .‬و آﺷﺎﻣﻴﺪن ﺑﺮﺣﺴﺐ‬
‫ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺮﻛﺴﻲ ﺗﻜﻠﻒ ﻧﻤﻴﻨﻤﻮد‪ ،‬زﻳﺮا ﭘﺎدﺷﺎه درﺑﺎرة ﻫﻤﺔ ﺑﺰرﮔﺎن ﺧﺎﻧﻪاش‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻣﻮاﻓﻖ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد رﻓﺘﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬و‪‬ﺷﺘﻲ ﻣﻠﻜﻪ ﻧﻴﺰ ﺿﻴﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮاي‬
‫زﻧﺎن ﺧﺎﻧﺔ ﺷﺎﻫﻲ اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮد‪ .‬در روز ﻫﻔﺘﻢ ﭼﻮن دل ﭘﺎدﺷﺎه از ﺷﺮاب‬
‫ﺧﻮش ﺷﺪ ﻫﻔﺖ ﺧﻮاﺟﻪ ﺳﺮا ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻬﻮﻣﺎن و ﺑِﺰﻧﺎ و ﺣ‪‬ﺮﺑﻮﻧﺎ و ﺑِﻐﺘﺎ و اَﺑ‪‬ﻐﺘﺎ و زاﺗَﺮ و ﻛﺮﻛﺴﺮا‬
‫ﻛﻪ در ﺣﻀﻮر اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ را ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ وﺷﺘﻲ ﻣﻠﻜﻪ را ﺑﺎ ﺗﺎج‬
‫ﻣﻠﻮﻛﺎﻧﻪ ﺑﻪﺣﻀﻮر ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻴﺎورﻧﺪ ﺗﺎ زﻳﺒﺎﻳﻲ اورا ﺑﻪﺧﻼﻳﻖ و ﺳﺮوران ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ‬
‫ﻧﻴﻜﻮﻣﻨﻈﺮ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ وﺷﺘﻲ ﻣﻠﻜﻪ ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺣﺴﺐ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪدﺳﺖ ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﺳﺮاﻳﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺸﻤﻨﺎك ﺷﺪه ﻏﻀﺒﺶ در دﻟﺶ ﻣﺸﺘﻌﻞ‬
‫ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ازاﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﺷﺎه ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻣﻠﻜﻪ را ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻛﻨﺪ و ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ ﻛﻪ ازآنﭘﺲ ﻣﻠﻜﻪ ﺣﻖ‬
‫ﻧﺪارد ﻛﻪ در ﻣﺠﺎﻟﺲ ﭘﺎدﺷﺎه ﺣﻀﻮر ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﺴﺮ دﻳﮕﺮي ﺑﮕﻴﺮد و اورا‬
‫ﻣﻠﻜﺔ ﺧﻮﻳﺶ ﻛﻨﺪ‪ ،‬و ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ دوﺷﻴﺰﮔﺎن زﻳﺒﺎروي را از ﻫﻤﻪﺟﺎ ﺑﻪﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﻴﺎورﻧﺪ ﺗﺎ او ﻳﻜﻲ را‬
‫ازﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدي ﻳﻬﻮدي در ﺷﻮش ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣ‪‬ﺮدﺧﺎي ﻧﺎم داﺷﺖ و او دﺧﺘﺮ ﻋﻤﻮﻳﺶ را ﻛﻪ‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﭘﺪر و ﻣﺎدرش ﻣﺮده ﺑﻮدﻧﺪ در ﺧﺎﻧﻪاش ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻴﻜﺮد‪ .‬اﻳﻦ دﺧﺘﺮ ﻛﻪ ﻧﺎم ﻳﻬﻮدﻳﺶ »ﻫ‪‬ﺪ‪‬ﺳ‪‬ﻪ« ﺑﻮد و‬
‫ﺑﻪاﻳﺮاﻧﻲ اِﺳﺘَﺮ )ﺳﺘﺎره( ﻧﺎم داﺷﺖ را ﻣﺮدﺧﺎي ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ دوﺷﻴﺰة اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪﻛﺎرﮔﺰاران ﺷﺎه ﻣﻌﺮﻓﻲ‬
‫ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﻪﺷﺎه ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد‪ .‬دﻧﺒﺎﻟﺔ داﺳﺘﺎن را از ﻣﺘﻦ ﺗﻮرات ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ‪:‬‬
‫ﭘﺲ ﭼﻮن ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺎدﺷﺎه ﺷﺎﻳﻊ ﺷﺪ و دﺧﺘﺮان ﺑﺴﻴﺎر در داراﻟﺴﻠﻄﻨﺔ ﺷﻮش زﻳﺮ دﺳﺖ‬
‫»ﻫﻴﺠﺎي« ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اِﺳﺘَﺮ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪﺧﺎﻧﺔ ﭘﺎدﺷﺎه زﻳﺮ دﺳﺖ ﻫﻴﺠﺎي ﻛﻪ ﻣﺴﺘﺤﻔﻆ زﻧﺎن ﺑﻮد‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪276‬‬
‫آوردﻧﺪ‪ .‬و آن دﺧﺘﺮ ﺑﻪﻧﻈﺮ او ﭘﺴﻨﺪ آﻣﺪه در ﺣﻀﻮرش اﻟﺘﻔﺎت ﻳﺎﻓﺖ‪ … .‬ﭘﺲ اِﺳﺘﺮ را ﻧﺰد‬
‫اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪﻗﺼﺮ ﻣﻠﻮﻛﺎﻧﻪاش در ﻣﺎه دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎه ﻃﻴﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ در ﺳﺎل ﻫﻔﺘﻢ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ او آوردﻧﺪ‪ .‬و ﭘﺎدﺷﺎه اِﺳﺘَﺮ را از ﻫﻤﺔ زﻧﺎن زﻳﺎده دوﺳﺖ داﺷﺖ و از ﻫﻤﺔ‬
‫دوﺷﻴﺰﮔﺎن در ﺣﻀﻮر وي ﻧﻌﻤﺖ و اﻟﺘﻔﺎت زﻳﺎده ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻟﺬا ﺗﺎج ﻣﻠﻮﻛﺎﻧﻪ را ﺑﺮﺳﺮش‬
‫ﮔﺬاﺷﺖ و اورا در ﺟﺎي وﺷﺘﻲ ﻣﻠﻜﻪ ﺳﺎﺧﺖ‪ … .‬در آن اﻳﺎم در ﺣﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدﺧﺎي در‬
‫دروازة ﭘﺎدﺷﺎه ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد دوﻧﻔﺮ از ﺧﻮاﺟﻪ ﺳﺮاﻳﺎن ﭘﺎدﺷﺎه و ﺣﺎﻓﻈﺎن آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻳﻌﻨﻲ »ﺑِﻐﺘﺎن« و‬
‫»ﺗﺎر‪‬ش« ﻏﻀﺒﻨﺎك ﺷﺪه ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه دﺳﺖ ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن‬
‫ﻣﺮدﺧﺎي از اﻳﻦ اﻣﺮ اﻃﻼع ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬اﺳﺘﺮ ﻣﻠﻜﻪ را ﺧﺒﺮ داد و اِﺳﺘَﺮ ﭘﺎدﺷﺎه را از زﺑﺎن ﻣﺮدﺧﺎي‬
‫اﻃﻼع داد‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺗﻔﺤﺺ ﻧﻤﻮده ﺻﺤﻴﺢ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و ﻫﺮدو اﻳﺸﺎن را ﺑﺮدار ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و‬
‫اﻳﻦ ﻗﺼﻪ در ﺣﻀﻮر ﭘﺎدﺷﺎه در ﻛﺘﺎب ﺗﻮارﻳﺦ اﻳﺎم ﻣﺮﻗﻮم ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ وﻗﺎﺋﻊ اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه‪ ،‬ﻫﺎﻣﺎن اﺑﻦ ﻫ‪‬ﻤﺪاﺗﺎ اﺟﺎﺟﻲ را ﻋﻈﻤﺖ داده ﺑﻪدرﺟﺔ ﺑﻠﻨﺪ رﺳﺎﻧﻴﺪ و ﻛﺮﺳﻲ اورا از‬
‫ﺗﻤﺎﻣﻲ رؤﺳﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺟﻤﻴﻊ ﺧﺎدﻣﺎن ﺷﺎه ﻛﻪ در دروازة ﺷﺎه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪﻫﺎﻣﺎن ﺳﺮ ﻓﺮود ﻣﻲآوردﻧﺪ و ﺳﺠﺪه ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ ﺷﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻟﻴﻜﻦ ﻣﺮدﺧﺎي ﺳﺮ ﻓﺮود ﻧﻤﻲآورد و اورا ﺳﺠﺪه ﻧﻤﻴﻜﺮد‪ .‬و ﺧﺎدﻣﺎن ﺷﺎه ﻛﻪ در دروازة ﺷﺎه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ از ﻣﺮدﺧﺎي ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﭼﺮا ازاﻣﺮ ﺷﺎه ﺗﺠﺎوز ﻣﻴﻨﻤﺎﺋﻲ؟ ﻫﺮﭼﻨﺪ روز ﺑﻪروز ﺑﻪاو‬
‫ﻣﻴﮕﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪاﻳﺸﺎن ﮔﻮش ﻧﻤﻴﺪاد‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺎﻣﺎن را ﺧﺒﺮ دادﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻛﻼم ﻣﺮدﺧﺎي‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻴﺸﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ اﻳﺸﺎن را ﺧﺒﺮ داده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ ﻳﻬﻮدي ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬و ﭼﻮن ﻫﺎﻣﺎن دﻳﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮدﺧﺎي ﺳﺮ ﻓﺮود ﻧﻤﻲآورد و اورا ﺳﺠﺪه ﻧﻤﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ﻫﺎﻣﺎن از ﻏﻀﺐ ﻣﻤﻠﻮ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬و‬
‫ﭼﻮﻧﻜﻪ دﺳﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﺮ ﻣﺮدﺧﺎي ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪﻧﻈﺮ او ﺳﻬﻞ آﻣﺪ و اورا از ﻗﻮم ﻣﺮدﺧﺎي اﻃﻼع‬
‫داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﺎﻣﺎن ﻗﺼﺪ ﻫﻼك ﻧﻤﻮدن ﺟﻤﻴﻊ ﻳﻬﻮدﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺮد زﻳﺮا ﻛﻪ ﻗﻮم ﻣﺮدﺧﺎي ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺎه اول از ﺳﺎل دوازدﻫﻢ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫اَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﻛﻪ ﻣﺎه ﻧﻴﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮروز در ﺣﻀﻮر ﻫﺎﻣﺎن و ﻫﺮﻣﺎه ﺗﺎ ﻣﺎه دوازدﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎه‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫آذار ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻮر ﻳﻌﻨﻲ ﻗﺮﻋﻪ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺎﻣﺎن ﺑﻪاَﺣﺸَﻮﻳﺮوش ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻗﻮﻣﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ درﻣﻴﺎن ﻗﻮﻣﻬﺎ در ﺟﻤﻴﻊ وﻻﻳﺘﻬﺎي ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻮ ﭘﺮاﻛﻨﺪهاﻧﺪ و ﺷﺮاﺋﻊ اﻳﺸﺎن ﻣﺨﺎﻟﻒ‬
‫ﻫﻤﺔ ﻗﻮﻣﻬﺎ اﺳﺖ و ﺷﺮاﻳﻊ ﭘﺎدﺷﺎه را ﺑﻪﺟﺎ ﻧﻤﻲآورﻧﺪ و اﻳﺸﺎن را ﭼﻨﻴﻦ واﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﺎدﺷﺎه را ﭘﺴﻨﺪ آﻳﺪ ﺣﻜﻤﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﺸﺎن را ﻫﻼك‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ‪ … .‬ﭘﺲ ﻛﺎﺗﺒﺎن ﭘﺎدﺷﺎه را در روز ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﻣﺎه اول اﺣﻀﺎر ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑﺮوﻓﻖ آﻧﭽﻪ‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪277‬‬
‫ﻫﺎﻣﺎن اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻪاﻣﻴﺮان ﭘﺎدﺷﺎه و ﺑﻪواﻟﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ وﻻﻳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮوران ﻫﺮﻗﻮم‬
‫ﻣﺮﻗﻮم ﺷﺪ‪ … .‬ﺗﺎ ﻫﻤﺔ ﻳﻬﻮدﻳﺎن را از ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان در ﻳﻚروز ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﻣﺎه دوازدﻫﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎه آذار ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻼك ﻛﻨﻨﺪ و اﻣﻮال اﻳﺸﺎن را ﻏﺎرت ﻛﻨﻨﺪ‪ … .‬و اﻳﻦ ﺣﻜﻢ در‬
‫داراﻟﺴﻠﻄﻨﺔ ﺷﻮش ﻧﺎﻓﺬ ﺷﺪ و ﭘﺎدﺷﺎه و ﻫﺎﻣﺎن ﺑﻪﻧﻮﺷﻴﺪن ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺷﻬﺮ ﺷﻮش ﻣﺸﻮش ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدﺧﺎي ﻳﻬﻮدي ﻣﺪﺗﻲ ﭘﻴﺸﺘﺮ ازاﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﺑﺎ اﻓﺸﺎﻛﺮدن راز ﺗﻮﻃﺌﺔ ﻗﺘﻞ‬
‫ﺷﺎه ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪﺷﺎه ﻛﺮده اﻋﺘﻤﺎد ﺷﺎه را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻳﻬﻮديﻛﺸﻲِ ﻫﺎﻣﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﺮﻣﺎن اﺳﺘﺮ ﺑﻪاﺳﺘﺮ رﻫﻨﻤﻮد ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻪﻛﺸﺘﻦ دادن ﻫﺎﻣﺎن ﺗﻮﻃﺌﻪ‬
‫ﺑﭽﻴﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﺳﺘﺮ از ﺷﺎه اﺟﺎزه ﻣﻴﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﺎﻣﺎن را ﺑﺎ ﺷﺎه ﻣﻬﻤﺎن ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ روزﻫﺎ ﺷﺎه ﺑﺮآن‬
‫ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺑﻪﻣﺮدﺧﺎي ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺸﺎي ﺗﻮﻃﺌﺔ ﻗﺘﻞ ﺑﻪاو ﻛﺮده اﺳﺖ ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﺪﻫﺪ‪،‬‬
‫و اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺎﻣﺎن ﻗﺼﺪ ﺑﺮدار ﻛﺮدن ﻣﺮدﺧﺎي را داﺷﺖ و دار را ﻧﻴﺰ آﻣﺎده ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ اﺳﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﻫﺎﻣﺎن ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺸﻢ ﺷﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﻫﺎﻣﺎن ﻣﻴﺸﻮد و ﺷﺎه‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺮوﻧﺸﺎﻧﺪن ﺧﺸﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪﺑﺎغ ﻗﺼﺮ ﻣﻴﺮود ﺗﺎ ﻗﺪم ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﺷﺎه ﺧﺎرج ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬اﺳﺘﺮ زﻣﻴﻨﻪ‬
‫ﻣﻴﭽﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺎﻣﺎن وارد ﺧﻮاﺑﮕﺎه او ﺷﻮد و درﻏﻴﺎب او ﺑﺮﺑﺴﺘﺮ او ﺑﺨﻮاﺑﺪ‪ .‬ﻓﺮﺟﺎم داﺳﺘﺎن در ﺗﻮرات‪،‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﭘﺎدﺷﺎه از ﺑﺎغ ﻗﺼﺮ ﺑﻪﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ ،‬ﻫﺎﻣﺎن ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮي ﻛﻪ اﺳﺘﺮ ﺑﺮ آن ﻣﻲﺑﻮد اﻓﺘﺎده‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻳﺎ ﻣﻠﻜﻪ را ﻧﻴﺰ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻲﻋﺼﻤﺖ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﺳﺨﻦ ﻫﻨﻮز ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ روي ﻫﺎﻣﺎن را ﭘﻮﺷﺎﻧﻴﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه »ﺣ‪‬ﺮﺑﻮﻧﺎ«‪ -‬ﻳﻜﻲ از ﺧﻮاﺟﻪ ﺳﺮاﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺣﻀﻮر‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻨﻚ دار ﭘﻨﺠﺎه ذراﻋﻲ ﻛﻪ ﻫﺎﻣﺎن آنرا ﺑﻪﺟﻬﺖ ﻣﺮدﺧﺎي ﻛﻪ آن ﺳﺨﻦ‬
‫ﻧﻴﻜﻮ ﺑﺮاي ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻬﻴﺎ ﻧﻤﻮده در ﺧﺎﻧﺔ ﻫﺎﻣﺎن ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎدﺷﺎه اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ‬
‫اورا ﺑﺮ آن ﻣﺼﻠﻮب ﺳﺎزﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺎﻣﺎن را ﺑﺮ داري ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮدﺧﺎي ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮده ﺑﻮد‬
‫ﻣﺼﻠﻮب ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و ﻏﻀﺐ ﭘﺎدﺷﺎه ﻓﺮو ﻧﺸﺴﺖ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪﻧﺎﻣﻬﺎي ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ داﺳﺘﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻏﻠﺐِ‬
‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫ﻧﺎﻣﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺎﻣﻲاﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ﻛﻪ واﻗﻌﺔ ﻓﻮرﻳﻢ راه ﺑﻪﺟﺎﺋﻲ ﻣﻲﺑ‪‬ﺮد و ﺑﺎ ﻗﻮم ﻳﻬﻮد‬
‫ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ واﻗﻌﻪ در ﻛﺠﺎ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮده اﺳﺖ؟ ﻳﻘﻴﻨﺎ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺗﻮرات آﻣﺪه در‬
‫ﺷﻮش ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ )اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ آنرا ﻫﻤﺎن واﻗﻌﺔ ﻳﻬﻮدﻳﺎن ﺟﺰﻳﺮة اﻟﻔﺎﻧﺘﻴﻦ ﺑﺪاﻧﻴﻢ( در ﻳﻜﻲ از‬
‫ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺷﺎم ﻳﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎي درﺑﺎرﻳﺎن ﻛﻪ در ﺗﻮرات آﻣﺪه ﻧﺎﻣﻬﺎي ﺳﺎﻣﻲ‬
‫اﺳﺖ و ﻧﻪ اﻳﺮاﻧﻲ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ اﺻﻞ واﻗﻌﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻳﻬﻮديﻛﺸﻲِ ﻳﺎدﺷﺪه در ﻣﺼﺮ ﺑﻮده و ﺑﻌﺪه‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬
 ‫)‪PDF.Tarikhema.ir (Historical e-Books‬‬
‫‪278‬‬
‫ﺧﺎﺧﺎمﻫﺎ آنرا ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ درآوردهاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻠﻲ ﻧﻴﺰ دراﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺟﺎﻳﺶ را ﺑﻪﺷﺎﻫﻨﺸﺎه داده‬
‫اﺳﺖ و ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه ﻧﻴﺰ اﺣﺸﻮﻳﺮوش )ﻳﻌﻨﻲ ﺧﺸﻴﺎرﺷﺎ( اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮ اﻫﻤﻴﺖ واﻗﻌﻪ اﻓﺰوده ﮔﺮدد و ﻗﻮم ﻳﻬﻮد‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﺑﺘﺮاﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﻳﻬﻮديﻫﺎي ﺣﺠﺎز ﺗﺎ اواﺋﻞ ﻗﺮن ﻫﻔﺘﻢ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻣﺒﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن‬
‫داﺷﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻳﻬﻮديﻛﺸﻲ را ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ؛ زﻳﺮا ﻛﻪ ﻧﺎم ﻫﺎﻣﺎن در ﺷﺶ ﻣﻮرد در ﻗﺮآن‬
‫آﻣﺪه و ﺗﺼﺮﻳﺢ ﺷﺪه ﻛﻪ وزﻳﺮ ﻓﺮﻋﻮن ﻣﺼﺮ و ﻫﻤﺪﺳﺖ او ﺑﺮاي ﻧﺎﺑﻮدﺳﺎزي ﺑﻨﻲاﺳﺮاﺋﻴﻞ ﺑﻮده‪ ،‬و ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦﺳﺒﺐ ﻣﻮرد ﺧﺸﻢ ﺧﺪاي ﻣﻮﺳﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺰاي اﻋﻤﺎل ﺷﻮم ﺧﻮﻳﺶ‬
‫رﺳﻴﺪه ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻓﺮﻋﻮن در درﻳﺎ ﻏﺮق ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬ ‫اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺧﻨﺠﻲ‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬

‫‪PDF.Tarikhema.ir‬‬ ‫‪PDF.Tarikhem‬‬