Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 37

ÇÖZÜMLER

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜM 2


BÖLÜM 1 Dünya Edebiyatında Roman - Anlatım Bozuklukları
Cumhuriyet Dönemi Romanı
Etkinlik 1 Çözümü
Etkinlik 1 Çözümü Öğrenci tarafından cevaplanacaktır.
Öğrenci tarafından cevaplanacaktır.

Etkinlik 2 Çözümü Etkinlik 2 Çözümü


Öğrenci tarafından cevaplanacaktır. 1. bunun için

2. farklardan

3. yüzünüzden
Etkinlik 3 Çözümü 4. uğradığımız / yol açtı
Öğrenci tarafından cevaplanacaktır.
5. bağımlılığını

Örnek 1 Çözüm
Parçada tanıtılan yazar Memduh Şevket Esendal’dır.
Örnek 1 Çözüm
Doğru Seçenek E
B se­çe­ne­ğin­de­ki “olay” söz­cü­ğü ge­rek­siz kul­la­nıl­mış­tır. “Ya­
lan­la­ma” tek ba­şı­na bir du­rum­dur.

Örnek 2 Çözüm Doğru Seçenek B

Parçada sözü edilen eserlerin yazarları B seçeneğinde bir ara-


da verilmiştir.

Doğru Seçenek B
Örnek 2 Çözüm

E’de, “tam” sözcü­ğü kulla­nı­la­rak pa­ra mik­ta­rı ke­sin­leş­ti­ril­miş­tir.


Etkinlik 4 Çözümü
“250 bin” ifa­de­sin­den son­ra ge­ti­ri­len “ci­va­rın­da” söz­cü­ğü, mik­
Öğrenci tarafından cevaplanacaktır. ta­ra “yak­la­şık” an­la­mı ka­ta­rak ke­sin­li­ği boz­muş­tur.

Doğru Seçenek E

Etkinlik 5 Çözümü
Öğrenci tarafından cevaplanacaktır.
Etkinlik 3 Çözümü
1. mutlaka - yardım edebilirim (çelişen sözcükler)

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü 2. şüphesiz - olmalı (çelişen sözcükler)

A. 5. çıkış 3. belki - elbette (çelişen sözcükler)

4. tam - civarında (çelişen sözcükler)

B. Öğrenci tarafından cevaplanacaktır. 5. galiba - kesin (çelişen sözcükler)


11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
Çözümler

Örnek 3 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışmasının Çözümü

A.
Cümlede yanlış yerde kullanılan bir sözcükten kaynaklanan
anlatım bo­zuk­lu­ğu var­dır. “yeni seti bitirdim...” de­ğil “... seti ye- a) “mecburen” kelimesi gereksiz kullanılmıştır.
ni bitirdim...” ol­ma­lı­dır.
b) “karşılıklı” kelimesi gereksiz kullanılmıştır.
E se­çe­ne­ğin­de bu­na ben­zer bir an­la­tım bo­zuk­lu­ğu ya­pıl­mış­tır.
c) Yanlış kelime kullanılmıştır. “karşılık” kelimesi yerine “kar-
“... fazla çiçekleri sulama...” de­ğil “... çiçekleri fazla sulama...” şın” kelimesi kullanılmalı.
ol­ma­lı­dır.
ç) “sebep olacak” yerine “sağlayacak” kelimesi kullanılmalı.
Doğru Seçenek E
d) “ekemezsiniz” kelimesi yerine “dikemezsiniz” kelimesi kul-
lanılmalı.

e) Anlamca çelişen kelimeler kullanılmıştır. “tam” ile “kadar


Etkinlik 4 Çözümü önce” ifadeleri birbiriyle çelişmektedir.
1. Resepsiyona smokinsiz katılmak... zorunda kalırsınız. f) “hiç şüphesiz” ile “olabilir” ifadeleri anlamca çelişmektedir.
2. İnsan, Allah’ın her günü bulgur pilavı mı yer? g) “başım açık” deyimi yanlış kullanılmıştır. “alnım açık” şek-
linde olmalı.
3. Mustafa dayımın Almanya’dan gelen torunu evlenecekmiş.
ğ) “elinden geleni ardına koyma” deyimi yanlış kullanılmış.
4. Kameraman karda titreyen çocukları tekrar tekrar gösteri-
“elini taşın altına koy” deyimi kullanılmalı.
yor.
h) Söz öbeği yanlış yerde kullanılmıştır. “avukat olarak” söz
5. İki yabancı, inşaata izinsiz girmeye kalktı.
öbeği “şehirde” kelimesinden sonra gelmeli.

B.
Dinleme Metni I. Goethe
1. Ekol kurmak. II. Charles Dickens
2. Bilime ilgisini uyandırmak. III. Cengiz Aytmatov
3. Not tutmaz. Sarı bir defterle gider okula. Erken yatar. IV. Sartre
Erkenden de kalkıp herkesten önce okula gider ve oradaki
kitapları okur. V. Emile Zola

4. Başkaları onun çalışmadığını, okumayacağını fakat akıllı


bir çocuk olduğunu düşünür.

5. Riyaziyeci gelmediği zaman onun yerine sınıfta ders


anlattığı için.

11. SINIF / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

MATEMATİK Örnek 4 Çözüm


BÖLÜM 1 x2 – 4x + 4 = 0
İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizliklerin x = 2 çift katlı
Çözüm Kümesi –∞ 2 +∞
+ +

Örnek 1 Çözüm ÇK = R \ {2} olur.

x2 – 6x – 7 ≥ 0 ¡ (x – 7) . (x + 1) ≥ 0
x–7=0¡x=7
x + 1 = 0 ¡ x = –1
Örnek 5 Çözüm
işaret = +
x2 –x+2=0
x –• –1 7 +• D = 1 – 4.1.2 = –7 < 0 olduğundan gerçel kök yoktur.
+ – + –∞ 2 +∞
x2 – 6x – 7 ≥ 0
+

ÇK = (–• , –1] » [7, •) bulunur. ÇK = R olur.

Örnek 6 Çözüm
Örnek 2 Çözüm
–x2 +x–1=0
x2 – 4x < 0 ¡ x . (x – 4) < 0 D = 1 – 4.(–1).(–1) = 1 – 4 = –3 < 0 olduğundan gerçel kök
x = 0 V x – 4 = 0 ¡ x = 4’tür. yoktur.
–∞ 2 +∞
işaret = +

–• 0 4 +•
ÇK = ∅ olur.
x2 – 4x < 0 + – +

ÇK = (0, 4) bulunur. Örnek 7 Çözüm

+ + +
(x – 4) . (x – 5) . (x + 3) ≤ 0
Örnek 3 Çözüm
x- 4 = 0¡ x= 4 _
4 – x2 ≥ 0 ¡ (2 – x) . (2 + x) ≥ 0 bb
x – 5 = 0 ¡ x = 5 ` Kökler tek katl›
2–x=0¡x=2 b
2 + x = 0 ¡ x = –2 x + 3 = 0 ¡ x = –3ba
işaret = + . + . + = +
işaret = –

–• –2 2 +• x –• –3 4 5 +•

4 – x2 ≥ 0 – + – (x – 4).(x2 – 2x – 15) – + – +

ÇK = [–2, 2] bulunur. ÇK = (–• , –3] » [4, 5] bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 3
Çözümler

Örnek 8 Çözüm Örnek 10 Çözüm

+ + + +
(x2 – 1) . (x – 3) + .+ (x – 2) . (x – 1)2 + .+
işaret = >0 işaret =
<0 – =–
=+
(–x + 4) 2 2 + .+
(x – 4) . (x + 4)
– + +
_
x 2 - 1= 0 ¡ x = 1, x = –1b x–2=0¡x=2
b
x- 3= 0 ¡ x= 3 ` Kökler tek katl› (x – 1)2 = 0 ¡ x = 1 (çift katlı)
b
-x+ 4= 0 ¡ x= 4 b x2 + 4 = 0 reel kök yok.
a
x2 – 4 = 0 ¡ x = –2, x = 2 burada x = 2 çift katlı köktür.
x –• –1 1 3 4 +• x –• –2 1 2 +•
(x2 – 1) . (x – 3) (x – 2) . (x – 1)2
– + – + – >0 – + + +
–x + 4 (x2 – 4) . (x2 + 4)

ÇK = (–• , –1) » (1, 3) » (4, •) bulunur. ÇK = (–2, •) – {1, 2} bulunur.

Örnek 9 Çözüm
Örnek 11 Çözüm
+ –
(x – 3) . (5 – x) +.– x –1 1 x –1 1
≥0 işaret = =– ≤ x¡ - x ≤0
+ 6 6
x+2
+ +
x2 – x – 6 +
x – 3= 0 ¡ x= 3 _ ⇒ ≤0 işaret = =+
bb
6x +
5 – x = 0 ¡ x = 5 ` Kökler tek katl›
b +
x + 2 = 0 ¡ x = –2ba
(x – 3) . (x + 2) = 0 ¡ x = –2, x = 3
4 Kökler tek katl›
x –• –2 3 5 +• 6x = 0 ¡ x= 0
(x – 3) . (5 – x)
≥0 + – + –
x+2 x –• –2 0 3 +•
x2 – x – 6
≤0 – + – +
ÇK = (–•, –2) » [3, 5] bulunur. 6x

ÇK = (– •, –2] » (0, 3] bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

4 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 12 Çözüm Örnek 15 Çözüm

9 9 (x – m).(x – n) = 0
x-4≥ &x-4- ≥0
x+4 x+4
x = m, x = n
x 2 - 25 + –∞ m n +∞
& ≥0 iflaret = =+
x+4 +
+ – +

x2 – 25 = 0 Ş x = –5 V x = 5 (n – 1) – (m + 1) + 1 = 5

x + 4 = 0 Ş x = –4 n–1–m–1+1=5
n – m = 6 ¡ m – n = –6 olur.
x –• –5 –4 5 +•
x2 – 25
≥0 – + – +
x+4
Örnek 16 Çözüm

1 1
>
ÇK = [–5, –4) » [5, •) bulunur. m –1 m+2
1 1
– >0
m –1 m+2
m + 2 – m +1
>0
(m – 1) .(m + 2)
Örnek 13 Çözüm 3
>0
x=0 (m – 1) .(m + 2)
+. +
x = a (ç) iflaret = =+ iflaret =
+
+. + +. +
=+
–a
x= (ç) –• 1
b –2 +•
x =b
+ – +
a

–• b 0 a b +•
ÇK = (–•, –2) » (1, •)
+ + – – +
2 + (–3) = –1 olur.

ÇK = [0, b)

Örnek 17 Çözüm

x’in işaretini bilmediğimizden dolayı içler dışlar çarpımı yapıla-


maz. Bundan dolayı 2. adımda ilk kez hata yapılmıştır.
Örnek 14 Çözüm

x – a = 0 ¡ x = a (dahil) Örnek 18 Çözüm


–x – b = 0 ¡ x = –b (dahil değil) 2
64 – p
a = 4, –b = –3 ¡ b = 3 ≥0
p–3
¡ a – b = 4 – 3 = 1 olur.
–• –8 3 8 +•

+ – + –

ÇK = (–•, –8] » (3, 8]


x = –8 4 – (–8) = 12 olur.
y=4
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 5
Çözümler

Örnek 19 Çözüm Örnek 22 Çözüm

x.(x + 30) < 1000 9


x = a, x =
2
x2 + 30x – 1000 < 0
I. Durum
(x + 50) . (x – 20) < 0 9
a<x< için
–∞ –50 20 +∞ 2
Ø
+ – + 4,3
¡ 0 < x < 20 olur. a = 2 olur.

II. Durum
9
< x < a için
2
Ø
5,6
a = 7 olur.

2.7 = 14 olur.
Örnek 20 Çözüm
Doğru Seçenek E
(x + 1).(x + 2) < 110
x2 + 3x + 2 – 110 < 0
x2 + 3x – 108 < 0
(x + 12).(x – 9) < 0
–∞ –12 9 +∞
+ – + Örnek 23 Çözüm

x = 8 için 8 + 2 = 10 olur. ÇK = R ise D < 0’dır.


D < 0 ¡ 16 – 4a < 0 ¡ a > 4 bulunur.

Örnek 21 Çözüm

6x + 1 6x + 1 6x + 1 – x 2 – 2x – 1
2
> 1¡ 2
–1 > 0 ¡ >0 Örnek 24 Çözüm
(x + 1) (x + 1) (x + 1) 2

–x 2 + 4x D < 0 olmalıdır.
¡ 2
>0
(x + 1) (n – 1)2 – 4.(–1).(–9) < 0
–x2 + 4x = 0 ¡ – x (x – 4) = 0 (n – 1)2 – 36 < 0
¡x=0 v x=4 n2 – 2n – 35 < 0
(x + 1)2 = 0 ¡ x = –1 çift kat kök (n – 7).(n + 5) < 0

–• –1 0 4 • –∞ –5 7 +∞

– x +4x
2 + – +
– – + –
(x + 1)2
–5 < n < 7 olur.

ÇK = (0, 4)
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

6 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 25 Çözüm Örnek 2 Çözüm

x2 – (m – 1)x + 16 ≥ 0 olmalıdır. x2 – 1 < 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri


D ≤ 0 için
x2 – 1 = 0 ise (x – 1) (x + 1) = 0
(m – 1)2 – 4.16 ≤ 0
ise x = 1 veya x = –1
m2 – 2m – 63 ≤ 0
(m – 9).(m + 7) ≤ 0 işaret = +

9 – x2 > 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri


–• –7 9 +•
9 – x2 = 0 ise (3 – x) (3 + x) = 0
+ – +
ise x = 3 veya x = –3

işaret = –
m’nin en geniş aralığı [–7, 9] olur.
Şimdi tablo oluşturalım.

–• –3 –1 1 3
Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü •
2
x –1<0 + + – + +
1) Ç.K = (0, 3) 8) Ç.K = [–3, –2] » [3, •)
2) Ç.K = [–1, 6] 9) Ç.K = (6, •) 9 – x2 > 0 – + + + –

3) 0 10) [–1, 4] Kesişim Çözüm

4) 15 11) 14
Çözüm kümesi her iki eşitsizliğin çözüm kümesinin kesişim kü-
5) 7 12) 7 mesi olduğundan
6) (2, 6) ÇK = (–1, 1) olur.
7) [–8, 2]

BÖLÜM 2 Örnek 3 Çözüm


İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizlik
x2 – x – 6 < 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri
Sistemlerinin Çözüm Kümesi
x2 – x – 6 = 0 ise (x – 3) (x + 2) = 0
Örnek 1 Çözüm ise x = 3 veya x = –2
x(x – 3) ≤ 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri işaret = +
x(x – 3) = 0 ise x = 0 veya x = 3 x2 – x ≥ 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri
işaret = + . + = + x2 – x = 0 ise x(x – 1) = 0
(x – 2) (x + 4) > 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri ise x = 0 veya x = 1
(x – 2).(x + 4) = 0 ise x = 2 veya x = –4 işaret = +
işaret = + . + = + Şimdi tabloyu oluşturalım.
Şimdi tabloyu oluşturalım.
–• –2 0 1 3 •
–• –4 0 2 3 • 2
x –x–6<0 + – – – +
x(x – 3) ≤ 0 + + – – +
x2 – x ≥ 0 + + – + +

(x – 2) (x + 4) > 0 + – – + + Kesişim Çözüm Çözüm

Kesişim Çözüm
Çözüm kümesi her iki eşitsizliğin çözüm kümesinin kesişim kü-
mesi olduğundan
Çözüm kümesi her iki eşitsizliğin çözüm kümesinin kesişim
kümesi olduğundan Ç.K = (2, 3] bulunur. ÇK = (–2, 0] » [1, 3) olur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 7
Çözümler

Örnek 4 Çözüm Örnek 6 Çözüm

8 < x2 – 2x ≤ 15 ise x (x + 3)
< 0 için x = 0
8 < x2 – 2x ve x2 – 2x ≤ 15 x- 4
0 < x2 – 2x – 8 ve x2 – 2x – 15 ≤ 0 olur. x + 3 = 0 ise x = –3
Bu iki eşitsizlikten oluşan eşitsizlik sistemlerini çözelim. x – 4 = 0 ise x = 4
x2 – 2x – 8 = 0 ise (x – 4) (x + 2) = 0 +. +
işaret = =+
ise x = 4 veya x = –2 +
x
işaret = + > 0 için x = 0
(x - 2) 2
x2 – 2x – 15 = 0 ise (x – 5) (x + 3) = 0 (x – 2)2 = 0 ise x = 2
ise x = 5 veya x = –3
(x = 2 çift katlı köktür.)
–• –3 –2 4 5 +
• işaret = =+
+
x2 – 2x – 8 > 0 + + – + +
–• –3 0 2 4 •
x2 – 2x – 15 ≤ 0 + – – – + x(x + 3)
<0 – + – – +
x–4
Kesişim Çözüm Çözüm x
>0 – – + + +
(x – 2)2
Buna göre, verilen eşitsizlik sisteminin çözüm kümesi Kesişim Çözüm Çözüm
ÇK = [–3, –2) » (4, 5] bulunur. tanımsız tanımsız

ÇK = (0, 2) » (2, 4) bulunur.

Örnek 5 Çözüm Örnek 7 Çözüm

x- 2 x(x3 + 1) = 0 ise x(x + 1) (x2 – x + 1) = 0


≤ 0 eşitsizliğini oluşturan ifadenin kökleri
5- x
ise x = 0 veya x = –1
x-2
= 0 ise x - 2 = 0 ise x = 2 (x2 – x + 1, ¢ < 0 gerçek kök yok)
5-x
5 - x = 0 ise x = 5 işaret = +.+ = +
+
iflaret = – = – 3x + 2 3x + 2
≤ 2 ise -2 ≤ 0
x-1 x-1
3 x+4
- = 0 ise x2 – 9 = 0 ise (x – 3) (x + 3) = 0 ise ≤ 0 ise x = - 4 veya x = 1’dir.
x2 - 9 x-1
ise x = 3 veya x = –3 +
- iflaret = =+
işaret = =- +
+
Şimdi tabloyu oluşturalım. Tablo yapılırsa,

–• –3 2 3 5 • –• –4 –1 0 1 •
x–2
≤0 – – + + – x(x3 + 1) > 0 + + – + +
5–x
–3 3x + 2
>0 – + + – – ≤2 + – – – +
x2 – 9 x–1
Kesişim Çözüm Kesişim Çözüm Çözüm
tanımsız tanımsız
ÇK = [–4, –1) » (0, 1) bulunur.
ÇK = (–3, 2] bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

8 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 8 Çözüm Örnek 11 Çözüm


1 –t2 + 6t + 1,5 > 9,5
x = –m x=
m
–t2 + 4t + 2 > 5
1
x = –n x= t2 – 6t + 8 < 0 ¡ (t – 2).(t – 4) < 0
n
t2 – 4t + 3 < 0 ¡ (t – 1).(t – 3) < 0
İşaret: + İşaret: + –∞ 1 2 3 4 +∞

1 1 + + – – +
–• n m –n –m •
+ – – + +
+ + + – +

+ – + + +
¡ 2 < t < 3 olur.

1 1
ÇK = b , l
n m
Örnek 12 Çözüm

Örnek 9 Çözüm x(3 – x) > 0

x = b (ç) x=b x = 0, x = 3
x = a x=0 işaret: + . – = –
x = 0 (ç) x = a (ç) (2x + 1) (x – 2) < 0
+. – +.+
işaret = =– işaret = =+ 1
+ + x=– , x=2
2
–• b 0 a +• işaret = + . + = +
+ + + –
1

+ – + + –• 2 0 2 3 •

x(3 – x) – – + + –

(2x + 1) (x – 2) + – – + +
ÇK = (b, 0)
Çözüm

(a, b) = (0, 2)
Örnek 10 Çözüm
a – b = 0 – 2 = –2 bulunur.
x2 – 2x – 8 ≥ 0
Doğru Seçenek A
x2 – 2x – 15 ≤ 0
(x – 4).(x + 2) ≥ 0
(x – 5).(x + 3) ≤ 0
–• –3 –2 4 5 +•
+ + – + +
+ – – – +

4 + 5 = 9 olur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 9
Çözümler

Örnek 13 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü


1. Ç.K = [–2, –1)
x –∞ –2 –1 4 6 +∞
1
cx2 + dx + 24 ≤ 0 – – + – – 2. Ç.K = c- , 2m
2
ax2 + bx + 12 ≥ 0 – + + + –
3. Ç.K = (–4, –1] » [2, 5)
Ortak çözüm
kümesi 4. Ç.K = (–4, 0)
14
5. Ç.K = c - 3, - m ,[- 2, 3)
cx2 + dx + 24 = 0 denkleminin kökleri –1 ve 4’tür. 3
24 6. Ç.K = [–3, 4]
= –4 ise, c = –6’dır.
c
7. Ç.K = (0, 2] – {1}
d
– = 3 ise, d = 18’dir.
c 8. 5
ax2 + bx + 12 = 0 denkleminin kökleri –2 ve 6’dır.
9. Ç.K = [–2, –1) » (1, 4]
12
= –12 ise a = –1’dir. 10. 35
a
b 11. (–2, ∞)
– = 4 ise, b = 4’tür.
a
12. 9
O hâlde, a + b + c + d = –1 + 4 – 6 + 18 = 15 olur.

Doğru Seçenek A
BÖLÜM 3
Eşitsizlik Sistemlerinin Grafik Üzerinde Çözüm
Kümesinin Bulunması
Örnek 14 Çözüm

x = a, x = –2a
x = b, x = –2b Örnek 1 Çözüm
–2a –2b b a
+ – – – + x–2=0¡x=2

+ + – + + f(x) = 0 ¡ x = 2, 4

işaret: + . + = +
–∞ 2 4 +∞

– – +
(a – 1) – (b + 1) + 1
(–2b – 1) – (–2a + 1) + 1
+
Ç.K = (–∞, 4) \ {2} olur.
16
¡ a – b – 1 – 2b + 2a – 1 = 16
3a – 3b = 18
Örnek 2 Çözüm
¡ a–b=6
a+b=8 f(x) = 0 ¡ x = –5, –2, 6
+
a = 7, b = 1 dir. 9 – x2 = 0 ¡ x = –3, 3
a.b = 7 olur. -
işaret: - = +
Doğru Seçenek A –∞ –5 –3 –2 3 6 +∞
– + – + – +

Ç.K = [–5, –3) » [–2, 3) » [6, ∞) olur.

11. SINIF / MF MODÜL

10 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 3 Çözüm Örnek 7 Çözüm

x=0 f(x) = 0 √ x = –2, 5 (ç)


f(x) = 0 ¡ x = –5, –1, 4(ç) işaret: +
işaret: + . – = – (x – 4).(x + 2) > 0 √ x = 4, –2
–∞ –5 –1 0 4 +∞
+ – + – – işaret: +
–∞ –2 4 5 +∞

ÇK = (–5, –1) ∪ (0, 4) ∪ (4, •) olur. – + + +

+ – + +

Örnek 4 Çözüm

f(x – 2) = 0 çin x – 2 = –1 √ x = 1
Ç.K = (–∞, –2) olur.
x–2=3√x=5

işaret: +
–∞ 1 5 +∞
+ – +
Örnek 8 Çözüm

Ç.K = [1, 5] olur. f(x).g(x) > 0 olması için f ve g aynı işaretli olmalı.
–2 < x < –1 ¡ f(x) < 0 ve g(x) < 0
1 < x < 2 ¡ f(x) < 0 ve g(x) < 0’dır.
Örnek 5 Çözüm
g(x).h(x) < 0 olması için g ve h ters işaretli olmalıdır.
g(x) = 0 ¡ x = 3
–1 < x < 0 ¡ g(x) > 0 ve h(x) < 0
x=0
1 < x < 2 ¡ g(x) < 0 ve h(x) > 0’dır.
f(x) = 0 ¡ x = 3, x = –2
– Ç1 = (–2, –1) ∪ (1, 2)
işaret = =–
+.+
Ç2 = (–1, 0) ∪ (1, 2)
–• –2 0 3 +• ÇK = Ç1 ∩ Ç2 = (1, 2)
– + – – Doğru Seçenek C

ÇK = (–2, 0) olur.
Örnek 9 Çözüm

y = –x2 + 16 y < 0 olduğundan


Örnek 6 Çözüm
x = 0 √ y = 16 3. ve 4. bölge
f(x) = 0 ¡ x = 3, x = –2 (ç)
x = –2 tek katlı y = 0 √ x2 = 16 ¡ x = ± 4 alınır.
x + 2 = 0 ¡ x = –2
y
g(x) = 0 ¡ x = 3
16
x–3=0¡x=3
– .+
işaret = =–
+.+ –4 O 4
x
–• –2 3 +•
– + –

ÇK = [–2, 3)
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 11
Çözümler

Örnek 10 Çözüm Örnek 12 Çözüm

x = 0 için y = –3 y < 2x + 6 ¡ g, h, c, d, k, f, e

y = 0 için x2 – 2x – 3 = 0 y > –x + 1 ¡ a, b, c, d, e

(x – 3).(x + 1) = 0 x < 0 ¡ b, c, m, n, h, g

x = 3, x = –1 üçünü de sağlayan nokta c’dir.


y

Örnek 13 Çözüm
O x
–1 3
f(x) = a.(x – 1).(x + 1)

f(0) = –a = –1 ¡ a = 1

y = x2 – 1

g(x) = a.(x + 2).(x – 3)

g(0) = –6a = 6 ¡ a = –1
Örnek 11 Çözüm
y = –x2 + x + 6
Önce y = x2 + 1 ve y = x2 + 3x parabollerinin grafiklerini çi-
¡ y ≥ x2 – 1
zelim.
y < –x2 + x + 6
y y
y= x2 +1
y = x2 + 3x
y>0
1
x x
O –3 O
Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü
1. [–4, 1] ∪ {3}

y < x2 + 1 eşitsizliğini sağlayan noktalar parabolün dış kıs-


mında bulunur. 2. (–∞, –4) ∪ (–2, 0) ∪ (3, 5)

y ≥ x2 + 3x eşitsizliğini sağlayan noktalar parabolün üzerinde


veya parabolün iç kısmında bulunur. 3. (–4, –1) ∪ (2, 4)
y< x2+ 1 eşitsizliğinde < işaretinden dolayı bu parabol ke-
sik çizgilidir.
4. (–1, 0) ∪ (2, 3)
y ≥ x2 + 3x eşitsizliğinde ≥ işaretinden dolayı bu parabol nor-
mal çizgilidir.
5. y
Bu durumda eşitsizlik sisteminin çözüm kümesi aşağıdaki gi-
bidir.
y

O x
–1 4
1
x
–3 O

–4

11. SINIF / MF MODÜL

12 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

y
6. y = x2 – 1
9 Örnek 3 Çözüm

[OH] ^ [AB] çizilirse


|AH| = |HB| = 8 birim olur.
|OA| = 17 birim verildiğinden
–3 3 O
x B OAH dik üçgeninde Pisagor
–1 O 1 x
17 Teoremi’nden
8
–1 H
y = 9 – x2 8 |OH|2 = |OA|2 – |AH|2
A
x2 = 172 – 82 = 225
x = 15 birim bulunur.
7. y

2
Örnek 4 Çözüm

2 D
O çemberin merkezi olduğundan
x
–4 O |OD| çizilirse
4 |OH| = x verildiğinden

x+2
2 |OD| = x + 2 olur. Merkezden ki-
A C
O x H rişe inilen dikme kirişi ortaladığın-
8. y < –2x + 4 4 dan
|DH| = |HB| = 4 birim olup ODH
y ≥ (x – 2)2
B üçgeninde Pisagor Teoremi’nden
|OD|2 = |OH|2 + |DH|2
(x + 2)2 = x2 + 42 ¡ x2 + 4x + 4 = x2 + 16
BÖLÜM 4 4x = 12 ¡ x = 3 birim bulunur.
Çemberde Temel Kavramlar ve
Kirişin Özellikleri

Örnek 1 Çözüm
2x – 6 > 10 ¡ 2x > 16 ¡ x > 8 olur. Örnek 5 Çözüm

Kirişin orta dikmesi çemberin mer-


A
kezinden geçer.
5 Teğet ile çap dik olacağından,
Örnek 2 Çözüm
H O
[OH] « [OD] = {O} olur.
0 < 3x – 1 < 7 5 r = |OD| = 5 + 6 = 11 cm bulunur.
B
1 < 3x < 8 6
1 8 C D
<x<
3 3
x = 1 ve 2 olur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 13
Çözümler

Örnek 6 Çözüm Örnek 10 Çözüm

B |OH| < |OK| ğ |AB| > |CD| dir.


mi C
|AK| = 6 cm Buna göre,
H
D
|AD| = 12 cm 4x – 3 > x + 6
n F |AC| = 12§2 cm O A
3x > 9
6§2
–x L
x O |AO| = 6§2 cm x>3
E K 6§2 C
6 |KO| = 6§2 – x cm D K x’in en küçük tam sayı değeri
B
4’tür.
A
Örnek 11 Çözüm
AKO üçgeninde;
|OK| = |OH| ¡ |AB| = |CD|
|AK| = |KO| ¡ 6§2 – x = 6 ¡ x = (6§2 – 6) cm bulunur.
2x – 2 = 6x – 22 ¡ x = 5 cm

|AB| = 2.5 – 2 = 10 – 2 = 8 cm bulunur.


Örnek 7 Çözüm

B |OH| = |OE| verildiğinden


|AB| = |CD| dir.
H 8x – 2 = 6x + 4
O 2x = 6 Örnek 12 Çözüm

A
x = 3 birim olup C P’den geçen en kısa kiriş [CD] ol-
D
C E |AB| = 8 . 3 – 2 = 22 birim bu- sun.
10
lunur. x
[CD] ^ [OA] olup
A
4 P 6 O |OA| = |OC| = 10 birim ve
x
|CP| = |PD| = x denilirse
Örnek 8 Çözüm D
[OH] ^ [AB] çizelim.
|AH| = |HB| = 12 birim olacağın- |OC|2 = |OP|2 + |CP|2
O dan |CH| = 4 birimdir. OCH dik
102 = 62 + x2 ¡ 64 = x2 ¡ x = 8 birim olup |CD| = 2x
üçgeninde
æ4

5 |CD| = 2 . 8 = 16 birim bulunur.


1

B 12 H 4 C 8 A |OC|2 = |CH|2 + |OH|2


(æ41)2 = 42 + |OH|2
41 = 16 + |OH|2 ¡ |OH| = 5 birim olur.
OHB dik üçgeninden de |OB| = 13 birim (5 - 12 - 13 üçgeni)
bulunur.

Örnek 13 Çözüm

A K noktasından geçen en kısa kiriş,


8 12 bu noktada çapa dik olan kiriştir.
Örnek 9 Çözüm C D
K
KOD dik üçgeninde;
m(A∫B) = m(C∫D) ğ 5 13
|OD| = 13 cm, |OK| = 5 cm ise |KD|
S

B O
|AB| = |CD| dir. Buna göre; = 12 cm olur.
A 3x + 5
D 3x + 5 = 4x + 1 13 |CD| = 24 cm bulunur.
x = 4 birim bulunur.
B
4x + 1

C
S

11. SINIF / MF MODÜL

14 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 14 Çözüm Örnek 16 Çözüm

OCB dik üçgeninde Pisagor


Bağıntısı’ndan,
E 0,3
F
7 |OC|2 = 92 + 22 3,9
3,9 3,6
x 0,3
|OC|2 = 85 ¡ |OC| = æ85 birimdir.
x+2

D C
2 |OE| = |OC| = r olduğundan,
O 7 A 2 B

OFE dik üçgeninde Pisagor Bağıntısı’ndan, x


5, 12, 13 üçgenine göre;
|OE|2 = |OF|2 + |FE|2 3,9 3,6 x = 1,5
? = 2x = 3 cm olur.
85 = (x + 2)2 + 49
Doğru Seçenek C
(x + 2)2 = 36
Örnek 17 Çözüm
x+2=6

x = 4 birim bulunur.
C
5 r–10
Doğru Seçenek E

r–10 r–5
r
10
B r–5
Örnek 15 Çözüm r 15
7
24 20
1
25
7 25 7
A
7 A 24 24 D
D 6
7 C
6
E
x
B
A merkezli çemberde |AB| = |AD| = 7 birim

|DC| = |AC| – |AD|


(r – 10)2 + (r – 5)2 = r2
|DC| = 13 – 7 = 6 birim
r2 –20r + 100 + r2 – 10r + 25 = r2
C merkezli çemberde |DC| = |CE| = 6 birim
r2 – 30r + 125 = 0
|BE| = 16 – 6 = 10 birim bulunur.
(r - 25) . (r - 5) = 0
Doğru Seçenek A =0 ≠0
¡ r = 25 olur.

x = 25 – 7 = 18 olur.
Doğru Seçenek E

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü


1. 4 cm 2. 9 cm
3. 3 4. æ41 cm
5. 5 cm 6. 6 cm
7. 10 cm 8. 6 cm

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 15
Çözümler

FİZİK Örnek 4 Çözüm


BÖLÜM 1
3F kuvvetinin uzantısı K’den geçtiği için bu kuvvetin torku sı-
Kuvvet ve Hareket (Tork) fırdır.
F ve 2F kuvvetinin döndürme yönü (–), 5F kuvvetinin döndür-
me yönü ise (+) yöndür.
ETKİNLİK 1
Şekilde verilen tork yönü doğrudur. (–) yönde döndüren kuvvetlerin toplam torku;
t(–) = F . 2d + 2F . 2d = 6F . d’dir.
(+) yönde döndüren kuvvetin torku;
Örnek 1 Çözüm t(+) = 5F . d’dir.
Buna göre, toplam tork: St = 5Fd - 6Fd = –F . d’dir.
t1 = F1.d1.sin37° = 10.1.0,6 = 6N, yönünde
Doğru Seçenek A
t2 = F2.d2.sin90° = 10.0,8.1 = 8N, • yönünde
t1 3
t2 = 4 tür. Örnek 5 Çözüm
Doğru Seçenek C
O

10N
M
L P
Örnek 2 Çözüm K 10N

Bileşke tork = –6F.d + 3F.d = –3F.d olur. Kuvvetlerin döndürme yönleri aynı.
(–) işareti çubuğun (–) yönde döndüğünü gösterir. Kapı döner.
Torkun yönü sağ el kuralı ile bulunur. Sağ el kuralına göre çu-
buk, saatin dönme yönünün tersi yönde dündüğü için torkun
O
yönü sayfa düzlemine dik dışa doğru ( • ) dur.

L M
K P
20N
10N

Örnek 3 Çözüm Kuvvetlerin döndürme yönleri zıt

F3 ve F4 kuvvetlerinin doğrultusu O noktasından geçtiği için / t = 20.0,5 – 10.1 = 0

bu kuvvetler tork oluşturmaz. Döndürme yönü saatin dönme Kapı dönmez.


yönünde olan kuvvetler F1, F5 ve F7 dir. Bunun tersi yönde
olanlar ise F2 ve F6 dır. Saatin dönme yönü (+), tersi yönü (–)
O
alındığında bileşke torkun büyüklüğü:

/ t = +2F . 2r + F . 2r + F . 2r – F . 2r – 3F . 3r 10N
20N M
L
/ t = –3F . r olur. K P

Levhanın dönme yönü saatin dönme yönünün tersi olduğu için Kuvvetlerin döndürme yönleri zıt
toplam torkun yönü sayfa düzlemine dik dışa doğru ( • ) olur. / t = 20.1 – 10.1 = 10 N.m
Kapı döner.
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

16 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 6 Çözüm Örnek 9 Çözüm

Ayşenin tüm makaslara F kuvveti uygulaması şartıyla


(–)
A) F.3 = F1.1 ¡ F1 = 3F T1 T2

B) F.3 = F2.1,5 ¡ F2 = 2F O
C) F.2 = F3.2 ¡ F3 = F
D) F.1 = F4.1 ¡ F4 = F 5G G
F (+) (+)
E) F.1 = F5.3 ¡ F5 =
3
Doğru Seçenek A
Çubuk dengede olduğundan herhangi bir noktaya göre top-
lam tork sıfırdır.
G ağırlığının O noktasına göre döndürme yönü “+” alınırsa;
Örnek 7 Çözüm
StO = 5G.1 + G.3 – T2.4 = 0
3G ile 9G’nin bileşkesi P noktasındadır. (Torklarının eşit oldu- 8G = 4T2 Ş T2 = 2G olur.
ğu nokta)
Denge hâlinde Ry = 0 olduğundan
4G ile 2G’nin bileşkeside L noktasındadır.
T1 + 2G – 5G – G = 0 Ş T1 = 4G olur.
T1 4G
O hâlde, = = 2 olur.
K L M N P T2 2G Doğru Seçenek B
yatay

6G 12G

6G ile 12G’ninde bileşkesi N noktasıdır. Örnek 10 Çözüm


Doğru Seçenek D
Her bir karenin ağırlığı P alınıp desteklere göre şekildeki gibi
tork (moment) alınır.

(–)
T1
Örnek 8 Çözüm
T2
yatay
20N

2P
O 2P
3P P (+) (–)
30 cm ¬ x
(+)
40N
3 1 1
3P. + P. = T1.3 T2 .2 + 2P. = 2P.1
20.(30 + ¬) 2 2 2
30 + ¬ = 2¬ 5P P
T1 = T2 =
3 2
¬ = 30 cm
T1 10
Buna göre, = olur.
x = 100 – 60 = 40 cm T2 3
Doğru Seçenek D
Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 17
Çözümler

Örnek 11 Çözüm Örnek 13 Çözüm

F1, F2 ve F3 kuvvetlerinden her birinin O noktasına göre tork


büyüklükleri, P ağırlığının O noktasına göre torkunun büyük-
(–) lüğüne eşit olmalıdır.
T Ty
F3
TX 37° F2
K • d •
F1 d
30 N
100 N d •
(+)
(+) d
d P
İpteki gerilmenin çubuk doğrultusundaki TX bileşeninin döndür- d
• •=53°
me etkisi yoktur. İpteki gerilme kuvvetinin çubuğa dik bileşeni • • •
O d1
olan Ty ile 30 N ve 100 N’nin K noktasına göre torku yazılırsa, d2

StK = 30.2 + 100.3 – Ty.4 = 0 (d1=3d.cos53°, d2=6d.cos53°)

360 = 4Ty Ş Ty = 90 N olur. Buna göre;


Ty = T.sin37° Ş 90 = T.0,6 Ş T = 150 N olur. F1.4d = F2.6d = F3.6d.cos53°=P.3d.cos53°
Doğru Seçenek B
F1.4d = F2.6d = F3.6d.0,6 Ş F3 > F1 > F2 olur.
Doğru Seçenek A

Örnek 12 Çözüm

Çubuk dengede olduğuna göre, kuvvetlerin O noktasına göre Örnek 14 Çözüm


torklarının toplamı sıfırdır.
6N

4N
x F
+
4 cm
x
12 N
60° 8N –
O 4 cm 4 cm
O a G

Buna göre; (12 + 8) a + (– F . 2x) = 0’dan


4 N’lik kuvvetle G’nin döndürme yönleri aynıdır.
F.2x = 20.a ¡ F.2x = 20.x.cos 60°
Buna göre, O noktasına göre tork alınırsa;
1
F.2x = 20 . x . ¡ F = 5 N olur. G.4 + 4.4 = 6.8 ¡ 4G = 48 – 16’dan
2
Doğru Seçenek B
4G = 32 ¡ G = 8 N bulunur.
Doğru Seçenek B

11. SINIF / MF MODÜL

18 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 15 Çözüm Örnek 17 Çözüm


d d d d duvar

Tip= 150 N
a Fkaldırma
a x
a •
GK = 10 N a

GXY = 40 N G = 100 N

Sıvı içerisinde bulunan bir cisme etki eden kaldırma kuvveti- Çocuğun bulunduğu noktanın O noktasına uzaklığı x olmak
nin (FK) uygulama noktası, sıvının batan hacminin geometrik şartıyla O noktasına göre tork alındığında;
orta noktasıdır. Çubuğa etki eden kuvvetler gösterilip ipe gö- Tip . 6 = G . 3 + Gçocuk . x
re tork alınırsa; 150 . 6 = 100 . 3 + 15 . 10 . x
FK.3d + GK.d = Gxy.d den FK = 10 N olarak bulunur. 900 = 300 + 150 . x Ş 150 . x = 600’den
Doğru Seçenek B x = 4 br olur.
Bu nokta N noktasıdır.
Doğru Seçenek D

Örnek 16 Çözüm

Çubuklara etki eden kuvvetler şekildeki gibi gösterildikten son-


ra açılar tespit edilip yazılır. (3, 4, 5) kuralından kenar uzunluk-
lar şekildeki gibi bulunur.
F
53°
• • Örnek 18 Çözüm

100 cm Basamağın köşesine göre torkların eşit olaması gerekir.


80 cm
Buna göre;
40 N
16° 37° F.18 = 90. (10) 2 – 8 2 = 90.6’dan
F = 30 N olur.
53°
100 cm Doğru Seçenek A
60 cm

30 N
37°

30 cm 30 cm 40 cm 40 cm K

K noktasına göre tork alınırsa;


40.110 + 30.40 = F.140’den
4400 + 1200 = 140.F
F = 40 N olur.
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 19
Çözümler

BÖLÜM 2 Örnek 3 Çözüm


Kuvvet ve Hareket
(Denge) Aynı ipteki gerilmeler aynı olacağından ip gerilmeleri
40’ar N olmalıdır.
Örnek 1 Çözüm
tavan 40 N 40 N
(yatay)
53° 37°

T1 T2 120°
K
53° • 37° 30° 30°
•• Yatay
K
P
L = 15 N
K nok­ta­s› üç kuv­ve­tin et­ki­sin­de den­ge­de­dir. K nok­ta­s›n­dan Yatay dengenin sağlanması için sağa çeken kuvvet sola
tavana şekilde de görüldüğü gibi bir pa­ra­lel çi­zer­sek kuv­vet­ler çeken kuvvete eşit olmalıdır. O hâlde soldaki açı da 30°
ara­s›n­da­ki aç›­la­r› bu­lu­ruz. dir.
Buna göre; Buna göre,
T1 GK + GL = 40 N’den
T2
GL = 15 olduğundan GK = 25 N olur.
143° > 127° > 90° olduğundan Doğru Seçenek C
• 127°
143° P > T1 > T2 dir.

Doğru Seçenek A

Örnek 4 Çözüm
Örnek 2 Çözüm
Lami teoremine göre,
Açıları 45’er derece alalım.

53° • •
L M
• ip
45° T
45° ip
37° 53° 53°
53° 37°
T2 • •
45°
• 45° 45°
K G

• T1 • •

T G
=
P sin 127° sin 90°
T G 64
= & = G & G = 80 N olur.
sin 53° 1 0, 8
Buna göre, birinci durumda;
Doğru Seçenek B
T1 = P, T2 = P§2 olurken,
İkinci durumda;
P
T1 = T2 = olur.
2
Buna göre T1 ve T2 azalır.
Doğru Seçenek A

11. SINIF / MF MODÜL

20 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 5 Çözüm Örnek 7 Çözüm

F2 Kuvvetler şekildeki gibi gösterilip Lami teoremi uygulanırsa


I
53° II
F1 duvar

37°
37° 53° T

G=8N N 53°
• N

Kü­re­nin ağır­lı­ğı, F1 ve F2 tep­ki kuv­vet­le­ri, kü­re mer­ke­zin­de ke­
si­şen üç kuv­ve­ttir.
G = 80 N
Buna göre Lami Teoremi’nden;
F2 8N F1 F2
= =
sin 127° sin 143° sin 90°
127°
53°
F1 8N F1 F2
T G N

= =

sin 53° sin 37° 1 = = den


sin 90° sin 53° sin 37°
8 F1
8N = = F2 T 80 N
0, 8 0, 6 = = ¡ N = 60 N olur.
1 0, 8 0, 6
F1 = 6 N , F2 = 10 N olur.
Doğru Seçenek C

Doğru Seçenek A

Örnek 6 Çözüm
BÖLÜM 3
R Kuvvet ve Hareket
(Ağırlık Merkezi)
20 N GL
Örnek 1 Çözüm
37° 53°
53° 37°
• •
Küre
yatay Z T U K L R
zemin
x 5–x
G = 60 N

P
Sağa çeken kuvvet sola çeken kuvvete eşit büyüklükte olaca-
2P
ğından, 20.cos53° = GL.cos37° dir.
20.0,6 = GL.0,8’den GL = 15 N olur. S ve N par­ça­la­rının ağır­lık mer­ke­zi Z nok­ta­sın­da­dır. Z nok­ta­
GK ve GL nin bileşkesi Pisagor’dan R = 25 N olur. sın­da­ki 2P ağır­lı­ğı ile R nok­ta­sın­da­ki P ağır­lı­ğı­nın ağır­lık mer­
Yatay zemindeki küreye etki eden kuvvetler ise aşağıdaki gi- ke­zi den­ge şar­tı ya­zı­la­rak şu şekilde bu­lu­nur:

bidir: 2P.x = P(5 – x) ¡ 2x = 5 – x


5
R = 25 N Ş 3x = 5 Ş x = olur.
3
Buna göre, sistemin ağırlık merkezi T-U nok­ta­la­rı ara­sın­da­dır.
R + NT = G Ş 25 + NT = 60 Ş
Doğru Seçenek E
NT = 35 N olur.
G NT
Doğru Seçenek B
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 21
Çözümler

Örnek 2 Çözüm Örnek 4 Çözüm


Dördünün kütle
Cisimlerin ağırlığı yerine alanlarını alabiliriz: y merkezi
S
6
N m
5
O 2r r 4
m m
3 m
2
1
m
p (2r)2 p r2 L ile N x
nin kütle 0 1 2 3 4 5 6
merkezi
Ağırlıkları aralarında sadeleştirirsek:
3r
O 1
L ile N’nin yerine geçebilecek kütle tam orta noktada 2m’dir.
x K 3r – x
Kalan m ile 2m’in kütle merkezi ise m’nin tam ortasıdır. Bu
noktanın koordinatları ise (3,3) tür.
4 1
Doğru Seçenek B
K nok­ta­sı­na gö­re tork alırsak;
4. x = 1. (3r – x)
4x = 3r – x
5x = 3r’ den
3
x= r olur.
5

Doğru Seçenek C
Örnek 5 Çözüm

P2=r2=P

K O r
x O1

Örnek 3 Çözüm

Her bir çubuğun kütlesini m alalım. Buna göre; P1 = (2r)2 = 4r2


m.2 + m.6 + m.10 + m.10
xK.M. = =7 Çı­ka­rtı­lan par­ça­nın ağır­lı­ğı­ yukarı doğru gösterilir. Bu­na gö­re,
4m
m.6 + m.6 + m.6 + m.2 pa­ra­lel ve z›t yön­lü kuv­vet­le­rin bi­leş­ke­si O1 – O doğ­rul­tu­su üze­
yK.M. = = 5 olaca€›ndan,
4m rin­de, bü­yük kuv­ve­te da­ha ya­kın ve dış­ta­dır. Ağır­lık mer­ke­zi­ne
Kütle merkez koordinatları (xKM, yKM) = (7,5) olur.
gö­re P1 ve P2 nin torkları eşit büyüklükte olacağından;
Doğru Seçenek A r
4x = r + x Ş x = olur.
3
(p: Ortak olduğu için alınmamıştır.)
Doğru Seçenek B

11. SINIF / MF MODÜL

22 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 6 Çözüm Örnek 9 Çözüm

Kalan her bir parçanın ağırlığına P denirse, x 20


¢x = = = 10 cm’dir.
2 2
P P a 2 O hâlde ağırlık merkezi 10 cm sola kayar.
2
O Doğru Seçenek D
x
P P
2P
Örnek 10 Çözüm
2P
a 2 x 2
20 2
2P.x = P. e – xo ¢x = = = 4 cm’dir.
2 ,o 100

a 2 a 2 O hâlde ağırlık merkezi 4 cm sola kayar.


3x = &x = olur.
2 6 Doğru Seçenek C
Doğru Seçenek A

Örnek 11 Çözüm
Örnek 7 Çözüm K par­ça­sı­nın O noktasına göre si­met­ri­ği olan 6 numaralı par-
12.6 ça ile L par­ça­sı­nın O noktasına göre si­met­ri­ği olan 1 nu­ma­ra­
Üçgenin alanı A = = 36 cm 2
2 lı par­ça­çıkartılmalıdır.
Doğru Seçenek B
Da­ire­nin ala­nı pr2 = 3.36 = 108 cm2 dir.

36
Örnek 12 Çözüm
Formülü uygularsak;
2 O
4
/ t P . 0 + 2P . 1+ 3P . 2 + 2P . 4 + P . 5 + 2P . 6
X x= =
/m P + 2P + 3P + 2P + P + 2P

108
33P
= = 3 bölme olur.
11P
Buna göre, Buna göre çubuk, Z nok­ta­s›n­dan as›l­ma­l›­d›r.
36.(2 + x) = 108.x’ten Doğru Seçenek C

2 + x = 3x Ş x = 1 cm olur.
Doğru Seçenek B Örnek 13 Çözüm

Adamın hızı v, çocuğun hızı 4v olduğu için ikisinin kütle merkezi


Örnek 8 Çözüm L desteğine doğru kayar. Kütle merkezi L’ye doğru kaydığı için
NK azalırken NL artar.
Lev­ha­la­rın ağır­lı­ğı ye­ri­ne alan­la­rını alabiliriz. Doğru Seçenek C

4
O • Örnek 14 Çözüm
x (4 – x)
Ci­sim, geo­met­rik par­ça­lara ay­rı­lır­sa 4
4.3 maviye boyalı par­ça­la­rın ağır­lı­ğı 2, be- 6
G1= 3 . (2)2 G2=
2 yaz par­ça­la­rın toplam ağır­lı­ğı ise 4 br G¶
G1 = 12 G2 = 6 olur. Or­tak küt­le mer­ke­zi 2 ile 4 ara­ 2

12 . x = 6 . (4 – x) sın­da çi­zi­len doğ­ru üze­rin­de­dir. Ağır­lık


Oturma yüzeyi
mer­ke­zi, otur­ma yü­ze­yin­den çi­zi­len
2x = 4 – x
dik doğ­ru­lar ara­sın­da kal­dı­ğı için cisim den­ge­dedir.
3x = 4’den
4 Şe­kil II’de ise ağır­lık mer­ke­zi oturma yü­ze- 3
x= br olur.
3 y­ in­den çi­zilen dik doğ­ru­la­rın dı­şın­da kal­dı­ğı 5
için cisim den­ge­de kal­amaz. G¶
O hâlde yeni şeklin ağır­lık mer­ke­zi K - L ara­sın­da­dır. 2
Doğru Seçenek B
Oturma yüzeyi
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 23
Çözümler

Örnek 15 Çözüm Örnek 20 Çözüm

Şe­kil I’de ağır­lık mer­ke­zi iki ipin ara­sın­da ol­du- Hacı Yatmaz dengesi bozulduğunda eski konumuna geri
­ğu için cisim den­ge­de ka­lır. 1 döndüğü için bu denge kararlı dengedir.
Doğru Seçenek B
3

1
5 Örnek 21 Çözüm

Şe­kil II’de ağır­lık mer­ke­zi ip­le­rin dışın-


K d
­da kal­dı­ğı için cisim den­ge­de ka­la­maz. 1

Buna göre, cisim soldaki ip etrafında bir 4 d


M L
miktar döndükten sonra dengeye gelir.
5 d
O3
d d
K, L ve M levhalarının kütleleri birbirine eşit olmadığına göre,
Örnek 16 Çözüm
M ve L nin kütle merkezlerinin tam ortasında kütle merkezi ola-
İpin uzan­tı­sı M’den geç­ti­ği için M’yi di­ğer­le­riy­le kı­yas­la­ya­ma­ maz. Ya M’ye ya da L’ye yakın olur.
yız. M’ye gö­re tork al­dı­ğı­mız­da N . 1 = L . 1 + K . 2 N, hem
L’den hem de K’den bü­yük­tür. Örneğin C noktasındadır.
K
Doğru Seçenek C
C ve K içinde şekildeki noktalı doğru üzerin-
de olmalıdır. M L
Örnek 17 Çözüm
C
Buna göre I’de verildiği gibi cisim O1 den
Levhalar dengede olduğuna göre, ipin doğrultusuna (K nokta- O3
asılırsa dengede kalır.
sına) göre torklar eşit büyüklükte olmalıdır.
Doğru Seçenek A
d1 1
p9r2.d1.2r = pr2.2r.d2 Ş 9d1 = d2 Ş = olur.
d2 9
Doğru Seçenek A
Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü
Örnek 18 Çözüm
1. II ve III 2. ΣF = 0 3. Yalnız I
Levhalar özdeş olduğu için X lev­ha­sı­nın ağır­lı­ğı­nı P, Y ve Σt = 0
Z’nin­ki­ni 3P, W’nin­ki­ni ise 5P ala­bi­li­riz. Lev­ha­la­rın tam or­ta­
sı­na ağır­lık­la­rı­nı yazıp iki­şer iki­şer bi­leş­ke al­dı­ğı­mız­da X ile 4. I ve IV
W’nin küt­le mer­ke­zi P nok­ta­sın­da, Y ile Z’nin­ki­ M nok­ta­sın­da
olur. Tek­rar bu iki­si­nin küt­le mer­ke­zi­ bulunursa ağır­lık­lar eşit 5.
ol­du­ğu için kütle merkezi N nok­ta­sı olur.
Doğru Seçenek D

Örnek 19 Çözüm

O 5 cm
36°
x (5 – x)

288° 72° 4P
5P

4P.x = P.(5 – x)
4x = 5 – x
x = 1 cm
Doğru Seçenek A
11. SINIF / MF MODÜL

24 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

6. 2

2P
7. 8. 10 N
3

9. M noktası 10. FS = 40 N
FR = 30 N
3
11. F =5§3 N 12.
7
NK = 15 N

13. 5 cm 14. 10§3


8
15. (1, )
9

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 25
Çözümler

KİMYA Örnek 5 Çözüm


BÖLÜM 1
Grafikte reaktiflerin, yani Verilen grafikte ürünlerin
Kimyasal Tepkimelerde Enerji S(k) ve O2(g) maddelerinin toplam potansiyel enerjisi,
toplam entalpisi sıfırdır (I). girenlerinkinden düşük
Örnek 1 Çözüm olduğuna göre tepkime
PE (kJ/mol)
DH° = SDH°(ürünler) – SDH°(girenler) ekzotermiktir (III).

= [11,1] – [2.(33,2)] S(k)+O (g)


2
0 Zaman
= –55,3 kJ
Doğru Seçenek A
SO (g)
2
–296,84

Tepkimede reaktifler elemental formda olduğundan ve


tepkimede 1 mol bileşik oluştuğundan verilen grafik
SO2 bileşiğinin oluşum entalpisini göstermektedir.
Örnek 2 Çözüm Grafikte okunan ΔH değeri de –296,84 kJ/mol
olduğundan SO2 bileşiğinin molar oluşum entalpisi
3Ca2+ + 2PO43– † Ca3(PO4)2
–296,84 kJ/mol’dür (II).
DH° = Ürünler – Girenler
Doğru Seçenek E
DH° = [Ca3(PO4)2] – [3.Ca2+ + 2.PO43–]
DH° = [–4121] – [3.(–542,8) + 2.(–1277)]
Örnek 6 Çözüm
DH° = +61,4 kJ
Verilen grafiğe göre tepkimenin entalpi değişimi –100 kJ/mol’dür.
Doğru Seçenek D
X + 3Y † 2Z + 100 kJ
Başta: 0,3 mol 1,5 mol – –
Tepkime: –0,3 mol –0,9 mol +0,6 mol +30 kJ
444444444444444444444444
Sonuç: – 0,6 mol 0,6 mol 30 kJ
Örnek 3 Çözüm
Doğru Seçenek A
0, 3
nC 2 H6 = = 0, 01 mol
30 Örnek 7 Çözüm
1 mol C2H6 oluşurken 85 kJ,
Tepkime denklemindeki bağlar açıkça yazılacak olursa;
0,01 mol C2H6 oluşurken 0,85 kJ
H O–H H H O H
ısı açığa çıkar. l l l l ll l
Doğru Seçenek D H – C – C ––––– C – H H–C–C–C–H+H–H
l l l l l
H H H H H

Kırılan bağlar Oluşan bağlar

denklemde girenlerde ve ürünlerde aynı sayıda ve türde olan


Örnek 4 Çözüm
bağların enerjileri bilinmese bile tepkimenin ¢H değeri hesap-
CH4(g) + 2O2(g) † CO2(g) + 2H2O(s) + 890 kJ lanabilir.
Kural: –1 mol –2 mol +1 mol +2 mol +890 kJ
¢H = 87 ^C – Hh + 2 ^C – Ch + ^C – Oh + ^O – HhB -
Tepkime: –2 mol –4 mol +2 mol +1 mol + 1780 kJ
86 ^C – Hh + 2 ^C – Ch + ^C = Oh + ^H – HhB
Ø { Ø Ø X
32 g 88 g 72 g
Yani; C – C bağının enerjisinin bilinmesine gerek yoktur.
X X X
Doğru Seçenek A Doğru Seçenek A
11. SINIF / MF MODÜL

26 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 8 Çözüm Örnek 11 Çözüm


Kırılan Bağlar Oluşan Bağlar I. tepkime aynen alınır, II. tepkime ters çevrilir:
4 tane C – H 2 tane C = O
1
2 tane O = O 4 tane O – H C (k) + O (g) " CO (g) DH° = –110, 5 kJ/mol
1442443 1442443 2 2
4.414 2.736 1
CO (g) + O (g) " CO 2 (g) DH° = –283 kJ/mol
2 2
2.498 4.464
+ + C (k) + O 2 (g) " CO 2 (g) DH° = –393, 5 kJ/mol
2652 kJ 3328 kJ
Doğru Seçenek E
DH = kırılan – oluşan
= 2652 – 3328
= –676 kJ Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü
Doğru Seçenek E

1. Endotermik
CO2(k) √ CO2(g) ........................................................

Örnek 9 Çözüm
Endotermik
H2O(s) √ H2(g) + 1/2O2(g) .........................................
C (k) + O2(g) † CO2(g) DH° = –393,5 kJ

2H 2 (g) + O2(g) † 2H2O(s) DH° = –571,6 kJ


Endotermik
N2(g) + 2O2(g) √ 2NO2(g) ..........................................
CH4(g) † C (k) + 2H 2 (g) DH° = +74,8 kJ
444444444444 4444444
2CH3OH(s) + 3O2(g) √ 2CO2(g) + 4H2O(g) Ekzotermik
CH4(g) + 2O2 † CO2(g) + 2H2O(s) DH° = –890,3 kJ mol
.................
Doğru Seçenek B

Ekzotermik
F(g) + e– √ F–(g) ........................................................

Ekzotermik
O2(g) + H2O(s) √ O2(suda) .........................................
Örnek 10 Çözüm

C2H2(g) + 5/2O2(g) √ 2CO2(g) + H2O(s) DH° = –1300 kJ


Endotermik
Li(g) √ Li+(g) + e– ........................................................
tepkimesi ters çevrilirse,

2CO2(g) + H2O(s) √ C2H2(g) + 5/2O2(g) DH° = 1300 kJ


Ekzotermik
H+(suda) + OH–(suda) √ H2O(s) .................................

C(k) + O2(g) √ CO2(g) DH° = –394 kJ Ekzotermik


CS2(g) + 3O2(g) √ CO2(g) + 2SO2(g) ............................
tepkimesi 2 ile çarpılırsa,

2C(k) + 2O2(g) √ 2CO2(g) DH° = –788 kJ Ekzotermik


N2(g) + 3H2(g) √ 2NH3(g) ............................................

Elde edilen tepkimeler alt alta toplanırsa,

2. a) –241 kJ
2CO2(g) + H2O(s) √ C2H2(g) + 5/2O2(g) DH° = 1300 kJ b) reaktifler > ürünler
2C(k) + 2O2(g) √ 2CO2(g) DH° = –788 kJ c) “Tepkime endotermiktir / ekzotermiktir. .

H2(g) + 1/2O2(g) √ H2O(s) DH° = –286 kJ

2C(k) + H2(g) √ C2H2(g) DH° = 226 kJ

Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 27
Çözümler

3. 7
C 2 H6 (g) + O (g) " 2CO2 (g) + 3H2 O (s) DH° = –1560 kJ/mol
2 2
C(k,
F2(k) O2(g) N2(s) C(k, grafit) 1
elmas)
H 2 O (s) " H 2 (g) + O (g) DH° = 286 kJ/mol
2 2
2CO 2 (g) + 2H 2 O (s) " C 2 H4 (g) + 3O 2 (g) DH° = 1411 kJ/mol
H2(s) CI2(g) H2(k) N2(g) O2(s)
C 2 H6 (g) " C 2 H4 (g) + H 2 (g) DH° = 137 kJ

4. DH°Tepkime = [2·(–393,52) + 2·(–285,83)] – [(52,46) + 3·(0)] BÖLÜM 2


= [–1358,7] – [52,46]
Kimyasal Tepkimelerde Hız
= –1411,16 kJ
Örnek 1 Çözüm

Girenler Ürünler
5. X 2O
29,2 kJ X2 + Y2 √ 2XY
2 mol X ile √ 123 123
açığa çıkar.
oluşturulduğunda 20 kJ 30 kJ

0,2 mol X ile 2,92 kJ DH = Ürünler – Girenler



oluşturulduğunda açığa çıkar. = 30 – 20
= +10 kJ † Endotermik (I. yanlış) (II. doğru)
DH > 0
6. Kırılanlar – Oluşanlar
2 tane C = O 4 tane C – H 50
4 tane O – H 2 tane O = O Aktivasyon = 30 kJ
Enerjisi
bağı bağı 30 kJ
14444244443 14444244443 (III. doğru)
2.724 kJ 4.414kJ
20
+ 4.464 kJ + 2.498 kJ
3304 kJ 2652 kJ

DH = 3304 – 2652
= +652 kJ Doğru Seçenek E

7. 2C2H6(g) + 7O2(g) √ 4CO2(g) + 6H2O(s) DH° = –3120


kJ/mol
1
(Tepkimeyi ile çarpalım.)
2
Örnek 2 Çözüm

2H2(g) + O2(g) √ 2H2O(s) DH° = –572 kJ/mol Eai = 98 kJ (I. ifade doğru)
1 DH = 98 – 22 = 76 kJ (II. ifade doğru)
(Tepkimeyi ters çevirip ile çarpalım.)
2
İleri tepkime endotermik, geri tepkime ekzotermiktir. (III. ifa-
de yanlış)
C2H4(g) + 3O2(g) √ 2CO2(g) + 2H2O(s) DH° = –1411
kJ/mol Doğru Seçenek C
(Tepkimeyi ters çevirelim.)

11. SINIF / MF MODÜL

28 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Ekinlik 1 Çözümü
Örnek 3 Çözüm

C3H8 gazının mol sayısı (n); Hız bağıntısı (r) Derece Tepkime Türü

m 22 I. k.[H2] . [O2]1/2 3 Homojen


n= = = 0, 5 mol\dür.
M A 44 2

C3H8 + 5O2 √ 3CO2 + 4H2O II. k.[H2] . [I2] 2 Homojen

–0,5 mol +1,5 mol III. k.[NO]2 . [H2]2 4 Homojen

IV. k 0 Heterojen
Denklemine göre 0,5 mol C3H8 yandığında 1,5 mol CO2 olu- V. k.[PCl5] 1 Homojen
şur. Buna göre CO2 gazının oluşum hızı (x);
1, 5 mol
x= = 0, 3 mol.s –1 bulunur.
5s
Doğru Seçenek B

Örnek 7 Çözüm

Örnek 4 Çözüm
Aktif Kompleks 1
Tepkime denklemine göre gazların hızları arasındaki bağıntı;
J Y2 J XY2
J X2 = = veya 2J X2 = J Y2 = J XY2 şeklindedir. Aktif Kompleks 2
2 2
DH
Doğru Seçenek C

• İki ayrı aktifleşmiş kompleks oluştuğu için tepkime iki ba-


samaklıdır. (II. yanlış, III. doğru)
• DH < 0 olduğundan tepkime ekzotermiktir. (I. doğru)
Doğru Seçenek C
Örnek 5 Çözüm

1 D [X] 1 D [H 2 S]
Jort = . =- .
n Dt 8 Dt
Doğru Seçenek A

Örnek 8 Çözüm

Hız bağıntısı k.[B2]2 şeklinde olduğuna göre


• tepkime tek basamaklı olup bu basamakta yer alan A2
Örnek 6 Çözüm maddesi katı veya sıvı olabilir. (I. kesin değil)
3.10-3 • tepkime mekanizmalı olup yavaş basamak
JO2 = = 2.10-5 mol/L.s
1, 5.10 2 2B2 † ürün
2N2O(g) † 2N2(g) + O2(g) şeklinde olabilir. Bu durumda A2 gazı hızlı basamakta yer
4.10–5 2.10–5 alır. (II. kesin değil)
mol/L.s mol/L.s • r = k.[B2]2 † Tepkime derecesi 2 (III. kesinlikle doğru)
Doğru Seçenek C
Doğru Seçenek C
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 29
Çözümler

Örnek 9 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü


1. – Tepkimeye giren maddelerin tanecikleri birbirleri ile
Net tepkimede 3 molekül tepkimeye girdiği için tepkime trimo-
çarpışmalıdır.
lekülerdir. (I. kesinlikle doğru)
– Bu çarpışmalar uygun geometrik doğrultuda ve aynı
Yavaş adım bilinmeden hız bağıntısı yazılamaz. (II. yanlış)
düzlemde gerçekleşmelidir.
Hız bağıntısı bilinmeden tepkime derecesi bilenemez. (III. ke-
– Çarpışan tanecikler, atomların yer değiştirmesini sağ-
sin değil)
layacak kadar yeterli kinetik enerjiye sahip olmalıdır.
Doğru Seçenek A
– Aktifleşmiş kompleksin oluşması gereklidir.

Örnek 10 Çözüm
2. a. İleri aktifleşme enerjisi
A) X † K DH = 30 – 20 = 10 kJ (Doğru)
b. Reaktiflerin toplam potansiyel enerjisi
B) İkinci basamağın aktivasyon enerjisi = 65 – 30 = 35 kJ
(Yanlış) c. Aktif kompleksin potansiyel enerjisi

C) Toplam tepkimenin entalpi değişimi d. Geri aktifleşme enerjisi


DH = 10 – 20 = –10 kJ (Doğru) e. Ürünlerin toplam potansiyel enerjisi
D) İkinci basamağın aktivasyon enerjisi (35 kJ) birinci basa- f. Entalpi değişimi
mağın aktivasyon enerjisinden (25 kJ) daha fazla oldu-
ğundan tepkime hızını ikinci basamak belirler. (Doğru)
E) K maddesi birinci basamakta oluşup ikinci basamakta kul-
lanıldığından ara üründür. (Doğru)
Doğru Seçenek B 3. a. Basınç
b. Sıcaklık

Örnek 11 Çözüm c. Sıcaklık

d. Katı kütlesi, Sıcaklık


Kabın hacmi yarıya indirilirse; her bir gazın mol sayısı değiş-
mediğinden derişimi 2 katına çıkar. (I. yargı yanlıştır.) e. pH, Sıcaklık, Elektrik iletkenliği
Tepkime hız bağıntısı; r = k . [X2]2 . [Y2] dir. f. Renkli çökelti, pH, Elektrik iletkenliği, Hacim
[X2] ve [Y2] 2’şer katına çıktığından; r = k . (2)2 . (2) = 8k
tepkime hızı da 8 katına çıkar. (II. yargı doğrudur.)
Hız sabiti (k); madde derişimine, hacim ve basınca bağlı de-
ğildir.
Doğru Seçenek D 4.
a. 8 x 10–3 b. 1,5 x 10–3
5
c. x 10–3 d. 3,5 x 10–3
Örnek 12 Çözüm 3
Grafikte eşik enerjisini (EE) aşan tanecik sayısı; T1 çizgisinin
altında kalan alan, T2 çizgisinin altında kalan alandan büyüktür.
Yani, T1 > T2 dir. (I. yargı doğrudur.)
Sıcaklık arttıkça tepkime hızı da artar. (II. yargı doğrudur.) Tep-
kime hızı T1 de daha büyük olduğundan birim zamanda oluşan
Z(g) miktarı da T1 de daha fazladır. (III. yargı yanlıştır.)

Doğru Seçenek B

11. SINIF / MF MODÜL

30 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

5. a. Artırır. 7.

b. Düşürür. a.

1 ve 2. 7AA 2 kat›na ç›k›nca H›z 2


c. Değiştirmez. 3
deneyler `7BA ve 7CA sabit j
¡ 4 7AA1
kat›na ç›km›fl
d. Etkilemez.

e. Düşürür. 3 ve 4. 7BA 2 kat›na ç›k›nca H›z ayn›


3
deneyler `7AA ve 7CA sabit j
¡ 4 7BA0
kalm›fl
f. Değiştirmez.

g. Düşürür.
1 ve 3. 7CA 2 kat›na ç›k›nca H›z 2
h. Değiştirmez. 3
deneyler `7AA ve 7BA sabit j
¡ 4 7CA1
kat›na ç›km›fl

ı. Değiştirmez. Tepkimenin h›z ba€›nt›s›: r = k · 7AA1 · 7CA1

i. Değiştirebilir.
b. 1. derece
c. (1. deneyi kullanırsak)
1 · 10–3 M.s = k · 10–1 M · 10–2M
s
k = 1·
M
d. A + C √ ürün
e. r = 1 · 0,1 · 0,1 = 0,01 M/s

6.
Tepkime Hızı(r) = k . [H2SO4]3 . [Fe(OH)3]2
100 r = k . [0,1 M]3 . [0,1 M]2
8.
100 r = k . 10–5
a. l. daha hızlı gerçekleşir çünkü kırılacak ve oluşacak
l. Tepkime Hızı(r) = k . [0,01 M]3 . [0,1 M]2 bağ sayısı daha azdır.
= k . 10–8 b. ll. daha hızlı gerçekleşir çünkü ll. tepkime inorganik, l.
= 0,1 r tepkime ise organik bir tepkimedir.

ll. Tepkime Hızı(r) = k . [0,1 M]3 . [0,01 M]2 c. l. daha hızlı gerçekleşir çünkü Na aktif bir metalken Fe
o kadar aktif bir metal değildir.
= k . 10–7
=1r d. ll. daha hızlı gerçekleşir çünkü toz hâlindeki katının te-
mas yüzeyi daha fazladır.
lll. Tepkime Hızı(r) = k . [1 M]3 . [0,1 M]2
= k . 10–2
= 105 r

lV. Tepkime Hızı(r) = k . [0,1 M]3 . [1 M]2


= k . 10–3
= 104 r

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 31
Çözümler

9. BİYOLOJİ
a) Tepkime Hızı: 3 > 2 (1 gerçekleşmez çünkü eşik enerjisini BÖLÜM 1
geçen hiçbir tanecik yoktur, 3’te birim zamanda eşik ener- Dolaşım Sistemi
jisini geçen tanecik sayısı ise 2’ye göre daha fazladır.)

Örnek 1 Çözüm
b) Tepkime Hızı: l. > lll. > ll. (İleri tepkimenin aktifleşme
İnsan dolaşım sisteminin görevleri A, C, D ve E seçeneklerin-
enerjisi arttıkça tepkime hızı azalır.) de verilmiştir. Sindirim enzimleri kanla taşınmaz.
Doğru Seçenek B

Örnek 2 Çözüm
10. ll. kaptaki tepkime en hızlı gerçekleşir, çünkü;
A, B, C ve D seçeneklerindeki durumlar insan kalbinin atış hı-
• sıcaklık diğer kaplardan daha yüksektir,
zını artırır. Kalbe etki eden asetikolin miktarı arttığında insan
• derişim diğer kaplardan daha fazladır, kalbinin atış hızında düşüş olması beklenir.
• küçük parçalara bölünen katının yüzey alanı daha Doğru Seçenek E
fazladır.

Örnek 3 Çözüm

İnsanda aorttan itibaren kan basıncını gösteren grafik E seçe-


neğinde doğru verilmiştir. Kan basıncı, aort atardamarından
ana toplardamara doğru giderek azalır.

Doğru Seçenek E

Örnek 4 Çözüm

C seçeneğindeki grafik sağlıklı bir insanın kan dolaşımına ka-


tılan kanın; atardamar, kılcal damar ve toplardamarlardan ge-
çerken basıncındaki değişimi göstermektedir.
Doğru Seçenek C

Örnek 5 Çözüm

Kılcal damarlarda sadece endotel tabakası bulunur. Bağ doku


ve kas tabakası bulunmaz.
Doğru Seçenek E

11. SINIF / MF MODÜL

32 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

Örnek 6 Çözüm Örnek 11 Çözüm


Kan basıncı azalmayıp sabit kalsaydı, kanın ozmatik basıncın- Üst ana toplardamarda bulunan işaretli bir alyuvar kalbin sağ
dan her zaman yüksek olurdu. (KB > OB) Bu durumda; kulakçığına gelir. Oradan sırasıyla sağ karıncık, akciğer atar-
Kıl­cal da­ma­rın atar­da­mar ucun­dan da­ha çok sı­vı doku sıvısı- damarı, akciğer toplardamarı, sol kulakçık, sol karıncık ile aort
na geçer ve I. du­rum ger­çek­le­şir­di. atardamarına geçer.
Doğru Seçenek A Doğru Seçenek D

Örnek 7 Çözüm Örnek 12 Çözüm

Normal bir insanda, kılcal damarların atardamar ve toplarda- İnsan kalbinin yapısını ve çalışması ile ilgili A, B, D ve E seçe-
mar ucunda, kan ile doku sıvısı arasında su ve madde değişi- neklerindeki ifadeler doğrudur. Kalpte bulunan biküspit ve tri-
mi sağlayan kan basıncı (KB) ile ozmotik basınç (OB) arasın- küspit kapakçıkları karıncıkların yarattığı basıncın etkisi ile açı-
daki ilişki A seçeneğinde verilmiştir. lıp kapanır. Bu nedenle C seçeneğinde verilen yanlış bir ifa-
Doğru Seçenek A dedir.
Doğru Seçenek C

Örnek 8 Çözüm

İnsanda kılcal damarlarda, atardamar ucundan toplardamar Örnek 13 Çözüm

ucuna doğru gidildikçe I ve II. öncüldeki durumlar gerçekleşir. Fibrinojen ve trombojen proteini † kanın pıhtılaşmasında rol
Damar içi ozmotik basınçta düşme gerçekleşmez. Damar içi oynar.

ozmotik basınç kılcal damar boyunca sabittir. Albumin proteini † kanın osmotik basıncını dengeler.

Doğru Seçenek D Antikor † vücudun bağışıklık tepkisinde rol oynar.


Sindirilmiş besinleri kanın plazma kısmı taşır.
Doğru Seçenek E

Örnek 9 Çözüm
BÖLÜM 2
Akciğer toplardamarı akciğerden kanı kalbe getirir. Temiz kan
Lenf Dolaşımı ve Bağışıklık
kalpten aortla çıkar, karaciğer atardamarı ise aortun bir kolu-
dur. Bu nedenle bu iki damarda oksijen derişimleri çok benzer. Örnek 1 Çözüm
Doğru Seçenek B İnsandaki lenf sistemiyle ilgili A, B, D ve E seçeneklerindeki
ifadeler doğrudur. Oksijenin doku hücrelerine taşınmasını kan
sağlar. Gazlar lenf sistemi ile taşınmaz.
Doğru Seçenek C
Örnek 10 Çözüm

Ak­ci­ğer atar­da­ma­rı­na ve­ri­len işa­ret­li al­yu­var ak­ci­ğer­le­re gi­der,


ak­ci­ğer top­lar­da­ma­rı ile sol ku­lak­çı­ğa ge­lir ve aort­la sol ka­rın­ Örnek 2 Çözüm
cık­tan çı­kar. Sağ karıncıktan geçmemiştir.
İnsan vücudunda ödem oluşmasında I ve II. öncüldeki durum-
Doğru Seçenek D lar etkilidir. Dokular arası sıvının ozmotik basıncının artması
ödeme neden olur.
Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 33
Çözümler

Örnek 3 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

B lenfositler, antijenlere özgü antikor üretirler. Bazı B lenfo-


A.
sitler ise hafıza hücrelerine dönüşerek ikincil bağışıklık ceva-
1. Yanıt 5 2. Yanıt 1
bını oluştururlar.
Doğru Seçenek E 3. Yanıt 9 4. Yanıt 6 - 11
5. Yanıt 2 6. Yanıt 3
7. Yanıt 4 8. Yanıt 14
9. Yanıt 15 - 16 10. Yanıt 12
Örnek 4 Çözüm 11. Yanıt 8 12. Yanıt 16
A, C, D ve E seçeneklerinde antijen-antikor reaksiyonu ger- 13. Yanıt 13 - 10
çekleşir. Aynı yumurta ikizlerinde ise genetik yapı aynıdır. Ay-
nı yumurta ikizleri arasında doku naklinin yapılması sırasın-
da antijen-antikor reaksiyonunun gerçekleşmesi beklenmez.
Doğru Seçenek B B.
1. Burun 2. Yutak

3. Gırtlak 4. Soluk borusu

5. Plevra 6. Bronşcuk
Örnek 5 Çözüm 7. Bronş 8. Alveol
Vi­rüs­ler, ko­lay­lık­la mu­tas­yon ge­çi­re­bi­lir ay­rı­ca HIV vi­rü­sü ço-
9. Diyafram
ğalmak için has­ta­nın ba­ğı­şık­lık hüc­re­le­ri­ni kul­la­nır. I ve III. ön-
cüllerdeki özellikler AIDS hastalığının tedavisinde güçlüklerle
karşılaşılmasının nedenlerini oluşturur.
Doğru Seçenek E
C.
• Diyafram kası kasılır.

• Akciğer hacmi artar.

Örnek 6 Çözüm • Kaburga kasları kasılır.

• Göğüs boşluğu iç basıncı azalır.


M ve N gruplarının ikinci salgına karşı gösterdikleri bağışıklık
tipleri aktif bağışıklıktır. • Karın boşluğunun hacmi azalır.

Doğru Seçenek A • Kaburga uçları yukarı kalkar.

• Dış hava basıncı iç hava basıncından fazladır.

• Diyaframın kubbe şekli düz hale gelir.

• Karın iç basıncı artar.

• Akciğer iç basıncı azalır.


Örnek 7 Çözüm

I Æ Hastalığın geçirilmesi
II Æ Aşı yapılması
III. Æ Serum verilmesi olmalıdır.
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

34 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

TARİH Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

BÖLÜM 1 A.
Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi (1774-1914) 1. İstanbul 7. Küçük Kaynarca

2. Fransa’ya 8. Panslavizm
Örnek 1 Çözüm 3. İngiltere-Rusya 9. Londra Antlaşması

Rus­ya, ön­cül­ler­de sa­yı­lan ka­zanç­la­rı ve ay­rı­ca­lık­la­rı, Os­man­lı 4. Kavalalı Mehmet Ali Paşa 10. Reval
Dev­le­ti’nin XVII­I. yüz­yıl­da im­za­la­dı­ğı en ağır ko­şul­lu ant­laş­ma 5. Vehhabilik 11. Bulgaristan’ın
olan Kü­çük Kay­nar­ca ile el­de et­miş­tir.
6. Orta Doğu’da
Doğru Seçenek E

Örnek 2 Çözüm

Ka­ra­de­niz’in ta­raf­sız ol­ma­sı, Os­man­lı Dev­le­ti’nin Ka­ra­de­niz’de


sa­vaş ge­mi­si ve ter­sa­ne bu­lun­dur­ma­sı­nı­en­gel­le­ye­cek­ti. Os­ B.
man­lı top­ra­ğı olan Ef­lak ve Boğ­dan’a özerk­lik ve­ril­me­si ise bu 1. D 2. D 3. Y 4. D 5. Y 6. D 7. Y
böl­ge­ler­de­ki Os­man­lı de­ne­ti­mi­ni azal­ta­cak­tı.
8. D 9. Y 10. D 11. D
Doğru Seçenek D

Örnek 3 Çözüm

Çarlık Rusyası, Sırp ve Yunanlara destek vermekle, Balkanlar- C.


da kendisine nüfuz alanları meydana getirmeyi amaçlamıştır. 1. c 5. a
Doğru Seçenek B 2. g 6. h
3. b 7. e
4. f 8. d
Örnek 4 Çözüm

Boğazlar, azın­lık­lar, kut­sal yer­ler ve ka­pi­tü­las­yon­lar İn­gil­te­re,


Fran­sa ve Rus­ya ara­sında re­ka­be­te ve çı­kar ça­tış­ma­la­rı­na ne­
den ol­muş­tur. Mül­te­zim­ler, Os­man­lı Dev­le­ti’nin top­rak ve ver­
gi top­la­ma sis­te­mi ile il­gi­li­dir.

Doğru Seçenek E

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 35
Çözümler

FELSEFE Örnek 8 Çözüm


BÖLÜM 1
Parçadan eylemin doğruluğu çoğunluğun faydası olarak belir-
18. Yüzyıl - 19. Yüzyıl Felsefesi
lendiği için cevap D’dir.

Doğru Seçenek D
Örnek 1 Çözüm

Deneyciliği savunan Locke’un görüşleri anlatılmıştır.

Doğru Seçenek E Etkinlik 1 Çözümü


Öğrenci tarafından cevaplandırılacaktır.
Örnek 2 Çözüm

Locke ve Berkeley’in izlenimleri bilginin kaynağı olarak görme-


leri “Deneycilik” akımını savunduklarını gösterir.
Etkinlik 2 Çözümü
Doğru Seçenek C
Öğrenci tarafından cevaplandırılacaktır.

Örnek 3 Çözüm

Parçanın; özellikle, son cümlesi öznenin bilginin oluşumunda Etkinlik 3 Çözümü


belirleyici olduğu vurgulanmıştır.
Öğrenci tarafından cevaplandırılacaktır.
Doğru Seçenek A

Örnek 4 Çözüm
Örnek 9 Çözüm
Parçada, metafiziğin bilme konusu yapılamayacağı vurgulan-
mıştır. Parçada hakikatin bir bütün olduğu bu nedenlede hakikatin an-
Doğru Seçenek A cak bütünlüğünde anlamlı olacağı vurgulanmıştır.

Doğru Seçenek B
Örnek 5 Çözüm

Parçada özellikle son cümledeki özel çıkar ile genel (konu) çı-
karı bağdaştırma fikri Rousseau’nun ayırt edici düşüncelerin-
den biridir.
Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü
Doğru Seçenek A
A.
1. sanayi devrimi 2. aydınlanma
Örnek 6 Çözüm
3. empirizm - rasyonalizm 4. empirist
Parçada ödev ahlakına uygun eylemin biçimi sorulduğu için
5. ideleri / düşünceleri 6. ödev
Kant’a göre ödeve uygunluğun koşulsuz bir buyruk olarak alın-
ması olduğunu söyleyebiliriz. 7. ödevden / ödeve 8. doğa

Doğru Seçenek A 9. Kant

Örnek 7 Çözüm B. Öğrenci tarafından cevaplandırılacaktır.

Ödev ahlakına göre koşulsuz sadece “iyi” amaç edinerek ya-


pılan davranış etiktir.

Doğru Seçenek E
11. SINIF / MF MODÜL

36 1 2 3 4 5 6 7 8
Çözümler

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ


BÖLÜM 1
İnançla İlgili Meseleler

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

A.
1. D 2. D 3. Y 4. D 5. D 6. Y 7. D
8. D 9. Y 10. D 11. D 12. D

B.
1. Pozitivizm

2. sekülarizm

3. hesaba

4. ahiret

5. Agnostisizm

6. Ateizm

7. nihilizm

8. ümit

9. mümin

10. şer

C.
7 4
6 A G N O S T İ S İ Z M P

T O

E Z

9 İ S L A M O F O B İ İ

Z 1 T

3 M A T E R Y A L İ Z M İ

E 2 V

8 N İ H İ L İ Z M D İ

Z E Z

M 5 S E K Ü L A R İ Z M

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 37

You might also like